Wzmacniacz stereofoniczny 2x22W
z układem
TDA1554
Właściwości
·Duża moc wyjÅ›ciowa przy
niewielkim napięciu zasilającym
uzyskana dzięki pracy wzmac-
niaczy w układzie mostkowym.
2104
·Zasilanie z akumulatora lub
zasilacza sieciowego.
·Bardzo prosta konstrukcja nie
wymaga stosowania płytki
drukowanej.
·Współpraca z gÅ‚oÅ›nikami 2x4W
lub 2x8W.
Do czego to służy?
W praktyce elektronika często za-
chodzi potrzeba wykonania wzmac-
niacza o mocy kilku...kilkunastu wa-
tów. Nie zawsze zbudowanie wzmac-
niacza jest celem samym w sobie.
Niekiedy chodzi o zastÄ…pienie
w fabrycznym sprzęcie uszkodzo-
nego starego wzmacniacza na tran-
zystorach, szkoda bowiem czasu na
&!
grzebanie siÄ™ w starociach. Kiedy in- &!
dziej trzeba zrobić  dopałkę do ist-
niejącego wzmacniacza małej mocy,
choćby do karty komputerowej czy
starego radia samochodowego.
&!
Najważniejsze parametry
układu TDA1554Q:
&!
·Zakres roboczego napiÄ™cia
zasilajÄ…cego: 6...18V
·PrÄ…d spoczynkowy: typ. 80mA,
&!
&!
max 160mA
·PrÄ…d w stanie  uÅ›pienia
(U14=0V): typ. 0,1µA
·W zależnoÅ›ci od napiÄ™cia
zasilajÄ…cego, impedancji
obciążenia i zastosowanego
radiatora można uzyskać moc
użyteczną od kilku do ponad
2x25W.
Rys. 1. Schemat aplikacyjny (wersja mostkowa) układu TDA1554Q.
ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 6/96 39
WYKAZ ELEMENTÓW
Kondensatory
C1, C2: 220nF
C3: 100nF ceramiczny
C4: 2200µF (opcja)
Półprzewodniki
U1: TDA1554Q
Różne
S: wyłącznik jednobiegunowy
nia przewodów zasilających i masy
przedwzmacniacza (sygnałowej). Jest to
bardzo ważna sprawa we wszelkich
wzmacniaczach mocy. Błędne połącze-
nie masy może spowodować samo-
wzbudzenie. Przy wykonywaniu mode-
lu nie wystąpiły jakiekolwiek trudnoś-
ci.
W modelu nie zmontowano konden-
Rys. 2. Schemat montażowy.
satora C4.
Bezpośrednio na koncówkach układu
scalonego zmontowano tylko kondensa-
chodowe stosuje siÄ™ powszechnie obciÄ…- tor C3 zabezpieczajÄ…cy przed samo-
Jak to działa?
żenie 8W. Przy takim obciążeniu moc wzbudzeniem.
Układ jest przeznaczony w pierw-
wyjściowa będzie o około 40% mniej- Przy zasilaniu z akumulatora, kon-
szym rzędzie do zasilania z akumulato-
sza, ale mniejsze bÄ™dÄ… też straty mocy densator C4 o pojemnoÅ›ci 2200µF na-
ra samochodowego, możliwe jest też
(grzanie) i wystarczy zastosować nie- leży stosować w przypadku, gdy
użycie zasilacza sieciowego o odpo-
wielki radiator z kawałka blachy. Taki wzmacniacz nie jest umieszczony bez-
wiedniej mocy.
radiator można wyko-
pośrednio przy akumu-
Na rysunku 1 pokazano schemat
nać z blachy aluminio- latorze.
aplikacyjny ukladu TDA1554Q pracujÄ…-
wej o grubości 2...3mm Przy zasilaczu sie-
Uwaga!
cego w układzie mostkowym (ang.
i powierzchni około ciowym pojemność tę
BTL). Dzięki temu możliwe jest osiągnię-
Jeśli napięcie
70cm2. stanowić będzie kon-
cie znacznej mocy przy niewielkim na-
W przypadku zasi- zasilajÄ…ce przekro- densator filtru zasila-
pięciu zasilającym.
lania napięciem wy-
cza. Ponieważ pobór
czy 18V, wbudowane
Układ posiada wbudowane zabezpie-
ższym niż napięcie prądu w szczytach
zabezpieczenie
czenia przeciwzwarciowe i termicz-
akumulatora samocho- wysterowania jest rzÄ™-
ne.
wyłączy układ. Po
dowego należy pamię- du kilku amperów na-
Kostka, jak wszystkie układy  sa-
tać o wewnętrznym ob- obniżeniu napięcia leży zastosować więk-
mochodowe jest wyposażona w koń-
wodzie zabezpieczają- sze pojemności, oko-
zasilajÄ…cego
cówkę MUTE/STANDBY (n. 14).
cym, który wyłącza
Å‚o 6800...10000µF lub
Wielkość napięcia napięcia na tej wzmacniacz znów
wzmacniacz gdy napię- więcej. Kondensator
końcówce decyduje o stanie układu.
cie zasilające przekro- będzie pracował
filtrujÄ…cy (C4) powinien
Przy napięciu na tej końcówce w za-
czy 18V. Może to być być umieszczony blis-
normalnie.
kresie 0...2V układ jest wyłączony - po-
przyczyną przykrych ko układu scalonego.
biera ze z
ródła zasilania prąd rzędu mik-
niespodzianek przy za- Solidne lutowanie i za-
roamperów. Przy zwarciu do plusa zasi-
silaniu z niestabilizowanego zasilacza mocowanie wszystkich części ma szcze-
lania układ pracuje normalnie, a przy
sieciowego. W stanie spoczynku, gdy gólne znaczenie w urządzeniach na-
napięciach rzędu 4...5V układ jest przy-
napięcie zasilania przekroczy 18V, układ rażonych na wstrząsy, np. w samocho-
gotowany do pracy ale nie przepuszcza
wyłączy się i po prostu nie będzie dzie.
sygnału (MUTE).
wzmacniał podawanego sygnału - za- Stosując zasilacz niestabilizowany
W typowym układzie pracy kostka
chowa się jakby był uszkodzony. Po ob- należy oczekiwać, że przy obciążeniu
cały czas jest pod napięciem, a do jej
niżeniu napięcia zasilającego znów bę- 2x8W moc wyjściowa będzie rzędu
włączania stosuje się niewielki wyłącznik
dzie pracował normalnie. 2x10...15W zależnie od parametrów
w obwodzie nóżki 14.
użytego zasilacza.
Montaż i uruchomienie
Według danych katalogowych przy
Piotr Górecki
zasilaniu napięciem 14,4V i obciążeniu
Montaż wzmacniacza z układem
2x4W można uzyskać moc wyjściową
TDA1554Q nie powinien nastręczyć
Komplet podzespołów z płytką
2x22W przy zniekształceniach 10%. Po- żadnych trudności. Pomocą będzie rysu-
jest dostępny w sieci handlowej
bór prądu wynosi przy tym ponad 5A. nek 2. Należy zwrócić uwagę na sposób
AVT jako "kit szkolny" AVT-2104.
W zastosowaniach innych niż samo- prowadzenia masy i miejsca dołącze-
40 ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 6/96
PÅ‚ytka do wzmacniacza 2×22W
Do czego to służy?
W EdW 6/96 przedstawiony był opis
układu scalonego TDA1554Q, jego para-
metry i schemat ideowy układu aplikacyj-
nego. Zaproponowano tam montaż ele-
mentów wprost na wyprowadzeniach
układu scalonego.
2104/1
Czytelnicy EdW dopominali siÄ™
o przedstawienie płytki drukowanej do te-
go wzmacniacza stereofonicznego zasłu-
żenie cieszącego się dużą popularnością.
Niniejszy krótki suplement przedsta-
wia stosowną płytkę.
Jak to działa? sator ten będzie stopniowo ładowany Montaż układu (nawet bez schematu
Szczegółowy opis układu scalonego, przez rezystor R1 Dopóki napięcie na nóż- ideowego) nie sprawi trudności. W pierw-
schemat aplikacyjny oraz możliwości wy- ce 14 będzie zawierać się w granicach szej kolejności należy wykonać trzy zwory.
korzystania został przedstawiony w EdW 0...2V, kostka jest całkowicie wyłączona  Zasilanie (6...18V) należy podłączyć do
6/96 i nie będzie powtarzany  należy jest to stan zwany STANDBY. W zakresie punktów O1  minus, P  plus. Punkt
sięgnąć do tego artykułu. napięć 2...5V układ scalony jest w goto- O posłuży dla podłączenia masy współ-
Jedyną zmianą w porównaniu do wer- wości, ale jeszcze nie przepuszcza sygna- pracującego przedwzmacniacza  będzie
sji przedstawionej we wspomnianym ar- łu  jest to stan zwany MUTE. Dopiero to masa wejściowa czyli sygnałowa. We-
tykule jest dodanie obwodu opóz
nionego przy wyższych napięciach kostka zacho- jściami dwóch kanałów wzmacniacza są
włączania z elementami R1, C4 dołączo- wuje się jak normalny wzmacniacz. punkty oznaczone A i B. Dwa głośniki na-
nymi do nóżki numer 14. Stała czasowa Takie wyciszenie przy włączaniu jest leży podłączyć do punktów C,D oraz E,F.
R1C4 określa czas opóz
nienia włączenia bardzo pożyteczne, ponieważ nie dopusz- Głośniki będą pracować w fazie, jeśli ich
wzmacniacza po podaniu napięcia zasila- cza do głośnika jakichkolwiek stuków, gorące punkty, czyli wyprowadzenia
nia. Tuż po włączeniu napięcia zasilania, trzasków i innych  śmieci , które mają oznaczone czerwoną kropką będą dołą-
kondensator C4 jest rozładowany i napię- swoje z
ródło w tak zwanych stanach czone do punktów C i E.
cie na nóżce 14 jest równe zeru. Konden- przejściowych przedwzmacniacza. Dla uzyskania pełnej mocy wyjściowej
wzmacniacz musi być wyposażony w ra-
Montaż i uruchomienie diator, np. z blachy 2...3mm o wymiarach
Wykaz elementów
W
y
k
a
z
e
l
e
m
e
n
t
ó
w
Wygląd płytki drukowanej do wzmac- przynajmniej 10 x 7cm.
Rezystory
R
e
z
y
s
t
o
r
y
r
y
s
u
n
k
u
1
P
i
o
t
r
G
ó
r
e
c
k
i
niacza pokazano na rysunku 1. Piotr Górecki
R1: 47k&!
Uwaga! Ze względu na wprowadzenie do ofer-
U
w
a
g
a
!
Kondensatory
K
o
n
d
e
n
s
a
t
o
r
y
C1, C2: 220nF
ty zestawu AVT-2104/1, dotychczasowy zestaw
C3: 100nF ceramiczny
AVT-2104 zostanie wkrótce wycofany. Aby unik-
C4: 100µF/16V
nąć niejasności prosimy nanieść stosowną uwa-
Półprzewodniki
P
ó
Å‚
p
r
z
e
w
o
d
n
i
k
i
gÄ™ w EdW 6/96.
U1: TDA1554Q
Pozostałe
P
o
z
o
s
t
a
Å‚
e
K
o
m
p
l
e
t
p
o
d
z
e
s
p
o
Å‚
ó
w
z
p
Å‚
y
t
k
Ä…
j
e
s
t
płytka drukowana wg rysunku 1 Komplet podzespołów z płytką jest
Uwaga! radiator nie wchodzi w skład zesta- dostępny w sieci handlowej AVT jako
d
o
s
t
Ä™
p
n
y
w
s
i
e
c
i
h
a
n
d
l
o
w
e
j
A
V
T
j
a
k
o
wu AVT-2104/1
 kit szkolny AVT-2104/1.

k
i
t
s
z
k
o
l
n
y

A
V
T
2
1
0
4
/
1
.
Rys. 1. Schemat montażowy
c.d. ze str. 57 próby z diodą trzykolorową LF-59EBGBW. C4 i C5. Pojemności te można dowolnie
UkÅ‚ad zmontowany ze sprawnych ele- Efekt byÅ‚ znacznie lepszy, ponieważ dioda zmieniać w granicach 22nF...100µF. Oczy-
mentów będzie od razu pracował popra- ta zawiera struktury świecące na niebiesko. wiście w roli C2  C4 mogą być stosowa-
wnie i nie wymaga żadnego uruchamiania. Nabywcy zestawu AVT-2158 otrzy- ne kondensatory elektrolityczne. Pozosta-
Jedynym odpowiedzialnym zadaniem mają w komplecie taką właśnie diodę. Na łych elementów nie trzeba zmieniać.
r
y
s
y
n
k
u
4
a
jest dobór atrakcyjnej obudowy i wyko- rysynku 4a pokazano układ wyprowadzeń Bardziej ciekawi Czytelnicy zechcą za-
r
y
s
u
n
k
u
4
b
nanie oprawki z ekranem, lub czegoś po- takiej egzotycznej diody, a na rysunku 4b pewne sprawdzić, jak układ pracuje przy
dobnego do mieszania światła trzech (patrz str. 57) pokazano układ połączeń różnych napięciach  sztucznej masy , czyli
diod. Proste wystawienie trzech diod na diody z płytką. przy zmianie wartości elementów R1 i R2.
P
i
o
t
r
G
ó
r
e
c
k
i
zewnątrz obudowy nie daje tak dobrego Piotr Górecki
Z
b
i
g
n
i
e
w
O
r
Å‚
o
w
s
k
i
efektu i warto pomysleć nad sposobem Możliwości zmian Zbigniew Orłowski
wymieszania światła ze wszystkich diod. Nie tylko można, ale i trzeba sprawdzić
To zadanie pozostawione jest niewyczer- efekt zmiany barwy światła w zależności
Komplet podzespołów z płytką jest
K
o
m
p
l
e
t
p
o
d
z
e
s
p
o
Å‚
ó
w
z
p
Å‚
y
t
k
Ä…
j
e
s
t
panej pomysłowości Czytelników EdW. od częstotliwości generatorów.
dostępny w sieci handlowej AVT jako
d
o
s
t
Ä™
p
n
y
w
s
i
e
c
i
h
a
n
d
l
o
w
e
j
A
V
T
j
a
k
o
Na fotografii modelu pokazano diody Warto więc poeksperymentować z róż-
 kit szkolny AVT-2158.

k
i
t
s
z
k
o
l
n
y

A
V
T
2
1
5
8
.
kwadratowe. Przeprowadzono również nymi wartościami kondensatorów C2, C3,
58 ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 9/97