Postępowanie cywilne ćwiczenia


POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
 POSTPOWANIE CYWILNE
OPRACOWANIE MATERIAAÓW NA ĆWICZENIA 2003/2004
GABRIELA KIERES
UNIWERSYTET MIKOAAJA KOPERNIKA
W TORUNIU
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
WAAŚCIWOŚĆ MIEJSCOWA
OGÓLNA WYACZNA PRZEMIENNA
Określa, który z sądów tego samego rodzaju jest obszarowo właściwy do rozpoznania i rozstrzygnięcia
konkretnej sprawy (w ramach danego okręgu sądowego).
WAAŚCIWOŚĆ OGÓLNA
Co do zasady sądem właściwym jest SD POZWANEGO ustalany według reguły przy:
" OSOBACH FIZYCZNYCH
Art. 27. ż 1. Powództwo wytacza się przed sąd pierwszej instancji, w którego okręgu pozwany ma miejsce zamieszkania.
ż 2. Miejsce zamieszkania określa się według przepisów kodeksu cywilnego.
Art. 28. Jeżeli pozwany nie ma miejsca zamieszkania w Polsce, ogólną właściwość oznacza się według miejsca jego pobytu w
Polsce, a gdy nie jest ono znane lub nie leży w Polsce - według ostatniego miejsca zamieszkania pozwanego w Polsce.
o MIEJSCE ZAMIESZKANIA  miejsce, w którym ktoś przebywa z wolą stałego pobytu, miejscowość
o w pozostałych przypadkach orzeka SN w oparciu o art. 45
" OSOBACH PRAWNYCH I INNYCH PODMIOTACH
Art. 29. Powództwo przeciwko Skarbowi Państwa wytacza się według siedziby państwowej jednostki organizacyjnej, z której
działalnością wiąże się dochodzone roszczenie.
Art. 30. Powództwo przeciwko osobie prawnej lub innemu podmiotowi nie będącemu osobą fizyczną wytacza się według miejsca ich
siedziby.
o SIEDZIBA  tam, gdzie znajdują się władze, organy zarządzające, może być wskazana w ustawie
lub w statucie
WAAŚCIWOŚĆ PRZEMIENNA
Można je zastosować, by ułatwić sytuację powoda.
W uzasadnieniu trzeba wyraznie wskazać, na który przepis się powołujemy i dlaczego, bo w przeciwnym
razie są stwierdzi, że nie jest właściwy  nie ma obowiązku z urzędu sprawdzać tych przepisów.
Art. 31. Powództwo w sprawach objętych przepisami oddziału niniejszego wytoczyć można bądz według przepisów o właściwości
ogólnej, bądz przed sąd oznaczony w przepisach poniższych.
Odnosi się do powództw z art. 32  37:
" O ROSZCZENIE ALIMENTACYJNE/O USTALENIE OJCOSTWA Ò! wedÅ‚ug miejsca zamieszkania osoby uprawnionej
" O ROSZCZENIE MAJTKOWE, GDY POZOSTAJE W ZWIZKU Z DZIAAALNOÅšCI JEDNOSTKI LUB ZAKAADU Ò! sÄ…d, w
którego okręgu znajduje się jednostka organizacyjna pozwanego lub jej zakład mający za zadanie
prowadzenie działalności gospodarczej
" O USTALENIE ISTNIENIA UMOWY/JEJ WYKONANIE/ROZWIZANIE/UNIEWAŻNIENIE, O ODSZKODOWANIE Z POWODU
NIEWYKONANIA LUB NIENALEÅ»YTEGO WYKONANIA UMOWY Ò! sÄ…d miejsca jej wykonania
" O ROSZCZENIE Z CZYNU NIEDOZWOLONEGO Ò! sÄ…d, w którego okrÄ™gu nastÄ…piÅ‚o zdarzenie wywoÅ‚ujÄ…ce szkodÄ™
" O ZAPAAT NALEÅ»NOÅšCI ZA PROWADZENIE SPRAWY Ò! sÄ…d miejsca, gdzie peÅ‚nomocnik procesowy sprawÄ™
prowadził
" O ROSZCZENIE ZE STOSUNKU NAJMU/DZIERÅ»AWY NIERUCHOMOÅšCI Ò! sÄ…d miejsca poÅ‚ożenia nieruchomoÅ›ci.
Do stosunków wynikających z prawa pracy stosuje się art. 461 ż1
Art. 461. ż 1. Powództwo w sprawach z zakresu prawa pracy może być wytoczone bądz przed sąd właściwości ogólnej pozwanego,
bądz przez sąd, w którego okręgu praca jest, była lub miała być wykonywana, bądz też przed sąd, w którego okręgu znajduje się
zakład pracy.
WAAŚCIWOŚĆ WYACZNA
Tylko w przypadkach wyraznie wskazanych w kpc.
Przewiduje je art. 38  42 przy powództwach:
" O WAASNOŚĆ/INNE PRAWA RZECZOWE NA NIERUCHOMOÅšCI, O POSIADANIE NIERUCHOMOÅšCI Ò! wyÅ‚Ä…cznie przed
sąd miejsca jej położenia (przy służebności gruntowej decyduje położenie obciążonej nieruchomości)
" Z TYTUAU DZIEDZICZENIA/ZACHOWKU, Z TYTUAU ZAPISU/POLECENIA/INNYCH ROZPORZDZEC TESTAMENTOWYCH Ò!
wyłącznie przed sąd ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, gdy nie jest znane przed sąd, w
którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część
" ZE STOSUNKU CZAONKOSTWA SPÓADZIELNI/SPÓAKI/STOWARZYSZENIA Ò! wedÅ‚ug miejsca ich siedziby
" ZE STOSUNKU MAAÅ»ECSTWA Ò! przed sÄ…d, w którego okrÄ™gu małżonkowie mieli ostatnie wspólne
zamieszkanie, jeżeli choć jedno z nich tam stale przebywa lub zamieszkania powoda
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
" ze stosunku miÄ™dzy rodzicami a dziećmi/przysposabiajÄ…cym a przysposobionym Ò! przed sÄ…d miejsca
zamieszkania powoda a gdy brak to według przepisów o właściwości ogólnej.
Szczególne uregulowanie jest też przewidziane w postępowaniu rejestrowym, gdzie:
Art. 6942. W sprawach rejestrowych wyłącznie właściwy jest sąd rejonowy (sąd gospodarczy) właściwy ze względu na miejsce
zamieszkania lub siedzibę podmiotu, którego wpis dotyczy (sąd rejestrowy).
Duże znaczenie ma przepis art. 43 w sytuacji, gdy właściwość można ustalić w oparciu o kilka różnych
przepisów Ò! SWOBODA WYBORU POWODA:
Art. 43. ż 1. Jeżeli uzasadniona jest właściwość kilku sądów albo jeżeli powództwo wytacza się przeciwko kilku osobom, dla których
według przepisów o właściwości ogólnej właściwe są różne sądy, wybór między tymi sądami należy do powoda.
ż 2. To samo dotyczy wypadku, gdy nieruchomość, której położenie jest podstawą oznaczenia właściwości sądu, jest położona w
kilku okręgach sądowych.
WAAŚCIWOŚĆ RZECZOWA
Decyduje, który z sądów różnego rodzaju jest właściwy do rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy w I
instancji.
ZASADA ART. 16  WAAŚCIWOŚĆ OGÓLNA SDÓW REJONOWYCH
Art. 16. Sądy rejonowe rozpoznają wszystkie sprawy z wyjątkiem spraw, dla których zastrzeżona jest właściwość sądów okręgowych.
WYJTEK ART. 17  WAAŚCIWOŚĆ SDÓW OKRGOWYCH
Art. 17. Do właściwości sądów wojewódzkich należą sprawy:
1) o prawa niemajątkowe i łącznie z nimi dochodzone roszczenia majątkowe oprócz spraw o ustalenie lub zaprzeczenie
pochodzenia dziecka, o unieważnienie uznania dziecka oraz o rozwiązanie przysposobienia,
2) o ochronę praw autorskich, jak również praw wynikających z opatentowania wynalazków lub rejestracji wzorów
użytkowych i zdobniczych oraz znaków towarowych;
3) o roszczenia wynikajÄ…ce z Prawa prasowego;
4) o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa trzydzieści tysięcy złotych, oprócz spraw o
alimenty, o naruszenie posiadania i o zniesienie wspólności majątkowej między małżonkami oraz spraw o uzgodnienie treści księgi
wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym,
5) o orzeczenie przepadku świadczenia na rzecz Skarbu Państwa, jeżeli świadczenie to zostało spełnione w zamian za
dokonanie czynu zabronionego przez ustawÄ™ lub w celu niegodziwym,
6) o wydanie orzeczenia zastępującego uchwałę o podziale spółdzielni.
Wyjątek od tych zasad przewidziany jest w art. 461, gdzie niezależnie od wartości przedmiotu sporu mamy
do czynienia ze sprawÄ… prowadzonÄ… przed sÄ…dem rejonowym:
Art. 461. ż 11. Do właściwości sądów rejonowych, bez względu na wartość przedmiotu sporu, należą sprawy z zakresu prawa pracy o
ustalenie istnienia stosunku pracy, o uznanie bezskuteczności wypowiedzenia stosunku pracy, o przywrócenie do pracy i
przywrócenie poprzednich warunków pracy lub płacy oraz łącznie z nimi dochodzone roszczenia i o odszkodowanie w przypadku
nieuzasadnionego lub naruszającego przepisy wypowiedzenia oraz rozwiązania stosunku pracy, a także sprawy dotyczące kar
porządkowych i świadectwa pracy oraz roszczenia z tym związane.
Jest też podzielone zdanie co do spraw z art. 5051 pkt 2, gdy jest problem przekroczenia 30 tys zł, ale
dominuje jednak stanowisko, ze nie ma to znaczenia:
ART. 5051. Przepisy niniejszego działu stosuje się w następujących sprawach należących do właściwości sądów rejonowych:
1) o roszczenia wynikające z umów, jeżeli wartość przedmiotu sporu nie przekracza pięciu tysięcy złotych, a w sprawach o
roszczenia wynikające z rękojmi lub gwarancji jakości, jeżeli wartość przedmiotu umowy nie przekracza tej kwoty,
2) o zapłatę czynszu najmu lokali mieszkalnych i opłat obciążających najemcę oraz opłat z tytułu korzystania z lokalu
mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej bez względu na wartość przedmiotu sporu.
W POSTPOWANIU GOSPODARCZYM w I instancji co do zasady właściwy jest SD OKRGOWY, wyjątki od tej
zasady wskazane są w art. 4793 (podobnie sytuacja ma się w postępowaniu ubezpieczeń społecznych).
W POSTPOWANIU NIEPROCESOWYM właściwy jest SD OKRGOWY:
" o ubezwłasnowolnienie
" separacja na zgodny wniosek stron
" sprawy o samorządzie w przedsiębiorstwie państwowym
W CZYNNOŚCIACH EGZEKUCYJNYCH właściwy jest SD REJONOWY.
W POSTPOWANIU MIDZYNARODOWYM właściwy jest SD OKRGOWY:
" uznanie i stwierdzenie wykonalności orzeczeń sądów zagranicznych
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
WARTOŚĆ PRZEDMIOTU SPORU
Określenie decyduje o:
1. sÄ…dzie
2. wartości wpisu stosunkowego
3. wysokości kosztów
4. możliwości wniesienia kasacji
WPS jest to kwota podana przez powoda w pozwie określająca wartość przedmiotu sporu/zaskarżenia.
W sprawach majÄ…tkowych nie wskazanie WPS jest brakiem istotnym.
Przy jego określaniu są zasady ogólne (art. 19  21) i szczególne (art. 22  26).
OGÓLNE ZASADY USTALANIA WPS
Wartość przedmiotu sporu wskazywana jest przez powoda w pozwie w KWOCIE PIENIŻNEJ.
Do WPS NIE WLICZA SI odsetek, pożytków i kosztów procesowych.
Gdy dochodzimy kilku roszczeń, to SUMUJE SI ICH WARTOŚĆ.
SZCZEGÓLNE ZASADY USTALANIA WPS
Przy sprawach o PRAWO DO ÅšWIADCZEC POWTARZAJCYCH Ò! suma Å›wiadczeÅ„ za jeden rok, a jeżeli
świadczenia trwają krócej niż rok - za cały czas ich trwania.
W sprawach o ISTNIENIE/UNIEWAŻNIENIE/ROZWIZANIE UMOWY NAJMU/DZIERŻAWY, O WYDANIE/ODEBRANIE
PRZEDMIOTU NAJMU/DZIERÅ»AWY Ò!
" PRZY UMOWACH NA CZAS OZNACZONY - suma czynszu za czas sporny, lecz nie więcej niż za rok
" PRZY UMOWACH NA CZAS NIE OZNACZONY - suma czynszu za okres trzech miesięcy.
W sprawach o roszczenia PRACOWNIKÓW DOTYCZCE NAWIZANIA/ISTNIENIA/ROZWIZANIA STOSUNKU PRACY Ò!
" PRZY UMOWACH NA CZAS OKREŚLONY - suma wynagrodzenia za pracę za okres sporny, nie więcej niż za rok
" PRZY UMOWACH NA CZAS NIEOKREÅšLONY - za okres jednego roku.
W sprawach o ZABEZPIECZENIE/ZASTAW/HIPOTEK Ò! suma wierzytelnoÅ›ci:
" gdy przedmiot zabezpieczenia lub zastawu ma mniejszą wartość niż wierzytelność, rozstrzyga wartość
mniejsza.
Sprawdzenie WPS
Sąd przed doręczeniem pozwu MOŻE Z URZDU sprawdzić na posiedzeniu niejawnym i zarządzić w tym celu
dochodzenie.
Po doręczeniu pozwu sprawdzenie nastąpić może jedynie na ZARZUT POZWANEGO, zgłoszony przed
wdaniem się w spór co do istoty sprawy.
Jeżeli sÄ…d uzna siÄ™ za niewÅ‚aÅ›ciwy Ò! przekazuje wÅ‚aÅ›ciwemu:
" jeżeli jest kilka sądów właściwych - przekaże temu z nich, który wskaże powód
" po ustaleniu WPS nie podlega ponownemu badaniu w dalszym toku postępowania.
KAZUS
Podmioty zawarły umowę na czas nieoznaczony od 2 I 2002. Czynsz miał być płacony do 15 każdego
miesiąca w wysokości 500 zł. Najemca od początku nie płacił.
1. Po 15 stycznia wynajmujący ma już roszczenie a nie prawo
" art. 19 WPS 21 miesięcy x 500 zł = 10500
2. Gdy wynajmujący żąda również eksmisji to stosujemy art. 23
" suma czynszu za czas sporny ale przy umowach na czas nieoznaczony nie więcej niż za 3 m-ce 1500
3. Gdy wynajmujÄ…cy chce czynszu i wydania lokalu to stosujemy art. 21
" zlicza się wartość roszczeń 12000
4. Gdy strony spierajÄ… siÄ™ co do wysokoÅ›ci czynszu, który nie byÅ‚ okreÅ›lony w umowie Ò! mamy spór o prawo
i stosujemy art. 22
" 12 x 500 = 6000
5. Gdy najmujący chce podwyżki, bo zmieniły się warunki, a najemca cały czas płacił tyle samo, art. 22
" 12 x różnica (np. 200) = 2400
" chodzi o prawo a nie o roszczenie
6. Gdy chodzi o zapłatę zaległego za trzy miesiące i o podwyżkę, art. 21
" (3 x 500) + 2400 = 3900
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
WAAŚCIWOŚĆ Z DELEGACJI
W określonych przypadkach następuje wyznaczenie sądu przez SD PRZEAOŻONY (sąd wyższej instancji)
na posiedzeniu niejawnym.
WYZNACZENIE następuje w formie NIEZASKARŻALNEGO POSTANOWIENIA:
" PRZESZKODA  WZGLDY KONIECZNOÅšCI
" FAKTYCZNA: śmierć sędziego
" PRAWNA: wyłączenie sędziów
" NA ŻDANIE: sądu, pozwanego/powoda, sądu przełożonego
" OZNACZENIE PRZEZ SN przy niemożności określenia właściwości miejscowej
art. 508 ż 2 i ż 3 w postępowaniu nieprocesowym w oparciu o względy konieczności i celowości
PRZEKAZANIE gdy sąd uznał się niewłaściwy to wydaje postanowienie i przekazuje sprawę sądowi:
" równorzędnemu  zaskarżalne w oparciu o art. 349 ż 1 pkt 1
" niższemu  zaskarżalne w oparciu o art. 349 ż 1 pkt 1
" art. 18 Ò! można odmówić przyjÄ™cia przekazania
Art. 18. ż 1. Jeżeli przy rozpoznawaniu sprawy w sądzie powiatowym powstanie zagadnienie prawne budzące poważne wątpliwości,
sąd ten może przekazać sprawę do rozpoznania sądowi wojewódzkiemu. Postanowienie o przekazaniu sprawy wymaga
uzasadnienia.
ż 2. Sąd wojewódzki może przed pierwszą rozprawą odmówić przyjęcia sprawy do rozpoznania i zwrócić sprawę sądowi
powiatowemu, jeżeli uzna, że poważne wątpliwości nie zachodzą. Postanowienie zapada na posiedzeniu niejawnym w składzie trzech
sędziów i wymaga uzasadnienia. Ponowne przekazanie tej samej sprawy przez sąd powiatowy nie jest dopuszczalne.
WAAŚCIWOŚĆ UMOWNA
Art. 46. ż 1. Strony mogą umówić się na piśmie o podanie sądowi pierwszej instancji, który według ustawy nie jest miejscowo
właściwy, sporu już wynikłego lub sporów mogących w przyszłości wyniknąć z oznaczonego stosunku prawnego. Sąd ten będzie
wówczas wyłącznie właściwy, jeżeli strony nie postanowiły inaczej. Strony mogą również ograniczyć umową pisemną prawo wyboru
powoda pomiędzy kilku sądami właściwymi dla takich sporów.
ż 2. Strony nie mogą jednak zmieniać właściwości wyłącznej.
Strony mogą w umowie wskazać do rozstrzygnięcia ewentualnych sporów sąd inny niż wynika z przepisów
o wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci ogólnej lub przemiennej Ò! PROBACJA WAAÅšCIWE.
Strony mogÄ… ograniczyć prawo wyboru sÄ…du przez powoda Ò! PROBACJA NIEWAAÅšCIWE.
Nie można modyfikować właściwości:
" rzeczowej
" funkcjonalnej
" wyłącznej
Dotyczy tylko stron a nie poręczycieli.
Umowę należy dołączyć do pozwu.
Właściwości umownej nie można wykorzystać przy postępowaniu nieprocesowym (art. 508 ż 1)
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
BADANIE I SKUTKI NARUSZENIA PRZEPISÓW O WAAŚCIWOŚCI
WNIESIENIE POZWU ART. 165 KPC
Następuje przez:
" Nadanie w polskim urzędzie pocztowym
" Pozostawienie w biurze podawczym sÄ…du
" Wpis do protokołu
UTRWALENIE WAAŚCIWOŚCI SDU ART. 15 ż 1
Jeżeli przewodniczÄ…cy stwierdzi, że niewÅ‚aÅ›ciwie wskazano sÄ…d to w oparciu o art. 200 Ò! wydaje
NIEZASKARŻALNE POSTANOWIENIE NA POSIEDZENIU NIEJAWNYM.
WYJTEK: ART. 193
ART. 193. ż 1. Zmiana powództwa jest dopuszczalna, jeżeli nie wpływa na właściwość sądu.
" jeżeli chcemy więcej lub mniej to składamy nowe żądanie obok/zamiast poprzedniego
" możemy zmieniać jeżeli nie zmieni to wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci sÄ…du Ò! jeżeli jednak nasza zmiana miaÅ‚aby wpÅ‚ynąć na
zamianę właściwości sądu, to musimy się z tym liczyć
ART. 193. ż 2. Jeżeli w myśl przepisu poprzedzającego zmiana nie jest dopuszczalna, a powód zmienia powództwo w ten sposób, że
występuje z nowym roszczeniem obok pierwotnego, sąd rozpoznaje nowe roszczenie jako sprawę oddzielną, jeżeli jest dla niej
rzeczowo i miejscowo właściwy, w przeciwnym zaś razie przekazuje sprawę sądowi właściwemu. Gdy jednak zmiana taka następuje
w sądzie powiatowym, należy przekazać całe zmienione powództwo sądowi wojewódzkiemu, który dla zmienionego powództwa jest
rzeczowo i miejscowo właściwy.
" jeżeli sąd w czasie postępowania stał się właściwy, to mimo że wcześniej nie był to nie może się już uznać
za niewłaściwy
SÄ…d Z URZDU bada wÅ‚aÅ›ciwość aż do momentu DORCZENIA POZWU POWODOWI Ò! od tego momentu może
badać właściwość TYLKO NA ZARZUT POZWANEGO (zgłoszony i należycie uzasadniony przed wszczęciem
postępowania sądowego).
Niewłaściwość może mieć charakter:
NIEUSUWALNY USUWALNY
Badana przez sąd do chwili doręczenia pozwu Wynikająca z umowy stron po doręczeniu pozwu
pozwanemu i na jego zarzut (mówi, że strony miały
umowę, której powód ni załączył)
SKUTKI
NIEWAŻNOŚĆ ART. 379 PKT 6 NIE MA NIEWAŻNOŚCI
W sytuacji, gdy sąd wyższy orzekał w sprawie wyższego Inne uchybienia procesowe
(rejonowy zamiast okręgowego) -rejonowy orzekał, gdy WPS przekroczyła 30 tyś
-naruszono właściwość miejscową
-wyższy sąd orzekał w sprawie niższego
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
PISMA SDOWE
Można je podzielić na pisma:
POCHODZCE OD ORGANÓW
PROCESOWE
PROCESOWYCH/EGZEKUCYJNYCH
Art. 125. ż 1. Pisma procesowe obejmują wnioski i
Orzeczenia.
oświadczenia stron składane poza rozprawą.
ZarzÄ…dzenia.
Wnoszone na:
Wyroki i postanowienia.
" piśmie
" ustnie do protokołu (art. 157 ż1, 158 ż1 pkt. 2)
" w oparciu o przepisy szczególne można na
urzędowym formularzu lub elektronicznie
Za strony uważa się też: prokuratora, RPO, organizacje
społeczne.
WYJTKI OD ZASADY PISEMNOÅšCI
Art. 114. ż 1. Wniosek o przyznanie zwolnienia od kosztów sądowych należy zgłosić na piśmie lub ustnie do protokołu w sądzie, w
którym sprawa ma być wytoczona lub już się toczy.
ż 2. Strona, która nie ma miejsca zamieszkania w siedzibie tego sądu, może złożyć wniosek o przyznanie zwolnienia od kosztów
sądowych, jako też wniosek o ustanowienie dla niej adwokata lub radcy prawnego w sądzie rejonowym miejsca swego zamieszkania.
Sąd rejonowy prześle niezwłocznie te wnioski właściwemu sądowi.
Art. 50. ż 1. Wniosek o wyłączenie sędziego strona zgłasza na piśmie lub ustnie do protokołu w sądzie, w którym sprawa się toczy,
uprawdopodabniając przyczyny wyłączenia.
ż 2. Strona, która przystąpiła do rozprawy, powinna uprawdopodobnić ponadto, że przyczyna wyłączenia dopiero pózniej powstała lub
stała się jej znana.
ż 3. Aż do rozstrzygnięcia sprawy o wyłączenie sędzia może spełniać tylko czynności nie cierpiące zwłoki.
Art. 466. Pracownik lub ubezpieczony działający bez adwokata lub radcy prawnego może zgłosić w sądzie właściwym ustnie do
protokołu powództwo oraz treść środków odwoławczych i innych pism procesowych, a także poprawki i uzupełnienia tych pism.
WYMOGI PISMA PROCESOWEGO
Art. 126. ż 1. Każde pismo procesowe powinno zawierać:
1) oznaczenie sądu, do którego jest skierowane (podajemy wydział i adres), imię i nazwisko lub nazwę stron (imię,
nazwisko, adres, zawód  gdy jest to pierwsze pismo, gdy kolejne, to wystarczy imię i nazwisko, a przy
osobach prawnych pełna nazwa i siedziba), ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników (pozew podpisuje
pełnomocnik, a dołącza się oryginał pełnomocnictwa podpisany przez powoda)
2) oznaczenie rodzaju pisma (oznaczenie nazwy, gdy przewiduje to kodeks, oznaczenie przedmiotu
sporu i nazwanie roszczenia, jakiego dochodzimy);
3) osnowę wniosku lub oświadczenia oraz dowody na poparcie przytoczonych okoliczności (;
4) podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika;
5) wymienienie załączników (odpis pozwu dla pozwanego, umowy, pełnomocnictwo i inne.).
ż 2. Gdy pismo procesowe jest pierwszym pismem w sprawie, powinno ponadto zawierać oznaczenie zawodu i miejsca zamieszkania
lub siedziby stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników oraz przedmiotu sporu, pisma zaś dalsze - sygnaturę akt.
ż 3. Do pisma należy dołączyć pełnomocnictwo, jeżeli pismo wnosi pełnomocnik, który przedtem nie złożył pełnomocnictwa.
ż 4. Za stronę, która nie może się podpisać, podpisuje pismo osoba przez nią upoważniona, z wymienieniem przyczyny, dla której
strona sama się nie podpisała.
Wyjątkami od tej zasady są FORMULARZE URZDOWE (są dostępne w sądzie okręgowym).
PISMA ZWYKAE muszą spełniać tylko te wymogi:
" cofnięcie pozwy
" wniosek dowodowy
PISMA KWALIFIKOWANE muszą spełniać jeszcze wymogi przewidziane w przepisach szczególnych:
" pozew (art. 187)
" apelacja
" zażalenie
" kasacja
" skarga o wznowienie postępowania
" zarzut od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym
" sprzeciw
" sprzeciw od wyroku zaocznego
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
Pisma procesowe można podzielić na:
BLIŻSZE DALSZE
Pozew Pozostałe pisma w sprawie
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
RODZAJE POWÓDZTW
W oparciu o kryterium treści można wyróżnić:
" POWÓDZTWA O ZASDZENIE ŚWIADCZENIA
" POWÓDZTWO O USTALENIE ISTNIENIA/NIEISTNIENIA STOSUNKU LUB PRAWA
" POWÓDZTWO O UKSZTAATOWANIE STOSUNKU PRAWNEGO LUB PRAWA
POWÓDZTWO O ZASDZENIE ŚWIADCZENIA
Żądamy DANIA (dare), CZYNIENIA (facere), NIECZYNIENIA (non facere), ZANIECHANIA lub ZNOSZENIA Ò! np.: o
zapłatę, wydanie, o zasądzenie odszkodowania.
Zwykle tyczy ROSZCZEC WYMAGALNYCH.
WYJTEK ART. 316 ż 1
Art. 316. ż 1. Po zamknięciu rozprawy sąd wydaje wyrok, biorąc za podstawę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy; w
szczególności zasądzeniu roszczenia nie stoi na przeszkodzie okoliczność, że stało się ono wymagalne w toku sprawy.
ż 2. Rozprawa powinna być otwarta na nowo, jeżeli istotne okoliczności ujawniły się dopiero po jej zamknięciu.
Wymagalność MOŻE SI ZREALIZOWAĆ w toku postępowania.
WYJTEK ART. 190
Art. 190. Można dochodzić przyszłych powtarzających się świadczeń, jeżeli nie sprzeciwia się temu treść łączącego strony stosunku
prawnego.
Powództwo może być sformułowane w sposób:
ALTERNATYWNY EWENTUALNY FACULTAS ALTERNATIVAS
-przy zobowiązaniach przemiennych -wierzyciel dochodzi spełnienia -upoważnienie przemienne
/zamiennych do speÅ‚nienia wystarczy Å›wiadczenia głównego, a na -art. 966 kc Ò! wola spadkobiercy
wykonanie jednego świadczenia wypadek gdyby tego nie udało się
decyduje czy zapłacą i jak uiszczą
(mamy jednego dłużnika, osiągnąć to też spełnienia
alimenty
wierzyciela, jeden węzeł obligacyjny świadczenia zastępczego,
ale wielość wyboru świadczeń) ewentualnego
-wyboru wedle ustaleń dokonuje np. zwrot telewizora lub
dłużnik lub wierzyciel (art. 365) ewentualnie zwrot jego
równoważności
-pierwszo klazula wykonalności jest
nadawana roszczeniu o wydanie
rzeczy, a dopiero pózniej można
wystąpić o wydanie drugiej klazuli
dla roszczenia ewentualnego
Jeżeli sÄ…d uwzglÄ™dni pozew, to wydaje WYROK DEKLARATORYJNY Ò! stwierdzajÄ…cy istniejÄ…cy stan rzeczy.
Wyrok ma PRZYMIOT WYKONALNOÅšCI Ò! mogÄ… być wykonalne w drodze postÄ™powania egzekucyjnego
" jest jeszcze SKUTECZNOŚĆ, która wiąże się z wystąpieniem innych określonych prawem
skutków, ale takich, których nie dochodzi się w drodze egzekucji, ale w tym przypadku o tym
nie mówimy.
Wszelkie wyroki oddalające mają CHARAKTER DEKLARATORYJNY, bo stwierdzają, że prawo nie istnieje.
POWÓDZTWO O USTALENIE ISTNIENIA/NIEISTNIENIA STOSUNKU LUB PRAWA
Art. 189. Powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes
prawny.
PowoÅ‚ujemy siÄ™ tu na kwestiÄ™ INTERESU PRAWNEGO Ò! obiektywnie istniejÄ…ca potrzeba uzyskania ochrony
prawnej w drodze postępowania cywilnego.
W tym wypadku pełni podwójną rolę:
" zasadność powództwa
" legitymacja procesowa  przez kogo i przeciw komu
Może być sformułowany w sposób POZYTYWNY lub NEGATYWNY.
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
NIE MOŻNA ŻDAĆ USTALENIA STANU PRAWNEGO lecz tylko ustalenia istnienia lub nieistnienia stosunku lub prawa.
Przedmiotem mogą też być FAKTY PRAWOTWÓRCZE.
Wyrok uwzględniający ma CHARAKTER DEKLARATORYJNY i ma PRZYMIOT SKUTECZNOŚCI
" jest zależność miÄ™dzy powództwem o zasÄ…dzenie Å›wiadczenia a ustaleniem istnienia Ò! aby
czegoś dochodzić, trzeba pierwszo rozstrzygnąć czy istnieje podstawa faktyczna
POWÓDZTWO O UKSZTAATOWANIE STOSUNKU PRAWNEGO LUB PRAWA
Zmierza do zmiany, nawiązania, przekształcenia, ustania istniejącego stosunku prawnego
" powództwo o ukształtowanie: rozwiązanie małżeństwa przez rozwód, ustalenie ojcostwa,
macierzyństwa
UwzglÄ™dnienie pozwu Ò! WYROK KONSTYTUTYWNY wiążący inne sÄ…dy (np. karne) majÄ…cy PRZYMIOT
SKUTECZNOÅšCI.
Można je wytoczyć tylko w przypadkach przewidzianych w ustawie.
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
POSTPOWANIE DOWODOWE
Jest istotne dla postępowania rozpoznawczego.
Sąd ustala pewien stan faktyczny umożliwiający dokonanie rozstrzygnięcia.
Mamy tu do czynienia z PROCESEM DOWODZENIA: proces myślowy zmierzający w oparciu o środki
dowodowe do weryfikacji prawdziwości lub nieprawdziwości twierdzeń o faktach.
UPRAWDOPODOBNIENIE
" surogat dowodu
ART. 243. Zachowanie szczegółowych przepisów o postępowaniu dowodowym nie jest konieczne, ilekroć ustawa przewiduje
uprawdopodobnienie zamiast dowodu.
" tylko, wówczas gdy ustawa pozwala w przepisach szczególnych
Art. 50. ż 1. Wniosek o wyłączenie sędziego strona zgłasza na piśmie lub ustnie do protokołu w sądzie, w którym sprawa się toczy,
uprawdopodabniając przyczyny wyłączenia.
Art. 144. ż 1. Przewodniczący ustanowi kuratora, jeżeli wnioskodawca uprawdopodobni, że miejsce pobytu strony nie jest znane.
Art. 169. ż 1. Pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu wnosi się do sądu, w którym czynność miała być dokonana, w ciągu
tygodnia od czasu ustania przyczyny uchybienia terminu.
ż 2. W piśmie tym należy uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające wniosek.
PojÄ™cie DOWODU i ÅšRODKA DOWODOWEGO Ò! można je stosować zamiennie, umożliwiajÄ… weryfikacjÄ™
twierdzeń o faktach.
KLASYFIKACJA DOWODÓW
Podstawowe podziały, to:
" NAZWANE I NIENAZWANE
NAZWANE NIENAZWANE
-wymienione i opisane w kpc: art. 308 -art. 309 pozwala na wykorzystanie przez strony
ART. 308. ż 1. Sąd może dopuścić dowód z filmu, telewizji,
wszystkich dowodów Ò! odpowiednio stosowane
fotokopii, fotografii, planów, rysunków oraz płyt lub taśm dzwiękowych i
-np. kod genetyczny
innych przyrządów utrwalających albo przenoszących obrazy lub
Art. 309. Sposób przeprowadzenia dowodu innymi środkami
dzwięki.
dowodowymi niż wymienione w artykułach poprzedzających określi
ż 2. Dowody, o których mowa w paragrafie poprzedzającym, sąd
sÄ…d zgodnie z ich charakterem, stosujÄ…c odpowiednio przepisy o
przeprowadza, stosując odpowiednio przepisy o dowodzie z oględzin
dowodach.
oraz o dowodzie z dokumentów.
" RZECZOWE I OSOBOWE
OSOBOWE RZECZOWE
-zródłem informacji jest człowiek -sąd bada cechy i właściwości
-zeznania świadków, opinie biegłego, dokument gdy -oględziny, również dokumentu, gdy chodzi o jego cechy
chodzi nam o jego treść a nie treść
" POÅšREDNIE I BEZPOÅšREDNIE
POÅšREDNIE BEZPOÅšREDNIE
-sąd kieruje sięzasadmi logiki i doświadczenia -sąd przy pomocy własnych zmysłów uzyskuje wiedzę o
życiowego faktach
-są środki dowodowe I (np. zeznania świadka) i II -np. oględziny
stopnia.
" PIERWOTNE I WTÓRNE
PRZEDMIOT DOWODU
O to czego dowodzimy w procesie dowodowym jest spór Ò! sÄ… dwa stanowiska uważajÄ…ce, że dowodzi siÄ™:
" FAKTÓW
" TWIERDZEC O FAKTACH
Ogólnie można powiedzieć, że dowodzi się:
1. FAKTÓW
2. ZASAD DOŚWIADCZENIA ŻYCIOWEGO
3. PRAW
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
DOWODZENIE FAKTÓW
W oparciu o art. 227, gdy majÄ… ZNACZENIE ISTOTNE i CHARAKTER SPORNY.
ART. 227. Przedmiotem dowodu są fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie.
Możemy je podzielić na:
FAKTY PRAWOTWÓRCZE FAKTY NIWECZCE FAKTY TAMUJCE PRAWO
-dowodzi ich powód -dowodzi ich pozwany -dowodzi ich pozwany
-np. przedawnienie, spełnienie -np. rozłożenie na raty, odroczenie
świadczenia zapłaty
Jest grupa faktów nie wymagająca dowodu:
" art. 228 ż 1 w związku z art. 213 ż 1  FAKTY POWSZECHNIE ZNANE
Art. 228. ż 1. FAKTY POWSZECHNIE ZNANE nie wymagają dowodu.
ż 2. To samo dotyczy FAKTÓW ZNANYCH SDOWI URZDOWO, jednakże sąd powinien na rozprawie zwrócić na nie uwagę stron.
ART. 213. ż 1. Fakty powszechnie znane sąd bierze pod uwagę nawet bez powołania się na nie przez strony.
ż 2. Sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo
zmierza do obejścia prawa.
o Np.: różnego rodzaju klęski żywiołowe
o są to fakty znane każdemu rozsądnemu, mającemu pewne doświadczenie życiowe człowiekowi
mieszkającemu w mieście siedziby sądu przed którym toczy się postępowanie
" art. 228 ż 2  FAKTY ZNANE SDOWI Z URZDU
o sąd musi poinformować strony postępowania, że o nich wie i bierze je pod uwagę
o są to czynności w związku z czynnościami służbowymi
" art. 229  FAKTY PRZYZNANE PRZEZ STRON PRZECIWN
Art. 229. Nie wymagają również dowodu FAKTY PRZYZNANE W TOKU POSTPOWANIA przez stronę przeciwną, jeżeli przyznanie nie budzi
wątpliwości co do swej zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy.
o może nastąpić w formie pisemnej, ustnie na rozprawie, w piśmie procesowym z zachowaniem
wymogów formalnych
o należy odróżnić
PRZYZNANIE FAKTU UZNANIE POWÓDZTWA
-jest to akt wiedzy
-jest to akt wiedzy i woli Ò! odnosi siÄ™ zarówno do
-sÄ…d je jedynie zatwierdza
faktów jak i do żądań
-sąd wydaje wyrok w oparciu o art. 333 ż 1 pkt 2
" art.300  FAKTY UZNANE ZA PRZYZNANE
Art. 300. ż 1. Za osobę prawną sąd przesłuchuje osoby wchodzące w skład organu uprawnionego do jej reprezentowania, przy czym
sąd decyduje, czy przesłuchać wszystkie te osoby, czy też tylko niektóre z nich.
ż 2. Za Skarb Państwa sąd może przesłuchać w charakterze strony osoby powołane do reprezentowania państwowej jednostki
organizacyjnej, z której działalnością wiąże się dochodzone roszczenie, lub osoby przez nie wskazane.
Przy dowodzeniu faktów bierze się również pod uwagę DOMNIEMANIA:
FAKTYCZNE PRAWNE
-dowodzenie jednego faktu przez drugi -ustawa je stanowi w oparciu o okoliczności stanu
-sÄ… oparte o poszlaki faktycznego
-nie wiążą sądów -dzieli się je na:
WZRUSZALNE (dowód z przeciwieństwa)
NIEWZRUSZALNE
-w oparciu o art. 234 wiążą sąd i z urzędu sąd nie może
przeprowadzić dowodu przeciwnego Ò! może to jednak
zrobić na wniosek prokuratora
DOWODZENIE ISTNIENIA ZASAD DOŚWIADCZENIA ŻYCIOWEGO
Ogólne wskazania wynikające z doświadczenia życiowego.
Pewne wiadomoÅ›ci z dziedzin nauki, sztuki, rzemiosÅ‚a i obrotu Ò! szczegółowa wiedza, informacje
specjalne
sąd powinien przeprowadzić dowód z opinii biegłego.
Są to pewne zasady pozwalające ocenić fakty i stworzyć związki przyczynowo skutkowe.
DOWODZENIE FAKTÓW SPORNYCH
Praw wyjątkowo można dowodzić, gdy chodzi o dochodzenie:
" PRAWA ZWYCZAJOWEGO
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
" PRAWA SPECYFICZNYCH DZIEDZIN
" PRAW OBCYCH w oparciu o art. 1143 odnośnie stosowania i zasad.
CIŻAR DOWODÓW
Ciąży na tym, kto WYWODZI Z TEGO SKUTKI PRAWNE:
Art. 6. Sąd powinien przeciwdziałać przewlekaniu postępowania i dążyć do tego, aby rozstrzygnięcie nastąpiło na pierwszym
posiedzeniu, jeżeli jest to możliwe bez szkody dla wyjaśnienia sprawy.
To strony przedkładają wnioski dowodowe, a sam sąd ma niewiele do powodzenia i wyjątkowo może
podejmować działania:
ART. 232. Strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Sąd może dopuścić
dowód nie wskazany przez stronę.
Wnioski dowodowe można składać aż do
ART. 217. ż 1. Strona może aż do zamknięcia rozprawy przytaczać okoliczności faktyczne i dowody na uzasadnienie swych wniosków
lub dla odparcia wniosków i twierdzeń strony przeciwnej, z zastrzeżeniem niekorzystnych skutków, jakie według przepisów
niniejszego kodeksu mogą dla niej wyniknąć z działania na zwłokę lub niezastosowania się do zarządzeń przewodniczącego i
postanowień sądu.
ż 2. Sąd pominie środki dowodowe, jeżeli okoliczności sporne zostały już dostatecznie wyjaśnione lub jeżeli strona powołuje dowody
jedynie dla zwłoki.
Doprecyzowanie tej zasady zawiera:
ART. 207. ż 3. Stronę reprezentowaną przez adwokata lub radcę prawnego przewodniczący może zobowiązać do złożenia w
wyznaczonym terminie pisma przygotowawczego, w którym strona jest obowiązana do powołania wszystkich twierdzeń, zarzutów i
dowodów pod rygorem utraty prawa powoływania ich w toku dalszego postępowania.
Strona w postępowaniu gospodarczym zgodnie z art. 47912 ż 1 powinna w pozwie wskazać wszystkich
wnioski.
W postępowaniu uproszczonym środki dowodowe wskazywane są w pozwie:
ART. 5055. ż 1. Okoliczności faktyczne, zarzuty i wnioski dowodowe nie zgłoszone w pozwie, odpowiedzi na pozew, na pierwszym
posiedzeniu przeznaczonym na rozprawę lub w sprzeciwie od wyroku zaocznego mogą być rozpoznawane tylko wtedy, gdy strona
wykaże, że nie mogła ich powołać wcześniej lub gdy potrzeba ich powołania wynikła pózniej.
ż 2. Powód może przytoczyć nowe okoliczności faktyczne i wnioski dowodowe nie pózniej niż w terminie tygodnia od dnia doręczenia
mu pism pozwanego wymienionych w paragrafie poprzedzajÄ…cym.
Jeżeli strona wykaże, że wcześniej nie była w stanie wnieść wniosków dowodowych, to może to zrobić w
toku postępowania.
Postępowanie dowodowe może zostać otwarte, nawet jeżeli wcześniej zostało zamknięte, w sytuacji gdy
wyszły na jaw nowe dowody, wcześniej nie brane przez sąd pod uwagę:
" jeżeli się tego nie zrobi, to może to stanowić podstawę do wniesienia skargi o wznowienie postępowania w
oparciu o art. 403 ż 2
Sąd wydając wyrok wskazuje w uzasadnieniu i wyjaśnia które fakty uznał i dlaczego.
ZASADA SWOBODNEJ OCENY DOWODÓW
Art. 233. ż 1. Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia
zebranego materiału.
ż 2. Sąd oceni na tej samej podstawie, jakie znaczenie nadać odmowie przedstawienia przez stronę dowodu lub przeszkodom
stawianym przez niÄ… w jego przeprowadzeniu wbrew postanowieniu sÄ…du.
Zasadę swobodnej oceny dowodów stosują sądy I instancji, a oceniają ją sądy II instancji.
POSTPOWANIE DOWODOWE jest:
" prowadzone na rozprawie
" przed sÄ…dem prowadzÄ…cym sprawÄ™ (wyjÄ…tek to zlecenie przeprowadzeniea)
" sporządza się protokół
ZLECENIE PRZEPROWADZENIA SDZIEMU WYZNACZONEMU LUB SDOWI
WEZWANEMU
Art. 235. Postępowanie dowodowe odbywa się przed sądem orzekającym, chyba że sprzeciwia się temu charakter dowodu albo
wzgląd na poważne niedogodności lub niewspółmierność kosztów w stosunku do przedmiotu sporu. W takich wypadkach sąd
orzekający zleci przeprowadzenie dowodu jednemu ze swych członków (sędzia wyznaczony) albo innemu sądowi (sąd wezwany).
Taką decyzję podejmuje się w sytuacji, gdy wystąpi jedna z przesłanek:
" gdy świadek mieszka dalej niż 50 km od siedziby sądu
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
" art. 249 ż 2.  Gdy zachodzi istotna trudność w dostarczeniu ksiąg do sądu, sąd może przejrzeć je na
miejscu lub zlecić sędziemu wyznaczonemu ich przejrzenie i sporządzenie niezbędnych wyciągów
" art. 250 ż 2.  Gdy sąd uzna za konieczne przejrzenie oryginału dokumentu, może zarządzić, by go
dostarczono na rozprawę, albo przejrzeć go na miejscu przez sędziego wyznaczonego lub przez cały skład
sÄ…du.
" art. 263.  Przesłuchanie osób dotkniętych chorobą lub kalectwem odbywa się w miejscu, gdzie
przebywają, jeżeli nie mogą go opuścić.
Nie można zlecić przeprowadzenia całego postępowania lecz jedynie wybrane czynności.
Z wykonanych czynności należy napisać PROTOKÓA:
Art. 238. ż 1. Protokół zawierający przebieg postępowania dowodowego przed sędzią wyznaczonym lub przed sądem wezwanym
podpisują, oprócz sędziego i protokolanta, także osoby przesłuchane oraz strony, jeżeli są obecne.
ż 2. Odmowę lub niemożność podpisania stwierdza się w protokole.
UPOWAÅ»NIENIE nastÄ™puje w formie POSTANOWIENIA Ò! sÄ™dzia lub sÄ…d S NIMI ZWIZANI:
" wskazanie sędziego lub sądu
" określenie okoliczności faktycznych, które mają być dowodzone
" wskazanie dowodu, który ma być przeprowadzony
" WYJTEK to art. 240 ż 2 Ò! sÄ™dzia może na wniosek trony przesÅ‚uchać Å›wiadków (którzy nie byli wskazani w
postanowieniu) na okoliczność którą na udowodnić
Art. 240. ż 1. Sąd nie jest związany swym postanowieniem dowodowym i może je stosownie do okoliczności uchylić lub zmienić
nawet na posiedzeniu niejawnym.
ż 2. Sędzia wyznaczony i sąd wezwany mogą uzupełnić na wniosek strony postanowienie sądu orzekającego przez przesłuchanie
nowych świadków na fakty wskazane w tym postanowieniu.
POSTANOWIENIA DOWODOWE
SÄ…d orzekajÄ…cy wydaje postanowienia dowodowe art. 236
ART. 236. W postanowieniu o przeprowadzeniu dowodu sąd oznaczy fakty podlegające stwierdzeniu, środek dowodowy i - stosownie
do okoliczności - sędziego lub sąd, który ma dowód przeprowadzić, a ponadto, jeżeli to jest możliwe, termin i miejsce
przeprowadzenia dowodu. Wyznaczając sędziego, sąd może pozostawić mu oznaczenie terminu przeprowadzenia dowodu.
Sąd bardzo dokładnie wskazuje fakty które mają być dowiedzione, środki dowodowe, które stosuje, oraz
sędziego który ma je przeprowadzić.
Postanowienia takie NIE PODLEGAJ ZASKARŻENIU:
" sÄ…d nie jest nimi zwiÄ…zany Ò! może je zmieniać i uchylać
" nie sÄ… wymienione w art. 384
" art. 380 Ò! można wnieść o ponowne ich rozpatrzenie w apelacji
" można je zmieniać lub uchylać o ile nie zostały wykonane (art. 240 kpc)
Jedynie POSTANOWIENIA PORZDKOWE S ZASKARŻALNE W DRODZE ZAŻALENIA zgodnie z zapisem z art. 394 ż
1 pkt 5.
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
DOWÓD Z DOKUMENTU
DOKUMENT: każdy przedmiot pokryty pismem w celu utrwalenia myśli, pod warunkiem że ma charakter trwały.
Jako szczególne utrwalone dokumenty są również uznawane:
Art. 308. ż 1. Sąd może dopuścić dowód z filmu, telewizji, fotokopii, fotografii, planów, rysunków oraz płyt lub taśm dzwiękowych i
innych przyrządów utrwalających albo przenoszących obrazy lub dzwięki.
ż 2. Dowody, o których mowa w paragrafie poprzedzającym, sąd przeprowadza, stosując odpowiednio przepisy o dowodzie z
oględzin oraz o dowodzie z dokumentów.
RODZAJE DOWODÓW
Możemy wyróżnić dokumenty:
" URZDOWE i PRYWATNE
" PIERWOTNE i POCHODNE oraz WYDRUKI KOMPUTEROWE.
DOKUMENTY URZDOWE
Art. 244. ż 1. Dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy państwowe w ich zakresie
działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone.
SÄ… to dokumenty pochodzÄ…ce od ORGANU PACSTWOWEGO, ARGANU ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ
(samorzÄ…dowej, rzÄ…dowej) w PRZEPISANEJ PRAWEM FORMIE w sprawach z zakresu administracji publicznej.
Dodatkowy katalog organów, które działają w sprawach z zakresu administracji publicznej:
Art. 244 ż 2. Przepis paragrafu poprzedzającego stosuje się odpowiednio do dokumentów urzędowych sporządzonych przez
organizacje zawodowe, samorządowe, spółdzielcze i inne organizacje społeczne w zakresie poruczonych im przez ustawę spraw z
dziedziny administracji państwowej.
Stosuje siÄ™ do nich dwa DOMNIEMANIA:
" DOMNIEMANIE AUTENTYCZNOÅšCI/PRAWDZIWOÅšCI: pochodzÄ… od uprawnionego organu
" DOMNIEMANIE ZGODNOÅšCI TREÅšCI Z RZECZYWISTYM STANEM RZECZY: stwierdzajÄ… stan faktyczny zgodny z
rzeczywistością
DOKUMENTY PRYWATNE
Art. 245. Dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie.
Nie jest to dokument urzędowy ale jest podpisany przez osobę go wystawiającą.
Jest to dowód oświadczenia osoby, która go podpisała:
" ANONIM nie może być dowodem w sprawie, a jedynie Å›rodkiem uprawdopodobnienia Ò! nie jest traktowany
jak dokument prywatny
Stosuje się DOMNIEMANIE, że POCHODZI OD OSOBY KTÓRA GO PODPISAAA.
DOKUMENTY PIERWOTNE: oryginały wystawiane za wiedzą i wolą wystawcy.
DOKUMENTY POCHODNE: wszelkie odpisy i kopie, gdy:
" stwierdzono zgodność z oryginałem
" mogą to również być kopie
DOKUMENTY KOMPUTEROWE: też mogą być urzędowe i prywatne (podpis elektroniczny), mogą być potwierdzone
datÄ… pewnÄ….
ODBICIE MECHANICZNE:
Art. 92110. ż 1. Jeżeli do puszczenia w obieg dokumentu na okaziciela jest wymagane zezwolenie właściwego organu państwowego,
dokument wystawiony bez takiego zezwolenia jest nieważny.
ż 2. Podpis dłużnika może być odbity sposobem mechanicznym, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.
WZRUSZALNOŚĆ DOMNIEMAC ODNOŚNIE DOKUMENTÓW
ZAPRZECZENIE DOKUMENTOWI URZDOWEMU:
Art. 252. Strona, która zaprzecza prawdziwości dokumentu urzędowego albo twierdzi, że zawarte w nim oświadczenia organu, od
którego dokument ten pochodzi, są niezgodne z prawdą, powinna okoliczności te udowodnić.
ZAPRZECZENIE DOKUMENTOWI PRYWATNEMU:
Art. 253. Jeżeli strona zaprzecza prawdziwości dokumentu prywatnego albo twierdzi, że zawarte w nim oświadczenie osoby, która je
podpisała, od niej nie pochodzi, obowiązana jest okoliczności te udowodnić. Jeżeli jednak spór dotyczy dokumentu prywatnego
pochodzącego od innej osoby niż strona zaprzeczająca, prawdziwość dokumentu powinna udowodnić strona, która chce z niego
skorzystać.
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
PRÓBA PISMA
Art. 254. ż 1. Badania prawdziwości pisma dokonuje się z udziałem lub bez udziału biegłych, zwłaszcza przez porównanie pisma na
zakwestionowanym dokumencie z pismem tej samej osoby na innych dokumentach niewÄ…tpliwie prawdziwych. SÄ…d w razie potrzeby
może wezwać osobę, od której pismo pochodzi, na termin wyznaczony, w celu napisania podyktowanych jej wyrazów.
ż 2. Od obowiązku złożenia próby pisma zwolniony jest ten, kto na zapytanie, czy pismo na dokumencie jest prawdziwe, mógłby jako
świadek odmówić zeznania.
ż 3. Sąd może zastosować do osoby trzeciej, która nie wykonała zarządzeń sądu wydanych w myśl paragrafów poprzedzających,
takie same środki przymusowe, jak wobec świadków.
ż 4. Osoba trzecia może na równi ze świadkiem żądać zwrotu wydatków koniecznych związanych ze stawiennictwem do sądu, a
ponadto wynagrodzenia za utratÄ™ zarobku.
DOKUMENTY PODROBIONE LUB PRZEROBIONE
POÅšWIADCZENIE NIEPRAWDY
Dotyczy jedynie dokumentów urzędowych, które korzystają z dwóch domniemań.
Możemy je wykazać jedynie na etapie postępowania dowodowego, gdybyśmy odwołali się do tego pżniej,
to nie będzie to podstawą do podstawą do wznowienia postępowania
Art. 403. ż 1. Można żądać wznowienia na tej podstawie, że:
1) wyrok został oparty na dokumencie podrobionym lub przerobionym albo na skazującym wyroku karnym, następnie uchylonym;
PRZEDSTAWIENIE DOKUMENTU
Art. 248. ż 1. Każdy obowiązany jest przedstawić na zarządzenie sądu w oznaczonym terminie i miejscu dokument znajdujący się w
jego posiadaniu i stanowiący dowód faktu istotnego dla rozstrzygnięcia sprawy, chyba że dokument zawiera tajemnicę państwową.
ż 2. Od powyższego obowiązku może uchylić się ten, kto co do okoliczności objętych treścią dokumentu mógłby jako świadek
odmówić zeznania albo kto posiada dokument w imieniu osoby trzeciej, która mogłaby z takich samych przyczyn sprzeciwić się
przedstawieniu dokumentu. Jednakże i wówczas nie można odmówić przedstawienia dokumentu, gdy jego posiadacz lub osoba
trzecia obowiązani są do tego względem chociażby jednej ze stron albo gdy dokument wystawiony jest w interesie strony, która żąda
przeprowadzenia dowodu. Strona nie może ponadto odmówić przedstawienia dokumentu, jeżeli szkoda, na którą byłaby przez to
narażona, polega na przegraniu procesu.
Stosuje siÄ™ go w powiÄ…zaniu z art. 251
Art. 251. Za nieuzasadnioną odmowę przedstawienia dokumentu przez osobę trzecią sąd, po wysłuchaniu jej oraz stron co do
zasadności odmowy, skaże osobę trzecią na grzywnę. Osoba trzecia ma prawo żądać zwrotu wydatków połączonych z
przedstawieniem dokumentu.
" uwzględniane jest to przy oględzinach oraz przy dowodach z filmów czy fotografii.
" to sÄ…d decyduje jaki charakter nadać odmowie stron na przedstawienie dowodu (art. 233 ż 2) Ò!
jest to związane ze swobodną oceną dowodów
" kodeks określa wysokość kary grzywny w art. 163
Art. 163. ż 1. Jeżeli kodeks przewiduje grzywnę bez określenia jej wysokości, grzywnę wymierza się w kwocie do jednego tysiąca
złotych.
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
DOWODY Z ZEZNAC ŚWIADKÓW I PRZESAUCHANIA STRON
Są dwa rodzaje ograniczeń:
" przedmiotowe
" podmiotowe
OGRANICZENIA PRZEDMIOTOWE
Art. 246 i 247 nie mają zastosowania do spraw z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych.
Art. 246. Jeżeli ustawa lub umowa stron wymaga dla czynności prawnej zachowania formy pisemnej, dowód ze świadków lub z
przesłuchania stron w sprawie między uczestnikami tej czynności na fakt jej dokonania jest dopuszczalny w wypadku, gdy dokument
obejmujący czynność został zagubiony, zniszczony lub zabrany przez osobę trzecią, a jeżeli forma pisemna była zastrzeżona tylko
dla celów dowodowych, także w wypadkach określonych w kodeksie cywilnym.
Przesłuchanie stron dotyczy: STRON UMOWY oraz ich NASTPCÓW PRAWNYCH (pod tytułem szczególnym).
Jeżeli istnieją podejrzenia wad oświadczenia woli to przeprowadza się dowody mogące to wykazać.
Nie dowodzi się faktów, które nastąpiły po zawarciu umowy.
Art. 247. Dowód ze świadków lub z przesłuchania stron przeciwko osnowie lub ponad osnowę dokumentu obejmującego czynność
prawną może być dopuszczony między uczestnikami tej czynności tylko w wypadkach, gdy nie doprowadzi to do obejścia przepisów o
formie zastrzeżonej pod rygorem nieważności i gdy ze względu na szczególne okoliczności sprawy sąd uzna to za konieczne.
Te regulacje są nieco węższe.
Dwie przesÅ‚anki muszÄ… być speÅ‚nione Å‚Ä…cznie Ò! zachowanie formy pisemnej pod rygorem nieważnoÅ›ci i
nie możemy kwestionować treści dokumentu.
Nie można wykazać, że w dokumencie jest więcej postanowień.
DOWÓD Z ZEZNAC ŚWIADKÓW
Może mieć dwojaki charakter:
W ZNACZENIU FAKTYCZNYM W ZNACZENIU FORMALNYM
Każda osoba, która dzięki własnym spostrzeżeniom ma Osoba fizyczna wezwana przez sąd do złożenia zeznań
wiedzę o faktach na okoliczność mającą istotne znaczenie dla sprawy
SÄ…d przeprowadza postÄ™powanie dowodowe na wniosek Ò! wydaje postanowienie o dopuszczeniu dowodu
z zeznań świadka wskazując:
" imiÄ™ i nazwisko
" adres
" datę i miejsce przesłuchania
" wynagrodzenie za utratę zarobków
" art. 262 i inne
OBOWIZKI ÅšWIADKA
STAWIENNICTWO NA WEZWANIE SDU
Gdy świadek nie stawi się
" pierwszy raz Ò! sÄ…d wyznacza grzywnÄ™
" dwa razy Ò! wyznaczenie grzywny i przymusowe doprowadzenie (może być przymusowe doprowadzenie i
areszt
Art. 274. ż 1. Za nie usprawiedliwione niestawiennictwo sąd skaże świadka na grzywnę, po czym wezwie go powtórnie, a w razie
ponownego niestawiennictwa skaże go na ponowną grzywnę i może zarządzić jego przymusowe sprowadzenie.
ż 2. Przepis paragrafu poprzedzającego stosuje się odpowiednio do świadka, który oddalił się bez zezwolenia przewodniczącego.
Art. 275. Świadek w ciągu tygodnia od daty doręczenia mu postanowienia skazującego go na grzywnę lub na pierwszym posiedzeniu,
na które zostanie wezwany, może usprawiedliwić swe niestawiennictwo. W razie usprawiedliwienia niestawiennictwa sąd zwolni
świadka od grzywny i od przymusowego sprowadzenia. Postanowienia sądu mogą zapaść na posiedzeniu niejawnym.
ZAOŻENIE ZEZNAC ZGODNIE Z PRAWD
Art. 233 kk określa, że aby pociągnąć do odpowiedzialności za składanie fałszywych zeznań należy:
" pouczyć o odpowiedzialności karnej
" odebrać przyrzeczenie
" pouczyć o prawie do odmowy złożenia zeznań.
PrzewodniczÄ…cy okreÅ›la ilość Å›wiadków, prosi ich kolejno Ò! pozostali pozostajÄ… na zewnÄ…trz sali rozpraw.
Przesłuchanie co do zasady USTNIE, pytają kolejno: przewodniczący, sędziowie, strony:
" Niemi i głusi mogą złożyć zeznania pisemnie lub przy pomocy biegłego
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
Możliwe jest również rozwiÄ…zanie z art. 515 Ò! dotyczy postÄ™powania nieprocesowego i osób, które nie sÄ…
uczestnikami postępowania.
Art. 515. Sąd może, stosownie do okoliczności, przesłuchać świadków i biegłych bez przyrzeczenia oraz w nieobecności
uczestników, może również zażądać od osób, które nie są uczestnikami, złożenia wyjaśnień na piśmie.
Przy zÅ‚ożeniu zeznaÅ„ w sprawie karnej Ò! gdy istnieje taka możliwość przeprowadzamy przesÅ‚uchanie
bezpośrednie, jeżeli nie ma takiej możliwości (bo np. świadek nie żyje) to można odczytać protokół:
" można również porównać zapis protokolarny z zeznaniami świadka by ocenić zgodność (co do swobody
dostępu do akt są różne stanowiska)
ZAOŻENIE PRZYRZECZENIA
SÄ… dwa rodzaje przyrzeczenia:
PROMISORYJNE ASETORYJNE
Przewidziane jest w kpc. Po złożeniu zeznań.
Następuje przed złożeniem zeznań.
Co do zasady przyjęte jest w Polsce, z wyjątkami art.
266  269
" gdy świadek nie ukończył 17 lat
" prawomocnie skazany za składanie fałszywych
zeznań
" zgodny wniosek stron
" już był przesłuchany
PRAWA ÅšWIADKA
Zaliczamy tu:
" WYACZENIE Z MOCY USTAWY
" PRAWO DO ODMOWY ZAOŻENIA ZEZNAC
" PRAWO DO ODMOWY ODPOWIEDZI NA POSZCZEGÓLNE PYTANIA
" PRAWO DO ŻDANIA ZWROTU KOSZTÓW ZWIZANYCH ZE STAWIENNICTWEM (koszty dojazdu oraz utracone
zarobki)
WYACZENIE Z MOCY USTAWY
W oparciu o art. 259
Art. 259. Świadkami nie mogą być:
1) osoby niezdolne do spostrzegania lub komunikowania swych spostrzeżeń;
2) wojskowi i urzędnicy nie zwolnieni od zachowania tajemnicy służbowej, jeżeli ich zeznanie miałoby być połączone z jej
naruszeniem;
3) przedstawiciele ustawowi stron oraz osoby, które mogą być przesłuchane w charakterze strony jako organy osoby
prawnej lub innej organizacji mającej zdolność sądową;
4) współuczestnicy jednolici.
oraz osoby wskazane w ustawie.
" ocena czy świadek jest zdolny do złożenia zeznań (do spostrzegania i komunikowania swoich
spostrzeżeÅ„) Ò! to sÄ…d ocenia
" ustawa o ochronie informacji niejawnych Ò! art. 248 kpc mówi też mówi o tajemnicy paÅ„stwowej i
obowiązku przedstawienia dokumentu związanego z tajemnicą służbową
" nie łączymy ról procesowych
o świadek jest osobą bezbronną
o w oparciu o art. 260 peÅ‚nomocnik trony ma prawo odmowy odpowiedzi na pytania Ò! gdyby miaÅ‚
być przesłuchany to powinien zrezygnować.
" współuczestnicy jednolici Ò! art. 73 ż 2 mówi, że mogÄ… zostać przesÅ‚uchani w charakterze stron, ale nie
świadków
o podobnie z interwenientem ubocznym samoistnym i niesamoistnym
Art. 260. Współuczestnik sporu, nie będący współuczestnikiem jednolitym, może być świadkiem co do faktów dotyczących wyłącznie
innego współuczestnika.
Art. 430. Małoletni, którzy nie ukończyli lat trzynastu, a zstępni stron, którzy nie ukończyli lat siedemnastu, nie mogą być
przesłuchiwani w charakterze świadków.
Świadkami nie mogą być:
" osoby niezdolne do spostrzegania lub komunikowania swych spostrzeżeń
" wojskowi i urzędnicy nie zwolnieni od zachowania tajemnicy służbowej, jeżeli ich zeznania miały być
połączone z jej naruszeniem
" przedstawiciele ustawowi stron oraz osoby, które mogą być przesłuchane z charakterze strony...
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
PRAWO DO ODMOWY ZAOŻENIA ZEZNAC
Art. 261. ż 1. Nikt nie ma prawa odmówić zeznań w charakterze świadka, z wyjątkiem
" małżonków stron,
" ich wstępnych, zstępnych i rodzeństwa
" oraz powinowatych w tej samej linii lub stopniu,
" jak również osób pozostających ze stronami w stosunku przysposobienia.
Prawo odmowy zeznań trwa po ustaniu małżeństwa lub rozwiązaniu stosunku przysposobienia. Jednakże odmowa zeznań nie jest
dopuszczalna w sprawach o prawa stanu, z wyjątkiem spraw o rozwód.
Art. 388 kc WYZYSK Ò! powództwo o uksztaÅ‚towanie stosunku prawnego lub prawa, gdy stosunek prawny już
wygasÅ‚ Ò! powództwo o zasÄ…dzenie ma w tym przypadku wyjÄ…tkowo charakter KONSTYTUTYWNY
KAZUS:
Przedsiębiorca A prowadził zakład cukierniczy, w którym miał maszyny o znacznej wartości. W grudniu 2002 r. w
zakładzie wybuchł pożar. Udało się uratować kilka maszyn, tyle że cała hala produkcyjna uległa spaleniu.
Przedsiębiorca A nie miał możliwości odbudowy hali, nie posiadał też innych nieruchomości, w których mógłby
przechować maszyny.
Sytuację tę wykorzystał pan B, który miał garaż w sąsiedztwie hali. Zaproponował on przechowanie maszyn za
wynagrodzeniem 90000 zÅ‚ Ò! wynagrodzenie to znacznie przekraczaÅ‚o koszty przechowana i przyjÄ™te w obrocie
stawki.
Przedsiębiorca A czując, że pan B wykorzystał jego przymusowe położenie wytoczył powództwo z art. 388 kc,
twierdząc że należy się tylko 10000 zł.
Jakie powództwo może wytoczyć pan B?
1. Przed zapÅ‚atÄ… Ò! powództwo o uksztaÅ‚towanie
2. Po zapÅ‚acie Ò! powództwo o zasÄ…dzenie Å›wiadczenia
Jeżeli zostanie wniesione złe powództwo to NASTPUJE ODDALENIE i mamy do czynienia z res iudicata (jeżeli zmieni
się stan faktyczny, to wówczas powaga rzeczy osądzonej nie zachodzi).
Umowa pożyczki 1000 zÅ‚ zawarta na piÅ›mie ad probationem Ò! przeprowadzenie dowodu, gdy wykażemy, że
dokument uległ zniszczeniu, zgubieniu, zabraniu.
Art. 247 Ò! ograniczenia dotyczÄ…ce treÅ›ci dokumentu, ad probationem lub ad eventum Ò! nie ma ograniczeÅ„,
można przeprowadzić dowód z zeznań świadków lub przesłuchania stron.
Art. 74 ż 2 kc Ò!
Art. 74. ż 1. Zastrzeżenie formy pisemnej bez rygoru nieważności ma ten skutek, że w razie niezachowania zastrzeżonej formy nie
jest w sporze dopuszczalny dowód ze świadków ani dowód z przesłuchania stron na fakt dokonania czynności. Nie dotyczy to jednak
wypadków, gdy zachowanie formy pisemnej jest zastrzeżone jedynie dla wywołania określonych skutków czynności prawnej.
ż 2. Jednakże mimo niezachowania formy pisemnej przewidzianej dla celów dowodowych dowód ze świadków lub dowód z
przesłuchania stron jest dopuszczalny, jeżeli obie strony wyrażą na to zgodę albo jeżeli fakt dokonania czynności prawnej będzie
uprawdopodobniony za pomocą pisma. Sąd może również dopuścić wymienione dowody, jeżeli ze względu na szczególne
okoliczności sprawy uzna to za konieczne.
PRAWO ODMOWY ODPOWIEDZI NA POSZCZEGÓLNE PYTANIA
W tym przypadku sÄ…d nie wydaje postanowienia .
Sąd MA OBOWIZEK SPRAWDZIĆ czy osoba ma prawo domówić odpowiedzi na pytania:
" ODMOWA BEZPODSTAWNA może zastosować art. 276 i nałożyć karę grzywny lub areszt.
Jeżeli są uzasadnione przypuszczenia prawa odmowy odpowiedzi na pytania to odpowiedzi na pytania
następują NA ROZPRAWIE Z WYACZENIEM JAWNOŚCI:
Art. 153. ż 1. Sąd z urzędu zarządza odbycie całego posiedzenia lub jego części przy drzwiach zamkniętych, jeżeli publiczne
rozpoznanie sprawy zagraża porządkowi publicznemu lub moralności albo gdy mogą być ujawnione okoliczności objęte tajemnicą
państwową lub służbową.
ż 2. Sąd może zarządzić odbycie posiedzenia przy drzwiach zamkniętych również na wniosek strony, jeżeli podane przez nią
przyczyny uzna za uzasadnione lub jeżeli roztrząsane być mają szczegóły życia rodzinnego. Postępowanie dotyczące tego wniosku
odbywa się przy drzwiach zamkniętych. Postanowienie w tym przedmiocie sąd ogłasza publicznie.
Zastosowanie ma również art. 261 ż 2
Art. 261. ż 2. Świadek może odmówić odpowiedzi na zadane mu pytanie, jeżeli
o zeznanie mogłoby narazić jego lub jego bliskich, wymienionych w paragrafie poprzedzającym, na odpowiedzialność karną,
hańbę lub dotkliwą i bezpośrednią szkodę majątkową
o albo jeżeli zeznanie miałoby być połączone z pogwałceniem istotnej tajemnicy zawodowej.
Duchowny może odmówić zeznań co do faktów powierzonych mu na spowiedzi.
Mamy tu do czynienia ze zwolnieniem w zwiÄ…zku z:
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
1. ODPOWIEDZIALNOÅšCI KARN
2. TAJEMNIC ZAWODOW Ò! chroniona ustawowo
a. TAJEMNICA BEZWZGLDNA  nie można z niej zwolnić (adwokaci, radcowie prawni, duchowny co do
faktów związanych ze spowiedzią)
b. TAJEMNICA WZGLDNA  można zostać z niej zwolnionym (lekarska dziennikarska)
np. mimo iż sąsiedzi mogą mieć informacje co do czyjegoś stanu zdrowia to jedynie lekarz po
zwolnieniu z tajemnicy zawodowej może być świadkiem a nie sąsiedzi.
PRAWO ŚWIADKA DO ŻDANIA ZWROTU KOSZTÓW ZWIZANYCH ZE STAWIENNICTWEM DO
SDU I UTRACONYCH ZAROBKÓW
Objęte tym uprawnieniem są zarówno: KOSZTY DOJAZDU jak i UTRACONE ZAROBKI.
Nie dotyczy to jednak kosztów dojazdu samochodem, a jedynie środkami komunikacji publicznej w najniższej
klasie, pociągiem osobowym, a nie pośpiesznym.
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
OPINIA BIEGAEGO
Opinie biegłych są to WIADOMOŚCI SPECJALNE w oparciu o zasady doświadczenia życiowego i naukowego:
" jest to bardzo szeroko pojmowane i w zasadzie nie ma znaczenia o jakie wiadomości chodzi jeżeli tyczyło
naukowego zastosowania doświadczenia życiowego.
BIEGAYM MOŻE BYĆ
Może to być OSOBA FIZYCZNA:
o powołana AD HOC
o STALI BIEGLI wpisani do rejestru
Może to być INSTYTUT NAUKOWY lub NAUKOWO-BADAWCZY.
OBLIGATORYJNE POWOAANIE BIEGAEGO
Obowiązek powołania choćby jednego biegłego jest w [przypadkach przewidzianych w ustawie w sprawach o:
" UBEZWAASNOWOLNIENIE
Art. 553. Osoba, która ma być ubezwłasnowolniona, musi być zbadana przez jednego lub więcej biegłych lekarzy psychiatrów.
" ZNIESIENIE WSPÓAWAASNOŚCI GOSPODARSTWA ROLNEGO
Art. 619. ż 1. W postępowaniu o zniesienie współwłasności gospodarstwa rolnego sąd ustala jego skład i wartość, w szczególności
obszar i rodzaj nieruchomości wchodzących w skład tego gospodarstwa oraz obszar i rodzaj nieruchomości stanowiących już
własność współwłaścicieli i ich małżonków, a w miarę potrzeby także okoliczności przewidziane w art. 216 kodeksu cywilnego.
ż 2. Podział w naturze nastąpi po zasięgnięciu opinii biegłych co do sposobu podziału.
W pozostałych wypadkach to do sądu należy podjęcie decyzji czy należy czy nie powołać biegłego.
Opinia biegÅ‚ego jest specyficznym Å›rodkiem dowodowym Ò! nie dowodzi faktów, ale zawiera informacje
specyficzne dotyczące faktów, na które powoływały się strony.
Wszystko dowody są jednakowo ważne.
Gdy opinie sporzÄ…dza:
" OSOBA FIZYCZNA Ò! przedstawia siÄ™ i ponosi odpowiedzialność
" INSTYTUCJA Ò! wydaje opiniÄ™ kompleksowÄ…, odpowiedzialność ponosi instytucja a nie poszczególne osoby,
które ją tworzyły.
RODZAJE OPINII
Co do zasady sÄ… opinie:
" USTNE
" PISEMNE  instytuty zawsze sporzÄ…dzajÄ… opiniÄ™ pisemnÄ…
SÄ… jeszcze opinie dodatkowe wymienione w art. 286
Art. 286. Sąd może zażądać ustnego wyjaśnienia opinii złożonej na piśmie, może też w razie potrzeby zażądać dodatkowej opinii od
tych samych lub innych biegłych.
Każda ze stron ma prawo ustosunkowania się do każdego dowodu. Stąd biegłego wzywamy do sądu, by
uczynić zadość zasadzie bezpośredniości.
Gdy strona przed procesem poszÅ‚a do biegÅ‚ego Ò! to dowód z dokumentu prywatnego, a nie z opinii biegÅ‚ego.
UZASADNIENIE
Art. 285 ż 1 Ò! każda opinia musi mieć uzasadnienie, gdyż ma ona ma charakter pomocniczy dla sÄ…du i stron.
Musi być przejrzyste, jasne i wyraznie.
Art. 285. ż 1. Opinia biegłego powinna zawierać uzasadnienie.
Art. 286. Sąd może zażądać ustnego wyjaśnienia opinii złożonej na piśmie, może też w razie potrzeby zażądać dodatkowej opinii od
tych samych lub innych biegłych.
" jest to rodzaj opinii uzasadniajÄ…cej, dodatkowej.
OPINIA ACZNA
Art. 285. ż 1. Opinia biegłego powinna zawierać uzasadnienie.
ż 2. Biegli mogą złożyć opinię łączną.
ż 3. Jeżeli biegły nie może na razie udzielić wyczerpującej opinii, sąd wyznaczy termin dodatkowy do jej przedstawienia.
Wydawana jest przez przynajmniej dwóch biegłych tej samej specjalności, którzy dokonali takich samych
spostrzeżeń.
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
Jej rodzajem jest OPINIA KOMPLEKSOWA: biegli różnych specjalność szczegółwo badają okresloną sprawę, by
dać pełny obraz pewnego stanu faktycznego.
PRAWA BIEGAYCH
" ODMOWA ZAOŻENIA OPINII
" WYACZENIE OD ZAOŻENIA OPINII
" PRAWO DO WYNAGRODZENIA ZA WYDANIE OPINII I KOSZTY STAWIENNICTWA
OBOWIZKI BIEGAYCH
" STAWIENNICTWO NA WEZWANIE
" ZAOŻENIE OPINII
" ZAOŻENIE PRZYRZECZENIA
ODMOWA ZAOŻENIA OPINII
Art. 280. Osoba wyznaczona na biegłego może nie przyjąć włożonego na nią obowiązku z przyczyn, jakie uprawniają świadka do
odmowy zeznań, a ponadto z powodu przeszkody, która uniemożliwia jej wydanie opinii.
Bardzo szeroko rozumie siÄ™ tu PRZESZKOD UNIEMOÅ»LIWIAJC Ò! zarówno problemy techniczne, prawne jak i
czasowe, wszystko nawet braki odpowiedniego sprzętu.
WYACZENIE OD ZAOŻENIA OPINII
Art. 281. Aż do ukończenia czynności biegłego strona może żądać jego wyłączenia z przyczyn, z jakich można żądać wyłączenia
sędziego. Gdy strona zgłasza wniosek o wyłączenie biegłego po rozpoczęciu przez niego czynności, obowiązana jest
uprawdopodobnić, że przyczyna wyłączenia powstała pózniej lub że przedtem nie była jej znana.
Stosuje się tu te same zasady, co przy wyłączeniu sędziego po to, by zapewnić bezstronność.
Gdy wystąpią przesłanki wyłączenia, a mimo to biegły wyda opinię, która następnie będzie podstawą do
wydania decyzji, to jest to ISTOTNE NARUSZENIE będące podstawą WZNOWIENIA.
Następuje:
" z INICJATYWY BIEGAEGO
" na WNIOSEK STRONY.
PRAWO DO WYNAGRODZENIA
Art. 288. Biegły ma prawo żądać wynagrodzenia za stawiennictwo do sądu i wykonaną pracę. Przewodniczący może przyznać
biegłemu zaliczkę na poczet wydatków.
Art. 291. Instytut naukowy lub naukowo-badawczy może żądać wynagrodzenia za wykonaną pracę i za stawiennictwo swoich
przedstawicieli.
Przysługuje zarówno OSOBOM FIZYCZNYM jak i INSTYTUCJOM.
Obejmuje zarówno ZWROT KOSZTÓW ZA STAWIENNICTWO jak i wynagrodzenie za OPAAT ZA SPORZDZENIE
OPINII Ò! w oparciu o odpowiednie rozporzÄ…dzenia.
Jeżeli opinia jest sporządzana na wniosek, to sąd wzywa do wpłacenia ZALICZKI, a koszty pokrywa pózniej ta
strona, która zostanie do tego zobowiązana w wyroku.
STAWIENNICTWO NA WEZWANIE
Stosuje się te same przepisy, co przy świadkach, ale nie można stosować PRZYMUSOWEGO DOPROWADZENIA.
Art. 287 Ò! możliwość naÅ‚ożenia grzywny Ò! zaskarżalne postanowienie w oparciu o art. 384 ż 4 pkt 5.
OBOWIZEK ZAOŻENIA OPINII
Jest wówczas, gdy biegły stawił się na wezwanie i niema podstaw do zastosowania przepisów o wyłączeniu.
Sąd może wydać postanowienie o nałożeniu grzywny.
ZAOŻENIE PRZYRZECZENIA
Stali składają je raz przy wpisaniu na listę, a ad hoc na rozprawie.
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
OGLDZINY
Mogą dotyczyć:
" OSOBY
" MIEJSCA
" RZECZY
" DOKUMENTU, CO DO JEGO WAAÅšCIWOÅšCI.
Sąd może zarządzić je z udziałem biegłych oraz połączyć je z przesłuchaniem świdków.
Stosuje siÄ™ tu odpowiednio PRZEPISY O OBOWIZKU PRZEDSTAWIENIA DOKUMENTU Ò! jeżeli można i nie sÄ… to
znaczne koszty, to należy przedmiot dostarczyć do sądu.
OGLDZINY OSOBY
Przeprowadzane sÄ… tylko ZA ZGOD OSOBY, której dotyczÄ… Ò! ingerencja w sferÄ™ fizycznÄ… bezwzglÄ™dnie
wymaga zgody.
Jeżeli osoba jest <13 lat Ò! zgoda przedstawiciela ustawowego.
OGLDZINY RZECZY
Art. 293. Przepisy o obowiązku przedstawienia dokumentu stosuje się odpowiednio do przedstawienia przedmiotu oględzin. Jeżeli
rodzaj przedmiotu na to pozwala i nie jest to połączone ze znacznymi kosztami, należy przedmiot oględzin dostarczyć do sądu.
Art. 294. Jeżeli przedmiot oględzin jest w posiadaniu osoby trzeciej, a oględziny mają być dokonane w miejscu, gdzie przedmiot
znajduje się, osoba ta powinna być wezwana na termin oględzin i obowiązana jest ułatwić dostęp do przedmiotu.
Art. 295. ż 1. Osoba trzecia w ciągu dni trzech od doręczenia jej wezwania może z ważnych przyczyn żądać od sądu wzywającego
zaniechania oględzin.
ż 2. Przed rozpoznaniem żądania osoby trzeciej sąd nie przystąpi do oględzin.
Art. 296. Osobę trzecią, która bez uzasadnionych przyczyn nie zastosowała się do zarządzeń w przedmiocie oględzin, sąd skaże na
grzywnÄ™.
Art. 297. Osoba trzecia wezwana na termin oględzin ma prawo żądać zwrotu wydatków koniecznych, związanych ze stawiennictwem
do sądu, oraz wynagrodzenia za utratę zarobku na równi ze świadkiem, a ponadto zwrotu wydatków połączonych z dostarczeniem
przedmiotu oględzin.
Podobnie, jak przy dokumentach, gdy dotyczy informacji objÄ™tych tajemnicÄ… paÅ„stwowÄ… Ò! ODMOWA.
OGLDZINY MIEJSCA
Jest zwiÄ…zane z wizjÄ… lokalnÄ….
Może być przeprowadzona przez:
" PRZEWODNICZCEGO SKAADU SDZIOWSKIEGO,
" SDZIEGO WYZNACZONEGO,
" SD WEZWANY.
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
PRZESAUCHANIE STRON
Jest dowodem SUBSYDIARNYM Ò! stosowane, gdy nie ma innych dowodów lub gdy te co byÅ‚y już wyczerpaliÅ›my
a jest jeszcze coś istotnego do wyjaśnienia.
ZASADA ART. 299
ART. 299. Jeżeli po wyczerpaniu środków dowodowych lub w ich braku pozostały nie wyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia
sprawy, sąd dla wyjaśnienia tych faktów zarządzi dowód z przesłuchania stron.
WYJTEK OD ZASADY
ART. 432. W każdej sprawie o rozwód lub o separację sąd zarządza przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron. W innych
sprawach sąd nie może odmówić dopuszczenia takiego dowodu, jeżeli strona go powołała. Art. 302 ż 1 stosuje się odpowiednio.
Sprawy o SEPARACJE I ROZWÓD Ò! sÄ…d może ograniczyć siÄ™ tylko do przesÅ‚uchania stron, gdy jest zgoda stron i
nie ma małoletnich dzieci.
Tyczy się to też ZNIESIENIA WSPÓLNOŚCI majątkowej.
INFORMACYJNE PRZESAUCHANIE STRON
ART. 212. Przewodniczący, jeżeli to możliwe, jeszcze przed wszczęciem postępowania dowodowego powinien przez zadawanie pytań
stronom ustalić, jakie z istotnych okoliczności sprawy są między nimi sporne, i dążyć do ich wyjaśnienia. W razie potrzeby udziela
stronom odpowiednich pouczeń i wskazówek, a stosownie do okoliczności zwraca im uwagę na celowość ustanowienia pełnomocnika
procesowego.
PrzewodniczÄ…cy sprawdza w jakich kwestiach strony sÄ… w sporze.
Nie sÄ… dowodami w sprawie.
WYSAUCHANIE UCZESTNIKÓW POSTPOWANIA
Art. 514. ż 1...Mimo niewyznaczenia rozprawy sąd przed rozstrzygnięciem sprawy może wysłuchać uczestników na posiedzeniu
sądowym lub zażądać od nich oświadczeń na piśmie.
Przeprowadza je przewodniczący w celu zorientowania się ogólnie w sprawie i ustalenia porządku rozprawy:
" nie jest to dowód ale może być podstawką do ustalenia wiarygodności
" porównanie tego, co mówił przed rozprawą i tego co ewentualnie uległo zmianie w czasie rozprawy.
KOGO MOŻNA PRZESAUCHAĆ W CHARAKTERZE STRON
OSOBA PRAWNA/SKARB PACSTWA
Art. 300. ż 1. Za osobę prawną sąd przesłuchuje osoby wchodzące w skład organu uprawnionego do jej reprezentowania, przy czym
sąd decyduje, czy przesłuchać wszystkie te osoby, czy też tylko niektóre z nich.
ż 2. Za Skarb Państwa sąd może przesłuchać w charakterze strony osoby powołane do reprezentowania państwowej jednostki
organizacyjnej, z której działalnością wiąże się dochodzone roszczenie, lub osoby przez nie wskazane.
WysÅ‚uchanie konkretnej osoby, która reprezentuje Ò! przedstawiciel zarzÄ…du lub osoba wskazana Ò! sÄ…d
sprawdza to w oparciu o wypis z Krajowego Rejestru sÄ…dowego.
OSOBA NA RZECZ KTÓREJ WYTOCZONO POWÓDZTWO
Art. 301. Jeżeli powództwo jest wytoczone przez prokuratora lub organizację społeczną na rzecz oznaczonej osoby, przesłuchuje się
w charakterze strony powodowej tę osobę, chociażby nie przystąpiła ona do sprawy.
Gdy sprawÄ™ wytoczyÅ‚ prokurator, RPO, organizacja spoÅ‚eczna Ò! przesÅ‚uchanie strony nawet jeÅ›li nie bierze
udziału w postępowaniu.
OSOBY NIELETNIE/UBEZWAASNOWOLNIONE I ICH PRZEDSTAWICIELE
ART. 302 ż 2. W sprawach osób znajdujących się pod władzą rodzicielską, opieką lub kuratelą od uznania sądu zależy przesłuchanie
bądz samej strony, bądz jej przedstawiciela ustawowego, bądz też obojga.
Sąd decyduje kogo przesłuchać:
" samÄ… osobÄ™
" przedstawiciela ustawowego
" oboje
Opiera się tu o ZDOLNOŚĆ SDOW (posiada ją każdy od urodzenia do śmierci, może być stroną) od ZDOLNOŚCI
DO CZYNNOŚCI PROCESOWYCH (skuteczne podejmowanie czynności procesowych).
Gdy mamy osobę ubezwłasnowolnioną:
" można przesłuchać, gdy posiada zdolność do postrzegania i komunikowania spostrzeżeń
" można przesłuchać opiekuna, ale nie pełnomocnika (gdyż nie jest przedstawicielem ustawowym.
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
PRZESAUCHANIE JEST DWUETAPOWE
I ETAP Ò! sÄ…d przesÅ‚uchuje obie strony
Jeżeli nie ma możliwość przesłuchania obu stron, to:
ART. 302. ż 1. Gdy z przyczyn natury faktycznej lub prawnej przesłuchać można co do okoliczności spornych jedną tylko stronę, sąd
oceni, czy mimo to należy przesłuchać tę stronę, czy też dowód ten pominąć w zupełności. Sąd postąpi tak samo, gdy druga strona
lub niektórzy ze współuczestników nie stawili się na przesłuchanie stron lub odmówili zeznań.
" Sąd powinien rozważyć celowość przeprowadzenia w ogóle takiego dowodu
II ETAP Ò! gdy zeznania sÄ… sprzeczne lub sÄ… niejasnoÅ›ci, to wybiera jednÄ… ze stron, tÄ™ bardziej wiarygodnÄ…,
odbiera od niej przyrzeczenie i przesłuchuje ją jeszcze raz.
ART. 303. Sąd przesłucha najpierw strony bez odbierania przyrzeczenia. Jeżeli przesłuchanie to nie wyświetli dostatecznie faktów,
sąd może przesłuchać według swego wyboru jedną ze stron ponownie, po uprzednim odebraniu od niej przyrzeczenia. Przesłuchanie
jednej ze stron co do pewnego faktu z odebraniem od niej przyrzeczenia nie wyłącza takiego przesłuchania drugiej strony co do
innego faktu.
" co do tego samego faktu nie można już przesÅ‚uchać drugiej strony Ò! jedynie co do innego
" sąd poucza przesłuchiwaną stronę, co do odpowiedzialność karnej za składanie fałszywych zeznań
ART. 304. Przed przystąpieniem do przesłuchania sąd uprzedza strony, że obowiązane są zeznawać prawdę i że stosownie do
okoliczności mogą być przesłuchane ponownie po odebraniu od nich przyrzeczenia. Przed odebraniem przyrzeczenia sąd uprzedza
stronę o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych zeznań. Poza tym do przesłuchania stron i składania przyrzeczenia stosuje
się odpowiednio przepisy dotyczące świadków, z wyjątkiem przepisów o środkach przymusowych.
Nie stosuje się tu środków przymusowych.
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
DOWÓD Z BADAC KRWI
Mamy tu do czynienia z ingerencją w sferę fizykalną, więc niezbędna jest zgoda osoby, która ma zostać
poddana badaniu Ò! gdy nie ukoÅ„czyÅ‚a 13 lat wymagana jest zgoda:
" PRZEDSTAWICIELA USTAWOWEGO
" POSTANOWIENIE SDU OPIEKUCCZEGO
ART. 305. Sąd może dopuścić dowód z grupowego badania krwi.
ART. 306. Pobranie krwi w celu jej badania może nastąpić tylko za zgodą osoby, której krew ma być pobrana, a jeżeli osoba ta nie
ukończyła trzynastu lat lub jest ubezwłasnowolniona całkowicie - za zgodą jej przedstawiciela ustawowego.
ART. 307. ż 1. W celu przeprowadzenia dowodu z grupowego badania krwi sąd zwraca się do biegłego o pobranie krwi, zbadanie jej i
złożenie sprawozdania o wynikach badania łącznie z końcową opinią.
ż 2. Sprawozdanie z grupowego badania krwi powinno zawierać stwierdzenie, czy sprawdzono należycie tożsamość osób, których
krew pobrano, oraz wskazanie sposobu przeprowadzenia badania. Sprawozdanie powinno być podpisane przez osobę, która
przeprowadziła badanie, a jeżeli krew została pobrana przez inną osobę, pobranie krwi powinno być stwierdzone jej podpisem.
ż 3. Pobranie krwi i przesłanie jej do instytutu, o jakim mowa w art. 290, można zlecić biegłemu miejsca zamieszkania stron lub
siedziby sÄ…du.
Jest to dowód biologiczny traktowany tak samo jak inne Ò! to samo tyczy siÄ™ badaÅ„ genetycznych.
DOWODY ANTROPOLOGICZNE
Art. 309. Sposób przeprowadzenia dowodu innymi środkami dowodowymi niż wymienione w artykułach poprzedzających określi sąd
zgodnie z ich charakterem, stosujÄ…c odpowiednio przepisy o dowodach.
Można je stosować mimo że nie są wyraznie wymienione.
Wykorzystywane przy badaniu pochodzenia dziecka powyżej 3 roku życia.
DOWÓD Z FILMU, TAŚMY
Art. 308. ż 1. Sąd może dopuścić dowód z filmu, telewizji, fotokopii, fotografii, planów, rysunków oraz płyt lub taśm dzwiękowych i
innych przyrządów utrwalających albo przenoszących obrazy lub dzwięki.
ż 2. Dowody, o których mowa w paragrafie poprzedzającym, sąd przeprowadza, stosując odpowiednio przepisy o dowodzie z
oględzin oraz o dowodzie z dokumentów.
MuszÄ… być odpowiednio zabezpieczone i doÅ‚Ä…czone do protokoÅ‚u Ò! sÄ… odtwarzane.
Gdy zawierają informacje z życia prywatnego to odtworzenie ich wymaga zgody osoby, której dotyczą.
Badamy treść i wiarygodność Ò! duże prawdopodobieÅ„stwo modyfikacji, dlatego trzeba to dokÅ‚adnie zbadać.
NIENAZWANE ÅšRODKI DOWODOWE
Art. 309. Sposób przeprowadzenia dowodu innymi środkami dowodowymi niż wymienione w artykułach poprzedzających określi sąd
zgodnie z ich charakterem, stosujÄ…c odpowiednio przepisy o dowodach.
Jest to przepis otwierający katalog środków zawodowych.
ZABEZPIECZENIE DOWODU
Art. 310. Przed wszczęciem postępowania na wniosek, a w toku postępowania również z urzędu, można zabezpieczyć dowód, gdy
zachodzi obawa, że jego przeprowadzenie stanie się niewykonalne lub zbyt utrudnione, albo gdy z innych przyczyn zachodzi potrzeba
stwierdzenia istniejÄ…cego stanu rzeczy.
Art. 311. Wniosek o zabezpieczenie dowodu składa się w sądzie właściwym do rozpoznania sprawy, a w wypadkach nie cierpiących
zwłoki lub gdy postępowanie nie zostało jeszcze wszczęte, w sądzie powiatowym, w którego okręgu dowód ma być przeprowadzony.
Art. 312. Wniosek powinien zawierać:
1) oznaczenie wnioskodawcy i przeciwnika oraz innych osób zainteresowanych, jeżeli są znane;
2) wskazanie faktów oraz dowodów;
3) przyczyny uzasadniajÄ…ce potrzebÄ™ zabezpieczenia dowodu.
Art. 313. Zabezpieczenie dowodu może być dopuszczone bez wezwania przeciwnika tylko w wypadkach nie cierpiących zwłoki albo
gdy przeciwnik nie może być wskazany lub gdy miejsce jego pobytu nie jest znane.
Art. 314. Sąd wzywa zainteresowanych na termin wyznaczony do przeprowadzenia dowodu; jednakże w wypadkach nie cierpiących
zwłoki przeprowadzenie dowodu może być rozpoczęte nawet przed doręczeniem wezwania przeciwnikowi.
Art. 315. ż 1. Strony mają prawo wskazywać przed sądem orzekającym uchybienia popełnione przy zabezpieczeniu dowodu.
ż 2. Sąd orzekający może również z urzędu nakazać uzupełnienie lub powtórzenie postępowania.
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
CZYNNOÅšCI PROCESOWE
CZYNNOÅšCI PODMIOTU POSTPOWANIA CYWILNEGO DOKONYWANE W FORMIE, TERMINIE I CELU OKREÅšLONYM W
PRZEPISACH PRAWA PROCESOWEGO.
Podmioty postępowania cywilnego:
" sÄ…d
" strony
" prokurator
" PRO
" Organizacje społeczne
Podmiotami postępowania nie są:
" Åšwiadek
" Biegły
" Osoby trzecie
Czynności procesowe dzielimy na:
CZYNNOÅšCI STRON CZYNNOÅšCI SDU
-są odwołalne -zaskarżalne
-np. pozew, apelacja, kasacja -dzielimy je na:
PRZYGOTOWAWCZE DECYZYJNE
CZYNNOÅšCI DECYZYJNE SDU
ORZECZENIA ZARZDZENIA UCHWAAY SN
WYROKI POSTANOWIENIA NAKAZY ZAPAATY
-wydawane w oparciu
o art. 3532
-stosuje siÄ™
odpowiednio przepisy
o wyroku
SÄ… one wydawane przez sÄ…dy.
UCHWAAY SN
Regulowane są przez odrębną ustawę.
SN rozpatruje kasacje (na wyroki lub postanowienia).
Wydawane są w sytuacji, gdy przy rozpatrywaniu przez sąd odwoławczy środka odwoławczego pojawiło się
ISTOTNE ZAGADNIENIE BUDZCE WTPLIWOÅšCI:
" sądy odwoławcze formułują ZAPYTANIA PRAWNE w formie POSTANOWIENIA
" SN może:
o nieuznać zapytania Ò! postanowienie
o uznać Ò! wydanie uchwaÅ‚y w skÅ‚adzie 3/7/CaÅ‚ej Izby sÄ™dziów
W sytuacji, gdy SN uzna że zagadnienie prawne rzeczywiście budzi uzasadnione wątpliwości i uchwała, którą
ma podjąć jednoznacznie rozstrzygnie sprawÄ™ to PRZEJMUJE jÄ… Ò! .uszanowanie zasady niezawisÅ‚oÅ›ci sÄ…dów i
swobodnej oceny dowodów.
CHARAKTER PRAWNY ART. 390
ART. 390. ż 1. Jeżeli przy rozpatrywaniu apelacji powstanie zagadnienie prawne budzące poważne wątpliwości, sąd może
przedstawić to zagadnienie do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu, odraczając rozpoznanie sprawy. Sąd Najwyższy władny jest
przejąć sprawę do rozpoznania.
ż 2. Uchwała Sądu Najwyższego rozstrzygająca zagadnienie prawne wiąże w danej sprawie.
" W oparciu o art. 397 ż 2 przepis ten stosuje się odpowiednio do postępowania o zażalenie.
KorzystajÄ…c z wykÅ‚adni gramatycznej Ò! UCHWAAA WIÅ»E SD W DANEJ SPRAWIE:
" inne sÄ…dy nie sÄ… zwiÄ…zane jego rozstrzygniÄ™ciami Ò! ale jest tendencja, że jeżeli w kilku sprawach SN
podobnie orzekł to stosuje się jego stanowisko w innych sprawach
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
ZARZDZENIA PRZEWODNICZCEGO
W TOKU ROZPRAWY POZA ROZPRAW
-PRZEWODNICZCY SKAADU ma pewne uprawnienia -może być przewodniczący wydziału lub składu
orzekajÄ…cego
orzekajÄ…ce Ò! art. 155 kpc w sprawach NIEISTOTNYCH i
-zaliczamy tu:
PORZDKOWYCH
WEZWANIE DO UZUPEANIENIA POZWU
-ODWOAANIE od decyzji przewodniczÄ…cego do sÄ…du w
ZWROT POZWU NIEUZUPEANIONEGO w trybie art.130ż2
oparciu o art. 226 Ò! postanowienie sÄ…du jest
Art. 206. Termin rozprawy wyznacza przewodniczÄ…cy.
zaskarżalne w trybie art. 380 (przy wniesieniu środka
Jednocześnie z wyznaczeniem pierwszej rozprawy zarządza
odwoławczego do sądu Ii instancji)
doręczenie pozwu i stosownie do potrzeby wyznacza
sędziego sprawozdawcę.
Art. 208. ż 1. Przewodniczący, stosownie do okoliczności,
wyda przed rozprawÄ… na podstawie pozwu i innych pism
procesowych zarzÄ…dzenie majÄ…ce na celu przygotowanie
rozprawy. Przewodniczący może w szczególności:
1) wezwać strony do stawienia się na rozprawę
osobiście lub przez pełnomocnika;
2) zażądać na rozprawę od państwowej jednostki
organizacyjnej lub jednostki organizacyjnej samorzÄ…du
terytorialnego znajdujących się u nich dowodów, jeżeli strona
sama dowodów tych otrzymać nie może;
3) wezwać na rozprawę wskazanych przez stronę
świadków;
4) wezwać na rozprawę osoby powołane zgodnie
przez strony na biegłych;
5) zarządzić przedstawienie dokumentów,
przedmiotów oględzin, ksiąg, planów itd.
ż 2. Przewodniczący może ponadto, w razie koniecznej
potrzeby, zarządzić oględziny jeszcze przed rozprawą.
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
WYROKI
Rozstrzygniecie merytoryczne co do istoty sprawy:
" WYJTEK: w postępowaniu nieprocesowym rozstrzygnięcie merytoryczne może być zawarte w
postanowieniu.
Maja charakter solenny Ò! wydawane sÄ… w imieniu RP po zamkniÄ™ciu rozprawy.
ZASADY ORZEKANIA
AKTUALNOŚCI CZASU ORZEKANIA DOTYCZCE PRZEDMIOTU ORZEKANIA SWOBODNEJ OCENY DOWODÓW
ZASADA AKTUALNOÅšCI CZASU ORZEKANIA
Art. 316. ż 1. Po zamknięciu rozprawy sąd wydaje wyrok, biorąc za podstawę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy; w
szczególności zasądzeniu roszczenia nie stoi na przeszkodzie okoliczność, że stało się ono wymagalne w toku sprawy.
ż 2. Rozprawa powinna być otwarta na nowo, jeżeli istotne okoliczności ujawniły się dopiero po jej zamknięciu.
Sąd wydając wyrok bierze pod uwagę stan faktyczny w chwili (orzekania) zamknięcia rozprawy.
Wyrok powinien być wydany w dniu zarządzenia zamknięcia rozprawy, ale może to być odroczone o 14 dni
Ò! sÄ…d powinien wiÄ™c brać pod uwagÄ™ te wszystkie okolicznoÅ›ci, które w tym czasie nastÄ…piÅ‚y.
Art. 224. ż 1. Przewodniczący zamyka rozprawę, gdy sąd uzna sprawę za dostatecznie wyjaśnioną. Przed zamknięciem rozprawy
przewodniczący udziela głosu stronom.
ż 2. Można zamknąć rozprawę również w wypadku, gdy ma być przeprowadzony jeszcze dowód przez sędziego wyznaczonego lub
przez sąd wezwany albo gdy ma być przeprowadzony dowód z akt lub wyjaśnień organów państwowych, a rozprawę co do tych
dowodów sąd uzna za zbyteczną.
Art. 225. Sąd może zamkniętą rozprawę otworzyć na nowo.
ZASADY DOTYCZCE PRZEDMIOTU ORZEKANIA
Wiążą siÄ™ z żądaniem zawartym w pozwie Ò! sÄ…d nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie byÅ‚
objęty żądaniem ani zasądzać ponad żądanie
ART. 321. ż 1. Sąd nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem, ani zasądzać ponad żądanie.
WYJTKI OD ZASADY:
" W SPRAWACH Z ZAKRESU STOSUNKÓW PRACY:
Art. 4771. ż 1. Sąd wydając wyrok orzeka o roszczeniach, które wynikają z faktów przytoczonych przez pracownika także wówczas,
gdy roszczenie nie było objęte żądaniem pracownika lub gdy było zgłoszone w rozmiarze mniejszym niż usprawiedliwiony wynikiem
postępowania. Przepisy o uzupełnieniu wyroku stosuje się odpowiednio.
" W SPRAWACH Z ZAKRESU ART. 321 ż 2
ART. 321. ż 2. Przepisu paragrafu poprzedzającego nie stosuje się w sprawach o
o roszczenia alimentacyjne
o i o naprawienie szkody wyrzÄ…dzonej czynem niedozwolonym.
W takich sprawach sąd orzeka o roszczeniach, jakie wynikają z faktów przytoczonych przez powoda także wówczas, gdy roszczenie
nie było objęte żądaniem lub gdy było w nim zgłoszone w rozmiarze mniejszym niż usprawiedliwiony wynikiem postępowania.
" SZCZEGÓLNE OGRANICZENIE ODPOWIEDZIALNOŚCI MA ZASTOSOWANIE W POSTPOWANIU EGZEKUCYJNYM
Ò! SOLIDARNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ TYLKO DO WYSOKOÅšCI MAJTKU WSPÓLNEGO:
Art. 319. Jeżeli pozwany ponosi odpowiedzialność z określonych przedmiotów majątkowych albo do wysokości ich wartości, sąd
może, nie wymieniając tych przedmiotów ani ich wartości, uwzględnić powództwo zastrzegając pozwanemu prawo do powołania się w
toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności.
" ROZAOŻENIE NA RATY LUB POMNIEJSZENIE W SZCZEGÓLNIE UZASADNIONYCH WYPADKACH:
Art. 320. W szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie, a w sprawach o
wydanie nieruchomości lub o opróżnienie pomieszczenia - wyznaczyć odpowiedni termin do spełnienia tego świadczenia.
" ZAPOBIEŻENIE PRZEWLEKAOŚCI POSTPOWANIA
Art. 322. Jeżeli w sprawie o naprawienie szkody, o dochody, zwrot bezpodstawnego wzbogacenia lub o świadczenie z umowy o
dożywocie sąd uzna, że ścisłe udowodnienie wysokości żądania jest niemożliwe lub nader utrudnione, może w wyroku zasądzić
odpowiednią sumę według swej oceny, opartej na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy.
Wyrok wydawany jest po przeprowadzeniu rozprawy Ò! wyjÄ…tek stanowi WYROK WYDANY NA POSIEDZENIU
NIEJAWNYM:
ART. 341. W razie nienadejścia dowodu doręczenia na dzień rozprawy sąd może w ciągu następnych dwóch tygodni wydać na
posiedzeniu niejawnym wyrok zaoczny, jeżeli w tym czasie otrzyma dowód doręczenia. Wyrok taki wiąże sąd od chwili podpisania
sentencji.
ART. 47917. Sąd może wydać wyrok na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany uznał powództwo oraz gdy po złożeniu przez strony
pism procesowych i dokumentów sąd uzna, że sprawa jest dostatecznie wyjaśniona do stanowczego rozstrzygnięcia.
ART. 47918. ż 1. (skreślony).
ż 2. Sąd może wydać wyrok zaoczny na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany nie złożył odpowiedzi na pozew.
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
ZWIZANIE WYROKIEM
Wyrok wydany na rozprawie Ò! zwiÄ…zanie od chwili OGAOSZENIA
Art. 332. ż 1. Sąd jest związany wydanym wyrokiem od chwili jego ogłoszenia.
Wyrok wydany na posiedzeniu niejawnym Ò! wiąże od chwili PODPISANIA SENTENCJI
ART. 341. W razie nienadejścia dowodu doręczenia na dzień rozprawy sąd może w ciągu następnych dwóch tygodni wydać na
posiedzeniu niejawnym wyrok zaoczny, jeżeli w tym czasie otrzyma dowód doręczenia. Wyrok taki wiąże sąd od chwili podpisania
sentencji.
SN sprecyzował też pojęcie WYROKU NIEISTNIEJCEGO:
" wyrok nie podpisany
" wyrok wydany na rozprawie ale nieogÅ‚oszony Ò! nie ma jak liczyć zwiÄ…zania i nie biegnÄ… terminy.
Jeżeli wyrok nie został ogłoszony, to ponownie trzeba wszcząć postępowanie na nowo lub otworzyć znów
przewód sądowy.
JEDNOŚĆ SKAADU SDZIOWSKIEGO
ART. 323. Wyrok może być wydany jedynie przez sędziów, przed którymi odbyła się rozprawa poprzedzająca bezpośrednio wydanie
wyroku.
" jedna rozprawa na kilku posiedzeniach
" rozprawa  BEZPOÅšREDNIO poprzedza wyrok
" możliwa jest zmienność składu sędziowskiego, jednak pod warunkiem, że wyrok będzie wydany przez ten
skład, który prowadził posiedzenie zamykające postępowanie
SPRZECZNOŚĆ SKAADU SDZIOWSKIEGO
Art. 379. Nieważność postępowania zachodzi:
4) jeżeli skład sądu orzekającego był sprzeczny z przepisami prawa albo jeżeli w rozpoznaniu sprawy brał udział
WYDANIE WYROKU
Składa się z: NARADY, GAOSOWANIA i SPORZDZENIA SENTENCJI.
W I instancji robi to jeden sędzia.
ART. 324. ż 1. Sąd wydaje wyrok po niejawnej naradzie sędziów. Narada obejmuje dyskusję, głosowanie nad mającym zapaść
orzeczeniem i zasadniczymi powodami rozstrzygnięcia oraz spisanie sentencji wyroku.
ż 2. Przewodniczący zbiera głosy sędziów według ich starszeństwa służbowego, a ławników według ich wieku, poczynając od
najmłodszego, sam zaś głosuje ostatni. Sprawozdawca, jeżeli jest wyznaczony, głosuje pierwszy. Wyrok zapada większością głosów.
Sędzia, który przy głosowaniu nie zgodził się z większością, może przy podpisywaniu sentencji zgłosić zdanie odrębne i obowiązany
jest uzasadnić je na piśmie przed podpisaniem uzasadnienia.
ż 3. Sentencję wyroku podpisuje cały skład sądu.
Wyrok musi być podpisany przez wszystkich sędziów, również przez tego sędziego, który zgłosił votum
separatum (ale oczywiście odpowiednio to zaznacza).
UZASADNIENIE WYROKU
Tu jest nieco inny reżim podpisania niż przy wydawaniu wyroku.
ART. 330. ż 1. W sprawach rozstrzyganych w składzie trzech sędziów zawodowych uzasadnienie wyroku podpisują sędziowie, którzy
brali udział w jego wydaniu. Jeżeli którykolwiek z sędziów nie może podpisać uzasadnienia, przewodniczący lub najstarszy służbą
sędzia zaznacza na wyroku przyczynę braku podpisu.
ż 2. Uzasadnienie wyroku w sprawie rozpoznawanej z udziałem ławników podpisuje tylko przewodniczący. W razie złożenia zdania
odrębnego uzasadnienie wyroku podpisuje przewodniczący wraz z ławnikami.
SPORZDZENIE SENTENCJI WYROKU
Art. 325. Sentencja wyroku powinna zawierać wymienienie sądu, sędziów, protokolanta oraz prokuratora, jeżeli brał udział w sprawie,
datę i miejsce rozpoznania sprawy i wydania wyroku, wymienienie stron i oznaczenie przedmiotu sprawy oraz rozstrzygnięcie sądu o
żądaniach stron.
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
ELEMENTY SKAADOWE WYROKU
CZŚĆ WSTPNA FORMUAKA SENTENCJI UZASADNIENIE
TENOR fakultatywna
KOMPARYCJA, RUBRUM Ò! sÄ…d orzeka:...
RUBRUM
Zawiera takie elementy jak:
" DATA WYDANIA WYROKU (ogÅ‚oszenia wyroku) Ò! jeżeli wyrok byÅ‚ ogÅ‚aszany, to sporzÄ…dzany jest z tego
protokół.
" CHARAKTERYSTYKA SDU Ò! charakterystyka sÄ…du, który wydaÅ‚ wyrok:
Nr Wydziału
W składzie
Protokolant...
Przy udziale prokuratora ...
Sprawy prowadzonej w dniu ...
" OZNACZENIE STRON Ò! sprawa z powództwa Pana A przeciwko Panu B
" OKRESLENIE PRZEDMIOTU
TENOR
RozstrzygniÄ™cie o żądaniu powoda Ò! uzasadnienie co i od kogo zostaÅ‚o zasÄ…dzone.
ART. 324 ż 3. Sentencję wyroku podpisuje cały skład sądu.
UZASADNIENIE
ART. 328. ż 1. Uzasadnienie wyroku sporządza się na żądanie strony, zgłoszone w terminie tygodniowym od dnia ogłoszenia
sentencji wyroku, a w wypadku o którym mowa w art. 327 ż 2 - od dnia doręczenia sentencji wyroku. Żądanie spóznione sąd odrzuci
na posiedzeniu niejawnym. Sąd sporządza uzasadnienie wyroku również wówczas, gdy wyrok został zaskarżony w ustawowym
terminie.
ż 2. Uzasadnienie wyroku powinno zawierać wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, a mianowicie: ustalenie faktów, które
sąd uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy
dowodowej, oraz wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.
Jest tu kwestia uzasadnienia i doręczenia wyroku z urzędu.
Gdy złożono WNIOSEK O UZASADNIENIE lub WNIESIONO APELACJE (w terminie przewidzianym dla wniesienia
wniosku o uzasadnienie) Ò! zgodnie z art. 329 sÄ…d w terminie 7 DNI sporzÄ…dza uzasadnienie:
" jest to termin instrukcyjny.
Zawiera charakterystykę pozwu: co było, co żądał i podtrzymywał, argumenty przed i w dniu otwarcia
przewodu sÄ…dowego.
SD USTALIA CO NASTPUJE:
" podanie stanu faktycznego...
" Dowód: ...
SD ZWAŻYA CO NASTPUJE:
" ustalił w oparciu o jakie dowody, dlaczego
" zgodnoÅ›ci i sprzecznoÅ›ci Ò! w celu przekonania stron do sÅ‚usznoÅ›ci wyroku
Rozstrzygnięcie o kosztach.
Podpisanie.
OGAOSZENIE WYROKU
Określone w art. 326 w nawiązaniu do art. 332 ż 2
Art. 326. ż 1. Ogłoszenie wyroku powinno nastąpić na posiedzeniu, na którym zamknięto rozprawę. Jednakże w sprawie zawiłej sąd
może odroczyć ogłoszenie wyroku na czas do dwóch tygodni. W postanowieniu o odroczeniu sąd powinien wyznaczyć termin
ogłoszenia wyroku i ogłosić go niezwłocznie po zamknięciu rozprawy.
ż 2. Ogłoszenie wyroku następuje na posiedzeniu jawnym. Nieobecność stron nie wstrzymuje ogłoszenia. Jeżeli ogłoszenie było
odroczone, może go dokonać sam przewodniczący.
ż 3. Ogłoszenia wyroku dokonuje się przez odczytanie sentencji. Po ogłoszeniu sentencji przewodniczący podaje ustnie zasadnicze
powody rozstrzygnięcia, może jednak tego zaniechać, jeżeli sprawa była rozpoznawana przy drzwiach zamkniętych.
Art. 332 zawiera szczególne obostrzenia w zakresie cofnięcia pozwu:
" COFNICIE POZWU w oparciu o art. 203 nawet PO WYDANIU WYROKU jeżeli spełnione zostały łącznie
trzy przesłanki:
1. WYDANO WYROK
2. NIKT NIE ZASKARŻYA WYDANEGO WYROKU
3. ZRZECZENIE ROSZCZENIA POWODA  stracił legitymacje materialną i nigdy nie wytoczy
powództwa w tej kwestii.
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
KLASYFIKACJA WYROKÓW
KRYTERIUM SKUTKÓW PRAWNYCH
KONSTYTUTYWNY DEKLARATORYJNY
-tworzą nowy stan prawny i wywołują skutki -stwierdzenie istnienia pewnego stanu rzeczy
-wyroki uwzglÄ™dniajÄ…ce powództwo o uksztaÅ‚towanie -WYROKI ODDALAJCE POWÓDZTWO Ò! wszystkie
stosunku prawnego lub prawa:
-WYROKI UWZGLDNIAJCE POWÓDZTWO O ZASDZENIE
*EX NUNC  od chwili wydania wyroku
ÅšWIADCZENIA
*EX TUNC  wstecz (np. unieważnienie małżeństwa) -WYROKI UWZGLDNIAJCE POWÓDZTWO O USTANOWIENIE
ISTNIENIA LUB NIEISTNIENIA STOSUNKU PRAWNEGO LUB
PRAWA
KRYTERIUM ZAKRESU ROZSTRZYGNICIA
CAAOÅšCIOWY CZÅšCIOWY WSTPNY KOCCOWY UZUPEANIAJCY (ART. 351) ACZNY (ART.219)
Wyrok całościowy
SÄ…d ustosunkowuje siÄ™ do caÅ‚oÅ›ci żądania zawartego w pozwie w jednym wyroku Ò! Å‚Ä…cznie z kosztami.
Wyrok częściowy
Jeżeli dostatecznie wyjaśniona do rozstrzygnięcia jest tylko część żądania lub niektóre z żądań pozwu.
Sąd może wydać kilka wyroków częściowych w tej samej sprawie.
W wyroku końcowym rozstrzyga o kosztach procesu.
Są zaskarżalne w drodze apelacji.
Mogą być tytułami egzekucyjnymi lub wykonawczymi.
Wyrok wstępny
Przy rozpatrywaniu sprawy sÄ…d rozpatruje dwie kwestie:
" ROZSTRZYGNICIE SPORU CO DO SAMEJ ZASADY
" ROZSTRZYGNICIE CO DO SPORNEJ WYSOKOŚCI ŻDANIA
SÄ…d może uznać roszczenie za usprawiedliwione w zasadzie Ò! może wydać rozstrzygniÄ™cie tylko w tej
kwestii a w pozostałej zarządzić dalszą rozprawę lub jej odroczenie.
Sąd przesądza zasadę odpowiedzialności pozwanego.
Zawsze musi być w formie wyroku pozytywnego.
Nie koÅ„czy postÄ™powania Ò! sÄ…d musi wydać drugi wyrok.
Wyrok końcowy
Wydawane, gdy wcześniej sąd wydał inny wyrok.
Wyrok uzupełniający
Strona może w ciągu 2 TYGODNI od ogłoszenia wyroku lub od chwili jego doręczenia z urzędu zgłosić
wniosek o uzupełnienie wyroku, jeżeli sąd nie orzekł o:
" CAAOŚCI ŻDANIA
" O NATYCHMIASTOWEJ WYKONALNOÅšCI
" NIE ZAMIEŚCIA DODATKOWEGO ORZECZENIA (z urzędu musi)
Orzeczenie uzupełniające wyrok zapada w formie WYROKU, chyba że uzupełnienie dotyczy wyłącznie
kosztów lub natychmiastowej wykonalności.
Wyrok Å‚Ä…czny
ART. 219. Sąd może zarządzić połączenie kilku oddzielnych spraw toczących się przed nim w celu ich łącznego rozpoznania lub także
rozstrzygnięcia, jeżeli są one ze sobą w związku lub mogły być objęte jednym pozwem.
Sąd oddzielnie orzeka o żądaniach każdego z pozwów.
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
KRYTERIUM ZACHOWANIA SI POZWANEGO
KONTRADYKTORYJNY Z UZNANIA ZAOCZNY
Wyrok z uznania
Akt dyspozycji materialnej prowadzący do wyroku uznającego powództwo.
Jest oświadczeniem WIEDZY (przyznanie faktu) oraz WOLI (chce by sąd wydał wyrok zgodnie z żądaniem
powoda w oparciu o okoliczności z pozwu).
ART. 213. ż 1. Fakty powszechnie znane sąd bierze pod uwagę nawet bez powołania się na nie przez strony.
ż 2. Sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo
zmierza do obejścia prawa.
" zgodność z zasadami współżycia społecznego i prawem.
Sąd z urzędu nadaje RYGOR NATYCHMIASTOWEJ WYKONALNOŚCI zgodnie z art. 333 ż 1 pkt. 2
Art. 101 Ò! zwrot kosztów procesu pozwanemu.
Wyrok kontradyktoryjny
Wyrok podejmuje obronę w formie wyjaśnień ustnych lub pisemnych.
Wyrok zaoczny
W oparciu o art. 339 ż 1 i art. 340
ART. 339. ż 1. Jeżeli pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę albo mimo stawienia się nie bierze udziału w
rozprawie, sÄ…d wyda wyrok zaoczny.
ż 2. W tym wypadku przyjmuje się za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w
pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, jeżeli nie budzą one uzasadnionych wątpliwości co do zgodności z
prawdziwym stanem rzeczy.
ART. 340. Wyrok wydany w nieobecności pozwanego nie będzie zaoczny, jeżeli pozwany żądał przeprowadzenia rozprawy w swej
nieobecności albo składał już w sprawie wyjaśnienia ustnie lub na piśmie.
Wydawany, gdy NIE MA WYJAÅšNIEC POZWANEGO Ò! w sytuacjach:
" POZWANY NIE STAWIA SI I NIE ŻDAA PROWADZENIA POD NIEOBECNOŚĆ:
o pod warunkiem, ze jest ZWROTKA (zwrotne poświadczenie doręczenia zawiadomienia o terminie
rozprawy)
" POZWANY STAWIA SI, ALE NIE BIERZE UDZIAAU
" TWIERDZENIA POWODA O OKOLICZNOÅšCIACH FAKTYCZNYCH Z POZWU NIE BUDZ WTPLIWOÅšCI
ART. 177 P 1 PKT 5 Ò! ZAWIESZENIE POSTPOWANIA zgodnie gdy na rozprawÄ™ nie stawiÅ‚y siÄ™ obie strony.
Np. brak jest aktualnego adresu (wysłaliśmy pismo i wóciło do sądu z adnotacją, że pozwany już tam nie mieszka)
Ò! jest to brak istotny pojawi siÄ™ w trakcie trwania postÄ™powania to sÄ…d wzywa do nieuzupeÅ‚nienia ale nie pod
rygorem zwrotu pozwu lecz rygorem zawieszenia zgodnie z art. 177 ż 1 pkt 6, a przewodniczący zarządzeniem
wzywa powoda do uzupełnienie w 3 lata
WYROKÓW ZAOCZNYCH NIE STOSUJE SI, GDY:
" niestawiennictwo ma charakter przemijający i nie ma złej woli pozwanego
" sprawy małżeńskie
" sprawy na płaszczyznie rodzice-dzieci (art. 458 ż 1)
Co do zasady wyrok zaoczny wydawany jest po przeprowadzeniu rozprawy, ale możliwe jest zastrzeżenie:
ZASTRZEŻENIE WYROKU ZAOCZNEGO
" art. 431 Ò! wyrok zaoczny może być wydany mimo braku zwrotki na rozprawie, ale w ciÄ…gu 2 tygodni
można wydać wyrok zaoczny od chwili podpisania sentencji
o rozstrzygnięcie na posiedzeniu niejawnym
" 479 18 ż 2 Ò! sprawy gospodarcze
o na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany nie złożył odpowiedzi na pozew.
Jeżeli uwzglÄ™dniono powództwo Ò! rygor natychmiastowej wykonalnoÅ›ci.
Nie jest uzasadniany:
" pozwany w ogóle nie może złożyć wniosku o uzasadnienie
" powód może złożyć wniosek tylko, gdy wyrok był dla niego niekorzystny.
Z urzędu doręczane obu stronom.
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
ZASKARŻALNOŚĆ
" nie obowiązuje zasada konkurencyjności środków odwoławczych, każda ze stron ma tylko jeden
sposób działania:
SPRZECIW POZWANEGO APELACJA POWODA
Art. 344 -na zasadach ogólnych, gdy wyrok jest
-1 tydzień od doręczenia niekorzystny w ciągu 14 dni od wydania wyroku
-szczególny środek zaskarżenia
*po terminie Ò! nie wywoÅ‚uje skutków
*w terminie Ò! ponowna rozprawa przed sÄ…dem
I instancji i nowy wyrok zaskarżalny na zasadach
ogólnych
-każdy wyrok może być wyrokiem zaocznym
(całościowy, częściowy...)
-sprzeciw można cofnąć
-cofnięcie pozwu art. 347 z art. 332
Pozew wyrok zaoczny wyrok kontradyktoryjny(drugi w tej samej sprawie) aż do uprawomocnienia
Art. 203 art. 332 ż 2 art. 332 ż 2
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
REKTYFIKACJA WYROKU
UZUPEANIENIE ART. 351 SPROSTOWANIE ART. 350 WYKAADNIA ART. 352
UZUPEANIENIE ART. 351
ART. 351. ż 1. Strona może w ciągu dwóch tygodni od ogłoszenia wyroku, a gdy doręczenie wyroku następuje z urzędu - od jego
doręczenia, zgłosić wniosek o uzupełnienie wyroku, jeżeli sąd nie orzekł o całości żądania, o natychmiastowej wykonalności albo nie
zamieścił w wyroku dodatkowego orzeczenia, które według przepisów ustawy powinien był zamieścić z urzędu. Dotyczy to także
wypadku, gdy w sprawie, której zakres nie zależy od treści żądania pozwu, sąd - wbrew wynikom postępowania - nie orzekł o
roszczeniu nie zgłoszonym w żądaniu lub przyznał je w rozmiarze mniejszym niż należało.
ż 2. Wniosek o uzupełnienie wyroku co do zwrotu kosztów lub natychmiastowej wykonalności sąd może rozpoznać na posiedzeniu
niejawnym.
ż 3. Orzeczenie uzupełniające wyrok zapada w postaci wyroku, chyba że uzupełnienie dotyczy wyłącznie kosztów lub
natychmiastowej wykonalności.
Np.: pozwany wnosił w pozwie o 1000 zł zasądzono na rzecz powoda mu 800 zł (w dalszej części powództwo
powinno zostać oddalone), nadano rygor natychmiastowej wykonalności, kwestia kosztów postępowania
Strona może wnieść w ciągu 2 tygodni od ogłoszenia/doręczenia dokonywanego z urzędu:
" z urzędu doręczane są: wyroki zaoczne i gdy strona pozbawiona jest wolności.
KATALOG SYTUACJI, w których dopuszczalne jest uzupełnienie jest zamknięty:
1. Sąd nie orzekł o całości roszczenia.
2. Nie ma orzeczenie o natychmiastowej wykonalności z urzędu lub na wniosek
3. Nie ma rozstrzygnięć dodatkowych, które powinien zamieścić z urzędu
4. Sprawy z art. 321 ż 2
" roszczenia alimentacyjne
" sprawy pracownicze
" roszczenie o naprawienie szkody wyrzÄ…dzonej czynem niedozwolonym
SÄ…d nie jest zwiÄ…zany pozwem i orzeka w oparciu o stan faktyczny Ò! dlatego powinien zasÄ…dzić
więcej.
Postanowienie uzupeÅ‚niajÄ…ce Ò! w oparciu o art. 394 ż 1 jest zaskarżalne jeżeli dotyczyÅ‚o:
" kosztów postępowania
" natychmiastowej wykonalności
Jest zaskarżalny na zasadach ogólnych.
SPROSTOWANIE ART. 350/UZASADNIENIE
ART. 350. ż 1. Sąd może z urzędu sprostować w wyroku niedokładności, błędy pisarskie albo rachunkowe lub inne oczywiste omyłki.
ż 2. Sprostowanie sąd może postanowić na posiedzeniu niejawnym; o sprostowaniu umieszcza się wzmiankę na oryginale wyroku, a
na żądanie stron także na udzielonych im wypisach. Dalsze odpisy i wypisy powinny być zredagowane w brzmieniu uwzględniającym
postanowienie o sprostowaniu.
ż 3. Jeżeli sprawa toczy się przed sądem drugiej instancji, sąd ten może z urzędu sprostować wyrok pierwszej instancji.
PRZESAANKI:
Niedokładność.
Błędy pisarskie.
Błędy rachunkowe
Oczywiste omyłki.
W formie POSTANOWIENIA Ò! przysÅ‚uguje zażalenie w oparciu o art. 394 ż 1 pkt 8.
Następuje Z URZDU lub na WNIOSEK STRONY.
Wydawane zwykle przez ten sąd, który wydawał wyrok w I instancji, ale jeżeli sprawa trafiła już do sądu II
instancji, to wydaje je sąd II instancji chyba, że uchylił orzeczenie i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia.
WYKAADNIA ART. 352
ART. 352. Sąd, który wydał wyrok, rozstrzyga postanowieniem wątpliwości co do jego treści. Postanowienie w tym przedmiocie sąd
może wydać na posiedzeniu niejawnym.
Dokonywana z urzędu lub na wniosek w formie zaskarżalnego postanowienia.
Nie ma wpływu na bieg terminów do wniesienia środków odwoławczych.
Zgodnie z art. 361 i art. 362 przepisy o wyrokach stosuje się odpowiednio do postanowień i zarządzeń.
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
POSTANOWIENIA
Wydawane sÄ… w kwestiach formalnych a nie materialnych.
" WYJTEK: w postępowaniu nieprocesowym rozstrzygnięcie jest w formie postanowienia i wówczas
dotyczy również kwestii merytorycznych.
Art. 354 Ò! wydawane gdy nie ma podstaw do rozstrzygniÄ™cia merytorycznego sprawy
KRYTERIA PODZIAAÓW POSTANOWIEC
KOCCZCE POSTPOWANIE W SPRAWIE NIE KOCCZCE POSTPOWANIA W SPRAWIE
Może być uchylone lub zmienione pod warunkiem
-UMORZENIE art. 355 Ò! cofniÄ™cie lub wydanie wyroku jest
zmiany okoliczności sprawy.
zbędne lub niedopuszczalne
*ugoda speÅ‚nia funkcjÄ™ wyroku art. 777 Art. 359 ż 2 Ò! wyjÄ…tek: ten sam sÄ…d może zmienić
*brak przesłanek procesowych lub pojawienie się postanowienie nowym postanowieniem.
przeszkód w toku postępowania
-ODRZUCENIE art. 159, art. 1199
Są zaskarżalne w drodze zażalenia.
Wiążą sąd od chwili wydania w oparciu o art. 358, a w
oparciu o art. 359 również gdy zmienią się okoliczności.
ZASKARŻALNE NIEZASKARŻALNE
-POSTANOWIENIA KOCCZCE POSTPOWANIE W SPRAWIE Gdy ustawodawca nie przewidział wyraznie takiej
-postanowienia, na które ustawodawca przewidział możliwości.
MOŻLIWOŚĆ ZNIESIENIA ART. 394 Dotyczy postanowień dowodowych.
Można o nich wspomnieć wnosząc odwołanie w
oparciu o art. 380.
NA POSIEDZENIU JAWNYM NA POSIEDZENIU NIEJAWNYM
ART. 356. Rozstrzygnięcia zawarte w postanowieniach nie
kończących postępowania w sprawie, wydanych na posiedzeniach
Art. 357 ż 2. Postanowienia wydane na posiedzeniu niejawnym
jawnych, wpisuje się do protokołu bez spisywania odrębnej sentencji,
sąd doręcza z urzędu obu stronom, chyba że przepis szczególny
jeżeli nie przysługuje na nie zażalenie.
stanowi inaczej. Gdy stronie przysługuje środek zaskarżenia,
ART. 357. ż 1. Postanowienia ogłoszone na posiedzeniu jawnym
postanowienie należy doręczyć z uzasadnieniem; doręczając
sąd uzasadnia tylko wtedy, gdy podlegają one zaskarżeniu, i tylko na
postanowienie należy pouczyć stronę występującą w sprawie bez
żądanie strony zgłoszone w terminie tygodniowym od dnia ogłoszenia
adwokata lub radcy prawnego o dopuszczalności, terminie i sposobie
postanowienia. Postanowienia te doręcza się tylko tej stronie, która
wniesienia środka zaskarżenia.
zażądała sporządzenia uzasadnienia i doręczenia postanowienia z
Art. 358. Postanowienie wydane na posiedzeniu niejawnym
uzasadnieniem.
wiąże sąd od chwili, w której zostało podpisane wraz z uzasadnieniem,
SÄ… postanowienia niezaskarżalne Ò! wpisywane do jeżeli zaÅ› sÄ…d postanowienia nie uzasadnia, od chwili podpisania
sentencji.
protokołu.
Art. 360. Postanowienia stajÄ… siÄ™ skuteczne w takim zakresie i w
SÄ… postanowienia niezaskarżalne Ò! oddzielna
taki sposób, jaki wynika z ich treści, z chwilą ogłoszenia, a jeżeli
sentencja, na wniosek w ciÄ…gu tygodnia uzasadnienie
ogłoszenia nie było - z chwilą podpisania sentencji.
Art. 396. Sąd pierwszej instancji może wstrzymać wykonanie
zaskarżonego postanowienia do czasu rozstrzygnięcia zażalenia.
Postanowienie takie może zapaść na posiedzeniu niejawnym.
PRAWOMOCNOŚĆ ORZECZEC
Art. 363. ż 1. Orzeczenie sądu staje się prawomocne, jeżeli nie przysługuje co do niego środek odwoławczy lub inny środek
zaskarżenia.
ż 2. Mimo niedopuszczalności odrębnego zaskarżenia nie stają się prawomocne postanowienia podlegające rozpoznaniu przez sąd
drugiej instancji, gdy sąd ten rozpoznaje sprawę, w której je wydano.
ż 3. Jeżeli zaskarżono tylko część orzeczenia, staje się ono prawomocne w części pozostałej z upływem terminu do zaskarżenia,
chyba że sąd drugiej instancji może z urzędu rozpoznać sprawę także w tej części.
Art. 364. Prawomocność orzeczenia stwierdza na wniosek strony sąd pierwszej instancji na posiedzeniu niejawnym, a dopóki akta
sprawy znajdujÄ… siÄ™ w sÄ…dzie drugiej instancji - ten sÄ…d. Stwierdzenia dokonuje sÄ…d jednoosobowo.
Art. 365. ż 1. Orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy i inne organy państwowe, a
w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby.
ż 2. Kodeks postępowania karnego określa, w jakim zakresie orzeczenia sądu cywilnego nie wiążą sądu w postępowaniu karnym.
Art. 366. Wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku z podstawą sporu stanowiło przedmiot
rozstrzygnięcia, a ponadto tylko między tymi samymi stronami.
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
KAZUS 1
Sąd wydał wyrok zaoczny częściowo uwzględniający roszczenie powoda 1 X 2003 r., rozstrzygnął w nim o
kosztach.
4 X 2003 doręczono pozwanemu.
12 X 2003 pozwany wniósł sprzeciw oraz wniosek o uzupełnienie wyroku.
Nie można wnieść sprzeciwy, bo minęło 8 dni od doręczenia:
" Art. 344 Ò! tydzieÅ„ od dorÄ™czenia
" Odrzuca na posiedzeniu niejawnym postanowieniem
Wniosek o uzupełnienie
" Art. 351  przy doręczanych z urzędu na dwa tygodnie
" Może, bo nie orzekł sąd o oddaleniu w dalszej części
KAZUS 2
Strona wniosła o zwolnienie od kosztów i ustanowienie adwokata z urzędu.
SÄ…d na posiedzeniu niejawnym:
" zwolnił stronę od części kosztów sądowych
" ustanowił adwokata z urzędu
W pozostałej części sąd wniosek oddalił.
W jakiej formie sąd podejmie decyzję, czy jest zaskarżalna, czy należy uzasadnić (w jakim zakresie).
Oddalenie powództwa Ò! wyrok deklaratoryjny.
Postanowienie o ustaleniu adwokata z urzÄ™du Ò! art. 394 ż 1 pkt 2
" niezaskarżalne Ò! nie trzeba uzasadniać, bo uwzglÄ™dniono proÅ›bÄ™
Koszty zgodnie z art. 123 (98 i następne) postanowienie o zwolnieniu
" te które nie zwolniÅ‚o Ò! zaskarżalne jest oddalenie zwolnienia i tylko tÄ™ część trzeba uzasadnić i
można zaskarżyć.
KAZUS 3
Powód pozwał zakład ubezpieczeniowy z tytułu odpowiedzialności cywilnej o zapłatę 2000 zł z tytułu
naprawy uszkodzonego samochodu i 1000 zł z tytułu utraconych korzyści.
W toku procesu powód cofnął żądanie o zasądzenia 1000 zł.
Co należy zrobić?
Art. 355 ż 1
W części cofniętej należy umorzyć.
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
NATYCHMIASTOWA WYKONALNOŚĆ
Orzeczenie ma status egzekucyjnego.
Art. 777 Ò! TYTUA EGZEKUCYJNY Ò! jest podstawÄ… uzyskania klauzuli wykonalnoÅ›ci
Art. 777. ż 1. Tytułami egzekucyjnymi są:
1) orzeczenie sądu prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu, jak również ugoda zawarta przed sądem;
2) wyrok sÄ…du polubownego lub ugoda zawarta przed takim sÄ…dem;
3) inne orzeczenia, ugody i akty, które z mocy ustawy podlegają wykonaniu w drodze egzekucji sądowej;
4) akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej lub uiszczenia
innych rzeczy zamiennych, ilościowo w akcie oznaczonych, albo też obowiązek wydania rzeczy indywidualnie oznaczonej, gdy termin
zapłaty, uiszczenia lub wydania jest w akcie wskazany.
5) akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej do wysokości w
akcie wprost określonej albo oznaczonej za pomocą klauzuli waloryzacyjnej, gdy akt określa warunki, które upoważniają wierzyciela
do prowadzenia przeciwko dłużnikowi egzekucji na podstawie tego aktu o całość lub część roszczenia, jak również termin, do którego
wierzyciel może wystąpić o nadanie temu aktowi klauzuli wykonalności.
ż 2. Oświadczenie dłużnika, o którym mowa w ż 1 pkt 4 lub 5, może być złożone także w odrębnym akcie notarialnym.
Może być:
Z MOCY USTAWY Z ORZECZENIA SDU
-art. 360 postanowienia
-orzeczenia art. 388 sÄ…du II instancji Ò! wyjÄ…tek to
sprawy małżeńskie
-art. 392 ż 3
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
APELACJA
Szczególne, kwalifikowane pismo procesowe.
Można je wnieść droga standardową lub ustnie do protokołu.
Art. 368. ż 1. Apelacja powinna czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego, a ponadto zawierać:
1) oznaczenie wyroku, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest on zaskarżony w całości czy w części,
2) zwięzłe przedstawienie zarzutów,
3) uzasadnienie zarzutów,
4) powołanie, w razie potrzeby, nowych faktów i dowodów oraz wykazanie, że ich powołanie w postępowaniu przed sądem
pierwszej instancji nie było możliwe albo że potrzeba powołania się na nie wynikła pózniej,
5) wniosek o zmianę lub o uchylenie wyroku z zaznaczeniem zakresu żądanej zmiany lub uchylenia.
ż 2. W sprawach o prawa majątkowe należy oznaczyć wartość przedmiotu zaskarżenia. Wartość ta może być oznaczona na kwotę
wyższą od wartości przedmiotu sporu wskazanej w pozwie jedynie wtedy, gdy powód rozszerzył powództwo lub sąd orzekł ponad
żądanie. Przepisy art. 19-24 i 25 ż 1 stosuje się odpowiednio.
ELEMENTY APELACJI
1. OZNACZENIE SDU  tego, który wydał zaskarżony wyrok, ale rozpoznaje ją sąd wyższej instancji.
2. OZNACZENIE STRON  powód, pozwany (imię, nazwisko, adresy, czy jest reprezentowany przez
pełnomocnika)
" PeÅ‚nomocnictwo art. 91 Ò! bÄ™dzie skuteczne również w postÄ™powaniu odwoÅ‚awczym
Jeżeli pełnomocnictwo było ogólne  nie trzeba ponownie załączać pełnomocnictwa
Trzeba, gdy chce się je poszerzyć lub gdy wcześniej nie było go w aktach
Art. 91. Pełnomocnictwo procesowe obejmuje z samego prawa umocowanie do:
1) wszystkich łączących się ze sprawą czynności procesowych, nie wyłączając powództwa wzajemnego, skargi o
wznowienie postępowania, i postępowania wywołanego ich wniesieniem, jako też wniesieniem interwencji głównej przeciwko
mocodawcy;
2) wszelkich czynności dotyczących zabezpieczenia i egzekucji;
3) udzielenia dalszego pełnomocnictwa procesowego adwokatowi lub radcy prawnemu;
4) zawarcia ugody, zrzeczenia się roszczenia albo uznania powództwa, jeżeli czynności te nie zostały wyłączone w danym
pełnomocnictwie;
5) odbioru kosztów procesu od strony przeciwnej.
3. PODPIS
4. ZAACZNIKI.
PRZEDMIOT ZASKARŻENIA
Gdy zaskarżamy caÅ‚y wyrok Ò! przedmiot taki sam jak w akcie oskarżenia.
Gdy zaskarżamy w części Ò! może być mniejsza wartość przedmiotu zaskarżenia niż wartość przedmiotu
sporu.
Gdy powód rozszerzyÅ‚ powództwo Ò! może być wyższa wartość przedmiotu zaskarżenia niż wartość
przedmiotu sporu na zasadzie wyjÄ…tku (art. 193)
Art. 193. ż 1. Zmiana powództwa jest dopuszczalna, jeżeli nie wpływa na właściwość sądu.
ż 2. Jeżeli w myśl przepisu poprzedzającego zmiana nie jest dopuszczalna, a powód zmienia powództwo w ten sposób, że występuje
z nowym roszczeniem obok pierwotnego, sąd rozpoznaje nowe roszczenie jako sprawę oddzielną, jeżeli jest dla niej rzeczowo i
miejscowo właściwy, w przeciwnym zaś razie przekazuje sprawę sądowi właściwemu. Gdy jednak zmiana taka następuje w sądzie
powiatowym, należy przekazać całe zmienione powództwo sądowi wojewódzkiemu, który dla zmienionego powództwa jest rzeczowo i
miejscowo właściwy.
ż 3. Jeżeli powód występuje z nowym roszczeniem zamiast lub obok roszczenia pierwotnego, skutki przewidziane w artykule
poprzedzającym rozpoczynają się z chwilą, w której roszczenie to powód zgłosił na rozprawie w obecności pozwanego, w innych zaś
wypadkach - z chwilą doręczenia pozwanemu pisma zawierającego zmianę i odpowiadającego wymaganiom pozwu.
" Jeżeli sąd orzekł ponad żądanie i zasądził więcej to przy apelacji stanowi to wartość
przedmiotu zaskarżenia.
WARUNKI FORMALNE  ART. 368
1. Oznaczenie wyroku oraz czy jest zaskarżany w części czy w całości:  Apelacja powoda od wyroku sądu
okręgowego w Toruniu (o sygnaturze akt), wydanego w dniu ..., doręczonego w dniu..
2. Czy osobiści czy przez pełnomocnika, czy w całości czy w części: tu musimy dokładnie oznaczyć jaką
część
3. I wypisujemy co mu zarzucamy (np. naruszenie prawa materialnego w art..., formalnego, itd.) oraz
zwięzłe przedstawienie zarzutów.
4. I wnoszÄ™ o :
" uchylenie
" zmianÄ™
" uchylenie lub zmianÄ™
5. Uzasadnienie
6. Podpis
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
7. Wymieniamy załączniki.
ZARZUTY
Są to zastrzeżenia jakie strona skarżąca ma do wydanego wyroku przez sąd w I instancji.
PRZEDMIOT: mogą być to te wszystkie okoliczności, które w sposób bezpośredni lub pośredni powodują iż
strona jest niezadowolona z wydanego wyroku przez sÄ…d I instancji.
" Zmienienie katalogu zarzutów
W doktrynie i praktyce uporządkowano katalog zarzutów:
1. NARUSZENIE PRAWA MATERIALNEGO PRZEZ BADN WYKAADNI LUB NIEWAAÅšCIWE ZASTOSOWANIE
2. NARUSZENIE PRAWA PROCESOWEGO
o Naruszenia które są jednocześnie przyczynami nieważności postępowania w oparciu o art. 1099
Ò! ma charakter wzglÄ™dny i nie istniejÄ… ex lege, wiÄ™c konieczne jest postawienie stwierdzenia
o Nie musimy wykazywać ich związku z treścią rozstrzygnięcia
o Jeżeli nikt nie zaskarży Ò! wyrok bÄ™dzie prawomocny, chyba że ktoÅ› zaskarży
3. NIEWYJAÅšNIENIE WSZYSTKICH ISTOTNYCH OKOLICZNOÅšCI SPRAWY
4. NIEROZPOZNANIE ISTOTY SPRAWY
5. SPRZECZNOŚĆ USTALEC SDU Z MATERIAAEM DOWODOWYM ZEBRANYM W SPRAWIE.
o możemy powoływać nowe fakty i dowody
o art. 368 ż 1 w zwiÄ…zku z art. 381 Ò! nie mogliÅ›my ich powoÅ‚ać wczeÅ›niej (przed sÄ…dem I instancji)
lub powstały pózniej podstawy do ich powołania (tzw. właściwe podstawy restytucji)
Art. 381. Sąd drugiej instancji może pominąć nowe fakty i dowody, jeżeli strona mogła je powołać w postępowaniu przed sądem
pierwszej instancji, chyba że potrzeba powołania się na nie wynikła pózniej.
Art. 403. ż 2. Można żądać wznowienia w razie pózniejszego wykrycia takich okoliczności faktycznych lub środków dowodowych,
które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu.
POSTPOWANIE APELACYJNE
I FAZA Ò! POSTPOWANIE MIDZYINSTANCYJNE
Przed sÄ…dem I instancji.
Polega na tym iż przewodniczący bada czy apelacja złożona jest w terminie i czy zachowano wymogi
formalne i czy należycie opłacono.
Art. 370 Ò! sÄ…d odrzuci apelacjÄ™, gdy strona nie uzupeÅ‚ni braków w terminie (przy pozwie mówiÅ‚ o tym art.
130)
ART. 370. Sąd pierwszej instancji odrzuci na posiedzeniu niejawnym apelację wniesioną po upływie przepisanego terminu lub z
innych przyczyn niedopuszczalną, jak również apelację, której braków strona nie uzupełniła w wyznaczonym terminie.
o Jest to lex specialis w stosunku do art. 130
o Przewodniczący wzywa zarządzeniem do usunięcia braków istotnych na podstawie art. 370
o termin wyznacza przewodniczący, ale nie może być on krótszy niż 7 dni
o termin sÄ…dowy Ò! pod rygorem odrzucenia...
o postanowienie sÄ…du I instancji o odrzuceniu apelacji Ò! zaskarżalne na podstawie art. 394 ż 1 Ò!
kończy postępowanie w sprawie.
II FAZA Ò! PRZEKAZANIE SDOWI II INSTANCJI
Sąd I instancji przekazuje wraz z aktami sprawę sądowi II instancji, ale zanim zacznie on rozpatrywać
merytorycznie to musi znów zbadać czy spełniono wymogi formalne:
" jeżeli nie to wydaje postanowienie o odrzuceniu apelacji Ò! zaskarżalne na podstawie art. 39318
o jeżeli dotyczy sprawy powyżej 10 tyś zł to sprawa może podlegać KASACJI
o jest to postanowienie kończące postępowanie i jeżeli nie przysługuje kasacja to są zaskarżalne w
formie ZAŻALENIA.
MERYTORYCZNE ROZPOZNANIE Ò! generalnie na rozprawie
" stawiennictwo nie jest obowiÄ…zkowe Ò! wiec nie ma wyroków zaocznych
" w zasadzie 3 sÄ™dziów zawodowych Ò! ale 1 sÄ™dzia, gdy...
Art. 367. ż 1. Od wyroku sądu pierwszej instancji przysługuje apelacja do sądu drugiej instancji.
ż 2. Apelację od wyroku sądu rejonowego rozpoznaje sąd wojewódzki, a od wyroku sądu wojewódzkiego jako pierwszej instancji -
sÄ…d apelacyjny.
ż 3. Rozpoznanie sprawy następuje w składzie trzech sędziów zawodowych. Postanowienia dotyczące postępowania dowodowego
na posiedzeniu niejawnym wydaje sąd w składzie jednego sędziego.
GRANICE ZASKARŻENIA
Art. 378. ż 1. Sąd drugiej instancji rozpoznaje sprawę w granicach apelacji; w granicach zaskarżenia bierze jednak z urzędu pod
uwagę nieważność postępowania.
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
ż 2. W granicach zaskarżenia sąd drugiej instancji może z urzędu rozpoznać sprawę także na rzecz współuczestników, którzy wyroku
nie zaskarżyli, gdy będące przedmiotem zaskarżenia prawa lub obowiązki są dla nich wspólne. Współuczestników tych należy
zawiadomić o rozprawie; mogą oni składać pisma przygotowawcze.
Oznaczenie zakresu zaskarżenia wyroku: czy w całości czy w części
" w niezaskarżonej części wyrok się uprawomocnia w oparciu o art. 363 ż 3
ART. 363. ż 3. Jeżeli zaskarżono tylko część orzeczenia, staje się ono prawomocne w części pozostałej z upływem terminu do
zaskarżenia, chyba że sąd drugiej instancji może z urzędu rozpoznać sprawę także w tej części.
Chyba, że ustawa stanowi inaczej
" WYJTEK:
o Art. 378 ż 2 współuczestnicy materialni Ò! sÄ… dwie szkoÅ‚y
prawa i obowiązki są wspólne
oparte na tej samej podstawie faktycznej i prawnej
GRANICE APELACJI
Oznaczenie zaskarżonego wyroku i granice zaskarżenia:
" oznaczenie zaskarżonego wyroku
" wskazujemy nie tylko wyrok ale całą sprawę
" przeciwko komu wnosimy apelacjÄ™
ZAKRES KOGNICJI SDU II INSTANCJI
WyznaczajÄ… go granice apelacji.
Zarzuty podniesione w apelacji nie wiążą:
" sąd je rozważa, ale nie musi uwzględniać
" nie wiążą też osoby je wnoszÄ…cej Ò! mogÄ… zmieniać zarzuty
o WYJTEK: nie można zmieniać w postępowaniu uproszczonym
Rozstrzyga w oparciu o dowody zebrane przez sÄ…d I instancji.
Bierze pod uwagÄ™ nowe fakty i dowody.
Zakaz  REFORMATIONIS IN PEIUS .
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
TERMINY
USTAWOWE SDOWE
np. do wniesienia apelacji np. o usunięcie braków formalnych w apelacji
-są terminami, które możemy przywracać mimo że już -możemy wyłącznie przedłużać lub skracać ale przed
upłynął upływem
POSTPOWANIE ZABEZPIECZAJCE
Jest to postępowanie pomocnicze w stosunku do postępowania rozpoznawczego.
Ma na celu zabezpieczenie wykonywania orzeczeÅ„ Ò! prowizorycznie uregulowanie stosunku miÄ™dzy
WOD.
RODZAJE POSTPOWAC ZABEZPIECZAJCYCH
POSTPOWANIE ANTYCYPACYJNE
Zmierza do zaspokojenia wierzyciela.
Art. 739. ż 1. Sąd, wydając zarządzenie tymczasowe, oznaczy w postanowieniu przedmiot sprawy oraz sposób i zakres
zabezpieczenia.
ż 2. W razie potrzeby można stosować równocześnie kilka sposobów zabezpieczenia.
ż 3. Wykonanie zarządzenia tymczasowego sąd może uzależnić od złożenia przez wierzyciela kaucji na zabezpieczenie roszczeń
dłużnika z powodu wykonania zarządzenia. Z kaucji tej będzie przysługiwało dłużnikowi pierwszeństwo zaspokojenia.
ż 4. Przepisu paragrafu poprzedzającego nie stosuje się do Skarbu Państwa oraz w wypadku zabezpieczenia roszczeń
alimentacyjnych, a także należności za pracę za okres nie przekraczający jednego miesiąca.
W zasadzie nie wystÄ™puje u nas, ale sÄ… wyjÄ…tki od art. 739 Ò! art. 753 i art. 754
" ubezpieczenie alimentów i zaspokojenie roszczeń alimentacyjnych wierzyciela
" roszczenia przed urodzeniem dziecka
ART. 753. ż 1. W sprawach o alimenty zabezpieczenie może nastąpić także z urzędu i może polegać na zobowiązaniu dłużnika do
uiszczenia wierzycielowi w powtarzających się terminach pewnej sumy pieniężnej. W sprawach tych nie wymaga się
uprawdopodobnienia, że brak zabezpieczenia pozbawiłby wierzyciela zaspokojenia.
ż 2. Przepis paragrafu poprzedzającego stosuje się także do roszczeń o rentę należną z tytułu odpowiedzialności za uszkodzenie
ciała lub za utratę żywiciela i do roszczeń o wynagrodzenie, wynikających ze stosunku pracy oraz do roszczeń o zamianę uprawnień
objętych treścią dożywocia na dożywotnią rentę. W sprawach tych wymagane jest jednak uprawdopodobnienie, że bez
zabezpieczenia wierzyciel byłby pozbawiony środków koniecznego utrzymania. Postanowienie sąd wydaje po przeprowadzeniu
rozprawy. Przepisu art. 749 nie stosuje siÄ™.
ż3.W wypadkach wskazanych w paragrafach poprzedzających nie stosuje się ograniczenia czasowego przewidzianego w art.730ż2.
ART. 754. Sąd może jeszcze przed urodzeniem się dziecka zabezpieczyć przyszłe roszczenia alimentacyjne związane z ustaleniem
ojcostwa przez zobowiązanie domniemanego ojca do wyłożenia odpowiedniej sumy na koszty utrzymania matki przez trzy miesiące w
okresie porodu oraz utrzymania dziecka przez pierwsze trzy miesiÄ…ce po urodzeniu. W tym wypadku termin do wytoczenia
powództwa wynosi trzy miesiące od dnia urodzenia dziecka. Postanowienie sąd wydaje po przeprowadzeniu rozprawy.
KRYTERIUM CELU
KONSERWACYJNE NOWACYJNE
-utrzymanie istniejącego stanu rzeczy w postaci -prowizoryczne uregulowanie sytuacji między W-D
możliwości zaspokojenia najczęściej w sposób, który odpowiada treści mającego
zapaść w przyszłości orzeczenia np. art. 753 art. 754
KRYTERIUM PRZEDMIOTU
ZABEZPIECZENIE ROSZCZEC PIENIŻNYCH ZABEZPIECZENIE ROSZCZEC NIEPIENIŻNYCH
-Katalog sposobów egzekucji jest zamkniÄ™ty Ò! art. 747 -Nie ma konkretnego katalogu
-ustawodawca dopuszcza dowolność lecz w granicach 5
art. 753 art. 754
ART. 755. ż 1. Gdy przedmiotem zabezpieczenia nie jest
-postępowanie zabezpieczające kończy się na zajęciu
roszczenie pieniężne, sąd wydaje zarządzenia, jakie stosownie do
przedmiotu
okoliczności uważa za odpowiednie, nie wyłączając zarządzeń
przewidzianych do zabezpieczenia roszczeń pieniężnych. Gdy w
związku z przedmiotem sprawy okaże się to konieczne, zarządzenie
takie może również polegać na unormowaniu stosunków na czas
trwania postępowania.
ż 2. Przy wyborze sposobu zabezpieczenia sąd uwzględni
interesy stron w takiej mierze, aby wierzycielowi zapewnić
zaspokojenie lub należytą ochronę jego praw, a dłużnika nie obciążać
ponad potrzebÄ™.
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
PRZESAANKI POSTPOWANIA ZABEZPIECZAJCEGO
Art. 730. ż 1. W celu zabezpieczenia roszczenia, którego dochodzić można w sądzie powszechnym lub przed sądem polubownym,
sąd może wydać zarządzenie tymczasowe, jeżeli roszczenie jest wiarogodne, a brak zabezpieczenia mógłby wierzyciela pozbawić
zaspokojenia. Wydanie zarządzenia tymczasowego jest dopuszczalne także w innych wypadkach, gdy jest to konieczne do
zabezpieczenia wykonalności orzeczenia w sprawie.
ż 2. Dopuszczalne jest także zabezpieczenie roszczenia o przyszłe powtarzające się świadczenia, jednakże za okres nie dłuższy niż
za jeden rok, jeżeli roszczenia tego można dochodzić, zanim stanie się wymagalne.
ż 3. Także po uzyskaniu przez wierzyciela orzeczenia podlegającego wykonaniu dopuszczalne jest zarządzenie tymczasowe, jeżeli
ma ono na celu zabezpieczenie roszczenia o świadczenia, których termin spełnienia jeszcze nie nastąpił.
Przesłanki muszą być SPEANIONE ACZNIE, by wydać ZARZDZENIE TYMCZASOWE zabezpieczeniu roszczenia:
PRZESAANKI FORMALNE PRZESAANKI MERYTORYCZNE
-WIARYGODNOŚĆ ROSZCZENIA -DOPUSZCZALNOŚĆ DROGI SDOWEJ
" art. 737 ż 1 uprawdopodobnienie okoliczności,
Roszczenie musi być możliwe do rozstrzygnięcia
które uzasadniają żądanie zabezpieczenia
" uprawdopodobnienie że brak zabezpieczenia przed sądem powszechnym lub polubownym.
Art. 199 ż 1 Ò! ODRZUCENIE pozwu, gdy droga sÄ…dowa
pozbawiłby wierzyciela zaspokojenia
jest niedopuszczalna w formie postanowienia na które
-BRAK ZABEZPIECZENIA MOGAOBY POZBAWIĆ WIERZYCIELA
przysługuje zażalenie.
ZASPOKOJENIA
ART. 730. ż 3. Także po uzyskaniu przez wierzyciela
orzeczenia podlegajÄ…cego wykonaniu dopuszczalne jest
zarządzenie tymczasowe, jeżeli ma ono na celu
zabezpieczenie roszczenia o świadczenia, których termin
spełnienia jeszcze nie nastąpił.
" Nie trzeba tej przesłanki uprawdopadabniać,
tylko wówczas, gdy ustawodawca wyraznie tak
stanowi Ò! art. 737 ż 3 art. 753 ż 1
Jeżeli nie zostaną spełnione powództwo jest ODDALANE
postanowieniem, na które przysługuje zażalenie.
Gdy już mamy zarządzenie tymczasowe musimy wystąpić z wnioskiem do sądu o nadanie klauzuli
wykonalności (komornik wykonuje, przekazujemy mu ZT + KW + wniosek i on zabiera się do pracy).
WNIOSEK O ZABEZPIECZENIE
1. Może być zawarty w pozwie w parciu o art. 187 ż 2
2. Może być w odrębnym piśmie procesowym (zachowanie ogólnych wymogów pisma procesowego)
Może być wniesiony : po, w trakcie lub przed.
Postępowanie przed wszczęciem
Tylko i wyłącznie na wniosek, złożony do sądu właściwego w I instancji.
Sąd wyznacza termin w oparciu o art. 734, nie dłuższy niż dwa tygodnie:
o Może być on modyfikowany zgodnie z art. 754
Art. 734. Wydając zarządzenie tymczasowe przed wszczęciem postępowania w sprawie, sąd wyznaczy termin, w którym sprawa
powinna być wytoczona pod rygorem upadku zabezpieczenia. Termin ten nie może przekraczać dwóch tygodni.
Art. 754. Sąd może jeszcze przed urodzeniem się dziecka zabezpieczyć przyszłe roszczenia alimentacyjne związane z ustaleniem
ojcostwa przez zobowiązanie domniemanego ojca do wyłożenia odpowiedniej sumy na koszty utrzymania matki przez trzy miesiące w
okresie porodu oraz utrzymania dziecka przez pierwsze trzy miesiÄ…ce po urodzeniu. W tym wypadku termin do wytoczenia
powództwa wynosi trzy miesiące od dnia urodzenia dziecka. Postanowienie sąd wydaje po przeprowadzeniu rozprawy.
KAZUS 1:
Jan K. 1 II 2004 zarządzenie o zwrocie pozwu z powodu nieuzupelnienia braków formalnych tego pisma w
terminie.
Jednocześnie z powodu choroby Jan K. z powodu choroby nie wniósł zażalenia na to zarządzenie w
terminie Ò! po powrocie do zdrowia wniósÅ‚ wniosek o przywrócenie terminu. Co należy z takim wnioskiem zrobić?
Z wnioskiem wniósł zażalenie, w którym uprawdopodobnił brak winy i okolicznościami uzasadniającymi
pozew.
Termin do wniesienia zażalenia Ò! termin ustawowy
Art. 168 ż 2 Ò! nie pociÄ…ga negatywnych skutków procesowych, odrzucenie wniosku w formie postanowienia.
KAZUS 2:
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
Ewa D uchybiła bez własnej winy terminowi do wniesienia apelacji. Po ustanowieniu przyczyny uchybienia
terminu wniosła wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia apelacji wraz z apelacja.
Apelacja nie została należycie opłacona więc przewodniczący wezwał do uiszczenia wpisu.
Ewa D wpisu nie uiściła.
Jaka decyzja zostanie podjęta?
Art. 168
Art. 169 ż 3 Ò! dokonanie czynnoÅ›ci procesowej jest warunkiem, obowiÄ…zek zaÅ‚Ä…czenia apelacji
Przewodniczący wezwie do usunięcia braków formalnych pod rygorem zwrotu pisma w formie zarządzenia.
Głównym pismem jest wniosek o przywrócenie terminu.
KAZUS 3:
Jacek P wniósł apelację 1 II 2003 roku. Apelacja nie spełnia wymogów formalnych (nie określono
zaskarżonego wyroku, zakresu zaskarżenia, zarzutów). Przewodniczący wezwał Jacka O do usunięcia braków
formalnych w terminie 7 dni pod rygorem odrzucenia apelacji. Jacek P nie usunął braków formalnych w terminie z
powodu wyjazdu służbowego.
Sąd apelację odrzucił.
Jacek P wniósł wniosek o przywrócenie terminu uzupełnienia braków formalnych apelacji.
Oceń sytuację...
Termin sądowy można skracać albo przedłużać przed jego upłynięciem.
Odrzucenie wniosku w formie postanowienia sÄ…du.
Co może zrobić Jacek P?
Wyjazd służbowy może być dobrym powodem uzasadnienia przywrócenia terminu.
Ale w tej sytuacji można wnieść jeszcze jedną apelację, jeżeli nie upłynął jeszcze termin do jej wniesienia.
Wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia apelacji, gdy termin do wniesienia apelacji minął, wskazując ze
uchybienie terminu nastąpiło bez jego winy.
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
POSTPOWANIE ZABEZPIECZAJCE
W toku lub po zakończeniu postępowania rozpoznawczego, postępowanie zabezpieczające może być
wszczęte:
NA WNIOSEK Z URZDU
-tylko w wypadkach, gdy sąd z urzędu mógł rozpoznać
sprawÄ™
-art. 570 Ò! sprawy o alimenty, opiekuÅ„cze
Art. 735. ż 1. Jeżeli ani z umowy, ani z okoliczności nie wynika, że przyjmujący zlecenie zobowiązał się wykonać je bez
wynagrodzenia, za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie.
ż 2. Jeżeli nie ma obowiązującej taryfy, a nie umówiono się o wysokość wynagrodzenia, należy się wynagrodzenie odpowiadające
wykonanej pracy.
Art. 736. Kto zawodowo trudni się załatwianiem czynności dla drugich, powinien, jeżeli nie chce zlecenia przyjąć, zawiadomić o tym
niezwłocznie dającego zlecenie. Taki sam obowiązek ciąży na osobie, która dającemu zlecenie oświadczyła gotowość załatwiania
czynności danego rodzaju.
Gdy postÄ™powanie jest na trzecim poziomie Ò! SN, to wniosek o zabezpieczenie postÄ™powania wraca do
sądu, który rozpoznaje go w I instancji (w czasie trwania postępowania rozpoznawczego).
ZarzÄ…d tymczasowy w sytuacjach nie cierpiÄ…cych zwÅ‚oki Ò! wydaje przewodniczÄ…cy Ò! art. 736
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
POSTPOWANIE EGZEKUCYJNE
Podręczniki:
 Egzekucja świadczeń pieniężnych w Polsce + świadczenia niepieniężne
 Postępowanie cywilne Misiuk
yRÓDAA POSTPOWANIA EGZEKUCYJNEGO
KSIGA II KPC
Składa się z trzech tytułów:
" Przepisy ogólne: organy, właściwość, itp...
" Egzekucja świadczeń pieniężnych
" Egzekucja świadczeń niepieniężnych
ODPOWIEDNIO PRZEPISU O PROCESIE
USTAWA O KOMORNIKACH SDOWYCH I EGZEKUCJI
Z 1997 roku
ROZPORZDZENIA
W sprawie czynności komorników z 1968 roku.
W sprawie sposobów prowadzenia egzekucji, grzywien, kar pieniężnych, opłat, kosztów postępowania z 1991
roku.
SZEREG SZCZEGÓAOWYCH REGULACJI W RÓŻNYCH AKTACH PRAWNYCH
DEFINICJA POJCIA
POSTPOWANIE EGZEKUCYJNE: Prawnie zorganizowana działalność organów egzekucyjnych z udziałem
zainteresowanych podmiotów.
EGZEKUCJA: stosowanie środków przymusu państwowego w granicach określonych prawem przez
powołane organy w celu spełnienia świadczenia stwierdzonego tytułem wykonawczym.
Są dwa podstawowe pojęcia ujęcia egzekucji:
POSTPOWANIE SENSU STRICTO POSTPOWANIE SENSU LARGO
Postępowanie egzekucyjne = egzekucja Dominujące
Uznaje ze egzekucja to:
-postępowanie klazulowe o nadanie klauzuli
wykonalności (pomostowe)
-egzekucja Ò! wÅ‚aÅ›ciwa
-podziaÅ‚owe Ò! o podziaÅ‚ sumy z egzekucji
WSZCZCIE POSTPOWANIA EGZEKUCYJNEGO Ò! zÅ‚ożenie wniosku
WSZCZCIE EGZEKUCJI Ò! dokonanie pierwszej czynnoÅ›ci egzekucyjnej
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
RODZAJE EGZEKUCJI
KRYTERIUM PRZEDMIOTU DO KTÓREGO JEST SKIEROWANE
REALNA PERSONALNA
Skierowana do majątku dłużnika Dłużnik ponosi swoją osobą odpowiedzialność za długi.
-UNIWERSALNA Ò! do caÅ‚egomajÄ…tku (postÄ™powanie Art. 1053 kpc Ò! umieszczenie w areszcie za
upadłościowe niewykonanie zobowiązania
Art. 1053. ż 1. Wymierzając grzywnę, sąd orzeknie jednocześnie
-SINGULARNA Ò! do części majÄ…tku (postÄ™powania z
- na wypadek nieściągnięcia - zamianę grzywny na areszt, licząc jeden
kpc)
dzień aresztu od pięciu złotych do stu pięćdziesięciu złotych grzywny.
Ogólny czas trwania aresztu nie może w tej samej sprawie
przekroczyć sześciu miesięcy. Przepis art. 762 ż 4 stosuje się
odpowiednio.
ż 2. Jeżeli dłużnikiem, do którego skierowane było wezwanie
sądu, jest osoba prawna lub inna organizacja, środkom przymusu
podlega jej pracownik odpowiedzialny za niezastosowanie siÄ™ do
wezwania, a gdyby ustalenie takiego pracownika było utrudnione,
środkom przymusu podlega jej kierownik.
" Czasem obowiÄ…zek D podlega na
nieprzeszkadzaniu w wykonywaniu paw Ò! jeżeli
siÄ™ nie zastosuje to sÄ…d zarzÄ…dza egzekucjÄ™ pod
grozbÄ… kary lub grzywny
KRYTERIUM CELU
EGZEKUCJA ŚWIADCZEC PIENIŻNYCH EGZEKUCJA ŚWIADCZEC NIEPIENIŻNYCH
Dążenie do wyegzekwowania od D pewnej kwoty Spełnienie przez D na rzecz W świadczenia o
przedmiocie
SPOSÓB EGZEKUCJI ŚWIADCZEC PIENIŻNYCH: Danie
-z ruchomości Czynienie
-z wynagrodzenia Nieczynienie
-z rachunku bankowego Zaniechanie
-z innych wierzytelności lub praw majątkowych Znoszenie
-z nieruchomości Zaprzestanie
-z ułamkowej części nieruchomości
-ze statku morskiego SPOSÓB EGZEKUCJI ŚWIADCZEC NIEPIENIŻNYCH:
-z przedsiębiorstwa -wydanie nieruchomości
-wydanie ruchomości
-wydanie statku
-opróżnienie pomieszczenia
-wydanie dokumentów koniecznych do wpisów
-złożenie stosownego oświadczenia woli
-wykonanie czynności
zastępowalnej (wykonana przez D lub inna osobę)
niezastępowalnej (wykonanie tylko przez D)
-zaniechanie/nieprzeszkadzanie czynności W
To kryterium przesÄ…dza o sposobie egzekucji Ò! wskazany w kpc.
Szczególnym rodzajem egzekucji jest EGZEKUCJA PRZEZ SPRZEDAŻ NIERUCHOMOŚCI W DRODZE
LICYTACJI publicznej w celu zniesienia współwłasności.
POSTPOWANIE DODATKOWE Ò! art. 913 i nastÄ™pne:
" O wyjawienie majÄ…tku
" na wniosek W
" sÄ…d wzywa D i pod przyrzeczeniem odbiera informacje.
ART. 797. We wniosku lub żądaniu przeprowadzenia egzekucji z urzędu należy wskazać świadczenie, które ma być spełnione, oraz
sposób egzekucji. Do wniosku lub żądania należy dołączyć tytuł wykonawczy.
Mówi, że trzeba wskazać sposób egzekucji.
Jeżeli zle to zrobimy to może być problem, bo to ograniczy komornika
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
Art. 799. ż 1. Wierzyciel może w jednym wniosku wskazać kilka sposobów egzekucji przeciwko temu samemu dłużnikowi. Spośród
kilku sposobów egzekucji wierzyciel powinien zastosować najmniej uciążliwy dla dłużnika.
ż 2. Jeżeli egzekucja z jednej części majątku dłużnika oczywiście wystarcza na zaspokojenie wierzyciela, dłużnik może żądać
zawieszenia egzekucji z pozostałej części majątku.
Komornik jest zwiÄ…zany wnioskiem i danymi w nim wskazanymi przez W.
Komornik może stwierdzić bezskuteczność Ò! jeżeli wskazaliÅ›my zÅ‚y Å›rodek egzekucji i nie może jej
przeprowadzić Ò! umorzenie postÄ™powania postanowieniem.
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
POSTPOWANIE KLAUZULOWE
Jest postępowanie pomostowym i jest związane w wydaniem tytułu wykonawczego.
Art. 776. Podstawą egzekucji jest tytuł wykonawczy. Tytułem wykonawczym jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę
wykonalności.
TYTUA WYKONAWCZY:
" określa podmiot i przedmiot egzekucji
" musi być aktualny w chwili wszczęcia.
TYTUA WYKONAWCZY
SÄ… dwa podstawowe rodzaje:
ZWYKAY TYTUA WYKONAWCZY SZCZEGÓLNY TYTUA WYKONAWCZY
TYTUA EGZEKUCYJNY + KLAUZULA WYKONAWCZA Z mocy ustawy SAM TYTUA EGZEKUCYJNY bez nadania
klauzuli wykonalności.
Art. 762 ż 4 Ò! bankowy fundusz gwarancyjny 
bankowy tytuł egzekucyjny
TYTUA EGZEKUCYJNY Ò! dokument urzÄ™dowo stwierdzajÄ…cy istnienie i zakres wykonalnego roszczenia W oraz
związany z nim obowiązek świadczenia przez D
KLAUZULA WYKONALNOÅšCI Ò! w oparciu o art. 783 ż 1 okreÅ›la, ze tytuÅ‚ egzekucyjny uprawnia do egzekucji
" rozporzÄ…dzenie MS  odpowiednia pieczÄ…tka
" obok jest postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności
RODZAJE TYTUAÓW EGZEKUCYJNYCH
Art. 777. ż 1. Tytułami egzekucyjnymi są:
1)orzeczenie sądu prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu, jak również ugoda zawarta przed sądem;
2)wyrok sÄ…du polubownego lub ugoda zawarta przed takim sÄ…dem;
3)inne orzeczenia, ugody i akty, które z mocy ustawy podlegają wykonaniu w drodze egzekucji sądowej;
4)akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej lub uiszczenia
innych rzeczy zamiennych, ilościowo w akcie oznaczonych, albo też obowiązek wydania rzeczy indywidualnie oznaczonej, gdy termin
zapłaty, uiszczenia lub wydania jest w akcie wskazany.
5)akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej do wysokości w
akcie wprost określonej albo oznaczonej za pomocą klauzuli waloryzacyjnej, gdy akt określa warunki, które upoważniają wierzyciela
do prowadzenia przeciwko dłużnikowi egzekucji na podstawie tego aktu o całość lub część roszczenia, jak również termin, do którego
wierzyciel może wystąpić o nadanie temu aktowi klauzuli wykonalności.
ż 2. Oświadczenie dłużnika, o którym mowa w ż 1 pkt 4 lub 5, może być złożone także w odrębnym akcie notarialnym.
ORZECZENIA SDU
Zaliczamy do nich:
" WYROK  posiadający przymiot wykonalności w drodze postępowania egzekucyjnego
" NAKAZ ZAPAATY
" POSTANOWIENIE
Dotyczy to również WYROKÓW W POSTPOWANIU ADHEZYJNYM.
ROZSTRZYGNICIA SDÓW KARNYCH CO DO GRZYWIEN, KAR, NAWIZEK, KOSZTÓW POSTPOWANIA, NAPRAWIENIA
SZKODY Ò! stosuje siÄ™ przepisy o postÄ™powaniu egzekucyjnym z postÄ™powania cywilnego.
PRAWOMOCNOŚĆ Ò! formalna, gdzie nie może być uchylony/zmieniony w trybie zwykÅ‚ych Å›rodków zaskarżenia
RYGOR NATYCHMIASTOWEJ WYKONALNOÅšCI
" dwa powyższe w połączeniu z klauzulą wykonalności stanowią tytuł egzekucyjny
WYROK ZAOCZNY UWZGLDNIAJCY POWÓDZTWO
Art. 333. ż 1. Sąd z urzędu nada wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności, jeżeli:
3) wyrok uwzględniający powództwo jest zaoczny.
WYROK SDU II INSTANCJI
Art. 388. ż 1. Wyrok sądu drugiej instancji jest natychmiast wykonalny, jeżeli kodeks nie stanowi inaczej. Sąd drugiej instancji może
jednak uzależnić jego wykonanie, a w razie oddalenia apelacji - wykonanie wyroku sądu pierwszej instancji od złożenia przez powoda
stosownego zabezpieczenia, a nawet - gdyby wskutek wykonania wyroku mogła wyniknąć dla pozwanego niepowetowana szkoda -
wstrzymać wykonanie wyroku aż do uprawomocnienia siÄ™. Ò! wyroki sÄ… natychmiastowo wykonalne
POSTPOWANIE CYWILNE  GABRIELA KIERES
OPRACOWANIE 2003/2004
POSTANOWIENIA
Natychmiastowo wykonalne z chwilÄ… wydania.
UGODA ZAWARTA PRZED SDEM
W formie protokołu, treści i podpisów.
PostÄ™powanie jest w toku, ale staÅ‚o siÄ™ bezprzedmiotowe Ò! UMORZENIE GO POSTANOWIENIEM, gdyż wydanie
wyroku jest zbędne.
Z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności można wystąpić dopiero po uprawomocnieniu
postanowienia.


Wyszukiwarka