BADANIE WPA
YWU W
GLA NA MIKROSTRUKTUR
I TWARDOŚĆ STOPÓW
UKA
ADU Fe-Fe3 W STANIE RÓWNOWAGI
Wykonał:
Bartosz Białobrzeski
Bartłomiej Bursa
A
ukasz Grab
Celem ćwiczenia było badanie twardości materiału oraz określenie zawartości węgla za
pomocÄ… mikroskopu metalograficznego.
Stal to stop żelaza z węglem i innymi dodatkami stopowymi, zawierająca do około 2% węgla,
przerobiona plastycznie. Wyróżniamy trzy rodzaje stali:
·ð Podeutektyczne 0,022  0,76 %C,
·ð Eutektyczne ok. 0,76 %C,
·ð Nadeutektyczne 0,76 - 2,14 %C.
W zależności od zawartości węgla w stali zmieniają się jej właściwości:
Twardość HRB %C
Materiał 1 2 3 Śr. Sp %C
MP4 -1 68 65 61 64,6 0 % 0
MP4 -2 81 82 83 83 30% 0,24
MP4 -3 93 94 93 93,3 60% 0,48
MP4 -4 98,5 99 96 97,8 - 1,1
Zależność zawartości węgla od twardości
1,2
1
0,8
0,6
0,4
0,2
0
64,6 83 93,3 97,8
Twardość w HRB
Doświadczenie przedstawiło zależność pomiędzy zawartością węgla w stali a twardością.
Im więcej w stali węgla tym twardość materiału rośnie. Przy zawartości węgla około 0%
twardość wynosi około 64,6 HRB a przy zawartości węgla 1,1 to twardość około 98 HRB.
Wzrost zawartości węgla powoduje pogorszenie się innych parametrów takich jak
wytrzymałość na rozciąganie, granica plastyczności, wydłużenie oraz przewężenie.
1
Zawartość węgla w %
 Struktura Widmanstättena charakteryzuje siÄ™ iglastÄ… budowÄ… ferrytu osnowie perlitu. Taka
budowa ma niekorzystny wpływ na własności stali. Taka budowa obniża udarność materiału.
W celu usunięcia niekorzystnych struktur pierwotnych niejednorodności składu chemicznego,
a także naprężenia odlewnicze poddaje się obróbce cieplnej, głównie wyżarzaniu
ujednorodniającemu lub normalizującemu, a także wyżarzaniu odprężającemu.
Struktura Widmanstättena
Drugą częścią zadania było przybliżone określenie zawartości węgla w stali. Określa się to na
oszacowaniu pod mikroskopem metalograficznym procentowej powierzchni ciemnej w
stosunku do całości. A następnie wyliczenie zawartości węgla przy użyciu wzoru:
Zawartość C w % = .
Wyniki pomiarów dla danych próbek zostały zamieszczone w tabeli powyżej.
Celem ćwiczenia było przedstawienie sposobów pomiaru twardości, oraz wyznaczanie
przybliżoną zawartość węgla w stali przy pomocy mikroskopu metalograficznego.
2