CHARAKTERYSTYKA ZAWODOWA TECHNIKA ELEKTRORADIOLOGII
Technicy elektroradiologii najczęściej znajdują zatrudnienie w lecznictwie, a mianowicie w pracowniach i
zakładach radiologii lub radioterapii, w zakładach medycyny nuklearnej oraz w innych dziedzinach diagnostyki
elektromedycznej, np. w pracowniach densytometrii, elektrokardiografii, lub też elektroencefalografii.
W miejscu zatrudnienia technik wykonuje badanie lub odpowiednie zabiegi zgodnie z zaleceniami lekarza,
organizuje pracÄ™, dba i troszczy siÄ™ o stan pacjenta oraz o stan powierzonej mu aparatury.
Cechy technika elektroradiologa
Jako niezbędne minimum zapewniające sukces w pracy należy uznać
1. odpowiednio wysoki wskaz
nik inteligencji,
2. akceptowanie godności człowieka,
3. umiejętność nawiązywania kontaktów międzyludzkich,
4. rozwinięty system samokontroli,
5.życzliwy stosunek do otaczających nas ludzi i świata.
Wśród podstawowych wzorców zachowań należy wymienić
·ð stosunek do pacjenta,
·ð wzajemne relacje z innymi grupami zawodowymi,
·ð zdolność do identyfikowania siÄ™ z miejscem pracy
·ð wewnÄ™trznÄ… potrzebÄ™ staÅ‚ego doskonalenia zawodowego.
Stosunek do pacjenta
W pracowni radiologicznej technik elektroradiologii jest zwykle pierwszą, a często jedyną osobą, która ma bezpośredni
kontakt z pacjentem. Codzienna dbałość o wygląd, schludny i estetyczny ubiór, a także odpowiednie zachowanie pozytywnie
oddziaływają na chorego. Jeśli do badania zgłasza się jednocześnie kilku pacjentów, uspokajająco działa poinformowanie
ich o kolejności przyjęć, którą ustala technik na podstawie stanu chorego i(lub) porządku zgłoszeń. Ważnym momentem jest
nawiązanie bezpośredniego kontaktu z pacjentem.
Przed badaniem do obowiązków technika należy:
· Ustalenie przyczyny zgÅ‚oszenia siÄ™ chorego do pracowni radiologicznej oraz zaÅ‚Ä…czenie do skierowania krótkiej notatki
na temat dolegliwości pacjenta, okoliczności ich powstania i umiejscowienia. Dane te ułatwiają lekarzowi póz
niejszÄ…
interpretację wyników badań.
· Poinformowanie zainteresowanego o przebiegu badania oraz o tym, jak ma siÄ™ w czasie badania zachowywać.
· JeÅ›li badanie lub zabieg sÄ… zwiÄ…zane z możliwoÅ›ciÄ… wystÄ…pienia powikÅ‚aÅ„, należy możliwie zwiÄ™z
le i zrozumiale
przedstawić ryzyko, na jakie narażony jest chory i uzyskać jego zgodę ustną i(lub) pisemną.
W czasie badania należy wykazać szczególne zainteresowanie pacjentem. Zapewnienie odpowiedniej intymności, pomoc
w przygotowaniu się do badania, szczególnie osobom w zaawansowanym wieku lub niepełnosprawnym, a także
ograniczenie do minimum wszelkich negatywnych doznań fizycznych w czasie układania pacjenta, stosowania ucisku lub
taśm unieruchamiających mają podstawowe znaczenie.
Przed zwolnieniem chorego technik ocenia wykonane zdjęcie pod względem jakości, a następnie konsultuje je z
lekarzem nadzorującym bieżącą pracę. Postępowanie takie służy upewnieniu się, czy dokumentacja jest wyczerpująca i nie
1
wymaga zdjęć lub badań dodatkowych, a tym samym usprawnia proces diagnostyczny i skraca pobyt chorego w szpitalu,
gdyż zapobiega ponownemu wzywaniu chorego do zakładu radiologii.
Współpraca z innymi grupami zawodowymi
We współczesnym lecznictwie podstawową formą realizacji zadań jest praca zespołowa. Można wyróżnić różne, ściśle ze
sobą współpracujące, grupy zawodowe. Są to lekarze, technicy elektroradiologii, pielęgniarki, inżynierowie nadzorujący
pracę urządzeń technicznych i systemów informatycznych, rejestratorki, sekretarki medyczne i inni przedstawiciele
personelu pomocniczego. Wśród podstawowych warunków, które przyczyniają się do zgodnej i harmonijnej pracy
wymienionego zespołu, należy przede wszystkim wymienić:
· Åšwiadomość wspólnych celów, jakimi sÄ… dobro chorego i konkurencyjność reprezentowanej jednostki organizacyjnej.
Szczególnie należy się wystrzegać uwag krytycznych dotyczących przełożonych, podwładnych, lub też organizacji
pracy przy pacjencie lub innych osobach nie należących do zespołu.
· Partnerstwo, które wyraża siÄ™ wzajemnÄ… życzliwoÅ›ciÄ… i poszanowaniem odmiennych poglÄ…dów i postaw. Ze wzglÄ™du na
pełną odpowiedzialność lekarza za wynik badania, technik jest mu podporządkowany i świadomie powinien uznać jego
kierownictwo. W tym przypadku partnerstwo opiera siÄ™ na wzajemnym zrozumieniu, zaufaniu i szacunku do
wykonywanej pracy.
· RywalizacjÄ™ miÄ™dzy czÅ‚onkami zespoÅ‚u posÅ‚ugujÄ…cÄ… siÄ™ czystymi i powszechnie akceptowanymi Å›rodkami, np. wiedzÄ…,
doświadczeniem, lub też gotowością do solidnego wypełnienia obowiązków.
· Brak akceptacji dla przewinieÅ„ dyscyplinarnych, oczywistych zaniedbaÅ„ lub powtarzajÄ…cych siÄ™ bÅ‚Ä™dów.
·
Zdolność do identyfikowania się z miejscem pracy
Z punktu widzenia funkcjonowania pracowni (zakładu radiologii) grupa zawodowa techników odgrywa kluczową rolę.
Technik elektroradiologii jest osobą usytuowaną w centrum kadrowej struktury zakładu. Jest przede wszystkim istotnym
ogniwem łączącym pacjenta z lekarzem. Jakość techniczna wykonywanej przez niego dokumentacji bardzo często decyduje
o wiarygodności rozpoznania. W czasie licznych codziennych obowiązków technicy ściśle współpracują z rejestracją,
nadzorem technicznym aparatury, pielęgniarkami oraz lekarzami innych specjalności, którzy oczekują na wynik badania
radiologicznego. W aspekcie tak szeroko pojętych obowiązków grupa zawodowa techników elektroradiologii ma istotny
wpływ na jakość pracy i atmosferę panującą w zakładzie radiologii.
Doskonalenie zawodowe
Ustawiczne kształcenie podyplomowe należy do podstawowych obowiązków każdego fachowego pracownika ochrony
zdrowia. W dziedzinie radiologii i technik obrazowych doskonalenie zawodowe ma znaczenie szczególne. W żadnej innej
dziedzinie medycyny nie mamy bowiem do czynienia z tak szybkim postępem medycznym i tak istotnym wzbogaceniem
możliwości rozpoznawczych. Wraz z rozwojem nowych systemów obrazowania ciała ludzkiego, stopniowej zmianie ulega
środowisko pracy techników e1ektroradiologii. Dotyczy to zwłaszcza wzrastającej roli automatyzacji procesów
technologicznych i coraz głębszej ingerencji informatyki w codzienną pracę zakładu radiologii. Odpowiednio wykształcony i
doświadczony technik elektroradiologii może stać się bardzo cennym partnerem dla lekarza i administracji ośrodka zarówno
w planowaniu nowoczesnej infrastruktury pracowni (zakładu), jak i wdrażaniu nowych metod do praktyki oraz zapewnieniu
ciągłości ich pracy.
Istotnym czynnikiem inspirującym potrzebę stałego kształcenia podyplomowego powinna być świadomość, że
kształcenie e1ektroradiologów, prowadzone nawet na najwyższym poziomie, szczególnie obecnie w okresie rewolucji
naukowo-technicznej może przekazać swym absolwentom zaledwie podstawy teoretycznej i praktycznej wiedzy niezbędnej
do wykonywania przyszłego zawodu. Jednocześnie z dużym prawdopodobieństwem można przyjąć, że w miarę rozwoju
2
wolnego rynku usług medycznych i zdrowej konkurencji, a także w miarę kształtowania się coraz głębszej ingerencji
międzynarodowej, prezentowana wiedza i biegłość zawodowa w większym niż dotychczas stopniu będą decydować o
pozycji ekonomicznej i społecznej technika elektroradiologii.
Rola technika elektroradiologii w zakładzie diagnostyki obrazowej
1. Opieka nad pacjentem
Technik rozpoczyna procedurę obrazowania tylko wówczas, gdy ma przekonanie, że:
· pacjent zostaÅ‚ wÅ‚aÅ›ciwie zidentyfikowany,
· żadna z wczeÅ›niej przeprowadzonych procedur obrazowania nie dostarczyÅ‚a już pożądanych informacji,
· badanie jest uzasadnione wzglÄ™dami medycznymi,
· żadne inne zastÄ™pcze postÄ™powanie lub badanie nie zapewni ostatecznego rozpoznania,
· przygotowanie pacjenta i (lub) Å›rodki cieniujÄ…ce zostaÅ‚y zastosowane wÅ‚aÅ›ciwie,
· zapewniona jest stosowna póz
niejsza opieka,
· zastosowane zostaÅ‚y rekomendowane procedury ochrony poczÄ™tego dziecka,
· podjÄ™te zostaÅ‚y wszelkie Å›rodki w celu zapobieżenia przenoszeniu zakażenia,
· przestrzegane sÄ… normy etyczne.
Ułożenie pacjenta
Obowiązkiem technika jest takie ułożenie pacjenta względem filmu oraz kierunku wiązki promieni rtg, aby osiągnąć
optymalny obraz. Muszą być uwzględnione następujące aspekty: .
· komfort pacjenta,
· unieruchomienie,
· zakÅ‚adowe protokoÅ‚y i ich niezbÄ™dne modyfikacje,
· ochrona przed promieniowaniem wszystkich obecnych.
Parametry ekspozycji
Technik elektroradiologii jest odpowiedzialny za dobór właściwych parametrów ekspozycji oraz materiałów rejestrujących
obraz w celu osiągnięcia optymalnych gęstości optycznych i szczegółów obrazu (ostrość). Należy uwzględnić:
· siÅ‚Ä™ penetracji wiÄ…zki,
· wÅ‚aÅ›ciwe zastosowanie urzÄ…dzeÅ„ do automatycznej ekspozycji lub parametrów mAs - czas - odlegÅ‚ość,
· wybór ogniska i mocy lampy,
· zastosowanie wszystkich możliwych i wÅ‚aÅ›ciwych Å›rodków w celu ograniczenia pierwotnego i wtórnego
promieniowania,
· wybór systemu zapisu obrazu i wymaganej obróbki.
Ekspozycja na promieniowanie i optymalizacja dawki
Technik ponosi główną odpowiedzialność za ryzyko zmian somatycznych i genetycznych wynikających z promieniowania
jonizującego. Pod uwagę powinny być wzięte następujące aspekty:
· czy urzÄ…dzenie jest stosowane zgodnie z przeznaczeniem?
· czy jest wÅ‚aÅ›ciwa filtracja wiÄ…zki pierwotnej?
· czy wÅ‚aÅ›ciwie dobrano i zastosowano urzÄ…dzenia kontrolujÄ…ce napromieniowanie podczas każdej ekspozycji?
· czy użyto wÅ‚aÅ›ciwej osÅ‚ony gonad?
· czy zastosowano zalecane procedury ochrony dziecka poczÄ™tego?
3
· czy personel jest na bieżąco zapoznany z aktualnymi wymaganiami ochrony radiologicznej.
Zapis obrazu
Obowiązkiem technika jest obsługiwać i kontrolować wszystkie etapy związane z wytwarzaniem i przechowywaniem
obrazów. Powinien być on w stanie ocenić jakość obrazu pod względem technicznym. Technik odpowiada za:
· urzÄ…dzenia do obróbki i chemikalia,
· jakość obrazu,
· prawidÅ‚owÄ…, kompletnÄ… i trwaÅ‚Ä… identyfikacjÄ™ zdjÄ™cia (jest to wymaganie medyczno-prawne ),
· ocenÄ™, czy dokumentacja zostaÅ‚a zakoÅ„czona.
Sprzęt
Technik elektroradiologii zwraca szczególną uwagę na:
· stopieÅ„ zagrożenia pacjenta, personelu lub osób trzecich,
· ograniczenie dawki promieniowania do minimum,
· stan techniczny i wÅ‚aÅ›ciwe stosowanie aparatury,
· staÅ‚y nadzór stanu technicznego aparatury.
Aby wypełnić te zadania, technik musi sprawdzać, czy dostarczony sprzęt pracuje zadowalająco, przeprowadzić
odpowiednie testy i sprawdziany w celu monitorowania działania sprzętu.
Technik odpowiada za:
· to, żeby sprzÄ™t pomiarowy potrzebny do przeprowadzania testów byÅ‚ dostÄ™pny w zakÅ‚adzie i funkcjonowaÅ‚ prawidÅ‚owo,
· zgÅ‚aszanie niesprawnoÅ›ci urzÄ…dzeÅ„ lub ich wadliwego dziaÅ‚ania sÅ‚użbom technicznym,
· zapewnienie, aby sprzÄ™t i jego otoczenie nie stwarzaÅ‚y niebezpieczeÅ„stwa dla zdrowia,
· wybór sprzÄ™tu i wyposażenia, które sprzyjajÄ… dobrym wynikom pracy.
4