Infinitiv ohne zu

Bezokolicznik
Der Infinitiv
Bezokolicznik I strony czynnej fragen, lernen, kommen
(Infinitiv I Aktiv)
Bezokolicznik II strony czynnej gefragt haben, gelernt haben, gekommen sein
(Infinitiv II Aktiv)
Bezokolicznik I strony biernej gefragt werden, besprochen werden
(Infinitiv II Passiv)
Bezokolicznik II strony biernej gefragt worden sein, besprochen worden sein
(Infinitiv II Passiv)
Bezokolicznik bez zu
Der Infinitiv ohne zu
1. po czasownikach modalnych: wollen, m�ssen, k�nnen, d�rfen, sollen, m�gen (m�gen często
w trybie przypuszczającym, np. ich m�chte)
2. po czasownikach wyrażających odczucia zmysłowe (Empfindungsverben/= Wahrneh-
mungsverben): h�ren, sehen, f�hlen, sp�ren
Wir h�ren ihn singen. (Słyszymy go jak śpiewa.)
Sie h�rte die Kinder lachen. (Słyszała jak dzieci się śmiały.)
Seht ihr die M�nner auf der Stra�e arbeiten? (Czy widzicie mężczyzn pracujących na uli-
cy?)
Sie f�hlt ihr Herz schlagen. (Ona czuje jak jej serce bije.)
Ich sp�re den Schmerz wiederkommen. (Czuję powracający ból.)
3. po czasownikach związanych z ruchem: gehen, kommen, fahren itp.
Wir gehen heute tanzen. (Idziemy dzisiaj potańczyć.)
Er geht zweimal w�chentlich schwimmen. (On chodzi dwa razy w tygodniu pływać.)
Wann kommst du mich besuchen? (Kiedy przyjdziesz mnie odwiedzić?)
4. po: werden, bleiben, lassen
Sie wird uns morgen besuchen. (Ona nas jutro odwiedzi.)
Der Kranke bleibt im Bett liegen. (Chory zostaje w łóżku.)
Er blieb pl�tzlich stehen. (Nagle się zatrzymał.)
Der Lehrer l�sst (A) die Kinder aufstehen. (Nauczyciel każe uczniom wstać.)
Die Mutter l�sst (A) ihren Sohn ins Gesch�ft gehen. (Matka każe iść swojemu synowi do
sklepu.)
5. w szczególnych przypadkach po czasownikach: haben, finden, legen, schicken itp.
Er hat sein Auto vor dem Haus stehen. (~ Jego samochód stoi przed domem.)
Er hat gut reden. (Aatwo mu mówić.)
Sie hat viele Kleider im Schrank h�ngen. (Ona ma dużo sukienek wiszących w szafie.)
Ich habe viele B�cher im Regal stehen. (Mam dużo książek stojących w regale.)
Du hast gut lachen. (Dobrze ci się śmiać.)
Ich fand ihn dort liegen. (Znalazłem/-am go tam leżącego.)
Sie fand das Buch auf dem Boden liegen. (Znalazła książkę leżącą na podłodze.)
Die Eltern legen sich schlafen. (Rodzice kładą się spać.)
Die Mutter legt das Kind schlafen. (Matka kładzie dziecko spać.)
Die Mutter schickte ihren Sohn Brot holen. (Matka wysłała syna po chleb.)
6. po czasownikach: lernen, lehren, helfen jest forma z i bez zu (konstrukcja bezokolicznikowa
z zu w przypadku dłuższych i rozbudowanych zdań):
Sie lernen Rollschuh laufen. (Oni uczą się jezdzić na łyżworolkach.)
Er lehrte seinen Onkel schwimmen. (On uczył swojego wujka pływać.)
Sie hilft mir gern kochen. (Ona chętnie pomaga mi gotować.)
Er hat Geige spielen gelernt. (Nauczył się grać na skrzypcach.)
Aber: Er hat gelernt, sich zu beherrschen. (Nauczył się panowania nad sobą.)
LASSEN
er l�sst, lassen lie� gelassen; + Akk
1. zostawiać
Er l�sst seine Frau nicht gern allein. (On niechętnie zostawia żonę samą.)
Ich habe mein Heft zu Hause gelassen. (Zostawiłem swój zeszyt w domu.)
Lass mich in Ruhe! (Zostaw mnie w spokoju!)
2. pozwalać
Die Mutter l�sst ihre Tochter ins Kino gehen. (Matka pozwala swojej córce iść do kina.)
Er hat mich seinen Brief lesen lassen. (On pozwolił mi przeczytać swój list.)
3. kazać
Der Vater l�sst seinen Sohn den Brief einwerfen. (Ojciec każe swojemu synowi wrzucić list.)
Sie lie� mich zu ihr kommen. (Ona kazała mi przyjść do niej.)
4. dać/ pozwolić się
Die Zahl 48 l�sst sich durch 16 teilen. (Liczba 48 daje się podzielić przez 16.)
Das l�sst sich nicht machen. (Tego nie da się zrobić.)
5. kazać sobie coś zrobić/ zlecić zrobienie czegoś
Ich lasse mir (D) die Schuhe putzen. (Każę sobie wyczyścić buty.)
Hast du dir (D) einen Anzug machen lassen? (Czy kazałeś sobie uszyć garnitur?)
Perfekt z czasownikami, po których występuje bezokolicznik bez zu
Das Perfekt mit Verben, nach denen der Infinitiv ohne zu steht
Czasowniki:
modalne
helfen, h�ren, sehen, lassen
jeśli występują z bezokolicznikiem innego czasownika, tworzą Perfekt z haben oraz występują w
postaci bezokolicznika na końcu zdania, np.:
Ich habe nicht so lange lernen k�nnen. (Nie mogłem uczyć się tak długo.)
Hat man hier rauchen d�rfen? (Czy tu wolno było palić?)
Sie hat mir gern kochen helfen. (Ona chętnie mi pomagała gotować.)
Wir haben ihn singen h�ren. (Słyszeliśmy go jak śpiewał.)
Die Mutter hat ihren Sohn ins Gesch�ft gehen lassen. (Matka kazała swojemu synowi iść do skle-
pu.)
Ich wei�, dass man dort nicht hat rauchen d�rfen. (Wiem, że tam nie wolno było palić.)
Sie wusste nicht, dass ich die Gefahr habe kommen sehen. (Ona nie wiedziała, że ja widziałem
zbliżające się niebezpieczeństwo.)
Czasowniki:
gehen, kommen, lernen, lehren, bleiben
jeśli występują z bezokolicznikiem innego czasownika, tworzą Perfekt regularnie, tzn. z imiesło-
wem czasu przeszłego (Partizip II), np.:
Wir sind gestern tanzen gegangen. (Poszliśmy wczoraj potańczyć.)
Das Kind hat schnell sprechen gelernt. (Dziecko szybko nauczyło się mówić.)
Die Kranke ist im Bett liegen geblieben. (Chory pozostał w łóżku.)
Sie hat ihre Tochter lesen und schreiben gelehrt. (Ona nauczyła swoją córkę czytać i pisać.)
Ich wei�, dass er noch mit siebzig Rad fahren gelernt hat. (Wiem, że on jeszcze nauczył się jezdzić
na rowerze mając 70 lat.)

Wyszukiwarka