Gazeta Finansowa 6 15-28 lipca 2011 r. GOŚĆ SPECJALNY GF PoIska u grzęzła w Jarosław Kaczyński stworzył ostatnich czterech lat - to jed dukcyjne, na przykład w inno tworzeniu przestrzeni dla po kategorię układu. W sposób nym z elementów odpowiedzi wacje technologiczne, dzięki goni za rentą. To się nie musi bardzo ostry stawiał tezę, jest świadome granie sieciami którym umacnia się na rynku. kłócić ze wzrostem gospodar że w przestrzeni publicznej klientelistycznymi. Może też dokonać kalkulacji czym, gdy społeczeństwo jest funkcjonuje układ. Czy i zamiast inwestować 2 min konsumpcyjnie wygłodzone, były jakieś konkretne, Dzięki klientyzmowi w innowacje technologiczne, duża część posiada aspiracje namacalne przykłady, kiedy Platforma Obywatelska wydać tylko 200 tys. zł, np. ekonomiczne i w ogóle - jak fot.: Archiuwm A. Zybertowicza ten układ się objawił? utrzymuje się na po to, by uzyskać modyfikację się wydaje - my, Polacy jeste W polskiej przestrzeni głębokich patologii. Polska Najpierw musielibyśmy sfor wysokim poziomie rozporządzenia ministra, które śmy bardzo przedsiębiorczy, publicznej funkcjonują dwie rozwinęła się pod wieloma mułować definicję układu. poparcia społecznego? utrudni jego konkurencji do przynajmniej na poziomie narracje. Zgodnie z pierwszą względami -technologicznie To czynnik, dzięki któremu stęp do rynku, narzucając ja indywidualnym. W sprzyja Polska jest zieloną wyspą, wiele rzeczy poszło do przodu No właśnie - jaka PO uzyskuje zasilanie" i da kieś nowe wymogi koncesyjne, jących warunkach między państwem prawa, a wszystkie - ale pod względem zdolności jest definicja? leko idące przyzwolenie dla które on ma już na starych wa narodowych pogoń za rentą sprawy zmierzają w dobrym społeczeństwa do złożonych, Spójrzmy szerzej - życie spo swych rządów. Ale to nie jest runkach spełnione. i pęczniejące sieci korzyści kierunku. Natomiast druga zwłaszcza oddolnie koordy łeczne posiada pewne natu gra jednostronna; jest prowa nie zamykają rozwoju gospo darczego, tylko deformują go głosi, że w Polsce kłębią się nowanych, działań jesteśmy ralne cechy, które w różnych dzona zarówno przez poli Afera hazardowa była i spowalniają. Taki rozwój jed różnego rodzaju układy, bardzo zacofani. To ozna krajach występują z różnym tyków, biznes i przez media. symptomem tego zjawiska? nak, nawet jeśli ma miejsce, organizacje przestępcze, cza, że mamy miarę do po natężeniem. Jedną z tych cech Spójrzmy na taktykę części To wyrazny przykład pogoni jest występuje korupcja, równań. Oczywiście to się jest skłonność ludzi do two mediów. W ostatnich latach za rentą polityczną. Politycy - mówiąc językiem tech nicznym - suboptymalny, łamane jest prawo. Która przekłada na różne dziedziny rzenia nieformalnych sieci ujawniono sporą liczbę poli dysponują narzędziami regula czyli niższy od możliwego na z narracji jest prawdziwa? życia, również na praworząd wzajemnych korzyści. W nie tyków bądz funkcjonariuszy cji i redystrybucji. Biznesmeni gruncie dostępnych zasobów. Żadna. Nie istnieje kraj, w któ ność (w wymiarze zachowań których przypadkach mogą administracji publicznej mia kalkulują: czy inwestować mi rym wszystko dzieje się zgod obywateli i np. jakości są one przyjmować postać pa nowanych przez PO, którzy liony w nowe technologie, na nie z prawem. I nie istnieje downictwa) i dynamikę go sożytniczych sieci klienteli są w konflikcie interesów. Wy przykład w zakresie uzależ Jak wyglądają rządy kraj, w którym wszystko by spodarki (np. w wymiarze stycznych gdzie występują daje się, że liczba przykładów nienia ludzi od hazardu, czy Platformy Obywatelskiej łoby niezgodne z prawem. To wysokich kosztów zawiera patroni i ich podopieczni, któ - choć systematycznie nie li wystarczy wydać tysiące, by oceniane w kontekście całego nie jest wydajny sposób myśle nia transakcji). rzy w zmowie drenują zasoby czyłem - jest znacznie większa uzyskać korzystne regulacje okresu transformacji, który nia o Polsce. publiczne. Zjawisko to w poli niż w okresie rządów PiS-u. ustawowe, które także zwięk rozpoczął się w 1989 r.? Czy tyce jest obecne wszędzie: w Ja Częściowo wiąże się to z tym, szą zyski? Taka pogoń za rentą obecnie jest więcej sieci Czy w Polsce ukształtowało ponii, USA, Szwajcarii, nawet że jak ktoś dłużej rządzi, to polityczną, czyli tendencja klientelistycznych niż na To biegunowe diagnozy, się coś takiego jak w krajach skandynawskich. sieci klientelistyczne narastają. biznesmenów do mnożenia przykład za czasów rządów ale czy Polska w sferze społeczeństwo obywatelskie Na przykład - ktoś jest bur Jednak media nawet bardzo zysków nie poprzez działania SLD,AWS-u i innych? funkcjonowania państwa - czy przybliżamy się do i społeczeństwa różni się mistrzem i buduje sieć klien- rażących przypadków konse produkcyjne, innowacyjne Trudno jest to mierzyć, na modelu obywatelskiego czy na de innych krajów? telistyczną poprzez członków kwentnie nie drążą. Podmioty - społecznie korzystne - lecz tomiast wydaje się, że sposób nadal tkwimy w inercji? W porównaniu na rodzin, znajomych i zaprzy medialne nie są w społecznej działania lobbystyczne (które sprawowania władzy przez Z analiz prof. Piotra Gliń przykład ze standardami jaznionych przedstawicieli grze niezależnymi arbitrami, mogą być legalne i nielegalne) Donalda Tuska przyczynił się skiego z Polskiej Akademii europejskimi? Nauk, który od lat bada spo rozmaitych firm; w ten spo ale uczestnikiem pogoni za ma to do siebie, że z punktu do nasilenia zjawiska przyzwo łeczeństwo obywatelskie, wy sób wytwarza grawitacyjny" korzyściami. widzenia teorii ekonomicznej lenia na łamanie oficjalnie de Istnieje niezła miara jako nika, że dużą, może nawet (nie efekt swojego rządzenia. Je jest pasożytnicza. W ten spo klarowanych reguł. ści życia społecznego, jakim pamiętam dokładnie) przewa żeli nie popełni rażących błę jest kapitał społecznego za Ale za czasów rządu PiS- sób marnotrawi się zasoby żającą część ogniw społeczeń ufania. Badacze ustalają po dów, a choćby w minimalnym społeczne. Tendencja do po u sieci klientelistyczne A wcześniej tego nie było? stwa obywatelskiego stanowią ziom tego kapitału, zadając stopniu troszczy się także o in goni za rentą jest naturalna, też powstawały? Znowu idzie o skalę zjawi podmioty klientelistyczne wo m.in. pytanie: czy zgadzasz teresy tych, którzy są poza sie jest pochodną rachunku eko One istnieją w okresach funk ska. Jeżeli media nie opisują bec władz samorządowych, się z następującym stwier cią bezpośrednich korzyści, to nomicznego, ale ona degene cjonowania każdego rządu. Za określonych sytuacji i o nich państwowych lub organiza dzeniem: Można ufać więk może przez lata być na szczy ruje zasoby - biznesmen, który czasów obecnego rządu media nie wiemy, nie można wów cji gospodarczych. Nawet gdy szości ludzi"? Wśród krajów cie lokalnej hierarchii władzy. myśli jak załatwić sobie odpo pisały o setkach przykładów, czas powiedzieć, że istnieje ludzie z dobrymi intencjami Unii Europejskiej jedynie Różnica pomiędzy krajami po wiednie dojścia marnuje czas, w tym niebezpiecznych dla przyzwolenie, gdyż ono od przystępują do działań pro- Grecja ma gorszy wynik od lega na stopniu natężenia tego traci pieniądze na łapówki, na interesu narodowego, ale nie nosi się zawsze do jakiś zna publicznych, to szybko uświa Polski. I jak wynika z badań, zjawiska. Podobnie jest z prze lancze z politykami, dzienni opisywały ich na tyle konse nych faktów. Ale w sytuacji, damiają sobie liczne bariery między innymi prof. Janu stępczością: jest wszędzie, ale karzami, których oswaja, by kwentnie, by wymusić reakcję gdy media opisały setki przy strukturalne i ograniczają się sza Czapińskiego, w Polsce są kraje ó niskim i wysokim pisali przychylnie, gdy coś się właściwych organów państwa. kładów konfliktów interesów do podtrzymywania bytu or w ostatnich 20 latach nie na poziomie przestępczości; ko wyda, a nie inwestuje w reor I to jest problem. i wybaczały premierowi nie ganizacji, których główną stąpił przyrost poziomu spo rupcja jest prawdopodobnie ganizację firmy, podniesienie reagowanie na ujawnione pa funkcją jest zapewnianie im łecznego zaufania. Można również wszędzie, ale są kraje jakości kadry, czy poziomu Sugeruje Pan, że media tologie, oznacza to przyzwole samym miejsc pracy. uznać to za przejaw pewnych tak bardzo skorumpowane jak wydajności pracy. I znowu w Polsce weszły w relacje nie. Przykład: w 2009 r. gazeta Kongo i tak mało jak Dania. rzecz w proporcjach: w go klientelistyczne, że przestrzeń Dziennik" ujawnia konflikt spodarkach dynamicznych są opinii publicznej została interesów między aktywno Andrzej Zybertowicz - profesor w Instytucie mechanizmy ograniczające Czyli kryterium poddana instrumentalizacji? ścią wicepremiera Waldemara Socjologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika pogoń za rentą polityczną. Ta przesądzającym jest skala? W znacznej mierze tak. Ale Pawlaka związaną z Ochot w Toruniu; kierownik Zakładu Interesów kich ograniczeń nie da się jed Problemem jest łatwość łama - wracając do wątku niskiego niczymi Strażami Pożar Grupowych. Zajmuje się socjologią wiedzy nak wprowadzić, gdy władza nia oficjalnie deklarowanych poziomu kapitału społecznego nymi, gdzie jest szefem, i jego nie tylko toleruje, ale nawet reguł gry przez członków nie - paraliżujące państwo sieci i zakulisowymi wymiarami życia społecznego. funkcją rządową. W mate aktywnie współtworzy niefor formalnych sieci korzyści. klientelistyczne są tylko częścią riale strony TVN24.pl dato Komentator wydarzeń politycznych i zjawisk malne sieci korzyści. Niski poziom zaufania społecz pasożytniczego mechanizmu. wanym na 17 marca 2009 r. społecznych. Studiował historię i archiwistykę nego oznacza, że sieci kliente Oprócz sieci klientelistycznych możemy przeczytać: Uznał na UMK i UAM. Był członkiem Komitetu listyczne działają w warunkach występuje inne, pokrewne zja Taka pogoń niszczy zasady bym taką sytuację za naru Naukoznawstwa Polskiej Akademii Nauk. kulturowych przyzwalających wisko, także w pewnym sen konkurencji, które napędzają szenie standardów Platformy Jest uważany za czołowego teoretyka na daleko idące łamanie ofi sie naturalne. Ekonomiści rozwój gospodarczy. - tak po kilku dniach mil zjawiska sieci klientelistycznych, w żargonie cjalnie deklarowanych reguł nazywają je pogonią za rentą Tak. Ale problem polega na czenia premier Donald Tusk publicystycznym przedstawianego jako układ gry, w tym rażące odchodzenie polityczną. Biznesmen pro tym, że rządy Platformy Oby skomentował sprawę towarzy- od standardów przyzwoitości wadzący działalność gospo watelskiej cechują się - jak są sko-biznesowego układu, który polityczno-biznesowy. Był doradcą do spraw i państwa prawa. W tym kon darczą nakierowaną na zysk, dzę, świadomym z punktu miał zbudować wokół siebie bezpieczeństwa państwa premiera Jarosława tekście - jeśli chcemy zrozu ma zawsze do wyboru dwie widzenia głównych rozgrywa wicepremier Waldemar Paw Kaczyńskiego, a następnie prezydenta Lecha mieć utrzymywanie przez PO strategie. Może swoje zasoby jących bazowaniem na sie lak. Tusk stwierdził jednak, że Kaczyńskiego. wysokiego poparcia w okresie inwestować w działania pro ciach klientelistycznych i na nie ma mowy o końcu koali- Gazeta finansowa 15 - 28 lipca 2011 r. 7 klientelistycznej pajęczynie! cji, bo koalicja PO i PSL choć jących na rynku telekomu Uprawniona jest intuicja, czeństwa konsekwentnie ba sami rządzić państwem; rozu jasne; natomiast ktoś, kto ma nie idealna, ale jest optymalna nikacyjnym podmiotach. że ktoś może rozgrywać dać. Służby na całym świecie mieliśmy, że nie mamy kadr, alergię w stosunku do tej me i powinna dalej pracować". Z punktu widzenia - jak sytuację spod powierzchni dążą do posiadania swoich lu by brać odpowiedzialność za tafory, odruchowo ją odrzuca. - Sytuacja opisana w odniesie rozumiem - standardów dzi w mediach, ale możliwości Szukajmy języka, który wy życia publicznego? całe państwo. Chcieliśmy rzą niu do wicepremiera Pawlaka kultury korporacyjnej (cor służb są ograniczone. Nie na rwie nas z takich kolein my To nie intuicja, to jest co dzić razem z PO". Ale do ko jest poza standardami, które porate governance) - to jest leży wpadać w pułapkę ama ślowych. Hipoteza jest taka: dzienność. W każdym spo alicji nie doszło. I prezydent chciałbym krzewić w życiu nie do przyjęcia. Podmiot torskiego myślenia o służbach po wyborach 2005 r. Plat łeczeństwie mechanizmy nie miał jasności dlaczego. publicznym - mówił premier państwowy, jakim jest ABW, jako o kimś wszechmocnym. forma obawiała się, że gdy władzy i biznesu zawierają O ile wiem, dla kierownictwa Donald Tusk. Odpowiadając posiada wrażliwe informacje Po pierwsze - trzeba odróżniać PiS dysponujący instrumen wymiary zakulisowe. I znów PiS-u przez długi czas była to na pytanie o ewentualne kon dotyczące wszystkich opera służby specjalne jako formalne tami ciągu technologicznego rzecz w proporcjach. Kiedy zagadka. Dlaczego nie udało sekwencje wobec wicepremiera torów, a przedstawiciel jed instytucje, które posiadają dowie się o jakichś jej związ kluczowe decyzje rozstrzygane się stworzyć koalicji w sytuacji, oświadczył, że jest w stanie nego z nich otrzymuje do swoje regulaminy i plany kach ze światem przestępczym są pod wpływem podmiotów gdy PO miała otrzymać 8 z 16 egzekwować dobre obyczaje tych zasobów wgląd. Uzy pracy, hierarchiczne ogniwa, - może właśnie o tych, o któ nieuprawnionych lub niezna głównych resortów i stanowi wobec tych, którzy mu bezpo skuje zatem dostęp do taj od szerszego pojęcia - nie rych mówił Mariusz Kamiń nych opinii publicznej, de sko marszałka sejmu? Rzecz średnio podlegają w PO". Wi nych zasobów państwa formalnego środowiska służb ski - to spróbuje osłabić swego mokracja staje się fasadą. Co rozbijała się o Ministerstwo dać zatem takie rozumowanie: przydatnych w razie uży specjalnych. Tworzą je nie koalicjanta. I cóż się stało? Od się dzieje, gdy ktoś jest w kon Spraw Wewnętrznych i Admi standardy Platformy Obywa cia ich w grze rynkowej. tylko aktualni funkcjonariu mawiając koalicji, Platforma, flikcie interesów? Nawet - to nistracji. PiS miał koncepcję telskiej są wyższe, ale PSL jest Już sama taka możliwość sze, ale także osoby, które kie będąc największą partią opo wersja optymistyczno-senty- tak zwanego ciągu technolo koalicjantem, Polska zmaga jest niezgodna z zasadą rów dyś były w służbach, które są zycyjną, z natury rzeczy stała mentalna - gdy on sam nie po gicznego reformy państwa. To się z kryzysem, nie zmienia się nego dostępu do informacji zaprzyjaznione z ciągle jeszcze się sojusznikiem dla środo dejmuje decyzji szkodliwych przenośnia, strukturalnie sen koni w czasie przeprawy, więc wszystkich podmiotów ryn obecnymi funkcjonariuszami wisk zaniepokojonych refor z punktu widzenia funkcji, na sowna. Najpierw są ogniwa nie będziemy narażali koalicji, kowych. Opinia publiczna służb, byli tajni współpracow mami PiS-u. Weszła z nimi jaką został powołany, to sama takie jak tajne służby, policja, wyciągając konsekwencje wo winna wiedzieć, czy ta oko nikami, firmy współpracujące w obopólne relacje klienteli- obecność szefa w konflikcie które mają rozpoznawać zagro bec Pawlaka. Zatem chociaż liczność była bez znaczenia ze służbami etc. W Polsce za styczne. W efekcie PO odcięła interesów wywiera negatywny żenia i łapać przestępców, po wicepremier nie zachował się w doprowadzeniu do uda grożeniem nie są same służby, swoje solidarnościowe korze wpływ na pracę podwładnych. tem prokuratura prowadząca w zgodzie ze standardami, to nego przejęcia sieci Plus ale szerzej funkcjonujące śro nie, sprzedała wolnościowe Kiedy szefem największej taj śledztwa i przygotowująca akty należy dać pierwszeństwo ra przez Zygmunta Solorza? dowisko osób ze sobą powią ideały i przejęła w systemie nej służby jest człowiek zwią oskarżenia, dalej sędziowie wy cji stanu. Takie rozumowanie Z punktu widzenia standar zanych i mających dostęp do rolę, jaką niegdyś pełniło SLD: zany w jakiś sposób z oligarchą, dający wyroki, na końcu wię mogę ewentualnie przyjąć jako dów corporate governance zasobów służb i policji. Oni stała się parasolem dla pasożyt którego działania ta służba po ziennictwo z sądownictwem badacz i jako obywatel. Ale ist warto nad tą sprawą prze wykorzystują możliwości oraz niczych sieci korzyści i pogoni winna monitorować, to ona penitencjarnym. Jeżeli w tym nieje podobna sytuacja bezpo prowadzić pogłębione stu umiejętności, jakie dają służby za rentą polityczną, a więc dla nie jest w stanie tego należycie ciągu jedno ogniwo nie funk średnio dotycząca Platformy dia. O ile w ostateczności do gier w grupach bizneso układu". Intrygujące jest, iż robić. Podobnie było w przy cjonuje, to cała maszyneria nie Obywatelskiej. Co powoduje, można zrozumieć, że istniała wych. Moim zdaniem, od istnieje niemała grupa parla padku ministra Zbigniewa działa; jak wiadomo, w łańcu że premier już dawno nie od racja stanu przemawiająca działywania na media poprzez mentarzystów PO, nadal nie- Cwiąkalskiego, którego kan chu powiązań o jego jakości wołał szefa ABW, Krzysztofa za tym, by w dobie kryzysu służby istnieją, ale one są słab rozumiejących, jaką faktyczną celaria, zanim został ministrem decyduje najsłabsze ogniwo. Bondaryka? Szef największej pozostawić na stanowisku sze niż oddziaływania ze strony funkcję PO pełni dzisiaj w sys sprawiedliwości, sporządzała Dlatego PiS nie chciał żadnego polskiej tajnej służby od sa - postępującego niezgodnie właścicieli. temie władzy w Polsce. opinie prawne dla klientów z tych elementów oddać Plat mego początku jest w konflik ze standardami nowocze prokuratury. I nawet gdyby formie. Natomiast PO żądała: cie interesów. Wiąże się to m.in. snej demokracji - wicepre prawdą było, że Cwiąkalski, Czyli większą rolę odgrywa możemy zawrzeć koalicję, je Na to pytanie trudno z tym, że chociaż ABW - jak miera Waldemara Pawlaka, pełniąc urząd ministra, nie in zjawisko udziału mediów żeli dacie nam gwarancje bez jest odpowiedzieć - czy podał Newsweek" - prowa by nie zrywać koalicji z PSL- teresował się biegiem spraw w sieciach klientelistycznych? pieczeństwa. Kierownictwo PO jest partią lewicową, dziła postępowanie w sprawie em, to gdzie jest racja stanu swoich wcześniejszych klien Większą rolę odgrywa me PiS-u nie rozumiało wtedy, czy prawicowa? Jak ją nieprawidłowości związanych w tym, by zachowywać na tów, to jego podwładni pro chanizm właścicielski, który o co chodzi. A Platforma można zlokalizować na z działalnością firm Zygmunta stanowisku szefa najwięk Solorza, to na szefa służb pre szej polskiej tajnej służby, kuratorzy (wtedy prokuratura jest tylko korygowany przez nie chciała tego powiedzieć scenie politycznej? mier mianował osobę, która w sytuacji ewidentnego kon nie była jeszcze rozdzielona od mechanizm agenturalny. wprost, mówili: dobrze wie Zależy, jakie przyjmiemy kry nie tylko była wcześniej zawo fliktu interesów? A po dro resortu sprawiedliwości) wie Ale mechanizm właścicielski cie. Według mojej orienta teria. PO jest dzisiaj tylko dowo i finansowo związana dze Bondaryka mianowano dzieli, jaki jest interes ministra, jest bardziej fundamentalny. cji władze PiS-u wówczas nie partią władzy. Partią, która z firmą zależną od Solorza, ale generałem. od kogo, jako podmiot gospo Z drugiej strony mechanizm rozumiały, o co chodzi. Zo działa tak rozpoznajemy, kto która dodatkowo od tej firmy darczy prowadzący kancelarię właścicielski zazwyczaj łatwiej rientowały się pózniej. Jak się w polu gry o władzę, wpływy pobierała wysoką odprawę już prawną, brał honoraria. Gdy rozpoznać niż ukryte powiąza wydaje, kluczem do zrozumie i zasoby jest najsilniejszy, nie podczas pełnienia funkcji szefa Czy może w tej sytuacji przemnożymy ten mechanizm nia wytwarzane przez służby. nia, dlaczego nie doszło do ko wchodzimy z nim w żadne ABW To jeden wymiar kon wchodzić w grę działanie przez liczne przypadki, to wy alicji, - jest to, co powiedział konflikty, utrzymujemy rów fliktu interesów. Są i inne wy jakiejś grupy interesów, łaniają nam się mechanizmy Czy w sferze zwalczania niedawno były szef CBA Ma nowagę sił i zachowujemy wła miary, niestety niepodnoszone czegoś w rodzaju grupy sieci korzyści i pogoni za rentą zorganizowanej riusz Kamiński, w wywiadzie dzę bez względu na ideologię. przez media. Mam na my trzymającej władzę"? polityczną tak degenerujące przestępczości możemy dla Uważam Rze". Ze mo śli niedawną transakcję sprze mówić o pewnych Nie uciekniemy od kolej polskie państwo. Tworzenie gły wchodzić w grę jakieś po Czy można powiedzieć, że daży sieci Plus. Otóż ABW przyzwoleniach? Jest wiele nego pytania: na ile premier nieformalnych powiązań i po wiązania finansowe środowisk Platforma Obywatelska jest w ramach swoich ustawo sytuacji, które nie zostały rządu RP Donald Tusk jest goń za rentą to, jak powiedzia Platformy, a być może jeszcze wspierana przez tę strukturę wych zadań ma przydzieloną wyjaśnione. A z drugiej suwerennym decydentem? łem, naturalne tendencje, ale wcześniej Kongresu Liberalno- i te środowisko, które ochronę bezpieczeństwa sieci strony zorganizowana wcześniej wspierało SLD? Gdyby w Polsce media były kraje, gdzie nie są one powścią Demokratycznego, z jakimiś teleinformatycznych. przestępczość zdecydowała W istotnej mierze tak. By ująć dociekliwe, starały się wy gnięte, tracą potencjał rozwoju środowiskami przestępczymi. się w Polsce na działania to prosto, pokażmy, jaka była ciągać wnioski z dostępnych a niekiedy i suwerenność. bez precedensu w dziejach relacja pomiędzy WSI a SLD. już informacji, ta sprawa by Czyli z tak zwanym świata - zabicie komendanta WSI przekazywało środowis Jako infrastruktury łaby na porządku dziennym Czy fakt, że media nie układem"? głównego policji, kom SLD informacje, które krytycznej państwa? przez dłuższy czas. Premier wypełniają w należyty Dla mnie układ to koalicja zabijanie ministrów itd. pozyskiwało dzięki swoim W związku z tym gromadzi wskazywał - mamy wyższe sposób funkcji kontroli nieformalnych grup intere Jak Pan ocenia stopień uprawnieniom jako tajna informacje ze wszystkich społecznej, nie upubliczniają sów, która - dążąc do uzyska standardy, ale ze względu na fraternizacji zorganizowanej służba, dawało przełożenia na zródeł, w tym również z ope okoliczności polityczno-sys- pewnych spraw może brać nia nienależnych korzyści przestępczości ze grupy biznesowe. Z drugiej racyjnych, na temat operato się z sytuacji, że przestrzeń jest w stanie paraliżować temowe nie zrywamy koali światem polityki? strony SLD zapewniało parasol rów telekomunikacyjnych. medialna jest penetrowana kluczowe funkcje państwa. cji z premierem Pawlakiem. Pamiętam dyskusję z śp. P. polityczny, który powodował, I oto człowiek powiązany przez służby specjalne? Nie nadużywajmy słów, wy OK. Ale co decyduje, że pre prezydentem Lechem Ka że WSI nie było rozwiązywane z jednym z operatorów Media upubliczniają wiele wołujących pewne automaty- mier nie odwołuje Krzysztofa czyńskim na jego ulubionych i nie było kontrolowane w ra (wówczas Era) wchodzi do spraw, ale nie eksponują ich zmy myślowe, nieprowadzące Bondaryka? Czy poza PSL- seminariach w Lucieniu, kiedy mach mechanizmów demo państwowej agencji, która stosownie do rangi. Wolą się do chęci zrozumienia. Dla ko em Donald Tusk posiada mówił: Gdy wygraliśmy wy kratycznego nadzoru. To była posiada dostęp do poufnej tabloidyzować, zamiast sprawy goś, kto zaakceptował pojęcie jeszcze dodatkowego, zaku bory w 2005 r., nie chcieliśmy pewna symbioza. Tymczasem wiedzy o wszystkich istnie kluczowe dla państwa i społe układu", wszystko wydaje się lisowego koalicjanta"? Gazeta Finansowa 8 15 - 28 lipca 2011 r. GOŚĆ SPECJALNY GF afera Rywina osłabiła SLD, Obie odpowiedzi się nie Mieliśmy też sprawę mować państwo, to narażać natomiast PiS rozwiązał WSI. kłócą. One dotyczą innych Krzysztofa Olewnika, się rozmaitym grupom intere Nastąpiło przegrupowanie sił wymiarów. która nie wydarzyła się sów, a Donald Tusk tego nie w relacjach biznes-polityka. w Warszawie, tylko na chce. Jemu nie jest potrzebne Oligarchowie biznesu zawsze To by znaczyło, że poziomie Polski lokalnej. sprawne państwo. Premierowi starają się rozpoznać kluczowe ta struktura sieci Co z kolei mówi nam rządu RP nie jest potrzebne warunki swego działania i neu klientelistycznych obawia ta sytuacja? Czy można państwo, w którym sprawa tralizować zagrożenia, w tym się dojścia PiS-u do władzy? powiedzieć, że jest ona Olewnika nie "mogłaby się instrumenty polityczne. Jeśli Oczywiście. symptomatyczna dla powtórzyć! władza państwowa będzie np. rozmaitych patologicznych przysyłała kontrole skarbowe, Czy fenomen roku 2007 mechanizmów, które A sieci klientelistyczne to może wiele rzeczy utrudnić. - mówiąc językiem prof. mają miejsce w tzw Polsce są potrzebne? We współczesnym świecie zło Kazimierza Kika - gdy powiatowej, na prowincji? Oczywiście! Bez rozgałęzio żoność regulacji prawnych, go Platforma Obywatelska Dla zrozumienia kondycji nych nieformalnych sieci ko spodarczych jest tak duża, że zmobilizowała naszego państwa nie mniej rzyści nie ma zasilania. chyba każdy biznesmen w ja niesamowity target ważne od nieszczęścia, które kimś zakresie je omija. Oligar wyborczy - polegał wydarzyło się rodzinie Krzysz Jakie widzi Pan scenariusze cha musi pilnować, aby władza właśnie na mobilizacji tofa Olewnika, jest zwróce na temat rozwoju sytuacji nazbyt dokładnie nie przyglą sieci klientelistycznych? nie uwagi na to, jak płytkie społeczno-politycznej Problemem jest łatwość łamania dała się jego działaniom, bo Nie wykluczam, że kampa są ustalenia sejmowej komi w Polsce? Nie da się tu wtedy mało kto będzie chciał nia mobilizacyjna była po sji śledczej w tej sprawie. To uniknąć tegorocznego oficjalnie deklarowanych reguł wchodzić z nim w bardziej ry cichu finansowana przez nam wiele mówi o jakości kontekstu wyborczego. gry przez członków nieformalnych zykowne projekty. Biznesmen sieci klientelistyczne. Na państwa polskiego dzisiaj. Nie Według informacji, które pod lupą władzy staje się jakby tomiast to zasilanie nie tylko w kontekście tej zbrodni, wczoraj uzyskałem [wy sieci korzyści. Niski poziom skażony, zainfekowany. Z go dałoby efektu, owa mobili tylko obszaru instytucji, które wiad został przeprowadzony zaufania społecznego oznacza, ściem, którego zwalcza jakaś zacja wyborców nie nastąpi nie potrafią rozpoznać swoich 8 lipca] z kierownictwa PiS- że sieci klientelistyczne działają władza, trudniej się robi inte łaby, gdyby PiS nie popełnił własnych patologicznych me - w tym roku trzy razy u resy. A więc oligarchia posiada poważnych błędów w ko chanizmów. Nasze państwo w notowaniach opinii pu w warunkach kulturowych, naturalny interes, aby władza munikowaniu się ze społe jest samo dla siebie nieprzej blicznej robionych na zle przyzwalających na daleko idące była przewidywalna, ba, przy czeństwem. Podam przykład rzyste i, co więcej pod obec cenie PiS-u wyniki tej partii jazna. Być może - jak głoszą - ustawę lustracyjną, tę nymi rządami nie chce być byłe zbliżone do notowań łamanie oficjalnie deklarowanych wtajemniczeni - że gdy Tusk którą wykastrował" Trybu przejrzyste. Donald Tusk nie Platformy. Obywatelskiej. reguł gry, w tym rażące odchodzenie nał Konstytucyjny; była ona ma woli politycznej, by pań Ostatnio wynik miał wy obserwując bardziej krytyczne wprawdzie dość szeroko za od standardów przyzwoitości stwo naprawiać. Prosty przy nosić 37 proc. dla PiS-u, niż wcześniej wobec rządu me krojona, ale i tak skrom kład, którym posługiwałem 36 proc. dla Platformy. dia i ponoć mówiąc: "Ktoś prze i państwa prawa. niej niż proponował swego się już wcześniej w mediach. stawił wajchę", zrozumiał, że czasu prof Andrzej Rzepliń- Jest luty 2008 r. Donald Tusk to sygnał od oligarchów (nie Można wierzyć w tego ski (obecnie prezes tego Try jest trzeci miesiąc premierem, koniecznie tylko tych związa logii, PiS robił to niekiedy telu Marriott", gdzie miał typu badania, robione na bunału). Wizja lustracji była udziela wywiadu Polityce": nych z mediami), że jego rząd w retoryce nadmiernej kru swój pokój jeden z oligar zlecenie jednej z partii? jednak zle przez PiS prezen Otóż stwierdzam, że za nie dostarcza im tych pro cjaty, którą zaniepokojeni chów, że Kaczmarek okłamał Nie wykluczam, że są to lo towana. Główny błąd pole sób informacji dostarczanych duktów", których oczekiwali byli ludzie mający niewiel premiera Kaczyńskiego w tej kalne wahnięcia. Ponieważ gał na tym, że osoby, które przez służby, niezbędnych dla - czyli np. swoistego immu kie przewiny - ktoś, kto sprawie, że złożył w proku tych badań chyba zrobiono w PRL-u niczego niegodzi premiera i prezydenta, jest po nitetu w sytuacji prowadzenia się tylko raz spotkał z ofi raturze fałszywe zeznania, 0 wiele więcej i tyko trzy da wego nie zrobiły, nie były prostu bardzo ubogi. Mógł przez organa państwa pew cerem SB, ale niczego złego że przekazał nieprawdziwe wały takie rezultaty. żadnymi prawdziwymi do bym t natomiast już dziś napi nych postępowań. nie zrobił albo mały przed informacje o swoich związ nosicielami, tylko po prostu A może próba siębiorca, który jakieś tam kach z PZPR. Dla zdrowo- sać książkę, jakie klany walczą miały albo chwilę słabości, ze sobą wewnątrz poszczegól A nie jest tak, że transakcje pod stołem za rozsądkowo myślącej osoby niereprezentatywna, zły albo rutynowo, np. po po nych służb. Odnoszę przygnę Donald Tusk jest tylko wierał z kolegą, by unik Janusz Kaczmarek jest nie dobór operatu? wrocie z zagranicy zostały biające wrażenie, że bardzo mniejszym złem dla nąć podatku. Wytworzono wiarygodny. A mimo to od Nie wykluczam, że to przy wezwane na rozmowę do wielu oficerów służb specjal tego oligarchicznego poczucie zagrożenia, że ci momentu, gdy tylko rozstał padkowo sprofilowana SB, poczuły się zagrożone. nych to są prywatne armie środowiska biznesu? politycy PiS-u są obsesjo- się z obozem PiSu, ciągle jest próba. Ale gdyby przestrzeń Oczywiście nie działo się to byłego szefa, aktualnego szefa Według mojej orientacji wiele natami i nie będą kierowali zapraszany do mediów jako medialna była uczciwa, to samo z siebie. Pewne środo czy przyszłego szefa i zajmują osób, na przykład w takiej or się żadnymi racjami gospo niezależny komentator i au by o tym dyskutowano, wiska, np. Gazeta Wybor się głównie intrygami". Pre ganizacji jak Polska Konfedera darczymi. Zatem napom torytet. Warto z tego wy a dyskutowanie na ten temat cza" antylustracyjną histerię mier w trzy miesiące po obję cja Pracodawców Prywatnych powanie" elektoratu PO nie ciągnąć wnioski. Dlaczego wtórnie wytwarzałoby efekt podsycały. A PiS poprzez ciu władzy był świadomy nie Lewiatan", tak uważa - że powiodłoby się, gdyby nie człowieka - według prostych sprzyjający PiS-owi. nieumiejętne komuniko tylko niskiej sprawności służb, Tusk nie dał biznesowi sprzy błędy w marketingu pro kryteriów niewiarygodnego, wanie się z elektoratem do ale nawet patologii w nich. jających warunków gospoda jektu IV Rzeczpospolitej. bo nigdy jasno nie powie Czy istnieje społeczny starczał do tego paliwo. Czy zatem uruchomił jakiś rowania, których oczekiwali. dział, co o północy robił na potencjał, atmosfera Pomagał" zagubionym program nadzoru i naprawy? Przyjazne Państwo" Janusza Mówił Pan o oligarchach. 40. piętrze hotelu - chęt żeby taki scenariusz się ulec retoryce straszenia ty Wprost przeciwnie, nie mia Palikota z jego wspaniałymi Jak ocenić taką nie się zaprasza do mediów, zdarzył - niespodziewany powej dla środowiska Wy nował koordynatora służb spe obietnicami okazało się zwy sytuację, że minister by komentował różne pu dla wielu obserwatorów borczej". Podobnie w sferze cjalnych, a sekretarzem stanu, kłą mitomanią. Jednak w po spraw wewnętrznych bliczne kwestie...? Jak sobie że PiS wybory wygra, korupcji - PiS próbując którego zadaniem jest jakby równaniu z tym strasznym i administracji Janusz na to pytanie odpowiemy, że będzie przed Platformą walczyć z tym zjawiskiem, ich pilnowanie, uczynił osobę PiS-em", Tusk odgrywa rolę Kaczmarek idzie do hotelu zrozumiemy niektóre pa Obywatelską? uderzał w za duże bębny, bez doświadczenia w tej dzie mniejszego zła. Marriott", do oligarchy tologie naszego życia me Wystarczy czytać niektóre wysyłał takie komunikaty, dzinie. Mówiąc w przenośni Ryszarda Krauzego dialnego. Jeśli o północy wypowiedzi środowisk typu że wielu biznesmenów ma Pan twierdzi, że Platforma i niewykluczone, że minister spraw wewnętrz - mamy do czynienia z kapi Tusku musisz", żeby do łego i średniego szczebla, Obywatelska utrzymuje uprzedza go o operacji nych, szef resortu, któremu tanem okrętu, który wyrusza strzec lęk, niemal histe którzy nigdy nie staliby się się przy władzy dzięki specjalnej CBA, a ten podlega 40 proc. administra w rejs i wie, że pod pokła ryczny. Najwyrazniej oni grupą docelową operacji rozwinięciu sieci z kolei rzekomo (według cji państwa, udaje się w miej dem, w maszynowni, zamiast widzą taki potencjał. Masę CBA, poczuło się zagrożo klientelistycznych; ministra Zbigniewa sce pobytu oligarchy, to zajmować się dozorem sys osób w stosunku do Plat nych. Dziś wiemy, że liczba z kolei wielu socjologów Ziobro) uprzedza lidera wygląda to (w świetle zdro temu, mechanicy toczą jakieś formy Obywatelskiej się zapytań bilingowych oraz mówi, iż wysoki pułap Samoobrony" Andrzeja wego rozsądku), jakby był rozgrywki, dzieją się jakieś rozczarowało, ale dzięki suk instalowanych podsłuchów poparcia dla PO wynika Leppera. Sytuację częścią jego sieci klienteli- przepychanki, rozgrywane są cesowi operacji prania mó w państwie Platformy Oby z pewnego sprzężenia znamy, ale jaki można stycznej. Ze jego rzeczywi prywatne interesy. Mija od zgów ludzie ci są niechętni watelskiej jest większa niż zwrotnego pomiędzy z niej wyabstrahować stym przełożonym nie jest czasu tej wypowiedzi trzy i pół do zagłosowania na PiS w państwie PiS-u, ale to wła Platformą mechanizm, w jaki premier, tylko jakiś biznes- roku i premier, który poinfor 1 najprawdopodobniej pozo śnie wtedy udało się wmó a PiS-em. Ze ten kontekst schemat te działania się man. Ale premier Kaczyński mował o poważanej luce w sys staną w domach. Tymczasem wić ludziom, że rząd PiS-u PiS-owski, domniemanie układają? to ujawnił i przeciwstawił temie bezpieczeństwa państwa elektorat PiS-u jest bardziej wszystkich podsłuchuje. In prawdopodobieństwa Zacznijmy od faktów niewąt się temu. Czy dzisiaj pre nic nie robi żeby tę lukę za wierny i stąd lęk, że przy ni aczej mówiąc - próbując dojścia PiS-u do władzy pliwych i na ich kanwie bu mier Tusk jest pewien, iż mknąć. Nie jest mu potrzebne skiej frekwencji ci wyborcy oczyszczać tkankę społeczną - powoduje napędzanie dujmy interpretację. Wiemy, wie, od kogo zależni są jego sprawne państwo, nie chce go, przechylą szalę zwycięstwa z pewnych rażących pato- że Kaczmarek udał się do ho ministrowie? elektoratu na rzecz PO. nie ma takiej woli. Bo refor na stronę Kaczyńskiego.