DOKUMENTACJA PRACY
FIZJOTERAPEUTY. DIAGNOSTYKA
FIZJOTERAPEUTYCZNA. PROBLEMY I
ICH ROZWI
ZYWANIE ZWI
ZANE Z
PLANOWANIEM,
PRZEPROWADZANIEM I
KONTROLOWANIEM EFEKTYWNOÅšCI
PROCESU REHABILITACJI.
DOKUMENTACJA W
FIZJOTERAPII
" Względy natury zarówno formalno-prawnej
jak i praktycznej nakazujÄ… prowadzenie
specjalnej dokumentacji osób
poddawanych procedurom
fizjoterapeutycznym
DOKUMENTACJA W
FIZJOTERAPII
" Zapisany w dokumentacji opis poczÄ…tku i
przebiegu choroby (dysfunkcji) ułatwia
rozeznanie odnośnie stanu pacjenta, a
tym samym i planowanie jego terapii.
Regularnie powtarzane wyniki badań
ukazują postęp jego rehabilitacji
DOKUMENTACJA W
FIZJOTERAPII
" 1.Obowiazuje ochrona danych osobowych,
informacje na temat dokumentacji oraz odnośnie
stanu zdrowia pacjenta sÄ… poufne.
" 2.Musi być czytelna, zawierać dane
najistotniejsze, unikać należy umieszczania
informacji zbędnych nie wnoszących nic
znaczącego odnośnie stanu i rehabilitacji osoby
badanej.
" 3.Może być przydatna w rozstrzygnięciu spraw
wątpliwych, ewentualnych roszczeń pacjenta,
stanowi podstawę do finansowych rozliczeń z
płatnikiem.
DOKUMENTACJA POWINNA
ZAWIERAĆ:
" 1.Opis początku i przebiegu choroby (ułatwia planowanie
terapii, ukazuje jej postęp)
" 2.Zlecenie lekarskie (podstawa do stosowania
określonych środków)
" 3.Odpowiednie załączniki (kwestionariusze, karty
badania)
" a) Pomiary linijne, kątowe kkg, kkd, kręgosłupa
" b) Siła, wytrzymałość, napięcie mm
" c) Rodzaj, lokalizacja objawów bólowych
" d) Ogólna ocena postawy ciała i lokomocji
" e) Testów sprawności i prób wytrzymałościowych
CELE DOKUMENTACJI
" -Ułatwia planowanie terapii ( dobór
odpowiednich ćwiczeń i innych zabiegów)
" -Ocena skuteczności stosowanej terapii
" -Stanowi podstawÄ™ do szerszego wnioskowania
na temat sposobów leczenia w różnych
jednostkach chorobowych ( indywidualne
doświadczenia fizjoterapeuty)
" - Stanowi podstawÄ™ do naukowego opracowania
zagadnień związanych z rehabilitacją osób z
różnymi dysfunkcjami( przy odpowiednio dużym,
gromadzonym materiale)
SKIEROWANIE
" W skierowaniu należy określić:
" Ogólną liczbę zabiegów,
" Liczbę zabiegów w tygodniu,
" Rodzaj zabiegów,
" Cel zabiegów.
RODZAJE SKIEROWAC

" Recepta - wystawiana, gdy zabiegi sÄ…
wykonywane poza szpitalem.
" Formularz szpitalny - wystawiany, gdy
zabiegi sÄ… wykonywane w szpitalu. Na
formularzu nie jest wymagana pieczÄ…tka
lekarza, natomiast niezbędna jest
adnotacja dotycząca oddziału i numeru
ewidencyjnego pacjenta.
FORMULARZ
" Dane zawarte w Formularzu:
" Nazwisko, data urodzenia, adres pacjenta,
" Kasa chorych, status pacjenta,
" Data wystawienia skierowania,
" PESEL
" Diagnoza, schorzenia towarzyszÄ…ce,
" Zalecana terapia,
" PieczÄ…tka,
" Podpis lekarza.
" Jej prowadzenie obowiązuje w każdym gabinecie. W tej
księdze rejestruje się pacjentów w kolejności zgłaszania
siÄ™.
EWIDENCJA
" Ewidencja powinna zawierać:
" LiczbÄ™ porzÄ…dkowÄ…,
" Datę pierwszego zgłoszenia,
" ImiÄ™, nazwisko, wiek pacjenta,
" Nazwisko lekarza kierujÄ…cego,
" Rozpoznanie,
" Zlecone zabiegi,
" Datę zakończenia leczenia.
PRAKTYCZNY SPOSÓB
KODOWANIA WYNIKÓW
DOTYCZ
CYCH :
- odruchów
- trofiki
- krążenia i ciepłoty
- konsystencji tkanek
- napięcia mięśniowego
- gry stawowej
- siły mięśni
- ruchomość stawowa
- reakcja nocieptywna
ODRUCHY
" 0  pełna arefleksja
" 1  hiporefleksja
" 2  odruch obniżony
" 3  odruch normalny
" 4  hiperrefleksja
" 5  odpowiedz
masowa z tendencjÄ… do
repetycji
TROFIKA
" 0  agenezja mięśniowa
" 1  atrofia
" 2  hipotrofia
" 3  eutrofia
" 4 - hipertrofia
KR
ŻENIE I CIEPA
OTA
" 0  całkowity zastój krążenia prowadzący
do zgorzeli
" 1  angiopatia
" 2  zaburzenia wegetatywne
" 3 - stan normalny
" 4  miejscowe podwyższenie ciepłoty
KONSYSTENCJA TKANEK
" 0   szmaciana
" 1  wątła
" 2  normalnie prężna
" 3   gumowata lub  ciastowata
" 4  całkiem sztywna (deskowata)
NAPI
CIE MI
ÅšNIOWE
" 0  atonia
" 1  hipotonia
" 2  eutonia
" 3 - hipertonia
GRA STAWOWA ( joint  play )
" 0  zanikła ( sztywny staw )
" 1 - obniżona ( obniżona ruchomość)
" 2  odpowiednia
" 3  podwyższona ( uwolniony staw)
RUCHOMOŚĆ STAWOWA
" 0  brak ruchomości
" 1  poważne ograniczenie ruchomości
" 2  nieznaczne ograniczenie ruchomości
" 3  ruchomość normalna
" 4  nieznaczne podwyższenie ruchomości
" 5  poważne podwyższenie ruchomości
" 6  całkowita niestabilność
REAKCJA NOCIEPTYWNA
" 0  brak doznań bólowych
" 1  ból łagodny
" 2  ból znośny
" 3  ból dotkliwy
" 4  ból nieznośny
" 5 -ból nie do wytrzymania
DIAGNOSTYKA
" Etapy diagnozowania
" I. Wywiad (badanie podmiotowe)
" II. Badanie dla kinezyterapii miejscowej (badanie przedmiotowe):
" 1. Pomiary linijne:
" - długości,
" - obwodów,
" - inne.
" 2. Badanie zakresów ruchów w stawie.
" 3. Ocena siły mięśni.
" 4. Badanie odruchów i wybrane testy.
" 5. Badanie zaburzeń czynnościowych narządu ruchu.
" III. Badanie dla potrzeb kinezyterapii ogólnousprawniającej:
" 1. Badanie wydolności ogólnej.
" 2. Badanie globalnych możliwości funkcjonalnych .
" IV. Badania specjalne na użytek metod kinezyterapeutycznych
WYWIAD
" 1. wiek
" 2. płeć
" 3. zawód
" 4. stan cywilny
" 5. skargi główne
" 6. dolegliwości uboczne
" 7. przebyte choroby i urazy
RODZAJE DIAGNOSTYKI
" 1.Badanie wydolności fizycznej
" 2. Badanie siły mięśni
" 3. Badanie zakresów ruchów
" 4. Badanie zjawiska bólu
" 5. Badanie funkcjonalne lokomocji
" 6. Badanie czynności samoobsługi
BADANIE WYDOLNOÅšCI
FIZYCZNEJ
Na podstawie reakcji układów krążenia i
oddychania, metabolizmu wysiłkowego,
zmian we krwi równowagi kwasowo 
zasadowej, zmian enzymatycznych po
wysiłku czy zasobów substratów
energetycznych tkanek można określić
aktualną wydolność fizyczną pacjenta
BADANIE SIA
Y MI
ÅšNI
W pracy dynamicznej lub statycznej . Wzrost
siły wskazuje na postęp rehabilitacji
BADANIE ZAKRESÓW RUCHÓW
Wskazuje na ruchomość w stawach i
określa ogólnie pojętność gibkość.
Cechę tę można mierzyć z użyciem
różnych kątomierzy i analizy
kinematograficznej, a także różnych
testów motorycznych opartych na
próbach wykonania określonego zadania
ruchowego
BADANIE ZJAWISKA BÓLU
Rehabilitacji oraz sposoby jego eliminacji. W
tych badaniach pomocne są różnego
rodzaju skale nasilenia bolu oraz
określenie czasu jego trwania i miejsca
występowania określa się miejsce i
zakres jego występowania, moment
wystąpienia bólu podczas
BADANIE FUNKCJONALNE
LOKOMOCJI
Bada siÄ™ sposoby poruszania siÄ™ pacjenta
zarówno w pozycji pionizowanej jak i na
wózku. Obserwuje się zakres
samodzielności chodu, dystans przebyty
w jednostce czasu, wydatek
energetyczny chodu, zakres pomocy
ortopedycznych koniecznych do
skutecznej lokomocji.
BADANIE CZYNNOÅšCI
SAMOOBSA
UGI
" zarówno czynności życia samodzielnego
ADL jak i aktywności pozadomowej i
zawodowej IADL . Ocena ta decyduje , w
jakim stopniu pacjent jest samodzielny i
czy wymaga opieki fizjoterapeuty oraz
jakie SA możliwości powrotu do pracy po
okresie rehabilitacji.
BADANIE PRZEDMIOTOWE
" Jest to badanie lekarskie, które polega na
obmacywaniu, oglÄ…daniu, opukiwaniu i
osłuchiwaniu pacjenta. Może ono dotyczyć
zarówno struktur anatomicznych ciała, jak ich
funkcji.
" Dla fizjoterapeuty ważna jest nie tylko ocena
jednostkowego pomiaru antropometrycznego tj.
struktury (np. waga i wzrost osobniczy, obwód i
długość kończyny) czy funkcji (np. siła ścisku
ręki, zakres ruchu w stawie), ale i również ocena
zachowania ruchowego osoby
niepełnosprawnej. Zachowania ruchowe można
ocenić na podstawie wyników testów
czynnościowych.
OBJAWY
" Objaw bolesnego Å‚uku  jest wyrazem konfliktu
pomiędzy stożkiem ścięgnistym pierścienia
rotatorów a dachem panewki stawu ramienno
łopatkowego. Ból pojawia się w trakcie
odwodzenia lub przywodzenia kończyny
" Objaw Bonneta  dotyczy podrażnienia
bólowego nerwu kulszowego przez nadmiernie
napięty mięsień gruszkowaty w trakcie
przywiedzenia i rotacji wewnętrznej biodra przy
zgiętym kolanie
" Objaw Bragarda  pojawia siÄ™ podczas biernego
napinania podrażnionego bólowo nerwu
kulszowego poprzez grzbietowe zgięcie stopy
" Objaw cofania  dotyczy stawów krzyzowo
biodrowych przy normalnej symetrycznej ich
funkcji kolec biodrowy tylny górny po stronie
przyciągniętej do klatki piersiowej kończyny
dolnej wpierw ustawia się wyżej (na skutek
przeniesienia ciężaru ciała na nogę podporową)
a następnie nieco głębiej niż po stronie nogi
podporowej.
" Objaw Derbolowskiego  jest wyrazem
funkcjonalnego skręcenia miednicy i manifestuje
się pojawieniem rzekomej nierówności kończyn
dolnych w trakcie przejścia do siadu prostego
" Objaw Duchenne a ( Trendelenburga )  jest
wyrazem kompensacyjnego przemieszczenia
segmentów ciała w przypadku niedostatecznej
stabilizacji miednicy w płaszczyz
nie
czołowej( opadanie miednicy )
" Objaw flamengo  wyzwalany jest w formie
statycznej (stanie jednonóż ) lub dynamicznej
(podskoki na jednej nodze ). Pojawienie się bólu
w okolicy spojenia łonowego i/lub stawów
krzyżowo-biodrowych wskazuje na
przeciążeniową dysfunkcję miednicy
" Objaw Fromenta  jest wyrazem kompensacji
osłabionego mięśnia przywodziciela kciuka
" Objaw Godfreya  dotyczy ewentualnego
stopniowego przesuwania siÄ™ podudzia w
stosunku do uda przy zgiętym stawie kolanowym
i podpartej stopie. Przesuwanie to świadczy o
tylnej niestabilności stawu kolanowego
" Objaw Gowersa  jest wyrazem czynnościowej
kompensacji niedomogi antygrawitacyjnych
mięśni kończzyn dolnych a częściowo i tułowia
podczas zmiany pozycji ciała na pionową
" Objaw Kerniga- dotyczy wzrostu dolegliwości
bólowej o charakterze rwy kulszowej podczas
biernego zginania głowy lub wyprostu palucha w
leżeniu tyłem z rekami splecionymi poza głową.
Dodatni objaw może świadczyć o podrażnieniu
opony lub korzonków.
" Objaw kolanowy - polega na niejednakowo
wysokim ustawieniu kolan w leżeniu tyłem z
nogami zgiętymi w biodrach i kolanach. Dodatni
objaw świadczy o skróceniu długości
bezwzględnej jednego uda wskutek
zmniejszenia wysokości głowy kości udowej.
" Objaw koła zębatego  polega na skokowym
puszczaniu oporu jaki stawia mięsień z
wzmożonym napięciem podczas wykonywania
ruchu.
" Objaw kołysania się ciała  dotyczy wychwiań
rzutu środka ciężkości w pozycji stojącej w
granicach 0,9  2,7 cm. Objaw ten jest wyrazem
dynamicznego charakteru regulacji postawy
ciała, a w przypadku niedomogi systemu
regulacyjnego wielkość wychwiań może być
znacznie większa.
" Objaw kwadrygi  polega na kolejnym uciskaniu
ścięgna zginaczy palców w obrębie
przedramienia, co powoduje zginanie siÄ™
odpowiednich palców. Ujemny objaw dla danego
palca świadczy o uszkodzeniu ścięgna.
" Objaw Langego  polega na uniesieniu jednej
wyprostowanej nogi w pozycji stojÄ…cej na
wysokość ok.15 cm. W sytuacji tej obserwuje się
zachowanie się lordozy lędz
wiowej, która
powinna ulec spłaszczeniu lub zniknąć. Jeśli
powiększy się świadczy to o zwiększonym
przodopochyleniu miednicy.
" Objaw Lesequea  dotyczy reakcji bólowej w
trakcie biernego unoszenia nogi wyprostowanej
w kolanie. Ból może się pojawić w dowolnym
odcinku nerwu kulszowego.
" Objaw Lesequea odwrócony  pozwala
zinterpretować czy pojawiający się piekący ból
po przednio bocznej stronie uda podczas jego
przeprostu przy zgiętym kolanie ma charakter
femoralgii (podrażnienie korzonków L2-4)
" Objaw Lasequea skrzyżowany  towarzyszący
unoszeniu niebolesnej kończyny dolnej
wskazuje nieomal jednoznacznie na  dyskowÄ…
przyczynÄ™ rwy kulszowej.
" Objaw Lee-Walshea  badany jest podczas
wykonywania zakroku kończyną dolną
wyprostowanÄ… w stawie kolanowym (stopa
oparta na przodostopiu). Opadania miednicy po
stronie nogi zakrocznej przemawia za
czynnościową dysfunkcją miednicy po tej
stronie.
" Objaw Lhermittea  cechuje uczucie uderzenia
prÄ…dem w ciele badanego podczas zginania i
prostowania głowy czy też obustronnie
zlokalizowane w kończynach objawy czuciowe.
" Objaw łopatki skrzydłowatej  pojawia się
podczas uniesienia obu kończyn górnych w
przód do kata 90 stopni. Wyraz
ne odstawanie
brzegu przyśrodkowego łopatki od klatki
piersiowej świadczy o niewydolności mięśnia
zębatego przedniego.
" Objaw Naffzigera  znajduje zastosowanie w diagnostyce zespołów
korzeniowych lędz
wiowego odcinka kręgosłupa. Za objaw dodatni
uważa się występowanie dolegliwości bólowych w okolicy
lędz
wiowo  krzyżowej lub w kończynie dolnej w przebiegu nerwu
kulszowego lub nerwu udowego w następstwie obustronnego ucisku
na żyły szyjne.
" Objaw Neriego  badany jest zazwyczaj w leżeniu tyłem.
Za objaw dodatni  przemawiajÄ…cy za konfliktem
korzeniowym w lędz
wiowym odcinku kręgosłupa 
uważa się sytuację w której objawy bólowe ulegają
nasileniu podczas zginania głowy i szyjnego odcinka
kręgosłupa.
" Objaw odbicia  polega na niedostatecznym
hamowaniu ruchu w momencie nagłego
uwolnienia z oporu izometrycznie napietego
mięśnia. Objaw ten jest wyrazem zmian
chorobowych w móżdżku.
" Objaw Patricka  pojawia siÄ™ w trakcie biernego
spychania w stronę podłoża w leżeniu tyłem
zgietej w biodrze i kolanie oraz zrotowanej na
zewnątrz kończyny dolnej. Ograniczenie
ruchomości wraz z wyraz
ną reakcją bólową na
prośbę dalszego odwiedzenia uda świadczy o
koksalgii i/ lub sakralgii.
" Objaw Piedellu  wykonywany w pozycji
siedzÄ…cej interpretowany jest analogicznie jak
objaw wyprzedzania. Pozycja siedzÄ…ca pozwala
do minimum ograniczyć wpływ zaburzeń
funkcjonalnych i/lub strukturalnych kończyn
dolnych na czynność stawów krzyżowo 
biodrowych.
" Objaw Puttiego  jest również wyrazem
czynnościowej kompensacji niedomogi
antygrawitacyjnych mięśni kończyn dolnych.
" Objaw Scyzorykowy  jest wyrazem
uszkodzenia dróg piramidowych. Polega on na
znacznym oporze na poczÄ…tku ruchu biernego
po czym opór słabnie. Jest on wyraz
niejszy im
szybciej wykonuje siÄ™ ruch bierny.
" Objaw Spurlinga  badany jest nieomal
analogicznie jak objaw szczytowy, analogicznie
też jest interpretowany. Różnica polega na
pochyleniu głowy w pozycji wyjściowej w
kierunku występującej rwy kamieniowej.
" Objaw szczytowy  polega na pojawieniu siÄ™
bólu o charakterze promieniującym do kończyny
górnej w następstwie stenozy otworu
międzykręgowego spowodowanego uprzednim
osiowym naciskiem na głowę.
" Objaw Thomayera  polega na probie dotknięcia
opuszkami palcow ręki podlogi podczas zgięcia
tułowia przy wyprostowanych nogach. Może być
wyrazem nadmiernej ruchomości lub jej
ograniczenia w następstwie przykurczu mięśni
kulszowo  goleniowych, ischalgii lub dysfunkcji
kręgosłupa lędz
wiowego.
" Objaw szufladkowy stopy przedni  wskazuje na
przednią niestabilność stopy.
" Objaw Thomsena  dotyczy palpacyjnej tkliwości
bólowej nerwu kulszowego tuż powyżej dołu
podkolanowego przy biernie zgiętej grzbietowo
stopie i kolanie.
" Objaw Wartenberga  oznacza zgięcie i
opozycję kciuka w trakcie próby pociągania za
zgięte w stawach palce od 2 do 5. tego typu
reakcja może wskazywać na uszkodzenie dróg
piramidowych.
" Objaw wyprzedzania  towarzyszy zaburzeniom
ruchomości stawów krzyżowo  biodrowych i
polega na wyższym przemieszczaniu się kolca
biodrowego tylnego górnego ( po stronie
dysfunkcji) pierwotnie ustawionego niżej lub
symetrycznie podczas zgięcia tułowia.
" Objawy dysfunkcji stawu krzyżowo 
biodrowego- pozwalajÄ… na uchwycenie
ewentualnego udziału dysfunkcji tego stawu w
rożnych zaburzeniach statyki i dynamiki.
" Objawy dyskretnych niedowładów piramidowych-
pozwalają na wykrycie takich niedowładów  np. na
podstawie opadania czy opóz
niania niedowładnej
kończyny mniejszego jej nacisku czy też pojawiających
się współruchów.
" Objawy dysplazji i/ lub zwichnięcia stawu biodrowego u
dzieci  np. asymetrii fałdów, ograniczenia odwodzenia,
pompowania i przeskakiwania, skrócenia nóżki i
uwypuklenia biodra. Stanowią na ogół podstawę do
podejrzewania powyższych stanów a nie do
jednoznacznego ich rozpoznawania.
" Objawy uszkodzenia tkanek miękkich
okolicy barku  informujÄ… o nacieczeniu,
podrażnieniu bądz
uszkodzeniu tkanek tej
okolicy.
POMIARY DA
UGOÅšCI I
OBWODÓW
Metoda pomiaru dokonywana
Metoda pomiaru dokonywana
centymetrem.
centymetrem.
Długość względna-długość ze stawem
Długość względna-długość ze stawem
Długość bezwzględna-długość bez
Długość bezwzględna-długość bez
stawu
stawu
Długość absolutna-długość całej
Długość absolutna-długość całej
kończyny
kończyny
TESTY KODOWANE
" Na ich podstawie oceniamy funkcje
badanego
Test Lovetta
Skala Ashwortha
Wskaz
nik Barthela
FIM  pomiar niezależności
funkcjonalnej
skala uszkodzeń ASIA
analogowa skala bólu
TEST LOVETTA
" 0º - to brak czynnego skurczu mięśnia.
" 1º - Å›lad czynnego skurczu mięśnia.
" 2º - wyraz
ny skurcz mięśnia i zdolność wykonania ruchu
przy pomocy i odciążenia odcinka ruchomego.
" 3º - zdolność do wykonywania ruchu czynnego
samodzielnego z pokonaniem ciężkości danego odcina
" 4º - zdolność do wykonania czynnego ruchu z pewnym
oporem
" 5º - prawidÅ‚owa siÅ‚a, tj. zdolność wykonywania czynnego
ruchu z pełnym oporem.
SKALA ASHWORTHA
" Jest punktową skala oceny spastyczności.
Uwzględnia ona napięcie prawidłowe( lub
obniżone ), stany pośrednie oraz usztywnienie
kończyny w zgięciu lub wyproście. Wśród
stanów pośrednich są stany oznaczające
nieznaczny wzrost napięcia( np. trudności przy
chwytaniu lub uwalnianiu przedmiotu ), znaczny
wzrost napięcia ( ale z możliwością dość
łatwego, biernego poruszania kończyną ) oraz
wyraz
ny wzrost napięcia( z utrudnieniem
wykonywania ruchów biernych )
Opór przy biernym zginaniu
kończyny
" Brak - 1pkt
" Zwiększony , kończynę zgina się z
łatwością  2pkt
" Zwiększony, kończynę zgina się z
trudnością  3pkt
" Sztywność, kończyny nie można zginać 
4pkt
WSKAy
NIK BARTHELA
" Jest to najbardziej efektywny wskaz
nik w
ocenie stopnia niepełnosprawności
ruchowej. Wartości punktowe są związane
z czasem i ilością pomocy fizycznej,
potrzebnymi pacjentowi do wykonywania
10 czynności. Za pełną niezależność przy
wykonywaniu każdej z tych czynności
pacjent otrzymuje 100 punktów.
" 1. Spożywanie posiłków 10 / 5 pkt
" 2. Przenoszenie się z wózka na łóżko i z powrotem 15 /
10  5 pkt
" 3. Czynności toaletowe ( mycie twarzy, żebow ) 5 / 0 pkt
" 4.Siadanie i wstawanie z sedesu oraz czynności
toaletowe 10 / 5 pkt
" 5. KÄ…panie siÄ™ 5 / 0 pkt
" 6. Poruszanie się po powierzchni płaskiej 5 / 0 pkt
" 7. Wchodzenie i schodzenie po schodach 10 / 5 pkt
" 8. Ubieranie siÄ™ 10 / 5 pkt
" 9. Kontrolowanie oddawania stolca 10 / 5 pkt
" 10. Kontrolowanie oddawania moczu 10 / 5 pkt
FIM (Functional Independence Measure) -
Pomiar niezależności
funkcjonalnej
Jest to metoda stosowana do oceny
efektów rehabilitacji medycznej
pacjentów. Podstawową oceny
według skali FIM jest konieczność
korzystania z pomocy osoby drugiej
lub brak takiej potrzeby.
Skala uszkodzeń ASIA
Skala uszkodzeń ASIA (Scale of Neurological Impairment)
opracowuje standardy oceny i klasyfikacji urazów rdzenia
kręgowego.
Skala ASIA ocenia poziom funkcji ruchowych, odruchowych i
czuciowych osób chorych. Badając funkcje ruchowe przyznaje się
od  0 do  5 punktów oceniając zakres ruchu i siłę
mięśniową mięśni kluczowych dla każdego segmentu.
Uszkodzenia zostały oznaczone kolejnymi literami alfabetu:
A. Uszkodzenie całkowite
B. Uszkodzenie tylko czuciowe
C. Ruchowa bezużyteczność
D. Ruchowa użyteczność
E. Odnowa
" A  całkowite. Brak funkcji ruchowych i
czuciowych w krzyżowych odcinkach S4- S5
" B  niecałkowite. Zachowane funkcje czuciowe
przy braku ruchowych poniżej poziomu
neurologicznego, sięgających do krzyżowych
odcinków S4-S5
" C  niecałkowite. Zachowane funkcje ruchowe
poniżej poziomu neurologicznego, większość
mięsni podstawowych poniżej poziomu
neurologicznego wskazuje siłę mięśniową
mniejszą niż 3 stopnie
" D  niecałkowite. Zachowane funkcje
ruchowe poniżej poziomu neurologicznego
większość mięśni podstawowych poniżej
poziomu neurologicznego wykazuje siłę
mięśniową równą bądz
większą niż 3
stopnie
" E  normalne. Funkcje czuciowe i ruchowe
w normie.
Analogowa Skala Bólu
Analogowa skala bólu służy do pomiaru natężenia bólu. Do pomiaru
wykorzystywane są różnego typu skale. Ocena stopnia natężenia
bólu może być przedstawiona przez pacjenta za pomocą
odpowiedniej skali.
I I I I I I I I I I I
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Do najczęściej stosowanych zaliczymy:
Øð
SkalÄ™ opisowÄ…,
Øð
SkalÄ™ numerycznÄ…,
Øð
GraficznÄ… skalÄ™ opisowÄ…,
Øð
Wzrokowo- analogicznÄ….
Sprawność motoryczna
Sprawność motoryczna
Sprawność motoryczna jest ujęciem
Sprawność motoryczna jest ujęciem
kompleksowym w odniesieniu do ruchu
kompleksowym w odniesieniu do ruchu
człowieka. Skupia wszystkie sprawności, których
człowieka. Skupia wszystkie sprawności, których
wysoki poziom warunkuje poziom sprawności
wysoki poziom warunkuje poziom sprawności
motorycznej. Obszerność sprawności
motorycznej. Obszerność sprawności
motorycznej w odniesieniu do ruchu człowieka
motorycznej w odniesieniu do ruchu człowieka
sprawia, że wyodrębnia się tzw. zdolności
sprawia, że wyodrębnia się tzw. zdolności
motoryczne, które obrazują obszar
motoryczne, które obrazują obszar
oddziaływania na strefę ruchową człowieka oraz
oddziaływania na strefę ruchową człowieka oraz
poziom samej sprawności motorycznej.
poziom samej sprawności motorycznej.
Cechy Motoryczne
Cechy Motoryczne
a) Siła
a) Siła
b) Wytrzymałość
b) Wytrzymałość
c) Zwinność
c) Zwinność
d) Szybkość
d) Szybkość
e) Skoczność
e) Skoczność
f) Gibkość
f) Gibkość
Diagnozowanie sprawności
Diagnozowanie sprawności
motorycznej
motorycznej
1.Ruchomość stawowa wg. Kaltenborna
1.Ruchomość stawowa wg. Kaltenborna
0-brak ruchomości
0-brak ruchomości
1-poważne ograniczenie ruchomości
1-poważne ograniczenie ruchomości
2-nieznaczne ograniczenie ruchomości
2-nieznaczne ograniczenie ruchomości
3-ruchomość normalna
3-ruchomość normalna
4-nieznaczne podwyższenie ruchomości
4-nieznaczne podwyższenie ruchomości
5-poważne podwyższenie ruchomości
5-poważne podwyższenie ruchomości
6-całkowita niestabilność
6-całkowita niestabilność
Etapy diagnozowania sprawności
motorycznej
a) Podmiotowe (wywiad)
b) Przedmiotowe (oględziny, palpacyjne,
pomiary długości, obwodów, zakresy
ruchów, siła mm, testy diagnostyczne,
wypełnianie skal czynnościowych)
c) Badania dodatkowe
(RTG, ultrasonografia, tomografia
komputerowa, rezonans magnetyczny,
endoskopia)
NAJWAŻNIEJSZA CECHA BIOLOGICZNA
WARUNKUJ
CA SKUTECZNY
PRZEBIEG REHABILITACJI TO 
WYDOLNOŚĆ FIZYCZNA
SKALA BORGA  ciężkośc pracy
fizycznej
" 0  wysiłek fizyczny niedozwolony
" 0,5  praca niezwykle lekka
" 1  praca bardzo lekka
" 2  praca fizyczna lekka
" 3  praca fizyczna umiarkowana
" 4  praca fizyczna dosyć ciężka
" 5  praca fizyczna odczuwalnie ciężka
" 6  wysiłek fizyczny ciężki
" 7  praca fizyczna bardzo ciężka
" 8  praca bardzo ciężka, konieczne przetrwy wypoczynkowe
" 9  praca fizyczna niezwykle ciężka , prawie o maksymalnym
obciążeniu
" 10  praca fizyczna wycieńczająca
" SKALA JACOBSONA I
NEWMANA  okresla stan
funkcjonalny emocjonalny i
fizyczny pacjenta
" SKALA FUNKCJONALNA
" 1.Czy z powodu choroby masz problemy z wstawaniem z łóżka?
" 2. Czy choroba ogranicza twoje uczestnictwo w aktywności
socjalnej ?
" 3. Czy masz kłopoty z czytaniem?
" 4. Czy unikasz przebywania na wysokości
" 5. Czy masz trudności z pracą domową lub ogrodową ?
" 6. Czy masz problemy z obejściem domu w nocy ?
" 7. Czy choroba wpływa istotnie na twoje obowiązki domowe i
zawodowe?
" 8. Czy choroba ogranicza twoje podróże służbowe i relaksacyjne?
" 9. Czy choroba ogranicza twoje zadania samoobsługi
" SKALA EMOCJONALNA
" Czy choroba powoduje frustracje?
" Czy obawiasz się opuścić sam swój dom ?
" Czy tracisz pewność siebie w kontaktach z innymi ludz
mi ?
" Czy mas zobawy że ludzie sądzą iż jestes pod wpływem leków ?
" Czy masz kłopoty z koncentracją?
" Czy boisz siÄ™ zostac w domu sam ?
" Czy czujesz się osobą niepełnosprawną ?
" Czy choroba wywoluje u ciebie stres w kontaktach z rodzinÄ… i
znajomymi?
" Czy amsz depresjÄ™?
" SKALA FIZYCZNA
" Czy patrzenie w góre pogłębia chorobę / zawroty głowy?
" Czy szybki ruch głową pogłębia zawroty /
" Czy zmiana pozycji w łóżku pogarsza stan twojego
samopoczucia?
" Czy schodzenie z góry pogarsza stan i nasila zawroty
glowy ?
" Czy pochylanie się do przoduu pogarsza twój stan
zdrowia?
" czy zwiekszona aktywnośc ruchowa pogarsza twoje
samopoczucie?
" Czy szybko się męczysz w różnych czynnościach życia
codziennego
GA
ÓWNE PROBLEMY ZWI
ZANE
Z PROCESEM REHABILITACJI
" Niedokładne pomiary, np. z
le dobierajÄ…c punkty kostne
przy pomiarach.
" Błędnie lub zbyt szybko postawiona diagnoza.
" Przyjęcie założenia, że przebieg każdej choroby jest taki
sam .
" y
le przeprowadzony wywiad i rozpoznanie.
" Terapeuci zwykle mają za mało czasu na jednego
pacjenta żeby co jakiś czas sprawdzać czy rehabilitacja
przynosi efekty. Do tego sprawdzani powinni używać
tych samych testów w odpowiednich pozycjach!
" Zły dobór pozycji i stabilizacji ma wpływ na całą
diagnostykÄ™ i jej sprawdzanie podczas terapii!
" Po złym zdiagnozowaniu pacjenta, dochodzi do złego
zaplanowania całej terapii!
ZAPOBIEGANIE BA

DOM W
PROCESIE REHABILITACJI
" Należy do każdego przypadku podchodzić
indywidualnie, a także jak to tylko możliwe
często kontrolować stan pacjenta (poprzez
wykonywanie różnych testów i badań).
" Do badań i testów powinno używać się tych
samych przyrządów.
" Dokładność przy całej diagnozie, badaniu,
planowaniu i przeprowadzaniu całej rehabilitacji
z pacjentem.
" Znajomość anatomii która jest potrzebna przez i
podczas całej terapii.
NORMY POST
POWANIA
" 1.Należy stwierdzić co można zrobić dla
pacjenta
" 2.Prawidłowa ocena jego stanu (np.rodzaj i
stopień dysfunkcji, konsultacja z innymi
specjalistami)
" 3.Prawidłowy dobór form, metod terapii,
systematyczne i poprawne ich wykonanie
" 4.Zmiana form, środków w zależności od
uzyskiwanych efektów z uwzględnieniem
nowego celu
" 5.Indywidualne podejście do każdego
przypadku, dobry kontakt z pacjentem
WNIOSKI
" 1.Założenie że przebieg każdej choroby
jest taki sam to błąd
" 2.Pacjent nie powinien być prowadzony
jednocześnie przez kilku terapeutów,
poświęcić mu należy wystarczająco czasu
" 3.Nieprawidłowo,niedokładnie wykonane
testy, pomiary, postawiona diagnoza
wpływa na całą rehabilitację, brak
umiejętności ze strony terapeuty.
WNIOSKI
" 4.Zmiana form, środków itd.W zależności od
wyników badań z uwzględnieniem nowego celu
" 5. Primum non nocere -Po pierwsze nie
szkodzić
" 6.Wymagane jest mistrzostwo w postaci
pomysłu zrodzonego z nauki i doświadczenia.
" 7.Fakt że pacjent oczekuje zbyt długo na
przeprowadzenie rehabilitacji jest obecnie
największym problemem
" Planowanie,
przeprowadzanie i
kontrolowanie efektywności
procesu rehabilitacji.
" Programowanie rehabilitacji oparte jest o
diagnozę i prognozę, a całość zagadnienia
wykazuje ścisły związek z celami,
zadaniami i zasadami fizjoterapii. BazÄ™
wyjściową dla tworzenia programu
rehabilitacji stanowi zawsze pełne
rozeznanie co do rodzaju, stopnia
ciężkości i okresu schorzenia, a ściślej 
rozeznanie co do aktualnego stanu osoby
poddawanej rehabilitacji.
" Planując proces rehabilitacji danej osoby dąży
siÄ™ do wykreowania programu optymalnego.
Zwykle jednak realia są takie, że jest on
nieosiągalny, wobec czego niezbędne jest
określenie swego rodzaju programu minimum.
Realia te stanowią również powód dla którego
niekiedy konieczne jest utworzenie
alternatywnego programu rehabilitacji danej
osoby, dostosowanego np. do możliwości jakimi
dysponujemy.
" . Można tu postawić sobie pewne pytani:
jeśli np. wybrana metoda będzie
nieskuteczna, to jaką inną zastosować w
danym przypadku? To samo może
dotyczyć konkretnego środka,
analogicznie do zastępowania leku innym.
To samo dotyczy założonego celu. Jeśli
jakiś okaże się nieosiągalny, to musi się
wykreować zastępczy-bardziej realny.
" Kolejna sprawa wiąże się z koniecznością
uwzględnienia w tworzonym programie potrzeb
rehabilitacji kompleksowej, np. Å‚Ä…czenie
zabiegów fizykalnych z ćwiczeniami leczniczymi.
Błędem jest zawężanie się tylko do samej
fizjoterapii. Nawet pobieżnie analizując potrzeby
danego pacjenta, właściwie w każdym
przypadku można wykazać potrzeby dotyczące
np. pielęgniarstwa rehabilitacyjnego czy
pewnego oddziaływania
psychoterapeutycznego, a w wielu przypadkach
np. konieczność zastosowania przedmiotu
ortopedycznego
" Programowanie rehabilitacji nie należy do
zadań łatwych. Wymaga ono bowiem
sporej wiedzy i doświadczenia.
Szczególnym problemem jest włączanie w
program rehabilitacji nowych metod, a
nawet ich stosowanie
" W pierwszym przypadku chodzi o to, by
były to metody już sprawdzone, a ich
wartość skuteczność poparta
opublikowanymi i uznanymi wynikami
badań naukowych. Druga sprawa dotyczy
stosowania metod. Trzeba pamiętać, że
wiele z nich wymaga dobrego zrozumienia
i technicznego opanowania, nabywanego
nieraz w ramach długotrwałego szkolenia
specjalistycznego.
" Mówiąc o programie rehabilitacji, warto też
zadać sobie pytanie, czy proces ten ma
ciągnąć się  w nieskończoność ? W
wielu przypadkach jest on rzeczywiście
długotrwały (wieloletni). Można jednak
przyjąć, że o procesie właściwej
rehabilitacji mówi się tak długo, jak długo
uzyskuje się jakiekolwiek, choćby
minimalne efekty