PrzykÅ‚adowe pytania egzaminacyjne ze statystyki 1. Scharakteryzuj znane Ci skale pomiarowe. Które ze znanych Ci mierników statystycznych można obliczać na danych poziomach pomiaru. 2. Czym różniÄ… siÄ™ zmienne mierzalne od niemierzalnych? 3. WymieÅ„ znane Ci miary tendencji centralnej. JakÄ… majÄ… one interpretacjÄ™? Kiedy należy je stosować? 4. Omów wÅ‚asnoÅ›ci Å›redniej arytmetycznej. 5. Dla jakiego poziomu pomiaru (skali pomiarowej) uzyskane wyniki można scharakteryzować za pomocÄ… Å›redniej arytmetycznej? Dlaczego? 6. Przebadano próbÄ™ 784 dorosÅ‚ych Polaków, biorÄ…c pod uwagÄ™ ich poziom dochodów (w PLN), wyksztaÅ‚cenie (podstawowe, Å›rednie, wyższe) oraz wyznanie (katolik, protestant, buddysta, ateista oraz inne). Za pomocÄ… jakich miar można scharakteryzować otrzymane rozkÅ‚ady trzech zmiennych (dochody, wyksztaÅ‚cenie i wyznanie) w przebadanej próbie ? 7. Która z miar centrum: Å›rednia arytmetyczna czy mediana jest bardziej wrażliwa na pomiary skrajne? 8. WymieÅ„ znane Ci miary dyspersji (rozproszenia). JakÄ… majÄ… one interpretacjÄ™? Kiedy należy je stosować? 9. Która z wÅ‚asnoÅ›ci Å›redniej arytmetycznej wpÅ‚ywa na konstrukcjÄ™ takiej miary rozproszenia, jakÄ… jest wariancja? W jaki sposób? 10. Co to sÄ… stopnie swobody? 11. Podaj definicjÄ™ wariancji i omów sposób jej wyznaczania. 12. Ile stopni swobody ma wariancja i dlaczego? 13. Co to jest frakcja? 14. Co to jest transformacja standaryzacji? Omów jej wÅ‚asnoÅ›ci. 15. Co to jest wynik wystandaryzowane? 16. Narysuj rozkÅ‚ad prawoskoÅ›ny oraz lewoskoÅ›ny. W jakiej kolejnoÅ›ci ustawiÄ… siÄ™ miary tendencji centralnej w tych rozkÅ‚adach? 17. Co oznacza termin kurtoza ? 18. Co to sÄ… kwantyle? Jaki jest zwiÄ…zek mediany z kwantylami? 19. Co to jest dystrybuanta? Jakie ma wÅ‚asnoÅ›ci? Narysuj dystrybuantÄ™ rozkÅ‚adu normalnego oraz normalnego standaryzowanego. 20. Omów wÅ‚asnoÅ›ci rozkÅ‚adu normalnego. 21. Omów wÅ‚asnoÅ›ci rozkÅ‚adu normalnego standaryzowanego. 22. Narysuj rozkÅ‚ad normalny o maÅ‚ej i dużej wariancji. 23. Narysuj rozkÅ‚ad normalny o maÅ‚ym (mniejszym od 1) odchyleniu standardowym oraz rozkÅ‚ad o dużym (wiÄ™kszym od 1) odchyleniu standardowym. Przedstaw na rysunku oba rozkÅ‚ady w postaci wystandaryzowanej. 24. PrzyjmujÄ…c, że zmienna losowa X ma rozkÅ‚ad normalny, podaj wartość prawdopodobieÅ„stwa zrealizowania siÄ™ jej wartoÅ›ci w przedziaÅ‚ach: (mð - 1sð; mð + 1sð), (mð - 2sð; mð + 2sð), (mð - 3sð; mð + 3sð). 25. Jaki odsetek studentów uzyska wyniki leżące w granicach dwóch odchyleÅ„ standardowych powyżej Å›redniej (czyli w przedziale ) przyjmujÄ…c, że w populacji studentów psychologii rozkÅ‚ad poziomu odczuwanego na co dzieÅ„ optymizmu można uznać za normalny? A jaki odsetek studentów charakteryzujÄ… bardzo wysokie poziomy optymizmu, wyższe od wartoÅ›ci oddalonej o dwa odchylenia standardowe powyżej Å›redniej? 26. Z jakiego przedziaÅ‚u zmienna losowa X o rozkÅ‚adzie normalnym przyjmuje wartoÅ›ci z prawdopodobieÅ„stwem równym 0,99? 2 27. Z jakiego przedziaÅ‚u zmienna losowa X o rozkÅ‚adzie normalnym przyjmuje wartoÅ›ci z prawdopodobieÅ„stwem równym 0,95? 28. Ile wynosi modalna rozkÅ‚adu normalnego standaryzowanego? 29. Jakie parametry pozwalajÄ… jednoznacznie okreÅ›lić ksztaÅ‚t krzywej normalnej? 30. Co oznacza termin statystyka z prób/próby ? Czym różni siÄ™ statystyka z próby od statystyki w próbie? 31. Co oznacza termin rozkÅ‚ad z prób/próby ? 32. Co to jest bÅ‚Ä…d standardowy? 33. Ile wynosi bÅ‚Ä…d standardowy Å›redniej? Jakie może on przyjmować wartoÅ›ci? 34. Co to jest estymator? Podaj przykÅ‚ad znanego Ci estymatora. 35. Czy termin statystyka oznacza to samo co termin estymator parametru ? 36. Przytocz i omów Centralne Twierdzenie Graniczne. 37. Omów, w jaki sposób należy oszacować nieznanÄ… wartość parametru mð w populacji. 38. Co wpÅ‚ywa na dÅ‚ugość przedziaÅ‚u ufnoÅ›ci dla nieznanej wartoÅ›ci parametru mð w populacji? 39. Od czego zależy dÅ‚ugość przedziaÅ‚u ufnoÅ›ci dla statystyki? 40. W jaki sposób można zwiÄ™kszyć dokÅ‚adność szacunku? 41. Omów schemat wnioskowania statystycznego. 42. JakÄ… funkcjÄ™ peÅ‚ni we wnioskowaniu statystycznym hipoteza zerowa? 43. Co to jest poziom istotnoÅ›ci? 44. Co to jest poziom ufnoÅ›ci? 45. Od ilu elementów próbÄ™ nazywa siÄ™ dużą i dlaczego? 46. Co to jest bÅ‚Ä…d I rodzaju? Ile wynosi jego prawdopodobieÅ„stwo? Jaka jest geneza tego bÅ‚Ä™du? 47. Co to jest bÅ‚Ä…d II rodzaju? Ile wynosi jego prawdopodobieÅ„stwo? Jaka jest geneza tego bÅ‚Ä™du? Jak można minimalizować ryzyko jego popeÅ‚nienia? 48. Czy bÅ‚Ä™dy wnioskowania sÄ… od siebie niezależne? 49. Co to jest moc testu? 50. Narysuj rozkÅ‚ad t-Studenta i podaj jego definicjÄ™. Narysuj rozkÅ‚ad t-Studenta dla maÅ‚ej i dużej liczby stopni swobody. 51. Co to jest wartość krytyczna ? 52. JakÄ… postać może przyjmować hipoteza alternatywna i jak jej postać wpÅ‚ywa na sposób weryfikacji hipotezy zerowej? 53. Kiedy należy stosować test jednostronny i jakie ma on zalety w porównaniu z testem dwustronnym? 54. Który z bÅ‚Ä™dów wnioskowania jest zależny od decyzji badacza? 55. Czy stwierdzenie braku podstaw do odrzucenia hipotezy zerowej oznacza, że H0 jest prawdziwa? Uzasadnij odpowiedz. 56. Podaj postać hipotez weryfikowanych za pomocÄ… testu F-Fishera. 57. Podaj definicjÄ™ statystyki F-Fishera i narysuj jej rozkÅ‚ad. 58. Jakie zaÅ‚ożenia musza być speÅ‚nione, żeby zastosować test t-Studenta dla jednej próby? 59. Podaj postać hipotez weryfikowanych za pomocÄ… testu t-Studenta dla jednej próby. 60. Podaj postać hipotez weryfikowanych za pomocÄ… testu t-Studenta dla dwóch prób niezależnych. 61. Jakie zaÅ‚ożenia muszÄ… być speÅ‚nione, żeby zastosować test t-Studenta dla dwóch prób niezależnych? 62. Podaj postać hipotez weryfikowanych za pomocÄ… testu t-Studenta dla dwóch prób zależnych. 3 63. Jakie zaÅ‚ożenia musza być speÅ‚nione, żeby zastosować test t-Studenta dla dwóch prób zależnych? 64. JakÄ… interpretacjÄ™ majÄ… wartoÅ›ci znanych Ci statystyk t-Studenta? 65. Przedstaw postać estymatora Å‚Ä…cznego wariancji i podaj jego liczbÄ™ stopni swobody. 66. Podaj przykÅ‚ad problemu badawczego i zaprojektuj proste badanie, którego wyniki należaÅ‚oby poddać analizie za pomocÄ… testu t-Studenta dla dwóch prób niezależnych. 67. Ile stopni swobody ma test t-Studenta dla dwóch prób niezależnych? Dlaczego? 68. Ile stopni swobody ma test t-Studenta dla dwóch prób zależnych? Dlaczego? 69. Ile stopni swobody ma test t-Studenta stosowany przy badaniu, czy próba o danej Å›redniej pochodzi z populacji o znanej wartoÅ›ci parametru mð? Dlaczego? 70. Podaj przykÅ‚ad problemu badawczego i zaprojektuj proste badanie, którego wyniki należaÅ‚oby poddać analizie za pomocÄ… testu t-Studenta dla dwóch prób zależnych.