Tworzenie dynamicznych tablic komunikacyjnych
w programie
Power Point
Strona główna > Wykorzystanie komputera > Warsztat komputerowy
Autorka Poradnika Logopedycznego (blondynka) poprosiła mnie bym opisał tworzenie tablic dynamicznych w PP w taki sposób, by był on zrozumiały dla
każdej BLONDYNKI (nie ujmując urodzie i inteligencji pięknych Pań), wiedząc, że mają one czasem kłopot z obsługą urządzeń posiadających więcej niż
trzy GUZIKI (power, volume i chanel) zdecydowałem się na instrukcję typu  Dla blondynek  za co z góry wszystkich NIE przepraszam ; )
Wstęp
W wielu placówkach wykorzystywane s ą dynamiczne tablice komunikacyjne wykonane w specjalnie do tego przeznaczonych programach (np.
Boardmaker). Bardzo często zdarza się, iż tablice te mogą być wykorzystywane jedynie w placówce  z bardzo prostej przyczyny  niewiele osób posiada
w domu program  macierzysty pozwalający otwierać tablice.
Istnieje dość prosty sposób szerszego udostępnienia tablic, bez konieczności posiadania specjalistycznego oprogramowania, przenosząc tablice do
programu Power Point. Do otwierania tak utworzonych tablic nie jest konieczny zakup pakietu MS Office, gdyż istnieje bezpłatna przeglądarka
PowerPoint Viewer służąca do uruchamiania prezentacji na komputerach, na których nie zainstalowano programu Microsoft PowerPoint.
Przeglądarka  plik ppviewer.exe  którą można rozpowszechniać bez dodatkowych licencji, jest dostępna w witrynie pakietu Microsoft Office w sieci
Web, lub w naszym serwisie, w dziale Do pobrania.
W przypadku programu PowerPoint 2002 przeglądarka nie obsługuje niektórych efektów animacji oraz nie można otwierać prezentacji chronionych
hasłem. Z tego też względu, nie należy stosować zaawansowanych efektów przejść pomiędzy slajdami (należy pamiętać, że dodatkowe efekty przejść,
choć są atrakcyjne wizualnie, bardzo spowalniają pracę komputera).
Aby zbudować dynamiczną tablicę komunikacyjną (przenieść ją np. z programu Boardmaker), należy opanować kilka prostych czynności związanych
z obsługą komputera, są to:
Tworzenie zrzutów ekranowych i wklejanie ich do prezentacji PowerPoint.
l
Nagrywanie dz
więków w komputerze, za pomocą mikrofonu.
l
Wstawianie hiperłącza w programie PowerPoint do obiektu w slajdzie i ustawianie akcji hiperłącza.
l
Poza tym korzysta się z typowych funkcji programu PP, takich jak wstawianie obrazu z pliku (zrzuty ekranowe) itp.
Zaczynamy pracę  zmieniamy ustawienia prezentacji
Pierwszym etapem tworzenia tablic, jest stworzenie nowej prezentacji PP z jednym pustym slajdem. Klikając na pusty slajd prawym klawiszem myszy,
wybieramy z menu podręcznego polecenie PRZEJŚCIE SLAJDU (1), po którym otworzy się nam okno zadań PRZEJŚCIE SLAJDÓW. W oknie tym wyłączamy
akcje PRZEA

CZANIA SLAJDÓW (2) (jak na ilustracji), oraz klikamy na przycisk ZASTOSUJ DO WSZYSTKICH SLAJDÓW (3).
Z paska menu (na górze ekranu) wybieramy polecenie NARZ
DZIA i z niego OPCJE (4), a w otwartym oknie ustawień OPCJI odznaczamy  jak na
ilustracji, MENU PODR
CZNE oraz POKARZ PRZYCISKI MENU PODR
CZNEGO. Zmiana tych wszystkich ustawień ma na celu zablokowanie możliwości
przypadkowego przejścia na inny niż ustawiony hiperłączem slajd. Czynności te wykonujemy jedynie przy tworzeniu pierwszego slajdu, gdyż kolejne
slajdy domyślnie przejmą ustawienia z niego.
Z paska menu (na górze ekranu) wybieramy polecenie NARZ
DZIA i z niego OPCJE (4), a w otwartym oknie ustawień OPCJI odznaczamy  jak na
ilustracji, MENU PODR
CZNE oraz POKARZ PRZYCISKI MENU PODR
CZNEGO. Zmiana tych wszystkich ustawień ma na celu zablokowanie możliwości
przypadkowego przejścia na inny niż ustawiony hiperłączem slajd. Czynności te wykonujemy jedynie przy tworzeniu pierwszego slajdu, gdyż kolejne
slajdy domyślnie przejmą ustawienia z niego.
Zrzuty ekranowe
Kolejnym krokiem tworzenia tablic, jest wklejenie metodą zrzutów ekranowych kopii oryginalnych tablic komunikacyjnych, w tym celu uruchamiamy
tablice dynamiczną i gdy na ekranie pojawi się tablica, którą chcemy skopiować jako plik graficzny, naciskamy na klawiaturze przycisk Print Screen
(PrtScn)  ta operacja wczyta nam obraz wyświetlany na monitorze do pamięci komputera.
Następnie przechodzimy do programu PowerPoint i wklejamy obraz z pamięci do pierwszego slajdu prezentacji (menu podręczne  prawy klawisz myszki,
wybrać polecenie WKLEJ, lub kombinacją klawiszy ctrl+V). Czasami po tej operacji istnieje konieczność dostosowania wielkości zrzutu do rozmiarów
slajdu, w tym celu klikamy na obraz zrzutu i chwytając kursorem za boki obrazka  przeciągamy je do krawędzi slajdu. W ten sposób utworzyliśmy
pierwszy slajd tablicy, który jest jednocześnie stroną główną tablicy dynamicznej.
Wstawiamy następny pusty slajd i ponownie metodą zrzutu ekranowego wklejamy kolejną tablicę  w ten sposób kopiujemy wszystkie potrzebne tablice
z programu, do slajdów w PP.
Tak stworzona prezentacja jest jedynie  matrycą dynamicznej tablicy  brak w niej przejść i powiązań pomiędzy slajdami.
Przed wykonaniem hiperłączy warto wykonać nagrania dz
więków, które będą potrzebne do  udz
więkowienia dynamicznej tablicy.
Nagrywanie dz
więków
Wstawiamy następny pusty slajd i ponownie metodą zrzutu ekranowego wklejamy kolejną tablicę  w ten sposób kopiujemy wszystkie potrzebne tablice
z programu, do slajdów w PP.
Tak stworzona prezentacja jest jedynie  matrycą dynamicznej tablicy  brak w niej przejść i powiązań pomiędzy slajdami.
Przed wykonaniem hiperłączy warto wykonać nagrania dz
więków, które będą potrzebne do  udz
więkowienia dynamicznej tablicy.
Nagrywanie dz
więków
Do nagrania komentarzy i wypowiedzi, potrzebna jest karta dz
więkowa w komputerze (dobrze, jeśli jest to karta dobra jakościowo i z zainstalowanymi
oryginalnymi sterownikami  zapewni to odpowiednią jakość nagrania). Często sterowniki karty instalowane z Windowsa nie gwarantują jakości
nagrania lepszego niż jakość słuchawki telefonicznej. Oczywiście nie można zapomnieć o mikrofonie podłączonym do wejścia mikrofonowego w karcie
dz
więkowej. Do tego celu dobrze nadają się mikrofony wpinane w ubranie  dostępne w wielu sklepach komputerowych, jednak jeśli chcemy mieć
naprawdę dobre nagranie, polecam wykorzystanie kamery wideo do nagrywania dz
więku. W tym celu musimy mie ć nieco więcej umiejętności
technicznych, gdyż wyjście AUDIO OUT (chinch) z kamery musimy podłączyć poprzez specjalną przejściówkę (chinch  jack) z wejściem uniwersalnym
karty dz
więkowej (AUX IN  mały jack). Teraz wystarczy włączyć kamerę na nagrywanie (bez taśmy!), otworzyć aplikacje do nagrywania w komputerze
(np. systemowy REJESTRATOR Dy
WI
KÓW, program MUSICMATCH lub przy kartach dz
więkowych CREATIVE polecam dedykowaną tym kartą aplikacje do
nagrań), ustawić z
ródło d z
więku do nagrania (mic w przypadku mikrofonu lub aux w przypadku kamery), poziom sygnału wejściowego (dobierany
eksperymentalnie  metodą prób i błędów, tak, by nagranie było wyraz
nie słyszalne, lecz bez szumów), oraz należy wyłączyć głośniki (podsłuch przy
nagrywaniu), gdyż pozostawienie włączonych głośników grozi powstaniem tzw. sprzężenia, którego efektem jest pisk i nieudane nagranie.
Nagrania dokonujemy w ciszy i spokoju, by nikt nasz nie rozpraszał. Dobrze jest poprosić o pomoc kogoś o ciepłym głosie, lub jeśli użytkownikiem
tablicy jest dziecko  innego dziecka. Rejestracje dz
więku rozpoczynamy na ok. 0,5  1 sekundy przed wypowiedzią i kończymy ją również na 0,5  1
sekundę po wypowiedzi. W ten sposób unikniemy obcinania części nagrania. Najlepiej wszystkie dz
więki nagrać w formacie .wav i zapisać w jednym
katalogu, nie zapominając o odpowiednim nazywaniu plików, dzięki czemu łatwiej będzie nam znalez
ć odpowiedni dz
więk do wstawienia.
Tworzenie przycisku i ustawianie hiperłącza
Teraz możemy powrócić do programu PowerPoint i zająć się łączeniem poszczególnych tablic. Z paska narzędzi RYSOWANIE wybieramy PROSTOK
T (6)
i rysujemy prostokąt na jednym z przycisków naszej skopiowanej tablicy (7).
Narysowany prostokąt powinien być swymi wymiarami dopasowany do wielkości przycisku, który ma zakryć, następnie trzeba się zająć ustawieniem
właściwości tego prostokąta, by nie zakrywał naszego przycisku z tła i mógł w ten sposób przejąć funkcję przełączającą. Prostokątowi nadajemy kolor
tła  BRAK WYPEA
NIENIA (7A), kolor obramowania i grubość obramowania (wg uznania). Tak wykonany prostokąt nadaje się już do użycia jako przycisk,
dale się on rozciągać, kopiować i wklejać w innych miejscach slajdu lub na innych slajdach, a co dla nas jest najistotniejsze, można takiemu klawiszowi
przypisać hiperłącze do innego slajdu, innej prezentacji, dowolnie wybranego dokumentu, lub nawet do uruchamiania aplikacji (uwaga, jeśli przypisane
zostało mu wcześniej hiperłącze, zostaje ono skopiowane razem z przyciskiem).
Chcąc ustawić hiperłącze, należy kliknąć prawym klawiszem myszy na zaznaczony prostokąt i z menu podręcznego wybrać polecenie USTAWIENIE AKCJI
(8), w oknie ustawień akcji należy wybrać do jakiego elementu ma odwoływać (9 i 11) si ę akcja (slajd w bieżącej prezentacji, otwierać inną
Chcąc ustawić hiperłącze, należy kliknąć prawym klawiszem myszy na zaznaczony prostokąt i z menu podręcznego wybrać polecenie USTAWIENIE AKCJI
(8), w oknie ustawień akcji należy wybrać do jakiego elementu ma odwoływać (9 i 11) si ę akcja (slajd w bieżącej prezentacji, otwierać inną
prezentacje, uruchomić program itp.) oraz jaki dz
więk ma towarzyszyć wybranej akcji  tu wskazujemy wcześniej nagrany plik .wav. Niektóre przyciski
nie muszą być powiązane z innymi tablicami, gdyż wystarczy powiązać je z wybranym dz
więkiem zawierającym komunikat czy wypowiedz
.
Często wykorzystywanym hiperłączem jest powrót do tablicy głównej (akcja PIERWSZY SLAJD) oraz powrót (akcja OSTATNIO WYŚWIETLANY SLAJD).
Akcję przycisku STOP ustawiona jest na ZAKOC
CZ POKAZ, co powoduje zamknięcie prezentacji. Niektóre przyciski nie muszą być powiązane z innymi
tablicami, często wystarcza jedynie podłączenie odpowiedniego dz
więku czy komunikatu.
Drobne uwagi
Do artykułu dołączony jest (do pobrania link na dole) przykład części utworzonej opisany sposób tablicy komunikacyjnej, opartej na tablicy utworzonej
programem Boardmaker, by można było wypróbować ją w działaniu. Zwracam uwagę, że choć zawiera ona jedynie trzy slajdy, to zajmuje objętość
prawie 4 MB  związane jest to głównie z wielkością plików dz
więkowych zawartych w prezentacji.
Kolejną sprawą na któr ą chciałem zwrócić uwagę jest format w jakim zapisuje si ę prezentacje. Prezentacja którą można edytować, ma
rozszerzenie .ppt, natomiast prezentacja zapisana jako pokaz gotowy do uruchomienia, posiada rozszerzenie .pps. Aby użytkownik mógł bez przeszkód
korzystać z tablicy, należy j ą zapisać z rozszerzeniem .PPS, tak zapisaną prezentację można bez problemu w razie potrzeby ponownie otworzyć do
edycji, zmieniając jedynie rozszerzenie w nazwie pliku np. z Tablica.pps na Tablica.ppt
Pamiętać należy, że z reguły tablica tworzona jest na komputerze terapeuty, natomiast użytkowana u dziecka w domu  na innym komputerze. Często
zdarza się wówczas, że niektóre hiperłącza nie chcą działać. Dzieje się tak głównie z innymi aplikacjami, które mają być uruchamiane przyciskiem na
tablicy, filmami połączonymi z tablicą, dużymi plikami dz
więkowymi (muzyka mp3) i innymi plikami POA

CZONYMI z tablicą, lecz nie ZAWARTYMI
w tablicy prezentacji). W tych przypadkach hiperłącza z klawisza odwołują się nie do obiektu w prezentacji, lecz do osobnych plików na dysku twardym
komputera. Struktura dysków, napędów CD w różnych komputerach może być różnie rozłożona, dlatego plik np. filmu czy ulubionej prostej gry, może
mieć całkiem inne położenie na komputerze użytkownika i w komputerze terapeuty. Najprostszym sposobem uniknięcia tego typu problemów jest
umieszczanie już w trakcie tworzenia prezentacji wszystkich połączonych z tablicą plików w tym samym katalogu, co sama tablica. Wprawdzie
powoduje to spory ba łagan, lecz dzi ęki temu unikniemy k łopotów z użytkowaniem tablicy. Nie trzeba osobno zapisywa ć obrazów tablic
wykorzystywanych w prezentacji oraz nagranych krótkich dz
więków, gdyż są one zapisywane wewnątrz samej prezentacji i stają się jej częścią  nie
muszą więc póz
niej istnieć jako osobne pliki.
W opisany sposób można zbudować tablice komunikacyjne oparte na skanach tablic, bądz
całkowicie od podstaw  bez użycia zrzutów ekranowych.
Wymaga to oczywiście większego nakładu pracy (wyszukanie pojedyńczych symboli i wklejanie ich na każdy slajd tablicę oddzielnie), lecz sądzę,
że efekt warty będzie tej pracy.
Opracowanie: Grzegorz Duczmal
boardmaker.zip (2,86 MB)
Strona główna > Wykorzystanie komputera > Warsztat komputerowy