Prawa Newtona: 1) CiaÅ‚o na które nie dziaÅ‚a żadna siÅ‚a lub wypadkowa jest równa 0 pozostaje w spoczynku lub porusza siÄ™ ruchem jednostajnym prostoliniowym. a = 0, gdy Fwyp = 0 2) JeÅ›li siÅ‚y dziaÅ‚ajÄ…ce na ciaÅ‚o nie równoważą siÄ™ to ciaÅ‚o porusza siÄ™ z przyspieszeniem wpros proporcjonalnym do siÅ‚y wypadkowej a odwrotnie proporcjonalnym do masy ciaÅ‚a. lub 3) OddziaÅ‚ywania ciaÅ‚ sÄ… zawsze wzajemne. SiÅ‚y wzajemnego oddziaÅ‚ywania dwóch ciaÅ‚ majÄ… takie same wartoÅ›ci, taki sam kierunek, przeciwne zwroty i różne punkty przyÅ‚ożenia (każda dziaÅ‚a na inne ciaÅ‚o). Prawa Keplera: 1) Każda planeta krąży po orbicie eliptycznej, ze SÅ‚oÅ„cem w jednym z ognisk tej elipsy; 2) Linia Å‚Ä…czÄ…ca SÅ‚oÅ„ce i planetÄ™ zakreÅ›la równe pola w równych odstÄ™pach czasu; 3) SzeÅ›ciany półosi wielkich orbit dowolnych dwóch planet majÄ… siÄ™ do siebie jak kwadraty ich okresów obiegu (półoÅ› wielka jest poÅ‚owÄ… najdÅ‚uższej ciÄ™ciwy elipsy). Prawo Pascala CiÅ›nienie zewnÄ™trzne wywierane na zamkniÄ™ty pÅ‚yn jest przekazywane niezmienione na każdÄ… część pÅ‚ynu oraz na Å›cianki naczynia. Prawo Archimedesa CiaÅ‚o w caÅ‚oÅ›ci lub częściowo zanurzone w pÅ‚ynie jest wypierane ku górze siÅ‚Ä… równÄ… ciężarowi wypartego przez to ciaÅ‚o pÅ‚ynu. , gdzie Á jest gÄ™stoÅ›ciÄ… pÅ‚ynu, a V objÄ™toÅ›ciÄ… części zanurzonej ciaÅ‚a. Prawo Gaussa: StrumieÅ„ natężenia pola elektrycznego, przenikajÄ…cy przez dowolnÄ… powierzchniÄ™ zamkniÄ™tÄ… w jednorodnym Å›rodowisku o bezwzglÄ™dnej przenikalnoÅ›ci dielektrycznej [, jest równy stosunkowi caÅ‚kowitego Å‚adunku znajdujÄ…cego siÄ™ wewnÄ…trz tej powierzchni do wartoÅ›ci tejże przenikalnoÅ›ci. Prawo Ohma: Natężenie prÄ…du elektrycznego pÅ‚ynÄ…cego przez przewodnik jest wprost proporcjonalne do wartoÅ›ci napiÄ™cia elektrycznego na jego koÅ„cach i odwrotnie proporcjonalne do rezystancji przewodnika. Prawa Kirchhoffa: 1)Suma natężeÅ„ prÄ…dów wpÅ‚ywajÄ…cych do wÄ™zÅ‚a jest równa sumie natężeÅ„ prÄ…dów wypÅ‚ywajÄ…cych z tego wÄ™zÅ‚a. 2)W obwodzie zamkniÄ™tym suma spadków napięć na wszystkich odbiornikach prÄ…du musi być równa sumie napięć na zródÅ‚ach napiÄ™cia. Prawo Coulomba opisuje siÅ‚Ä™ wzajemnego oddziaÅ‚ywania dwóch Å‚adunków , gdzie staÅ‚a , µ0 = 8.854·10-12 C2/(Nm2). Prawa Maxwella: 1)Prawo indukcji elektromagnetycznej Faradaya: CaÅ‚ka po dowolnej krzywej zamkniÄ™tej z natężenia pola elektrycznego jest równa minus pochodnej po czasie strumienia pola magnetycznego przez dowolnÄ… powierzchniÄ™ rozpiÄ™tÄ… na tej krzywej. 2)Uogólnione prawo Ampere a: ScaÅ‚kowane pole magnetyczne wzdÅ‚uż zamkniÄ™tej pÄ™tli jest równe sumie prÄ…dów, jakie przecinajÄ… powierzchniÄ™ opisanÄ… przez tÄ™ pÄ™tlÄ™. 3)Prawo Gaussa dla elektrycznoÅ›ci: StrumieÅ„ pola elektrycznego przez dowolnÄ… powierzchniÄ™ zamkniÄ™tÄ… pomnożony przez przenikalność elektrycznÄ… oÅ›rodka jest równy caÅ‚kowitemu Å‚adunkowi zawartemu wewnÄ…trz tej powierzchni. 4)Prawo Gaussa dla magnetyzmu: CaÅ‚kowity strumiÅ„ indukcji magnetycznej przechodzÄ…cy przez dowolnÄ… powierzchniÄ™ zamkniÄ™tÄ… równa siÄ™ zero. Efekt fotoelektryczny (Einsteina-Millikana) Jeżeli do wyrwania elektronu z metalu potrzena jest energia W to wówczas Postulaty Bohra 1) Elektron w atomie porusza siÄ™ po orbicie koÅ‚owej pod wpÅ‚ywem przyciÄ…gania kulombowskiego pomiÄ™dzy elektronem i jÄ…drem, 2) Elektron może poruszać siÄ™ tylko po takich orbitach, dla których momemt pÄ™du L jest równy caÅ‚kowitej wielokrotnoÅ›ci staÅ‚ej Plancka podzielonej przez 2Ä„, 3) Promieniowanie elektromagnetyczne zostaje tylko wysÅ‚ane gdy elektron poruszajÄ…cy siÄ™ po orbicie o caÅ‚kowitej energii Ek zmienia swój ruch skokowo, tak że porusza siÄ™ nastÄ™pnie po orbicie o energii Ej. CzÄ™stotliwość emitowanego promieniowania jest równa . Zasady termodynamiki: -Zerowa zasada Jeżeli ciaÅ‚o A jest w równowadze termicznej z ciaÅ‚em B, a ciaÅ‚o B jest w równowadze termicznej z ciaÅ‚em C, to jednoczeÅ›nie ciaÅ‚o A jest w równowadze termicznej z ciaÅ‚em C. -Pierwsza zasada (zasada zachowania energii) Zmiana energii wewnÄ™trznej ciaÅ‚a równa jest sumie ciepÅ‚a pobranego przez ciaÅ‚o i pracy wykonanej nad ciaÅ‚em przez siÅ‚y zewnÄ™trzne gdzie: "U - zmiana energii wewnÄ™trznej ukÅ‚adu, Q - ciepÅ‚o dostarczone (Q > 0), bÄ…dz odebrane (Q < 0) od ukÅ‚adu, W - praca wykonana nad ukÅ‚adem (W > 0), bÄ…dz przez taki ukÅ‚ad (W < 0). -Druga zasada(sformuÅ‚owanie Clausiusa) Nie istnieje proces, w którym ciepÅ‚o przechodziÅ‚oby samorzutnie od ciaÅ‚ chÅ‚odniejszych do ciaÅ‚ bardziej ogrzanych -Trzecia zasada(twierdzenie Nernsta) W ustalonej objÄ™toÅ›ci lub pod staÅ‚ym ciÅ›nieniem entropia ukÅ‚adu dąży do zera, gdy temperatura dąży do zera bezwzglÄ™dnego. Luzne wzory: Praca W wykonana przez siÅ‚Ä™ F jest iloczynem skalarnym siÅ‚y F i wektora przesuniÄ™cia s. Praca wykonana przez siÅ‚Ä™ staÅ‚Ä… , a przez siÅ‚Ä™ zmiennÄ… . Moc jest szybkoÅ›ciÄ… wykonywania pracy . Jeżeli dziaÅ‚ajÄ…ca siÅ‚a F jest siÅ‚Ä… zachowawczÄ… to zmiana energii potencjalnej jest równa . Dla siÅ‚ zachowawczych ta caÅ‚ka nie zależy od drogi od A do B, na której wykonujemy pracÄ™, a tylko od poÅ‚ożenia punktów A i B. Moment siÅ‚y jest definiowany jako , a moment pÄ™du . CiÅ›nienie wywierane przez siÅ‚Ä™ F na powierzchniÄ™ S wynosi . Natężenie pola elektrycznego definiujemy jako siÅ‚Ä™ dziaÅ‚ajÄ…cÄ… na Å‚adunek próbny q (umieszczony w danym punkcie przestrzeni) podzielonÄ… przez ten Å‚adunek . Natężenie pola elektrycznego E w odlegÅ‚oÅ›ci r od Å‚adunku punktowego Q jest równe . Emisja energetyczna promieniowania ciaÅ‚a doskonale czarnego zmienia siÄ™ wraz z temperaturÄ… wedÅ‚ug prawa Stefana-Boltzmanna . DÅ‚ugość fali dla której przypada maksimum emisji jest odwrotnie proporcjonalna do temperatury ciaÅ‚a.