PODSTAWOWE ZASADY RACHUNKOWOŚCI JST
" Jednostki sektora finansów publicznych prowadzą rachunkowość zgodnie z przepisami
o rachunkowości, z uwzględnieniem zasad określonych w ustawie o finansach
publicznych.
" Plany kont dla bud\
etów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek bud\
etowych,
samorządowych zakładów bud\
etowych, powinny uwzględniać, \
e:
1) dochody i wydatki ujmuje się w terminie ich zapłaty, niezale\
nie od rocznego
bud\
etu, którego dotyczą;
2) ujmuje się równie\
wszystkie etapy rozliczeń poprzedzające płatność dochodów i
wydatków, a w zakresie wydatków i kosztów - tak\
e zaanga\
owanie środków;
3) odsetki od nieterminowych płatności nalicza się i ewidencjonuje nie póz
niej ni\
na
koniec ka\
dego kwartału;
4) wyceny składników aktywów i pasywów wyra\
onych w walutach obcych dokonuje
się nie póz
niej ni\
na koniec kwartału.
" W celu ustalenia nadwy\
ki lub niedoboru bud\
etu operacje gospodarcze dotyczące
dochodów i wydatków bud\
etów jednostek samorządu terytorialnego są ujmowane w
księgach rachunkowych na odrębnych kontach księgowych w zakresie faktycznych
(kasowo zrealizowanych) wpływów i wydatków dokonanych na bankowych rachunkach
bud\
etów oraz rachunkach bie\
ących dochodów i wydatków bud\
etowych jednostek
bud\
etowych, z wyjątkiem operacji szczególnych, określonych w odrębnych
przepisach.
" Środki trwałe stanowiące własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu
terytorialnego otrzymane nieodpłatnie, na podstawie decyzji właściwego organu, mogą
być wycenione w wartości określonej w tej decyzji.
" Środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne umarza się i amortyzuje, przy
zastosowaniu stawek określonych w przepisach o podatku dochodowym od osób
prawnych albo stawek określonych przez dysponenta części bud\
etowej lub zarząd
jednostki samorządu terytorialnego.
" Jednorazowo, przez spisanie w koszty w miesiącu przyjęcia do u\
ywania, umarza się:
1) ksią\
ki i inne zbiory biblioteczne;
2) środki dydaktyczne, w tym tak\
e środki transportu, słu\
ące do nauczania i
wychowania w szkołach i placówkach oświatowych;
3) odzie\
i umundurowanie;
4) meble i dywany;
5) inwentarz \
ywy;
6) pozostałe środki trwałe (wyposa\
enie) oraz wartości niematerialne i prawne, o
wartości nieprzekraczającej wielkości ustalonej w przepisach o podatku dochodowym
od osób prawnych, dla których odpisy amortyzacyjne są uznawane za koszt uzyskania
przychodu w 100 % ich wartości w momencie oddania do u\
ywania.
" Nie umarza się gruntów oraz dóbr kultury.
" Wartość początkowa środków trwałych i dotychczas dokonane odpisy umorzeniowe
podlegają aktualizacji zgodnie z zasadami określonymi w odrębnych przepisach, a
wyniki aktualizacji są odnoszone na fundusz.
" Dobra kultury i zapasy wojenne podlegają inwentaryzacji według zasad określonych w
odrębnych przepisach.
" Grunty, budynki i budowle podlegają inwentaryzacji w sposób określony w przyjętych
przez jednostkę zasadach rachunkowości.
" Rzeczowe składniki majątku obrotowego wycenia się na dzień bilansowy według ich
wartości wynikających z ewidencji.
" Do przychodów urzędu jednostki samorządu terytorialnego zalicza się dochody
bud\
etu jednostki samorządu terytorialnego nieujęte w planach finansowych innych
samorządowych jednostek bud\
etowych.
" Nale\
ności realizowane na rzecz innych jednostek ujmuje się jako zobowiązania na
rzecz tych jednostek.
" Wartość nale\
ności aktualizuje się zgodnie z ustawą o rachunkowości.
" Odpisy aktualizujące wartość nale\
ności dotyczących rozchodów bud\
etu zalicza się do
wyników na pozostałych operacjach niekasowych.
" Odpisy aktualizujące wartość nale\
ności dotyczących funduszy tworzonych na
podstawie ustaw obcią\
ają fundusze.
" Odpisy aktualizujące wartość nale\
ności realizowanych na rzecz innych jednostek
obcią\
ają zobowiązania wobec tych jednostek.
" Odpisy aktualizujące wartość nale\
ności są dokonywane nie póz
niej ni\
na dzień
bilansowy.
" Odsetki od nale\
ności i zobowiązań, w tym równie\
tych, do których stosuje się
przepisy dotyczące zobowiązań podatkowych, ujmuje się w księgach rachunkowych w
momencie ich zapłaty lub pod datą ostatniego dnia kwartału w wysokości odsetek
nale\
nych na koniec tego kwartału.
" Nale\
ności i zobowiązania oraz inne składniki aktywów i pasywów wyra\
one w
walutach obcych wycenia się nie póz
niej ni\
na koniec kwartału, według zasad
obowiązujących na dzień bilansowy.
" Jednostki zwolnione z podatku dochodowego od osób prawnych mogą umarzać i
amortyzować środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne jednorazowo za okres
całego roku, natomiast jednostki rozliczające podatek dochodowy od osób prawnych
za inne okresy ni\
okresy miesięczne - jednorazowo za dany okres.
" Jednostki postawione w stan likwidacji wyceniają aktywa według zasad określonych
dla jednostek kontynuujących działalność, chyba \
e przepisy o likwidacji jednostki
stanowią inaczej.
Rachunkowość bud\
etowa
jednostki samorządu
terytorialnego
Rachunkowość Rachunkowość Rachunkowość
wykonania jednostek podatków i opłat
bud\
etu jednostki bud\
etowych oraz oraz
samorządu samorządowych niepodatkowych
terytorialnego zakładów nale\
ności
bud\
etowych bud\
etowych
" Rachunkowość wykonania bud\
etu jednostki samorządu terytorialnego informuje
m.in. o wysokości wykonania dochodów i wydatków bud\
etu, nale\
ności i
zobowiązań oraz stanu środków pienię\
nych jednostki samorządu terytorialnego.
Na podstawie ewidencji księgowej mo\
na uzyskać informacje odnośnie poziomu nadwy\
ki lub
niedoboru w bud\
ecie, wysokości rozrachunków (np. z jednostkami bud\
etowymi, bud\
etem
państwa, urzędami skarbowymi, instytucjami finansowymi) oraz poziomu dochodów,
wydatków, przychodów i rozchodów. Biorąc pod uwagę przedmiot i zakres rachunkowości,
rachunkowość wykonania bud\
etu JST jest znacznie wę\
sza w porównaniu do rachunkowości
jednostek bud\
etowych oraz samorządowych zakładów bud\
etowych.
" Rachunkowość jednostek bud\
etowych oraz samorządowych zakładów
bud\
etowych jest du\
o bardziej zbli\
ona do rachunkowości podmiotów
gospodarczych i obejmuje m.in.:
ewidencję aktywów trwałych
ewidencję środków pienię\
nych,
ewidencję rozrachunków,
ewidencję przychodów i kosztów,
ewidencję funduszy jednostek oraz wyniku finansowego.
" Rachunkowość podatków i opłat oraz niepodatkowych nale\
ności bud\
etowych obejmuje
prowadzenie ewidencji księgowej w zakresie wpływów podatkowych nale\
nych jednostce
samorządu terytorialnego. Jest ona prowadzona z wykorzystaniem kont syntetycznych planu kont
urzędu jako jednostki bud\
etowej.