23 Asymetryczne rozmieszczenie lipidów w błonie komórkowej
23. Asymetryczne rozmieszczenie lipidów w błonie komórkowej (znaczenie biologiczne)
Asymetria składu lipidowego - skład lipidowy błony jest różny w różnych komórkach czy organellach, poza tym obie monowarstwy tej samej błony mają różne rodzaje lipidów, asymetria polega na ilościowych różnicach zawartości poszczególnych klas lipidów - np. w błonie erytrocytalnej lipidy z choliną (PC, SM) są w zewnętrznej monowarstwie błony, podczas gdy lipidy za terminalną grupa aminową (PE i PS) SA w monowarstwie zewnętrznej. Kwasy tłuszczowe PC i SM SA bardziej nasycone niż PE i PS więc oprócz asymetrii rozmieszczenie głów polarnych fosfolipidów jest też asymetria dystrybucji kwasów tłuszczowych , która powoduje, że wewnętrzna monowarstwa jest bardziej płynna + dodatkowa różnica ładunku między monowarstwami, bo PS jest naładowana ujemnie. Asymetria fosfolipidów jest generowana już w miejscu powstania błon (retikulumendoplazmatyczne) poprzez odpowiednie białka ER cząsteczki fosfolipidów przemieszczane są z 1 monowarstwy do 2.
Funkcja asymetrii:
ż niektóre enzymy korzystają z niej, np. białkowa kina c PS w formie aktywnej związana z cytoplazmatyczną powierzchnia błony w miejscu koncentracji PS, potrzebuje ujemnego ładunku tego tłuszczu
rola fosfolipidów inozytolowych w generowaniu wewnątrzkomórkowych przekaźników informacji (są one w cytoplazmatycznej monowarstwie błony