4. FLUOROWCOPOCHODNE WGLOWODORÓW 1. Stosując nomenklaturę IUPAC oraz zwyczajową nazwać przedstawione poniżej związki: Br CH3 CH3 CH2 Br Cl H3C C I CH3 CH CH2 CH2 CH2 CH CH2 CH3 2. Narysować wzory następujących związków: a) chlorek izopropylu, b) 5-bromo-4-etylo-2,2-dimetyloktan, c) 1,1,3-trichlorocykloheksan, d) cis-1,3-dibromocyklopentan. 3. Wychodząc z toluenu otrzymać bromek p-bromobenzylu. Podać mechanizmy reakcji i nazwy związków występujących w zadaniu. 4. Podać produkty reakcji bromku n-butylu oraz bromku benzylu w eterze z: a) litem, b) magnezem. Otrzymane związki metaloorganiczne poddać następnie reakcji z wodą. 5. Uszeregować poniższe związki zgodnie z ich rosnącą reaktywnością w reakcji SN1: (C6H5)2CHBr, C6H5CH2Br, (C6H5)3CBr. 6. Który z reagentów będzie reagował szybciej w reakcji SN2 z anionem hydroksylowym?: a) CH3Br czy (CH3)3CBr, b) CH3CH2Br czy CH3CH2I. 7. Wyjaśnić dlaczego 1-bromobicyklo[2,2,2]oktan (wzór związku poniżej) jest niereaktywny w reakcjach substytucji nukleofilowej. Br Br 8. Z pośród podanych poniżej polarnych rozpuszczalników wskazać rozpuszczalniki protonowe i aprotonowe. Które z wymienionych typów rozpuszczalników (protonowe czy aprotonowe) zwiększają szybkość reakcji SN1 a które SN2? HCON(CH3)2 (CH3)2SO H2O CH3OH metanol woda dimetylosulfotlenek dimetyloformamid (DMSO) (DMF) O [(CH3)2N]3PO CH3CN heksametylofosforamid acetonitryl tetrahydrofuran (HMPA) (THF) 9. W jednym z etapów syntezy Fluoksetyny (Prozac), leku o działaniu antydepresyjnym, znajduje zastosowanie reakcja 1-fenylo-3-jodo-1-propanolu z nadmiarem metyloaminy, prowadząca do powstania N-metylo-3-fenylo-3-hydroksypropyloaminy. Przedstawić mechanizm tej reakcji. CF3 Cl OH OH CHCH2CH2I CHCH2CH2NHCH3 O CF3 - HI + CH3NH2 DMAA CHCH2CH2NHCH3 N-metylo-3-fenylo-3-hydroksypropyloamina Prozac 1-fenylo-3-jodo-1-propanol 10. Chlorek tert-butylu poddano reakcji z alkoholowym roztworem KOH oraz roztworem tert-butanolanu potasu w alkoholu t-butylowym otrzymując ten sam produkt. Napisać jego wzór i nazwę oraz mechanizmy obu reakcji. 11. W przedstawionej poniżej reakcji otrzymano dwa produkty. CH3 CH3 Br CH3 KOH/CH3CH2OH CH3 C CH CH3 + CH3 CH CH CH3 CH3 CH CH CH2 - HBr 3-metylo-2-bromobutan 2-metylo-2-buten 3-metylo-1-buten Zaproponować jej mechanizm. Określić, który z otrzymanych związków powstał zgodnie z regułą Zajcewa i jest produktem głównym tej reakcji. 12. Jednym z etapów biodegradacji znanego środka owadobójczego 1,1,1-trichloro-2,2-di(4- chlorofenylo)etanu (DDT, azotoks) jest eliminacja cząsteczki chlorowodoru z DDT prowadząca do powstania 1,1-dichloro-2,2-di(4-chlorofenylo)etenu (DDE). Napisać mechanizm otrzymywania DDE w reakcji DDT z alkoholowym roztworem etanolanu sodu. CCl3 Cl CH Cl 1,1,1-trichloro-2,2-di(4-chlorofenylo)etan (DDT) 13. Uszeregować następujące związki w kolejności wzrastającej reaktywności w reakcjach podstawienia nukleofilowego: bromobenzen, p-nitrobromobenzen, bromek benzylu, bromek sec-butylu, bromek n-butylu, bromek allilu. 14. Napisać mechanizm podstawienia atomu chloru w p-chloronitrobenzenie w reakcji z NaOH. Wyjaśnić, dlaczego reakcja dla tego substratu wymaga wysokiej temperatury (ok. o 150 C), zaś substytucja atomu chloru w 2,4,6-trinitrochlorobenzenie zachodzi już w temperaturze ok. 40 oC. 15. Wyjaśnić dlaczego w reakcji p-chlorotoluenu z KNH2 otrzymuje się mieszaninę złożoną z p-toluidyny oraz m-toluidyny. 16. Podać przebieg reakcji pierwszorzędowego bromku propylowego z następującymi odczynnikami: _ CH CNa, wodny roztwór KOH, alkoholowy roztwór KOH. NaI, 17. Przeprowadzić poniższe reakcje i podać produkty A, B, C i D. AlBr3 A Cl2, AlCl3 B Br2, h NaOCH3 D benzen + CH3CH2Br C 18. Przeprowadzić reakcję (-)-2-chloroheksanu z alkoholowym i wodnym roztworem KOH. Jakie powstaną produkty?