Spis tre ci
1. Zrozumie Excela ..........................................................................5
Co nowego w Excelu 2007 6
Interfejs Excela 7
Budowa pliku Excela 20
Formatowanie 24
Menu podr czne i minipasek narz dzi 33
Sposób, w jaki Excel próbuje pomóc 36
2. Zadania w Excelu ........................................................................39
Praca z plikami 40
Drukowanie 44
Poruszanie si po skoroszycie lub arkuszu 50
Operacje wykonywane na skoroszytach i arkuszach 54
Operacje wykonywane na wierszach, kolumnach
i komórkach 56
Wprowadzanie i edytowanie danych 60
Formatowanie komórek 76
Praca z hiperl czami 87
Praca z naglówkami i stopkami 89
Tworzenie podsumowa danych 92
Stosowanie zakresów nazwanych 97
Definiowanie alternatywnych zestawów danych 99
Sterowanie sposobem wy wietlania danych 101
Zabezpieczanie cz ci lub calo ci skoroszytu 107
Pisownia i inne narz dzia 108
Dostosowywanie Excela 112
3
Wspólpraca 115
Praca na potrzeby sieci WWW 120
Podsumowywanie danych przy u yciu wykresów 121
Podsumowywanie danych przy u yciu
tabel przestawnych oraz wykresów przestawnych 124
3. Opis formu ............................................................................... 128
Nowe funkcje w Excelu 2007 128
Funkcje matematyczne 129
Funkcje daty i godziny 137
Funkcje finansowe 139
Funkcje wyszukiwania i adresu 145
Funkcje logiczne 149
Funkcje tekstowe 151
Funkcje statystyczne 152
4. Informacje na temat Excela ...................................................... 162
Spis polece 163
Formaty wbudowane 164
Przel czniki startowe 165
Symbole wieloznaczne w filtrowaniu i wyszukiwaniu 166
Domy lne lokalizacje plików 167
Skróty klawiaturowe 169
5. Zasoby dotycz ce Excela .......................................................... 179
Witryny internetowe 179
Ksi ki 180
Narz dzia dla Excela 181
Skorowidz ................................................................................. 185
4 | Spis tre ci
Rozdzia 3. Opis formu
Niniejszy rozdzial dostarcza szybkich, ale dokladnych opisów
najbardziej u ytecznych funkcji zaimplementowanych w Excelu
2007. Prawdopodobnie cz ci z nich ka dy z u ytkowników do
tej pory u ywal, ale na pewno znajdzie si kilka, które nie byly
u ytkownikowi znane. W niniejszym rozdziale znajduj si na-
st puj ce sekcje:
" Nowe funkcje w Excelu 2007.
" Funkcje matematyczne.
" Funkcje daty i godziny.
" Funkcje finansowe.
" Funkcje wyszukiwania i adresu.
" Funkcje logiczne.
" Funkcje tekstowe.
" Funkcje statystyczne.
Nowe funkcje w Excelu 2007
W odpowiedzi na dania u ytkowników zespól pracuj cy nad
Excelem dol czyl sze nowych funkcji arkuszowych:
REDNIA.JE ELI
Oblicza redni arytmetyczn dla komórek, które spelniaj
pojedyncze kryterium.
REDNIA.WARUNKÓW
Oblicza redni arytmetyczn dla komórek, które spelniaj
zestaw kryteriów.
128 | Excel 2007 PL. Leksykon kieszonkowy
SUMA.JE ELI
Oblicza sum komórek, które spelniaj wiele kryteriów
(funkcja SUMA.JE ELI obliczaj ca sum komórek spelnia-
j cych jedno kryterium dost pna byla we wcze niejszych
wersjach Excela).
LICZ.JE ELI
Oblicza liczb komórek, które spelniaj wiele kryteriów
(funkcja LICZ.JE ELI obliczaj ca liczb komórek spelnia-
j cych jedno kryterium dost pna byla we wcze niejszych
wersjach Excela).
RANDBETWEEN
Zwraca losow liczb calkowit z zakresu podanego przez
u ytkownika.
JE ELI.B D
Wy wietla komunikat u ytkownika, je eli w komórce wy-
st pi bl d.
Szczególowe opisy ka dej z nowych funkcji znajduj si w dal-
szej cz ci tego rozdzialu.
Uwaga
W Excelu 2003 i w wersjach wcze niejszych, aby u ywa wielu
zaawansowanych funkcji statystycznych, trzeba bylo zainsta-
lowa najpierw dodatek Analysis ToolPak. Funkcje te, obej-
muj ce rozklad chi-kwadrat czy analiz ANOVA, wbudowane
zostaly bezpo rednio do Excela 2007.
Funkcje matematyczne
Aby na arkuszu danych przeprowadzi obliczenia matematyczne,
nale y skorzysta z poni szych funkcji.
Rozdzia 3. Opis formu | 129
KOMBINACJE
KOMBINACJE(liczba;liczba_wybrana)
Zwraca liczb mo liwych kombinacji, kiedy wybierze si
liczb _wybran elementów ze zbioru o rozmiarze liczba. Pod-
czas obliczania liczby mo liwych kombinacji nie ma zna-
czenia, w jakiej kolejno ci s one wybierane (np. 1, 2, 3 jest
to same z 3, 2, 1 oraz 2, 1, 3). Je eli u ytkownikowi zale y
na kolejno ci wyboru, powinien u y funkcji PERMUTACJE,
aby obliczy liczb mo liwych permutacji.
Przyklad: =KOMBINACJE(52,2) zwraca warto 2.598.960.
SILNIA
SILNIA(liczba)
Funkcja silnia zwraca silni z podanej liczby, która jest ilo-
czynem ka dej z narastaj cych o jeden liczb calkowitych,
pocz wszy od 1, a ko cz c na warto ci liczby (np. silnia
z 4 wynosi 1*2*3*4 lub 24).
Przyklad: =SILNIA(8) zwraca warto 40.320.
LICZBA.CA K
LICZBA.CA K(liczba)
Funkcja LICZBA.CA K zwraca cz calkowit liczby, usuwaj c
(odcinaj c) cz dziesi tn liczby, je eli taka wyst puje.
Przyklad: =LICZBA.CA K(14,7) zwraca warto 14.
PERMUTACJE
PERMUTACJE(liczba;wybrana_liczba)
Funkcja PERMUTACJE znajduje liczb mo liwych permutacji,
gdy wybrana zostanie wybrana_liczba elementów ze zbioru
o rozmiarze liczba. Podczas obliczania mo liwej liczby per-
mutacji wa na jest ich kolejno wyboru (np. 1, 2, 3 nie jest
130 | Excel 2007 PL. Leksykon kieszonkowy
to same z 2, 3, 1). Je eli kolejno wyboru elementów nie
ma gra roli, nale y u y funkcji KOMBINACJE, aby obliczy
liczb mo liwych kombinacji.
Przyklad: =PERMUTACJE(10,4) zwraca warto 5.040.
LOS
LOS()
Funkcja LOS, która zawsze u ywana jest bez wpisywanego
w nawiasach argumentu, generuje ulamkow warto losow
z dokladno ci do 15 miejsc po przecinku. Warto ci tej
mo na nast pnie u ywa w formule.
Przyklad: =JE ELI((LOS())>=0,95; "Audyt"; "Brak au-
dytu").
RANDBETWEEN
RANDBETWEEN(warto _dolna;warto _górna)
Funkcja RANDBETWEEN, która jest nowo ci w Excelu 2007,
zwraca losow liczb calkowit z przedzialu zdefiniowa-
nego przez warto _doln i warto _górn (wl cznie). Argu-
ment warto _dolna musi by mniejszy ni warto _górna.
Przyklad: =RANDBETWEEN(1;100)
Wskazówka
Funkcje LOS oraz RANDBETWEEN s funkcjami niestabilnymi,
co oznacza, e Excel przelicza je za ka dym razem, kiedy
przelicza arkusz. Je eli zachodzi potrzeba wygenerowania
liczby losowej, która pó niej nie b dzie ulegala zmianie, nale y
u y funkcji LOS lub RANDBETWEEN w pasku formuly, nacisn
klawisz F9, a nast pnie Enter. Naci ni cie F9 powoduje usuni -
cie z komórki formuly, ale zapami tanie warto ci wyniku.
Rozdzia 3. Opis formu | 131
ZAOKR.
ZAOKR(liczba;liczba_cyfr)
Funkcja ZAOKR. zaokr gla z prawej strony argument liczba
do liczby miejsc po przecinku zdefiniowanych przez licz-
ba_cyfr. Funkcja ZAOKR. zaokr gla ka d cyfr powy ej 5 do
najbli szej wy szej warto ci (np. zaokr gla warto 1,45 do
1,5 oraz 1,43 do 1,4). Je eli argument liczba_cyfr jest warto ci
ujemn , formula zaokr gla warto ci o odpowiedni liczb
miejsc na lewo od znaku rozdzielaj cego cz ci dziesi tne.
Przyklad 1: =ZAOKR(192,486;2) zwróci warto 192,49.
Przyklad 2: =ZAOKR(192,486;-1) zwróci warto 190.
ZAOKR.GÓRA
ZAOKR.GÓRA(liczba;liczba_cyfr)
Funkcja ZAOKR.GÓRA zaokr gla argument liczba do liczby
miejsc po przecinku okre lonej przez argument liczba_cyfr.
W przeciwie stwie do funkcji ZAOKR. funkcja ZAOKR.GÓRA
zawsze zaokr gla warto ci w gór . Je eli argument liczba_cyfr
zawiera warto ujemn , formula zaokr gla warto do tylu
miejsc na lewo od znaku ulamku dziesi tnego, ile wynosi
warto argumentu.
Przyklad 1: =ZAOKR.GÓRA(192,40001;1) zwróci warto
192,5.
Przyklad 2: =ZAOKR.GÓRA(182,486;-1) zwróci warto 190.
ZAOKR.DÓ
ZAOKR.DÓ (liczba,liczba_cyfr)
Funkcja ZAOKR.DÓ zaokr gla argument liczba do liczby
miejsc po przecinku okre lonej przez argument liczba_cyfr.
W przeciwie stwie do funkcji ZAOKR. funkcja ZAOKR.DÓ
zawsze zaokr gla warto ci w dól. Je eli argument liczba_cyfr
zawiera warto ujemn , formula zaokr gla warto do tylu
132 | Excel 2007 PL. Leksykon kieszonkowy
miejsc na lewo od znaku ulamku dziesi tnego, ile wynosi
warto argumentu.
Przyklad 1: =ZAOKR.DÓ (192,49999;1) zwróci warto 192,4.
Przyklad 2: =ZAOKR.DÓ (182,486;-1) zwróci warto 180.
SUMY.CZ
CIOWE
SUMY.CZ CIOWE(nr_funkcji;zakres)
Funkcja SUMY.CZ CIOWE sumuje okre lony przez u ytkow-
nika zakres, u ywaj c jednej z jedenastu dost pnych funk-
cji. Przewag korzystania z funkcji SUMY.CZ CIOWE nad
powiedzmy funkcj SUMA jest to, e mo na okre li , czy
funkcja SUMY.CZ CIOWE powinna obejmowa , czy pomija
warto ci ukryte przez dzialanie filtra lub komórki ukryte
po klikni ciu prawym przyciskiem myszy w wiersz lub
kolumn i wybraniu polecenia Ukryj.
Poni sza tabela zawiera mo liwe warto ci argumentu
nr_funkcji i funkcje, które one reprezentuj . Szczególowe
informacje o tych funkcjach dost pne s w podrozdziale
 Funkcje statystyczne znajduj cej si na ko cu tego roz-
dzialu.
Przyklad 1: W arkuszu pokazanym na rysunku 3.1 formula
=SUMY.CZ CIOWE(9;A2:A11) zwraca warto 55.
Przyklad 2: W arkuszu pokazanym na rysunku 3.2, w którym
wiersze 6 i 7 s ukryte, formula =SUMY.CZ CIOWE(109;A2
:A11) zwraca warto 44.
Uwaga
Formula w przykladzie 1. =SUMY.CZ CIOWE(9;A2:A11) obej-
muje w swoich obliczeniach warto ci ukryte, tak wi c zwra-
calaby warto 55, nawet gdyby u yta byla na arkuszu z ukry-
tymi wierszami, który widoczny jest na rysunku 3.2.
Rozdzia 3. Opis formu | 133
Funkcja nr Funkcja_nr
(uwzgl dnianie (ignorowanie Funkcja
warto ci ukrytych) warto ci ukrytych)
1 101 REDNIA
2 102 ILE.LICZB
3 103 ILE.NIEPUSTYCH
4 104 MAKSIMUM
5 105 MINIMUM
6 106 ILOCZYN
7 107 ODCH.STANDARDOWE
8 108 ODCH.STANDARD.POPUL
9 109 SUMA
10 110 WARIANCJA
11 111 WARIANCJA.POPUL
Rysunek 3.1. Formu a SUMY.CZ
CIOWE obliczaj ca sum warto ci
z komórek A2:A11
134 | Excel 2007 PL. Leksykon kieszonkowy
Rysunek 3.2. Formu a SUMY.CZ
CIOWE obliczaj ca sum warto ci
z widocznych komórek z zakresu A2:A11
SUMA
SUMA(liczba1;liczba2;& )
Funkcja SUMA dodaje do siebie warto ci z zakresów okre lo-
nych przez argumenty liczba1, liczba2 itp.
Przyklad: =SUMA(A1;A5) oblicza sum warto ci z komórek
A1 i A5.
SUMA.JE ELI
SUMA.JE ELI(zakres;kryteria;[suma_zakres])
Funkcja SUMA.JE ELI oblicza warto sumy z komórek w za-
kresie, który spelnia podane kryteria. Jako przyklad rozwa my
list widoczn na rysunku 3.3.
Formula =SUMA.JE ELI(A2:A11;">=100") oblicza sum
z warto ci z komórek w zakresie A2:A11, których warto
jest wi ksza lub równa 100.
Rozdzia 3. Opis formu | 135
Rysunek 3.3. Pokazana formu a z funkcj SUMA.JE ELI oblicza sum
komórek z zakresu A2:A11, których warto ci s wi ksze lub równe 100
Mo na równie u ywa opcjonalnego argumentu suma_zakres,
aby funkcja SUMA.JE ELI dodawala warto ci w grupie komó-
rek o adresach innych ni zdefiniowane w argumencie zakres.
W takim przypadku formula =SUMA.JE ELI(A2:A10;">=100"
;B2:B10) doda warto ci z kolumny B, które znajduj si
w tym samym wierszu, co komórki kolumny A spelniaj ce
warunek podany w argumencie kryteria.
Przyklad: Przy wykorzystaniu danych widocznych na rysun-
ku 3.3 formula =SUMA.JE ELI(A2:A11;"<100") zwróci war-
to 306.
SUMA.WARUNKÓW
SUMA.WARUNKÓW(suma_zakres;kryteria_zakres1;
kryteria1; kryteria_zakres2;kryteria2& )
Funkcja SUMA.WARUNKÓW, b d ca nowo ci w Excelu 2007,
oblicza sum warto ci komórek z zakresu suma_zakres, które
136 | Excel 2007 PL. Leksykon kieszonkowy
spelniaj wiele kryteriów. Jako przyklad rozwa my list po-
kazan na rysunku 3.4.
Rysunek 3.4. Pokazany na rysunku arkusz ledzi liczb osób, które odwiedzi y
poszczególne wystawy w zoo
Dla takiego zestawu danych formula SUMA.WARUNKÓW(C2:C8;
A2:A8;"=Poniedzia ek";B2:B8;"=Lwy") obliczy sum war-
to ci komórek z kolumny C, której wiersze pokrywaj si
z warto ci Poniedzia ek w kolumnie A oraz Lwy w kolum-
nie B.
Przyklad: korzystaj c z danych widocznych na rysunku 3.4,
formula =SUMA.WARUNKÓW(C2:C8;A2:A8;"=Poniedzia ek";
B2:B8;">=700") zwraca warto 1.397.
Funkcje daty i godziny
Excel prezentuje daty i godziny, u ywaj c liczb reprezentuj cych
liczb dni, które min ly od 1 stycznia 1900 roku (01.01.1900 jest
dniem 1.). Na przyklad 15 stycznia 2008 jest reprezentowany
przez liczb 39.462.
Rozdzia 3. Opis formu | 137
Liczby na prawo po przecinku oddzielaj cym cz ci dziesi tne
u ywane s do okre lania godzin, minut i sekund. Na przyklad
liczba 39462,5 oznacza godzin 12:00.
Poni sze funkcje slu do manipulacji datami i godzinami w ko-
mórkach arkusza.
GODZINA
GODZINA(kolejna_liczba)
Funkcja GODZINA zwraca cz okre laj c godzin i u ywa
do tego 24-godzinnego formatu czasu (np. godzina 1:00 po
poludniu to 13).
Przyklad: je eli komórka A4 zawiera czas i dat o warto ci
02.04.2008 7:14, formula =GODZINA(A4) zwróci warto 7.
MINUTA
MINUTA(kolejna_liczba)
Funkcja MINUTA zwraca cz okre laj c minuty zdefinio-
wanego czasu.
Przyklad: je eli komórka A4 zawiera czas i dat o warto ci
02.04.2008 7:14, formula =MINUTA(A4) zwróci warto 14.
MIESI C
MIESI C(kolejna_liczba)
Funkcja MIESI C zwraca liczb okre laj c miesi c zdefinio-
wanego czasu.
Przyklad: je eli komórka A4 zawiera czas i dat o warto ci
02.04.2008 7:14, formula =MIESI C(A4) zwróci warto 2.
TERAZ
TERAZ()
Funkcja TERAZ() zwraca bie c dat i godzin . Excel zmie-
nia wynik funkcji za ka dym razem, kiedy przeliczany jest
arkusz zawieraj cy t funkcj .
138 | Excel 2007 PL. Leksykon kieszonkowy
SEKUNDA
SEKUNDA(kolejna_liczba)
Funkcja SEKUNDA zwraca cz okre laj c liczb sekund
zdefiniowanego czasu.
Przyklad: je eli komórka A4 zawiera czas i dat o warto ci
02.04.2008 7:14:31, formula =SEKUNDA(A4) zwróci warto 31.
DZIE .TYG
DZIE .TYG(kolejna_liczba; zwracany_typ)
Funkcja DZIE .TYG zwraca liczb reprezentuj c dzie tygo-
dnia zawarty w dacie i godzinie podanej w argumencie
kolejna_liczba. Je eli argument zwracany_typ ma warto 1 lub
zostal pomini ty, niedziela jest dniem 1, a sobota dniem 7.
Je eli argument zwracany_typ ma warto 2, wówczas po-
niedzialek jest dniem 1, a niedziela dniem 7. Je eli za argu-
ment zwracany_typ ma warto 3, wówczas poniedzialek jest
dniem 0, a niedziela dniem 6.
Przyklad: je eli komórka A4 zawiera dat 02.04.2008 (dzie ten
to poniedzialek), formula =DZIE .TYG(A4) zwróci warto 2,
a formula =DZIE .TYG(A4;2)zwróci warto 1.
ROK
ROK(kolejna_liczba)
Funkcja ROK zwraca warto okre laj c rok podanej warto-
ci czasu.
Przyklad: je eli komórka A4 zawiera dat 02.04.2008, to for-
mula =ROK(A4) zwróci warto 2008.
Funkcje finansowe
Dane finansowe u ywane w arkuszach mo na analizowa za
pomoc poni szych funkcji.
Rozdzia 3. Opis formu | 139
FV
FV(stopa;liczba_rat;rata;wa;typ)
Funkcja FV oblicza przyszl warto inwestycji, do której
regularnie doklada si rodków. Wplaty nie mog si ró ni
kwot ani okresem (musz wyst powa co miesi c, kwar-
talnie lub z inn regularn cz stotliwo ci ), a stopa musi by
stala przez caly czas trwania inwestycji.
Okre lenie poprawnej warto ci argumentu stopa, który za-
wiera stop inwestycji, mo e by nieco podchwytliwe. Argu-
ment stopa odzwierciedla stop inwestycji podzielon przez
liczb wplat w roku. Na przyklad je eli dokonuje si czte-
rech wplat rocznie na inwestycj o stopie 8%, poprawna
warto argumentu stopa powinna wynosi 2%.
Argument liczba_rat zawiera liczb okresów platno ci w cza-
sie trwania calej inwestycji. Na przyklad je eli dokonuje
si czterech wplat rocznie przez 15 lat trwania inwestycji,
argument liczba_rat powinien wynosi 60. Argument rata
zawiera warto kwoty wplacanej na inwestycj co ka dy
dany okres i wyra ona jest jako liczba ujemna.
Uwaga
Argument rata wyra any jest jako warto ujemna, poniewa
odzwierciedla wyplat rodków z konta u ytkownika.
Argument rata mo na pomin lub wpisa warto 0, ale
wówczas nale y zdefiniowa warto argumentu wa (warto
aktualna). Analogicznie, je eli warto argumentu wa zosta-
nie pomini ta lub ustawiona na 0, co oznacza, e inwestycja
nie ma warto ci do momentu wplacenia pierwszej raty, trzeba
okre li warto argumentu rata.
Ostatni argument, czyli typ, okre la, czy wplaty nast puj na
pocz tku, czy na ko cu okresu wplaty. Domy ln warto ci
jest 0, co oznacza, e wplata nast puje na koniec ka dego
140 | Excel 2007 PL. Leksykon kieszonkowy
okresu. Je eli argument typ zostanie ustawiony na 1, b dzie
to oznacza , e Excel zalo y, i wplata nast powa b dzie
na pocz tku ka dego okresu.
Przyklad 1: Dla inwestycji o stopie zwrotu wynosz cej 8%
w skali roku, o czterech wplatach rocznie wynosz cych 1000
PLN i maj cej trwa przez 15 lat formula =FV(2%;60;-1000)
zwróci warto 114.051,54 PLN.
Przyklad 2: Dla inwestycji o stopie zwrotu wynosz cej 8%
w skali roku, o czterech wplatach rocznie wplacanych na
pocz tku ka dego okresu i wynosz cych 1000 PLN, maj -
cej trwa przez 15 lat, formula =FV(2%;60;-1000;1) zwróci
warto 116.332,57 PLN.
IRR
IRR(warto ci;wynik)
Funkcja IRR oblicza wewn trzn stop zwrotu lub efekty-
wn stop zwrotu uzyskan dla serii przeplywów rodków
pieni nych. Inaczej ni to jest w przypadku w funkcji NPV
(Net Present Value  warto bie ca netto inwestycji),
przeplywy rodków pieni nych nie musz mie tej samej
warto ci. Funkcja IRR wymaga przynajmniej jednej warto ci
ujemnej (zazwyczaj reprezentuj cej pocz tkow inwestycj )
i jednej warto ci dodatniej do tego, aby obliczy wynik.
Argument warto ci zawiera odwolania do komórek zawie-
raj cych kwoty przeplywu rodków pieni nych. Dodat-
kowy argument wynik zawiera najlepsze przybli enie do
warto ci aktualnej wewn trznej stopy zwrotu. Je eli argu-
ment wynik zostanie pomini ty, co zazwyczaj ma miejsce,
Excel zalo y 10-procentowy punkt startowy. Je eli nie b dzie
w stanie wyliczy funkcji IRR w 20 krokach (Excel u ywa
metody iteracyjnej do wyliczania wyniku), wy wietli bl d
#LICZBA!. Je eli to nast pi, nale y okre li warto argu-
mentu wynik i nacisn klawisz Enter, aby ponownie obli-
czy funkcj .
Rozdzia 3. Opis formu | 141
Poni szy przyklad u ywa warto ci danych pokazanych na
rysunku 3.5.
Rysunek 3.5. Arkusz zawiera przep ywy pieni ne w inwestycji,
gdzie liczby ujemne reprezentuj wp aty do inwestycji
Przyklad: =IRR(C2:C6) zwróci warto 22%.
Uwaga
Wewn trzn stop zwrotu inwestycji mo na porówna z bez-
pieczn inwestycj o stalej stopie zwrotu, aby okre li , czy
inwestycja jest godna rozwa enia.
NPV
NPV(stopa;warto 1;warto 2;& )
W przypadku funkcji NPV argument stopa okre la szacowan
stop zwrotu z inwestycji, a argument warto 1 (i kolejne
argumenty warto ) definiuje komórki zawieraj ce informacje
o przeplywie rodków pieni nych.
142 | Excel 2007 PL. Leksykon kieszonkowy
Funkcja NPV oblicza warto bie c netto inwestycji w opar-
ciu o seri przeplywów rodków pieni nych. Funkcja NPV
jest podobna do funkcji PV (Present Value  warto bie-
ca), ale funkcja NPV umo liwia, by przeplyw rodków
pieni nych wyst powal na pocz tku lub na ko cu okresu.
Na przyklad funkcja NPV pozwala oprze obliczenia o pod-
staw wynosz c 100.000 PLN wplacone dzi lub w opar-
ciu o 100.000 PLN, które zostan wplacone w ci gu nast p-
nego roku.
Wszystkie inwestycje i straty (ujemne przeplywy rodków
pieni nych) musz by wyra one w formie warto ci ujem-
nych. Ponadto je eli pocz tkowa inwestycja dokonywana jest
na pocz tku projektu, nale y doda ujemn warto do wy-
niku funkcji NPV, aby obliczenia odzwierciedlaly fakt wy-
dania pieni dzy jako kwot stracon (czyli bez potencjalu na
zarobienie odsetek do czasu zrealizowania calej inwestycji).
Poni sze przyklady korzystaj z danych arkusza pokazanych
na rysunku 3.6.
Rysunek 3.6. Lista danych zawieraj ca pocz tkow wp at i planowane
zwroty z inwestycji
Rozdzia 3. Opis formu | 143
Przyklad 1: Je eli inwestycja wynosz ca 500.000 PLN ma
miejsce przed rozpocz ciem naliczania zwrotu z inwesty-
cji, nale y u y formuly =NPV(E2;C3:C5)+C2, aby obliczy
bie c warto netto inwestycji. Formula zwróci warto
163.215,27 PLN.
Przyklad 2: Je eli wplata pocz tkowa wykonywana jest
przez pierwszy rok inwestycji i wynosi 100.000 PLN, bie c
warto netto inwestycji nale y obliczy , u ywaj c formuly
=NPV(E2;C2:C5). Zwróci ona warto 153.976,67 PLN.
Uwaga
Wewn trzna stopa zwrotu z inwestycji to stopa zwrotu, dla
której bie ca warto netto inwestycji wynosi 0.
PV
PV(stopa;liczba_rat;rata;wp;typ)
Funkcja PV zwraca bie c warto inwestycji. Na przyklad
je eli u ytkownik zaci gn l kredyt na kupno domu, po y-
czaj cy mo e u y funkcji PV, aby okre li warto przy-
szlych rat w przypadku, gdyby chcial odsprzeda kredyt
innemu po yczaj cemu.
Argument stopa okre la stop inwestycji, a liczba_rat defi-
niuje liczb okresów platno ci. Je eli platno ci dokonywane
s regularnie, argument rata reprezentuje kwot tych e wplat.
Kwota musi by taka sama i b dzie miala warto ujemn
(reprezentuj c odplyw rodków z konta). Argument rata
mo na ustawi na warto 0, je eli do inwestycji nie doplaca
si adnych rat.
Argument wp reprezentuje warto przysz inwestycji (na
przyklad docelowy bilans gotówki). Je eli argument wp usta-
wiony zostanie na warto 0, nale y zdefiniowa warto
argumentu rata.
144 | Excel 2007 PL. Leksykon kieszonkowy
Argument typ mo e przyjmowa warto 0 (domy ln ) lub 1.
Je eli argument typ ustawiony jest na 0 lub zostanie pomi-
ni ty, Excel zalo y, e oplaty b d nast powaly na ko cu
ka dego okresu. Je eli b dzie wynosi on 1, Excel zalo y,
e oplaty b d wprowadzane na pocz tku ka dego okresu.
Przyklad: Formula =PV(0,5%;60;-1000) reprezentuje warto
bie c pi cioletniej po yczki (60 miesi cy) o stopie 6%
i miesi cznej racie wynosz cej 1.000 PLN. Formula ta zwraca
warto 51.725,56 PLN.
Funkcje wyszukiwania i adresu
Do wyszukiwania warto ci w arkuszach slu poni sze funkcje
programu Excel.
WYBIERZ
WYBIERZ(nr_arg;warto 1;warto 2;& )
Funkcja WYBIERZ pozwala na u ywanie komórek wej cio-
wych do okre lenia, których z kilku warto ci u ywa w for-
mule. Argument nr_arg okre la, która warto ma zosta
wybrana. Argumenty warto 1, warto 2 i kolejne okre laj
list warto ci, z której dokonywany b dzie wybór. Mo na
u ywa listy zawieraj cej do 255 warto ci.
Przyklad: =WYBIERZ(2;10%;15%;20%) zwróci warto 15%.
WYSZUKAJ.PIONOWO
WYSZUKAJ.PIONOWO(szukana_warto ;tabela_tablica;
nr_kolumny;kolumna)
Aby zobrazowa , jak dziala funkcja WYSZUKAJ.PIONOWO,
u yta zostanie tabela danych widoczna na rysunku 3.7.
Funkcja WYSZUKAJ.PIONOWO pozwala na wyszukanie warto ci
w pierwszej kolumnie tabeli po to, aby odnale warto
z innej kolumny. Na przyklad mo na u y IDCz ci do
Rozdzia 3. Opis formu | 145
Rysunek 3.7. Niniejsza tabela Excela zawiera warto ci IDCz ci s u ce
do identyfikacji cz ci podlegaj cych inwentaryzacji w sklepie z cz ciami
samochodowymi
wyszukania opisu tej e cz ci. Argument szukana_warto
funkcji WYSZUKAJ.PIONOWO zawiera albo warto , albo adres
komórki, która zawiera warto do odnalezienia w tabeli.
Argument tabela_tablica zawiera adres tabeli, argument
nr_kolumny jest liczb okre laj c , która z kolumn zawiera
warto ci zwracane przez formul , a argument kolumna wska-
zuje, czy funkcja ma znale dopasowanie dokladne, aby
zwróci wynik.
Uwaga
Mo na u ywa nazwy tabeli Excela jako warto ci argumentu
tabela_tablica, ale nie mo na u ywa nazwy kolumny tabeli
jako warto ci argumentu nr_kolumny. W tym przypadku musi
by u ywana liczba calkowita.
146 | Excel 2007 PL. Leksykon kieszonkowy
Argument kolumna ma domy ln warto PRAWDA, co po-
zwala funkcji na znalezienie dokladnego dopasowania wzgl -
dem argumentu szukana_warto albo pozwala zwróci naj-
bli sz warto , która jest mniejsza od warto ci argumentu
szukana_warto . Na przyklad je eli lista danych zawiera
daty 1 lipca, 2 lipca i 5 lipca, to argument szukana_warto
o warto ci 4 lipca zwrócilby wpis dla warto ci 2 lipca.
Ustawienie argumentu kolumna na FA SZ zmusza funkcj
do znalezienia dokladnego dopasowania do warto ci argu-
mentu szukana_warto .
Wa ne
Je eli argument kolumna ustawiony zostanie na PRAWDA, tabela
musi zosta posortowana w kolejno ci rosn cej w oparciu
o warto ci w pierwszej kolumnie tabeli.
Poni sze przyklady u ywaj prostej tabeli z danymi, która
widoczna jest na rysunku 3.7.
Przyklad 1: =WYSZUKAJ.PIONOWO(N1;Tabela1;2) z warto ci
PI0001 w komórce N1 zwróci warto wieca zap onowa.
Przyklad 2: =WYSZUKAJ.PIONOWO(N1;Tabela1;2;FA SZ)
z warto ci PI0005 w komórce N1 zwróci bl d #ND!, gdy
formula nie znajdzie dokladnego dopasowania.
WYSZUKAJ.POZIOMO
WYSZUKAJ.POZIOMO(szukana_warto ;tabela_tablica;
nr_wiersza;wiersz)
Funkcja WYSZUKAJ.POZIOMO jest bardzo podobna do funkcji
WYSZUKAJ.PIONOWO. Ró nica polega na tym, e zamiast u y-
wania funkcji WYSZUKAJ.PIONOWO do przeszukiwania tabel
zorientowanych pionowo, w których dane zgromadzone
s w kolumnach, u ywa si funkcji WYSZUKAJ.POZIOMO do
tabel poziomych, w których dane zgromadzone s w wier-
szach (rysunek 3.8).
Rozdzia 3. Opis formu | 147
Rysunek 3.8. Tabela zorientowana poziomo zawiera dane o cz ciach
przedstawione w nietypowy sposób
Argument szukana_warto funkcji WYSZUKAJ.POZIOMO zawiera
albo warto , albo adres komórki, która zawiera warto do
odnalezienia w tabeli. Argument tabela_tablica zawiera adres
tabeli; argument nr_wiersza jest liczb okre laj c , który
z wierszy zawiera warto ci zwracane przez formul ; argu-
ment wiersz wskazuje, czy funkcja ma znale dopasowanie
dokladne, aby zwróci wynik.
Argument wiersz ma domy ln warto PRAWDA, co pozwala
funkcji na znalezienie dokladnego dopasowania wzgl dem
argumentu szukana_warto albo pozwala zwróci najbli -
sz warto , która jest mniejsza od warto ci argumentu
szukana_warto . Na przyklad je eli lista danych zawiera
godziny 10:00, 12:00, 14:00, to argument szukana_warto
o warto ci 13:30 zwrócilby wpis dla warto ci 12:00. Usta-
wienie argumentu wiersz na FA SZ zmusza funkcj do znale-
zienia dokladnego dopasowania do warto ci argumentu
szukana_warto , co oznacza, e szukanie godziny 13:30 zwró-
ciloby bl d.
148 | Excel 2007 PL. Leksykon kieszonkowy
Wa ne
Je eli argument wiersz ustawiony zostanie na PRAWDA, tabela
musi zosta posortowana w kolejno ci rosn cej w oparciu
o warto ci w pierwszym wierszu tabeli.
Poni sze przyklady u ywaj prostej tabeli z danymi, która
widoczna jest na rysunku 3.8.
Przyklad 1: =WYSZUKAJ.POZIOMO(B4;A1:E2;2) z warto ci
PI0002 w komórce B4 zwróci warto Ga nik.
Przyklad 2: =WYSZUKAJ.POZIOMO(B4;A1:E2;2;FA SZ) z war-
to ci PI0005 w komórce B4 zwróci bl d #ND!, gdy for-
mula nie znajdzie dokladnego dopasowania.
Funkcje logiczne
Poni sze funkcje slu do wykonywania ró nych oblicze , w za-
le no ci od tego, czy okre lone warunki zostan spelnione.
JE ELI
JE ELI(tekst_logiczny;warto _gdy_prawda;
warto _gdy_fa sz)
Funkcja JE ELI okre la, czy komórka wej ciowa spelnia okre-
lony tekst_logiczny, na przyklad czy zamówienie jest na
kwot wy sz ni 1.000 PLN. Je eli warunek zwraca warto
PRAWDA, funkcja zwraca warto _gdy_prawda. Je eli warunek
zwraca warto FA SZ, funkcja zwraca warto _gdy_fa sz.
Jako przyklad rozwa my nast puj c formul :
=JE ELI(A5>100;"Wysy ka gratis";"Wysy ka standardowa")
Wskazówka
Wa ne: Dowolny tekst, który ma by zwracany przez funkcj
JE ELI, musi by wpisany w cudzyslowach.
Rozdzia 3. Opis formu | 149
Umieszczenie w komórce A5 jakiejkolwiek warto ci wi k-
szej ni 100 spowoduje, e formula zwróci tekst Wysy ka
gratis. Warto mniejsza lub równa 100 spowoduje, e for-
mula zwróci tekst Wysy ka standardowa.
Argumenty warto _gdy_prawda oraz warto c_gdy_fa sz mog
równie przyjmowa posta formuly. Je eli dla ka dego
zamówienia powy ej 100 PLN u ytkownik oferuje rabat 10%,
to formula =JE ELI(A5>100; A5/10;A5) zwróci kwot
rabatu.
Funkcj JE ELI mo na zagnie d a , dzi ki czemu mo na
sprawdza wi cej ni jeden warunek (umieszczaj c jedn
funkcj JE ELI w argumencie warto _gdy_fa sz drugiej funk-
cji JE ELI). Poni ej znajduje si przyklad, który umo liwia
realizacj darmowej wysylki dla zamówie powy ej 100 PLN
i pobrania 5 PLN za wysylk w przypadku zamówie powy-
ej 80 PLN, ale mniejszych ni 100 PLN:
=JE ELI(A5>100;"Darmowa wysy ka";JE ELI(A5>80;
"5 PLN";"Wysy ka standardowa"))
Uwaga
Funkcj JE ELI mo na zagnie d a do 64 poziomów, ale ko-
rzystanie z funkcji WYSZUKAJ.PIONOWO i WYSZUKAJ.POZIOMO
jest latwiejsze, gdy do sprawdzenia jest wi cej warunków ni
trzy lub cztery.
JE ELI.B D
JE ELI.B D(warto ;warto _gdy_b d)
Zespól pracuj cy nad Excelem stworzyl funkcj JE ELI.B D
w odpowiedzi na dania u ytkowników, którzy oczekiwali
latwiejszego sposobu na wy wietlanie spersonalizowanych
komunikatów bl dów. Argument warto odnosi si do adresu
komórki lub obliczenia, na przyklad A11/A10, które ma by
150 | Excel 2007 PL. Leksykon kieszonkowy
sprawdzone pod k tem bl du. Argument warto _gdy_b d
mo e zawiera odwolanie do komórki z warto ci , która
ma by wy wietlona, lub tekstem (który musi by wprowa-
dzony w cudzyslowach).
Przyklad: Je eli w komórce A5 znajduje si warto 100,
a w komórce A6 warto 0, to formula =JE ELI.B D(A5/A6;
"B d dzielenia przez zero!") wy wietli tekst B d
dzielenia przez zero!.
Funkcje tekstowe
Poni sze formuly slu do wykonywania operacji na tek cie znaj-
duj cym si w arkuszach.
Z CZ.TEKSTY
Z CZ.TEKSTY(tekst1;tekst2;tekst3;& )
Funkcja Z CZ.TEKSTY wy wietla la cuchy tekstowe zawarte
w argumentach tekst funkcji (tekst1, tekst2 itp& ). Argu-
menty tekst mog zawiera albo odwolania do komórek, albo
la cuchy tekstowe zapisane w cudzyslowach.
Przyklad: Je eli komórka A1 zwiera warto ksi ki, a komórka
B2 zawiera warto 3, formula =Z CZ.TEKSTY(A3;" ";B3)
zwróci la cuch 3 ksi ki.
LEWY
LEWY(tekst;liczba_znaków)
Funkcja LEWY zwraca liczb _znaków, pocz wszy od pocz tku
la cucha tekstowego zdefiniowanego przez argument tekst.
Przyklad: Je eli komórka A1 zawiera warto PT301, formula
=LEWY(A1;3) zwróci warto PT3.
Rozdzia 3. Opis formu | 151
FRAGMENT.TEKSTU
FRAGMENT.TEKSTU(tekst;liczba_pocz tkowa;
liczba_znaków)
Funkcja FRAGMENT.TEKSTU zwraca znaki ze rodka la cucha
tekstowego okre lonego przez argument tekst. Argument
liczba_pocz tkowa okre la pierwszy znak, który ma zosta
zwrócony, a argument liczba_znaków okre la, ile znaków ma
zosta zwróconych.
Przyklad: Je eli komórka A1 zawiera warto BR549ALT,
formula =FRAGMENT.TEKSTU(A1;3;3) zwróci warto 549.
PRAWY
PRAWY(tekst;liczba_znaków)
Funkcja PRAWY zwraca liczb _znaków, pocz wszy od ko ca
la cucha tekstowego zdefiniowanego przez argument tekst.
Przyklad: Je eli komórka A1 zawiera warto BR549ALT,
formula =PRAWY(A1;3) zwróci warto ALT.
Funkcje statystyczne
Poni sze funkcje statystyczne slu do podsumowywania danych
znajduj cych si w arkuszach.
REDNIA
REDNIA(liczba1;liczba2;& )
Funkcja REDNIA znajduje redni arytmetyczn warto ci
w zakresach zdefiniowanych w argumentach liczba. Ka dy
argument liczba mo e by albo liczb , albo odwolaniem do
komórki.
Przyklad: Je eli komórki A1:A3 zawieraj odpowiednio war-
to ci 7, 8 i 9, wówczas formula = REDNIA(A1:A3) zwróci
warto 8.
152 | Excel 2007 PL. Leksykon kieszonkowy
 REDNIA.JE ELI
REDNIA.JE ELI(zakres;kryteria; [ rednia_zakres])
Funkcja REDNIA.JE ELI oblicza warto redni z warto-
ci spelniaj cych podane kryteria. W przykladzie poslu ymy
si danymi pokazanymi na rysunku 3.9.
Rysunek 3.9. Funkcja SUMA.JE ELI mo e by u yta do obliczenia,
ile osób odwiedzi o zoo w dniach o du ym nat eniu odwiedzin
Formula = REDNIA.JE ELI(C2:C6;">=500") obliczy redni
z warto ci komórek C2:C6, które zawieraj warto ci wi ksze
lub równe 500.
Mo liwe jest równie skorzystanie z argumentu rednia_zakres,
aby funkcja REDNIA.JE ELI obliczala redni warto
z komórek innych ni zdefiniowane w argumencie zakres.
W tym przypadku formula = REDNIA.JE ELI(A2:A16;
"=Lwy ; B2:B16) obliczylaby warto redni warto ci
w kolumnie B, które wyst puj w tych samych wierszach,
w których wyst puj komórki z zakresu A2:A16 spelniaj ce
podany warunek.
Rozdzia 3. Opis formu | 153
Przyklad: = REDNIA.JE ELI(B2:B6;"=Lwy";C2:C6) zwraca
warto 801,6667.
REDNIA.WARUNKÓW
REDNIA.WARUNKÓW( rednia_zakres;kryteria_zakres1;
kryteria1;kryteria_zakres2; kryteria2;& )
Funkcja REDNIA.WARUNKÓW, która jest now funkcj zaimple-
mentowan w Excelu 2007, oblicza redni warto z war-
to ci komórek, które spelniaj wiele kryteriów jednocze nie.
Jako przyklad rozwa ymy dane pokazane na rysunku 3.10.
Rysunek 3.10. Funkcja SUMA.WARUNKÓW mo e by u yta
do obliczenia redniej okre laj cej, ile osób odwiedzi o poszczególne
wystawy w dni o du ym nat eniu odwiedzin
W przypadku tego zestawu danych formula = REDNIA.
WARUNKÓW(C2:C6;A2:A6;"=Poniedzia ek";C2:C6;
">=1000") zwrócilaby warto redni z warto ci komórek
kolumny C, które znalezione bylyby w wierszach, w których
w kolumnie A wyst puje Poniedzia ek i dla których warto ci
w kolumnie C s wi ksze lub równe 1000.
Przyklad: = REDNIA.WARUNKÓW(C2:C6;A2:A6;
"=Poniedzia ek"; C2:C6;">=1000") zwraca warto 1404.
154 | Excel 2007 PL. Leksykon kieszonkowy
ILE.LICZB
ILE.LICZB(warto 1;warto 2;& )
Funkcja ILE.LICZB oblicza w zakresie liczb komórek, które
zawieraj liczby, daty lub tekstow reprezentacj liczb.
Argumenty warto zawieraj odwolania do komórek lub
warto ci do sprawdzenia.
Przyklad: Je eli komórki A1:A3 zawieraj daty, komórka A4
jest pusta, a komórki A5:A6 zawieraj nazwy, to formula
=ILE.LICZB(A1:A6) zwróci warto 5.
LICZ.PUSTE
LICZ.PUSTE(zakres)
Funkcja LICZ.PUSTE zwraca liczb pustych komórek w poda-
nym zakresie.
Je eli komórki A1:A3 zawieraj daty, komórka A4 jest pusta,
a komórki A5:A6 zawieraj nazwy, to formula =LICZ.PUSTE
(A1:A6) zwróci warto 1.
LICZ.JE ELI
LICZ.JE ELI(zakres;kryteria)
Funkcja LICZ.JE ELI oblicza w zakresie liczb komórek,
które spelniaj podane kryteria. Jako przyklad rozwa my
arkusz widoczny na rysunku 3.11.
Korzystaj c z tego arkusza, formula =LICZ.JE ELI(B2:B11;
" wieca zap onowa") zwrócilaby warto 4.
Uwaga
Kiedy tworzone jest kryterium funkcji LICZ.JE ELI, musi ono
by wpisywane w cudzyslowach.
Aby tworzy bardziej elastyczne kryteria, mo na korzysta
z masek zbudowanych ze znaków zapytania (?) i gwiazdek
(*). Znak zapytania odpowiada dowolnemu, pojedynczemu
Rozdzia 3. Opis formu | 155
Rysunek 3.11. Funkcja LICZ.JE ELI pozwala okre li , ile razy podana
warto lub zestaw warto ci wyst puje na li cie danych
znakowi, podczas gdy gwiazdka pasuje do dowolnej liczby
znaków. Na przyklad kryterium "=K*" pasuje do imienia
Karol. Kryterium "K?", które sprawdza dokladnie jeden
znak po literze  K nie pasuje do tego imienia.
Je eli zachodzi potrzeba policzenia komórek, które zawieraj
gwiazdk lub znak zapytania, nale y u y znaku tyldy przed
odpowiednim znakiem (np. "=~?" lub "=Ctrl+~*").
Przyklad 1: =LICZ.JE ELI(B2:B11; "=Filtr oleju") zwróci
warto 3.
Przyklad 2: =LICZ.JE ELI(B2:B11; "=Filtr *") zwróci
warto 6 (policzy wszystkie wpisy, które rozpoczynaj si
od slowa Filtr).
156 | Excel 2007 PL. Leksykon kieszonkowy
LICZ.WARUNKI
LICZ.WARUNKI(zakres1;kryteria1;zakres2;
kryteria2;& )
Funkcja LICZ.WARUNKI oblicza liczb komórek w zakresie,
który spelnia wiele kryteriów jednocze nie. Argumenty zakres
zawieraj zakresy komórek, podczas gdy argumenty kryte-
ria przechowuj reguly do sprawdzania warto ci przecho-
wywanych w arkuszu. Podobnie jak w przypadku funkcji
LICZ.JE ELI kryteria funkcji LICZ.WARUNKI nale y umie ci
w cudzyslowach.
Poni sze przyklady opieraj si na danych z arkusza widocz-
nego na rysunku 3.12.
Rysunek 3.12. Funkcja LICZ.WARUNKI umo liwia policzenie wyst pienia
warto ci na li cie danych w oparciu o warto ci w wielu kolumnach
Rozdzia 3. Opis formu | 157
Przyklad 1: =LICZ.WARUNKI(B2:B11;"Filtr oleju"; C2:
C11;"=Lokalna").
Przyklad 2: =LICZ.WARUNKI(B2:B11;"Filtr *";C2:C11;
"=W magazynie").
REGLINX
REGLINX(x;znane_y;znane_x)
Funkcja REGLINX korzysta z mechanizmu regresji liniowej
do przewidywania przyszlych warto ci w oparciu o dane
bie ce. Jedna z takich serii danych widoczna jest na ry-
sunku 3.13.
Rysunek 3.13. Funckja REGLINX estymuje przysz e warto ci w oparciu
o przesz e wyniki
Argument znane_y reprezentuje zale n macierz warto ci.
W tym przypadku s to warto ci reprezentuj ce wielko
sprzeda y. Argument znane_x zawiera niezale n macierz
158 | Excel 2007 PL. Leksykon kieszonkowy
warto ci, w tym przypadku kolejne lata. Argument x za-
wiera odwolanie do komórki, dla której ma zosta przewi-
dziana przyszla warto w oparciu o istniej ce dane.
Przyklad: Przy wykorzystaniu danych z rysunku 3.13
formula =REGLINX(E2;B2:B10;A2:A10) zwróci warto
718.055,56 PLN dla roku 2010 wpisanego w komórce E2.
MAX
MAX(liczba1;liczba2;& )
Funkcja MAX zwraca najwi ksz warto z liczb podanych
w argumentach liczba. Argumenty liczba mog zawiera
warto ci liczbowe lub odwolania do komórek, które je za-
wieraj .
Przyklad: =MAX(1;5;3;7;2) zwróci warto 7.
MEDIANA
MEDIANA(liczba1;liczba2;& )
Funkcja MEDIANA zwraca warto rodkow ze zbioru war-
to ci zdefiniowanych przez argumenty liczba. Je eli liczba
argumentów jest parzysta, funkcja MEDIANA zwraca red-
ni z dwóch rodkowych warto ci zbioru.
Przyklad 1: =MEDIANA(1;3;5;7;8;9;11) zwróci warto 7.
Przyklad 2: =MEDIANA(1;3;5;7;8;9;11;14) zwróci war-
to 7,5.
MIN
MIN(liczba1;liczba2;& )
Funkcja MIN zwraca najmniejsz warto opisan przez argu-
menty liczba. Argumenty liczba mog zawiera warto ci licz-
bowe lub odwolania do komórek, które je zawieraj .
Przyklad: =MIN(5;3;7;2) zwraca warto 2.
Rozdzia 3. Opis formu | 159
Czytaj dalej...