MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Marek Machnik
Wykonywanie powłok lakierniczych
714[01].Z1.08
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
mgr inż. Darecka Halina
mgr inż. Kusina Anna
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Machnik Marek
Konsultacja:
mgr inż. Sagan Teresa
Korekta:
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 714[01].Z1.08
Wykonywanie powłok lakierniczych zawartego w modułowym programie nauczania dla
zawodu malarz  tapeciarz
Wydawca:
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy w Radomiu 2006.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREÅšCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 6
3. Cele kształcenia 7
4. Przykładowe scenariusze zajęć 8
5. Ćwiczenia 12
5.1. Powłoki lakiernicze  właściwości i zastosowanie 12
5.1.1. Ćwiczenia 12
5.2. Rodzaje i dobór emalii i lakierów 13
5.2.1. Ćwiczenia 13
5.3. Przygotowanie podłoży pod powłoki lakiernicze 15
5.3.1. Ćwiczenia 15
5.4. Narzędzia i sprzęt w technice lakierniczej. Zasady malowania materiałami
lakierniczymi 19
5.4.1. Ćwiczenia 19
5.5. Warunki techniczne wykonywania i odbioru robót 22
5.5.1. Ćwiczenia 22
5.6. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz
ochrony środowiska przy malowaniu materiałami lakierniczymi 25
5.6.1. Ćwiczenia 25
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 27
7. Literatura 40
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Przekazujmy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w realizowaniu
modułowego programu nauczania dla zawodu malarz - tapeciarz. Jest to część pakietu
edukacyjnego dla jednostki modułowej 714[01].Z1.08  Wykonywanie powłok lakierniczych
W poradniku zamieszczono:
 zestaw umiejętności, jakie powinien opanować uczeń przed przystąpieniem do realizacji
programu jednostki modułowej,
 zestaw umiejętności, jakie powinien opanować uczeń w wyniku realizacji programu
jednostki modułowej,
 przykładowe scenariusze prowadzonych zajęć,
 propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,
 propozycje testów osiągnięć edukacyjnych uczniów przeprowadzanych na zakończenie
realizacji programu jednostki modułowej,
 wykaz literatury.
Do propozycji ćwiczeń dołączone są wskazówki dotyczące ich realizacji oraz zalecane
środki dydaktyczne.
Kwalifikacje jakie uczeń ma uzyskać w ramach tej jednostki modułowej, narzucają
wykorzystanie aktywizujÄ…cych metod nauczania takich jak:
 ćwiczenia praktyczne po przeprowadzeniu instruktażu,
 pogadanka z pokazem,
 metoda tekstu przewodniego,
 dyskusja dydaktyczna.
Forma organizacyjna pracy uczniów może również być zróżnicowana  praca
samodzielna pozwala dokładniej ocenić indywidualne postępy ucznia i jest zgodna z formą
egzaminów zewnętrznych, jednakże praca w zespole pozwala usprawnić organizację procesu
kształcenia i skrócić czas wykonywania ćwiczenia co, w razie potrzeby, pozwala na jego
powtórzenie. Oprócz tego jest to okazja do kształtowania i oceniania umiejętności współpracy
w zespole.
W każdej z podanych metod nauczania istotną rolę odgrywa wykonywanie ćwiczeń,
mających na celu ukształtowanie nowych umiejętności i utrwalenie tych, które zostały nabyte
wcześniej. Umieszczone w poradniku ćwiczenia należy traktować jako przykładowe.
Nauczyciel może tworzyć nowe ćwiczenia, dostosowane do możliwości i warunków
lokalnych, jednakże powinny one prowadzić do osiągnięcia wszystkich celów określonych
w programie jednostki modułowej.
Po wykonaniu zaplanowanych ćwiczeń uczeń ma możliwość sprawdzenia poziomu
swoich postępów, odpowiadając na pytania podane w podrozdziale  Sprawdzian postępów .
Według tego samego zestawu pytań, nauczyciel dokonuje oceny osiągnięć ucznia. Uczeń
powinien samodzielnie przeczytać pytania i udzielić na nie odpowiedzi. W tym celu wstawia
X obok słowa:
" TAK  jeżeli jego odpowiedz
na pytanie jest twierdzÄ…ca (operacja wykonana w
sposób prawidłowy)
" NIE  jeżeli jego odpowiedz
na pytanie jest przecząca (operacja wykonana w sposób
nieprawidłowy, niepełny).
Podobne czynności wykonuje nauczyciel, obserwując zachowanie ucznia i efekty jego
pracy. Po dokonaniu przeglądu odpowiedzi, określa się pytania, na które uczeń nie potrafił
odpowiedzieć lub odpowiedział przecząco. Brak odpowiedzi lub zakreślenia obok zapisu NIE
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
wskazują luki w wiedzy i umiejętnościach. Zmusza to ucznia do ponownego zapoznania się
z potrzebnymi treściami, powtórzenia ćwiczenia lub jego części. Podczas oceny należy
przyjąć zasadę, że zadanie (ćwiczenie) będzie zaliczone tylko wtedy, kiedy będzie wykonane
zgodnie z przyjętymi standardami i kryteriami. Można stosować przyjęty w danej placówce
wewnętrzny system oceniania, można też potwierdzać umiejętności ucznia w skali
dwustopniowej: ćwiczenie(zadanie) zaliczone, ćwiczenie (zadanie) nie zaliczone.
Na zakończenie realizacji programu jednostki modułowej nauczyciel przeprowadza
sprawdzian sumatywny, którego wynik określa poziom przyswojonych wiadomości
i ukształtowanych umiejętności. W tym celu nauczyciel może posłużyć się propozycjami
testów teoretycznych i praktycznych.
Zajęcia mogą być prowadzone w pracowniach ćwiczeń praktycznych, dostosowanych do
realizacji modułowego programu nauczania, pracowniach symulacyjnych Centrów
Kształcenia Praktycznego lub na wydzielonych poligonach na placu budowy, w warunkach
pozwalających skoncentrować się na szkoleniu. Nauczyciel powinien dysponować
kompletem podstawowych narzędzi dla każdego ucznia. Wielkość pracowni, liczba stanowisk
ćwiczeniowych, ilość materiałów, sprzętu i pomocy dydaktycznych powinna w pełni
umożliwić realizację programu.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
Schemat układu jednostek modułowych
714[01]. Z1
Technologia robót
malarskich
714[01].Z1.01
Dobieranie materiałów, narzędzi
i sprzętu do malowania
714[01].Z1.02
Przygotowywanie farb i materiałów
pomocniczych do prac malarskich
714[01].Z1.03
Malowanie technikÄ… wapiennÄ… i cementowÄ…
714[01].Z1.04
Malowanie farbÄ… klejowÄ…
714[01].Z1.05
Malowanie farbÄ… emulsyjnÄ…
714[01].Z1.06
Malowanie technikÄ… kazeinowÄ… i krzemianowÄ…
714[01].Z1.07
Malowanie farbÄ… olejnÄ…
714[01].Z1.08
Wykonywanie powłok lakierniczych
714[01].Z1.10
Wykonywanie zdobień powłok, ornamentów
i napisów
714[01].Z1.09
Wykonywanie malarskich robót naprawczych
i renowacyjnych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
 stosować terminologię budowlaną,
 odróżniać technologie wykonania budynku,
 przestrzegać zasad bezpiecznej pracy, przewidywać i zapobiegać zagrożeniom,
 stosować procedury udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,
 rozpoznawać i charakteryzować podstawowe materiały budowlane,
 odczytywać i interpretować rysunki budowlane,
 posługiwać się dokumentacją budowlaną,
 wykonywać przedmiary i obmiary robót,
 wykonywać pomiary i rysunki inwentaryzacyjne,
 organizować stanowiska składowania i magazynowania,
 transportować materiały budowlane,
 rozpoznawać i dobierać farby i materiały pomocnicze do prac malarskich,
 dobierać rodzaj i kolor farby w zależności od funkcji i charakteru pomieszczenia,
obiektu,
 przygotowywać farby i materiały pomocnicze do malowania,
 rozpoznawać oraz dobierać ręczne i mechaniczne narzędzia i sprzęt malarski,
 odczytywać dokumentację budowlaną w celu rozpoznania rodzaju robót malarskich,
 oceniać warunki techniczne przystąpienia do malowania,
 stosować ogólne zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej
w trakcie przygotowania podłoża i wykonywania robót malarskich.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji ćwiczeń podanych w poradniku uczeń powinien umieć:
 rozpoznać i nazwać rodzaje farb lakierniczych,
 przygotować farby lakiernicze do malowania,
 dobrać materiały pomocnicze, narzędzia i sprzęt do przygotowania podłoża pod
powlekanie farbami lakierniczymi,
 przygotować podłoże do lakierowania,
 nanieść farby lakiernicze na przygotowane podłoża,
 usunąć uszkodzenia i usterki powłok lakierowanych, olejnych i emaliowanych,
 zorganizować stanowisko robocze do wykonywania powłok lakierniczych,
 określić szacunkowo ilość potrzebnego materiału lakierniczego,
 dokonać przedmiaru i obmiaru robót lakierniczych,
 dostarczyć materiały lakiernicze na stanowisko robocze,
 wykonać prace lakiernicze z zachowaniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
4. PRZYKA
ADOWE SCENARIUSZE ZAJ
Ć
Scenariusz zajęć 1
Jednostka modułowa: Wykonywanie powłok lakierniczych 714[01].Z1.08
Temat: Zapotrzebowanie materiałowe do wykonania powłoki lakierniczej.
Cel ogólny: kształtowanie umiejętności przedmiarowania robót i przygotowania zestawienia
materiałowego.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
- określić zakres prac,
- obliczyć powierzchnię do malowania,
- określić rodzaj potrzebnych materiałów,
- obliczyć ilość potrzebnych materiałów,
- wykonać zestawienie materiałowe.
Metody nauczania uczenia siÄ™:
- pogadanka,
- dyskusja,
- ćwiczenie praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- praca w zespołach dwuosobowych.
Strategia: uczenie siÄ™ przez rozwiÄ…zywanie problemu
Czas realizacji: 135 minut
Åšrodki dydaktyczne:
- dokumentacja techniczna,
- Katalog Nakładów Rzeczowych 2-02,
- kalkulator,
- wzór tabeli: zestawienie materiałowe,
- instrukcja do wykonania ćwiczenia.
Przebieg zajęć:
1. Czynności organizacyjne.
2. Omówienie celów zajęć.
3. Objaśnienie tematu.
4. Wydanie uczniom materiałów do wykonywania ćwiczenia: dokumentacji technicznej,
instrukcji, katalogów, wzoru tabeli zestawienia materiałowego.
5. Realizacja tematu:
- uczniowie pracując w zespołach, zapoznają się z dokumentacją techniczną,
- określają zakres prac do wykonania,
- obliczajÄ… powierzchniÄ™ do malowania,
- określają rodzaj potrzebnych materiałów,
- obliczają ilość potrzebnych materiałów,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
- tworzą zestawienie materiałów.
- nauczyciel nadzoruje pracę uczniów i pomaga rozwiązywać problemy.
6. Liderzy grup wskazują problemy, z jakimi spotkali się podczas wykonywania ćwiczenia.
7. Liderzy grup prezentują przygotowane zestawienie materiałowe.
8. Uczniowie porównują swoje prace  dyskutują.
9. Nauczyciel podsumowuje zaprezentowane ćwiczenia  wyjaśnia problemy, z którymi
spotkali siÄ™ uczniowie.
10. Nauczyciel dokonuje oceny grup.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
Scenariusz zajęć 2
Jednostka modułowa: Wykonywanie powłok lakierniczych 714[01].Z1.08
Temat: Lakierowanie ażurowej barierki metalowej, schodowej, zgodnie z załączoną
dokumentacjÄ….
Cel ogólny: kształtowanie umiejętności lakierowania elementów ażurowych.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
- odczytać dokumentację techniczną,
- zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy,
- dobrać sprzęt i narzędzia do oczyszczania podłoża metalowego i lakierowania,
- wykonać lakierowanie zgodnie z dokumentacją techniczną,
- posłużyć się sprzętem do czyszczenia i lakierowania,
- polakierować barierkę,
- ocenić jakość swojej pracy.
Metody nauczania uczenia siÄ™:
- metoda tekstu przewodniego.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- praca w zespołach dwuosobowych,
- praca indywidualna.
Strategia: uczenie się przez doświadczenie.
Åšrodki dydaktyczne:
- dokumentacja techniczna,
- tekst przewodni,
- przymiar taśmowy,
- przymiar składany,
- kÄ…towniki,
- cyrkle,
- szczotka druciana,
- opalarka,
- papier ścierny,
- szczotka do oczyszczenia podłoża,
- pędzle,
- materiał pokryciowy (emalia),
- środki ochrony indywidualnej.
Czas: 135 minut
Przebieg zajęć:
Zadanie dla ucznia
Przedmiotem ćwiczenia jest polakierowanie ażurowej schodowej barierki metalowej według
załączonej dokumentacji.
FAZA WST
PNA
Czynności organizacyjno-porządkowe, podanie tematu lekcji, zaznajomienie uczniów
z tokiem lekcji.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
FAZA WA
AÅšCIWA
INFORMACJE
1. Co to jest lakierowanie i w jakim celu je wykonujemy?
2. Przy pomocy jakich narzędzi przygotowujemy podłoże do lakierowania?
3. Od czego zależy dobór narzędzi do przygotowania podłoża?
4. Przy pomocy jakich narzędzi i materiałów lakierujemy elementy metalowe?
5. Od czego zależy dobór narzędzi do wykonania lakierowania?
6. Jakie wymiary są potrzebne do obliczenia powierzchni barierki ukośnej?
PLANOWANIE
1. Ustal na podstawie dokumentacji, z jakich materiału wykonana jest barierka.
2. Ustal, na podstawie dokumentacji, jakie wymiary, kształt i powierzchnię ma barierka
(odczytaj długości odcinków prostych, kąty).
3. Ustal, jakimi narzędziami wykonasz czyszczenie.
4. Ustal, jakimi narzędziami wykonasz lakierowanie.
5. Zaplanuj kolejność czynności przy czyszczeniu barierki.
6. Zaplanuj kolejność czynności przy lakierowaniu barierki.
7. Zaplanuj czynności końcowe po polakierowaniu barierki.
UZGODNIENIE
1. Omów wszystkie punkty z fazy planowania z nauczycielem.
2. Uwzględnij uwagi i propozycje nauczyciela.
WYKONANIE
1. Odczytaj na podstawie dokumentacji, z jakich materiałów wykonana jest barierka.
2. Wykonaj czyszczenie barierki, zgodnie z zaplanowanymi czynnościami.
3. Sprawdz
poprawność wykonanego czyszczenia.
4. Polakieruj barierkę przy pomocy wcześniej dobranych narzędzi.
5. Zwróć uwagę na prawidłowość i dokładność twojej pracy.
6. Utrzymuj Å‚ad i porzÄ…dek na stanowisku pracy.
7. Zagospodaruj odpady.
8. Uporządkuj stanowisko po wykonaniu ćwiczenia.
9. Przygotuj siÄ™ do zaprezentowania swojej pracy.
SPRAWDZANIE
1. Czy prawidłowo odczytano z dokumentacji wymiary, kształt i powierzchnię barierki?
2. Czy prawidłowo zostały dobrane narzędzia do czyszczenia?
3. Czy prawidłowo posługiwano się narzędziami?
4. Czy prawidłowo dokonano czyszczenia?
5. Czy prawidłowo dobrano narzędzia do lakierowania?
6. Czy prawidłowo dobrano materiał lakierniczy?
7. Czy prawidłowo posługiwano się narzędziami?
8. Czy prawidłowo polakierowano barierkę?
9. Czy utrzymywano Å‚ad i porzÄ…dek na stanowisku pracy?
10. Czy uporządkowano stanowisko po wykonaniu ćwiczenia?
11. Czy w trakcie pracy przestrzegano przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy?
ANALIZA
Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiły im najwięcej
trudności. Nauczyciel podsumowuje całe ćwiczenie, wskazuje, jakie nowe, ważne
umiejętności zostały ukształtowane, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać
w przyszłości.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
5. ĆWICZENIA
5.1. Powłoki lakiernicze  właściwości i zastosowanie
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Otrzymałeś 5 próbek materiału lakierniczego. Nanieś każdą z nich na fragment
otrzymanej deszczułki drewnianej. Spróbuj scharakteryzować wygląd i zaobserwowane
właściwości poszczególnych próbek. Po wykonaniu zadania opisz otrzymane powłoki.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przygotować stanowisko pracy: dobrać narzędzia,
2) wykonać próbki powłok lakierniczych zgodnie z instrukcją ćwiczenia,
3) samodzielnie wykonać charakterystyki poszczególnych materiałów lakierniczych,
4) zaprezentować nauczycielowi efekty wykonanego ćwiczenia,
5) dokonać oceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- deszczułki drewniane,
- próbki materiałów lakierniczych,
- pędzelki do nanoszenia próbek,
- rozpuszczalniki.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
5.2. Rodzaje i dobór emalii i lakierów
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Otrzymujesz 5 podpisanych próbek materiałów stosowanych do wykonywania powłok
lakierniczych. Przyjrzyj im się uważnie. Określ ich zaobserwowane właściwości i zapisz je.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać oględzin materiałów,
2) określić ich właściwości i zapisać je,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
4) dokonać oceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 dokumentacja techniczna wyrobów,
 próbki materiałów lakierniczych (dowolny rozpuszczalnik, lakier bezbarwny, lakier
koloryzujÄ…cy, lakier bitumiczny, emalia ftalowa).
Ćwiczenie 2
Otrzymujesz 5 pojemników z materiałami lakierniczymi. Zapoznaj się z charakterystyką
produktu podanÄ… na etykiecie jego opakowania. Na podstawie uzyskanych informacji podaj:
 nazwÄ™ produktu,
 przeznaczenie,
 cechy techniczne,
 cechy użytkowe.
Dobierz odpowiednie materiały do poniższych prac:
 malowanie boazerii,
 malowanie podłogi drewnianej,
 odnowienie powłoki zewnętrznej barierki drewnianej,
 malowanie podłogi w warsztacie mechanicznym,
 malowanie nowej barierki metalowej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać oględzin materiałów,
2) zapoznać się z instrukcjami na opakowaniach,
3) określić nazwę produktu, jego przeznaczenie oraz cechy techniczne i użytkowe,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) dokonać oceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 katalogi materiałów lakierniczych,
 film  Wyroby lakiernicze i ich zastosowanie ,
 tabele właściwości i zastosowań materiałów lakierniczych,
 5 pojemników z materiałami lakierniczymi,
 magnetowid,
 telewizor.
Ćwiczenie 3
Otrzymujesz deszczułkę drewnianą i dwie próbki materiału lakierniczego tej samej
barwy: jedna zawiera lakier podkładowy, druga nawierzchniowy. Przetnij deszczułkę na pół,
aby mieć pewność, że obie próbki drewna są tego samego rodzaju. Polakieruj jedną próbkę
lakierem podkładowym, drugą nawierzchniowym. Po wyschnięciu porównaj obie próbki. Co
możesz powiedzieć o zdolności krycia obu materiałów lakierniczych?
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeciąć na dwie części otrzymaną deszczułkę,
2) polakierować każdą część odpowiednim lakierem,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
4) dokonać oceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 dokumentacja techniczna,
 deszczułka drewniana,
 materiały lakiernicze: lakier podkładowy i nawierzchniowy,
 pędzel lakierniczy,
 przecinak do drewna.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
5.3. Przygotowanie podłoży pod powłoki lakiernicze
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Otrzymujesz deszczułkę z drewna sosnowego z wyraz
nymi plamami żywicy oraz
sinizny. Z pojemników zawierających:
 5% roztwór sody,
 25% wodny roztwór acetonu,
 2-6% roztwór kwasu szczawiowego,
 perhydrol,
 4% roztwór kleju kostnego
oraz papier ścierny o symbolach P 80, P100, P120, wybierz materiały potrzebne Ci do
przygotowania podłoża do lakierowania. Zapisz wszystkie czynności, które należy wykonać,
aby przygotować deszczułkę do malowania
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać instrukcję bezpieczeństwa i higieny pracy,
2) dobrać odpowiednie materiały do usunięcia zabrudzenia,
3) wymienić czynności, które wykona, aby przygotować podłoże do lakierowania,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) dokonać oceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 deszczułka z drewna sosnowego,
 pojemniki z materiałami pomocniczymi,
 szmatka lub gÄ…bka,
 papier ścierny o różnej grubości ziarna,
 rękawice ochronne.
Ćwiczenie 2
Usuń plamy żywicy i sinizny z deszczułki wykorzystanej w ćwiczeniu 1. W tym celu
wykonaj wszystkie czynności, które zapisałeś w odpowiedniej kolejności. Oceń stan
otrzymanego podłoża i dokonaj wyboru sposobu lakierowania (emalią czy lakierem
bezbarwnym).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dobrać środki ochrony indywidualnej,
2) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami bezpieczeństwa i higieny pracy,
3) dobrać narzędzia,
4) oczyścić deszczułkę odpowiednimi substancjami,
5) przygotować powierzchnię do lakierowania,
6) ocenić stan podłoża i wybrać sposób lakierowania,
7) zaprezentować wykonane ćwiczenie i uzasadnić wybór materiału do lakierowania,
8) dokonać oceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 25% wodny roztwór acetonu (100 ml),
 2-6% roztwór kwasu szczawiowego (100 ml),
 4% roztwór kleju kostnego (100 ml),
 papier ścierny o symbolu P120 (1/4 arkusza),
 deszczułka z drewna sosnowego,
 rękawice ochronne.
Ćwiczenie 3
Otrzymałeś kawałek pomalowanego na biało ramiaka okiennego. Przygotuj go do
lakierowania emalią w tym samym kolorze. Z jednej strony usuń farbę całkowicie, z drugiej
usuń tylko ewentualne odpryski farby i zeszlifuj nierówności. Określ zakres prac potrzebnych
do ponownego polakierowania każdej ze stron. Swoje uwagi zapisz w zeszycie.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przygotować stanowisko pracy,
2) dokonać całkowitego oczyszczenia jednej ze stron ramiaka okiennego,
3) usunąć odpryski farby i zeszlifować nierówności z drugiej strony ramiaka,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie i określić zakres prac potrzebnych do
polakierowania ramiaka (z wyszczególnieniem różnic spowodowanych różnym
przygotowaniem podłoża po obu jego stronach),
5) dokonać oceny ćwiczenia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 ramiak okienny,
 narzędzia i materiały do przygotowywania podłoża.
Ćwiczenie 4
Wykonaj szpachlowanie powierzchni elementu drewnianego, dostarczonego przez
nauczyciela, stosując gotową szpachlówkę.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami bezpieczeństwa i higieny pracy,
2) dobrać narzędzia,
3) zapoznać się z instrukcją stosowania szpachlówki do drewna,
4) wykonać szpachlowanie powierzchni drewna,
5) po wyschnięciu szpachlówki wyszlifować powierzchnię drewna,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
7) dokonać oceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 drewniany element z powierzchniÄ… do szpachlowania,
 szpachlówka do drewna (opakowanie ½ kg),
 szpachelka,
 papier ścierny o symbolu P120 (1/4 arkusza).
Ćwiczenie 5
Pomaluj niewielki fragment drewnianej powierzchni lakierem podkładowym,
nitrocelulozowym. Zaobserwuj wpływ lakieru na wygląd polakierowanej powierzchni.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Należy zwrócić
uwagę na sposób wykorzystania lakieru nitrocelulozowego  ćwiczenie przeprowadzić
z zastosowaniem środków ochrony osobistej, wyciągu powietrza lub na wolnym powietrzu.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami bezpieczeństwa i higieny pracy,
2) dobrać narzędzia,
3) zapoznać się z instrukcją stosowania lakieru nitrocelulozowego,
4) wykonać lakierowanie powierzchni drewna,
5) zaobserwować wygląd polakierowanej powierzchni i zapisać wyniki obserwacji,
6) po wyschnięciu lakieru wyszlifować powierzchnię drewna,
7) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
8) dokonać oceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 deszczułka drewniana,
 lakier nitrocelulozowy (100 ml),
 pędzel,
 papier ścierny o symbolu P120,
 maska (wyciąg powietrza) i rękawice ochronne.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
5.4. Narzędzia i sprzęt w technice lakierniczej.
Zasady malowania materiałami lakierniczymi
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Otrzymujesz opakowanie materiału lakierniczego. Przeczytaj uważnie instrukcję
znajdujÄ…cÄ… siÄ™ na opakowaniu i na jej podstawie scharakteryzuj lakier. Jakie informacje
zawarte w instrukcji i jakie przyrządy będą ci potrzebne, aby przygotować 2 litry lakieru do
malowania pistoletem natryskowym? Przygotuj niewielką ilość lakieru o wymaganych
parametrach.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami bezpieczeństwa i higieny pracy,
2) przeczytać instrukcję na opakowaniu lakieru,
3) scharakteryzować lakier,
4) dobrać narzędzia i rodzaj rozcieńczalnika,
5) przygotować lakier o gęstości odpowiedniej do sposobu lakierowania,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
7) dokonać oceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 opakowanie materiału lakierniczego (2 litry),
 kubek Forda,
 pojemniki na materiał lakierniczy,
 mieszadło,
 rozcieńczalniki.
Ćwiczenie 2
Otrzymujesz skrzydło drzwi pełnych, przygotowane do lakierowania oraz odpowiednią
ilość materiału lakierniczego. Zorganizuj stanowisko robocze do wykonania prac  przygotuj
i dostarcz na niego potrzebne materiały i narzędzia do malowania ręcznego. Polakieruj
skrzydło drzwi.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami bezpieczeństwa i higieny pracy,
2) dobrać narzędzia i sprzęt ochrony indywidualnej,
3) dostarczyć na stanowisko pracy narzędzia i materiały,
4) zabezpieczyć podłoże,
5) polakierować drzwi,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
7) dokonać oceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 dokumentacja techniczna,
 skrzydło drzwiowe przygotowane do lakierowania,
 biała emalia ftalowa (2 litry),
 pędzle i wałek z tacką,
 folia malarska do zabezpieczenia podłoża,
 sprzęt ochrony indywidualnej,
 film dydaktyczny  Technologia lakierowania ,
 magnetowid, telewizor.
Ćwiczenie 3
Otrzymałeś kształtownik stalowy ze śladami korozji. Oczyść go z rdzy i pomaluj farbą
podkładową używając do tego dwóch rodzajów pędzli: o długim i o krótkim włosiu. Oceń
przydatność obu pędzli do wykonania zadania. Przed wykonaniem ćwiczenia zorganizuj
stanowisko pracy i dostarcz na niego potrzebne materiały i narzędzia. Swoje spostrzeżenia
zapisz w zeszycie.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Powinien
również przygotować teksty przewodnie.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) uzyskać potrzebne informacje do wykonania ćwiczenia,
2) zaplanować proces lakierowania,
3) przedstawić plan działania nauczycielowi,
4) uwzględnić ewentualne uwagi nauczyciela,
5) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami bezpieczeństwa i higieny pracy,
6) wykonać czynności określone w ćwiczeniu,
7) kontrolować proces i efekty wykonania,
8) przedstawić efekty wykonania ćwiczenia nauczycielowi,
9) dokonać wspólnej oceny jakości wykonania i wyciągnąć wnioski na przyszłość.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 tekst przewodni.
Åšrodki dydaktyczne:
 teksty przewodnie,
 kształtownik z wyraz
nymi śladami korozji,
 narzędzia do oczyszczania powierzchni,
 lakier podkładowy do metalu (1 litr),
 pędzle o różnej długości włosia,
 sprzęt ochrony indywidualnej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
5.5. Warunki techniczne wykonywania i odbioru robót
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dokonaj odbioru jakościowego
a) fragmentu polakierowanej boazerii drewnianej lub parkietu drewnianego,
b) polakierowanej konstrukcji drzwi.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz przygotować formularze oceny jakości lakierowania
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać oględzin polakierowanych elementów,
2) zidentyfikować ewentualne wady i usterki,
3) określić ich przyczyny,
4) określić sposoby ich uniknięcia,
5) ocenić jakość lakierowania elementów,
6) zapisać wnioski,
7) zaprezentować wykonane ćwiczenie kolegom i nauczycielowi.
Metody nauczania uczenia siÄ™:
 ćwiczenie praktyczne,
 dyskusja dydaktyczna.
Åšrodki dydaktyczne:
 fragmenty polakierowanych elementów,
 tablica poglÄ…dowa  Wady lakierowanych powierzchni lakierowania i przyczyny ich
powstawania ,
 formularze oceny jakości lakierowania.
Ćwiczenie 2
Wykonaj obmiar robót, dotyczący polakierowania powierzchni drzwi płytowych
jednoskrzydłowych, malowanych dwustronnie, o wymiarach 0,90 m x 2,10 m, z ościeżnicą
i ćwierćwałkami.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami obliczenia powierzchni do
lakierowania.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z dokumentacją techniczną,
2) wykonać obmiar robót,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
4) dokonać oceny prawidłowości otrzymanego wyniku obliczeń.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 dokumentacja techniczna,
 kalkulator,
 tabela współczynników korekcyjnych.
Ćwiczenie 3
Na podstawie otrzymanej dokumentacji, oblicz powierzchniÄ™ do lakierowania okna
zespolonego  szwedzkiego bez szczeblin o wymiarach: 1,40 m x 1,44 m, z ościeżnicą
i bez ćwierćwałków, malowanego dwustronnie.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz przypomnieć uczniom zasady obliczania powierzchni do
lakierowania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z dokumentacją techniczną,
2) dokonać obliczenia powierzchni przeznaczonej do lakierowania,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
4) dokonać oceny prawidłowości otrzymanego wyniku obliczeń.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 dokumentacja techniczna,
 kalkulator,
 tabela współczynników korekcyjnych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
Ćwiczenie 4
SporzÄ…dz
zapotrzebowanie materiałowe, w celu wykonania powłoki lakierniczej, na
podstawie załączonej dokumentacji technicznej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz przygotować formularze zapotrzebowania materiałowego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z dokumentacją techniczną,
2) sporządzić wykaz zaplanowanych robót,
3) obliczyć powierzchnię do lakierowania,
4) określić zużycie materiałów na podstawie instrukcji producenta,
5) obliczyć na tej podstawie ilość potrzebnych materiałów,
6) zapisać obliczenia w tabeli,
7) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
8) dokonać oceny ćwiczenia.
Tabela 1. Zestawienie materiałowe
Lp Rodzaj robót Powierzchnia do Materiały Zużycie na Zapotrzebowanie
pomalowania 1 m2
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- dokumentacja techniczna,
- kalkulator,
- wzór tabeli zestawienia materiałowego.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
5.6. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska przy
malowaniu materiałami lakierniczymi
5.6.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
UrzÄ…dzenia wentylacyjne dostarczajÄ… do pomieszczenia o wymiarach 20 m x 10 m x 4 m
2500 m3 powietrza w ciągu godziny. Oblicz, czy pomieszczenie to może zostać przeznaczone
do wykonywania prac lakierniczych metodÄ… natryskowÄ…?
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać niezbędnych obliczeń,
2) odpowiedzieć, na postawione w zadaniu pytanie,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 ćwiczenie obliczeniowe.
Åšrodki dydaktyczne:
 kalkulator.
Ćwiczenie 2
Przygotuj niezbędny sprzęt i środki ochrony indywidualnej, do usunięcia starej powłoki
lakierniczej metodą piaskowania i zaprezentuj sposób ich użycia.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dobrać narzędzia, sprzęt, odzież ochronną i sprzęt ochrony indywidualnej, zgodnie
z wymogami bezpieczeństwa i higieny pracy,
2) zaprezentować wykonane ćwiczenie, określając przyczyny stosowania wybranego
sprzętu ochrony indywidualnej,
3) zapisać wnioski do dzienniczka.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 piaskownica,
 hełm ochronny z dopływem świeżego powietrza,
 rękawice ochronne,
 odzież i obuwie ochronne,
 film  Zagrożenia przy robotach wykończeniowych ,
 magnetowid,
 telewizor.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
6. EWALUACJA OSI
GNI
Ć UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Wykonywanie powłok
lakierniczych .
Test składa się z 20 zadań, z których:
- zadania 1 13 sÄ… z poziomu podstawowego,
- zadania 14 20 sÄ… z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,
- dobry  za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  za rozwiązanie 17 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. c, 3. a, 4. b, 5. d, 6. b, 7. a, 8. a, 9. d, 10. a,
11. b, 12. c, 13. d, 14. c, 15. d, 16. b, 17. c, 18. b, 19. c, 20. a.
Plan testu
Cel operacyjny
Nr Kategoria Poziom Poprawna
(mierzone osiągnięcia ucznia)
zad. celu wymagań odpowiedz

Wyjaśnić oznaczenia papieru ściernego
1 B P b
Rozróżnić właściwości techniczne farb i
2 C P c
emalii
Wyjaśnić sposób obliczenia ilości farby do
3 B P a
malowania
Określić warunki przystąpienia do prac
4 C P b
lakierniczych
Rozróżnić powłoki lakiernicze stosowane na
5 A P d
nawierzchniach drewnianych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
Określić warunki prowadzenia robót
6 B P b
lakierniczych
Zidentyfikować wielkość ziaren piasku do
7 A P a
piaskowania
Wyjaśnić przyczynę stosowania szczotek
8 B P a
drucianych do przygotowania podłoża
Wyjaśnić przyczynę stosowania opalarek do
9 B P d
przygotowania podłoża
Określić składniki emalii
10 C P a
Wyjaśnić przyczynę stosowania hełmu
11 B P b
ochronnego w procesie piaskowania
Wskazać czas, po jakim dokonuje się odbioru
12 A P c
robót lakierniczych
Zidentyfikować środki do usuwania plam
13 A P d
z powierzchni drewnianych
Wyjaśnić przyczynę stosowania lakierów
14 B PP c
i emalii piecowych
Wyjaśnić przyczynę stosowania lakierów
15 B PP d
nitrocelulozowych
Wyjaśnić przyczynę powstawania zacieków
16 przy ręcznym wykonywaniu powłoki B PP b
lakierniczej
Określić zagrożenia przy wykonywaniu
17 C PP c
powłok lakierniczych
Wskazać narzędzia do wykonywania powłok
18 A PP b
na podłożach metalowych
Zidentyfikować przyrząd do mierzenia
19 A PP c
gęstości lakieru
Określić sposób przygotowania podłoża
20 C PP a
drewnianego do lakierowania
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu, z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
3. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
4. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi oraz podaj czas
przeznaczony na udzielanie odpowiedzi.
5. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
6. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.
7. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
8. Określ wyniki i wpisz je do arkusza zbiorczego.
9. Przeprowadz
analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.
10. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
11. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych w postaci niskich wyników przeprowadzonego sprawdzianu.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartÄ™ odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru.
5. Test składa się z zadań o różnym stopniu trudności z zakresu poziomu podstawowego (P)
i ponadpodstawowego (PP).
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. W przypadku pomyłki błędną odpowiedz
zaznacz kółkiem, a następnie
zakreśl odpowiedz
prawidłową.
7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie tego
zadania na póz
niej.
9. Na rozwiÄ…zanie testu masz 35 minut.
Powodzenia
Materiały dla ucznia:
- instrukcja,
- zestaw zadań testowych,
- karta odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Papier ścierny ma na odwrocie symbol P 120. Litera P oznacza, że jest to
standaryzowany materiał ścierny, liczba zaś oznacza
a) wielkość arkusza papieru ściernego.
b) liczbę ziaren materiału ściernego w 1 centymetrze kwadratowym papieru.
c) wydajność arkusza w centymetrach kwadratowych.
d) trwałość materiału ściernego w skali Mohsa.
2. Warstwa farby lub emalii, nałożona na powierzchnię podłoża, powoduje w mniejszym
lub większym stopniu przysłonienie jego barwy. Cechę taką nazywamy
a) grubością powłoki.
b) światłotrwałością powłoki.
c) zdolnością krycia powłoki.
d) zdolnością odbijania światła.
3. Obliczenie potrzebnej ilości farby wykonuje się na podstawie
a) obliczonej powierzchni do pomalowania i określonego przez producenta zużycia
farby.
b) obliczonej powierzchni do pomalowania.
c) określonego przez producenta zużycia farby.
d) pojemności pojemnika farby i określonego przez producenta zużycia farby.
4. Do robót malarskich z zastosowaniem lakieru można przystąpić w temperaturze
otoczenia nie niższej niż
a) 10 °C.
b) 15 °C.
c) 20 °C.
d) 22 °C.
5. Jakie powłoki stosuje się do wykończenia powierzchni z drewna?
a) Epoksydowe.
b) Chlorokauczukowe.
c) Poliwinylowe.
d) Poliuretanowe.
6. Pomieszczenie, w którym prowadzone są roboty lakiernicze powinno mieć wentylację
o wydajności wystarczającej do wymiany powietrza
a) dwukrotnie w ciÄ…gu godziny.
b) czterokrotnie w ciÄ…gu godziny.
c) sześciokrotnie w ciągu godziny.
d) siedmiokrotnie w ciÄ…gu godziny.
7. Ziarna piasku stosowanego do piaskowania powinny mieć grubość
a) 0,17 mm  0,70 mm.
b) 0,8 mm  1,2 mm.
c) 1,0 mm 1,5 mm.
d) 1,2 mm 1,7 mm.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
8. Szczotki druciane stosowane sÄ… przez malarzy
a) do usuwania starych powłok lakierniczych.
b) do wykonywania powłok lakierniczych imitujących drewno.
c) do usuwania łuszczących się powłok klejowych.
d) do usuwania zanieczyszczeń na podłożach metalowych.
9. Lampy lutownicze sÄ… stosowane do
a) podgrzewania podłoża metalowego przy malowaniu w okresie zimowym.
b) osuszania wilgotnego drewna przed malowaniem.
c) podgrzewania tapet z tworzyw sztucznych przed klejeniem, aby stały się bardziej
elastyczne.
d) usuwania starych powłok lakierniczych.
10. Emalie różnią się tym od lakierów, że dodatkowo zawierają
a) pigmenty.
b) plastyfikatory.
c) sykatywy.
d) domieszki poprawiające rozlewność.
11. Podczas usuwania starych powłok lakierniczych metodą piaskowania stosuje się hełm
ochronny z dopływem świeżego powietrza, aby
a) ochronić oczy przed posiadającym ogromną prędkość piaskiem.
b) obronić się przed wdychaniem pyłów, zawierających związki metali ciężkich,
znajdujÄ…cych siÄ™ w starych zabezpieczeniach antykorozyjnych.
c) obronić się przed wdychaniem trujących dymów, powstających z topienia się starych
powłok w wysokiej temperaturze, wywołanej przez bombardowanie posiadającym
ogromną prędkość piaskiem.
d) ochronić oczy i płuca przed rozpuszczalnikami używanymi w procesie piaskowania.
12. Po jakim czasie od wykonania dokonuje się odbioru powłok lakierniczych?
a) 7 dniach.
b) 10 dniach.
c) 14 dniach.
d) 21 dniach.
13. Czym usuwamy plamy sinizny z drewna?
a) Sykatywami.
b) Plastyfikatorami.
c) Roztworem kwasu solnego.
d) Perhydrolem.
14. Lakiery i emalie syntetyczne piecowe określamy jako takie,
a) które produkowane są w specjalnych komorach lub piecach elektrycznych
o regulowanej temperaturze.
b) którymi można malować przedmioty narażone na działanie ognia.
c) których wysychanie odbywa się w specjalnych piecach.
d) które stosowane są do malowania grzejników C.O. i pieców ogrzewczych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
15. Lakier nitrocelulozowy ogólnego stosowania stosowany jest głównie do
a) rozcieńczania lakierów asfaltowych.
b) rozcieńczania kitów szpachlowych nitrocelulozowych.
c) wykonywania powłok na podłożach metalowych.
d) wykonywania powłok na podłożach drewnianych.
16. Powstanie zacieków przy ręcznym wykonywaniu powłoce lakierowej mogło być
spowodowane
a) zbyt niskÄ… temperaturÄ…, w jakiej przeprowadzono lakierowanie.
b) zbyt dużą ilością lakieru na pędzlu.
c) zapyleniem podłoża.
d) zatłuszczeniem podłoża.
17. Przy wykonywaniu powłok lakierniczych, największe zagrożenie dla zdrowia powoduje
nanoszenie powłok
a) pędzlem.
b) tamponem.
c) aparatem natryskowym.
d) metodÄ… polewania.
18. Jakim narzędziem nanosimy farbę podkładową na podłoża metalowe?
a) Pędzlem o wydłużonym włosiu.
b) Pędzlem o krótkim włosiu.
c) Pistoletem natryskowym.
d) Wałkiem malarskim.
19. Do mierzenia gęstości materiału lakierniczego używa się
a) aparatu Du Ponta.
b) aparatu Vicata.
c) kubka Forda.
d) menzurki.
20. W jaki sposób szlifujemy podłoża drewniane?
a) Zawsze wzdłuż słojów.
b) Drewno wzdłuż słojów, a szpachlówkę prostopadle do słojów.
c) Drewno prostopadle do słojów, a szpachlówkę wzdłuż słojów.
d) Zawsze prostopadle do słojów.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
KARTA ODPOWIEDZI
ImiÄ™ i nazwisko ................................................................................................
Wykonywanie powłok lakierniczych
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1
a b c d
2
a b c d
3
a b c d
4
a b c d
5
a b c d
6
a b c d
7
a b c d
8
a b c d
9
a b c d
10
a b c d
11
a b c d
12
a b c d
13
a b c d
14
a b c d
15
a b c d
16
a b c d
17
a b c d
18
a b c d
19
a b c d
20
a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
Test 2
Test praktyczny niskosymulowany do jednostki modułowej  Wykonywanie
powłok lakierniczych
Temat zadania:
Zaplanuj proces nałożenia warstwy podkładowej oraz dwóch warstw wierzchnich
lakierniczych na obie powierzchnie drzwi drewnianych pełnych (bez przygotowania podłoża),
zgodnie z dokumentacjÄ… technicznÄ… oraz zorganizuj stanowisko pracy do wykonania
zaplanowanych czynności.
Stanowisko pracy stanowi wydzielona na podłożu powierzchnia 3,00 m x 4,00 m,
ze skrzydłami drzwiowymi dowolnego typu, przygotowanymi do lakierowania
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłowo wykonaną czynność lub efekt wykonania uczeń otrzymuje jeden
punkt, za czynność z
le wykonaną, nie spełniający określonych kryteriów efekt wykonania lub
za niewykonanie wymaganej czynności uczeń otrzymuje zero punktów. Wyjątkowo, za
czynność 6 uczeń może uzyskać 0, 1 lub 2punkty.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za uzyskanie przynajmniej 9 punktów,
- dostateczny  za uzyskanie przynajmniej 11 punktów,
- dobry  za uzyskanie przynajmniej 13 punktów,
- bardzo dobry  za uzyskanie przynajmniej 15 punktów,
Czas wykonania: 60 minut
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu, z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów ze sposobem testowania z wykorzystaniem testu niskosymulowanego
oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj potrzebne materiały, narzędzia, sprzęt, środki ochrony osobistej oraz zgromadz

je w określonym miejscu (magazynie).
5. Przygotuj pełną dokumentacje testu  dla ucznia i dla własnych potrzeb.
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom Instrukcje do wykonania zadania wraz z dokumentacjÄ…, podaj czas
przeznaczony na wykonanie zadania.
8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
9. Dziesięć minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia wykonania ćwiczenia.
10. Wpisz do karty obserwacji wyniki przeprowadzonego testowania.
11. Przeprowadz
analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te czynności, które
sprawiły uczniom największe trudności.
12. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
13. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych  niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
KARTA OBSERWACJI
ImiÄ™ i nazwisko & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
Wykonywanie powłok lakierniczych
Obszar liczba
Czynności oceniane i kryteria wykonania
wymagań punktów
Planowanie Czynność 1. Podanie kolejnych czynności prowadzących do
polakierowania drzwi.
Kryterium wykonania: uczeń zapisał przynajmniej 7
czynności prowadzących do polakierowania drzwi, we
właściwej kolejności technologicznej.
Czynność 2. Określenie narzędzi i sprzętu potrzebnych do
polakierowania drzwi.
Kryterium wykonania: uczeń zapisał wszystkie potrzebne
narzędzia, nie uwzględniając co najwyżej trzech.
Czynność 3. Określenie sprzętu ochrony indywidualnej,
wymaganego do polakierowania drzwi.
Kryterium wykonania: uczeń zapisał, jaki sprzęt ochrony
indywidualnej będzie potrzebny do wykonania zadania.
Czynność 4. Określenie materiałów potrzebnych do wykonania
lakierowania drzwi.
Kryterium wykonania: uczeń zapisał wszystkie materiały
potrzebne do wykonania zadania.
Czynność 5. Obliczenie na podstawie dokumentacji
powierzchni drzwi do polakierowania.
Kryterium wykonania: uczeń prawidłowo obliczył
powierzchnię do polakierowania, a następnie zapisał ją, stosując
prawidłową jednostkę.
Czynność 6. Obliczenie potrzebnej ilości lakieru.
Kryterium wykonania: uczeń prawidłowo obliczył ilości
lakierów potrzebnych do wykonania zadania, mieszcząc się
w określonych granicach a następnie zapisał wyniki, stosując
prawidłowe jednostki (po jednym punkcie za każdy rodzaj
lakieru).
Uwaga: Czynność wykonana po wyborze i dostarczeniu
materiałów lakierniczych na stanowisko pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35
Organizacja Czynność 7. Zabezpieczenie posadzki stanowiska przed
zabrudzeniem i uszkodzeniem
Kryterium wykonania: uczeń w dowolny, prawidłowy sposób
zabezpieczył posadzkę przed zabrudzeniem i uszkodzeniem
w trakcie wykonywania lakierowania.
Czynność 8. Dostarczenie na stanowisko pracy wymaganych
narzędzi i sprzętu.
Kryterium wykonania: uczeń pobrał z magazynu i dostarczył
na stanowisko pracy wszystkie potrzebne narzędzia i sprzęt, nie
uwzględniając co najwyżej dwóch.
Czynność 9. Dostarczenie na stanowisko pracy sprzętu ochrony
indywidualnej.
Kryterium wykonania: uczeń pobrał z magazynu i dostarczył
na stanowisko pracy wymagany sprzęt ochrony indywidualnej.
Czynność 10. Dostarczenie na stanowisko pracy materiałów
wymaganych do wykonania zadania.
Kryterium wykonania: uczeń pobrał z magazynu i dostarczył
na stanowisko pracy potrzebne materiały, w ilości
umożliwiającej wykonanie zadania
Czynność 11. Zorganizowanie stanowiska pracy.
Kryterium wykonania: uczeń rozłożył na stanowisku pracy
narzędzia, sprzęt i materiały, w sposób nie utrudniający
prowadzenie robót.
Czynność 12. Sprawdzenie stanu przygotowanych narzędzi
i sprzętu.
Kryterium wykonania: uczeń sprawdził stan techniczny
przygotowanych narzędzi.
Prezentacja Czynność 13. Określenie potrzeby stosowania wybranych
środków ochrony indywidualnej.
Kryterium wykonania: uczeń poprawnie określił powody, dla
których wybrał określone środki ochrony indywidualnej
Czynność 14. Podanie wniosków dotyczących stanu
technicznego dostarczonych na stanowisko narzędzi.
Kryterium wykonania: uczeń poprawnie określił stan
techniczny dostarczonych na stanowisko narzędzi.
Czynność 15. Uzasadnienie wyboru dostarczonych na
stanowisko materiałów
Kryterium wykonania: uczeń uzasadnił wybór materiałów do
wykonania zadania.
Uzyskana A
ączna liczba punktów (maksimum 16 punktów)
liczba punktów
Uzyskana ocena szkolna
i ocena
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
36
Temat zadania:
Zaplanuj proces nałożenia warstwy podkładowej oraz dwóch warstw wierzchnich
lakierniczych na obie powierzchnie drzwi drewnianych pełnych (bez przygotowania podłoża),
zgodnie z dokumentacjÄ… technicznÄ… oraz zorganizuj stanowisko pracy do wykonania
zaplanowanych czynności.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Zapoznaj się z treścią i dokumentacją zadania.
3. Wypełnij punkty od 1 do 5 karty planowania.
4. Zorganizuj stanowisko do wykonania zadania.
5. Wypełnij punkt 6 karty planowania.
6. Zaprezentuj efekty swojej pracy omawiajÄ…c:
a) powody, dla których wybrałeś określone środki ochrony indywidualnej,
b) stan techniczny wybranych przez Ciebie narzędzi i sprzętu,
c) wybór określonych materiałów, przeznaczonych do wykonania zadania.
7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Za każdą prawidłowo wykonaną czynność lub prawidłowy efekt pracy otrzymujesz jeden
punkt.
9. Na wykonanie zadania masz 60 minut
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
37
KARTA PLANOWANIA ZADANIA
Uczeń: ........................................................... Klasa: .................................
1. Wymień we właściwej kolejności czynności potrzebne do polakierowania drzwi:
................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
2. Wymień narzędzia i sprzęt potrzebne do polakierowania drzwi:
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
3. Wymień sprzęt ochrony indywidualnej wymagany do wykonania zadania:
.................................................................................................................................................
4. Wymień materiały potrzebne do wykonania zadania:
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
38
5. Oblicz powierzchniÄ™ do polakierowania
Powierzchnia do polakierowania wynosi ..................................................................................
6. Oblicz potrzebną ilość materiałów lakierniczych
- średnie zużycie lakieru podkładowego wynosi ......................................................................
- średnie zużycie lakieru nawierzchniowego wynosi ...............................................................
a) potrzebna ilość lakieru do wykonania warstwy podkładowej wynosi ....................................
b) potrzebna ilość lakieru do wykonania warstw wierzchnich wynosi ........................................
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
39
7. LITERATURA
1. Akademia Technik Malarskich (materiały szkoleniowe): Kolory w budownictwie.
Wrocław 2003
2. Bablick M.: Roboty malarskie i lakiernicze. Instalator Polski, Warszawa 1999
3. Mac S., Leowski J.: Bezpieczeństwo i higiena pracy dla szkół zasadniczych. WSiP,
Warszawa 2000
4. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia. WSiP, Warszawa 1999
5. Nowy Poradnik majstra budowlanego. Arkady, Warszawa 2005
6. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITE, Radom 2000
7. Szymański E.: Materiałoznawstwo budowlane. WSiP, Warszawa 2003
8. Wolski Z.: Roboty malarskie. Technologia WSiP. Warszawa 2000
9. Wolski Z.: Zarys materiałoznawstwa budowlanego. WSiP, Warszawa 1994
Normy i katalogi:
1. Katalog Nakładów Rzeczowych nr 2-02.  Orgbud Spółka z o.o. Warszawa 1998
2. Katalog Polskich Norm 2000. Wybór norm budowlanych cz. 1-3. Polski Komitet
Normalizacyjny, Warszawa 2000
Akty prawne:
1. Ustawa z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2003 r. nr 207, poz. 2016
z póz
niejszymi zmianami),
2. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa
i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. Nr 47, poz. 41),
3. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 20 września 2001 r. w sprawie bezpieczeństwa
i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót
ziemnych, budowlanych i drogowych (Dz. U. Nr 118, poz. 1263).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
40