Stymulowanie rozwoju dziecka
Małgorzata Hołda
[e-mail]
dyżury: wtorek 12:15-13:00
czwartek 14:45-15:30
(p. 229)
Podstawowe pojęcia
lð Czym jest STYMULOWANIE?
lð Czym jest WSPOMAGANIE?
lð Czym różni siÄ™ STYMULOWANIE od WSPOMAGANIA?
lð Kiedy STYMULOWANIE lub WSPOMAGANIE jest
STYMULOWANIEM lub WSPOMAGANIEM ROZWOJU?
Podstawowe pojęcia
lð WSPOMAGANIE (pomoc) to proces intencjonalnych oddziaÅ‚ywaÅ„
człowieka na człowieka, występujący w różnych formach i
prowadzÄ…cy do:
o potęgowania dobrostanu (promowanie, STYMULOWANIE);
o powstrzymywania czynników zagrażających dobrostanowi
(interwencja, edukacja, profilaktyka);
o poprawiania i usuwania nieprawidłowości (korekcja, terapia);
o przywrócenia utraconego dobrostanu (rehabilitacja, rewalidacja).
lð WSPOMAGANIE ROZWOJU uwzglÄ™dniać musi istotne cechy zmian
rozwojowych (względna stałość, progresywność, miejsce w sekwencji
rozwojowej).
Podstawowe pojęcia
lð STYMULOWANIE to wzmaganie procesów życiowych organizmu,
pobudzanie do działania, zachęcanie  ale nie przyśpieszanie
o Piaget  stymulowanie wiąże się z podstawowymi procesami
adaptacyjnymi
o Wygotski  stymulowanie powinno być ukierunkowane na czynności
znajdujące się w strefie najbliższego rozwoju dziecka
o Maslow  stymulowanie to stworzenie warunków do ujawnienia się
możliwości rozwojowych dziecka
lð DWIE PERSPEKTYWY:
o wiek dziecka i potrzeby rozwojowe danego okresu
o określona sfera rozwoju
Milowe kroki w rozwoju
lð Okresy rozwojowe:
o wczesne dzieciństwo (0-3 r.ż.)
o średnie dzieciństwo (4-6 r.ż.)
o póz
ne dzieciństwo (7-10/12 r.ż.)
lð Sfery rozwoju:
o rozwój motoryczny
o rozwój poznawczy
o rozwój społeczno-emocjonalny
Dojrzałość szkolna
lð CaÅ‚oksztaÅ‚t umiejÄ™tnoÅ›ci niezbÄ™dnych do tego, aby rozpocząć naukÄ™
w szkole (Stefańska-Klar):
o gotowość do podjęcia nowych czynności
o możliwość radzenia sobie z nimi
o zdolność do zaadaptowania się w nowym środowisku
lð OsiÄ…gniÄ™cie przez dzieci takiego poziomu rozwoju fizycznego,
społecznego i psychicznego, który czyni je wrażliwymi i podatnymi
na systematyczne nauczanie i wychowywanie w klasie pierwszej
szkoły podstawowej (Szuman)
o podkreślenie znaczenia stymulacji właściwości dziecka ważnych z
punktu widzenia wymagań szkolnych
Dojrzałość szkolna
lð Rozwój fizyczny i motoryczny:
o sprawność manualna
o koordynacja wzrokowo-ruchowa
lð Rozwój spoÅ‚eczno-emocjonalny:
o zdolności komunikacyjne
o uspołecznienie
o umiejętność kontroli emocji
o dojrzałość emocjonalna umożliwiająca rozstanie z matką
lð Rozwój poznawczy:
o ogólna wiedza o świecie i orientacja w otoczeniu
o umiejętność planowania działań
o percepcja (analiza i synteza wzrokowa i słuchowa)
o uwaga (koncentracja, sterowanie uwagÄ…)
o pamięć (pamięć logiczna, strategie pamięciowe)
o myślenie (operacje konkretne  niezmienniki)
Praca z grupą dziecięcą
lð SkÅ‚ad grupy
lð Wielkość grupy
lð CzÄ™stotliwość i czas trwania spotkaÅ„
lð Okres funkcjonowania grupy
lð Miejsce spotkaÅ„
lð Grupy otwarte vs zamkniÄ™te
lð StopieÅ„ strukturyzacji zajęć
Literatura
Filipiak, E. (2005). Dojrzałość potrzebna od dziecka. Psychologia w szkole, 3, 3-10.
Schaffer, H. R. (2008). Psychologia dziecka. Warszawa: PWN.
[Rozdział 5: Rozwój emocjonalny, s. 148-180]
Schneider-Corey, M., Corey, G. (2002). Grupy. Metody grupowej pomocy
psychologicznej. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia.
[rozdz. 4, s 120-149; rozdz. 9, s. 331-357]
Tkaczyk, A. (2007). Pokaż dziecku świat symboli. Inspiracje wychowawcze.
Kraków: Wydawnictwo Rubikon.
[s. 61-92]
Wygotski, L.S. (1933/1995). Zabawa i jej rola w rozwoju psychicznym dziecka. W:
A. Brzezińska, T. Czub, G. Lutomski, B. Smykowski (red.), Dziecko w
zabawie i świecie języka (s. 67-88). Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.