POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 POSTPOWANIE CYWILNE OPRACOWANIE MATERIAAÓW NA ĆWICZENIA 2003/2004 GABRIELA KIERES UNIWERSYTET MIKOAAJA KOPERNIKA W TORUNIU POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 WAAÅšCIWOŚĆ MIEJSCOWA OGÓLNA WYACZNA PRZEMIENNA OkreÅ›la, który z sÄ…dów tego samego rodzaju jest obszarowo wÅ‚aÅ›ciwy do rozpoznania i rozstrzygniÄ™cia konkretnej sprawy (w ramach danego okrÄ™gu sÄ…dowego). WAAÅšCIWOŚĆ OGÓLNA Co do zasady sÄ…dem wÅ‚aÅ›ciwym jest SD POZWANEGO ustalany wedÅ‚ug reguÅ‚y przy: " OSOBACH FIZYCZNYCH Art. 27. ż 1. Powództwo wytacza siÄ™ przed sÄ…d pierwszej instancji, w którego okrÄ™gu pozwany ma miejsce zamieszkania. ż 2. Miejsce zamieszkania okreÅ›la siÄ™ wedÅ‚ug przepisów kodeksu cywilnego. Art. 28. Jeżeli pozwany nie ma miejsca zamieszkania w Polsce, ogólnÄ… wÅ‚aÅ›ciwość oznacza siÄ™ wedÅ‚ug miejsca jego pobytu w Polsce, a gdy nie jest ono znane lub nie leży w Polsce - wedÅ‚ug ostatniego miejsca zamieszkania pozwanego w Polsce. o MIEJSCE ZAMIESZKANIA miejsce, w którym ktoÅ› przebywa z wolÄ… staÅ‚ego pobytu, miejscowość o w pozostaÅ‚ych przypadkach orzeka SN w oparciu o art. 45 " OSOBACH PRAWNYCH I INNYCH PODMIOTACH Art. 29. Powództwo przeciwko Skarbowi PaÅ„stwa wytacza siÄ™ wedÅ‚ug siedziby paÅ„stwowej jednostki organizacyjnej, z której dziaÅ‚alnoÅ›ciÄ… wiąże siÄ™ dochodzone roszczenie. Art. 30. Powództwo przeciwko osobie prawnej lub innemu podmiotowi nie bÄ™dÄ…cemu osobÄ… fizycznÄ… wytacza siÄ™ wedÅ‚ug miejsca ich siedziby. o SIEDZIBA tam, gdzie znajdujÄ… siÄ™ wÅ‚adze, organy zarzÄ…dzajÄ…ce, może być wskazana w ustawie lub w statucie WAAÅšCIWOŚĆ PRZEMIENNA Można je zastosować, by uÅ‚atwić sytuacjÄ™ powoda. W uzasadnieniu trzeba wyraznie wskazać, na który przepis siÄ™ powoÅ‚ujemy i dlaczego, bo w przeciwnym razie sÄ… stwierdzi, że nie jest wÅ‚aÅ›ciwy nie ma obowiÄ…zku z urzÄ™du sprawdzać tych przepisów. Art. 31. Powództwo w sprawach objÄ™tych przepisami oddziaÅ‚u niniejszego wytoczyć można bÄ…dz wedÅ‚ug przepisów o wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci ogólnej, bÄ…dz przed sÄ…d oznaczony w przepisach poniższych. Odnosi siÄ™ do powództw z art. 32 37: " O ROSZCZENIE ALIMENTACYJNE/O USTALENIE OJCOSTWA Ò! wedÅ‚ug miejsca zamieszkania osoby uprawnionej " O ROSZCZENIE MAJTKOWE, GDY POZOSTAJE W ZWIZKU Z DZIAAALNOÅšCI JEDNOSTKI LUB ZAKAADU Ò! sÄ…d, w którego okrÄ™gu znajduje siÄ™ jednostka organizacyjna pozwanego lub jej zakÅ‚ad majÄ…cy za zadanie prowadzenie dziaÅ‚alnoÅ›ci gospodarczej " O USTALENIE ISTNIENIA UMOWY/JEJ WYKONANIE/ROZWIZANIE/UNIEWAÅ»NIENIE, O ODSZKODOWANIE Z POWODU NIEWYKONANIA LUB NIENALEÅ»YTEGO WYKONANIA UMOWY Ò! sÄ…d miejsca jej wykonania " O ROSZCZENIE Z CZYNU NIEDOZWOLONEGO Ò! sÄ…d, w którego okrÄ™gu nastÄ…piÅ‚o zdarzenie wywoÅ‚ujÄ…ce szkodÄ™ " O ZAPAAT NALEÅ»NOÅšCI ZA PROWADZENIE SPRAWY Ò! sÄ…d miejsca, gdzie peÅ‚nomocnik procesowy sprawÄ™ prowadziÅ‚ " O ROSZCZENIE ZE STOSUNKU NAJMU/DZIERÅ»AWY NIERUCHOMOÅšCI Ò! sÄ…d miejsca poÅ‚ożenia nieruchomoÅ›ci. Do stosunków wynikajÄ…cych z prawa pracy stosuje siÄ™ art. 461 ż1 Art. 461. ż 1. Powództwo w sprawach z zakresu prawa pracy może być wytoczone bÄ…dz przed sÄ…d wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci ogólnej pozwanego, bÄ…dz przez sÄ…d, w którego okrÄ™gu praca jest, byÅ‚a lub miaÅ‚a być wykonywana, bÄ…dz też przed sÄ…d, w którego okrÄ™gu znajduje siÄ™ zakÅ‚ad pracy. WAAÅšCIWOŚĆ WYACZNA Tylko w przypadkach wyraznie wskazanych w kpc. Przewiduje je art. 38 42 przy powództwach: " O WAASNOŚĆ/INNE PRAWA RZECZOWE NA NIERUCHOMOÅšCI, O POSIADANIE NIERUCHOMOÅšCI Ò! wyÅ‚Ä…cznie przed sÄ…d miejsca jej poÅ‚ożenia (przy sÅ‚użebnoÅ›ci gruntowej decyduje poÅ‚ożenie obciążonej nieruchomoÅ›ci) " Z TYTUAU DZIEDZICZENIA/ZACHOWKU, Z TYTUAU ZAPISU/POLECENIA/INNYCH ROZPORZDZEC TESTAMENTOWYCH Ò! wyÅ‚Ä…cznie przed sÄ…d ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, gdy nie jest znane przed sÄ…d, w którym znajduje siÄ™ majÄ…tek spadkowy lub jego część " ZE STOSUNKU CZAONKOSTWA SPÓADZIELNI/SPÓAKI/STOWARZYSZENIA Ò! wedÅ‚ug miejsca ich siedziby " ZE STOSUNKU MAAÅ»ECSTWA Ò! przed sÄ…d, w którego okrÄ™gu małżonkowie mieli ostatnie wspólne zamieszkanie, jeżeli choć jedno z nich tam stale przebywa lub zamieszkania powoda POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 " ze stosunku miÄ™dzy rodzicami a dziećmi/przysposabiajÄ…cym a przysposobionym Ò! przed sÄ…d miejsca zamieszkania powoda a gdy brak to wedÅ‚ug przepisów o wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci ogólnej. Szczególne uregulowanie jest też przewidziane w postÄ™powaniu rejestrowym, gdzie: Art. 6942. W sprawach rejestrowych wyÅ‚Ä…cznie wÅ‚aÅ›ciwy jest sÄ…d rejonowy (sÄ…d gospodarczy) wÅ‚aÅ›ciwy ze wzglÄ™du na miejsce zamieszkania lub siedzibÄ™ podmiotu, którego wpis dotyczy (sÄ…d rejestrowy). Duże znaczenie ma przepis art. 43 w sytuacji, gdy wÅ‚aÅ›ciwość można ustalić w oparciu o kilka różnych przepisów Ò! SWOBODA WYBORU POWODA: Art. 43. ż 1. Jeżeli uzasadniona jest wÅ‚aÅ›ciwość kilku sÄ…dów albo jeżeli powództwo wytacza siÄ™ przeciwko kilku osobom, dla których wedÅ‚ug przepisów o wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci ogólnej wÅ‚aÅ›ciwe sÄ… różne sÄ…dy, wybór miÄ™dzy tymi sÄ…dami należy do powoda. ż 2. To samo dotyczy wypadku, gdy nieruchomość, której poÅ‚ożenie jest podstawÄ… oznaczenia wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci sÄ…du, jest poÅ‚ożona w kilku okrÄ™gach sÄ…dowych. WAAÅšCIWOŚĆ RZECZOWA Decyduje, który z sÄ…dów różnego rodzaju jest wÅ‚aÅ›ciwy do rozpoznania i rozstrzygniÄ™cia sprawy w I instancji. ZASADA ART. 16 WAAÅšCIWOŚĆ OGÓLNA SDÓW REJONOWYCH Art. 16. SÄ…dy rejonowe rozpoznajÄ… wszystkie sprawy z wyjÄ…tkiem spraw, dla których zastrzeżona jest wÅ‚aÅ›ciwość sÄ…dów okrÄ™gowych. WYJTEK ART. 17 WAAÅšCIWOŚĆ SDÓW OKRGOWYCH Art. 17. Do wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci sÄ…dów wojewódzkich należą sprawy: 1) o prawa niemajÄ…tkowe i Å‚Ä…cznie z nimi dochodzone roszczenia majÄ…tkowe oprócz spraw o ustalenie lub zaprzeczenie pochodzenia dziecka, o unieważnienie uznania dziecka oraz o rozwiÄ…zanie przysposobienia, 2) o ochronÄ™ praw autorskich, jak również praw wynikajÄ…cych z opatentowania wynalazków lub rejestracji wzorów użytkowych i zdobniczych oraz znaków towarowych; 3) o roszczenia wynikajÄ…ce z Prawa prasowego; 4) o prawa majÄ…tkowe, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa trzydzieÅ›ci tysiÄ™cy zÅ‚otych, oprócz spraw o alimenty, o naruszenie posiadania i o zniesienie wspólnoÅ›ci majÄ…tkowej miÄ™dzy małżonkami oraz spraw o uzgodnienie treÅ›ci ksiÄ™gi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, 5) o orzeczenie przepadku Å›wiadczenia na rzecz Skarbu PaÅ„stwa, jeżeli Å›wiadczenie to zostaÅ‚o speÅ‚nione w zamian za dokonanie czynu zabronionego przez ustawÄ™ lub w celu niegodziwym, 6) o wydanie orzeczenia zastÄ™pujÄ…cego uchwaÅ‚Ä™ o podziale spółdzielni. WyjÄ…tek od tych zasad przewidziany jest w art. 461, gdzie niezależnie od wartoÅ›ci przedmiotu sporu mamy do czynienia ze sprawÄ… prowadzonÄ… przed sÄ…dem rejonowym: Art. 461. ż 11. Do wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci sÄ…dów rejonowych, bez wzglÄ™du na wartość przedmiotu sporu, należą sprawy z zakresu prawa pracy o ustalenie istnienia stosunku pracy, o uznanie bezskutecznoÅ›ci wypowiedzenia stosunku pracy, o przywrócenie do pracy i przywrócenie poprzednich warunków pracy lub pÅ‚acy oraz Å‚Ä…cznie z nimi dochodzone roszczenia i o odszkodowanie w przypadku nieuzasadnionego lub naruszajÄ…cego przepisy wypowiedzenia oraz rozwiÄ…zania stosunku pracy, a także sprawy dotyczÄ…ce kar porzÄ…dkowych i Å›wiadectwa pracy oraz roszczenia z tym zwiÄ…zane. Jest też podzielone zdanie co do spraw z art. 5051 pkt 2, gdy jest problem przekroczenia 30 tys zÅ‚, ale dominuje jednak stanowisko, ze nie ma to znaczenia: ART. 5051. Przepisy niniejszego dziaÅ‚u stosuje siÄ™ w nastÄ™pujÄ…cych sprawach należących do wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci sÄ…dów rejonowych: 1) o roszczenia wynikajÄ…ce z umów, jeżeli wartość przedmiotu sporu nie przekracza piÄ™ciu tysiÄ™cy zÅ‚otych, a w sprawach o roszczenia wynikajÄ…ce z rÄ™kojmi lub gwarancji jakoÅ›ci, jeżeli wartość przedmiotu umowy nie przekracza tej kwoty, 2) o zapÅ‚atÄ™ czynszu najmu lokali mieszkalnych i opÅ‚at obciążajÄ…cych najemcÄ™ oraz opÅ‚at z tytuÅ‚u korzystania z lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej bez wzglÄ™du na wartość przedmiotu sporu. W POSTPOWANIU GOSPODARCZYM w I instancji co do zasady wÅ‚aÅ›ciwy jest SD OKRGOWY, wyjÄ…tki od tej zasady wskazane sÄ… w art. 4793 (podobnie sytuacja ma siÄ™ w postÄ™powaniu ubezpieczeÅ„ spoÅ‚ecznych). W POSTPOWANIU NIEPROCESOWYM wÅ‚aÅ›ciwy jest SD OKRGOWY: " o ubezwÅ‚asnowolnienie " separacja na zgodny wniosek stron " sprawy o samorzÄ…dzie w przedsiÄ™biorstwie paÅ„stwowym W CZYNNOÅšCIACH EGZEKUCYJNYCH wÅ‚aÅ›ciwy jest SD REJONOWY. W POSTPOWANIU MIDZYNARODOWYM wÅ‚aÅ›ciwy jest SD OKRGOWY: " uznanie i stwierdzenie wykonalnoÅ›ci orzeczeÅ„ sÄ…dów zagranicznych POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 WARTOŚĆ PRZEDMIOTU SPORU OkreÅ›lenie decyduje o: 1. sÄ…dzie 2. wartoÅ›ci wpisu stosunkowego 3. wysokoÅ›ci kosztów 4. możliwoÅ›ci wniesienia kasacji WPS jest to kwota podana przez powoda w pozwie okreÅ›lajÄ…ca wartość przedmiotu sporu/zaskarżenia. W sprawach majÄ…tkowych nie wskazanie WPS jest brakiem istotnym. Przy jego okreÅ›laniu sÄ… zasady ogólne (art. 19 21) i szczególne (art. 22 26). OGÓLNE ZASADY USTALANIA WPS Wartość przedmiotu sporu wskazywana jest przez powoda w pozwie w KWOCIE PIENIÅ»NEJ. Do WPS NIE WLICZA SI odsetek, pożytków i kosztów procesowych. Gdy dochodzimy kilku roszczeÅ„, to SUMUJE SI ICH WARTOŚĆ. SZCZEGÓLNE ZASADY USTALANIA WPS Przy sprawach o PRAWO DO ÅšWIADCZEC POWTARZAJCYCH Ò! suma Å›wiadczeÅ„ za jeden rok, a jeżeli Å›wiadczenia trwajÄ… krócej niż rok - za caÅ‚y czas ich trwania. W sprawach o ISTNIENIE/UNIEWAÅ»NIENIE/ROZWIZANIE UMOWY NAJMU/DZIERÅ»AWY, O WYDANIE/ODEBRANIE PRZEDMIOTU NAJMU/DZIERÅ»AWY Ò! " PRZY UMOWACH NA CZAS OZNACZONY - suma czynszu za czas sporny, lecz nie wiÄ™cej niż za rok " PRZY UMOWACH NA CZAS NIE OZNACZONY - suma czynszu za okres trzech miesiÄ™cy. W sprawach o roszczenia PRACOWNIKÓW DOTYCZCE NAWIZANIA/ISTNIENIA/ROZWIZANIA STOSUNKU PRACY Ò! " PRZY UMOWACH NA CZAS OKREÅšLONY - suma wynagrodzenia za pracÄ™ za okres sporny, nie wiÄ™cej niż za rok " PRZY UMOWACH NA CZAS NIEOKREÅšLONY - za okres jednego roku. W sprawach o ZABEZPIECZENIE/ZASTAW/HIPOTEK Ò! suma wierzytelnoÅ›ci: " gdy przedmiot zabezpieczenia lub zastawu ma mniejszÄ… wartość niż wierzytelność, rozstrzyga wartość mniejsza. Sprawdzenie WPS SÄ…d przed dorÄ™czeniem pozwu MOÅ»E Z URZDU sprawdzić na posiedzeniu niejawnym i zarzÄ…dzić w tym celu dochodzenie. Po dorÄ™czeniu pozwu sprawdzenie nastÄ…pić może jedynie na ZARZUT POZWANEGO, zgÅ‚oszony przed wdaniem siÄ™ w spór co do istoty sprawy. Jeżeli sÄ…d uzna siÄ™ za niewÅ‚aÅ›ciwy Ò! przekazuje wÅ‚aÅ›ciwemu: " jeżeli jest kilka sÄ…dów wÅ‚aÅ›ciwych - przekaże temu z nich, który wskaże powód " po ustaleniu WPS nie podlega ponownemu badaniu w dalszym toku postÄ™powania. KAZUS Podmioty zawarÅ‚y umowÄ™ na czas nieoznaczony od 2 I 2002. Czynsz miaÅ‚ być pÅ‚acony do 15 każdego miesiÄ…ca w wysokoÅ›ci 500 zÅ‚. Najemca od poczÄ…tku nie pÅ‚aciÅ‚. 1. Po 15 stycznia wynajmujÄ…cy ma już roszczenie a nie prawo " art. 19 WPS 21 miesiÄ™cy x 500 zÅ‚ = 10500 2. Gdy wynajmujÄ…cy żąda również eksmisji to stosujemy art. 23 " suma czynszu za czas sporny ale przy umowach na czas nieoznaczony nie wiÄ™cej niż za 3 m-ce 1500 3. Gdy wynajmujÄ…cy chce czynszu i wydania lokalu to stosujemy art. 21 " zlicza siÄ™ wartość roszczeÅ„ 12000 4. Gdy strony spierajÄ… siÄ™ co do wysokoÅ›ci czynszu, który nie byÅ‚ okreÅ›lony w umowie Ò! mamy spór o prawo i stosujemy art. 22 " 12 x 500 = 6000 5. Gdy najmujÄ…cy chce podwyżki, bo zmieniÅ‚y siÄ™ warunki, a najemca caÅ‚y czas pÅ‚aciÅ‚ tyle samo, art. 22 " 12 x różnica (np. 200) = 2400 " chodzi o prawo a nie o roszczenie 6. Gdy chodzi o zapÅ‚atÄ™ zalegÅ‚ego za trzy miesiÄ…ce i o podwyżkÄ™, art. 21 " (3 x 500) + 2400 = 3900 POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 WAAÅšCIWOŚĆ Z DELEGACJI W okreÅ›lonych przypadkach nastÄ™puje wyznaczenie sÄ…du przez SD PRZEAOÅ»ONY (sÄ…d wyższej instancji) na posiedzeniu niejawnym. WYZNACZENIE nastÄ™puje w formie NIEZASKARÅ»ALNEGO POSTANOWIENIA: " PRZESZKODA WZGLDY KONIECZNOÅšCI " FAKTYCZNA: Å›mierć sÄ™dziego " PRAWNA: wyÅ‚Ä…czenie sÄ™dziów " NA Å»DANIE: sÄ…du, pozwanego/powoda, sÄ…du przeÅ‚ożonego " OZNACZENIE PRZEZ SN przy niemożnoÅ›ci okreÅ›lenia wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci miejscowej art. 508 ż 2 i ż 3 w postÄ™powaniu nieprocesowym w oparciu o wzglÄ™dy koniecznoÅ›ci i celowoÅ›ci PRZEKAZANIE gdy sÄ…d uznaÅ‚ siÄ™ niewÅ‚aÅ›ciwy to wydaje postanowienie i przekazuje sprawÄ™ sÄ…dowi: " równorzÄ™dnemu zaskarżalne w oparciu o art. 349 ż 1 pkt 1 " niższemu zaskarżalne w oparciu o art. 349 ż 1 pkt 1 " art. 18 Ò! można odmówić przyjÄ™cia przekazania Art. 18. ż 1. Jeżeli przy rozpoznawaniu sprawy w sÄ…dzie powiatowym powstanie zagadnienie prawne budzÄ…ce poważne wÄ…tpliwoÅ›ci, sÄ…d ten może przekazać sprawÄ™ do rozpoznania sÄ…dowi wojewódzkiemu. Postanowienie o przekazaniu sprawy wymaga uzasadnienia. ż 2. SÄ…d wojewódzki może przed pierwszÄ… rozprawÄ… odmówić przyjÄ™cia sprawy do rozpoznania i zwrócić sprawÄ™ sÄ…dowi powiatowemu, jeżeli uzna, że poważne wÄ…tpliwoÅ›ci nie zachodzÄ…. Postanowienie zapada na posiedzeniu niejawnym w skÅ‚adzie trzech sÄ™dziów i wymaga uzasadnienia. Ponowne przekazanie tej samej sprawy przez sÄ…d powiatowy nie jest dopuszczalne. WAAÅšCIWOŚĆ UMOWNA Art. 46. ż 1. Strony mogÄ… umówić siÄ™ na piÅ›mie o podanie sÄ…dowi pierwszej instancji, który wedÅ‚ug ustawy nie jest miejscowo wÅ‚aÅ›ciwy, sporu już wynikÅ‚ego lub sporów mogÄ…cych w przyszÅ‚oÅ›ci wyniknąć z oznaczonego stosunku prawnego. SÄ…d ten bÄ™dzie wówczas wyÅ‚Ä…cznie wÅ‚aÅ›ciwy, jeżeli strony nie postanowiÅ‚y inaczej. Strony mogÄ… również ograniczyć umowÄ… pisemnÄ… prawo wyboru powoda pomiÄ™dzy kilku sÄ…dami wÅ‚aÅ›ciwymi dla takich sporów. ż 2. Strony nie mogÄ… jednak zmieniać wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci wyÅ‚Ä…cznej. Strony mogÄ… w umowie wskazać do rozstrzygniÄ™cia ewentualnych sporów sÄ…d inny niż wynika z przepisów o wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci ogólnej lub przemiennej Ò! PROBACJA WAAÅšCIWE. Strony mogÄ… ograniczyć prawo wyboru sÄ…du przez powoda Ò! PROBACJA NIEWAAÅšCIWE. Nie można modyfikować wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci: " rzeczowej " funkcjonalnej " wyÅ‚Ä…cznej Dotyczy tylko stron a nie porÄ™czycieli. UmowÄ™ należy doÅ‚Ä…czyć do pozwu. WÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci umownej nie można wykorzystać przy postÄ™powaniu nieprocesowym (art. 508 ż 1) POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 BADANIE I SKUTKI NARUSZENIA PRZEPISÓW O WAAÅšCIWOÅšCI WNIESIENIE POZWU ART. 165 KPC NastÄ™puje przez: " Nadanie w polskim urzÄ™dzie pocztowym " Pozostawienie w biurze podawczym sÄ…du " Wpis do protokoÅ‚u UTRWALENIE WAAÅšCIWOÅšCI SDU ART. 15 ż 1 Jeżeli przewodniczÄ…cy stwierdzi, że niewÅ‚aÅ›ciwie wskazano sÄ…d to w oparciu o art. 200 Ò! wydaje NIEZASKARÅ»ALNE POSTANOWIENIE NA POSIEDZENIU NIEJAWNYM. WYJTEK: ART. 193 ART. 193. ż 1. Zmiana powództwa jest dopuszczalna, jeżeli nie wpÅ‚ywa na wÅ‚aÅ›ciwość sÄ…du. " jeżeli chcemy wiÄ™cej lub mniej to skÅ‚adamy nowe żądanie obok/zamiast poprzedniego " możemy zmieniać jeżeli nie zmieni to wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci sÄ…du Ò! jeżeli jednak nasza zmiana miaÅ‚aby wpÅ‚ynąć na zamianÄ™ wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci sÄ…du, to musimy siÄ™ z tym liczyć ART. 193. ż 2. Jeżeli w myÅ›l przepisu poprzedzajÄ…cego zmiana nie jest dopuszczalna, a powód zmienia powództwo w ten sposób, że wystÄ™puje z nowym roszczeniem obok pierwotnego, sÄ…d rozpoznaje nowe roszczenie jako sprawÄ™ oddzielnÄ…, jeżeli jest dla niej rzeczowo i miejscowo wÅ‚aÅ›ciwy, w przeciwnym zaÅ› razie przekazuje sprawÄ™ sÄ…dowi wÅ‚aÅ›ciwemu. Gdy jednak zmiana taka nastÄ™puje w sÄ…dzie powiatowym, należy przekazać caÅ‚e zmienione powództwo sÄ…dowi wojewódzkiemu, który dla zmienionego powództwa jest rzeczowo i miejscowo wÅ‚aÅ›ciwy. " jeżeli sÄ…d w czasie postÄ™powania staÅ‚ siÄ™ wÅ‚aÅ›ciwy, to mimo że wczeÅ›niej nie byÅ‚ to nie może siÄ™ już uznać za niewÅ‚aÅ›ciwy SÄ…d Z URZDU bada wÅ‚aÅ›ciwość aż do momentu DORCZENIA POZWU POWODOWI Ò! od tego momentu może badać wÅ‚aÅ›ciwość TYLKO NA ZARZUT POZWANEGO (zgÅ‚oszony i należycie uzasadniony przed wszczÄ™ciem postÄ™powania sÄ…dowego). NiewÅ‚aÅ›ciwość może mieć charakter: NIEUSUWALNY USUWALNY Badana przez sÄ…d do chwili dorÄ™czenia pozwu WynikajÄ…ca z umowy stron po dorÄ™czeniu pozwu pozwanemu i na jego zarzut (mówi, że strony miaÅ‚y umowÄ™, której powód ni zaÅ‚Ä…czyÅ‚) SKUTKI NIEWAÅ»NOŚĆ ART. 379 PKT 6 NIE MA NIEWAÅ»NOÅšCI W sytuacji, gdy sÄ…d wyższy orzekaÅ‚ w sprawie wyższego Inne uchybienia procesowe (rejonowy zamiast okrÄ™gowego) -rejonowy orzekaÅ‚, gdy WPS przekroczyÅ‚a 30 tyÅ› -naruszono wÅ‚aÅ›ciwość miejscowÄ… -wyższy sÄ…d orzekaÅ‚ w sprawie niższego POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 PISMA SDOWE Można je podzielić na pisma: POCHODZCE OD ORGANÓW PROCESOWE PROCESOWYCH/EGZEKUCYJNYCH Art. 125. ż 1. Pisma procesowe obejmujÄ… wnioski i Orzeczenia. oÅ›wiadczenia stron skÅ‚adane poza rozprawÄ…. ZarzÄ…dzenia. Wnoszone na: Wyroki i postanowienia. " piÅ›mie " ustnie do protokoÅ‚u (art. 157 ż1, 158 ż1 pkt. 2) " w oparciu o przepisy szczególne można na urzÄ™dowym formularzu lub elektronicznie Za strony uważa siÄ™ też: prokuratora, RPO, organizacje spoÅ‚eczne. WYJTKI OD ZASADY PISEMNOÅšCI Art. 114. ż 1. Wniosek o przyznanie zwolnienia od kosztów sÄ…dowych należy zgÅ‚osić na piÅ›mie lub ustnie do protokoÅ‚u w sÄ…dzie, w którym sprawa ma być wytoczona lub już siÄ™ toczy. ż 2. Strona, która nie ma miejsca zamieszkania w siedzibie tego sÄ…du, może zÅ‚ożyć wniosek o przyznanie zwolnienia od kosztów sÄ…dowych, jako też wniosek o ustanowienie dla niej adwokata lub radcy prawnego w sÄ…dzie rejonowym miejsca swego zamieszkania. SÄ…d rejonowy przeÅ›le niezwÅ‚ocznie te wnioski wÅ‚aÅ›ciwemu sÄ…dowi. Art. 50. ż 1. Wniosek o wyÅ‚Ä…czenie sÄ™dziego strona zgÅ‚asza na piÅ›mie lub ustnie do protokoÅ‚u w sÄ…dzie, w którym sprawa siÄ™ toczy, uprawdopodabniajÄ…c przyczyny wyÅ‚Ä…czenia. ż 2. Strona, która przystÄ…piÅ‚a do rozprawy, powinna uprawdopodobnić ponadto, że przyczyna wyÅ‚Ä…czenia dopiero pózniej powstaÅ‚a lub staÅ‚a siÄ™ jej znana. ż 3. Aż do rozstrzygniÄ™cia sprawy o wyÅ‚Ä…czenie sÄ™dzia może speÅ‚niać tylko czynnoÅ›ci nie cierpiÄ…ce zwÅ‚oki. Art. 466. Pracownik lub ubezpieczony dziaÅ‚ajÄ…cy bez adwokata lub radcy prawnego może zgÅ‚osić w sÄ…dzie wÅ‚aÅ›ciwym ustnie do protokoÅ‚u powództwo oraz treść Å›rodków odwoÅ‚awczych i innych pism procesowych, a także poprawki i uzupeÅ‚nienia tych pism. WYMOGI PISMA PROCESOWEGO Art. 126. ż 1. Każde pismo procesowe powinno zawierać: 1) oznaczenie sÄ…du, do którego jest skierowane (podajemy wydziaÅ‚ i adres), imiÄ™ i nazwisko lub nazwÄ™ stron (imiÄ™, nazwisko, adres, zawód gdy jest to pierwsze pismo, gdy kolejne, to wystarczy imiÄ™ i nazwisko, a przy osobach prawnych peÅ‚na nazwa i siedziba), ich przedstawicieli ustawowych i peÅ‚nomocników (pozew podpisuje peÅ‚nomocnik, a doÅ‚Ä…cza siÄ™ oryginaÅ‚ peÅ‚nomocnictwa podpisany przez powoda) 2) oznaczenie rodzaju pisma (oznaczenie nazwy, gdy przewiduje to kodeks, oznaczenie przedmiotu sporu i nazwanie roszczenia, jakiego dochodzimy); 3) osnowÄ™ wniosku lub oÅ›wiadczenia oraz dowody na poparcie przytoczonych okolicznoÅ›ci (; 4) podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub peÅ‚nomocnika; 5) wymienienie zaÅ‚Ä…czników (odpis pozwu dla pozwanego, umowy, peÅ‚nomocnictwo i inne.). ż 2. Gdy pismo procesowe jest pierwszym pismem w sprawie, powinno ponadto zawierać oznaczenie zawodu i miejsca zamieszkania lub siedziby stron, ich przedstawicieli ustawowych i peÅ‚nomocników oraz przedmiotu sporu, pisma zaÅ› dalsze - sygnaturÄ™ akt. ż 3. Do pisma należy doÅ‚Ä…czyć peÅ‚nomocnictwo, jeżeli pismo wnosi peÅ‚nomocnik, który przedtem nie zÅ‚ożyÅ‚ peÅ‚nomocnictwa. ż 4. Za stronÄ™, która nie może siÄ™ podpisać, podpisuje pismo osoba przez niÄ… upoważniona, z wymienieniem przyczyny, dla której strona sama siÄ™ nie podpisaÅ‚a. WyjÄ…tkami od tej zasady sÄ… FORMULARZE URZDOWE (sÄ… dostÄ™pne w sÄ…dzie okrÄ™gowym). PISMA ZWYKAE muszÄ… speÅ‚niać tylko te wymogi: " cofniÄ™cie pozwy " wniosek dowodowy PISMA KWALIFIKOWANE muszÄ… speÅ‚niać jeszcze wymogi przewidziane w przepisach szczególnych: " pozew (art. 187) " apelacja " zażalenie " kasacja " skarga o wznowienie postÄ™powania " zarzut od nakazu zapÅ‚aty w postÄ™powaniu nakazowym " sprzeciw " sprzeciw od wyroku zaocznego POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 Pisma procesowe można podzielić na: BLIÅ»SZE DALSZE Pozew PozostaÅ‚e pisma w sprawie POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 RODZAJE POWÓDZTW W oparciu o kryterium treÅ›ci można wyróżnić: " POWÓDZTWA O ZASDZENIE ÅšWIADCZENIA " POWÓDZTWO O USTALENIE ISTNIENIA/NIEISTNIENIA STOSUNKU LUB PRAWA " POWÓDZTWO O UKSZTAATOWANIE STOSUNKU PRAWNEGO LUB PRAWA POWÓDZTWO O ZASDZENIE ÅšWIADCZENIA Żądamy DANIA (dare), CZYNIENIA (facere), NIECZYNIENIA (non facere), ZANIECHANIA lub ZNOSZENIA Ò! np.: o zapÅ‚atÄ™, wydanie, o zasÄ…dzenie odszkodowania. Zwykle tyczy ROSZCZEC WYMAGALNYCH. WYJTEK ART. 316 ż 1 Art. 316. ż 1. Po zamkniÄ™ciu rozprawy sÄ…d wydaje wyrok, biorÄ…c za podstawÄ™ stan rzeczy istniejÄ…cy w chwili zamkniÄ™cia rozprawy; w szczególnoÅ›ci zasÄ…dzeniu roszczenia nie stoi na przeszkodzie okoliczność, że staÅ‚o siÄ™ ono wymagalne w toku sprawy. ż 2. Rozprawa powinna być otwarta na nowo, jeżeli istotne okolicznoÅ›ci ujawniÅ‚y siÄ™ dopiero po jej zamkniÄ™ciu. Wymagalność MOÅ»E SI ZREALIZOWAĆ w toku postÄ™powania. WYJTEK ART. 190 Art. 190. Można dochodzić przyszÅ‚ych powtarzajÄ…cych siÄ™ Å›wiadczeÅ„, jeżeli nie sprzeciwia siÄ™ temu treść Å‚Ä…czÄ…cego strony stosunku prawnego. Powództwo może być sformuÅ‚owane w sposób: ALTERNATYWNY EWENTUALNY FACULTAS ALTERNATIVAS -przy zobowiÄ…zaniach przemiennych -wierzyciel dochodzi speÅ‚nienia -upoważnienie przemienne /zamiennych do speÅ‚nienia wystarczy Å›wiadczenia głównego, a na -art. 966 kc Ò! wola spadkobiercy wykonanie jednego Å›wiadczenia wypadek gdyby tego nie udaÅ‚o siÄ™ decyduje czy zapÅ‚acÄ… i jak uiszczÄ… (mamy jednego dÅ‚użnika, osiÄ…gnąć to też speÅ‚nienia alimenty wierzyciela, jeden wÄ™zeÅ‚ obligacyjny Å›wiadczenia zastÄ™pczego, ale wielość wyboru Å›wiadczeÅ„) ewentualnego -wyboru wedle ustaleÅ„ dokonuje np. zwrot telewizora lub dÅ‚użnik lub wierzyciel (art. 365) ewentualnie zwrot jego równoważnoÅ›ci -pierwszo klazula wykonalnoÅ›ci jest nadawana roszczeniu o wydanie rzeczy, a dopiero pózniej można wystÄ…pić o wydanie drugiej klazuli dla roszczenia ewentualnego Jeżeli sÄ…d uwzglÄ™dni pozew, to wydaje WYROK DEKLARATORYJNY Ò! stwierdzajÄ…cy istniejÄ…cy stan rzeczy. Wyrok ma PRZYMIOT WYKONALNOÅšCI Ò! mogÄ… być wykonalne w drodze postÄ™powania egzekucyjnego " jest jeszcze SKUTECZNOŚĆ, która wiąże siÄ™ z wystÄ…pieniem innych okreÅ›lonych prawem skutków, ale takich, których nie dochodzi siÄ™ w drodze egzekucji, ale w tym przypadku o tym nie mówimy. Wszelkie wyroki oddalajÄ…ce majÄ… CHARAKTER DEKLARATORYJNY, bo stwierdzajÄ…, że prawo nie istnieje. POWÓDZTWO O USTALENIE ISTNIENIA/NIEISTNIENIA STOSUNKU LUB PRAWA Art. 189. Powód może żądać ustalenia przez sÄ…d istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. PowoÅ‚ujemy siÄ™ tu na kwestiÄ™ INTERESU PRAWNEGO Ò! obiektywnie istniejÄ…ca potrzeba uzyskania ochrony prawnej w drodze postÄ™powania cywilnego. W tym wypadku peÅ‚ni podwójnÄ… rolÄ™: " zasadność powództwa " legitymacja procesowa przez kogo i przeciw komu Może być sformuÅ‚owany w sposób POZYTYWNY lub NEGATYWNY. POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 NIE MOÅ»NA Å»DAĆ USTALENIA STANU PRAWNEGO lecz tylko ustalenia istnienia lub nieistnienia stosunku lub prawa. Przedmiotem mogÄ… też być FAKTY PRAWOTWÓRCZE. Wyrok uwzglÄ™dniajÄ…cy ma CHARAKTER DEKLARATORYJNY i ma PRZYMIOT SKUTECZNOÅšCI " jest zależność miÄ™dzy powództwem o zasÄ…dzenie Å›wiadczenia a ustaleniem istnienia Ò! aby czegoÅ› dochodzić, trzeba pierwszo rozstrzygnąć czy istnieje podstawa faktyczna POWÓDZTWO O UKSZTAATOWANIE STOSUNKU PRAWNEGO LUB PRAWA Zmierza do zmiany, nawiÄ…zania, przeksztaÅ‚cenia, ustania istniejÄ…cego stosunku prawnego " powództwo o uksztaÅ‚towanie: rozwiÄ…zanie małżeÅ„stwa przez rozwód, ustalenie ojcostwa, macierzyÅ„stwa UwzglÄ™dnienie pozwu Ò! WYROK KONSTYTUTYWNY wiążący inne sÄ…dy (np. karne) majÄ…cy PRZYMIOT SKUTECZNOÅšCI. Można je wytoczyć tylko w przypadkach przewidzianych w ustawie. POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 POSTPOWANIE DOWODOWE Jest istotne dla postÄ™powania rozpoznawczego. SÄ…d ustala pewien stan faktyczny umożliwiajÄ…cy dokonanie rozstrzygniÄ™cia. Mamy tu do czynienia z PROCESEM DOWODZENIA: proces myÅ›lowy zmierzajÄ…cy w oparciu o Å›rodki dowodowe do weryfikacji prawdziwoÅ›ci lub nieprawdziwoÅ›ci twierdzeÅ„ o faktach. UPRAWDOPODOBNIENIE " surogat dowodu ART. 243. Zachowanie szczegółowych przepisów o postÄ™powaniu dowodowym nie jest konieczne, ilekroć ustawa przewiduje uprawdopodobnienie zamiast dowodu. " tylko, wówczas gdy ustawa pozwala w przepisach szczególnych Art. 50. ż 1. Wniosek o wyÅ‚Ä…czenie sÄ™dziego strona zgÅ‚asza na piÅ›mie lub ustnie do protokoÅ‚u w sÄ…dzie, w którym sprawa siÄ™ toczy, uprawdopodabniajÄ…c przyczyny wyÅ‚Ä…czenia. Art. 144. ż 1. PrzewodniczÄ…cy ustanowi kuratora, jeżeli wnioskodawca uprawdopodobni, że miejsce pobytu strony nie jest znane. Art. 169. ż 1. Pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu wnosi siÄ™ do sÄ…du, w którym czynność miaÅ‚a być dokonana, w ciÄ…gu tygodnia od czasu ustania przyczyny uchybienia terminu. ż 2. W piÅ›mie tym należy uprawdopodobnić okolicznoÅ›ci uzasadniajÄ…ce wniosek. PojÄ™cie DOWODU i ÅšRODKA DOWODOWEGO Ò! można je stosować zamiennie, umożliwiajÄ… weryfikacjÄ™ twierdzeÅ„ o faktach. KLASYFIKACJA DOWODÓW Podstawowe podziaÅ‚y, to: " NAZWANE I NIENAZWANE NAZWANE NIENAZWANE -wymienione i opisane w kpc: art. 308 -art. 309 pozwala na wykorzystanie przez strony ART. 308. ż 1. SÄ…d może dopuÅ›cić dowód z filmu, telewizji, wszystkich dowodów Ò! odpowiednio stosowane fotokopii, fotografii, planów, rysunków oraz pÅ‚yt lub taÅ›m dzwiÄ™kowych i -np. kod genetyczny innych przyrzÄ…dów utrwalajÄ…cych albo przenoszÄ…cych obrazy lub Art. 309. Sposób przeprowadzenia dowodu innymi Å›rodkami dzwiÄ™ki. dowodowymi niż wymienione w artykuÅ‚ach poprzedzajÄ…cych okreÅ›li ż 2. Dowody, o których mowa w paragrafie poprzedzajÄ…cym, sÄ…d sÄ…d zgodnie z ich charakterem, stosujÄ…c odpowiednio przepisy o przeprowadza, stosujÄ…c odpowiednio przepisy o dowodzie z oglÄ™dzin dowodach. oraz o dowodzie z dokumentów. " RZECZOWE I OSOBOWE OSOBOWE RZECZOWE -zródÅ‚em informacji jest czÅ‚owiek -sÄ…d bada cechy i wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci -zeznania Å›wiadków, opinie biegÅ‚ego, dokument gdy -oglÄ™dziny, również dokumentu, gdy chodzi o jego cechy chodzi nam o jego treść a nie treść " POÅšREDNIE I BEZPOÅšREDNIE POÅšREDNIE BEZPOÅšREDNIE -sÄ…d kieruje siÄ™zasadmi logiki i doÅ›wiadczenia -sÄ…d przy pomocy wÅ‚asnych zmysłów uzyskuje wiedzÄ™ o życiowego faktach -sÄ… Å›rodki dowodowe I (np. zeznania Å›wiadka) i II -np. oglÄ™dziny stopnia. " PIERWOTNE I WTÓRNE PRZEDMIOT DOWODU O to czego dowodzimy w procesie dowodowym jest spór Ò! sÄ… dwa stanowiska uważajÄ…ce, że dowodzi siÄ™: " FAKTÓW " TWIERDZEC O FAKTACH Ogólnie można powiedzieć, że dowodzi siÄ™: 1. FAKTÓW 2. ZASAD DOÅšWIADCZENIA Å»YCIOWEGO 3. PRAW POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 DOWODZENIE FAKTÓW W oparciu o art. 227, gdy majÄ… ZNACZENIE ISTOTNE i CHARAKTER SPORNY. ART. 227. Przedmiotem dowodu sÄ… fakty majÄ…ce dla rozstrzygniÄ™cia sprawy istotne znaczenie. Możemy je podzielić na: FAKTY PRAWOTWÓRCZE FAKTY NIWECZCE FAKTY TAMUJCE PRAWO -dowodzi ich powód -dowodzi ich pozwany -dowodzi ich pozwany -np. przedawnienie, speÅ‚nienie -np. rozÅ‚ożenie na raty, odroczenie Å›wiadczenia zapÅ‚aty Jest grupa faktów nie wymagajÄ…ca dowodu: " art. 228 ż 1 w zwiÄ…zku z art. 213 ż 1 FAKTY POWSZECHNIE ZNANE Art. 228. ż 1. FAKTY POWSZECHNIE ZNANE nie wymagajÄ… dowodu. ż 2. To samo dotyczy FAKTÓW ZNANYCH SDOWI URZDOWO, jednakże sÄ…d powinien na rozprawie zwrócić na nie uwagÄ™ stron. ART. 213. ż 1. Fakty powszechnie znane sÄ…d bierze pod uwagÄ™ nawet bez powoÅ‚ania siÄ™ na nie przez strony. ż 2. SÄ…d jest zwiÄ…zany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia spoÅ‚ecznego albo zmierza do obejÅ›cia prawa. o Np.: różnego rodzaju klÄ™ski żywioÅ‚owe o sÄ… to fakty znane każdemu rozsÄ…dnemu, majÄ…cemu pewne doÅ›wiadczenie życiowe czÅ‚owiekowi mieszkajÄ…cemu w mieÅ›cie siedziby sÄ…du przed którym toczy siÄ™ postÄ™powanie " art. 228 ż 2 FAKTY ZNANE SDOWI Z URZDU o sÄ…d musi poinformować strony postÄ™powania, że o nich wie i bierze je pod uwagÄ™ o sÄ… to czynnoÅ›ci w zwiÄ…zku z czynnoÅ›ciami sÅ‚użbowymi " art. 229 FAKTY PRZYZNANE PRZEZ STRON PRZECIWN Art. 229. Nie wymagajÄ… również dowodu FAKTY PRZYZNANE W TOKU POSTPOWANIA przez stronÄ™ przeciwnÄ…, jeżeli przyznanie nie budzi wÄ…tpliwoÅ›ci co do swej zgodnoÅ›ci z rzeczywistym stanem rzeczy. o może nastÄ…pić w formie pisemnej, ustnie na rozprawie, w piÅ›mie procesowym z zachowaniem wymogów formalnych o należy odróżnić PRZYZNANIE FAKTU UZNANIE POWÓDZTWA -jest to akt wiedzy -jest to akt wiedzy i woli Ò! odnosi siÄ™ zarówno do -sÄ…d je jedynie zatwierdza faktów jak i do żądaÅ„ -sÄ…d wydaje wyrok w oparciu o art. 333 ż 1 pkt 2 " art.300 FAKTY UZNANE ZA PRZYZNANE Art. 300. ż 1. Za osobÄ™ prawnÄ… sÄ…d przesÅ‚uchuje osoby wchodzÄ…ce w skÅ‚ad organu uprawnionego do jej reprezentowania, przy czym sÄ…d decyduje, czy przesÅ‚uchać wszystkie te osoby, czy też tylko niektóre z nich. ż 2. Za Skarb PaÅ„stwa sÄ…d może przesÅ‚uchać w charakterze strony osoby powoÅ‚ane do reprezentowania paÅ„stwowej jednostki organizacyjnej, z której dziaÅ‚alnoÅ›ciÄ… wiąże siÄ™ dochodzone roszczenie, lub osoby przez nie wskazane. Przy dowodzeniu faktów bierze siÄ™ również pod uwagÄ™ DOMNIEMANIA: FAKTYCZNE PRAWNE -dowodzenie jednego faktu przez drugi -ustawa je stanowi w oparciu o okolicznoÅ›ci stanu -sÄ… oparte o poszlaki faktycznego -nie wiążą sÄ…dów -dzieli siÄ™ je na: WZRUSZALNE (dowód z przeciwieÅ„stwa) NIEWZRUSZALNE -w oparciu o art. 234 wiążą sÄ…d i z urzÄ™du sÄ…d nie może przeprowadzić dowodu przeciwnego Ò! może to jednak zrobić na wniosek prokuratora DOWODZENIE ISTNIENIA ZASAD DOÅšWIADCZENIA Å»YCIOWEGO Ogólne wskazania wynikajÄ…ce z doÅ›wiadczenia życiowego. Pewne wiadomoÅ›ci z dziedzin nauki, sztuki, rzemiosÅ‚a i obrotu Ò! szczegółowa wiedza, informacje specjalne sÄ…d powinien przeprowadzić dowód z opinii biegÅ‚ego. SÄ… to pewne zasady pozwalajÄ…ce ocenić fakty i stworzyć zwiÄ…zki przyczynowo skutkowe. DOWODZENIE FAKTÓW SPORNYCH Praw wyjÄ…tkowo można dowodzić, gdy chodzi o dochodzenie: " PRAWA ZWYCZAJOWEGO POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 " PRAWA SPECYFICZNYCH DZIEDZIN " PRAW OBCYCH w oparciu o art. 1143 odnoÅ›nie stosowania i zasad. CIÅ»AR DOWODÓW Ciąży na tym, kto WYWODZI Z TEGO SKUTKI PRAWNE: Art. 6. SÄ…d powinien przeciwdziaÅ‚ać przewlekaniu postÄ™powania i dążyć do tego, aby rozstrzygniÄ™cie nastÄ…piÅ‚o na pierwszym posiedzeniu, jeżeli jest to możliwe bez szkody dla wyjaÅ›nienia sprawy. To strony przedkÅ‚adajÄ… wnioski dowodowe, a sam sÄ…d ma niewiele do powodzenia i wyjÄ…tkowo może podejmować dziaÅ‚ania: ART. 232. Strony sÄ… obowiÄ…zane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzÄ… skutki prawne. SÄ…d może dopuÅ›cić dowód nie wskazany przez stronÄ™. Wnioski dowodowe można skÅ‚adać aż do ART. 217. ż 1. Strona może aż do zamkniÄ™cia rozprawy przytaczać okolicznoÅ›ci faktyczne i dowody na uzasadnienie swych wniosków lub dla odparcia wniosków i twierdzeÅ„ strony przeciwnej, z zastrzeżeniem niekorzystnych skutków, jakie wedÅ‚ug przepisów niniejszego kodeksu mogÄ… dla niej wyniknąć z dziaÅ‚ania na zwÅ‚okÄ™ lub niezastosowania siÄ™ do zarzÄ…dzeÅ„ przewodniczÄ…cego i postanowieÅ„ sÄ…du. ż 2. SÄ…d pominie Å›rodki dowodowe, jeżeli okolicznoÅ›ci sporne zostaÅ‚y już dostatecznie wyjaÅ›nione lub jeżeli strona powoÅ‚uje dowody jedynie dla zwÅ‚oki. Doprecyzowanie tej zasady zawiera: ART. 207. ż 3. StronÄ™ reprezentowanÄ… przez adwokata lub radcÄ™ prawnego przewodniczÄ…cy może zobowiÄ…zać do zÅ‚ożenia w wyznaczonym terminie pisma przygotowawczego, w którym strona jest obowiÄ…zana do powoÅ‚ania wszystkich twierdzeÅ„, zarzutów i dowodów pod rygorem utraty prawa powoÅ‚ywania ich w toku dalszego postÄ™powania. Strona w postÄ™powaniu gospodarczym zgodnie z art. 47912 ż 1 powinna w pozwie wskazać wszystkich wnioski. W postÄ™powaniu uproszczonym Å›rodki dowodowe wskazywane sÄ… w pozwie: ART. 5055. ż 1. OkolicznoÅ›ci faktyczne, zarzuty i wnioski dowodowe nie zgÅ‚oszone w pozwie, odpowiedzi na pozew, na pierwszym posiedzeniu przeznaczonym na rozprawÄ™ lub w sprzeciwie od wyroku zaocznego mogÄ… być rozpoznawane tylko wtedy, gdy strona wykaże, że nie mogÅ‚a ich powoÅ‚ać wczeÅ›niej lub gdy potrzeba ich powoÅ‚ania wynikÅ‚a pózniej. ż 2. Powód może przytoczyć nowe okolicznoÅ›ci faktyczne i wnioski dowodowe nie pózniej niż w terminie tygodnia od dnia dorÄ™czenia mu pism pozwanego wymienionych w paragrafie poprzedzajÄ…cym. Jeżeli strona wykaże, że wczeÅ›niej nie byÅ‚a w stanie wnieść wniosków dowodowych, to może to zrobić w toku postÄ™powania. PostÄ™powanie dowodowe może zostać otwarte, nawet jeżeli wczeÅ›niej zostaÅ‚o zamkniÄ™te, w sytuacji gdy wyszÅ‚y na jaw nowe dowody, wczeÅ›niej nie brane przez sÄ…d pod uwagÄ™: " jeżeli siÄ™ tego nie zrobi, to może to stanowić podstawÄ™ do wniesienia skargi o wznowienie postÄ™powania w oparciu o art. 403 ż 2 SÄ…d wydajÄ…c wyrok wskazuje w uzasadnieniu i wyjaÅ›nia które fakty uznaÅ‚ i dlaczego. ZASADA SWOBODNEJ OCENY DOWODÓW Art. 233. ż 1. SÄ…d ocenia wiarygodność i moc dowodów wedÅ‚ug wÅ‚asnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiaÅ‚u. ż 2. SÄ…d oceni na tej samej podstawie, jakie znaczenie nadać odmowie przedstawienia przez stronÄ™ dowodu lub przeszkodom stawianym przez niÄ… w jego przeprowadzeniu wbrew postanowieniu sÄ…du. ZasadÄ™ swobodnej oceny dowodów stosujÄ… sÄ…dy I instancji, a oceniajÄ… jÄ… sÄ…dy II instancji. POSTPOWANIE DOWODOWE jest: " prowadzone na rozprawie " przed sÄ…dem prowadzÄ…cym sprawÄ™ (wyjÄ…tek to zlecenie przeprowadzeniea) " sporzÄ…dza siÄ™ protokół ZLECENIE PRZEPROWADZENIA SDZIEMU WYZNACZONEMU LUB SDOWI WEZWANEMU Art. 235. PostÄ™powanie dowodowe odbywa siÄ™ przed sÄ…dem orzekajÄ…cym, chyba że sprzeciwia siÄ™ temu charakter dowodu albo wzglÄ…d na poważne niedogodnoÅ›ci lub niewspółmierność kosztów w stosunku do przedmiotu sporu. W takich wypadkach sÄ…d orzekajÄ…cy zleci przeprowadzenie dowodu jednemu ze swych czÅ‚onków (sÄ™dzia wyznaczony) albo innemu sÄ…dowi (sÄ…d wezwany). TakÄ… decyzjÄ™ podejmuje siÄ™ w sytuacji, gdy wystÄ…pi jedna z przesÅ‚anek: " gdy Å›wiadek mieszka dalej niż 50 km od siedziby sÄ…du POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 " art. 249 ż 2. Gdy zachodzi istotna trudność w dostarczeniu ksiÄ…g do sÄ…du, sÄ…d może przejrzeć je na miejscu lub zlecić sÄ™dziemu wyznaczonemu ich przejrzenie i sporzÄ…dzenie niezbÄ™dnych wyciÄ…gów " art. 250 ż 2. Gdy sÄ…d uzna za konieczne przejrzenie oryginaÅ‚u dokumentu, może zarzÄ…dzić, by go dostarczono na rozprawÄ™, albo przejrzeć go na miejscu przez sÄ™dziego wyznaczonego lub przez caÅ‚y skÅ‚ad sÄ…du. " art. 263. PrzesÅ‚uchanie osób dotkniÄ™tych chorobÄ… lub kalectwem odbywa siÄ™ w miejscu, gdzie przebywajÄ…, jeżeli nie mogÄ… go opuÅ›cić. Nie można zlecić przeprowadzenia caÅ‚ego postÄ™powania lecz jedynie wybrane czynnoÅ›ci. Z wykonanych czynnoÅ›ci należy napisać PROTOKÓA: Art. 238. ż 1. Protokół zawierajÄ…cy przebieg postÄ™powania dowodowego przed sÄ™dziÄ… wyznaczonym lub przed sÄ…dem wezwanym podpisujÄ…, oprócz sÄ™dziego i protokolanta, także osoby przesÅ‚uchane oraz strony, jeżeli sÄ… obecne. ż 2. OdmowÄ™ lub niemożność podpisania stwierdza siÄ™ w protokole. UPOWAÅ»NIENIE nastÄ™puje w formie POSTANOWIENIA Ò! sÄ™dzia lub sÄ…d S NIMI ZWIZANI: " wskazanie sÄ™dziego lub sÄ…du " okreÅ›lenie okolicznoÅ›ci faktycznych, które majÄ… być dowodzone " wskazanie dowodu, który ma być przeprowadzony " WYJTEK to art. 240 ż 2 Ò! sÄ™dzia może na wniosek trony przesÅ‚uchać Å›wiadków (którzy nie byli wskazani w postanowieniu) na okoliczność którÄ… na udowodnić Art. 240. ż 1. SÄ…d nie jest zwiÄ…zany swym postanowieniem dowodowym i może je stosownie do okolicznoÅ›ci uchylić lub zmienić nawet na posiedzeniu niejawnym. ż 2. SÄ™dzia wyznaczony i sÄ…d wezwany mogÄ… uzupeÅ‚nić na wniosek strony postanowienie sÄ…du orzekajÄ…cego przez przesÅ‚uchanie nowych Å›wiadków na fakty wskazane w tym postanowieniu. POSTANOWIENIA DOWODOWE SÄ…d orzekajÄ…cy wydaje postanowienia dowodowe art. 236 ART. 236. W postanowieniu o przeprowadzeniu dowodu sÄ…d oznaczy fakty podlegajÄ…ce stwierdzeniu, Å›rodek dowodowy i - stosownie do okolicznoÅ›ci - sÄ™dziego lub sÄ…d, który ma dowód przeprowadzić, a ponadto, jeżeli to jest możliwe, termin i miejsce przeprowadzenia dowodu. WyznaczajÄ…c sÄ™dziego, sÄ…d może pozostawić mu oznaczenie terminu przeprowadzenia dowodu. SÄ…d bardzo dokÅ‚adnie wskazuje fakty które majÄ… być dowiedzione, Å›rodki dowodowe, które stosuje, oraz sÄ™dziego który ma je przeprowadzić. Postanowienia takie NIE PODLEGAJ ZASKARÅ»ENIU: " sÄ…d nie jest nimi zwiÄ…zany Ò! może je zmieniać i uchylać " nie sÄ… wymienione w art. 384 " art. 380 Ò! można wnieść o ponowne ich rozpatrzenie w apelacji " można je zmieniać lub uchylać o ile nie zostaÅ‚y wykonane (art. 240 kpc) Jedynie POSTANOWIENIA PORZDKOWE S ZASKARÅ»ALNE W DRODZE ZAÅ»ALENIA zgodnie z zapisem z art. 394 ż 1 pkt 5. POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 DOWÓD Z DOKUMENTU DOKUMENT: każdy przedmiot pokryty pismem w celu utrwalenia myÅ›li, pod warunkiem że ma charakter trwaÅ‚y. Jako szczególne utrwalone dokumenty sÄ… również uznawane: Art. 308. ż 1. SÄ…d może dopuÅ›cić dowód z filmu, telewizji, fotokopii, fotografii, planów, rysunków oraz pÅ‚yt lub taÅ›m dzwiÄ™kowych i innych przyrzÄ…dów utrwalajÄ…cych albo przenoszÄ…cych obrazy lub dzwiÄ™ki. ż 2. Dowody, o których mowa w paragrafie poprzedzajÄ…cym, sÄ…d przeprowadza, stosujÄ…c odpowiednio przepisy o dowodzie z oglÄ™dzin oraz o dowodzie z dokumentów. RODZAJE DOWODÓW Możemy wyróżnić dokumenty: " URZDOWE i PRYWATNE " PIERWOTNE i POCHODNE oraz WYDRUKI KOMPUTEROWE. DOKUMENTY URZDOWE Art. 244. ż 1. Dokumenty urzÄ™dowe, sporzÄ…dzone w przepisanej formie przez powoÅ‚ane do tego organy paÅ„stwowe w ich zakresie dziaÅ‚ania, stanowiÄ… dowód tego, co zostaÅ‚o w nich urzÄ™dowo zaÅ›wiadczone. SÄ… to dokumenty pochodzÄ…ce od ORGANU PACSTWOWEGO, ARGANU ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ (samorzÄ…dowej, rzÄ…dowej) w PRZEPISANEJ PRAWEM FORMIE w sprawach z zakresu administracji publicznej. Dodatkowy katalog organów, które dziaÅ‚ajÄ… w sprawach z zakresu administracji publicznej: Art. 244 ż 2. Przepis paragrafu poprzedzajÄ…cego stosuje siÄ™ odpowiednio do dokumentów urzÄ™dowych sporzÄ…dzonych przez organizacje zawodowe, samorzÄ…dowe, spółdzielcze i inne organizacje spoÅ‚eczne w zakresie poruczonych im przez ustawÄ™ spraw z dziedziny administracji paÅ„stwowej. Stosuje siÄ™ do nich dwa DOMNIEMANIA: " DOMNIEMANIE AUTENTYCZNOÅšCI/PRAWDZIWOÅšCI: pochodzÄ… od uprawnionego organu " DOMNIEMANIE ZGODNOÅšCI TREÅšCI Z RZECZYWISTYM STANEM RZECZY: stwierdzajÄ… stan faktyczny zgodny z rzeczywistoÅ›ciÄ… DOKUMENTY PRYWATNE Art. 245. Dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisaÅ‚a, zÅ‚ożyÅ‚a oÅ›wiadczenie zawarte w dokumencie. Nie jest to dokument urzÄ™dowy ale jest podpisany przez osobÄ™ go wystawiajÄ…cÄ…. Jest to dowód oÅ›wiadczenia osoby, która go podpisaÅ‚a: " ANONIM nie może być dowodem w sprawie, a jedynie Å›rodkiem uprawdopodobnienia Ò! nie jest traktowany jak dokument prywatny Stosuje siÄ™ DOMNIEMANIE, że POCHODZI OD OSOBY KTÓRA GO PODPISAAA. DOKUMENTY PIERWOTNE: oryginaÅ‚y wystawiane za wiedzÄ… i wolÄ… wystawcy. DOKUMENTY POCHODNE: wszelkie odpisy i kopie, gdy: " stwierdzono zgodność z oryginaÅ‚em " mogÄ… to również być kopie DOKUMENTY KOMPUTEROWE: też mogÄ… być urzÄ™dowe i prywatne (podpis elektroniczny), mogÄ… być potwierdzone datÄ… pewnÄ…. ODBICIE MECHANICZNE: Art. 92110. ż 1. Jeżeli do puszczenia w obieg dokumentu na okaziciela jest wymagane zezwolenie wÅ‚aÅ›ciwego organu paÅ„stwowego, dokument wystawiony bez takiego zezwolenia jest nieważny. ż 2. Podpis dÅ‚użnika może być odbity sposobem mechanicznym, chyba że przepisy szczególne stanowiÄ… inaczej. WZRUSZALNOŚĆ DOMNIEMAC ODNOÅšNIE DOKUMENTÓW ZAPRZECZENIE DOKUMENTOWI URZDOWEMU: Art. 252. Strona, która zaprzecza prawdziwoÅ›ci dokumentu urzÄ™dowego albo twierdzi, że zawarte w nim oÅ›wiadczenia organu, od którego dokument ten pochodzi, sÄ… niezgodne z prawdÄ…, powinna okolicznoÅ›ci te udowodnić. ZAPRZECZENIE DOKUMENTOWI PRYWATNEMU: Art. 253. Jeżeli strona zaprzecza prawdziwoÅ›ci dokumentu prywatnego albo twierdzi, że zawarte w nim oÅ›wiadczenie osoby, która je podpisaÅ‚a, od niej nie pochodzi, obowiÄ…zana jest okolicznoÅ›ci te udowodnić. Jeżeli jednak spór dotyczy dokumentu prywatnego pochodzÄ…cego od innej osoby niż strona zaprzeczajÄ…ca, prawdziwość dokumentu powinna udowodnić strona, która chce z niego skorzystać. POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 PRÓBA PISMA Art. 254. ż 1. Badania prawdziwoÅ›ci pisma dokonuje siÄ™ z udziaÅ‚em lub bez udziaÅ‚u biegÅ‚ych, zwÅ‚aszcza przez porównanie pisma na zakwestionowanym dokumencie z pismem tej samej osoby na innych dokumentach niewÄ…tpliwie prawdziwych. SÄ…d w razie potrzeby może wezwać osobÄ™, od której pismo pochodzi, na termin wyznaczony, w celu napisania podyktowanych jej wyrazów. ż 2. Od obowiÄ…zku zÅ‚ożenia próby pisma zwolniony jest ten, kto na zapytanie, czy pismo na dokumencie jest prawdziwe, mógÅ‚by jako Å›wiadek odmówić zeznania. ż 3. SÄ…d może zastosować do osoby trzeciej, która nie wykonaÅ‚a zarzÄ…dzeÅ„ sÄ…du wydanych w myÅ›l paragrafów poprzedzajÄ…cych, takie same Å›rodki przymusowe, jak wobec Å›wiadków. ż 4. Osoba trzecia może na równi ze Å›wiadkiem żądać zwrotu wydatków koniecznych zwiÄ…zanych ze stawiennictwem do sÄ…du, a ponadto wynagrodzenia za utratÄ™ zarobku. DOKUMENTY PODROBIONE LUB PRZEROBIONE POÅšWIADCZENIE NIEPRAWDY Dotyczy jedynie dokumentów urzÄ™dowych, które korzystajÄ… z dwóch domniemaÅ„. Możemy je wykazać jedynie na etapie postÄ™powania dowodowego, gdybyÅ›my odwoÅ‚ali siÄ™ do tego pżniej, to nie bÄ™dzie to podstawÄ… do podstawÄ… do wznowienia postÄ™powania Art. 403. ż 1. Można żądać wznowienia na tej podstawie, że: 1) wyrok zostaÅ‚ oparty na dokumencie podrobionym lub przerobionym albo na skazujÄ…cym wyroku karnym, nastÄ™pnie uchylonym; PRZEDSTAWIENIE DOKUMENTU Art. 248. ż 1. Każdy obowiÄ…zany jest przedstawić na zarzÄ…dzenie sÄ…du w oznaczonym terminie i miejscu dokument znajdujÄ…cy siÄ™ w jego posiadaniu i stanowiÄ…cy dowód faktu istotnego dla rozstrzygniÄ™cia sprawy, chyba że dokument zawiera tajemnicÄ™ paÅ„stwowÄ…. ż 2. Od powyższego obowiÄ…zku może uchylić siÄ™ ten, kto co do okolicznoÅ›ci objÄ™tych treÅ›ciÄ… dokumentu mógÅ‚by jako Å›wiadek odmówić zeznania albo kto posiada dokument w imieniu osoby trzeciej, która mogÅ‚aby z takich samych przyczyn sprzeciwić siÄ™ przedstawieniu dokumentu. Jednakże i wówczas nie można odmówić przedstawienia dokumentu, gdy jego posiadacz lub osoba trzecia obowiÄ…zani sÄ… do tego wzglÄ™dem chociażby jednej ze stron albo gdy dokument wystawiony jest w interesie strony, która żąda przeprowadzenia dowodu. Strona nie może ponadto odmówić przedstawienia dokumentu, jeżeli szkoda, na którÄ… byÅ‚aby przez to narażona, polega na przegraniu procesu. Stosuje siÄ™ go w powiÄ…zaniu z art. 251 Art. 251. Za nieuzasadnionÄ… odmowÄ™ przedstawienia dokumentu przez osobÄ™ trzeciÄ… sÄ…d, po wysÅ‚uchaniu jej oraz stron co do zasadnoÅ›ci odmowy, skaże osobÄ™ trzeciÄ… na grzywnÄ™. Osoba trzecia ma prawo żądać zwrotu wydatków poÅ‚Ä…czonych z przedstawieniem dokumentu. " uwzglÄ™dniane jest to przy oglÄ™dzinach oraz przy dowodach z filmów czy fotografii. " to sÄ…d decyduje jaki charakter nadać odmowie stron na przedstawienie dowodu (art. 233 ż 2) Ò! jest to zwiÄ…zane ze swobodnÄ… ocenÄ… dowodów " kodeks okreÅ›la wysokość kary grzywny w art. 163 Art. 163. ż 1. Jeżeli kodeks przewiduje grzywnÄ™ bez okreÅ›lenia jej wysokoÅ›ci, grzywnÄ™ wymierza siÄ™ w kwocie do jednego tysiÄ…ca zÅ‚otych. POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 DOWODY Z ZEZNAC ÅšWIADKÓW I PRZESAUCHANIA STRON SÄ… dwa rodzaje ograniczeÅ„: " przedmiotowe " podmiotowe OGRANICZENIA PRZEDMIOTOWE Art. 246 i 247 nie majÄ… zastosowania do spraw z zakresu prawa pracy i ubezpieczeÅ„ spoÅ‚ecznych. Art. 246. Jeżeli ustawa lub umowa stron wymaga dla czynnoÅ›ci prawnej zachowania formy pisemnej, dowód ze Å›wiadków lub z przesÅ‚uchania stron w sprawie miÄ™dzy uczestnikami tej czynnoÅ›ci na fakt jej dokonania jest dopuszczalny w wypadku, gdy dokument obejmujÄ…cy czynność zostaÅ‚ zagubiony, zniszczony lub zabrany przez osobÄ™ trzeciÄ…, a jeżeli forma pisemna byÅ‚a zastrzeżona tylko dla celów dowodowych, także w wypadkach okreÅ›lonych w kodeksie cywilnym. PrzesÅ‚uchanie stron dotyczy: STRON UMOWY oraz ich NASTPCÓW PRAWNYCH (pod tytuÅ‚em szczególnym). Jeżeli istniejÄ… podejrzenia wad oÅ›wiadczenia woli to przeprowadza siÄ™ dowody mogÄ…ce to wykazać. Nie dowodzi siÄ™ faktów, które nastÄ…piÅ‚y po zawarciu umowy. Art. 247. Dowód ze Å›wiadków lub z przesÅ‚uchania stron przeciwko osnowie lub ponad osnowÄ™ dokumentu obejmujÄ…cego czynność prawnÄ… może być dopuszczony miÄ™dzy uczestnikami tej czynnoÅ›ci tylko w wypadkach, gdy nie doprowadzi to do obejÅ›cia przepisów o formie zastrzeżonej pod rygorem nieważnoÅ›ci i gdy ze wzglÄ™du na szczególne okolicznoÅ›ci sprawy sÄ…d uzna to za konieczne. Te regulacje sÄ… nieco węższe. Dwie przesÅ‚anki muszÄ… być speÅ‚nione Å‚Ä…cznie Ò! zachowanie formy pisemnej pod rygorem nieważnoÅ›ci i nie możemy kwestionować treÅ›ci dokumentu. Nie można wykazać, że w dokumencie jest wiÄ™cej postanowieÅ„. DOWÓD Z ZEZNAC ÅšWIADKÓW Może mieć dwojaki charakter: W ZNACZENIU FAKTYCZNYM W ZNACZENIU FORMALNYM Każda osoba, która dziÄ™ki wÅ‚asnym spostrzeżeniom ma Osoba fizyczna wezwana przez sÄ…d do zÅ‚ożenia zeznaÅ„ wiedzÄ™ o faktach na okoliczność majÄ…cÄ… istotne znaczenie dla sprawy SÄ…d przeprowadza postÄ™powanie dowodowe na wniosek Ò! wydaje postanowienie o dopuszczeniu dowodu z zeznaÅ„ Å›wiadka wskazujÄ…c: " imiÄ™ i nazwisko " adres " datÄ™ i miejsce przesÅ‚uchania " wynagrodzenie za utratÄ™ zarobków " art. 262 i inne OBOWIZKI ÅšWIADKA STAWIENNICTWO NA WEZWANIE SDU Gdy Å›wiadek nie stawi siÄ™ " pierwszy raz Ò! sÄ…d wyznacza grzywnÄ™ " dwa razy Ò! wyznaczenie grzywny i przymusowe doprowadzenie (może być przymusowe doprowadzenie i areszt Art. 274. ż 1. Za nie usprawiedliwione niestawiennictwo sÄ…d skaże Å›wiadka na grzywnÄ™, po czym wezwie go powtórnie, a w razie ponownego niestawiennictwa skaże go na ponownÄ… grzywnÄ™ i może zarzÄ…dzić jego przymusowe sprowadzenie. ż 2. Przepis paragrafu poprzedzajÄ…cego stosuje siÄ™ odpowiednio do Å›wiadka, który oddaliÅ‚ siÄ™ bez zezwolenia przewodniczÄ…cego. Art. 275. Åšwiadek w ciÄ…gu tygodnia od daty dorÄ™czenia mu postanowienia skazujÄ…cego go na grzywnÄ™ lub na pierwszym posiedzeniu, na które zostanie wezwany, może usprawiedliwić swe niestawiennictwo. W razie usprawiedliwienia niestawiennictwa sÄ…d zwolni Å›wiadka od grzywny i od przymusowego sprowadzenia. Postanowienia sÄ…du mogÄ… zapaść na posiedzeniu niejawnym. ZAOÅ»ENIE ZEZNAC ZGODNIE Z PRAWD Art. 233 kk okreÅ›la, że aby pociÄ…gnąć do odpowiedzialnoÅ›ci za skÅ‚adanie faÅ‚szywych zeznaÅ„ należy: " pouczyć o odpowiedzialnoÅ›ci karnej " odebrać przyrzeczenie " pouczyć o prawie do odmowy zÅ‚ożenia zeznaÅ„. PrzewodniczÄ…cy okreÅ›la ilość Å›wiadków, prosi ich kolejno Ò! pozostali pozostajÄ… na zewnÄ…trz sali rozpraw. PrzesÅ‚uchanie co do zasady USTNIE, pytajÄ… kolejno: przewodniczÄ…cy, sÄ™dziowie, strony: " Niemi i gÅ‚usi mogÄ… zÅ‚ożyć zeznania pisemnie lub przy pomocy biegÅ‚ego POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 Możliwe jest również rozwiÄ…zanie z art. 515 Ò! dotyczy postÄ™powania nieprocesowego i osób, które nie sÄ… uczestnikami postÄ™powania. Art. 515. SÄ…d może, stosownie do okolicznoÅ›ci, przesÅ‚uchać Å›wiadków i biegÅ‚ych bez przyrzeczenia oraz w nieobecnoÅ›ci uczestników, może również zażądać od osób, które nie sÄ… uczestnikami, zÅ‚ożenia wyjaÅ›nieÅ„ na piÅ›mie. Przy zÅ‚ożeniu zeznaÅ„ w sprawie karnej Ò! gdy istnieje taka możliwość przeprowadzamy przesÅ‚uchanie bezpoÅ›rednie, jeżeli nie ma takiej możliwoÅ›ci (bo np. Å›wiadek nie żyje) to można odczytać protokół: " można również porównać zapis protokolarny z zeznaniami Å›wiadka by ocenić zgodność (co do swobody dostÄ™pu do akt sÄ… różne stanowiska) ZAOÅ»ENIE PRZYRZECZENIA SÄ… dwa rodzaje przyrzeczenia: PROMISORYJNE ASETORYJNE Przewidziane jest w kpc. Po zÅ‚ożeniu zeznaÅ„. NastÄ™puje przed zÅ‚ożeniem zeznaÅ„. Co do zasady przyjÄ™te jest w Polsce, z wyjÄ…tkami art. 266 269 " gdy Å›wiadek nie ukoÅ„czyÅ‚ 17 lat " prawomocnie skazany za skÅ‚adanie faÅ‚szywych zeznaÅ„ " zgodny wniosek stron " już byÅ‚ przesÅ‚uchany PRAWA ÅšWIADKA Zaliczamy tu: " WYACZENIE Z MOCY USTAWY " PRAWO DO ODMOWY ZAOÅ»ENIA ZEZNAC " PRAWO DO ODMOWY ODPOWIEDZI NA POSZCZEGÓLNE PYTANIA " PRAWO DO Å»DANIA ZWROTU KOSZTÓW ZWIZANYCH ZE STAWIENNICTWEM (koszty dojazdu oraz utracone zarobki) WYACZENIE Z MOCY USTAWY W oparciu o art. 259 Art. 259. Åšwiadkami nie mogÄ… być: 1) osoby niezdolne do spostrzegania lub komunikowania swych spostrzeżeÅ„; 2) wojskowi i urzÄ™dnicy nie zwolnieni od zachowania tajemnicy sÅ‚użbowej, jeżeli ich zeznanie miaÅ‚oby być poÅ‚Ä…czone z jej naruszeniem; 3) przedstawiciele ustawowi stron oraz osoby, które mogÄ… być przesÅ‚uchane w charakterze strony jako organy osoby prawnej lub innej organizacji majÄ…cej zdolność sÄ…dowÄ…; 4) współuczestnicy jednolici. oraz osoby wskazane w ustawie. " ocena czy Å›wiadek jest zdolny do zÅ‚ożenia zeznaÅ„ (do spostrzegania i komunikowania swoich spostrzeżeÅ„) Ò! to sÄ…d ocenia " ustawa o ochronie informacji niejawnych Ò! art. 248 kpc mówi też mówi o tajemnicy paÅ„stwowej i obowiÄ…zku przedstawienia dokumentu zwiÄ…zanego z tajemnicÄ… sÅ‚użbowÄ… " nie Å‚Ä…czymy ról procesowych o Å›wiadek jest osobÄ… bezbronnÄ… o w oparciu o art. 260 peÅ‚nomocnik trony ma prawo odmowy odpowiedzi na pytania Ò! gdyby miaÅ‚ być przesÅ‚uchany to powinien zrezygnować. " współuczestnicy jednolici Ò! art. 73 ż 2 mówi, że mogÄ… zostać przesÅ‚uchani w charakterze stron, ale nie Å›wiadków o podobnie z interwenientem ubocznym samoistnym i niesamoistnym Art. 260. Współuczestnik sporu, nie bÄ™dÄ…cy współuczestnikiem jednolitym, może być Å›wiadkiem co do faktów dotyczÄ…cych wyÅ‚Ä…cznie innego współuczestnika. Art. 430. MaÅ‚oletni, którzy nie ukoÅ„czyli lat trzynastu, a zstÄ™pni stron, którzy nie ukoÅ„czyli lat siedemnastu, nie mogÄ… być przesÅ‚uchiwani w charakterze Å›wiadków. Åšwiadkami nie mogÄ… być: " osoby niezdolne do spostrzegania lub komunikowania swych spostrzeżeÅ„ " wojskowi i urzÄ™dnicy nie zwolnieni od zachowania tajemnicy sÅ‚użbowej, jeżeli ich zeznania miaÅ‚y być poÅ‚Ä…czone z jej naruszeniem " przedstawiciele ustawowi stron oraz osoby, które mogÄ… być przesÅ‚uchane z charakterze strony... POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 PRAWO DO ODMOWY ZAOÅ»ENIA ZEZNAC Art. 261. ż 1. Nikt nie ma prawa odmówić zeznaÅ„ w charakterze Å›wiadka, z wyjÄ…tkiem " małżonków stron, " ich wstÄ™pnych, zstÄ™pnych i rodzeÅ„stwa " oraz powinowatych w tej samej linii lub stopniu, " jak również osób pozostajÄ…cych ze stronami w stosunku przysposobienia. Prawo odmowy zeznaÅ„ trwa po ustaniu małżeÅ„stwa lub rozwiÄ…zaniu stosunku przysposobienia. Jednakże odmowa zeznaÅ„ nie jest dopuszczalna w sprawach o prawa stanu, z wyjÄ…tkiem spraw o rozwód. Art. 388 kc WYZYSK Ò! powództwo o uksztaÅ‚towanie stosunku prawnego lub prawa, gdy stosunek prawny już wygasÅ‚ Ò! powództwo o zasÄ…dzenie ma w tym przypadku wyjÄ…tkowo charakter KONSTYTUTYWNY KAZUS: PrzedsiÄ™biorca A prowadziÅ‚ zakÅ‚ad cukierniczy, w którym miaÅ‚ maszyny o znacznej wartoÅ›ci. W grudniu 2002 r. w zakÅ‚adzie wybuchÅ‚ pożar. UdaÅ‚o siÄ™ uratować kilka maszyn, tyle że caÅ‚a hala produkcyjna ulegÅ‚a spaleniu. PrzedsiÄ™biorca A nie miaÅ‚ możliwoÅ›ci odbudowy hali, nie posiadaÅ‚ też innych nieruchomoÅ›ci, w których mógÅ‚by przechować maszyny. SytuacjÄ™ tÄ™ wykorzystaÅ‚ pan B, który miaÅ‚ garaż w sÄ…siedztwie hali. ZaproponowaÅ‚ on przechowanie maszyn za wynagrodzeniem 90000 zÅ‚ Ò! wynagrodzenie to znacznie przekraczaÅ‚o koszty przechowana i przyjÄ™te w obrocie stawki. PrzedsiÄ™biorca A czujÄ…c, że pan B wykorzystaÅ‚ jego przymusowe poÅ‚ożenie wytoczyÅ‚ powództwo z art. 388 kc, twierdzÄ…c że należy siÄ™ tylko 10000 zÅ‚. Jakie powództwo może wytoczyć pan B? 1. Przed zapÅ‚atÄ… Ò! powództwo o uksztaÅ‚towanie 2. Po zapÅ‚acie Ò! powództwo o zasÄ…dzenie Å›wiadczenia Jeżeli zostanie wniesione zÅ‚e powództwo to NASTPUJE ODDALENIE i mamy do czynienia z res iudicata (jeżeli zmieni siÄ™ stan faktyczny, to wówczas powaga rzeczy osÄ…dzonej nie zachodzi). Umowa pożyczki 1000 zÅ‚ zawarta na piÅ›mie ad probationem Ò! przeprowadzenie dowodu, gdy wykażemy, że dokument ulegÅ‚ zniszczeniu, zgubieniu, zabraniu. Art. 247 Ò! ograniczenia dotyczÄ…ce treÅ›ci dokumentu, ad probationem lub ad eventum Ò! nie ma ograniczeÅ„, można przeprowadzić dowód z zeznaÅ„ Å›wiadków lub przesÅ‚uchania stron. Art. 74 ż 2 kc Ò! Art. 74. ż 1. Zastrzeżenie formy pisemnej bez rygoru nieważnoÅ›ci ma ten skutek, że w razie niezachowania zastrzeżonej formy nie jest w sporze dopuszczalny dowód ze Å›wiadków ani dowód z przesÅ‚uchania stron na fakt dokonania czynnoÅ›ci. Nie dotyczy to jednak wypadków, gdy zachowanie formy pisemnej jest zastrzeżone jedynie dla wywoÅ‚ania okreÅ›lonych skutków czynnoÅ›ci prawnej. ż 2. Jednakże mimo niezachowania formy pisemnej przewidzianej dla celów dowodowych dowód ze Å›wiadków lub dowód z przesÅ‚uchania stron jest dopuszczalny, jeżeli obie strony wyrażą na to zgodÄ™ albo jeżeli fakt dokonania czynnoÅ›ci prawnej bÄ™dzie uprawdopodobniony za pomocÄ… pisma. SÄ…d może również dopuÅ›cić wymienione dowody, jeżeli ze wzglÄ™du na szczególne okolicznoÅ›ci sprawy uzna to za konieczne. PRAWO ODMOWY ODPOWIEDZI NA POSZCZEGÓLNE PYTANIA W tym przypadku sÄ…d nie wydaje postanowienia . SÄ…d MA OBOWIZEK SPRAWDZIĆ czy osoba ma prawo domówić odpowiedzi na pytania: " ODMOWA BEZPODSTAWNA może zastosować art. 276 i naÅ‚ożyć karÄ™ grzywny lub areszt. Jeżeli sÄ… uzasadnione przypuszczenia prawa odmowy odpowiedzi na pytania to odpowiedzi na pytania nastÄ™pujÄ… NA ROZPRAWIE Z WYACZENIEM JAWNOÅšCI: Art. 153. ż 1. SÄ…d z urzÄ™du zarzÄ…dza odbycie caÅ‚ego posiedzenia lub jego części przy drzwiach zamkniÄ™tych, jeżeli publiczne rozpoznanie sprawy zagraża porzÄ…dkowi publicznemu lub moralnoÅ›ci albo gdy mogÄ… być ujawnione okolicznoÅ›ci objÄ™te tajemnicÄ… paÅ„stwowÄ… lub sÅ‚użbowÄ…. ż 2. SÄ…d może zarzÄ…dzić odbycie posiedzenia przy drzwiach zamkniÄ™tych również na wniosek strony, jeżeli podane przez niÄ… przyczyny uzna za uzasadnione lub jeżeli roztrzÄ…sane być majÄ… szczegóły życia rodzinnego. PostÄ™powanie dotyczÄ…ce tego wniosku odbywa siÄ™ przy drzwiach zamkniÄ™tych. Postanowienie w tym przedmiocie sÄ…d ogÅ‚asza publicznie. Zastosowanie ma również art. 261 ż 2 Art. 261. ż 2. Åšwiadek może odmówić odpowiedzi na zadane mu pytanie, jeżeli o zeznanie mogÅ‚oby narazić jego lub jego bliskich, wymienionych w paragrafie poprzedzajÄ…cym, na odpowiedzialność karnÄ…, haÅ„bÄ™ lub dotkliwÄ… i bezpoÅ›redniÄ… szkodÄ™ majÄ…tkowÄ… o albo jeżeli zeznanie miaÅ‚oby być poÅ‚Ä…czone z pogwaÅ‚ceniem istotnej tajemnicy zawodowej. Duchowny może odmówić zeznaÅ„ co do faktów powierzonych mu na spowiedzi. Mamy tu do czynienia ze zwolnieniem w zwiÄ…zku z: POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 1. ODPOWIEDZIALNOÅšCI KARN 2. TAJEMNIC ZAWODOW Ò! chroniona ustawowo a. TAJEMNICA BEZWZGLDNA nie można z niej zwolnić (adwokaci, radcowie prawni, duchowny co do faktów zwiÄ…zanych ze spowiedziÄ…) b. TAJEMNICA WZGLDNA można zostać z niej zwolnionym (lekarska dziennikarska) np. mimo iż sÄ…siedzi mogÄ… mieć informacje co do czyjegoÅ› stanu zdrowia to jedynie lekarz po zwolnieniu z tajemnicy zawodowej może być Å›wiadkiem a nie sÄ…siedzi. PRAWO ÅšWIADKA DO Å»DANIA ZWROTU KOSZTÓW ZWIZANYCH ZE STAWIENNICTWEM DO SDU I UTRACONYCH ZAROBKÓW ObjÄ™te tym uprawnieniem sÄ… zarówno: KOSZTY DOJAZDU jak i UTRACONE ZAROBKI. Nie dotyczy to jednak kosztów dojazdu samochodem, a jedynie Å›rodkami komunikacji publicznej w najniższej klasie, pociÄ…giem osobowym, a nie poÅ›piesznym. POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 OPINIA BIEGAEGO Opinie biegÅ‚ych sÄ… to WIADOMOÅšCI SPECJALNE w oparciu o zasady doÅ›wiadczenia życiowego i naukowego: " jest to bardzo szeroko pojmowane i w zasadzie nie ma znaczenia o jakie wiadomoÅ›ci chodzi jeżeli tyczyÅ‚o naukowego zastosowania doÅ›wiadczenia życiowego. BIEGAYM MOÅ»E BYĆ Może to być OSOBA FIZYCZNA: o powoÅ‚ana AD HOC o STALI BIEGLI wpisani do rejestru Może to być INSTYTUT NAUKOWY lub NAUKOWO-BADAWCZY. OBLIGATORYJNE POWOAANIE BIEGAEGO ObowiÄ…zek powoÅ‚ania choćby jednego biegÅ‚ego jest w [przypadkach przewidzianych w ustawie w sprawach o: " UBEZWAASNOWOLNIENIE Art. 553. Osoba, która ma być ubezwÅ‚asnowolniona, musi być zbadana przez jednego lub wiÄ™cej biegÅ‚ych lekarzy psychiatrów. " ZNIESIENIE WSPÓAWAASNOÅšCI GOSPODARSTWA ROLNEGO Art. 619. ż 1. W postÄ™powaniu o zniesienie współwÅ‚asnoÅ›ci gospodarstwa rolnego sÄ…d ustala jego skÅ‚ad i wartość, w szczególnoÅ›ci obszar i rodzaj nieruchomoÅ›ci wchodzÄ…cych w skÅ‚ad tego gospodarstwa oraz obszar i rodzaj nieruchomoÅ›ci stanowiÄ…cych już wÅ‚asność współwÅ‚aÅ›cicieli i ich małżonków, a w miarÄ™ potrzeby także okolicznoÅ›ci przewidziane w art. 216 kodeksu cywilnego. ż 2. PodziaÅ‚ w naturze nastÄ…pi po zasiÄ™gniÄ™ciu opinii biegÅ‚ych co do sposobu podziaÅ‚u. W pozostaÅ‚ych wypadkach to do sÄ…du należy podjÄ™cie decyzji czy należy czy nie powoÅ‚ać biegÅ‚ego. Opinia biegÅ‚ego jest specyficznym Å›rodkiem dowodowym Ò! nie dowodzi faktów, ale zawiera informacje specyficzne dotyczÄ…ce faktów, na które powoÅ‚ywaÅ‚y siÄ™ strony. Wszystko dowody sÄ… jednakowo ważne. Gdy opinie sporzÄ…dza: " OSOBA FIZYCZNA Ò! przedstawia siÄ™ i ponosi odpowiedzialność " INSTYTUCJA Ò! wydaje opiniÄ™ kompleksowÄ…, odpowiedzialność ponosi instytucja a nie poszczególne osoby, które jÄ… tworzyÅ‚y. RODZAJE OPINII Co do zasady sÄ… opinie: " USTNE " PISEMNE instytuty zawsze sporzÄ…dzajÄ… opiniÄ™ pisemnÄ… SÄ… jeszcze opinie dodatkowe wymienione w art. 286 Art. 286. SÄ…d może zażądać ustnego wyjaÅ›nienia opinii zÅ‚ożonej na piÅ›mie, może też w razie potrzeby zażądać dodatkowej opinii od tych samych lub innych biegÅ‚ych. Każda ze stron ma prawo ustosunkowania siÄ™ do każdego dowodu. StÄ…d biegÅ‚ego wzywamy do sÄ…du, by uczynić zadość zasadzie bezpoÅ›rednioÅ›ci. Gdy strona przed procesem poszÅ‚a do biegÅ‚ego Ò! to dowód z dokumentu prywatnego, a nie z opinii biegÅ‚ego. UZASADNIENIE Art. 285 ż 1 Ò! każda opinia musi mieć uzasadnienie, gdyż ma ona ma charakter pomocniczy dla sÄ…du i stron. Musi być przejrzyste, jasne i wyraznie. Art. 285. ż 1. Opinia biegÅ‚ego powinna zawierać uzasadnienie. Art. 286. SÄ…d może zażądać ustnego wyjaÅ›nienia opinii zÅ‚ożonej na piÅ›mie, może też w razie potrzeby zażądać dodatkowej opinii od tych samych lub innych biegÅ‚ych. " jest to rodzaj opinii uzasadniajÄ…cej, dodatkowej. OPINIA ACZNA Art. 285. ż 1. Opinia biegÅ‚ego powinna zawierać uzasadnienie. ż 2. Biegli mogÄ… zÅ‚ożyć opiniÄ™ Å‚Ä…cznÄ…. ż 3. Jeżeli biegÅ‚y nie może na razie udzielić wyczerpujÄ…cej opinii, sÄ…d wyznaczy termin dodatkowy do jej przedstawienia. Wydawana jest przez przynajmniej dwóch biegÅ‚ych tej samej specjalnoÅ›ci, którzy dokonali takich samych spostrzeżeÅ„. POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 Jej rodzajem jest OPINIA KOMPLEKSOWA: biegli różnych specjalność szczegółwo badajÄ… okreslonÄ… sprawÄ™, by dać peÅ‚ny obraz pewnego stanu faktycznego. PRAWA BIEGAYCH " ODMOWA ZAOÅ»ENIA OPINII " WYACZENIE OD ZAOÅ»ENIA OPINII " PRAWO DO WYNAGRODZENIA ZA WYDANIE OPINII I KOSZTY STAWIENNICTWA OBOWIZKI BIEGAYCH " STAWIENNICTWO NA WEZWANIE " ZAOÅ»ENIE OPINII " ZAOÅ»ENIE PRZYRZECZENIA ODMOWA ZAOÅ»ENIA OPINII Art. 280. Osoba wyznaczona na biegÅ‚ego może nie przyjąć wÅ‚ożonego na niÄ… obowiÄ…zku z przyczyn, jakie uprawniajÄ… Å›wiadka do odmowy zeznaÅ„, a ponadto z powodu przeszkody, która uniemożliwia jej wydanie opinii. Bardzo szeroko rozumie siÄ™ tu PRZESZKOD UNIEMOÅ»LIWIAJC Ò! zarówno problemy techniczne, prawne jak i czasowe, wszystko nawet braki odpowiedniego sprzÄ™tu. WYACZENIE OD ZAOÅ»ENIA OPINII Art. 281. Aż do ukoÅ„czenia czynnoÅ›ci biegÅ‚ego strona może żądać jego wyÅ‚Ä…czenia z przyczyn, z jakich można żądać wyÅ‚Ä…czenia sÄ™dziego. Gdy strona zgÅ‚asza wniosek o wyÅ‚Ä…czenie biegÅ‚ego po rozpoczÄ™ciu przez niego czynnoÅ›ci, obowiÄ…zana jest uprawdopodobnić, że przyczyna wyÅ‚Ä…czenia powstaÅ‚a pózniej lub że przedtem nie byÅ‚a jej znana. Stosuje siÄ™ tu te same zasady, co przy wyÅ‚Ä…czeniu sÄ™dziego po to, by zapewnić bezstronność. Gdy wystÄ…piÄ… przesÅ‚anki wyÅ‚Ä…czenia, a mimo to biegÅ‚y wyda opiniÄ™, która nastÄ™pnie bÄ™dzie podstawÄ… do wydania decyzji, to jest to ISTOTNE NARUSZENIE bÄ™dÄ…ce podstawÄ… WZNOWIENIA. NastÄ™puje: " z INICJATYWY BIEGAEGO " na WNIOSEK STRONY. PRAWO DO WYNAGRODZENIA Art. 288. BiegÅ‚y ma prawo żądać wynagrodzenia za stawiennictwo do sÄ…du i wykonanÄ… pracÄ™. PrzewodniczÄ…cy może przyznać biegÅ‚emu zaliczkÄ™ na poczet wydatków. Art. 291. Instytut naukowy lub naukowo-badawczy może żądać wynagrodzenia za wykonanÄ… pracÄ™ i za stawiennictwo swoich przedstawicieli. PrzysÅ‚uguje zarówno OSOBOM FIZYCZNYM jak i INSTYTUCJOM. Obejmuje zarówno ZWROT KOSZTÓW ZA STAWIENNICTWO jak i wynagrodzenie za OPAAT ZA SPORZDZENIE OPINII Ò! w oparciu o odpowiednie rozporzÄ…dzenia. Jeżeli opinia jest sporzÄ…dzana na wniosek, to sÄ…d wzywa do wpÅ‚acenia ZALICZKI, a koszty pokrywa pózniej ta strona, która zostanie do tego zobowiÄ…zana w wyroku. STAWIENNICTWO NA WEZWANIE Stosuje siÄ™ te same przepisy, co przy Å›wiadkach, ale nie można stosować PRZYMUSOWEGO DOPROWADZENIA. Art. 287 Ò! możliwość naÅ‚ożenia grzywny Ò! zaskarżalne postanowienie w oparciu o art. 384 ż 4 pkt 5. OBOWIZEK ZAOÅ»ENIA OPINII Jest wówczas, gdy biegÅ‚y stawiÅ‚ siÄ™ na wezwanie i niema podstaw do zastosowania przepisów o wyÅ‚Ä…czeniu. SÄ…d może wydać postanowienie o naÅ‚ożeniu grzywny. ZAOÅ»ENIE PRZYRZECZENIA Stali skÅ‚adajÄ… je raz przy wpisaniu na listÄ™, a ad hoc na rozprawie. POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 OGLDZINY MogÄ… dotyczyć: " OSOBY " MIEJSCA " RZECZY " DOKUMENTU, CO DO JEGO WAAÅšCIWOÅšCI. SÄ…d może zarzÄ…dzić je z udziaÅ‚em biegÅ‚ych oraz poÅ‚Ä…czyć je z przesÅ‚uchaniem Å›widków. Stosuje siÄ™ tu odpowiednio PRZEPISY O OBOWIZKU PRZEDSTAWIENIA DOKUMENTU Ò! jeżeli można i nie sÄ… to znaczne koszty, to należy przedmiot dostarczyć do sÄ…du. OGLDZINY OSOBY Przeprowadzane sÄ… tylko ZA ZGOD OSOBY, której dotyczÄ… Ò! ingerencja w sferÄ™ fizycznÄ… bezwzglÄ™dnie wymaga zgody. Jeżeli osoba jest <13 lat Ò! zgoda przedstawiciela ustawowego. OGLDZINY RZECZY Art. 293. Przepisy o obowiÄ…zku przedstawienia dokumentu stosuje siÄ™ odpowiednio do przedstawienia przedmiotu oglÄ™dzin. Jeżeli rodzaj przedmiotu na to pozwala i nie jest to poÅ‚Ä…czone ze znacznymi kosztami, należy przedmiot oglÄ™dzin dostarczyć do sÄ…du. Art. 294. Jeżeli przedmiot oglÄ™dzin jest w posiadaniu osoby trzeciej, a oglÄ™dziny majÄ… być dokonane w miejscu, gdzie przedmiot znajduje siÄ™, osoba ta powinna być wezwana na termin oglÄ™dzin i obowiÄ…zana jest uÅ‚atwić dostÄ™p do przedmiotu. Art. 295. ż 1. Osoba trzecia w ciÄ…gu dni trzech od dorÄ™czenia jej wezwania może z ważnych przyczyn żądać od sÄ…du wzywajÄ…cego zaniechania oglÄ™dzin. ż 2. Przed rozpoznaniem żądania osoby trzeciej sÄ…d nie przystÄ…pi do oglÄ™dzin. Art. 296. OsobÄ™ trzeciÄ…, która bez uzasadnionych przyczyn nie zastosowaÅ‚a siÄ™ do zarzÄ…dzeÅ„ w przedmiocie oglÄ™dzin, sÄ…d skaże na grzywnÄ™. Art. 297. Osoba trzecia wezwana na termin oglÄ™dzin ma prawo żądać zwrotu wydatków koniecznych, zwiÄ…zanych ze stawiennictwem do sÄ…du, oraz wynagrodzenia za utratÄ™ zarobku na równi ze Å›wiadkiem, a ponadto zwrotu wydatków poÅ‚Ä…czonych z dostarczeniem przedmiotu oglÄ™dzin. Podobnie, jak przy dokumentach, gdy dotyczy informacji objÄ™tych tajemnicÄ… paÅ„stwowÄ… Ò! ODMOWA. OGLDZINY MIEJSCA Jest zwiÄ…zane z wizjÄ… lokalnÄ…. Może być przeprowadzona przez: " PRZEWODNICZCEGO SKAADU SDZIOWSKIEGO, " SDZIEGO WYZNACZONEGO, " SD WEZWANY. POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 PRZESAUCHANIE STRON Jest dowodem SUBSYDIARNYM Ò! stosowane, gdy nie ma innych dowodów lub gdy te co byÅ‚y już wyczerpaliÅ›my a jest jeszcze coÅ› istotnego do wyjaÅ›nienia. ZASADA ART. 299 ART. 299. Jeżeli po wyczerpaniu Å›rodków dowodowych lub w ich braku pozostaÅ‚y nie wyjaÅ›nione fakty istotne dla rozstrzygniÄ™cia sprawy, sÄ…d dla wyjaÅ›nienia tych faktów zarzÄ…dzi dowód z przesÅ‚uchania stron. WYJTEK OD ZASADY ART. 432. W każdej sprawie o rozwód lub o separacjÄ™ sÄ…d zarzÄ…dza przeprowadzenie dowodu z przesÅ‚uchania stron. W innych sprawach sÄ…d nie może odmówić dopuszczenia takiego dowodu, jeżeli strona go powoÅ‚aÅ‚a. Art. 302 ż 1 stosuje siÄ™ odpowiednio. Sprawy o SEPARACJE I ROZWÓD Ò! sÄ…d może ograniczyć siÄ™ tylko do przesÅ‚uchania stron, gdy jest zgoda stron i nie ma maÅ‚oletnich dzieci. Tyczy siÄ™ to też ZNIESIENIA WSPÓLNOÅšCI majÄ…tkowej. INFORMACYJNE PRZESAUCHANIE STRON ART. 212. PrzewodniczÄ…cy, jeżeli to możliwe, jeszcze przed wszczÄ™ciem postÄ™powania dowodowego powinien przez zadawanie pytaÅ„ stronom ustalić, jakie z istotnych okolicznoÅ›ci sprawy sÄ… miÄ™dzy nimi sporne, i dążyć do ich wyjaÅ›nienia. W razie potrzeby udziela stronom odpowiednich pouczeÅ„ i wskazówek, a stosownie do okolicznoÅ›ci zwraca im uwagÄ™ na celowość ustanowienia peÅ‚nomocnika procesowego. PrzewodniczÄ…cy sprawdza w jakich kwestiach strony sÄ… w sporze. Nie sÄ… dowodami w sprawie. WYSAUCHANIE UCZESTNIKÓW POSTPOWANIA Art. 514. ż 1...Mimo niewyznaczenia rozprawy sÄ…d przed rozstrzygniÄ™ciem sprawy może wysÅ‚uchać uczestników na posiedzeniu sÄ…dowym lub zażądać od nich oÅ›wiadczeÅ„ na piÅ›mie. Przeprowadza je przewodniczÄ…cy w celu zorientowania siÄ™ ogólnie w sprawie i ustalenia porzÄ…dku rozprawy: " nie jest to dowód ale może być podstawkÄ… do ustalenia wiarygodnoÅ›ci " porównanie tego, co mówiÅ‚ przed rozprawÄ… i tego co ewentualnie ulegÅ‚o zmianie w czasie rozprawy. KOGO MOÅ»NA PRZESAUCHAĆ W CHARAKTERZE STRON OSOBA PRAWNA/SKARB PACSTWA Art. 300. ż 1. Za osobÄ™ prawnÄ… sÄ…d przesÅ‚uchuje osoby wchodzÄ…ce w skÅ‚ad organu uprawnionego do jej reprezentowania, przy czym sÄ…d decyduje, czy przesÅ‚uchać wszystkie te osoby, czy też tylko niektóre z nich. ż 2. Za Skarb PaÅ„stwa sÄ…d może przesÅ‚uchać w charakterze strony osoby powoÅ‚ane do reprezentowania paÅ„stwowej jednostki organizacyjnej, z której dziaÅ‚alnoÅ›ciÄ… wiąże siÄ™ dochodzone roszczenie, lub osoby przez nie wskazane. WysÅ‚uchanie konkretnej osoby, która reprezentuje Ò! przedstawiciel zarzÄ…du lub osoba wskazana Ò! sÄ…d sprawdza to w oparciu o wypis z Krajowego Rejestru sÄ…dowego. OSOBA NA RZECZ KTÓREJ WYTOCZONO POWÓDZTWO Art. 301. Jeżeli powództwo jest wytoczone przez prokuratora lub organizacjÄ™ spoÅ‚ecznÄ… na rzecz oznaczonej osoby, przesÅ‚uchuje siÄ™ w charakterze strony powodowej tÄ™ osobÄ™, chociażby nie przystÄ…piÅ‚a ona do sprawy. Gdy sprawÄ™ wytoczyÅ‚ prokurator, RPO, organizacja spoÅ‚eczna Ò! przesÅ‚uchanie strony nawet jeÅ›li nie bierze udziaÅ‚u w postÄ™powaniu. OSOBY NIELETNIE/UBEZWAASNOWOLNIONE I ICH PRZEDSTAWICIELE ART. 302 ż 2. W sprawach osób znajdujÄ…cych siÄ™ pod wÅ‚adzÄ… rodzicielskÄ…, opiekÄ… lub kuratelÄ… od uznania sÄ…du zależy przesÅ‚uchanie bÄ…dz samej strony, bÄ…dz jej przedstawiciela ustawowego, bÄ…dz też obojga. SÄ…d decyduje kogo przesÅ‚uchać: " samÄ… osobÄ™ " przedstawiciela ustawowego " oboje Opiera siÄ™ tu o ZDOLNOŚĆ SDOW (posiada jÄ… każdy od urodzenia do Å›mierci, może być stronÄ…) od ZDOLNOÅšCI DO CZYNNOÅšCI PROCESOWYCH (skuteczne podejmowanie czynnoÅ›ci procesowych). Gdy mamy osobÄ™ ubezwÅ‚asnowolnionÄ…: " można przesÅ‚uchać, gdy posiada zdolność do postrzegania i komunikowania spostrzeżeÅ„ " można przesÅ‚uchać opiekuna, ale nie peÅ‚nomocnika (gdyż nie jest przedstawicielem ustawowym. POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 PRZESAUCHANIE JEST DWUETAPOWE I ETAP Ò! sÄ…d przesÅ‚uchuje obie strony Jeżeli nie ma możliwość przesÅ‚uchania obu stron, to: ART. 302. ż 1. Gdy z przyczyn natury faktycznej lub prawnej przesÅ‚uchać można co do okolicznoÅ›ci spornych jednÄ… tylko stronÄ™, sÄ…d oceni, czy mimo to należy przesÅ‚uchać tÄ™ stronÄ™, czy też dowód ten pominąć w zupeÅ‚noÅ›ci. SÄ…d postÄ…pi tak samo, gdy druga strona lub niektórzy ze współuczestników nie stawili siÄ™ na przesÅ‚uchanie stron lub odmówili zeznaÅ„. " SÄ…d powinien rozważyć celowość przeprowadzenia w ogóle takiego dowodu II ETAP Ò! gdy zeznania sÄ… sprzeczne lub sÄ… niejasnoÅ›ci, to wybiera jednÄ… ze stron, tÄ™ bardziej wiarygodnÄ…, odbiera od niej przyrzeczenie i przesÅ‚uchuje jÄ… jeszcze raz. ART. 303. SÄ…d przesÅ‚ucha najpierw strony bez odbierania przyrzeczenia. Jeżeli przesÅ‚uchanie to nie wyÅ›wietli dostatecznie faktów, sÄ…d może przesÅ‚uchać wedÅ‚ug swego wyboru jednÄ… ze stron ponownie, po uprzednim odebraniu od niej przyrzeczenia. PrzesÅ‚uchanie jednej ze stron co do pewnego faktu z odebraniem od niej przyrzeczenia nie wyÅ‚Ä…cza takiego przesÅ‚uchania drugiej strony co do innego faktu. " co do tego samego faktu nie można już przesÅ‚uchać drugiej strony Ò! jedynie co do innego " sÄ…d poucza przesÅ‚uchiwanÄ… stronÄ™, co do odpowiedzialność karnej za skÅ‚adanie faÅ‚szywych zeznaÅ„ ART. 304. Przed przystÄ…pieniem do przesÅ‚uchania sÄ…d uprzedza strony, że obowiÄ…zane sÄ… zeznawać prawdÄ™ i że stosownie do okolicznoÅ›ci mogÄ… być przesÅ‚uchane ponownie po odebraniu od nich przyrzeczenia. Przed odebraniem przyrzeczenia sÄ…d uprzedza stronÄ™ o odpowiedzialnoÅ›ci karnej za zÅ‚ożenie faÅ‚szywych zeznaÅ„. Poza tym do przesÅ‚uchania stron i skÅ‚adania przyrzeczenia stosuje siÄ™ odpowiednio przepisy dotyczÄ…ce Å›wiadków, z wyjÄ…tkiem przepisów o Å›rodkach przymusowych. Nie stosuje siÄ™ tu Å›rodków przymusowych. POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 DOWÓD Z BADAC KRWI Mamy tu do czynienia z ingerencjÄ… w sferÄ™ fizykalnÄ…, wiÄ™c niezbÄ™dna jest zgoda osoby, która ma zostać poddana badaniu Ò! gdy nie ukoÅ„czyÅ‚a 13 lat wymagana jest zgoda: " PRZEDSTAWICIELA USTAWOWEGO " POSTANOWIENIE SDU OPIEKUCCZEGO ART. 305. SÄ…d może dopuÅ›cić dowód z grupowego badania krwi. ART. 306. Pobranie krwi w celu jej badania może nastÄ…pić tylko za zgodÄ… osoby, której krew ma być pobrana, a jeżeli osoba ta nie ukoÅ„czyÅ‚a trzynastu lat lub jest ubezwÅ‚asnowolniona caÅ‚kowicie - za zgodÄ… jej przedstawiciela ustawowego. ART. 307. ż 1. W celu przeprowadzenia dowodu z grupowego badania krwi sÄ…d zwraca siÄ™ do biegÅ‚ego o pobranie krwi, zbadanie jej i zÅ‚ożenie sprawozdania o wynikach badania Å‚Ä…cznie z koÅ„cowÄ… opiniÄ…. ż 2. Sprawozdanie z grupowego badania krwi powinno zawierać stwierdzenie, czy sprawdzono należycie tożsamość osób, których krew pobrano, oraz wskazanie sposobu przeprowadzenia badania. Sprawozdanie powinno być podpisane przez osobÄ™, która przeprowadziÅ‚a badanie, a jeżeli krew zostaÅ‚a pobrana przez innÄ… osobÄ™, pobranie krwi powinno być stwierdzone jej podpisem. ż 3. Pobranie krwi i przesÅ‚anie jej do instytutu, o jakim mowa w art. 290, można zlecić biegÅ‚emu miejsca zamieszkania stron lub siedziby sÄ…du. Jest to dowód biologiczny traktowany tak samo jak inne Ò! to samo tyczy siÄ™ badaÅ„ genetycznych. DOWODY ANTROPOLOGICZNE Art. 309. Sposób przeprowadzenia dowodu innymi Å›rodkami dowodowymi niż wymienione w artykuÅ‚ach poprzedzajÄ…cych okreÅ›li sÄ…d zgodnie z ich charakterem, stosujÄ…c odpowiednio przepisy o dowodach. Można je stosować mimo że nie sÄ… wyraznie wymienione. Wykorzystywane przy badaniu pochodzenia dziecka powyżej 3 roku życia. DOWÓD Z FILMU, TAÅšMY Art. 308. ż 1. SÄ…d może dopuÅ›cić dowód z filmu, telewizji, fotokopii, fotografii, planów, rysunków oraz pÅ‚yt lub taÅ›m dzwiÄ™kowych i innych przyrzÄ…dów utrwalajÄ…cych albo przenoszÄ…cych obrazy lub dzwiÄ™ki. ż 2. Dowody, o których mowa w paragrafie poprzedzajÄ…cym, sÄ…d przeprowadza, stosujÄ…c odpowiednio przepisy o dowodzie z oglÄ™dzin oraz o dowodzie z dokumentów. MuszÄ… być odpowiednio zabezpieczone i doÅ‚Ä…czone do protokoÅ‚u Ò! sÄ… odtwarzane. Gdy zawierajÄ… informacje z życia prywatnego to odtworzenie ich wymaga zgody osoby, której dotyczÄ…. Badamy treść i wiarygodność Ò! duże prawdopodobieÅ„stwo modyfikacji, dlatego trzeba to dokÅ‚adnie zbadać. NIENAZWANE ÅšRODKI DOWODOWE Art. 309. Sposób przeprowadzenia dowodu innymi Å›rodkami dowodowymi niż wymienione w artykuÅ‚ach poprzedzajÄ…cych okreÅ›li sÄ…d zgodnie z ich charakterem, stosujÄ…c odpowiednio przepisy o dowodach. Jest to przepis otwierajÄ…cy katalog Å›rodków zawodowych. ZABEZPIECZENIE DOWODU Art. 310. Przed wszczÄ™ciem postÄ™powania na wniosek, a w toku postÄ™powania również z urzÄ™du, można zabezpieczyć dowód, gdy zachodzi obawa, że jego przeprowadzenie stanie siÄ™ niewykonalne lub zbyt utrudnione, albo gdy z innych przyczyn zachodzi potrzeba stwierdzenia istniejÄ…cego stanu rzeczy. Art. 311. Wniosek o zabezpieczenie dowodu skÅ‚ada siÄ™ w sÄ…dzie wÅ‚aÅ›ciwym do rozpoznania sprawy, a w wypadkach nie cierpiÄ…cych zwÅ‚oki lub gdy postÄ™powanie nie zostaÅ‚o jeszcze wszczÄ™te, w sÄ…dzie powiatowym, w którego okrÄ™gu dowód ma być przeprowadzony. Art. 312. Wniosek powinien zawierać: 1) oznaczenie wnioskodawcy i przeciwnika oraz innych osób zainteresowanych, jeżeli sÄ… znane; 2) wskazanie faktów oraz dowodów; 3) przyczyny uzasadniajÄ…ce potrzebÄ™ zabezpieczenia dowodu. Art. 313. Zabezpieczenie dowodu może być dopuszczone bez wezwania przeciwnika tylko w wypadkach nie cierpiÄ…cych zwÅ‚oki albo gdy przeciwnik nie może być wskazany lub gdy miejsce jego pobytu nie jest znane. Art. 314. SÄ…d wzywa zainteresowanych na termin wyznaczony do przeprowadzenia dowodu; jednakże w wypadkach nie cierpiÄ…cych zwÅ‚oki przeprowadzenie dowodu może być rozpoczÄ™te nawet przed dorÄ™czeniem wezwania przeciwnikowi. Art. 315. ż 1. Strony majÄ… prawo wskazywać przed sÄ…dem orzekajÄ…cym uchybienia popeÅ‚nione przy zabezpieczeniu dowodu. ż 2. SÄ…d orzekajÄ…cy może również z urzÄ™du nakazać uzupeÅ‚nienie lub powtórzenie postÄ™powania. POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 CZYNNOÅšCI PROCESOWE CZYNNOÅšCI PODMIOTU POSTPOWANIA CYWILNEGO DOKONYWANE W FORMIE, TERMINIE I CELU OKREÅšLONYM W PRZEPISACH PRAWA PROCESOWEGO. Podmioty postÄ™powania cywilnego: " sÄ…d " strony " prokurator " PRO " Organizacje spoÅ‚eczne Podmiotami postÄ™powania nie sÄ…: " Åšwiadek " BiegÅ‚y " Osoby trzecie CzynnoÅ›ci procesowe dzielimy na: CZYNNOÅšCI STRON CZYNNOÅšCI SDU -sÄ… odwoÅ‚alne -zaskarżalne -np. pozew, apelacja, kasacja -dzielimy je na: PRZYGOTOWAWCZE DECYZYJNE CZYNNOÅšCI DECYZYJNE SDU ORZECZENIA ZARZDZENIA UCHWAAY SN WYROKI POSTANOWIENIA NAKAZY ZAPAATY -wydawane w oparciu o art. 3532 -stosuje siÄ™ odpowiednio przepisy o wyroku SÄ… one wydawane przez sÄ…dy. UCHWAAY SN Regulowane sÄ… przez odrÄ™bnÄ… ustawÄ™. SN rozpatruje kasacje (na wyroki lub postanowienia). Wydawane sÄ… w sytuacji, gdy przy rozpatrywaniu przez sÄ…d odwoÅ‚awczy Å›rodka odwoÅ‚awczego pojawiÅ‚o siÄ™ ISTOTNE ZAGADNIENIE BUDZCE WTPLIWOÅšCI: " sÄ…dy odwoÅ‚awcze formuÅ‚ujÄ… ZAPYTANIA PRAWNE w formie POSTANOWIENIA " SN może: o nieuznać zapytania Ò! postanowienie o uznać Ò! wydanie uchwaÅ‚y w skÅ‚adzie 3/7/CaÅ‚ej Izby sÄ™dziów W sytuacji, gdy SN uzna że zagadnienie prawne rzeczywiÅ›cie budzi uzasadnione wÄ…tpliwoÅ›ci i uchwaÅ‚a, którÄ… ma podjąć jednoznacznie rozstrzygnie sprawÄ™ to PRZEJMUJE jÄ… Ò! .uszanowanie zasady niezawisÅ‚oÅ›ci sÄ…dów i swobodnej oceny dowodów. CHARAKTER PRAWNY ART. 390 ART. 390. ż 1. Jeżeli przy rozpatrywaniu apelacji powstanie zagadnienie prawne budzÄ…ce poważne wÄ…tpliwoÅ›ci, sÄ…d może przedstawić to zagadnienie do rozstrzygniÄ™cia SÄ…dowi Najwyższemu, odraczajÄ…c rozpoznanie sprawy. SÄ…d Najwyższy wÅ‚adny jest przejąć sprawÄ™ do rozpoznania. ż 2. UchwaÅ‚a SÄ…du Najwyższego rozstrzygajÄ…ca zagadnienie prawne wiąże w danej sprawie. " W oparciu o art. 397 ż 2 przepis ten stosuje siÄ™ odpowiednio do postÄ™powania o zażalenie. KorzystajÄ…c z wykÅ‚adni gramatycznej Ò! UCHWAAA WIÅ»E SD W DANEJ SPRAWIE: " inne sÄ…dy nie sÄ… zwiÄ…zane jego rozstrzygniÄ™ciami Ò! ale jest tendencja, że jeżeli w kilku sprawach SN podobnie orzekÅ‚ to stosuje siÄ™ jego stanowisko w innych sprawach POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 ZARZDZENIA PRZEWODNICZCEGO W TOKU ROZPRAWY POZA ROZPRAW -PRZEWODNICZCY SKAADU ma pewne uprawnienia -może być przewodniczÄ…cy wydziaÅ‚u lub skÅ‚adu orzekajÄ…cego orzekajÄ…ce Ò! art. 155 kpc w sprawach NIEISTOTNYCH i -zaliczamy tu: PORZDKOWYCH WEZWANIE DO UZUPEANIENIA POZWU -ODWOAANIE od decyzji przewodniczÄ…cego do sÄ…du w ZWROT POZWU NIEUZUPEANIONEGO w trybie art.130ż2 oparciu o art. 226 Ò! postanowienie sÄ…du jest Art. 206. Termin rozprawy wyznacza przewodniczÄ…cy. zaskarżalne w trybie art. 380 (przy wniesieniu Å›rodka JednoczeÅ›nie z wyznaczeniem pierwszej rozprawy zarzÄ…dza odwoÅ‚awczego do sÄ…du Ii instancji) dorÄ™czenie pozwu i stosownie do potrzeby wyznacza sÄ™dziego sprawozdawcÄ™. Art. 208. ż 1. PrzewodniczÄ…cy, stosownie do okolicznoÅ›ci, wyda przed rozprawÄ… na podstawie pozwu i innych pism procesowych zarzÄ…dzenie majÄ…ce na celu przygotowanie rozprawy. PrzewodniczÄ…cy może w szczególnoÅ›ci: 1) wezwać strony do stawienia siÄ™ na rozprawÄ™ osobiÅ›cie lub przez peÅ‚nomocnika; 2) zażądać na rozprawÄ™ od paÅ„stwowej jednostki organizacyjnej lub jednostki organizacyjnej samorzÄ…du terytorialnego znajdujÄ…cych siÄ™ u nich dowodów, jeżeli strona sama dowodów tych otrzymać nie może; 3) wezwać na rozprawÄ™ wskazanych przez stronÄ™ Å›wiadków; 4) wezwać na rozprawÄ™ osoby powoÅ‚ane zgodnie przez strony na biegÅ‚ych; 5) zarzÄ…dzić przedstawienie dokumentów, przedmiotów oglÄ™dzin, ksiÄ…g, planów itd. ż 2. PrzewodniczÄ…cy może ponadto, w razie koniecznej potrzeby, zarzÄ…dzić oglÄ™dziny jeszcze przed rozprawÄ…. POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 WYROKI Rozstrzygniecie merytoryczne co do istoty sprawy: " WYJTEK: w postÄ™powaniu nieprocesowym rozstrzygniÄ™cie merytoryczne może być zawarte w postanowieniu. Maja charakter solenny Ò! wydawane sÄ… w imieniu RP po zamkniÄ™ciu rozprawy. ZASADY ORZEKANIA AKTUALNOÅšCI CZASU ORZEKANIA DOTYCZCE PRZEDMIOTU ORZEKANIA SWOBODNEJ OCENY DOWODÓW ZASADA AKTUALNOÅšCI CZASU ORZEKANIA Art. 316. ż 1. Po zamkniÄ™ciu rozprawy sÄ…d wydaje wyrok, biorÄ…c za podstawÄ™ stan rzeczy istniejÄ…cy w chwili zamkniÄ™cia rozprawy; w szczególnoÅ›ci zasÄ…dzeniu roszczenia nie stoi na przeszkodzie okoliczność, że staÅ‚o siÄ™ ono wymagalne w toku sprawy. ż 2. Rozprawa powinna być otwarta na nowo, jeżeli istotne okolicznoÅ›ci ujawniÅ‚y siÄ™ dopiero po jej zamkniÄ™ciu. SÄ…d wydajÄ…c wyrok bierze pod uwagÄ™ stan faktyczny w chwili (orzekania) zamkniÄ™cia rozprawy. Wyrok powinien być wydany w dniu zarzÄ…dzenia zamkniÄ™cia rozprawy, ale może to być odroczone o 14 dni Ò! sÄ…d powinien wiÄ™c brać pod uwagÄ™ te wszystkie okolicznoÅ›ci, które w tym czasie nastÄ…piÅ‚y. Art. 224. ż 1. PrzewodniczÄ…cy zamyka rozprawÄ™, gdy sÄ…d uzna sprawÄ™ za dostatecznie wyjaÅ›nionÄ…. Przed zamkniÄ™ciem rozprawy przewodniczÄ…cy udziela gÅ‚osu stronom. ż 2. Można zamknąć rozprawÄ™ również w wypadku, gdy ma być przeprowadzony jeszcze dowód przez sÄ™dziego wyznaczonego lub przez sÄ…d wezwany albo gdy ma być przeprowadzony dowód z akt lub wyjaÅ›nieÅ„ organów paÅ„stwowych, a rozprawÄ™ co do tych dowodów sÄ…d uzna za zbytecznÄ…. Art. 225. SÄ…d może zamkniÄ™tÄ… rozprawÄ™ otworzyć na nowo. ZASADY DOTYCZCE PRZEDMIOTU ORZEKANIA Wiążą siÄ™ z żądaniem zawartym w pozwie Ò! sÄ…d nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie byÅ‚ objÄ™ty żądaniem ani zasÄ…dzać ponad żądanie ART. 321. ż 1. SÄ…d nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie byÅ‚ objÄ™ty żądaniem, ani zasÄ…dzać ponad żądanie. WYJTKI OD ZASADY: " W SPRAWACH Z ZAKRESU STOSUNKÓW PRACY: Art. 4771. ż 1. SÄ…d wydajÄ…c wyrok orzeka o roszczeniach, które wynikajÄ… z faktów przytoczonych przez pracownika także wówczas, gdy roszczenie nie byÅ‚o objÄ™te żądaniem pracownika lub gdy byÅ‚o zgÅ‚oszone w rozmiarze mniejszym niż usprawiedliwiony wynikiem postÄ™powania. Przepisy o uzupeÅ‚nieniu wyroku stosuje siÄ™ odpowiednio. " W SPRAWACH Z ZAKRESU ART. 321 ż 2 ART. 321. ż 2. Przepisu paragrafu poprzedzajÄ…cego nie stosuje siÄ™ w sprawach o o roszczenia alimentacyjne o i o naprawienie szkody wyrzÄ…dzonej czynem niedozwolonym. W takich sprawach sÄ…d orzeka o roszczeniach, jakie wynikajÄ… z faktów przytoczonych przez powoda także wówczas, gdy roszczenie nie byÅ‚o objÄ™te żądaniem lub gdy byÅ‚o w nim zgÅ‚oszone w rozmiarze mniejszym niż usprawiedliwiony wynikiem postÄ™powania. " SZCZEGÓLNE OGRANICZENIE ODPOWIEDZIALNOÅšCI MA ZASTOSOWANIE W POSTPOWANIU EGZEKUCYJNYM Ò! SOLIDARNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ TYLKO DO WYSOKOÅšCI MAJTKU WSPÓLNEGO: Art. 319. Jeżeli pozwany ponosi odpowiedzialność z okreÅ›lonych przedmiotów majÄ…tkowych albo do wysokoÅ›ci ich wartoÅ›ci, sÄ…d może, nie wymieniajÄ…c tych przedmiotów ani ich wartoÅ›ci, uwzglÄ™dnić powództwo zastrzegajÄ…c pozwanemu prawo do powoÅ‚ania siÄ™ w toku postÄ™powania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialnoÅ›ci. " ROZAOÅ»ENIE NA RATY LUB POMNIEJSZENIE W SZCZEGÓLNIE UZASADNIONYCH WYPADKACH: Art. 320. W szczególnie uzasadnionych wypadkach sÄ…d może w wyroku rozÅ‚ożyć na raty zasÄ…dzone Å›wiadczenie, a w sprawach o wydanie nieruchomoÅ›ci lub o opróżnienie pomieszczenia - wyznaczyć odpowiedni termin do speÅ‚nienia tego Å›wiadczenia. " ZAPOBIEÅ»ENIE PRZEWLEKAOÅšCI POSTPOWANIA Art. 322. Jeżeli w sprawie o naprawienie szkody, o dochody, zwrot bezpodstawnego wzbogacenia lub o Å›wiadczenie z umowy o dożywocie sÄ…d uzna, że Å›cisÅ‚e udowodnienie wysokoÅ›ci żądania jest niemożliwe lub nader utrudnione, może w wyroku zasÄ…dzić odpowiedniÄ… sumÄ™ wedÅ‚ug swej oceny, opartej na rozważeniu wszystkich okolicznoÅ›ci sprawy. Wyrok wydawany jest po przeprowadzeniu rozprawy Ò! wyjÄ…tek stanowi WYROK WYDANY NA POSIEDZENIU NIEJAWNYM: ART. 341. W razie nienadejÅ›cia dowodu dorÄ™czenia na dzieÅ„ rozprawy sÄ…d może w ciÄ…gu nastÄ™pnych dwóch tygodni wydać na posiedzeniu niejawnym wyrok zaoczny, jeżeli w tym czasie otrzyma dowód dorÄ™czenia. Wyrok taki wiąże sÄ…d od chwili podpisania sentencji. ART. 47917. SÄ…d może wydać wyrok na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany uznaÅ‚ powództwo oraz gdy po zÅ‚ożeniu przez strony pism procesowych i dokumentów sÄ…d uzna, że sprawa jest dostatecznie wyjaÅ›niona do stanowczego rozstrzygniÄ™cia. ART. 47918. ż 1. (skreÅ›lony). ż 2. SÄ…d może wydać wyrok zaoczny na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany nie zÅ‚ożyÅ‚ odpowiedzi na pozew. POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 ZWIZANIE WYROKIEM Wyrok wydany na rozprawie Ò! zwiÄ…zanie od chwili OGAOSZENIA Art. 332. ż 1. SÄ…d jest zwiÄ…zany wydanym wyrokiem od chwili jego ogÅ‚oszenia. Wyrok wydany na posiedzeniu niejawnym Ò! wiąże od chwili PODPISANIA SENTENCJI ART. 341. W razie nienadejÅ›cia dowodu dorÄ™czenia na dzieÅ„ rozprawy sÄ…d może w ciÄ…gu nastÄ™pnych dwóch tygodni wydać na posiedzeniu niejawnym wyrok zaoczny, jeżeli w tym czasie otrzyma dowód dorÄ™czenia. Wyrok taki wiąże sÄ…d od chwili podpisania sentencji. SN sprecyzowaÅ‚ też pojÄ™cie WYROKU NIEISTNIEJCEGO: " wyrok nie podpisany " wyrok wydany na rozprawie ale nieogÅ‚oszony Ò! nie ma jak liczyć zwiÄ…zania i nie biegnÄ… terminy. Jeżeli wyrok nie zostaÅ‚ ogÅ‚oszony, to ponownie trzeba wszcząć postÄ™powanie na nowo lub otworzyć znów przewód sÄ…dowy. JEDNOŚĆ SKAADU SDZIOWSKIEGO ART. 323. Wyrok może być wydany jedynie przez sÄ™dziów, przed którymi odbyÅ‚a siÄ™ rozprawa poprzedzajÄ…ca bezpoÅ›rednio wydanie wyroku. " jedna rozprawa na kilku posiedzeniach " rozprawa BEZPOÅšREDNIO poprzedza wyrok " możliwa jest zmienność skÅ‚adu sÄ™dziowskiego, jednak pod warunkiem, że wyrok bÄ™dzie wydany przez ten skÅ‚ad, który prowadziÅ‚ posiedzenie zamykajÄ…ce postÄ™powanie SPRZECZNOŚĆ SKAADU SDZIOWSKIEGO Art. 379. Nieważność postÄ™powania zachodzi: 4) jeżeli skÅ‚ad sÄ…du orzekajÄ…cego byÅ‚ sprzeczny z przepisami prawa albo jeżeli w rozpoznaniu sprawy braÅ‚ udziaÅ‚ WYDANIE WYROKU SkÅ‚ada siÄ™ z: NARADY, GAOSOWANIA i SPORZDZENIA SENTENCJI. W I instancji robi to jeden sÄ™dzia. ART. 324. ż 1. SÄ…d wydaje wyrok po niejawnej naradzie sÄ™dziów. Narada obejmuje dyskusjÄ™, gÅ‚osowanie nad majÄ…cym zapaść orzeczeniem i zasadniczymi powodami rozstrzygniÄ™cia oraz spisanie sentencji wyroku. ż 2. PrzewodniczÄ…cy zbiera gÅ‚osy sÄ™dziów wedÅ‚ug ich starszeÅ„stwa sÅ‚użbowego, a Å‚awników wedÅ‚ug ich wieku, poczynajÄ…c od najmÅ‚odszego, sam zaÅ› gÅ‚osuje ostatni. Sprawozdawca, jeżeli jest wyznaczony, gÅ‚osuje pierwszy. Wyrok zapada wiÄ™kszoÅ›ciÄ… gÅ‚osów. SÄ™dzia, który przy gÅ‚osowaniu nie zgodziÅ‚ siÄ™ z wiÄ™kszoÅ›ciÄ…, może przy podpisywaniu sentencji zgÅ‚osić zdanie odrÄ™bne i obowiÄ…zany jest uzasadnić je na piÅ›mie przed podpisaniem uzasadnienia. ż 3. SentencjÄ™ wyroku podpisuje caÅ‚y skÅ‚ad sÄ…du. Wyrok musi być podpisany przez wszystkich sÄ™dziów, również przez tego sÄ™dziego, który zgÅ‚osiÅ‚ votum separatum (ale oczywiÅ›cie odpowiednio to zaznacza). UZASADNIENIE WYROKU Tu jest nieco inny reżim podpisania niż przy wydawaniu wyroku. ART. 330. ż 1. W sprawach rozstrzyganych w skÅ‚adzie trzech sÄ™dziów zawodowych uzasadnienie wyroku podpisujÄ… sÄ™dziowie, którzy brali udziaÅ‚ w jego wydaniu. Jeżeli którykolwiek z sÄ™dziów nie może podpisać uzasadnienia, przewodniczÄ…cy lub najstarszy sÅ‚użbÄ… sÄ™dzia zaznacza na wyroku przyczynÄ™ braku podpisu. ż 2. Uzasadnienie wyroku w sprawie rozpoznawanej z udziaÅ‚em Å‚awników podpisuje tylko przewodniczÄ…cy. W razie zÅ‚ożenia zdania odrÄ™bnego uzasadnienie wyroku podpisuje przewodniczÄ…cy wraz z Å‚awnikami. SPORZDZENIE SENTENCJI WYROKU Art. 325. Sentencja wyroku powinna zawierać wymienienie sÄ…du, sÄ™dziów, protokolanta oraz prokuratora, jeżeli braÅ‚ udziaÅ‚ w sprawie, datÄ™ i miejsce rozpoznania sprawy i wydania wyroku, wymienienie stron i oznaczenie przedmiotu sprawy oraz rozstrzygniÄ™cie sÄ…du o żądaniach stron. POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 ELEMENTY SKAADOWE WYROKU CZŚĆ WSTPNA FORMUAKA SENTENCJI UZASADNIENIE TENOR fakultatywna KOMPARYCJA, RUBRUM Ò! sÄ…d orzeka:... RUBRUM Zawiera takie elementy jak: " DATA WYDANIA WYROKU (ogÅ‚oszenia wyroku) Ò! jeżeli wyrok byÅ‚ ogÅ‚aszany, to sporzÄ…dzany jest z tego protokół. " CHARAKTERYSTYKA SDU Ò! charakterystyka sÄ…du, który wydaÅ‚ wyrok: Nr WydziaÅ‚u W skÅ‚adzie Protokolant... Przy udziale prokuratora ... Sprawy prowadzonej w dniu ... " OZNACZENIE STRON Ò! sprawa z powództwa Pana A przeciwko Panu B " OKRESLENIE PRZEDMIOTU TENOR RozstrzygniÄ™cie o żądaniu powoda Ò! uzasadnienie co i od kogo zostaÅ‚o zasÄ…dzone. ART. 324 ż 3. SentencjÄ™ wyroku podpisuje caÅ‚y skÅ‚ad sÄ…du. UZASADNIENIE ART. 328. ż 1. Uzasadnienie wyroku sporzÄ…dza siÄ™ na żądanie strony, zgÅ‚oszone w terminie tygodniowym od dnia ogÅ‚oszenia sentencji wyroku, a w wypadku o którym mowa w art. 327 ż 2 - od dnia dorÄ™czenia sentencji wyroku. Żądanie spóznione sÄ…d odrzuci na posiedzeniu niejawnym. SÄ…d sporzÄ…dza uzasadnienie wyroku również wówczas, gdy wyrok zostaÅ‚ zaskarżony w ustawowym terminie. ż 2. Uzasadnienie wyroku powinno zawierać wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygniÄ™cia, a mianowicie: ustalenie faktów, które sÄ…d uznaÅ‚ za udowodnione, dowodów, na których siÄ™ oparÅ‚, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówiÅ‚ wiarygodnoÅ›ci i mocy dowodowej, oraz wyjaÅ›nienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa. Jest tu kwestia uzasadnienia i dorÄ™czenia wyroku z urzÄ™du. Gdy zÅ‚ożono WNIOSEK O UZASADNIENIE lub WNIESIONO APELACJE (w terminie przewidzianym dla wniesienia wniosku o uzasadnienie) Ò! zgodnie z art. 329 sÄ…d w terminie 7 DNI sporzÄ…dza uzasadnienie: " jest to termin instrukcyjny. Zawiera charakterystykÄ™ pozwu: co byÅ‚o, co żądaÅ‚ i podtrzymywaÅ‚, argumenty przed i w dniu otwarcia przewodu sÄ…dowego. SD USTALIA CO NASTPUJE: " podanie stanu faktycznego... " Dowód: ... SD ZWAÅ»YA CO NASTPUJE: " ustaliÅ‚ w oparciu o jakie dowody, dlaczego " zgodnoÅ›ci i sprzecznoÅ›ci Ò! w celu przekonania stron do sÅ‚usznoÅ›ci wyroku RozstrzygniÄ™cie o kosztach. Podpisanie. OGAOSZENIE WYROKU OkreÅ›lone w art. 326 w nawiÄ…zaniu do art. 332 ż 2 Art. 326. ż 1. OgÅ‚oszenie wyroku powinno nastÄ…pić na posiedzeniu, na którym zamkniÄ™to rozprawÄ™. Jednakże w sprawie zawiÅ‚ej sÄ…d może odroczyć ogÅ‚oszenie wyroku na czas do dwóch tygodni. W postanowieniu o odroczeniu sÄ…d powinien wyznaczyć termin ogÅ‚oszenia wyroku i ogÅ‚osić go niezwÅ‚ocznie po zamkniÄ™ciu rozprawy. ż 2. OgÅ‚oszenie wyroku nastÄ™puje na posiedzeniu jawnym. Nieobecność stron nie wstrzymuje ogÅ‚oszenia. Jeżeli ogÅ‚oszenie byÅ‚o odroczone, może go dokonać sam przewodniczÄ…cy. ż 3. OgÅ‚oszenia wyroku dokonuje siÄ™ przez odczytanie sentencji. Po ogÅ‚oszeniu sentencji przewodniczÄ…cy podaje ustnie zasadnicze powody rozstrzygniÄ™cia, może jednak tego zaniechać, jeżeli sprawa byÅ‚a rozpoznawana przy drzwiach zamkniÄ™tych. Art. 332 zawiera szczególne obostrzenia w zakresie cofniÄ™cia pozwu: " COFNICIE POZWU w oparciu o art. 203 nawet PO WYDANIU WYROKU jeżeli speÅ‚nione zostaÅ‚y Å‚Ä…cznie trzy przesÅ‚anki: 1. WYDANO WYROK 2. NIKT NIE ZASKARÅ»YA WYDANEGO WYROKU 3. ZRZECZENIE ROSZCZENIA POWODA straciÅ‚ legitymacje materialnÄ… i nigdy nie wytoczy powództwa w tej kwestii. POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 KLASYFIKACJA WYROKÓW KRYTERIUM SKUTKÓW PRAWNYCH KONSTYTUTYWNY DEKLARATORYJNY -tworzÄ… nowy stan prawny i wywoÅ‚ujÄ… skutki -stwierdzenie istnienia pewnego stanu rzeczy -wyroki uwzglÄ™dniajÄ…ce powództwo o uksztaÅ‚towanie -WYROKI ODDALAJCE POWÓDZTWO Ò! wszystkie stosunku prawnego lub prawa: -WYROKI UWZGLDNIAJCE POWÓDZTWO O ZASDZENIE *EX NUNC od chwili wydania wyroku ÅšWIADCZENIA *EX TUNC wstecz (np. unieważnienie małżeÅ„stwa) -WYROKI UWZGLDNIAJCE POWÓDZTWO O USTANOWIENIE ISTNIENIA LUB NIEISTNIENIA STOSUNKU PRAWNEGO LUB PRAWA KRYTERIUM ZAKRESU ROZSTRZYGNICIA CAAOÅšCIOWY CZÅšCIOWY WSTPNY KOCCOWY UZUPEANIAJCY (ART. 351) ACZNY (ART.219) Wyrok caÅ‚oÅ›ciowy SÄ…d ustosunkowuje siÄ™ do caÅ‚oÅ›ci żądania zawartego w pozwie w jednym wyroku Ò! Å‚Ä…cznie z kosztami. Wyrok częściowy Jeżeli dostatecznie wyjaÅ›niona do rozstrzygniÄ™cia jest tylko część żądania lub niektóre z żądaÅ„ pozwu. SÄ…d może wydać kilka wyroków częściowych w tej samej sprawie. W wyroku koÅ„cowym rozstrzyga o kosztach procesu. SÄ… zaskarżalne w drodze apelacji. MogÄ… być tytuÅ‚ami egzekucyjnymi lub wykonawczymi. Wyrok wstÄ™pny Przy rozpatrywaniu sprawy sÄ…d rozpatruje dwie kwestie: " ROZSTRZYGNICIE SPORU CO DO SAMEJ ZASADY " ROZSTRZYGNICIE CO DO SPORNEJ WYSOKOÅšCI Å»DANIA SÄ…d może uznać roszczenie za usprawiedliwione w zasadzie Ò! może wydać rozstrzygniÄ™cie tylko w tej kwestii a w pozostaÅ‚ej zarzÄ…dzić dalszÄ… rozprawÄ™ lub jej odroczenie. SÄ…d przesÄ…dza zasadÄ™ odpowiedzialnoÅ›ci pozwanego. Zawsze musi być w formie wyroku pozytywnego. Nie koÅ„czy postÄ™powania Ò! sÄ…d musi wydać drugi wyrok. Wyrok koÅ„cowy Wydawane, gdy wczeÅ›niej sÄ…d wydaÅ‚ inny wyrok. Wyrok uzupeÅ‚niajÄ…cy Strona może w ciÄ…gu 2 TYGODNI od ogÅ‚oszenia wyroku lub od chwili jego dorÄ™czenia z urzÄ™du zgÅ‚osić wniosek o uzupeÅ‚nienie wyroku, jeżeli sÄ…d nie orzekÅ‚ o: " CAAOÅšCI Å»DANIA " O NATYCHMIASTOWEJ WYKONALNOÅšCI " NIE ZAMIEÅšCIA DODATKOWEGO ORZECZENIA (z urzÄ™du musi) Orzeczenie uzupeÅ‚niajÄ…ce wyrok zapada w formie WYROKU, chyba że uzupeÅ‚nienie dotyczy wyÅ‚Ä…cznie kosztów lub natychmiastowej wykonalnoÅ›ci. Wyrok Å‚Ä…czny ART. 219. SÄ…d może zarzÄ…dzić poÅ‚Ä…czenie kilku oddzielnych spraw toczÄ…cych siÄ™ przed nim w celu ich Å‚Ä…cznego rozpoznania lub także rozstrzygniÄ™cia, jeżeli sÄ… one ze sobÄ… w zwiÄ…zku lub mogÅ‚y być objÄ™te jednym pozwem. SÄ…d oddzielnie orzeka o żądaniach każdego z pozwów. POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 KRYTERIUM ZACHOWANIA SI POZWANEGO KONTRADYKTORYJNY Z UZNANIA ZAOCZNY Wyrok z uznania Akt dyspozycji materialnej prowadzÄ…cy do wyroku uznajÄ…cego powództwo. Jest oÅ›wiadczeniem WIEDZY (przyznanie faktu) oraz WOLI (chce by sÄ…d wydaÅ‚ wyrok zgodnie z żądaniem powoda w oparciu o okolicznoÅ›ci z pozwu). ART. 213. ż 1. Fakty powszechnie znane sÄ…d bierze pod uwagÄ™ nawet bez powoÅ‚ania siÄ™ na nie przez strony. ż 2. SÄ…d jest zwiÄ…zany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia spoÅ‚ecznego albo zmierza do obejÅ›cia prawa. " zgodność z zasadami współżycia spoÅ‚ecznego i prawem. SÄ…d z urzÄ™du nadaje RYGOR NATYCHMIASTOWEJ WYKONALNOÅšCI zgodnie z art. 333 ż 1 pkt. 2 Art. 101 Ò! zwrot kosztów procesu pozwanemu. Wyrok kontradyktoryjny Wyrok podejmuje obronÄ™ w formie wyjaÅ›nieÅ„ ustnych lub pisemnych. Wyrok zaoczny W oparciu o art. 339 ż 1 i art. 340 ART. 339. ż 1. Jeżeli pozwany nie stawiÅ‚ siÄ™ na posiedzenie wyznaczone na rozprawÄ™ albo mimo stawienia siÄ™ nie bierze udziaÅ‚u w rozprawie, sÄ…d wyda wyrok zaoczny. ż 2. W tym wypadku przyjmuje siÄ™ za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznoÅ›ciach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych dorÄ™czonych pozwanemu przed rozprawÄ…, jeżeli nie budzÄ… one uzasadnionych wÄ…tpliwoÅ›ci co do zgodnoÅ›ci z prawdziwym stanem rzeczy. ART. 340. Wyrok wydany w nieobecnoÅ›ci pozwanego nie bÄ™dzie zaoczny, jeżeli pozwany żądaÅ‚ przeprowadzenia rozprawy w swej nieobecnoÅ›ci albo skÅ‚adaÅ‚ już w sprawie wyjaÅ›nienia ustnie lub na piÅ›mie. Wydawany, gdy NIE MA WYJAÅšNIEC POZWANEGO Ò! w sytuacjach: " POZWANY NIE STAWIA SI I NIE Å»DAA PROWADZENIA POD NIEOBECNOŚĆ: o pod warunkiem, ze jest ZWROTKA (zwrotne poÅ›wiadczenie dorÄ™czenia zawiadomienia o terminie rozprawy) " POZWANY STAWIA SI, ALE NIE BIERZE UDZIAAU " TWIERDZENIA POWODA O OKOLICZNOÅšCIACH FAKTYCZNYCH Z POZWU NIE BUDZ WTPLIWOÅšCI ART. 177 P 1 PKT 5 Ò! ZAWIESZENIE POSTPOWANIA zgodnie gdy na rozprawÄ™ nie stawiÅ‚y siÄ™ obie strony. Np. brak jest aktualnego adresu (wysÅ‚aliÅ›my pismo i wóciÅ‚o do sÄ…du z adnotacjÄ…, że pozwany już tam nie mieszka) Ò! jest to brak istotny pojawi siÄ™ w trakcie trwania postÄ™powania to sÄ…d wzywa do nieuzupeÅ‚nienia ale nie pod rygorem zwrotu pozwu lecz rygorem zawieszenia zgodnie z art. 177 ż 1 pkt 6, a przewodniczÄ…cy zarzÄ…dzeniem wzywa powoda do uzupeÅ‚nienie w 3 lata WYROKÓW ZAOCZNYCH NIE STOSUJE SI, GDY: " niestawiennictwo ma charakter przemijajÄ…cy i nie ma zÅ‚ej woli pozwanego " sprawy małżeÅ„skie " sprawy na pÅ‚aszczyznie rodzice-dzieci (art. 458 ż 1) Co do zasady wyrok zaoczny wydawany jest po przeprowadzeniu rozprawy, ale możliwe jest zastrzeżenie: ZASTRZEÅ»ENIE WYROKU ZAOCZNEGO " art. 431 Ò! wyrok zaoczny może być wydany mimo braku zwrotki na rozprawie, ale w ciÄ…gu 2 tygodni można wydać wyrok zaoczny od chwili podpisania sentencji o rozstrzygniÄ™cie na posiedzeniu niejawnym " 479 18 ż 2 Ò! sprawy gospodarcze o na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany nie zÅ‚ożyÅ‚ odpowiedzi na pozew. Jeżeli uwzglÄ™dniono powództwo Ò! rygor natychmiastowej wykonalnoÅ›ci. Nie jest uzasadniany: " pozwany w ogóle nie może zÅ‚ożyć wniosku o uzasadnienie " powód może zÅ‚ożyć wniosek tylko, gdy wyrok byÅ‚ dla niego niekorzystny. Z urzÄ™du dorÄ™czane obu stronom. POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 ZASKARÅ»ALNOŚĆ " nie obowiÄ…zuje zasada konkurencyjnoÅ›ci Å›rodków odwoÅ‚awczych, każda ze stron ma tylko jeden sposób dziaÅ‚ania: SPRZECIW POZWANEGO APELACJA POWODA Art. 344 -na zasadach ogólnych, gdy wyrok jest -1 tydzieÅ„ od dorÄ™czenia niekorzystny w ciÄ…gu 14 dni od wydania wyroku -szczególny Å›rodek zaskarżenia *po terminie Ò! nie wywoÅ‚uje skutków *w terminie Ò! ponowna rozprawa przed sÄ…dem I instancji i nowy wyrok zaskarżalny na zasadach ogólnych -każdy wyrok może być wyrokiem zaocznym (caÅ‚oÅ›ciowy, częściowy...) -sprzeciw można cofnąć -cofniÄ™cie pozwu art. 347 z art. 332 Pozew wyrok zaoczny wyrok kontradyktoryjny(drugi w tej samej sprawie) aż do uprawomocnienia Art. 203 art. 332 ż 2 art. 332 ż 2 POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 REKTYFIKACJA WYROKU UZUPEANIENIE ART. 351 SPROSTOWANIE ART. 350 WYKAADNIA ART. 352 UZUPEANIENIE ART. 351 ART. 351. ż 1. Strona może w ciÄ…gu dwóch tygodni od ogÅ‚oszenia wyroku, a gdy dorÄ™czenie wyroku nastÄ™puje z urzÄ™du - od jego dorÄ™czenia, zgÅ‚osić wniosek o uzupeÅ‚nienie wyroku, jeżeli sÄ…d nie orzekÅ‚ o caÅ‚oÅ›ci żądania, o natychmiastowej wykonalnoÅ›ci albo nie zamieÅ›ciÅ‚ w wyroku dodatkowego orzeczenia, które wedÅ‚ug przepisów ustawy powinien byÅ‚ zamieÅ›cić z urzÄ™du. Dotyczy to także wypadku, gdy w sprawie, której zakres nie zależy od treÅ›ci żądania pozwu, sÄ…d - wbrew wynikom postÄ™powania - nie orzekÅ‚ o roszczeniu nie zgÅ‚oszonym w żądaniu lub przyznaÅ‚ je w rozmiarze mniejszym niż należaÅ‚o. ż 2. Wniosek o uzupeÅ‚nienie wyroku co do zwrotu kosztów lub natychmiastowej wykonalnoÅ›ci sÄ…d może rozpoznać na posiedzeniu niejawnym. ż 3. Orzeczenie uzupeÅ‚niajÄ…ce wyrok zapada w postaci wyroku, chyba że uzupeÅ‚nienie dotyczy wyÅ‚Ä…cznie kosztów lub natychmiastowej wykonalnoÅ›ci. Np.: pozwany wnosiÅ‚ w pozwie o 1000 zÅ‚ zasÄ…dzono na rzecz powoda mu 800 zÅ‚ (w dalszej części powództwo powinno zostać oddalone), nadano rygor natychmiastowej wykonalnoÅ›ci, kwestia kosztów postÄ™powania Strona może wnieść w ciÄ…gu 2 tygodni od ogÅ‚oszenia/dorÄ™czenia dokonywanego z urzÄ™du: " z urzÄ™du dorÄ™czane sÄ…: wyroki zaoczne i gdy strona pozbawiona jest wolnoÅ›ci. KATALOG SYTUACJI, w których dopuszczalne jest uzupeÅ‚nienie jest zamkniÄ™ty: 1. SÄ…d nie orzekÅ‚ o caÅ‚oÅ›ci roszczenia. 2. Nie ma orzeczenie o natychmiastowej wykonalnoÅ›ci z urzÄ™du lub na wniosek 3. Nie ma rozstrzygnięć dodatkowych, które powinien zamieÅ›cić z urzÄ™du 4. Sprawy z art. 321 ż 2 " roszczenia alimentacyjne " sprawy pracownicze " roszczenie o naprawienie szkody wyrzÄ…dzonej czynem niedozwolonym SÄ…d nie jest zwiÄ…zany pozwem i orzeka w oparciu o stan faktyczny Ò! dlatego powinien zasÄ…dzić wiÄ™cej. Postanowienie uzupeÅ‚niajÄ…ce Ò! w oparciu o art. 394 ż 1 jest zaskarżalne jeżeli dotyczyÅ‚o: " kosztów postÄ™powania " natychmiastowej wykonalnoÅ›ci Jest zaskarżalny na zasadach ogólnych. SPROSTOWANIE ART. 350/UZASADNIENIE ART. 350. ż 1. SÄ…d może z urzÄ™du sprostować w wyroku niedokÅ‚adnoÅ›ci, bÅ‚Ä™dy pisarskie albo rachunkowe lub inne oczywiste omyÅ‚ki. ż 2. Sprostowanie sÄ…d może postanowić na posiedzeniu niejawnym; o sprostowaniu umieszcza siÄ™ wzmiankÄ™ na oryginale wyroku, a na żądanie stron także na udzielonych im wypisach. Dalsze odpisy i wypisy powinny być zredagowane w brzmieniu uwzglÄ™dniajÄ…cym postanowienie o sprostowaniu. ż 3. Jeżeli sprawa toczy siÄ™ przed sÄ…dem drugiej instancji, sÄ…d ten może z urzÄ™du sprostować wyrok pierwszej instancji. PRZESAANKI: NiedokÅ‚adność. BÅ‚Ä™dy pisarskie. BÅ‚Ä™dy rachunkowe Oczywiste omyÅ‚ki. W formie POSTANOWIENIA Ò! przysÅ‚uguje zażalenie w oparciu o art. 394 ż 1 pkt 8. NastÄ™puje Z URZDU lub na WNIOSEK STRONY. Wydawane zwykle przez ten sÄ…d, który wydawaÅ‚ wyrok w I instancji, ale jeżeli sprawa trafiÅ‚a już do sÄ…du II instancji, to wydaje je sÄ…d II instancji chyba, że uchyliÅ‚ orzeczenie i przekazaÅ‚ sprawÄ™ do ponownego rozpatrzenia. WYKAADNIA ART. 352 ART. 352. SÄ…d, który wydaÅ‚ wyrok, rozstrzyga postanowieniem wÄ…tpliwoÅ›ci co do jego treÅ›ci. Postanowienie w tym przedmiocie sÄ…d może wydać na posiedzeniu niejawnym. Dokonywana z urzÄ™du lub na wniosek w formie zaskarżalnego postanowienia. Nie ma wpÅ‚ywu na bieg terminów do wniesienia Å›rodków odwoÅ‚awczych. Zgodnie z art. 361 i art. 362 przepisy o wyrokach stosuje siÄ™ odpowiednio do postanowieÅ„ i zarzÄ…dzeÅ„. POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 POSTANOWIENIA Wydawane sÄ… w kwestiach formalnych a nie materialnych. " WYJTEK: w postÄ™powaniu nieprocesowym rozstrzygniÄ™cie jest w formie postanowienia i wówczas dotyczy również kwestii merytorycznych. Art. 354 Ò! wydawane gdy nie ma podstaw do rozstrzygniÄ™cia merytorycznego sprawy KRYTERIA PODZIAAÓW POSTANOWIEC KOCCZCE POSTPOWANIE W SPRAWIE NIE KOCCZCE POSTPOWANIA W SPRAWIE Może być uchylone lub zmienione pod warunkiem -UMORZENIE art. 355 Ò! cofniÄ™cie lub wydanie wyroku jest zmiany okolicznoÅ›ci sprawy. zbÄ™dne lub niedopuszczalne *ugoda speÅ‚nia funkcjÄ™ wyroku art. 777 Art. 359 ż 2 Ò! wyjÄ…tek: ten sam sÄ…d może zmienić *brak przesÅ‚anek procesowych lub pojawienie siÄ™ postanowienie nowym postanowieniem. przeszkód w toku postÄ™powania -ODRZUCENIE art. 159, art. 1199 SÄ… zaskarżalne w drodze zażalenia. Wiążą sÄ…d od chwili wydania w oparciu o art. 358, a w oparciu o art. 359 również gdy zmieniÄ… siÄ™ okolicznoÅ›ci. ZASKARÅ»ALNE NIEZASKARÅ»ALNE -POSTANOWIENIA KOCCZCE POSTPOWANIE W SPRAWIE Gdy ustawodawca nie przewidziaÅ‚ wyraznie takiej -postanowienia, na które ustawodawca przewidziaÅ‚ możliwoÅ›ci. MOÅ»LIWOŚĆ ZNIESIENIA ART. 394 Dotyczy postanowieÅ„ dowodowych. Można o nich wspomnieć wnoszÄ…c odwoÅ‚anie w oparciu o art. 380. NA POSIEDZENIU JAWNYM NA POSIEDZENIU NIEJAWNYM ART. 356. RozstrzygniÄ™cia zawarte w postanowieniach nie koÅ„czÄ…cych postÄ™powania w sprawie, wydanych na posiedzeniach Art. 357 ż 2. Postanowienia wydane na posiedzeniu niejawnym jawnych, wpisuje siÄ™ do protokoÅ‚u bez spisywania odrÄ™bnej sentencji, sÄ…d dorÄ™cza z urzÄ™du obu stronom, chyba że przepis szczególny jeżeli nie przysÅ‚uguje na nie zażalenie. stanowi inaczej. Gdy stronie przysÅ‚uguje Å›rodek zaskarżenia, ART. 357. ż 1. Postanowienia ogÅ‚oszone na posiedzeniu jawnym postanowienie należy dorÄ™czyć z uzasadnieniem; dorÄ™czajÄ…c sÄ…d uzasadnia tylko wtedy, gdy podlegajÄ… one zaskarżeniu, i tylko na postanowienie należy pouczyć stronÄ™ wystÄ™pujÄ…cÄ… w sprawie bez żądanie strony zgÅ‚oszone w terminie tygodniowym od dnia ogÅ‚oszenia adwokata lub radcy prawnego o dopuszczalnoÅ›ci, terminie i sposobie postanowienia. Postanowienia te dorÄ™cza siÄ™ tylko tej stronie, która wniesienia Å›rodka zaskarżenia. zażądaÅ‚a sporzÄ…dzenia uzasadnienia i dorÄ™czenia postanowienia z Art. 358. Postanowienie wydane na posiedzeniu niejawnym uzasadnieniem. wiąże sÄ…d od chwili, w której zostaÅ‚o podpisane wraz z uzasadnieniem, SÄ… postanowienia niezaskarżalne Ò! wpisywane do jeżeli zaÅ› sÄ…d postanowienia nie uzasadnia, od chwili podpisania sentencji. protokoÅ‚u. Art. 360. Postanowienia stajÄ… siÄ™ skuteczne w takim zakresie i w SÄ… postanowienia niezaskarżalne Ò! oddzielna taki sposób, jaki wynika z ich treÅ›ci, z chwilÄ… ogÅ‚oszenia, a jeżeli sentencja, na wniosek w ciÄ…gu tygodnia uzasadnienie ogÅ‚oszenia nie byÅ‚o - z chwilÄ… podpisania sentencji. Art. 396. SÄ…d pierwszej instancji może wstrzymać wykonanie zaskarżonego postanowienia do czasu rozstrzygniÄ™cia zażalenia. Postanowienie takie może zapaść na posiedzeniu niejawnym. PRAWOMOCNOŚĆ ORZECZEC Art. 363. ż 1. Orzeczenie sÄ…du staje siÄ™ prawomocne, jeżeli nie przysÅ‚uguje co do niego Å›rodek odwoÅ‚awczy lub inny Å›rodek zaskarżenia. ż 2. Mimo niedopuszczalnoÅ›ci odrÄ™bnego zaskarżenia nie stajÄ… siÄ™ prawomocne postanowienia podlegajÄ…ce rozpoznaniu przez sÄ…d drugiej instancji, gdy sÄ…d ten rozpoznaje sprawÄ™, w której je wydano. ż 3. Jeżeli zaskarżono tylko część orzeczenia, staje siÄ™ ono prawomocne w części pozostaÅ‚ej z upÅ‚ywem terminu do zaskarżenia, chyba że sÄ…d drugiej instancji może z urzÄ™du rozpoznać sprawÄ™ także w tej części. Art. 364. Prawomocność orzeczenia stwierdza na wniosek strony sÄ…d pierwszej instancji na posiedzeniu niejawnym, a dopóki akta sprawy znajdujÄ… siÄ™ w sÄ…dzie drugiej instancji - ten sÄ…d. Stwierdzenia dokonuje sÄ…d jednoosobowo. Art. 365. ż 1. Orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sÄ…d, który je wydaÅ‚, lecz również inne sÄ…dy i inne organy paÅ„stwowe, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby. ż 2. Kodeks postÄ™powania karnego okreÅ›la, w jakim zakresie orzeczenia sÄ…du cywilnego nie wiążą sÄ…du w postÄ™powaniu karnym. Art. 366. Wyrok prawomocny ma powagÄ™ rzeczy osÄ…dzonej tylko co do tego, co w zwiÄ…zku z podstawÄ… sporu stanowiÅ‚o przedmiot rozstrzygniÄ™cia, a ponadto tylko miÄ™dzy tymi samymi stronami. POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 KAZUS 1 SÄ…d wydaÅ‚ wyrok zaoczny częściowo uwzglÄ™dniajÄ…cy roszczenie powoda 1 X 2003 r., rozstrzygnÄ…Å‚ w nim o kosztach. 4 X 2003 dorÄ™czono pozwanemu. 12 X 2003 pozwany wniósÅ‚ sprzeciw oraz wniosek o uzupeÅ‚nienie wyroku. Nie można wnieść sprzeciwy, bo minęło 8 dni od dorÄ™czenia: " Art. 344 Ò! tydzieÅ„ od dorÄ™czenia " Odrzuca na posiedzeniu niejawnym postanowieniem Wniosek o uzupeÅ‚nienie " Art. 351 przy dorÄ™czanych z urzÄ™du na dwa tygodnie " Może, bo nie orzekÅ‚ sÄ…d o oddaleniu w dalszej części KAZUS 2 Strona wniosÅ‚a o zwolnienie od kosztów i ustanowienie adwokata z urzÄ™du. SÄ…d na posiedzeniu niejawnym: " zwolniÅ‚ stronÄ™ od części kosztów sÄ…dowych " ustanowiÅ‚ adwokata z urzÄ™du W pozostaÅ‚ej części sÄ…d wniosek oddaliÅ‚. W jakiej formie sÄ…d podejmie decyzjÄ™, czy jest zaskarżalna, czy należy uzasadnić (w jakim zakresie). Oddalenie powództwa Ò! wyrok deklaratoryjny. Postanowienie o ustaleniu adwokata z urzÄ™du Ò! art. 394 ż 1 pkt 2 " niezaskarżalne Ò! nie trzeba uzasadniać, bo uwzglÄ™dniono proÅ›bÄ™ Koszty zgodnie z art. 123 (98 i nastÄ™pne) postanowienie o zwolnieniu " te które nie zwolniÅ‚o Ò! zaskarżalne jest oddalenie zwolnienia i tylko tÄ™ część trzeba uzasadnić i można zaskarżyć. KAZUS 3 Powód pozwaÅ‚ zakÅ‚ad ubezpieczeniowy z tytuÅ‚u odpowiedzialnoÅ›ci cywilnej o zapÅ‚atÄ™ 2000 zÅ‚ z tytuÅ‚u naprawy uszkodzonego samochodu i 1000 zÅ‚ z tytuÅ‚u utraconych korzyÅ›ci. W toku procesu powód cofnÄ…Å‚ żądanie o zasÄ…dzenia 1000 zÅ‚. Co należy zrobić? Art. 355 ż 1 W części cofniÄ™tej należy umorzyć. POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 NATYCHMIASTOWA WYKONALNOŚĆ Orzeczenie ma status egzekucyjnego. Art. 777 Ò! TYTUA EGZEKUCYJNY Ò! jest podstawÄ… uzyskania klauzuli wykonalnoÅ›ci Art. 777. ż 1. TytuÅ‚ami egzekucyjnymi sÄ…: 1) orzeczenie sÄ…du prawomocne lub podlegajÄ…ce natychmiastowemu wykonaniu, jak również ugoda zawarta przed sÄ…dem; 2) wyrok sÄ…du polubownego lub ugoda zawarta przed takim sÄ…dem; 3) inne orzeczenia, ugody i akty, które z mocy ustawy podlegajÄ… wykonaniu w drodze egzekucji sÄ…dowej; 4) akt notarialny, w którym dÅ‚użnik poddaÅ‚ siÄ™ egzekucji i który obejmuje obowiÄ…zek zapÅ‚aty sumy pieniężnej lub uiszczenia innych rzeczy zamiennych, iloÅ›ciowo w akcie oznaczonych, albo też obowiÄ…zek wydania rzeczy indywidualnie oznaczonej, gdy termin zapÅ‚aty, uiszczenia lub wydania jest w akcie wskazany. 5) akt notarialny, w którym dÅ‚użnik poddaÅ‚ siÄ™ egzekucji i który obejmuje obowiÄ…zek zapÅ‚aty sumy pieniężnej do wysokoÅ›ci w akcie wprost okreÅ›lonej albo oznaczonej za pomocÄ… klauzuli waloryzacyjnej, gdy akt okreÅ›la warunki, które upoważniajÄ… wierzyciela do prowadzenia przeciwko dÅ‚użnikowi egzekucji na podstawie tego aktu o caÅ‚ość lub część roszczenia, jak również termin, do którego wierzyciel może wystÄ…pić o nadanie temu aktowi klauzuli wykonalnoÅ›ci. ż 2. OÅ›wiadczenie dÅ‚użnika, o którym mowa w ż 1 pkt 4 lub 5, może być zÅ‚ożone także w odrÄ™bnym akcie notarialnym. Może być: Z MOCY USTAWY Z ORZECZENIA SDU -art. 360 postanowienia -orzeczenia art. 388 sÄ…du II instancji Ò! wyjÄ…tek to sprawy małżeÅ„skie -art. 392 ż 3 POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 APELACJA Szczególne, kwalifikowane pismo procesowe. Można je wnieść droga standardowÄ… lub ustnie do protokoÅ‚u. Art. 368. ż 1. Apelacja powinna czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego, a ponadto zawierać: 1) oznaczenie wyroku, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest on zaskarżony w caÅ‚oÅ›ci czy w części, 2) zwiÄ™zÅ‚e przedstawienie zarzutów, 3) uzasadnienie zarzutów, 4) powoÅ‚anie, w razie potrzeby, nowych faktów i dowodów oraz wykazanie, że ich powoÅ‚anie w postÄ™powaniu przed sÄ…dem pierwszej instancji nie byÅ‚o możliwe albo że potrzeba powoÅ‚ania siÄ™ na nie wynikÅ‚a pózniej, 5) wniosek o zmianÄ™ lub o uchylenie wyroku z zaznaczeniem zakresu żądanej zmiany lub uchylenia. ż 2. W sprawach o prawa majÄ…tkowe należy oznaczyć wartość przedmiotu zaskarżenia. Wartość ta może być oznaczona na kwotÄ™ wyższÄ… od wartoÅ›ci przedmiotu sporu wskazanej w pozwie jedynie wtedy, gdy powód rozszerzyÅ‚ powództwo lub sÄ…d orzekÅ‚ ponad żądanie. Przepisy art. 19-24 i 25 ż 1 stosuje siÄ™ odpowiednio. ELEMENTY APELACJI 1. OZNACZENIE SDU tego, który wydaÅ‚ zaskarżony wyrok, ale rozpoznaje jÄ… sÄ…d wyższej instancji. 2. OZNACZENIE STRON powód, pozwany (imiÄ™, nazwisko, adresy, czy jest reprezentowany przez peÅ‚nomocnika) " PeÅ‚nomocnictwo art. 91 Ò! bÄ™dzie skuteczne również w postÄ™powaniu odwoÅ‚awczym Jeżeli peÅ‚nomocnictwo byÅ‚o ogólne nie trzeba ponownie zaÅ‚Ä…czać peÅ‚nomocnictwa Trzeba, gdy chce siÄ™ je poszerzyć lub gdy wczeÅ›niej nie byÅ‚o go w aktach Art. 91. PeÅ‚nomocnictwo procesowe obejmuje z samego prawa umocowanie do: 1) wszystkich Å‚Ä…czÄ…cych siÄ™ ze sprawÄ… czynnoÅ›ci procesowych, nie wyÅ‚Ä…czajÄ…c powództwa wzajemnego, skargi o wznowienie postÄ™powania, i postÄ™powania wywoÅ‚anego ich wniesieniem, jako też wniesieniem interwencji głównej przeciwko mocodawcy; 2) wszelkich czynnoÅ›ci dotyczÄ…cych zabezpieczenia i egzekucji; 3) udzielenia dalszego peÅ‚nomocnictwa procesowego adwokatowi lub radcy prawnemu; 4) zawarcia ugody, zrzeczenia siÄ™ roszczenia albo uznania powództwa, jeżeli czynnoÅ›ci te nie zostaÅ‚y wyÅ‚Ä…czone w danym peÅ‚nomocnictwie; 5) odbioru kosztów procesu od strony przeciwnej. 3. PODPIS 4. ZAACZNIKI. PRZEDMIOT ZASKARÅ»ENIA Gdy zaskarżamy caÅ‚y wyrok Ò! przedmiot taki sam jak w akcie oskarżenia. Gdy zaskarżamy w części Ò! może być mniejsza wartość przedmiotu zaskarżenia niż wartość przedmiotu sporu. Gdy powód rozszerzyÅ‚ powództwo Ò! może być wyższa wartość przedmiotu zaskarżenia niż wartość przedmiotu sporu na zasadzie wyjÄ…tku (art. 193) Art. 193. ż 1. Zmiana powództwa jest dopuszczalna, jeżeli nie wpÅ‚ywa na wÅ‚aÅ›ciwość sÄ…du. ż 2. Jeżeli w myÅ›l przepisu poprzedzajÄ…cego zmiana nie jest dopuszczalna, a powód zmienia powództwo w ten sposób, że wystÄ™puje z nowym roszczeniem obok pierwotnego, sÄ…d rozpoznaje nowe roszczenie jako sprawÄ™ oddzielnÄ…, jeżeli jest dla niej rzeczowo i miejscowo wÅ‚aÅ›ciwy, w przeciwnym zaÅ› razie przekazuje sprawÄ™ sÄ…dowi wÅ‚aÅ›ciwemu. Gdy jednak zmiana taka nastÄ™puje w sÄ…dzie powiatowym, należy przekazać caÅ‚e zmienione powództwo sÄ…dowi wojewódzkiemu, który dla zmienionego powództwa jest rzeczowo i miejscowo wÅ‚aÅ›ciwy. ż 3. Jeżeli powód wystÄ™puje z nowym roszczeniem zamiast lub obok roszczenia pierwotnego, skutki przewidziane w artykule poprzedzajÄ…cym rozpoczynajÄ… siÄ™ z chwilÄ…, w której roszczenie to powód zgÅ‚osiÅ‚ na rozprawie w obecnoÅ›ci pozwanego, w innych zaÅ› wypadkach - z chwilÄ… dorÄ™czenia pozwanemu pisma zawierajÄ…cego zmianÄ™ i odpowiadajÄ…cego wymaganiom pozwu. " Jeżeli sÄ…d orzekÅ‚ ponad żądanie i zasÄ…dziÅ‚ wiÄ™cej to przy apelacji stanowi to wartość przedmiotu zaskarżenia. WARUNKI FORMALNE ART. 368 1. Oznaczenie wyroku oraz czy jest zaskarżany w części czy w caÅ‚oÅ›ci: Apelacja powoda od wyroku sÄ…du okrÄ™gowego w Toruniu (o sygnaturze akt), wydanego w dniu ..., dorÄ™czonego w dniu.. 2. Czy osobiÅ›ci czy przez peÅ‚nomocnika, czy w caÅ‚oÅ›ci czy w części: tu musimy dokÅ‚adnie oznaczyć jakÄ… część 3. I wypisujemy co mu zarzucamy (np. naruszenie prawa materialnego w art..., formalnego, itd.) oraz zwiÄ™zÅ‚e przedstawienie zarzutów. 4. I wnoszÄ™ o : " uchylenie " zmianÄ™ " uchylenie lub zmianÄ™ 5. Uzasadnienie 6. Podpis POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 7. Wymieniamy zaÅ‚Ä…czniki. ZARZUTY SÄ… to zastrzeżenia jakie strona skarżąca ma do wydanego wyroku przez sÄ…d w I instancji. PRZEDMIOT: mogÄ… być to te wszystkie okolicznoÅ›ci, które w sposób bezpoÅ›redni lub poÅ›redni powodujÄ… iż strona jest niezadowolona z wydanego wyroku przez sÄ…d I instancji. " Zmienienie katalogu zarzutów W doktrynie i praktyce uporzÄ…dkowano katalog zarzutów: 1. NARUSZENIE PRAWA MATERIALNEGO PRZEZ BADN WYKAADNI LUB NIEWAAÅšCIWE ZASTOSOWANIE 2. NARUSZENIE PRAWA PROCESOWEGO o Naruszenia które sÄ… jednoczeÅ›nie przyczynami nieważnoÅ›ci postÄ™powania w oparciu o art. 1099 Ò! ma charakter wzglÄ™dny i nie istniejÄ… ex lege, wiÄ™c konieczne jest postawienie stwierdzenia o Nie musimy wykazywać ich zwiÄ…zku z treÅ›ciÄ… rozstrzygniÄ™cia o Jeżeli nikt nie zaskarży Ò! wyrok bÄ™dzie prawomocny, chyba że ktoÅ› zaskarży 3. NIEWYJAÅšNIENIE WSZYSTKICH ISTOTNYCH OKOLICZNOÅšCI SPRAWY 4. NIEROZPOZNANIE ISTOTY SPRAWY 5. SPRZECZNOŚĆ USTALEC SDU Z MATERIAAEM DOWODOWYM ZEBRANYM W SPRAWIE. o możemy powoÅ‚ywać nowe fakty i dowody o art. 368 ż 1 w zwiÄ…zku z art. 381 Ò! nie mogliÅ›my ich powoÅ‚ać wczeÅ›niej (przed sÄ…dem I instancji) lub powstaÅ‚y pózniej podstawy do ich powoÅ‚ania (tzw. wÅ‚aÅ›ciwe podstawy restytucji) Art. 381. SÄ…d drugiej instancji może pominąć nowe fakty i dowody, jeżeli strona mogÅ‚a je powoÅ‚ać w postÄ™powaniu przed sÄ…dem pierwszej instancji, chyba że potrzeba powoÅ‚ania siÄ™ na nie wynikÅ‚a pózniej. Art. 403. ż 2. Można żądać wznowienia w razie pózniejszego wykrycia takich okolicznoÅ›ci faktycznych lub Å›rodków dowodowych, które mogÅ‚yby mieć wpÅ‚yw na wynik sprawy, a z których strona nie mogÅ‚a skorzystać w poprzednim postÄ™powaniu. POSTPOWANIE APELACYJNE I FAZA Ò! POSTPOWANIE MIDZYINSTANCYJNE Przed sÄ…dem I instancji. Polega na tym iż przewodniczÄ…cy bada czy apelacja zÅ‚ożona jest w terminie i czy zachowano wymogi formalne i czy należycie opÅ‚acono. Art. 370 Ò! sÄ…d odrzuci apelacjÄ™, gdy strona nie uzupeÅ‚ni braków w terminie (przy pozwie mówiÅ‚ o tym art. 130) ART. 370. SÄ…d pierwszej instancji odrzuci na posiedzeniu niejawnym apelacjÄ™ wniesionÄ… po upÅ‚ywie przepisanego terminu lub z innych przyczyn niedopuszczalnÄ…, jak również apelacjÄ™, której braków strona nie uzupeÅ‚niÅ‚a w wyznaczonym terminie. o Jest to lex specialis w stosunku do art. 130 o PrzewodniczÄ…cy wzywa zarzÄ…dzeniem do usuniÄ™cia braków istotnych na podstawie art. 370 o termin wyznacza przewodniczÄ…cy, ale nie może być on krótszy niż 7 dni o termin sÄ…dowy Ò! pod rygorem odrzucenia... o postanowienie sÄ…du I instancji o odrzuceniu apelacji Ò! zaskarżalne na podstawie art. 394 ż 1 Ò! koÅ„czy postÄ™powanie w sprawie. II FAZA Ò! PRZEKAZANIE SDOWI II INSTANCJI SÄ…d I instancji przekazuje wraz z aktami sprawÄ™ sÄ…dowi II instancji, ale zanim zacznie on rozpatrywać merytorycznie to musi znów zbadać czy speÅ‚niono wymogi formalne: " jeżeli nie to wydaje postanowienie o odrzuceniu apelacji Ò! zaskarżalne na podstawie art. 39318 o jeżeli dotyczy sprawy powyżej 10 tyÅ› zÅ‚ to sprawa może podlegać KASACJI o jest to postanowienie koÅ„czÄ…ce postÄ™powanie i jeżeli nie przysÅ‚uguje kasacja to sÄ… zaskarżalne w formie ZAÅ»ALENIA. MERYTORYCZNE ROZPOZNANIE Ò! generalnie na rozprawie " stawiennictwo nie jest obowiÄ…zkowe Ò! wiec nie ma wyroków zaocznych " w zasadzie 3 sÄ™dziów zawodowych Ò! ale 1 sÄ™dzia, gdy... Art. 367. ż 1. Od wyroku sÄ…du pierwszej instancji przysÅ‚uguje apelacja do sÄ…du drugiej instancji. ż 2. ApelacjÄ™ od wyroku sÄ…du rejonowego rozpoznaje sÄ…d wojewódzki, a od wyroku sÄ…du wojewódzkiego jako pierwszej instancji - sÄ…d apelacyjny. ż 3. Rozpoznanie sprawy nastÄ™puje w skÅ‚adzie trzech sÄ™dziów zawodowych. Postanowienia dotyczÄ…ce postÄ™powania dowodowego na posiedzeniu niejawnym wydaje sÄ…d w skÅ‚adzie jednego sÄ™dziego. GRANICE ZASKARÅ»ENIA Art. 378. ż 1. SÄ…d drugiej instancji rozpoznaje sprawÄ™ w granicach apelacji; w granicach zaskarżenia bierze jednak z urzÄ™du pod uwagÄ™ nieważność postÄ™powania. POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 ż 2. W granicach zaskarżenia sÄ…d drugiej instancji może z urzÄ™du rozpoznać sprawÄ™ także na rzecz współuczestników, którzy wyroku nie zaskarżyli, gdy bÄ™dÄ…ce przedmiotem zaskarżenia prawa lub obowiÄ…zki sÄ… dla nich wspólne. Współuczestników tych należy zawiadomić o rozprawie; mogÄ… oni skÅ‚adać pisma przygotowawcze. Oznaczenie zakresu zaskarżenia wyroku: czy w caÅ‚oÅ›ci czy w części " w niezaskarżonej części wyrok siÄ™ uprawomocnia w oparciu o art. 363 ż 3 ART. 363. ż 3. Jeżeli zaskarżono tylko część orzeczenia, staje siÄ™ ono prawomocne w części pozostaÅ‚ej z upÅ‚ywem terminu do zaskarżenia, chyba że sÄ…d drugiej instancji może z urzÄ™du rozpoznać sprawÄ™ także w tej części. Chyba, że ustawa stanowi inaczej " WYJTEK: o Art. 378 ż 2 współuczestnicy materialni Ò! sÄ… dwie szkoÅ‚y prawa i obowiÄ…zki sÄ… wspólne oparte na tej samej podstawie faktycznej i prawnej GRANICE APELACJI Oznaczenie zaskarżonego wyroku i granice zaskarżenia: " oznaczenie zaskarżonego wyroku " wskazujemy nie tylko wyrok ale caÅ‚Ä… sprawÄ™ " przeciwko komu wnosimy apelacjÄ™ ZAKRES KOGNICJI SDU II INSTANCJI WyznaczajÄ… go granice apelacji. Zarzuty podniesione w apelacji nie wiążą: " sÄ…d je rozważa, ale nie musi uwzglÄ™dniać " nie wiążą też osoby je wnoszÄ…cej Ò! mogÄ… zmieniać zarzuty o WYJTEK: nie można zmieniać w postÄ™powaniu uproszczonym Rozstrzyga w oparciu o dowody zebrane przez sÄ…d I instancji. Bierze pod uwagÄ™ nowe fakty i dowody. Zakaz REFORMATIONIS IN PEIUS . POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 TERMINY USTAWOWE SDOWE np. do wniesienia apelacji np. o usuniÄ™cie braków formalnych w apelacji -sÄ… terminami, które możemy przywracać mimo że już -możemy wyÅ‚Ä…cznie przedÅ‚użać lub skracać ale przed upÅ‚ynÄ…Å‚ upÅ‚ywem POSTPOWANIE ZABEZPIECZAJCE Jest to postÄ™powanie pomocnicze w stosunku do postÄ™powania rozpoznawczego. Ma na celu zabezpieczenie wykonywania orzeczeÅ„ Ò! prowizorycznie uregulowanie stosunku miÄ™dzy WOD. RODZAJE POSTPOWAC ZABEZPIECZAJCYCH POSTPOWANIE ANTYCYPACYJNE Zmierza do zaspokojenia wierzyciela. Art. 739. ż 1. SÄ…d, wydajÄ…c zarzÄ…dzenie tymczasowe, oznaczy w postanowieniu przedmiot sprawy oraz sposób i zakres zabezpieczenia. ż 2. W razie potrzeby można stosować równoczeÅ›nie kilka sposobów zabezpieczenia. ż 3. Wykonanie zarzÄ…dzenia tymczasowego sÄ…d może uzależnić od zÅ‚ożenia przez wierzyciela kaucji na zabezpieczenie roszczeÅ„ dÅ‚użnika z powodu wykonania zarzÄ…dzenia. Z kaucji tej bÄ™dzie przysÅ‚ugiwaÅ‚o dÅ‚użnikowi pierwszeÅ„stwo zaspokojenia. ż 4. Przepisu paragrafu poprzedzajÄ…cego nie stosuje siÄ™ do Skarbu PaÅ„stwa oraz w wypadku zabezpieczenia roszczeÅ„ alimentacyjnych, a także należnoÅ›ci za pracÄ™ za okres nie przekraczajÄ…cy jednego miesiÄ…ca. W zasadzie nie wystÄ™puje u nas, ale sÄ… wyjÄ…tki od art. 739 Ò! art. 753 i art. 754 " ubezpieczenie alimentów i zaspokojenie roszczeÅ„ alimentacyjnych wierzyciela " roszczenia przed urodzeniem dziecka ART. 753. ż 1. W sprawach o alimenty zabezpieczenie może nastÄ…pić także z urzÄ™du i może polegać na zobowiÄ…zaniu dÅ‚użnika do uiszczenia wierzycielowi w powtarzajÄ…cych siÄ™ terminach pewnej sumy pieniężnej. W sprawach tych nie wymaga siÄ™ uprawdopodobnienia, że brak zabezpieczenia pozbawiÅ‚by wierzyciela zaspokojenia. ż 2. Przepis paragrafu poprzedzajÄ…cego stosuje siÄ™ także do roszczeÅ„ o rentÄ™ należnÄ… z tytuÅ‚u odpowiedzialnoÅ›ci za uszkodzenie ciaÅ‚a lub za utratÄ™ żywiciela i do roszczeÅ„ o wynagrodzenie, wynikajÄ…cych ze stosunku pracy oraz do roszczeÅ„ o zamianÄ™ uprawnieÅ„ objÄ™tych treÅ›ciÄ… dożywocia na dożywotniÄ… rentÄ™. W sprawach tych wymagane jest jednak uprawdopodobnienie, że bez zabezpieczenia wierzyciel byÅ‚by pozbawiony Å›rodków koniecznego utrzymania. Postanowienie sÄ…d wydaje po przeprowadzeniu rozprawy. Przepisu art. 749 nie stosuje siÄ™. ż3.W wypadkach wskazanych w paragrafach poprzedzajÄ…cych nie stosuje siÄ™ ograniczenia czasowego przewidzianego w art.730ż2. ART. 754. SÄ…d może jeszcze przed urodzeniem siÄ™ dziecka zabezpieczyć przyszÅ‚e roszczenia alimentacyjne zwiÄ…zane z ustaleniem ojcostwa przez zobowiÄ…zanie domniemanego ojca do wyÅ‚ożenia odpowiedniej sumy na koszty utrzymania matki przez trzy miesiÄ…ce w okresie porodu oraz utrzymania dziecka przez pierwsze trzy miesiÄ…ce po urodzeniu. W tym wypadku termin do wytoczenia powództwa wynosi trzy miesiÄ…ce od dnia urodzenia dziecka. Postanowienie sÄ…d wydaje po przeprowadzeniu rozprawy. KRYTERIUM CELU KONSERWACYJNE NOWACYJNE -utrzymanie istniejÄ…cego stanu rzeczy w postaci -prowizoryczne uregulowanie sytuacji miÄ™dzy W-D możliwoÅ›ci zaspokojenia najczęściej w sposób, który odpowiada treÅ›ci majÄ…cego zapaść w przyszÅ‚oÅ›ci orzeczenia np. art. 753 art. 754 KRYTERIUM PRZEDMIOTU ZABEZPIECZENIE ROSZCZEC PIENIÅ»NYCH ZABEZPIECZENIE ROSZCZEC NIEPIENIÅ»NYCH -Katalog sposobów egzekucji jest zamkniÄ™ty Ò! art. 747 -Nie ma konkretnego katalogu -ustawodawca dopuszcza dowolność lecz w granicach 5 art. 753 art. 754 ART. 755. ż 1. Gdy przedmiotem zabezpieczenia nie jest -postÄ™powanie zabezpieczajÄ…ce koÅ„czy siÄ™ na zajÄ™ciu roszczenie pieniężne, sÄ…d wydaje zarzÄ…dzenia, jakie stosownie do przedmiotu okolicznoÅ›ci uważa za odpowiednie, nie wyÅ‚Ä…czajÄ…c zarzÄ…dzeÅ„ przewidzianych do zabezpieczenia roszczeÅ„ pieniężnych. Gdy w zwiÄ…zku z przedmiotem sprawy okaże siÄ™ to konieczne, zarzÄ…dzenie takie może również polegać na unormowaniu stosunków na czas trwania postÄ™powania. ż 2. Przy wyborze sposobu zabezpieczenia sÄ…d uwzglÄ™dni interesy stron w takiej mierze, aby wierzycielowi zapewnić zaspokojenie lub należytÄ… ochronÄ™ jego praw, a dÅ‚użnika nie obciążać ponad potrzebÄ™. POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 PRZESAANKI POSTPOWANIA ZABEZPIECZAJCEGO Art. 730. ż 1. W celu zabezpieczenia roszczenia, którego dochodzić można w sÄ…dzie powszechnym lub przed sÄ…dem polubownym, sÄ…d może wydać zarzÄ…dzenie tymczasowe, jeżeli roszczenie jest wiarogodne, a brak zabezpieczenia mógÅ‚by wierzyciela pozbawić zaspokojenia. Wydanie zarzÄ…dzenia tymczasowego jest dopuszczalne także w innych wypadkach, gdy jest to konieczne do zabezpieczenia wykonalnoÅ›ci orzeczenia w sprawie. ż 2. Dopuszczalne jest także zabezpieczenie roszczenia o przyszÅ‚e powtarzajÄ…ce siÄ™ Å›wiadczenia, jednakże za okres nie dÅ‚uższy niż za jeden rok, jeżeli roszczenia tego można dochodzić, zanim stanie siÄ™ wymagalne. ż 3. Także po uzyskaniu przez wierzyciela orzeczenia podlegajÄ…cego wykonaniu dopuszczalne jest zarzÄ…dzenie tymczasowe, jeżeli ma ono na celu zabezpieczenie roszczenia o Å›wiadczenia, których termin speÅ‚nienia jeszcze nie nastÄ…piÅ‚. PrzesÅ‚anki muszÄ… być SPEANIONE ACZNIE, by wydać ZARZDZENIE TYMCZASOWE zabezpieczeniu roszczenia: PRZESAANKI FORMALNE PRZESAANKI MERYTORYCZNE -WIARYGODNOŚĆ ROSZCZENIA -DOPUSZCZALNOŚĆ DROGI SDOWEJ " art. 737 ż 1 uprawdopodobnienie okolicznoÅ›ci, Roszczenie musi być możliwe do rozstrzygniÄ™cia które uzasadniajÄ… żądanie zabezpieczenia " uprawdopodobnienie że brak zabezpieczenia przed sÄ…dem powszechnym lub polubownym. Art. 199 ż 1 Ò! ODRZUCENIE pozwu, gdy droga sÄ…dowa pozbawiÅ‚by wierzyciela zaspokojenia jest niedopuszczalna w formie postanowienia na które -BRAK ZABEZPIECZENIA MOGAOBY POZBAWIĆ WIERZYCIELA przysÅ‚uguje zażalenie. ZASPOKOJENIA ART. 730. ż 3. Także po uzyskaniu przez wierzyciela orzeczenia podlegajÄ…cego wykonaniu dopuszczalne jest zarzÄ…dzenie tymczasowe, jeżeli ma ono na celu zabezpieczenie roszczenia o Å›wiadczenia, których termin speÅ‚nienia jeszcze nie nastÄ…piÅ‚. " Nie trzeba tej przesÅ‚anki uprawdopadabniać, tylko wówczas, gdy ustawodawca wyraznie tak stanowi Ò! art. 737 ż 3 art. 753 ż 1 Jeżeli nie zostanÄ… speÅ‚nione powództwo jest ODDALANE postanowieniem, na które przysÅ‚uguje zażalenie. Gdy już mamy zarzÄ…dzenie tymczasowe musimy wystÄ…pić z wnioskiem do sÄ…du o nadanie klauzuli wykonalnoÅ›ci (komornik wykonuje, przekazujemy mu ZT + KW + wniosek i on zabiera siÄ™ do pracy). WNIOSEK O ZABEZPIECZENIE 1. Może być zawarty w pozwie w parciu o art. 187 ż 2 2. Może być w odrÄ™bnym piÅ›mie procesowym (zachowanie ogólnych wymogów pisma procesowego) Może być wniesiony : po, w trakcie lub przed. PostÄ™powanie przed wszczÄ™ciem Tylko i wyÅ‚Ä…cznie na wniosek, zÅ‚ożony do sÄ…du wÅ‚aÅ›ciwego w I instancji. SÄ…d wyznacza termin w oparciu o art. 734, nie dÅ‚uższy niż dwa tygodnie: o Może być on modyfikowany zgodnie z art. 754 Art. 734. WydajÄ…c zarzÄ…dzenie tymczasowe przed wszczÄ™ciem postÄ™powania w sprawie, sÄ…d wyznaczy termin, w którym sprawa powinna być wytoczona pod rygorem upadku zabezpieczenia. Termin ten nie może przekraczać dwóch tygodni. Art. 754. SÄ…d może jeszcze przed urodzeniem siÄ™ dziecka zabezpieczyć przyszÅ‚e roszczenia alimentacyjne zwiÄ…zane z ustaleniem ojcostwa przez zobowiÄ…zanie domniemanego ojca do wyÅ‚ożenia odpowiedniej sumy na koszty utrzymania matki przez trzy miesiÄ…ce w okresie porodu oraz utrzymania dziecka przez pierwsze trzy miesiÄ…ce po urodzeniu. W tym wypadku termin do wytoczenia powództwa wynosi trzy miesiÄ…ce od dnia urodzenia dziecka. Postanowienie sÄ…d wydaje po przeprowadzeniu rozprawy. KAZUS 1: Jan K. 1 II 2004 zarzÄ…dzenie o zwrocie pozwu z powodu nieuzupelnienia braków formalnych tego pisma w terminie. JednoczeÅ›nie z powodu choroby Jan K. z powodu choroby nie wniósÅ‚ zażalenia na to zarzÄ…dzenie w terminie Ò! po powrocie do zdrowia wniósÅ‚ wniosek o przywrócenie terminu. Co należy z takim wnioskiem zrobić? Z wnioskiem wniósÅ‚ zażalenie, w którym uprawdopodobniÅ‚ brak winy i okolicznoÅ›ciami uzasadniajÄ…cymi pozew. Termin do wniesienia zażalenia Ò! termin ustawowy Art. 168 ż 2 Ò! nie pociÄ…ga negatywnych skutków procesowych, odrzucenie wniosku w formie postanowienia. KAZUS 2: POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 Ewa D uchybiÅ‚a bez wÅ‚asnej winy terminowi do wniesienia apelacji. Po ustanowieniu przyczyny uchybienia terminu wniosÅ‚a wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia apelacji wraz z apelacja. Apelacja nie zostaÅ‚a należycie opÅ‚acona wiÄ™c przewodniczÄ…cy wezwaÅ‚ do uiszczenia wpisu. Ewa D wpisu nie uiÅ›ciÅ‚a. Jaka decyzja zostanie podjÄ™ta? Art. 168 Art. 169 ż 3 Ò! dokonanie czynnoÅ›ci procesowej jest warunkiem, obowiÄ…zek zaÅ‚Ä…czenia apelacji PrzewodniczÄ…cy wezwie do usuniÄ™cia braków formalnych pod rygorem zwrotu pisma w formie zarzÄ…dzenia. Głównym pismem jest wniosek o przywrócenie terminu. KAZUS 3: Jacek P wniósÅ‚ apelacjÄ™ 1 II 2003 roku. Apelacja nie speÅ‚nia wymogów formalnych (nie okreÅ›lono zaskarżonego wyroku, zakresu zaskarżenia, zarzutów). PrzewodniczÄ…cy wezwaÅ‚ Jacka O do usuniÄ™cia braków formalnych w terminie 7 dni pod rygorem odrzucenia apelacji. Jacek P nie usunÄ…Å‚ braków formalnych w terminie z powodu wyjazdu sÅ‚użbowego. SÄ…d apelacjÄ™ odrzuciÅ‚. Jacek P wniósÅ‚ wniosek o przywrócenie terminu uzupeÅ‚nienia braków formalnych apelacji. OceÅ„ sytuacjÄ™... Termin sÄ…dowy można skracać albo przedÅ‚użać przed jego upÅ‚yniÄ™ciem. Odrzucenie wniosku w formie postanowienia sÄ…du. Co może zrobić Jacek P? Wyjazd sÅ‚użbowy może być dobrym powodem uzasadnienia przywrócenia terminu. Ale w tej sytuacji można wnieść jeszcze jednÄ… apelacjÄ™, jeżeli nie upÅ‚ynÄ…Å‚ jeszcze termin do jej wniesienia. Wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia apelacji, gdy termin do wniesienia apelacji minÄ…Å‚, wskazujÄ…c ze uchybienie terminu nastÄ…piÅ‚o bez jego winy. POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 POSTPOWANIE ZABEZPIECZAJCE W toku lub po zakoÅ„czeniu postÄ™powania rozpoznawczego, postÄ™powanie zabezpieczajÄ…ce może być wszczÄ™te: NA WNIOSEK Z URZDU -tylko w wypadkach, gdy sÄ…d z urzÄ™du mógÅ‚ rozpoznać sprawÄ™ -art. 570 Ò! sprawy o alimenty, opiekuÅ„cze Art. 735. ż 1. Jeżeli ani z umowy, ani z okolicznoÅ›ci nie wynika, że przyjmujÄ…cy zlecenie zobowiÄ…zaÅ‚ siÄ™ wykonać je bez wynagrodzenia, za wykonanie zlecenia należy siÄ™ wynagrodzenie. ż 2. Jeżeli nie ma obowiÄ…zujÄ…cej taryfy, a nie umówiono siÄ™ o wysokość wynagrodzenia, należy siÄ™ wynagrodzenie odpowiadajÄ…ce wykonanej pracy. Art. 736. Kto zawodowo trudni siÄ™ zaÅ‚atwianiem czynnoÅ›ci dla drugich, powinien, jeżeli nie chce zlecenia przyjąć, zawiadomić o tym niezwÅ‚ocznie dajÄ…cego zlecenie. Taki sam obowiÄ…zek ciąży na osobie, która dajÄ…cemu zlecenie oÅ›wiadczyÅ‚a gotowość zaÅ‚atwiania czynnoÅ›ci danego rodzaju. Gdy postÄ™powanie jest na trzecim poziomie Ò! SN, to wniosek o zabezpieczenie postÄ™powania wraca do sÄ…du, który rozpoznaje go w I instancji (w czasie trwania postÄ™powania rozpoznawczego). ZarzÄ…d tymczasowy w sytuacjach nie cierpiÄ…cych zwÅ‚oki Ò! wydaje przewodniczÄ…cy Ò! art. 736 POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 POSTPOWANIE EGZEKUCYJNE PodrÄ™czniki: Egzekucja Å›wiadczeÅ„ pieniężnych w Polsce + Å›wiadczenia niepieniężne PostÄ™powanie cywilne Misiuk yRÓDAA POSTPOWANIA EGZEKUCYJNEGO KSIGA II KPC SkÅ‚ada siÄ™ z trzech tytułów: " Przepisy ogólne: organy, wÅ‚aÅ›ciwość, itp... " Egzekucja Å›wiadczeÅ„ pieniężnych " Egzekucja Å›wiadczeÅ„ niepieniężnych ODPOWIEDNIO PRZEPISU O PROCESIE USTAWA O KOMORNIKACH SDOWYCH I EGZEKUCJI Z 1997 roku ROZPORZDZENIA W sprawie czynnoÅ›ci komorników z 1968 roku. W sprawie sposobów prowadzenia egzekucji, grzywien, kar pieniężnych, opÅ‚at, kosztów postÄ™powania z 1991 roku. SZEREG SZCZEGÓAOWYCH REGULACJI W RÓŻNYCH AKTACH PRAWNYCH DEFINICJA POJCIA POSTPOWANIE EGZEKUCYJNE: Prawnie zorganizowana dziaÅ‚alność organów egzekucyjnych z udziaÅ‚em zainteresowanych podmiotów. EGZEKUCJA: stosowanie Å›rodków przymusu paÅ„stwowego w granicach okreÅ›lonych prawem przez powoÅ‚ane organy w celu speÅ‚nienia Å›wiadczenia stwierdzonego tytuÅ‚em wykonawczym. SÄ… dwa podstawowe pojÄ™cia ujÄ™cia egzekucji: POSTPOWANIE SENSU STRICTO POSTPOWANIE SENSU LARGO PostÄ™powanie egzekucyjne = egzekucja DominujÄ…ce Uznaje ze egzekucja to: -postÄ™powanie klazulowe o nadanie klauzuli wykonalnoÅ›ci (pomostowe) -egzekucja Ò! wÅ‚aÅ›ciwa -podziaÅ‚owe Ò! o podziaÅ‚ sumy z egzekucji WSZCZCIE POSTPOWANIA EGZEKUCYJNEGO Ò! zÅ‚ożenie wniosku WSZCZCIE EGZEKUCJI Ò! dokonanie pierwszej czynnoÅ›ci egzekucyjnej POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 RODZAJE EGZEKUCJI KRYTERIUM PRZEDMIOTU DO KTÓREGO JEST SKIEROWANE REALNA PERSONALNA Skierowana do majÄ…tku dÅ‚użnika DÅ‚użnik ponosi swojÄ… osobÄ… odpowiedzialność za dÅ‚ugi. -UNIWERSALNA Ò! do caÅ‚egomajÄ…tku (postÄ™powanie Art. 1053 kpc Ò! umieszczenie w areszcie za upadÅ‚oÅ›ciowe niewykonanie zobowiÄ…zania Art. 1053. ż 1. WymierzajÄ…c grzywnÄ™, sÄ…d orzeknie jednoczeÅ›nie -SINGULARNA Ò! do części majÄ…tku (postÄ™powania z - na wypadek nieÅ›ciÄ…gniÄ™cia - zamianÄ™ grzywny na areszt, liczÄ…c jeden kpc) dzieÅ„ aresztu od piÄ™ciu zÅ‚otych do stu pięćdziesiÄ™ciu zÅ‚otych grzywny. Ogólny czas trwania aresztu nie może w tej samej sprawie przekroczyć szeÅ›ciu miesiÄ™cy. Przepis art. 762 ż 4 stosuje siÄ™ odpowiednio. ż 2. Jeżeli dÅ‚użnikiem, do którego skierowane byÅ‚o wezwanie sÄ…du, jest osoba prawna lub inna organizacja, Å›rodkom przymusu podlega jej pracownik odpowiedzialny za niezastosowanie siÄ™ do wezwania, a gdyby ustalenie takiego pracownika byÅ‚o utrudnione, Å›rodkom przymusu podlega jej kierownik. " Czasem obowiÄ…zek D podlega na nieprzeszkadzaniu w wykonywaniu paw Ò! jeżeli siÄ™ nie zastosuje to sÄ…d zarzÄ…dza egzekucjÄ™ pod grozbÄ… kary lub grzywny KRYTERIUM CELU EGZEKUCJA ÅšWIADCZEC PIENIÅ»NYCH EGZEKUCJA ÅšWIADCZEC NIEPIENIÅ»NYCH Dążenie do wyegzekwowania od D pewnej kwoty SpeÅ‚nienie przez D na rzecz W Å›wiadczenia o przedmiocie SPOSÓB EGZEKUCJI ÅšWIADCZEC PIENIÅ»NYCH: Danie -z ruchomoÅ›ci Czynienie -z wynagrodzenia Nieczynienie -z rachunku bankowego Zaniechanie -z innych wierzytelnoÅ›ci lub praw majÄ…tkowych Znoszenie -z nieruchomoÅ›ci Zaprzestanie -z uÅ‚amkowej części nieruchomoÅ›ci -ze statku morskiego SPOSÓB EGZEKUCJI ÅšWIADCZEC NIEPIENIÅ»NYCH: -z przedsiÄ™biorstwa -wydanie nieruchomoÅ›ci -wydanie ruchomoÅ›ci -wydanie statku -opróżnienie pomieszczenia -wydanie dokumentów koniecznych do wpisów -zÅ‚ożenie stosownego oÅ›wiadczenia woli -wykonanie czynnoÅ›ci zastÄ™powalnej (wykonana przez D lub inna osobÄ™) niezastÄ™powalnej (wykonanie tylko przez D) -zaniechanie/nieprzeszkadzanie czynnoÅ›ci W To kryterium przesÄ…dza o sposobie egzekucji Ò! wskazany w kpc. Szczególnym rodzajem egzekucji jest EGZEKUCJA PRZEZ SPRZEDAÅ» NIERUCHOMOÅšCI W DRODZE LICYTACJI publicznej w celu zniesienia współwÅ‚asnoÅ›ci. POSTPOWANIE DODATKOWE Ò! art. 913 i nastÄ™pne: " O wyjawienie majÄ…tku " na wniosek W " sÄ…d wzywa D i pod przyrzeczeniem odbiera informacje. ART. 797. We wniosku lub żądaniu przeprowadzenia egzekucji z urzÄ™du należy wskazać Å›wiadczenie, które ma być speÅ‚nione, oraz sposób egzekucji. Do wniosku lub żądania należy doÅ‚Ä…czyć tytuÅ‚ wykonawczy. Mówi, że trzeba wskazać sposób egzekucji. Jeżeli zle to zrobimy to może być problem, bo to ograniczy komornika POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 Art. 799. ż 1. Wierzyciel może w jednym wniosku wskazać kilka sposobów egzekucji przeciwko temu samemu dÅ‚użnikowi. SpoÅ›ród kilku sposobów egzekucji wierzyciel powinien zastosować najmniej uciążliwy dla dÅ‚użnika. ż 2. Jeżeli egzekucja z jednej części majÄ…tku dÅ‚użnika oczywiÅ›cie wystarcza na zaspokojenie wierzyciela, dÅ‚użnik może żądać zawieszenia egzekucji z pozostaÅ‚ej części majÄ…tku. Komornik jest zwiÄ…zany wnioskiem i danymi w nim wskazanymi przez W. Komornik może stwierdzić bezskuteczność Ò! jeżeli wskazaliÅ›my zÅ‚y Å›rodek egzekucji i nie może jej przeprowadzić Ò! umorzenie postÄ™powania postanowieniem. POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 POSTPOWANIE KLAUZULOWE Jest postÄ™powanie pomostowym i jest zwiÄ…zane w wydaniem tytuÅ‚u wykonawczego. Art. 776. PodstawÄ… egzekucji jest tytuÅ‚ wykonawczy. TytuÅ‚em wykonawczym jest tytuÅ‚ egzekucyjny zaopatrzony w klauzulÄ™ wykonalnoÅ›ci. TYTUA WYKONAWCZY: " okreÅ›la podmiot i przedmiot egzekucji " musi być aktualny w chwili wszczÄ™cia. TYTUA WYKONAWCZY SÄ… dwa podstawowe rodzaje: ZWYKAY TYTUA WYKONAWCZY SZCZEGÓLNY TYTUA WYKONAWCZY TYTUA EGZEKUCYJNY + KLAUZULA WYKONAWCZA Z mocy ustawy SAM TYTUA EGZEKUCYJNY bez nadania klauzuli wykonalnoÅ›ci. Art. 762 ż 4 Ò! bankowy fundusz gwarancyjny bankowy tytuÅ‚ egzekucyjny TYTUA EGZEKUCYJNY Ò! dokument urzÄ™dowo stwierdzajÄ…cy istnienie i zakres wykonalnego roszczenia W oraz zwiÄ…zany z nim obowiÄ…zek Å›wiadczenia przez D KLAUZULA WYKONALNOÅšCI Ò! w oparciu o art. 783 ż 1 okreÅ›la, ze tytuÅ‚ egzekucyjny uprawnia do egzekucji " rozporzÄ…dzenie MS odpowiednia pieczÄ…tka " obok jest postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalnoÅ›ci RODZAJE TYTUAÓW EGZEKUCYJNYCH Art. 777. ż 1. TytuÅ‚ami egzekucyjnymi sÄ…: 1)orzeczenie sÄ…du prawomocne lub podlegajÄ…ce natychmiastowemu wykonaniu, jak również ugoda zawarta przed sÄ…dem; 2)wyrok sÄ…du polubownego lub ugoda zawarta przed takim sÄ…dem; 3)inne orzeczenia, ugody i akty, które z mocy ustawy podlegajÄ… wykonaniu w drodze egzekucji sÄ…dowej; 4)akt notarialny, w którym dÅ‚użnik poddaÅ‚ siÄ™ egzekucji i który obejmuje obowiÄ…zek zapÅ‚aty sumy pieniężnej lub uiszczenia innych rzeczy zamiennych, iloÅ›ciowo w akcie oznaczonych, albo też obowiÄ…zek wydania rzeczy indywidualnie oznaczonej, gdy termin zapÅ‚aty, uiszczenia lub wydania jest w akcie wskazany. 5)akt notarialny, w którym dÅ‚użnik poddaÅ‚ siÄ™ egzekucji i który obejmuje obowiÄ…zek zapÅ‚aty sumy pieniężnej do wysokoÅ›ci w akcie wprost okreÅ›lonej albo oznaczonej za pomocÄ… klauzuli waloryzacyjnej, gdy akt okreÅ›la warunki, które upoważniajÄ… wierzyciela do prowadzenia przeciwko dÅ‚użnikowi egzekucji na podstawie tego aktu o caÅ‚ość lub część roszczenia, jak również termin, do którego wierzyciel może wystÄ…pić o nadanie temu aktowi klauzuli wykonalnoÅ›ci. ż 2. OÅ›wiadczenie dÅ‚użnika, o którym mowa w ż 1 pkt 4 lub 5, może być zÅ‚ożone także w odrÄ™bnym akcie notarialnym. ORZECZENIA SDU Zaliczamy do nich: " WYROK posiadajÄ…cy przymiot wykonalnoÅ›ci w drodze postÄ™powania egzekucyjnego " NAKAZ ZAPAATY " POSTANOWIENIE Dotyczy to również WYROKÓW W POSTPOWANIU ADHEZYJNYM. ROZSTRZYGNICIA SDÓW KARNYCH CO DO GRZYWIEN, KAR, NAWIZEK, KOSZTÓW POSTPOWANIA, NAPRAWIENIA SZKODY Ò! stosuje siÄ™ przepisy o postÄ™powaniu egzekucyjnym z postÄ™powania cywilnego. PRAWOMOCNOŚĆ Ò! formalna, gdzie nie może być uchylony/zmieniony w trybie zwykÅ‚ych Å›rodków zaskarżenia RYGOR NATYCHMIASTOWEJ WYKONALNOÅšCI " dwa powyższe w poÅ‚Ä…czeniu z klauzulÄ… wykonalnoÅ›ci stanowiÄ… tytuÅ‚ egzekucyjny WYROK ZAOCZNY UWZGLDNIAJCY POWÓDZTWO Art. 333. ż 1. SÄ…d z urzÄ™du nada wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalnoÅ›ci, jeżeli: 3) wyrok uwzglÄ™dniajÄ…cy powództwo jest zaoczny. WYROK SDU II INSTANCJI Art. 388. ż 1. Wyrok sÄ…du drugiej instancji jest natychmiast wykonalny, jeżeli kodeks nie stanowi inaczej. SÄ…d drugiej instancji może jednak uzależnić jego wykonanie, a w razie oddalenia apelacji - wykonanie wyroku sÄ…du pierwszej instancji od zÅ‚ożenia przez powoda stosownego zabezpieczenia, a nawet - gdyby wskutek wykonania wyroku mogÅ‚a wyniknąć dla pozwanego niepowetowana szkoda - wstrzymać wykonanie wyroku aż do uprawomocnienia siÄ™. Ò! wyroki sÄ… natychmiastowo wykonalne POSTPOWANIE CYWILNE GABRIELA KIERES OPRACOWANIE 2003/2004 POSTANOWIENIA Natychmiastowo wykonalne z chwilÄ… wydania. UGODA ZAWARTA PRZED SDEM W formie protokoÅ‚u, treÅ›ci i podpisów. PostÄ™powanie jest w toku, ale staÅ‚o siÄ™ bezprzedmiotowe Ò! UMORZENIE GO POSTANOWIENIEM, gdyż wydanie wyroku jest zbÄ™dne. Z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalnoÅ›ci można wystÄ…pić dopiero po uprawomocnieniu postanowienia.