Rejestrator przebiegu analogowego
P R O J E K T Y
Rejestrator przebiegu
analogowego
Przystawka do TV, część 2
AVT-857
Opisem montału,
uruchomienia i sposobu
obsÅ‚ugi koÒczymy prezentacjÍ
konstrukcji niezwykłego
rejestratora przebiegu
analogowego.
kondensatory elektrolityczne
C6, C7 i stabilizator.
MontaÅ‚ rejestratora proponujÍ
zakoÒczyĘ... chwilÄ… namysÅ‚u. Ma-
MontaÅ‚ my ostatniÄ… szansÍ, Å‚eby zadecy-
Podzespoły rejestratora zamon- dowaĘ czy traktujemy rejestrator
towano na dwustronnej pÅ‚ytce jako ciekawostkÍ, czy teÅ‚ ma
drukowanej, ktÛrej ukÅ‚ad Å›cieÅ‚ek sÅ‚uÅ‚yĘ nam jako przyrzÄ…d warsz-
moÅ‚na znaleüĘ na CD-EP4/2000 tatowy. W tym drugim przypadku
oraz na naszej stronie interneto- elementy regulacyjne, czyli przy-
wej pod adresem www.ep.com.pl/ ciski W1..W3, przełącznik W4
pcb.html. Rozmieszczenie elemen- oraz gniazdo wejściowe BNC pro-
tÛw ilustruje rys. 5. ponujÍ zamontowaĘ po stronie
Montał rozpoczynamy od wlu- lutowania. Warto teł zastosowaĘ
towania elementÛw najniÅ‚szych, mikroprzeÅ‚Ä…czniki o przyciskach
czyli rezystorÛw i diod. Ze wzglÍ- dÅ‚ugoÅ›ci 9,5mm. Bardzo uÅ‚atwi to
du na duÅ‚Ä… liczbÍ rezystorÛw pÛüniej pracÍ, gdy bÍdziemy
umieszczonych blisko siebie, pro- chcieli schowaĘ rejestrator za pły-
ponujÍ najpierw zamontowaĘ co tÄ… czoÅ‚owÄ… jakiejÅ› maÅ‚ej obudowy.
drugi w rzÍdzie. PozostaÅ‚e rezys- PozostaÅ‚e elementy stykowe:
tory wlutowujemy bez dociskania gniazdo zasilania Z2 i gniazdo
do płytki drukowanej. Pozwoli to cinch Z3, montujemy po stronie
rÛwnomiernie rozmieÅ›ciĘ je nawet elementÛw.
wÛwczas, gdy zajmujÄ… wiÍcej miej-
sca nił zostało przewidziane. Jako Uruchomienie i kalibracja
nastÍpne montujemy kondensato- Uruchomienie jak zawsze roz-
ry (bez C6, C7 i C68) i podstawkÍ poczynamy od sprawdzenia po-
pod procesor U1. Potem przekaü- prawnoÅ›ci montaÅ‚u. JeÅ›li nie ma
niki P1 i P2, rezonator kwarcowy zwarĘ miÍdzy polami lutowniczy-
Q1, mostek diodowy MD1, tran- mi i wszystkie elementy wydajÄ…
zystory i dzielnik U3, potencjo- siÍ byĘ obsadzone poprawnie,
metr wieloobrotowy VR1 i kon- wyciÄ…gamy procesor z podstawki.
densator C8. Teraz zwracając uwa- Potem podłączamy zasilanie
gÍ na biegunowośĘ, wlutowujemy do gniazda Z2. Sprawdzamy na-
Elektronika Praktyczna 4/2000
71
Rejestrator przebiegu analogowego
libracji ustawiamy podsta-
wÍ czasu na 0,1ms, czuÅ‚ośĘ
na 0,2V, a przełącznik W4
w pozycjÍ DC.
Jedno ze skrajnych wy-
prowadzeÒ potencjometru
podłączamy do masy rejes-
tratora, a drugie do napiÍcia
zasilajÄ…cego +5V. NapiÍcie
z suwaka podajemy na ìgo-
rÄ…cyî styk zÅ‚Ä…cza Z1. Tak
włączony potencjometr
umołliwia ustawienie
na wejściu rejestratora na-
Rys. 6. Zawartość pamięci EEPROM po
piÍcia w zakresie Ä…2,5V.
pierwszym włączeniu rejestratora.
Woltomierz podłączamy
miÍdzy wewnÍtrzny i wewnÍtrzny UWAGA: W czasie prÛbkowa-
styk gniazda Z1. RegulujÄ…c poten- nia i przepisywania pamiÍci prÛ-
cjometrem doprowadzamy do sta- bek do pamiÍci nieulotnej proce-
nu, w ktÛrym woltomierz pokaÅ‚e sor nie wytwarza sygnaÅ‚u wideo,
napiÍcie 0,6V. Teraz cyklicznie co objawia siÍ chwilowym zani-
naciskajÄ…c przycisk START, regu- kiem obrazu.
lujemy trymer VR1 tak długo, ał W połołeniu AC przełącznika
Rys. 5. Rozmieszczenie elementów wykres na ekranie dojdzie do trze- AC/DC z sygnału wejściowego jest
na płytce drukowanej rejestratora.
ciej kreski. Gdy to osiągniemy, usuwana składowa stała. Pozwala
kalibracjÍ moÅ‚emy uznaĘ za za- to na pomiary sygnaÅ‚Ûw zmien-
piÍcie panujÄ…ce miÍdzy masÄ… (np. koÒczonÄ…. DopÛki mamy podÅ‚Ä…- nych naÅ‚oÅ‚onych na napiÍcie sta-
na radiatorze U2) i 20. wyprowa- czony do rejestratora woltomierz Å‚e. NaleÅ‚y tylko pamiÍtaĘ, Å‚e
dzeniem podstawki procesora U1. i potencjometr, warto sprawdziĘ niewielka pojemnośĘ zastosowa-
Jego wartośĘ nie powinna siÍ wie- pozostaÅ‚e ustawienia czuÅ‚oÅ›ci. nego kondensatora powoduje
le rÛÅ‚niĘ od 5V. Teraz mierzymy Etap kalibracji moÅ‚emy pomi- w czasie pomiaru dodatkowy bÅ‚Ä…d,
napiÍcie na ìmasieî gniazda BNC nąĘ i zastÄ…piĘ rezystor R5 i trymer ktÛry dla 50Hz wynosi okoÅ‚o
wzglÍdem radiatora U2. Powinno VR1 jednym rezystorem o wartoÅ›- dwÛch procent i roÅ›nie dla niÅ‚-
byĘ okoÅ‚o 2,5V. JeÅ›li wyniki po- ci 4,7k&!. W takim przypadku mu- szych czÍstotliwoÅ›ci.
miarÛw wypadÅ‚y pomyÅ›lnie, od- simy siÍ liczyĘ ze znacznym
łączamy zasilanie i zwracając uwa- pogorszeniem dokładności. Wyposałenie dodatkowe
gÍ na poprawnośĘ zorientowania, Rejestrator jest wyposaÅ‚ony
wkładamy procesor do podstawki. Obsługa rejestratora w gniazdo wejściowe typu BNC,
PodÅ‚Ä…czamy wyjÅ›cie rejestratora ObsÅ‚uga rejestratora jest stosun- ktÛre jest standardowym
do wejÅ›cia wideo w telewizorze, za- kowo prostai sprowadza siÍ do wy- gniazdem w technice pomiarowej.
Å‚Ä…czamy zasilanie i naszym oczom brania podstawy czasu klawiszem ZdajÍ sobie sprawÍ, Å‚e nie kaÅ‚dy
powinien ukazaĘ siÍ obraz podob- TBASE, czuÅ‚oÅ›ci klawiszem RAN- posiada w swoich zasobach war-
ny do tego, ktÛry przedstawiono GE i zapoczÄ…tkowania prÛbkowania sztatowych sondÍ oscyloskopowÄ….
na rys. 1. OczywiÅ›cie bez przebiegu klawiszem START. RÛwnoczesne MajÄ…c to na wzglÍdzie, proponujÍ
sinusoidalnego. Naciskamy kilku- naciÅ›niÍcie przyciskÛw TBASE budowÍ prostej sondy, ktÛra dos-
krotnie przyciski TBASE i RANGE i RANGE spowoduje zamianÍ za- konale sprawdza siÍ w warun-
sprawdzajÄ…c, czy na ekranie nastÍ- wartoÅ›ci pamiÍci prÛbek z pamiÍciÄ… kach amatorskich. Do wykonania
pujÄ… zmiany podstawy czasu i czu- nieulotnÄ… EEPROM. DziÍki temu sondy bÍdziemy potrzebowaĘ: ka-
Å‚oÅ›ci. W momencie puszczania kla- moÅ‚emy zapamiÍtaĘ aktualnie ana- bla koncentrycznego o dÅ‚ugoÅ›ci
wisza RANGE, powinniśmy słyszeĘ lizowany wykres, a takłe odczytaĘ około 1,5m, wtyku BNC, dwu-
ciche stukniÍcia przekaünikÛw. Te- uprzednio zapamiÍtane przebiegi. dziestocentymetrowego odcinka
raz naciskamy oba te klawisze Co jest bardzo waÅ‚ne, razem z za- przewÛdu w izolacji i dwa kroko-
rÛwnoczeÅ›nie i po chwili na ekra- wartoÅ›ciÄ… pamiÍci ìwÍdrujÄ…î nasta- dylki. Kabel i wtyk kupimy
nie powinien pojawiĘ siÍ obraz wy podstawy czasu i czuÅ‚oÅ›ci, ktÛ- w kaÅ‚dej firmie instalujÄ…cej sieci
przedstawiony na rys. 6. re obowiÄ…zywaÅ‚y w momencie po- komputerowe. Tam rÛwnieÅ‚ mo-
JeÅ›li dotychczas wszystko dzia- bierania prÛbek. Å‚emy poprosiĘ o zaciÅ›niÍcie wty-
Å‚aÅ‚o bez zarzutu, przystÍpujemy
do kalibracji naszego przyrzÄ…du.
Krok ten jest niezbÍdny dla uzys-
kania załołonej, dwuprocentowej
dokładności toru analogowego.
Do kalibracji potrzebny bÍdzie
woltomierz i potencjometr o re-
zystancji 10..100k&!. Na czas ka-
Rys. 7. Rysunek montażowy prostej sondy.
Elektronika Praktyczna 4/2000
72
Rejestrator przebiegu analogowego
ku BNC na jednym koÒcu kabla. Do wspÛÅ‚pracy z obydwoma re- nik telewizyjny o zasiÍgu kilkunastu
Z drugiej strony kabla Å›ciÄ…gamy jestratorami: analogowym i opisa- metrÛw. PodÅ‚Ä…czajÄ…c wyjÅ›cie wizyj-
zewnÍtrzny pÅ‚aszcz na odcinku nym w EP10/99 - cyfrowym, wy- ne rejestratora do wejÅ›cia takiego
około 15cm. Teraz usuwamy starczy telewizor czarno-biały. nadajnika, mołemy przesłaĘ sygnał
oplot ekranujÄ…cy, pozostawiajÄ…c W wielu naszych domach stojÄ… do anteny telewizora. DziÍki temu
0,5cm na przylutowanie przewo- takie telewizory, czÍsto nieuÅ‚ywa- zapewnimy sobie izolacjÍ galwa-
du. Miejsce lutowania zabezpie- ne od wielu lat. Problem z ich nicznÄ… i nie bÍdziemy ìuwiÄ…zaniî
czamy taśmą izolacyjną lub ko- wykorzystaniem polega na tym, łe do telewizora, a to z pewnością zna-
szulkÄ… termokurczliwÄ…. Na koÒ- z zasady nie sÄ… one wyposaÅ‚one czÄ…co poprawi komfort pracy.
cach dolutowanego przewodu w wejścia wideo. W takim przy- Tomasz Gumny, AVT
i ìrdzeniaî kabla koncentryczne- padku rozwiÄ…zaniem jest kupno [e-mail]
go montujemy krokodylki. Ewen- modulatora w.cz.
tualne wÄ…tpliwoÅ›ci powinien wy- PrzeglÄ…dajÄ…c stare numery rÛÅ‚- Wzory pÅ‚ytek drukowanych w for-
jaÅ›niĘ rys. 7. W tak wykonanej nych czasopism elektronicznych, za- macie PDF sÄ… dostÍpne w Internecie
sondzie krokodylek połączony uwałyłem opisy innego połyteczne- pod adresem: http://www.ep.com.pl/
z ekranem podłączamy zawsze go urządzenia. W EP11/95 był opi- pcb.html oraz na płycie CD-EP04/
do masy badanego układu. sany AV-Sender, czyli prosty nadaj- 2000 w katalogu PCB.
Elektronika Praktyczna 4/2000
73