CELE DRAMY STOSOWANEJ W PROCESIE EDUKACYJNYM:
1. Cel wychowawczy:
- stwarza okazję do pełnego i bogatego wykorzystania własnych możliwości i rozwijania większej
świadomości siebie (na poziomie percepcji intelektualnej, emocjonalnej i duchowej);
- rozbudza wrażliwość moralną i estetyczną;
- rozwija wewnętrzną dyscyplinę i postawy humanistyczne;
- uczy tolerancji i rozumienia empatycznego;
- rozszerza zasięg doświadczeń emocjonalnych;
- umożliwia badanie efektu różnych rozwiązań tego samego problemu oraz analizowanie sytuacji
zagrażających (oswajanie ich);
- przygotowuje do pełnienia przyszłych ról społecznych;
- pomaga zmienić swoje zachowanie i myślenie poprzez realizację własnych idei w akcji,
eksperymentowanie i badanie sytuacji społecznych dorosłych;
2. Cel terapeutyczny:
- umożliwia rozładowanie napięć wewnętrznych;
- likwiduje negatywne emocje towarzyszące uczniom w edukacji szkolnej (np. lęk);
- pomaga w eliminowaniu kompleksów i nieśmiałości;
- wyzwala wiarę we własne siły i w bardziej pozytywne wartości życia;
- pozwala osiągnąć osobistą satysfakcję i zadowolenie;
- pozwala na wykorzystanie uczuć w celach konstruktywnych;
- poprzez  wchodzenie w rolę ułatwia osiąganie dojrzałości emocjonalnej, wewnętrznego
spokoju i poczucia wartości;
3. Cel kreatywny:
- pomaga osiągnąć potencjalną zdolność tworzenia, rozwijania uzdolnienia i zainteresowania,
myślenie i wyobraz
nię, pomagającą wczuwać się w przeżycia innych ludzi;
- zwiększa świadomość i wrażliwość;
- daje sposobność do wykorzystania swojej wyobraz
ni w pełni, bez ograniczeń i zahamowań;
- dostarcza większej świadomości artystycznej;
- oferuje doświadczenie i zrozumienie twórczej aktywności;
- poprzez zwiększenie wrażliwości prowadzi do głębszej oceny życia;
4. Cel inspirujący:
- wyzwala możliwości twórcze;
- ukazuje drogę samoekspresji w jednej ze sztuk;
- przygotowuje dzieci i młodzież do odbioru sztuki i wyrażania siebie przez nią;
- rozbudza intelektualnie;
- nie dostarcza gotowej wiedzy, ale uczy sposobów jej zdobywania;
- umożliwia ekspresję ruchową;
5. Cel komunikacyjny:
- rozwija umiejętność komunikowania werbalnego i pozawerbalnego;
- umożliwia interakcje wychowawcze nieosiągalne w przypadku innych relacji;
- daje szansę zdobywania doświadczenia w mówieniu;
- ułatwia swobodne i spontaniczne wyrażanie swoich myśli i uczuć;
- umożliwia głębsze wejrzenie w swoje stany emocjonalne i bardziej swobodne ich wyrażanie;
- uczy słuchania, interpretowania otaczających dz
więków oraz modulacji i stopnia natężenia głosu
człowieka, a przede wszystkim umiejętnego słuchania partnera interakcji;
6. Cel integrujący:
- sprzyja rozwojowi społecznego zrozumienia i współczucia;
- kreuje obraz stosunków społecznych;
- wyzwala szacunek dla wspólnej pracy;
- wpływa na uspołecznienie dzieci i młodzieży, poprzez dzielenie wspólnej przestrzeni, dzielenie
się pomysłami i problemami, współtworzenie i wspólne przeżywanie różnego typu doświadczeń;
- pozwala nabywać umiejętności interpretacji znaczenia widocznych sposobów ekspresji (wygląd,
mimika, mowa, czyny) oraz wewnętrznych stanów uczuciowych;
- uwrażliwia na myśli i uczucia innych;
- poprzez umożliwienie doświadczenia fizycznych i emocjonalnych aspektów np. zdarzeń
historycznych, pogłębia chęć zrozumienia ich przyczyn i konsekwencji;
7. Cel indywidualizujący:
- umożliwia indywidualną kreację;
- stwarza okazję do własnego przygotowania roli, nadania jej wewnętrznego wyrazu
i charakterystyki;
- nauczyciel tylko stymuluje i proponuje działania, ale uczniowie reagują zgodnie z własną
interpretacją i poglądami;
(na podst. T. Lewandowska-Kidoń, Drama w kształceniu pedagogicznym, Lublin 2001)
UWARUNKOWANIA DLA EFEKTYWNEGO STOSOWANIA TECHNIK DRAMOWYCH:
ATMOSFERA BEZPIECZEC
STWA I ZAUFANIA; bez strachu przed porażką, bez
współzawodnictwa i porównań, krytyki i ocen zdolności (bo: myśli, poglądy i uczucia  sfera intymna,
delikatna, osobista, otwieranie się ucznia). W tym celu  dobrowolność udziału, życzliwość,
akceptacja poczynań, poważne traktowanie pomysłów i propozycji, niekrytykowanie i nieośmieszanie,
niekomentowanie błędów i niedociągnięć.
DYSCYPLINA; ład i porządek dzięki regułom pracy; od zadań najprostszych po najtrudniejsze;
instrukcje  jasne i zwięzłe; nie zmuszać do uczestnictwa  gdy ktoś odmawia, może robić np. notatki
z zajęć; nauczyciel  bardziej w roli zainteresowanego słuchacza a nie wszechstronnego eksperta czy
mówcy;
PODMIOTOWE TRAKTOWANIE UCZNIÓW;
AUTENTYZM; szczere, adekwatne wyrażanie myśli zgodnie z przeżywanymi doznaniami i
odczuciami, naturalność, spontaniczność; nie chować się za maską profesjonalizmu;
OTWARTOŚĆ: ku lepszemu poznaniu samego siebie, rozwijaniu samoświadomości;
AKCEPTACJA; uznanie uczniów takimi, jakimi są, z ich zaletami i wadami; uznanie uczuć, opinii,
przekonań i postaw; szacunek dla indywidualności, życzliwość;
ROZUMIENIE EMPATYCZNE; uważne i cierpliwe wysłuchiwanie wypowiedzi, wnikliwe i
wrażliwe odbieranie uczuć i przeżyć uczniów, wczuwanie się w nie; tworzenie trafnych wyobrażeń nt.
tych przeżyć, pragnień, sposobów postrzegania świata. Uczeń wtedy  poczucie bezpieczeństwa i
komfort psychiczny, bo wie, że nauczyciel jest w stanie pojąć jego przeżycia;
INNE ( TECHNICZNE ): liczebność grupy, wiek uczestników, poziom ich zaangażowania, chęć
wejścia w fikcję dramatyczną, pora dnia i dzień tygodnia; rzetelne przygotowanie do zajęć, sprawność
organizacyjna, znajomość klasy i umiejętność dostosowania do niej technik dramowych.
! NIE jest to metoda łatwa, bo: pewna rezygnacja z autorytetu, akceptacja zamiany ról,
odpowiedzialność przeniesiona na grupę, niekiedy tolerancja hałasu lub nieładu w klasie, często
czasochłonność.
Literatura (wybór):
" B. Way, Drama w wychowaniu dzieci i młodzieży, Warszawa 1991
" M. Kujawska [red.], Techniki socjodramowe w szkolnej edukacji historycznej, [w:] Strategie
przekazu wiedzy historycznej w edukacji szkolnej i akademickiej. Techniki teatralne.
Retoryka, Poznań 1997
" Tamże, I. Skórzyńska, Historyczno eatralne z
ródła dramy
" I. Skórzyńska, Warsztat teatralny w kształceniu nowoczesnego nauczyciela historii, [w:]
Nauczyciel historii  ku nowej formacji dydaktycznej, [red.] M. Kujawska, Poznań 1996
MAPA MENTALNA