2639
2
6
3
9
2639
2
6
3
9
Uniwersalny
U
n
i
w
e
r
s
a
l
n
y
Uniwersalny
U
n
i
w
e
r
s
a
l
n
y
sterownik RS232
s
t
e
r
o
w
n
i
k
R
S
2
3
2
sterownik RS232
s
t
e
r
o
w
n
i
k
R
S
2
3
2
Do czego to służy?
Na Å‚amach Elektroniki dla Wszystkich
przedstawiane już były projekty układów
sterowania urzÄ…dzeniami za pomocÄ… portu
równoległego. Korzystanie z portu CEN-
TRONICS wiąże się jednak z pewnymi trud-
nościami. Jest on (a raczej jeszcze do nie-
dawna był) bardzo chętnie wykorzystywany
przez producentów różnego typu peryferii
komputerowych (drukarki, skanery). Obe-
cnie ustępuje on pola magistrali szeregowej
USB. W moim komputerze do portu równo-
ległego podpięty jest skaner i przez jego
przejściówkę drukarka. Przełączanie wty-
czek pomiędzy skanerem a sterownikiem nie
wchodzi w rachubÄ™. Pozostaje jednak port
szeregowy. Zawiera on 5 wejść i 3 wyjścia.
W przedstawionym niżej układzie sterowni-
ka wykorzystane są 2 z 3 wyjść: RTS i DTR.
Rozkład wyprowadzeń portu szeregowego włącza urządzenie na określony czas, a po Rys. 1 Schemat ideowy
przedstawia poniższa tabela. Więcej infor- jego upływie wyłącza je. Może odliczać czas
macji o porcie szeregowym znalez
ć można od 1 do 999 minut i sterować niezależnie struktury transoptorów do około 6mA. Może
w EdW nr 6 i 7/97. pracą dwóch urządzeń. Drugi program to się zdarzyć, że niektóre transoptory okażą się
WatchDog, który pełni rolę symu- mało czułe i będą miały problem ze sterowa-
WTYK DB25 WTYK DB9 WYPROWADZENIE FUNKCJA latora obecności domowników. Mo- niem pracą przekaz
ników. Zaradzić można
2 3 TXD wyjście że on włączać i wyłączać niezależ- temu zmniejszając wartość rezystorów R3
3 2 RXD wejście nie dwa urządzenia o wybranych i R4 w przedziale 1,5k&! - 820&!.
4 7 RTS wyjście godzinach. Diody LED D1-D4 pełnią funkcję infor-
5 8CTS wejście Programy można znalez
ć na naszej macyjną. Swoim świeceniem informują
6 6 DSR wejście stronie internetowej w dziele FTP. o stanach logicznych jakie panują w danej
7 5 GND masa chwili na wyjściach portu. Diody D2 i D3 in-
81 DCD wejście Jak to działa? formują, że na wyjściach portu panuje stan
20 4 DTR wyjście Schemat ideowy przedstawiony zo- niski, a diody D1 i D4, że na wyjściach jest
22 9 RI wejście stał na rysunku 1. Część elektro- stan wysoki.
niczna została ograniczona do mini- Pojawienie się stanu wysokiego na jed-
Niewiele wart jest sterownik bez oprogra- mum. Złącze S1 to gniazdo komputerowe ty- nym z wyjść portu powoduje włączenie
mowania. Uprzedzę od razu na wstępie, że pu DB25. Podłącza się je do złącza (wtyku) podłączonego do niego transoptora i zadzia-
osoby lubiące lutować wielkie płytki portu szeregowego, znajdującego się z tyłu łanie odpowiedniego przekaz
nika.
z mnóstwem elementów będą zawiedzione. obudowy komputera. Na końcówce Układ przekaz
ników jest w pełni oddzie-
Część elektroniczna jest dość skromna, czwartego złącza wyprowadzone jest wyjście lony galwanicznie od portu w komputerze.
a i tak niektóre elementy (LED-y) zostały RTS, a na końcówce 20  wyjście DTR. Na Zapewniają to transoptory. Przekaz
niki mu-
dodane  na wyrost . Pełnią funkcję informa- końcówce 7 wyprowadzona jest masa. Bez- szą być zasilane z zewnętrznego zasilacza,
cyjną. Cała inteligencja zawarta została pośrednio z wyjść portu szeregowego można dostarczającego takiego napięcia, jakiego
w oprogramowaniu. Pracą układu sterowni- pobrać prąd o wartości około 10mA. Rezy- wymagają cewki przekaz
ników. Do wyjść
ka mogą sterować dwa programy. Pierwszy story R1-R4 ograniczają pobór prądu przez U1 i U2 podłączamy urządzenia, których pra-
z nich - Timer, jak sama nazwa wskazuje, diody LED D1-D4 oraz diody wewnątrz cą chcemy sterować.
Elektronika dla Wszystkich
56 Sierpień 2002
Montaż i uruchomienie jest włączony, to powinny zaświecić się zielo- branych czasów włączenia/wyłączenia urzą-
Schemat montażowy przedstawiony został na ne diody D2 i D3. Włączamy program Timer dzenia wcisnąć należy przycisk ON. Aby wy-
rysunkach 2 i 3. Część elektroniczną montuje- lub WatchDog. Oba programy w czasie uru- łączyć sterowanie urządzeniem lub zmienić
my według ogólnie znanych zasad. Pod trans- chamiania przeprowadzają test części elektro- czasy, należy wcisnąć przycisk OFF. UWA-
optory warto zastosować podstawki. W ukła- nicznej. Polega to na podaniu na około 1 se- GA! Godzinę należy wpisywać w formacie:
dzie modelowym płytka została wsunięta po- kundę stanów wysokich na wyjścia portu. gg:mm:ss, np. 9:23:45, 16:30:11, itd.
między wyprowadzenia gniazda i przylutowa- Owocuje to włączeniem żółtych diod D1
na do nich. Część układu z przekaz
nikami i D4 oraz zadziałaniem przekaz
ników RL1 Dariusz Drelicharz
zmontowana została na osobnej płytce. i RL2. Jeżeli test ten przebiegł poprawnie, [e-mail]
możemy zacząć korzystać z układu.
Jeżeli uruchomienie programu nie spowodo-
Wykaz elementów
wało wyżej opisanej reakcji, trzeba jeszcze raz
R
1
,
R
2
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
1
,
8
k
&!
dokładnie sprawdzić: poprawność montażu czę- R1,R2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1,8k&!
R
3
,
R
4
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
1
,
5
k
&!
ści elektronicznej i port COM 2 w komputerze. R3,R4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1,5k&!
C
1
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
1
0
0
µ
F
/
1
6
V
Może siÄ™ zdarzyć, że port ten nie jest zainstalo- C1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100µF/16V
C
2
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
1
0
0
n
F
c
e
r
a
m
i
c
z
n
y
wany. Można to sprawdzić w Menedżerze Urzą- C2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100nF ceramiczny
D
1
,
D
4
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
L
E
D
ż
ó
Å‚
t
a
dzeń (Panel Sterowania _ System _ Menedżer D1,D4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .LED żółta
D
2
,
D
3
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
L
E
D
z
i
e
l
o
n
a
urządzeń _ Porty (COM & LPT)). Czasem zda- D2,D3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .LED zielona
D
5
,
D
6
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
1
N
4
1
4
8
rza się, że port ten wyłączony jest w BIOS-ie. D5,D6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1N4148
U
1
,
U
2
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
C
N
Y
1
7
W czasie normalnej eksploatacji przepro- U1,U2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .CNY17
R
L
1
,
R
L
2
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
R
M
8
1
1
2
V
wadzanie testu przy każdym włączeniu pro- RL1,RL2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .RM81 12V
G
n
i
a
z
d
o
k
o
m
p
u
t
e
r
o
w
e
D
B
2
5
gramu może okazać się kłopotliwe. Aby wy- Gniazdo komputerowe DB25
A
R
K
2
3
s
z
t
.
łączyć funkcję testu, należy umieścić w tym ARK2 - 3 szt.
samym folderze co program pusty plik te-
kstowy txt o nazwie nie (nie.txt).
Komplet podzespołów z płytkami
jest dostępny w sieci handlowej AVT
Obsługa programów
jako kit szkolny AVT-2639
Programy Timer i WatchDog nie sÄ… skompli-
kowane, a ich ob-
R E K L A M A · R E K L A M A · R E K L A M A
sługa jest intuicyj-
na. Poniżej przed-
stawiam skrócony
opis ich działania.
Pozwoli to na ob-
sługę programów
 z marszu . Szcze-
Rys. 2 i 3 Schematy montażowe gółowy opis zna-
lez
ć można w po-
Ponieważ korzystamy tylko z wyjść portu mocy dołączonej do
szeregowego, układ ten można podłączać programów.
i odłączać od portu przy włączonym kompu- W programie Ti-
terze. Robiłem tak wielokrotnie. O uszkodze- mer w oknie pro-
niu portu lub zawieszeniu komputera nie mo- gramu należy wy-
że być raczej mowy. Lepiej jednak nie robić brać z klawiatury
tego w czasie włączonego programu Timer czas do odmierze-
lub WatchDog. nia i nacisnąć przy-
Aby układ pracował poprawnie, MUSI ko- cisk ON. W dowol-
rzystać z portu COM 2! Wybranie właśnie te- nej chwili można
go portu podyktowane było praktycznością. zatrzymać odlicza-
Na obudowie każdego komputera wyprowa- nie zadanego czasu
dzone są dwa porty: COM 1 i COM 2. Port poprzez naciśnięcie
COM 1 wykorzystywany jest zazwyczaj przez przycisku OFF.
mysz. Pozostaje zatem port COM 2. Proble- W programie
mem może okazać się, gdy u kogoś na porcie WatchDog należy
COM 2 pracuje jakieś urządzenie, np. modem. wpisać w polu edy-
Nie wiem, jak będą ze sobą współpracować cyjnym pod napi-
dwa urzÄ…dzenia na jednym porcie. Na pewno sem WÅ‚Ä…cz godzinÄ™,
nie będą mogły pracować równocześnie. Naj- o której urządzenie
lepszym wyjściem z takiej sytuacji jest zainsta- ma zostać włączone.
lowanie modemu na innym porcie. U mnie wy- W polu edycyjnym
gląda to tak: COM 1  mysz, COM 2  wolny pod napisem Wyłącz
(Timer, WatchDog), COM 3  modem. wpisujemy godzinÄ™,
Teraz przyszedł czas na wypróbowanie o której urządzenie
działania układu. Podłączamy gniazdo złącza ma zostać wyłączo-
układu do portu komputera. Jeśli komputer ne. Po wpisaniu wy-
Elektronika dla Wszystkich
Sierpień 2002 57