MS Word dla opornych


MS Word dla Windows dla opornych

Wstęp.


Wita Cię Czytelniku książka "Word for Windows 6 dla Opornych", książka która nie obawia się twierdzić: "Nie musisz wiedzieć wszystkiego o WinWordzie, by móc się nim posługiwać". Do diabła, prawdopodobnie nawet nie masz takiego zamiaru. Sądzisz, że niepotrzebna Ci jest znajomość wszystkich poleceń łącznie z opcjami, niezliczonych drukarskich hokus-pokus, czy szczególnych cech, o których istnieniu wiesz, lecz które Cię przerażają. Nie, wszystko czego potrzebujesz to krótka, prosta odpowiedź na niewinne pytanko. Po czym zamkniesz książkę i wrócisz do przerwanej pracy. Jeśli tego właśnie oczekujesz, to jest to książka stworzona dla Ciebie.

Książka ta informuje i bawi. I w tym miejscu miałem wielki kłopot, jaki nadać jej kształt. Nie chcę wcale wpajać Ci miłości do WinWorda. To nic nie da. Zamiast tego, bądź przygotowany do zaliczenia informacyjnych, bezpośrednich i prostych wyjaśnień - przedstawiających sposób wykonania jakiegoś zadania za pomocą WinWorda. Tak czy owak, traktowanie swojej pracy poważnie, to jeszcze nie powód, by traktować w taki sam sposób WinWorda.


Kilka słów o książce.

Książka ta nie powstała z myślą o tym, by czytać ją od deski do deski. Gdyby tak było, pomiędzy okładkami powinno być o wiele mniej stron. Przeciwnie, ma służyć jako poradnik. Każdy z rozdziałów zawiera opis jednego z zagadnień dotyczących WinWorda. Każdy rozdział składa się z niezależnych części, w których szczegółowo opisałem, w jaki sposób wykonywać za pomocą WinWorda zadania związane z tematem rozdziału. Przykładowe części znajdujące się w tej książce dotyczą:
- Zachowywania tekstów.
- Wycinania i wklejania bloków.
- Zmiany czcionki na kursywę.
- Tworzenia wysuniętych akapitów.
- Drukowania kopert.
- Łączenia tablic ze sobą.
- Szukania dokumentów.

Nie ma tutaj klawiszy do zapamiętania, żadnych sekretnych kodów, żadnych trików ani plakatów. Zamiast tego, w każdej części przedstawiamy temat w taki sposób, jakbyś w tym właśnie miejscu rozpoczynał lekturę. Niczego z góry nie zakładamy (żadnej wiedzy) i do wszystkiego podajemy odwołania. Terminy oraz pojęcia techniczne (które niestety w taki czy inny sposób muszą się w tej książce także pojawić) zostały dyskretnie usunięte na boczek i mogą być z czystym sumieniem pominięte w czasie czytania. Nie było celem tej książki nauczenie Ciebie czegokolwiek. Założeniem tej książki jest byś do niej zajrzał, przeczytał co trzeba i spokojnie wrócił do pracy.


W jaki sposób korzystać z tej książki?

Książka ta ma pomóc Ci w momencie, gdy zagubisz się w czasie pracy z WinWordem. Sądzę, że taka sytuacja przytrafia się wszystkim zbyt często. Przykładowo, jeśli wciśniesz klawisze [Ctrl+F9], WinWord umieści w Twoim tekście dwa nawiasy, których znaczenia nie sposób dojść ani nawet nie ma specjalnej potrzeby. Jedyna przydatna w takim wypadku wiedza to fakt, że wciśnięcie klawiszy [Ctrl+Z] spowoduje zniknięcie tej niepokojącej przeszkody. I taką właśnie wiedzę znajdziesz czytając tę książkę.

Jak można się spodziewać po programie działającym w środowisku Windows, do wykonywania różnych czynności WinWord wykorzystuje mysz i menu. Tym niemniej zdarzają się sytuacje, w których bardzo pomocne okazują się różne kombinacje klawiszy, czyli kilka klawiszy naciśniętych jednocześnie lub kolejno. W książce znajdziesz dwie różnego rodzaju "kombinacje klawiszy".

Pierwsza, to skrót polecenia menu: [Alt],[I],[L].

Oznacza, że powinieneś najpierw wcisnąć, a następnie zwolnić klawisz [Alt], wcisnąć i zwolnić klawisz [I] oraz wcisnąć i zwolnić klawisz [L]. Nie wpisuj żadnych przecinków ani kropki kończącej sekwencję klawiszy.

Druga kombinacja to skrót klawiatury: [Ctrl+Shift+P].

Oznacza, że powinieneś wcisnąć i trzymać wciśnięte klawisze [Ctrl] oraz [Shift], a następnie wcisnąć klawisz [P], po czym zwolnić wszystkie trzy klawisze.

Wszystkie szczegóły dotyczące Twojej pisaniny, są wyjaśnione w książce. A jeśli spojrzysz na klawiaturę i zesztywnieją Ci palce lub ujrzysz nad klawiaturą zamiast rąk - nożyczki lub sztućce - rozważ poważnie możliwość przeczytania rozdziału 3 pt. "W jaki sposób poprawnie korzystać z klawiatury". I to natychmiast.

Z tej książki dowiesz się, jak najprościej i najłatwiej wykonać zadanie, a jeśli ma to sens, to także jak zrobić to inaczej. Czasami najłatwiej jest skorzystać z myszy, innym razem z klawiatury. Znajdziesz tu także najlepsze skróty klawiszy, a na marginesach rysunki ikon narzędzi - to dla tych, którzy uwielbiają pasek narzędzi.

Polecenia z menu są zapisane w następujący sposób:

"Plik" w nim Otwórz"

Oznacza to że po otwarciu menu "Plik" (za pomocą myszy lub klawiatury, to już Twój wybór), należy wybrać polecenie "Otwórz".

Jeśli przytaczamy komunikat, lub jakiś inny napis pojawiający się na ekranie robimy to w następujący sposób:

"To jest komunikat wyświetlany na ekranie!!"

W tej książce nie znajdziesz odwołania do podręcznika programu WinWord, ani tym bardziej - do podręcznika systemu operacyjnego DOS. Czasami możesz zostać skierowany do innych książek tej serii: "DOS dla Opornych" lub "Windows dla Opornych" (obie wydane przez Oficynę Wydawniczą READ ME).


Czego nie powinieneś czytać.

Fragmenty opisów technicznych pocięły tę książkę jak komary. Znajdziesz w nich nudne jak flaki z olejem szczegóły techniczne, opisy zaawansowanych tematów lub równoważnych poleceń, których znajomość nie przyniesie Ci żadnego pożytku. Przed każdym z takich opisów umieszczona została ostrzegawcza ikona lub oddzielono go od reszty książki drutem kolczastym pod napięciem i trującym bluszczem (pomysł ściągnąłem z książki "Terwilikkier Piano Method"). Oczywiście czytanie ich nie jest konieczne.


Głupie założenia.

A oto jak sobie Ciebie wyobrażam: Posługujesz się komputerem. Wykorzystujesz Windows. Word for Windows to edytor, z którym pracujesz. Wszystkie inne sprawy związane z komputerem czy DOS-em spychane są na barki osobnika, którego ja nazywam Twoim "Osobistym Komputerowym Guru". Polegaj na nim jak na Zawiszy, gdy prowadzi Cię po nieprzetartych ścieżkach; w potrzebie machaj lub zadzwoń do niego. Lecz zawsze pamiętaj, by oddać mu należną cześć. Nie zapominaj, komputerowy guru przepada za niezdrowym żarciem i łatwo akceptuje je, jako wynagrodzenie za swoje trudy. Trzymaj salaterkę czekoladek "M&M" lub paczkę chrupek na podorędziu, gdy będziesz potrzebować jego pomocy.

Poza Tobą, Twoim PC oraz guru musisz mieć także komputer zasługujący na to, by pracował na nim Windows 3.1. Oznacza to konieczność posiadania kolorowego monitora, najlepiej VGA lub SVGA. Potrzebujesz także komputerowej myszy. Nie czarujmy się: praca bez myszy z WinWordem jest niemożliwa. (Tak a propos, jeśli w tej książce napisałem - "kliknij przyciskiem myszy" - oznacza to zawsze lewy przycisk, przynajmniej do czasu, gdy ktoś nie przestawi Ci myszy na drugą stronę).

I jeszcze jedno: Będę nazywał Worda for Windows jego czułym skrótem - "WinWord". Nazwa ta jest całkowicie nieoficjalna i nawet wydawca zmusił mnie do tego, by we wstępie zmienić wszędzie nazwę edytora ze skróconej na poprawną (co dzięki poleceniu "Zastąp" udało mi się szybko zrobić). Śmiało! Program nazywa się WinWord. I tak nazywam go w całej książce.


Układ książki.

Książka ta składa się z sześciu części, z których każda podzielona jest na trzy lub więcej rozdziałów. Każdy z nich poszatkowany został na mniejsze samodzielne kawałki (części). Możesz otworzyć na dowolnym z tych kawałków i zacząć czytać, nie przejmując się resztą książki. Zacznij gdziekolwiek.

A oto części i ich zawartość:

Część I: WinWord - Elementarz.

Dziecinada - najprostsze podstawy. Nauczysz się tu raczkować, gaworzyć i stawiać pierwsze kroki. Następnie możesz przejść do bardziej zaawansowanych czynności, takich jak przemieszczanie kursora, redagowanie tekstu, wyszukiwanie i zamiana, zaznaczanie bloków, sprawdzanie pisowni oraz drukowanie. (Środek uspokajający nie jest w tej części konieczny).

Część II: Formatowanie - czyli czynienie prozy bardziej kształtną.

"Formatowanie", to sztuka wtłaczania tekstu w typograficzne ramy. Nie jest to ta umysłowa praca tworzenia dokumentu i dobierania właściwych słów. Nie, to tylko - "pisz to kursywą", "zrób wcięcie, ty baranie", "wstaw tu do licha nową stronę". Często formatowanie związane jest z mnóstwem okrzyków. W tej książce znajdziesz rozdział, z którego dowiesz się, w jaki sposób formatować czcionki, wiersze, akapity oraz cały dokument, nie nadwyrężając strun głosowych.

Część III: Praca z dokumentami.

"Dokument" - jest to bardzo ładne, tchnące profesjonalizmem słowo - o wiele lepsze niż "ta rzecz, którą robię w WinWordzie". Poza tym wyraz "dokument" pisze się szybciej. A ty także zyskasz na powadze, jeśli wszem i wobec oznajmisz, że pracujesz nad dokumentem, zamiast wyznać prawdę, że siedzisz, gapisz się w ekran i bawisz się myszą. Z tej części dowiesz się też, w jaki sposób zachować i posegregować dokumenty.

Część IV: Grafika.

Grafika odgrywa w systemie Windows niepoślednią rolę, a Word for Windows aż się prosi by umieścić w nim masę interesujących graficznych wstawek. W tym rozdziale dowiesz się, w jaki sposób możesz wykorzystać w swoich dokumentach grafikę, w jaki sposób możesz skorzystać z wewnętrznych aplikacji WinWorda do stworzenia swojej własnej grafiki oraz, jak osiągnąć efekty jeszcze do niedawna zastrzeżone dla małej poligrafii (lub wymagające przynajmniej wiedzy o tym, co to jest Merganthaller).

Część V: Czarodzieju! Pomocy!

Jedna ze szkół głosi, że każdy egzemplarz Worda for Windows powinien być sprzedawany łącznie z kijem baseballowym. Nie należę do wyznawców terapii kija baseballowego zastosowanej do komputera. I zanim dojdziesz do takiej skrajności, rozważ łagodzące słowa porady zgromadzone w tej części.

Część VI: Skarbnica dekalogów.

Co powiesz na "Dziesięć przykazań Worda for Windows" - które Bill Gates (prezydent Microsoft) zniósł ludowi z góry Redmonton. Lub "Dziesięć pożytków, których nie wykorzystujesz, a za które ciężko zapłaciłeś". Lub bardzo pomocne "Dziesięć supłów słonia Trąbalskiego". Ten rozdział to istna kopalnia mądrości.

Dodatek specjalny.

W tej książce zakładam, że WinWorda masz już dawno zainstalowanego i gotowego do działania. Jeśli tak nie jest, przeczytaj dodatek, "Instalacja programu Word for Windows".


Ikony, które napotkasz w tej książce.

"TECHNIKALIA" - Za pomocą tej ikony ostrzegamy Cię przed nadmierną ilością szczegółowych informacji i techniczną dyskusją na aktualny temat. Czytać czy nie czytać - decyzja należy tylko do Ciebie, lecz jeśli przeczytasz te informacje, Twój autorytet na wieczorkach towarzyskich bardzo wzrośnie.

"WSKAZÓWKA" - Ta ikona sygnalizuje pożyteczne i pomocne wskazówki lub skróty klawiszy.

"PAMIĘTAJ" - Ikona ta przypomina Ci przyjaźnie o operacji którą powinieneś wykonać.

"OSTRZEŻENIE" - Ta ikona przyjaźnie przypomina Ci o czymś czego nie wolno robić.

Dokąd udać się teraz.

Pracowałeś już z Wordem for Windows. Wiesz, czego w nim nienawidzisz. Dlaczego nie rozpocząć od wyszukania tego tematu w spisie treści i sprawdzenia, co ta książka ma na ten temat do powiedzenia? Możesz zrobić też inaczej, korzystaj z WinWorda w syzyfowy sposób, tak jak do tego przywykłeś: wepchnij ten ciężar na wierzchołek wzgórza, a gdy zacznie się na Ciebie toczyć, wyciągnij tę książkę jak granatnik i rozwal głaz w pył. Wrócisz do pracy i nigdy nie będziesz zadowolony.



Część pierwsza. WinWord - elementarz.


W tej części...

Dziesięć tysięcy lat temu dwóch jaskiniowców Og i Gronk wynalazło coś, co szybko stało się pierwszym pismem. Og wyrył piktogram, na którym widać było, jak poluje na wielką rogatą bestię i sam ją zabija. "Nie tak się to zdarzyło" zamruczał Gronk. "Bestia przestraszyć Og. Og uciekać. Bestia spaść z urwiska". Takie są właśnie początki pierwszego edytora. Og szybko roztrzaskał swoją tabliczkę o głowę Gronka, rozpoczął jeszcze raz, lecz tym razem umieścił w opowieści dwie bestie. Dzisiaj potomkowie Oga i Gronka korzystają z komputerów i oprogramowania służącego do przetwarzania tekstów, na komputerach snują swoje historie. Pan Ogston przygotował wspaniałą notatkę zawierającą równie wspaniałe pomysły, o których pan Gronkstein twierdzi, że to on je wymyślił pierwszy. Po czym pan Gronkstein uderzył pana Ogstona w głowę monitorem komputera. Tak, ludzkość przebyła długą drogę. Nawet teraz, w tej części książki, opiszemy interesujące rzeczy, które możesz wykonać za pomocą edytora Word dla Windows - podstawowe rzeczy - o których byś przedtem nie pomyślał. Wiedza o nich to samorodki, bez których mógłbyś uciec się do walenia się w głowę kamienną tablicą. Dzięki tej części książki powinieneś tego uniknąć.


Rozdział 1.


Podstawy pracy z edytorem.


W tym rozdziale:
- Przywitanie z Wordem dla Windows.
- Jak połapać się w ekranie WinWorda.
- Wpisywanie tekstu.
- Edycja dokumentu z dysku.
- Uzyskiwanie pomocy - "Pomoc".
- Opis pieszczotliwej metody porozumiewania się WinWorda z użytkownikiem.
- Drukowanie.
- Zachowywanie Swoich dokumentów.
- Zamykanie dokumentu.
- "Idziemy naprzód".
- Opuszczanie programu WinWord.

W tym rozdziale znajdziesz kompletny przegląd sposobu działania edytora WinWord - jak możesz go wykorzystywać w swojej zwykłej codziennej pracy redakcyjnej. Podstawy. Bardziej szczegółowe informacje pojawią się w dalszej części tego rozdziału, tutaj zamieściliśmy tylko odnośniki, by nie pozbawić Cię rozkoszy kartkowania tej książki.


Przywitanie z Wordem for Windows.

Aby rozpocząć pracę z edytorem Word for Windows, musisz wykonać kolejno następujące czynności:

1. Przygotuj się psychicznie. "Czy naprawdę tego chcę? Widzisz, zaostrzony kamień wystarczał moim przodkom i naprawdę nie widzę nic złego w mojej starej maszynie do pisania. Komputer? Czy mam wyjść i kupić miotacz gazowy? Przetrzeć okulary? Dobrze, w porządku. Odetchnę głęboko. Będę dzielny".

2. Włącz komputer, monitor i co tam jeszcze zostało ważnego. Im więcej migających światełek, tym urządzenie ważniejsze. Widzisz, w społeczności komputerów jest to oznaka ich pozycji.

3. Pokonaj DOS. Ten krok powinien być krótki. Optymistycznie - powinien uruchomić się Windows. Jeśli tak się stało, przejdź do punktu 5.

4. Uruchom system Windows. Jeśli nie wystartował jeszcze system Windows, na ekranie siedzi paskudny znak zgłoszenia systemu operacyjnego DOS, "C>" lub czasami "C:\>", który jest czymś w rodzaju znaku ostrzegawczego stojącego przy drodze do komputerowego czyśćca. Aby uruchomić Windows, mające w sobie coś z raju i sztucznych palm, musisz wpisać "WIN" następnie wcisnąć klawisz [Enter].
"C:\>WIN"
W linii poleceń systemu DOS wpisz "WIN" i wciśnij klawisz [Enter]. Czynności te uruchomią system Windows, który objawi się na twoim ekranie otoczony cynicznym, niemal boskim splendorem. Nie daj się ogłupić.

5. Powalcz z Windows.

6. Odszukaj ikonę programu Word for Windows. Zagrzebana gdzieś na ekranie - "pulpicie" Windows - znajduje się ikona będąca sercem i duszą WinWorda. Skorzystaj z tego obrazka i uruchom program Word for Windows. Dokładna kopia ikony znajduje się na rysunku 1.1. Odszukaj tę ikonę na ekranie w oknie grupy "Menedżer programów". Jeśli jesteś w czepku urodzony, może ujrzysz okno grupy "Word for Windows" (lub inaczej WinWord), jest to podokno grupy "Menedżer programów"; tam powinieneś znaleźć tę ikonę.

Rys. 1-1: Ikona WinWorda widziana w "Menedżerze Programów". Przedstawia dużą literę "W" u dołu z kartką papieru a pod nią napis "Microsoft Word 6.0".

7. Uruchom program WinWord. Kliknij dwukrotnie myszą ikonę "WinWord". Klik-Klik. Obserwuj w zdumieniu jak twój komputer świszcze i furkocze. Po niedługim czasie ujrzysz ekran podobny do przedstawionego na rys. 1.2. WinWord przykuśtykał do miasta! Zawartość ekranu omówiliśmy szczegółowo w sekcji "Czytanie ekranu WinWorda".

Rys. 1-2. WinWord na ekranie. Rysunek przedstawia okno "Microsoft Word", które zawiera:
- Pasek tytułu o nazwie "Microsoft Word - Dokument1" wraz z przyciskami: menu sterowania aplikacji (z lewej strony - ten z dużym minusem); "Do ikony" (z prawej strony paska ten ze strzałką w dół) oraz "Zmniejsz okno" (ze strzałkami do góry i w dół).
- Pasek menu z opcjami: "Plik", "Edycja", "Widok", "Wstaw", "Format", "Narzędzia", "Tabele", "Okno" oraz "Pomoc". Na pasku tym z lewej strony znajduje się przycisk menu sterowania dokumentu (ten z małym minusem).
- Pasek formatowania z przyciskami: "Nowy", "Otwórz", "Zachowaj", "Drukuj", "Podgląd wydruku", "Pisownia", "Wytnij", "Kopiuj", "Wklej", "Malarz formatów", "Cofnij", "Ponów", "Autoformatowanie", "Wstaw Autotekst", "Wstawianie tabeli", "Wstaw arkusz Excela", "Kolumny", "Rysunek", "Wstaw wykres", "Pokaż/Ukryj", "Skala obrazu" oraz "Pomoc".
- Standardowy pasek narzędzi, który zawiera dwa pola listy rozwijanej: "Czcionka" i "Rozmiar czcionki" oraz przyciski: "Pogrubienie", "Kursywa", "Podkreślenie", "Wyrównaj do lewej", "Wyśrodkuj", "Wyrównaj do prawej", "Wyjustuj", "Numerowanie", "Wyliczanie", "Zmniejsz wcięcie", "Zwiększ wcięcie", "Krawędzie".
- Ekran do edycji. Z prawej strony ekranu znajduje się pasek przewijania pionowego, u dołu - pasek przewijania poziomego, a z jego lewej strony są trzy przyciski zmiany widoku: "Widok zwykły", "Widok układu strony" oraz "Widok struktury".
- U dołu okna znajduje się pasek stanu.


- Pierwszą rzeczą, którą masz szansę ujrzeć zanim pojawi się na Twoim ekranie WinWord w pełnej krasie, jest "Porada dnia". Aby dowiedzieć się czegoś bliższego o tym zjawisku, zajrzyj do dalszej części rozdziału.

- "TECHNIKALIA" - Komputer można zaprogramować w taki sposób, aby po uruchomieniu automatycznie rozpoczynał pracę WinWorda. Pomyśl, ile czasu możesz dzięki temu zaoszczędzić. Jeśli chcesz ustawić swój komputer w taki sposób, złap osobnika bardziej oświeconego niż Ty, którego na nasz użytek nazwiemy "Komputerowym Guru". Zwróć się do niego w te słowa: "Uczyń, by mój komputer zaczynał zawsze pracę od WinWorda". Jeśli twój guru jest nieosiągalny, łap kolejno przypadkowe ofiary do chwili, gdy znajdzie się ktoś na tyle biegły, by spełnić Twe życzenie.

- "WSKAZÓWKA" - Najlepiej uruchomić WinWorda na "całym ekranie". Po uruchomieniu programu, kliknij przycisk "pełny ekran" (strzałka skierowana w górę, znajdująca się w prawym górnym rogu okna). Przycisk ten rozszerza WinWorda w taki sposób, że zajmuje cały ekran. Jeśli WinWord zajmuje cały ekran, na przycisku znajdują się dwie strzałki, w górę i w dół; w takim wypadku nie zachodzi konieczność klikania w żadnym miejscu.

- Dodatkowe informacje na temat uruchamiania komputera oraz zmagań z symbolem zgłoszenia się systemu znajdziesz w książce "DOS dla Opornych" (wyd. READ ME), w której robię z DOS-em to samo, co w tej z WinWordem; czynię go zrozumiałym.

- Dodatkowe informacje na temat uruchomienia komputera oraz zmagań z systemem
Windows znajdziesz w książce "Windows dla Opornych", napisanej przez Andy Rat
hbone (wyd. READ ME), która jest tym dla Windows, czym ta książka dla WinWorda,
a "DOS dla Opornych" dla systemu DOS!


Wskazówka dnia.

Zanim WinWord pozostawi Cię sam na sam z twoimi tekstami, podejmie jeszcze próbę przekazania Ci odrobiny swojej krzemowej mądrości w formie "Wskazówki dnia". Ten mały ekranik przedstawiony na rys. 1.3 jest zjawiającą się automatycznie ozdobą twego ekranu, gdy po raz pierwszy uruchomisz WinWord. Wartość tych rad zmienia się od niejasnych ("Możesz wykorzystać galerię stylów, aby podejrzeć w jaki sposób wykorzystanie różnych szablonów zmienia wygląd dokumentu"), przez bezmyślne ("Możesz wycofać się praktycznie ze wszystkich działań klikając przycisk "Cofnij" znajdujący się na standardowym pasku z narzędziami"), do naprawdę użytecznych ("Uważaj - nożyczkami można się pokaleczyć").

Rysunek 1-3: Rozweselający dobry duszek "Wskazówka dnia" pojawia się za każdym razem, gdy uruchomisz WinWorda. Rysunek przedstawia okno "Porada dnia", które zawiera:
- Pasek tytułu o nazwie "Porada dnia" wraz z przyciskiem menu sterowania aplikacji.
- Ekran podzielony na dwie części. Z lewej strony znajduje się pole informacyjne z tekstem: "Czy wiesz, że... W życiu nigdy nie jest za późno na naukę gry na fortepianie". Z prawej strony - cztery przyciski: "OK", "Następna porada", "Więcej porad..." oraz "Pomoc".
- U dołu okna pole wyboru "Pokaż poradę przy rozpoczęciu pracy" - tutaj bez zaznaczenia.

- Kliknij przycisk "OK", aby zacząć pracę.

- Aby pozbyć się tych zabawnych wskazówek pojawiających się przy każdym uruchomieniu programu WinWord, kliknij myszą kratkę "Pokaż poradę przy rozpoczęciu pracy" - usuniesz z kratki znaczek "X". Dzięki temu unikniesz zbędnych rad na początku pracy.

- Gdy potrzebujesz dodatkowych wskazówek, czujesz, że zostałeś "zagadany" i chcesz lepszej rady lub po prostu szukasz usprawiedliwienia dla drzemiącej w Tobie odrobiny lenistwa, kliknij przycisk "Następna porada".

- Jeśli kiedykolwiek zapragniesz przejrzeć wszystkie wskazówki, z menu "Pomoc" WinWorda wybierz polecenie "Porada dnia". Przycisk "Więcej porad" w polu dialogu "Porada dnia", wyświetla wszystkie wskazówki posortowane według rodzajów. Zrób to jeśli rzeczywiście chcesz się do reszty pogrążyć.

- Według moich ostatnich obliczeń, pole dialogu "Porada dnia" zawiera tylko trzy rzeczywiście zabawne "porady". Na nieszczęście nie możesz dopisać do tej listy swoich własnych.


Jak połapać się w ekranie WinWorda?

Po uruchomieniu programu WinWord, staniesz twarzą w twarz z elektroniczną wersją czystej kartki. Jest to, taki sam paraliżujący umysły przedmiot, jak ten, który blokował natchnienie wielu pokoleniom użytkowników maszyn do pisania. W przypadku WinWorda jest dużo gorzej; nie dość, że ekran jest prawie zupełnie czysty, to na dodatek jest otoczony całą masą dzwonków, gwizdawek, przełączników oraz wodotrysków, które może byłyby i interesujące, gdyby tylko były strawne. Na rysunku 1.2 przedstawiliśmy typowy, czysty ekran programu WinWord. Warto zwrócić uwagę na trzy rzeczy:

- Kilka oddzielnych pasków z czymś tam: wstęgi, linijki, taśmy i inne poziome postronki dla horrendalnej sterty bzdur. Z każdego paska można uruchomić rozmaite funkcje lub uzyskać różne informacje. Ostrzegam Cię przed próbą zapamiętania listy nazw pasków: belka tytułowa, pasek menu, standardowa belka narzędzi, belka formatująca (znana także jako wstęga) oraz linijka (która myśli, że jest w tym wszystkim najważniejsza). Odwołaj się do pobliskiego, łatwego do uniknięcia pola z technikaliami "Dozwolona od 118 lat informacja o paskach", jeśli chcesz zaśmiecić Swój umysł szczegółami tych pasków czy wstęg.

- Wielką pustą przestrzeń. Jest to miejsce, w którym pojawia się tekst który piszesz i edytujesz. Gdzieś na tej pustej przestrzeni znajduje się migająca kreseczka - punkt wstawiania - wygląda jak migająca wykałaczka - pokazuje Ci miejsce, w którym pojawi się tekst w czasie pisania.

- Znajdujący się u dołu ekranu pasek stanu. Nie, to nie jest wyciąg z konta bankowego. Zawiera sporą ilość danych, które wywarłyby może wrażenie na biurokracie, lecz ja prześlizguję się zazwyczaj nad nimi. Cały znajdujący się tam szwargot objaśnia zazwyczaj, gdzie znajdujesz w swoim dokumencie. Po kilku fragmentach słów są zawsze liczby (podobne do zadań z algebry z dziesiątej klasy). Tablica 1.1 wyjaśnia, co jaki kawałek oznacza.

Tabela 1-1. Co jest na pasku stanu.

Zadanie z algebry, Co oznacza;
str xx, (Numer edytowanej strony: 1 = pierwsza strona, 8 = ósma strona itd.);
sek xx, (Numer sekcji dokumentu, którą edytujesz: 1 = pierwsza sekcja, 8 = ósma itd. (Dla większości z nas będzie to zawsze sekcja pierwsza.));
x/x, (Numer aktualnie edytowanej strony łamany przez całkowitą liczbę stron w dokumencie. I tak "1/8" oznacza, że znajdujesz się na pierwszej stronie dokumentu składającego się z ośmiu stron. (Nie jest to żadne zadanie matematyczne; "1/8" nie oznacza wcale 0.125.));
(poz x, xcm), (W jakiej odległości wyrażonej w cm jest oddalony od górnej krawędzi dokumentu Twój tekst. "poz 2,5cm" oznacza, że wiersz, w którym znajduje się kursor, jest oddalony od góry dokumentu o 2,5 centymetra);
wrs xx, (Podaje numer edytowanego wiersza. "wrs 5" oznacza, że edytujesz piąty wiersz.);
kol xx, (Numer kolumny, w której się znajdujesz (kolumny są to takie pionowe struktury podtrzymujące całą grecką architekturę). W WinWordzie pierwsza kolumna zaczyna się z lewej strony, a liczba "kol" (skrót od kolumna) zwiększa w miarę, jak pisząc przesuwasz się w prawą stronę. Zazwyczaj jest to liczba znaków i spacji znajdujących się na lewo od kursora.);
3:15, (Aktualna godzina (lub to, co komputer uważa za aktualne). A oto pomocna uwaga: Biorytm komputera wskazuje na wzmożoną kreatywność w miarę jak zegar pełznie do wczesnych godzin porannych.);
Kratki TLA, (Kratki te zawierają różne TLA (TLA jest to skrót Trzy Literowe Akronimy lub inaczej skróty lub co-ty-jesteś). W każdym razie, dziwne rzeczy pojawiające się na dole ekranu. Są szare, jeśli opcje, które reprezentują, nie są aktywne. Przeczytaj technikalia ("Co te wszystkie TLA oznaczają"), jeśli chcesz dowiedzieć się, co się pod nimi kryje.).

- Moja rada? Zignoruj te wszystkie dziwne liczby znajdujące się na pasku statusu i skoncentruj się na pisaniu. Naprawdę, przecież tylko pomyleńcy będą wyciągać linijkę i mierzyć odległość na kartce w miarę wysuwania się jej z maszyny do pisania. (Liczby są pomocne znacznie później, aby powiedzieć Ci ile tekstu napisałeś lub, by odszukać jakieś określone miejsce w długim dokumencie. Najlepiej założyć, że na razie ich nie ma).

- W lewym dolnym rogu dokumentu są trzy przyciski. Nazwij je Larry, Moe i Outline. Sprawują one kontrolę nad wyglądem Twojego dokumentu na ekranie, coś nad czym będziemy się rozwodzić w rozdziale 24.

- Wszystkie dziwne rzeczy, które widzisz na ekranie (np. znak "końca akapitu") są to sekretne symbole WinWorda. Aby uzyskać dokładniejszą informację na ten temat, zajrzyj do części "Och, te paskudztwa!" w rozdziale 23.

- Dokładne miejsce, w którym pojawia się tekst w czasie pisania nazywamy kursorem. Zazwyczaj ma też inną nazwę - "punkt wstawiania", ponieważ tradycyjne komputerowe kursory są liniami podkreślenia, które wysuwają się z pod liter w czasie pisania. Ja preferuję termin "kursor-wykałaczka", ponieważ punkt wstawiania jest zbyt medycznie geometryczny, jak na mój gust. Znaki, które wpisujesz pojawiają się bezpośrednio na prawo od miejsca w którym migał kursor-wykałaczka, po czym kursor przesuwa się do przodu i czeka na następny znak.

- Gruba pozioma kreska na samym dole twojego tekstu jest to znak końca tekstu. To, co znajduje się pod kreską jest to niebyt, próżnia. W białej przestrzeni rozciągającej się poniżej tego znaku nie ma już literalnie nic, nawet pustych kartek. Sama tylko nieskończona nicość. Znak końca tekstu jest to stalowa zapora chroniąca twój tekst, trzymająca go z dala od złej drogi, diabelskiej nicości rozpościerającej się pod twoim tekstem.

- "Wskaźnik myszy" jest czymś innym niż kursor-wykałaczka. Zazwyczaj wskaźnik ten ma kształt strzałki coś wskazującej. Lecz jeśli przesuniesz ten wskaźnik nad obszar przeznaczony do wprowadzania tekstów, jego kształt się zmieni. Ponad obszarem tekstu, wskaźnik staje się czymś co nazywamy kursorem tekstowym. Słowo kursor tekstowy oznacza w tym miejscu "wsadzę kursor w to miejsce, jeśli kliknę myszą".

- Linia statusu w dolnej części ekranu informuje o tym, co robią niektóre polecenia z menu WinWorda. Aby zobaczyć, w jaki sposób działa ten mechanizm, kliknij polecenie menu lewym klawiszem myszy. Dopóki trzymasz wciśnięty lewy klawisz myszy, linia statusu stara się podpowiedzieć, co robi dane polecenie.

- Linia statusu informuje także o działaniu niektórych przycisków paska narzędzi. Tym razem nie musisz klikać nigdzie, wskaż tylko myszką dany przycisk i jazda. Uzyskasz natychmiastową informację.

Pojawianiem się paska narzędzi lub taśmy można sterować za pomocą polecenia "Paski narzędzi" z menu "Widok". Tam, odkryjesz dużo więcej pasków narzędzi, niż te dwa standardowe. Nie zaprzątaj sobie nimi głowy do czasu, aż nie przeczytasz rozdziału 23.

Pojawianiem się linijki steruje polecenie "Linijka" z menu "Widok" i klikanie go. Jest. Nie ma. Jest. Nie ma.

"TECHNIKALIA" - Co oznaczają te wszystkie TLA.
Linia statusu zawiera pięć kratek z umieszczonymi w nich dziwnymi kombinacjami liter. Z poniższej listy dowiesz się, co która kombinacja oznacza:
- "MAK": Ktoś, bardzo możliwe że Ty, rejestruje właśnie makro. Słowo "MAK", daje Ci znać, że rejestrujesz jakieś makro, co jest prawdopodobnie wygodniejszym sposobem, niż powtarzanie i wtłaczanie Ci do głowy komunikatu "W porządku, teraz rejestruję makro". Niestety, makro to taki paskudnie zawiły temat, że nie będziemy sobie nim w tej książce głowy zawracać.
- "POP": Włączony jest tryb "Oznaczanie poprawek". Tryb "Oznaczanie poprawek", pozwala Ci odnaleźć miejsca, w których ktoś inny, nie Ty zrobił zmiany w Twoim tekście. Zajrzyj do rozdziału 28 po większą porcję informacji na temat znaków poprawek oraz innych wyrachowanych chwytów.
- "WYB": Został zaznaczony jakiś fragment tekstu lub blok, za pomocą klawisza [F8]. Bardzo poręczna rzecz, gdy się ją zna. Po więcej zgłoś się do rozdziału 6, "Bloki tekstu, kłody pod nogi, oraz blokada umysłowa".
- "NAD": Edytor pracuje w trybie nadruku. O poprawkę zgłoś się do ortodonty (lub zajrzyj do rozdziału czwartego i przeczytaj o kasowaniu tekstów).
- "WPP": Z jakiegoś dziwnego powodu włączony jest "WordPerfect Pomoc". Tak jakby nikt nie robił nic innego tylko uczył się tych wszystkich zaszyfrowanych komend tego edytora. O informację dotyczącą tej aberracji zgłoś się do rozdziału 3. Jeśli litery te są przydymione oznacza to, że opcja ta została wyłączona. Czarne litery oznaczają, że jest włączona.
Może zdarzyć się przypadkowo że zostanie włączona jakaś opcja, poprzez dwukrotne jej kliknięcie. Zanim zaczniesz się przegryzać przez te wszystkie triki, przeczytaj lepiej informacje zawarte w wymienionych wyżej rozdziałach.

"TECHNIKALIA" - Dozwolona od 118 lat informacje o paskach.
W tej części nie będziemy mieli do czynienia z paskami. Zamiast tego, omówimy informacje, które możesz uzyskać za ich pomocą. Niektóre z tych pasków mogą być widoczne, inne nie. W jaki sposób wyświetlić je oraz wyłączyć powiemy w rozdziale 24.
- "Pasek tytułu": Pierwszy pasek zawierający nazwę dokumentu. Każde okno w systemie Windows posiada pasek tytułu jak również różne przyciski i bariery z których Windows jest sławny: menu kontrolne, przyciski "Pełny ekran" oraz "Do ikony" oraz paski przewijania, które możesz zobaczyć w środkowej części ekranu. (O wyjaśnienie tego, co oznaczają te wszystkie nazwy i jakie mają działanie proszę się zwrócić do książki "Windows dla Opornych").
- "Pasek Menu": Jest to pasek zawierający listę poleceń menu. Każde z nich posiada własne rozwijalne menu, z których, na swoje żądanie, masz dostęp do wielu poleceń WinWorda.
- "Standardowy pasek narzędzi": Trzeci z pasków zawierający całą masę narzędzi, które możesz uruchomić prostym kliknięciem - są to najczęściej używane polecenia WinWorda. Pasek ten może być widoczny lub niewidoczny, w zależności od ustawienia (konfiguracji programu WinWord). Konfiguracja została omówiona szczegółowo w rozdziale 24.
- "Taśma": Według wszelkich znaków na niebie i ziemi, czwarty z pasków posiada z lewej strony w polu listy rozwijalnej, napis "Standardowy". Podobnie jak pasek narzędzi, tak i taśma może być lub nie być widoczna. Znajdziesz na niej polecenia, które pozwolą Ci wybierać różne style, wielkość, krój oraz atrybuty czcionki (pogrubiona, kursywa, podkreślona), sposób wyrównania (lewostronne, prawostronne oraz wyjustowane), położenie tabulatorów oraz wiele innych frywolności z dziedziny formatowania. I znowu, zajrzyj do rozdziału 24, a znajdziesz więcej informacji o taśmie.
- "Linijka": Piąty pasek przypomina linijkę. I jest to linijka. Podobnie jak z poprzednimi paskami, możesz mieć linijkę na ekranie a możesz jej nie mieć - szczególnie jeśli w kraju, w którym mieszkasz wszystko robi się na oko.


Wpisywanie tekstu.

Do skomponowania tekstu w WinWordzie wykorzystaj klawiaturę - coś stojącego przed twoim komputerem, poniżej monitora i przypominającego swoim wyglądem maszynę do pisania. Śmiało, zaczynaj pisać. Pozwól, niech Twoje palce zatańczą na klawiszach. To co piszesz pojawia się na ekranie, litera za literą - nawet teksty niezbyt miłe komputerowi. (Twój "pecet" nie dba o to, lecz to nie oznacza wcale, że WinWord jest pozbawiony uczuć).

Nowy tekst pojawia się dokładnie w miejscu, w którym miga kursor-wykałaczka. Na przykład, wpisz następujący wiersz tekstu:

"Babciu" - wiedział Czerwony Kapturek z naciskiem - "Czemu masz takie wielkie zęby?"

Jeśli chcesz zmienić słowo "wiedział", na słowo "powiedział", musisz przesunąć kursor-wykałaczkę na sam początek słowa "wiedział" i dopisać "po". Te dwie litery zostaną wstawione w tekst. Nie trzeba niczego kasować, a cały tekst po poprawce zostanie zgrabnie do siebie dopasowany.

- Tworzysz tekst na ekranie pisząc. Efektem wciśnięcia klawisza znakowego na klawiaturze jest pojawienie się odpowiedniego znaku na ekranie. Jest to prawdą dla wszystkich liter, liczb oraz klawiszy z symbolami. Pozostałe klawisze, przeważnie szarego koloru, potrafią wyczyniać dziwne i wspaniałe rzeczy, które pozostała część tej książki usiłuje z lepszym lub gorszym skutkiem wyjaśnić.

- Jeśli zrobisz pomyłkę, wciśnij klawisz [Backspace], aby cofnąć się i wymazać literę. Na klawiaturze klawisz ten ma napis Backspace, lub długą w lewo skierowaną strzałkę.

- Jeśli w wyniku przyciskania klawisza spacji, ujrzysz na ekranie punkty lub kropki, nie ma powodu do alarmu. Te specjalne znaczki pozwalają Ci ujrzeć spacje na ekranie. Zajrzyj do rozdziału 23 po opis tego zjawiska.

- "TECHNIKALIA" - Poruszanie się kursorem-wykałaczką zostało omówione w rozdziale 2, "Żeglowanie po dokumencie".

- Klawisz [Shift] wypuszcza wielkie litery.

- Klawisz [Caps Lock] działa identycznie jak klawisz [Shift-Lock] w zwykłej maszynie do pisania. Po naciśnięciu tego klawisza, wszystko, co piszesz pojawia się Wielkimi Literami.

- Światełko [Caps Lock] na klawiaturze świeci się, jeśli pracujesz w trybie "Wszystko Wielkimi Literami" (All caps).

- "WSKAZÓWKA" - Klawisze numeryczne znajdujące się po prawej stronie klawiatury tworzą "blok numeryczny". Aby wykorzystać te klawisze, musisz wcisnąć klawisz [Num Lock]. Jeśli tego nie zrobisz, klawisze te działają tak jak zwykłe klawisze kursora. Zobacz rozdział 2, "Żeglowanie po dokumencie".

- Światełko "Num Lock" świeci się, jeśli wciśniesz klawisz [Num Lock], by przełączyć blok klawiszy numerycznych w tryb numeryczny. Większość pecetów rozpoczyna pracę mając ten tryb włączony.

- "WSKAZÓWKA" - Jeśli jesteś byłym użytkownikiem maszyny do pisania, zaklinam Cię, nie pisz w miejsce cyfry 1 litery "I" ani małej litery "l" i błagam, zamiast cyfry 0 nie pisz nigdy dużej litery O.

- Spójrz do rozdziału 3, "Poprawne korzystanie z klawiatury", a poznasz kilka poręcznych chwytów przy pisaniu oraz wykorzystywaniu klawiatury.

- Nie trzeba uczyć się pisania na maszynie, aby zostać pisarzem. Lecz najlepsi pisarze są mistrzami w tym fachu. Moja dobra rada: postaraj się o dobry program do nauki pisania. To bolesne doświadczenie, lecz troszeczkę milsze od pracy z WinWordem.

Piszemy sobie, la, la, la.

Sięgając do prehistorii komputerów, edytor był powszechnie uważany za znakomity, jeśli posiadał sławną cechę "zwijania wierszy". Cecha ta eliminuje konieczność wciskania klawisza [Enter] na końcu każdego wiersza, co jest normalnym sposobem pracy, jeśli piszesz na maszynie. WinWord i wszystkie pozostałe współczesne edytory posiadają tę cechę. Jeśli jej nie znasz, powinieneś się do niej przyzwyczaić i wykorzystywać ją w czasie pracy.

W edytorze WinWord, w momencie gdy tekst zbliża się coraz bardziej do prawego marginesu, ostatnie słowo jest wyciągane z aktualnego wiersza i przenoszone na początek następnego. Nie potrzeba w tym celu wciskać klawisza [Enter], chyba że chcesz zakończyć dany akapit.

- Aby rozpocząć nowy akapit, wciśnij klawisz [Enter]. Jeśli chcesz podzielić jeden akapit na dwa, przemieść kursor-wykałaczkę na środek akapitu, w miejsce gdzie chcesz rozpocząć nowy akapit i wciśnij klawisz [Enter].

- Powinieneś wciskać klawisz [Enter] tylko na końcu akapitu, a nie przy końcu każdej linii.

- "PAMIĘTAJ" - Nie bój się korzystać z klawiatury. WinWord zawsze ostrzeże Cię w momencie, gdy ma się wydarzyć w programie coś rzeczywiście poważnego. Bardzo poręczne polecenie "Cofnij" odzyska dla Ciebie to co przypadkowo wykasowałeś z tekstu. Zajrzyj do rozdziału 3 - "Korzystaj poprawnie z klawiatury".

"Ta niepokojąca kropkowana linia".

Czasami ujrzysz na ekranie rząd kropek rozciągający się od lewej do prawej krawędzi ekranu poprzez całą jego szerokość - na kształt linii mrówek, jak w wojsku maszerujących karnie w poprzek ekranu. Nie próbuj ich unicestwić. Linia taka oznacza tylko koniec strony oraz początek następnej i oznacza "początek strony". Tekst znajdujący się powyżej mróweczek, eee... kropek, znajduje się na poprzedniej stronie; tekst poniżej, to już tekst z następnej strony.

- Nie możesz skasować tej kropkowanej linii. Daj spokój, cóż dobrego mogłoby z tego wyniknąć? Myśl spokojnie: wycierasz jedną linię małych stworków, a natychmiast pojawia się następna linia. Te insekty są zaczarowane!

- Możesz zaobserwować, jak działa owa wykropkowana linia, obserwując zawikłaną statystykę na dole ekranu na pasku stanu. Na przykład, jeśli kursor-wykałaczka znajduje się nad kropkami na piątej stronie, na pasku znajduje się napis "str 5". Jeśli kursor znajdzie się poniżej kropek, ujrzysz napis "str 6", oznaczający szóstą stronę.

Kropkowana linia składająca się z bardzo blisko siebie położonych kropek, przypominająca zaprzyjaźnione ze sobą mróweczki, oznacza "twarde złamanie strony". Na środku linii znajduje się nawet napis "Znak końca strony". Jest to zdecydowane polecenie "Chcę koniecznie rozpocząć tutaj nową stronę", wydane przez osobę tworzącą dokument. Zajrzyj do rozdziału 11, "Formatowanie stron i całego dokumentu".


Edycja dokumentu z dysku.

WinWord służy do tworzenia "dokumentów". Utworzony dokument może zostać wydrukowany lub zapamiętany na dysku w celu wydrukowania lub ponownej edycji w przyszłości. Każdy dokument po zapamiętaniu go na dysku, jest traktowany jako "plik" tam umieszczony. (Jednak w dalszym ciągu możesz traktować go, jak dokument).

Wczytywanie oraz edycję dokumentu znajdującego się już na dysku możesz przeprowadzić w różny sposób. Skoro wszystko dzieje się w środowisku Windows, dlaczego nie skorzystać z metody "mysz-menu":

1. Wybierz polecenie "Plik" a w nim - "Otwórz". Myszą kliknij polecenie "Plik" na pasku menu i rozwijalne menu zostanie, cóż, rozwinięte. Kliknij polecenie "Otwórz", a zostanie otwarte pole dialogu "Otwórz", identyczne, jak przedstawione na rysunku 1-4. (Możesz także kliknąć narzędzie "Otwórz", narysowane z lewej strony marginesie).

2. Wybierz nazwę dokumentu (lub pliku), który chcesz otworzyć i wyedytować. Odszukaj nazwę dokumentu na liście i kliknij ją dwukrotnie lewym przyciskiem myszy. Możesz skorzystać z przycisków kontrolnych znajdujących się w polu dialogowym "Otwórz", aby przelecieć po dysku i przejrzeć pliki. Wykorzystanie pola dialogowego "Otwórz" jest standardowym mechanizmem systemu Windows. Gdy znajdziesz już swój plik, podświetl go oraz kliknij przycisk "OK" pola dialogowego "Otwórz"; lub kliknij dwukrotnie lewym klawiszem myszy nazwę pliku który chcesz otworzyć.

Rys. 1-4: Pole dialogowe "Otwórz". Rysunek przedstawia okno dialogowe, które zawiera:
- Pasek tytułu o nazwie "Otwórz" wraz z przyciskiem menu sterowania aplikacji.
- Pole edycji "Nazwa pliku" z listą rozwijaną ze wskazaniem "*.doc".
- Pole listy rozwijanej "Katalogi:" ze wskazaniem "wordcbt.".
- Pole listy rozwijanej "Stacje dysków:" ze wskazaniem "c:ms-dos_6".
- Pole listy rozwijanej "Wyświetl pliki typu:" ze wskazaniem "Word - dokumenty (*.doc)".
- Z prawej strony - cztery przyciski: "OK", "Anuluj", "Znajdź plik..." oraz "Pomoc".
- U dołu okna z prawej strony - dwa pola wyboru: "Potwierdź konwersję" oraz "Tylko do odczytu" (oba nie zaznaczone).

- Jeśli jakiś kocur pogonił twoją myszkę, możesz otworzyć pole dialogowe "Otwórz" wciskając klawisze [Alt],[P],[O], skrót menu lub wykorzystać skrót klawiatury [Ctrl+O]. Wtedy możesz wykorzystać klawiaturę i wpisać po prostu nazwę zbioru - chociaż ta metoda jest tak prymitywna, że lepiej zamknij przedtem drzwi na klucz, by nikt nie widział Twych podchodów. Nie ma odważnego, który chciałby zostać przyłapany na obsługiwaniu Windows za pomocą klawiatury!

- Jeśli zakończyłeś wpisywanie nazwy dokumentu, który chcesz wprowadzić do edytora, upewnij się, że wszystko zostało wpisane poprawnie co do literki; WinWord jest przeczulony na punkcie pisowni nazw plików (i nie tylko). Możesz wpisać nazwę pliku zarówno dużymi jak i małymi literami; jest to bez znaczenia. Lecz możesz po prostu wybrać nazwę pliku wskazując ją myszą i klikając ją. Nie musisz wtedy zaprzątać sobie głowy pisownią.

- "WSKAZÓWKA" - Termin "edycja" oznacza czytanie, poprawianie oraz dopisywanie nowych rzeczy do tekstu, który tworzysz i zapamiętujesz na dysku. "WSKAZÓWKA" - Proces ten obejmuje także wykorzystanie klawiszy kursora i jest to opisane w rozdziale 2, "Poruszanie się w obszarze dokumentu". Zajrzyj także do rozdziału 4, "Kasowanie i niszczenie tekstu"; rozdziału 5, "Cudowne możliwości poleceń Znajdź oraz Zastąp" i rozdziału 6 "Bloki tekstu, kłody pod nogi oraz blokady umysłowe".

- Jeśli chcesz przeprowadzić edycję pliku, który już poprzednio otwierałeś, rozwiń menu "Plik", przejrzyj listę nazw na dole menu i sprawdź czy nie ma tam twojego pliku. WinWord pamięta nazwy kilku ostatnio edytowanych przez Ciebie dokumentów. Jeśli widzisz tam dokument którego szukasz, kliknij jego nazwę, a zostanie otwarty.

- Po zakończeniu edycji dokumentu, możesz go wydrukować, zapamiętać na dysku lub zrobić jedno i drugie. O drukowaniu dokumentów powiemy więcej w dalszej części tego rozdziału, w sekcji zatytułowanej "Drukowanie"; zapisywanie dokumentu na dysk omówione jest w części zatytułowanej "Zapamiętaj swoją robotę!!".

- Dokument, który ma zostać zapamiętany na dysku, musi posiadać nazwę zgodną z nazewnictwem wymaganym przez system DOS. Jeśli sądzisz że zapisywanie ważnych rzeczy pod siedmioliterową tabliczką rejestracyjną jest trudne, poczekaj aż wymyślisz jeszcze bardziej sprytną nazwę pliku dla listu. DOS jest bardzo ograniczony jeśli chodzi o nazwy zbiorów; przejdź do rozdziału 18, "Zarządzanie plikami", jeśli chcesz poznać reguły tworzenia nazw plików.

- Jeśli dokument, którego nazwę podałeś WinWordowi, nie istnieje lub edytor nie może odnaleźć go na dysku, ujrzysz w polu dialogu następujący komunikat o błędzie:
"Plik nie został odnaleziony. (BOBBIT.DOC)"

Jeśli coś takiego Ci się przydarzy, kliknij przycisk "OK" i spróbuj ponownie, sprawdzając tym razem poprawność pisowni nazwy pliku. Spójrz także do rozdziału 18, "Zarządzanie plikami", z którego dowiesz się w jaki sposób odszukać plik znajdujący się gdzieś na dysku oraz jak otworzyć go bez konieczności wpisywania jego nazwy.


Uzyskiwanie pomocy - "Pomoc".

Tam w Microsofcie, grupa uzbrojonych po zęby, w okularach na nosie, dziwacznie ubranych programistów może robić czarujące gafy raz za razem. Jednak, niezależnie od tego, czego jeszcze nie wymyślą, można im wybaczyć. Do edytora WinWord dołączyli cudowny, nowy i poprawiony, zaawansowany technologicznie, super-hiper, ultra-jaśniejący system pomocy - "Pomoc".

System pomocy "Pomoc", jest to taki sam system, jaki można znaleźć niemal w każdym programie działającym w systemie Windows. Można go uruchomić wciskając klawisz [F1], wtedy możesz przeszukać całą listę użytecznych i pomocnych tematów lub, jeśli znajdujesz się w środku jakiegoś dokumentu, możesz uzyskać informację dotyczącą tylko danego tematu.

Menu systemu "Pomoc" z WinWorda.

Jeśli klikniesz polecenie "Pomoc" na pasku menu głównego, zostanie otwarte menu systemu pomocy "Pomoc edytora Word". Jedyną pozycją w tym menu wartą uwagi jest polecenie "Spis treści", przedstawione na rysunku 1-5, które wyświetla pełną listę tematów znanych WinWordowi - także te tematy, które są na granicy rzeczywistej użyteczności. Wszystkie pozostałe pozycje z menu, możesz spokojnie pominąć, nie ma tam niczego naprawdę ciekawego.

Rys. 1-5: WinWord "Pomoc Spis treści". Tutaj szukaj pomocy. Rysunek przedstawia okno menu systemu pomocy "Pomoc" po kliknięciu polecenia "Spis treści", które zawiera:
- Pasek tytułu o nazwie "Pomoc - Microsoft Word" wraz z trzema przyciskami: menu sterowania aplikacji (z dużym minusem), "Do ikony" (ze strzałką w dół) oraz "Pełny ekran" (ze strzałką do góry).
- Pasek menu z opcjami: "Plik", "Edycja", "Zakładka" oraz "Pomoc".
- Pasek z przyciskami: "Spis treści", "Szukaj", "Wstecz" (nieaktywny), "Historia" oraz "Skorowidz".
- Ekran z polem informacyjnym z tekstem:
"Spis procedur (według rozdziałów podręcznika):
Instrukcje "krok po kroku", pokazujące sposób wykonania określonej czynności.
Przykłady:
Obrazowe przykłady, pomocne w nauce Worda.
Word w skrócie:
Wskazówki odpowiedzi na najczęstsze pytania; przewodnik po terminologii, poleceniach i klawiaturze.
Programowanie w edytorze Word:
Kompletny opis języka makropoleceń WordBasic (opis w języku angielskim).
Obsługa klienta:
Jak uzyskać wsparcie ze strony służb obsługi klienta, by w pełni wykorzystać możliwości programów firmy Microsoft".

Jeśli uruchomiłeś "Pomoc Spis treści", możesz przesunąć mysz nad każdy z wyświetlonych tematów. W czasie przesuwania wskaźnika ponad "zielonym" tematem wskaźnik zmienia się w latający palec wskazujący. Kliknij raz, by wybrać pomoc z tego tematu.

- "WSKAZÓWKA" - Kliknij ikonę "Spis procedur" (w polu dialogowym "Pomoc"), a wyświetlisz krótkie podsumowanie niektórych poręcznych tematów Win Worda.

- Do "Indeksu" systemu pomocy "Pomoc" masz dostęp w czasie redagowania dokumentu, wciskając klawisz [F1].

- Jeśli wciśniesz klawisz [F1], wykonując inną czynność niż pisanie tekstu, czyli przykładowo, gdy ugrzęzłeś w polu dialogowym, uzyskasz pomocną informację dotyczącą tylko tego zagadnienia. Aby znowu obejrzeć spis treści, kliknij przyciskiem "Spis treści" z systemu "Pomoc".

- Jeśli nie potrzebujesz już pomocy, musisz zamknąć okno. Kliknij dwukrotnie ikonę znajdującą się w lewym górnym narożniku okna "Pomoc" lub wybierz polecenie "Koniec" z menu "Plik" okna "Pomoc".

System pomocy kontekstowej.

Z możliwości systemu pomocy "Pomoc" programu Word, najbardziej pomocną jest możliwość uzyskania informacji szczegółowej na temat jakiejś operacji, w trakcie jej wykonywania. Jeśli w czasie wciskania klawisza [F1] trzymasz równocześnie wciśnięty klawisz [Shift] (co oznacza po prostu, że wciskasz kombinację klawiszy [Shift+F1]), wskaźnik myszy zamienia się na znak zapytania ze strzałką. Możesz także kliknąć przycisk "znak zapytania/strzałka" znajdujący się po lewej stronie standardowego paska narzędzi, a uzyskasz natychmiastową metamorfozę.

Wskaż, tym "znakiem zapytania/strzałką" coś, o czym chcesz uzyskać informacje i kliknij przyciskiem myszy. Na przykład, wskaż strzałką przycisk z nożyczkami na pasku narzędzi i kliknij myszą. Dowiesz się wtedy, że nożyczki służą do wycinania tekstu, a nie do modelowania fryzury. Przycisk ten działa praktycznie ze wszystkimi elementami, które znajdują się na powierzchni okna programu WinWord - nawet z naprawdę dziwnymi.

- Aby uzyskać krótszą, bardziej uproszczoną oraz w ogólności mniej przydatną informację o niektórych wodotryskach z ekranu, przesuń wskaźnik myszy nad daną ikonę. Po chwili pojawi się kilka zakonspirowanych słów mówiących niestety tylko o tym, czym dana ikona jest i jakie jest jej zadanie.

- Troszeczkę bardziej inteligentne wyjaśnienie pojawi się równocześnie na pasku stanu.

- Jeśli komputer grubiańsko "bipie" na Ciebie w czasie usilnych prób klikania czegoś, oznacza to tylko, że niestety na interesujący Cię temat, brak jakiejkolwiek informacji.

- Kliknij ponownie przycisk ze znakiem zapytania/strzałką lub wciśnij po prostu klawisz [Esc], by nadać wskaźnikowi myszy jego zwykłą postać.


Opis pieszczotliwej metody porozumiewania się WinWorda z użytkownikiem.

Zdarza się czasami, że chcesz wykonać czynność dobrze określoną w programie WinWord, a program z powodów, o które spierają się psychologowie, nie czyni tego co powinien. Lub, może zdarzyć się tak że chcesz zrobić coś bardzo głupiego i WinWord chce przekazać Ci pocieszenie lub jakąś nienawistną poradę. W takich wypadkach, stajesz oko w oko ze sławnymi w całym komputerowym świecie polami dialogu z zapytaniem, takimi jak to przedstawione na rysunku 1-6.

Rys. 1-6: Pytanie zadane nieszczęsnemu użytkownikowi. Rysunek przedstawia okno z polem dialogu, które zawiera:
- Pasek tytułu o nazwie "Microsoft Word" wraz z przyciskiem menu sterowania aplikacji.
- Ekran z polem informacyjnym z tekstem: "Czy nie masz czasem dość tego programu?".
- U dołu okna - trzy przyciski: "Tak" (podświetlony), "Nie" oraz "Anuluj".

Pytanie podobne do tego z rysunku 1-6, w zależności od tego co chce przekazać WinWord, posiada cztery opcje do wyboru: "Tak", "Nie", "Anuluj" oraz "Pomoc", z których jedna jest w danej chwili podświetlona:
- "Tak", oznacza "Tak, całkowicie się z tobą zgadzam WinWordzie. Sam nie wymyśliłbym tego lepiej. Idź śmiało dalej i cokolwiek by to nie było rób, co uważasz za słuszne".
- "Nie", oznacza po prostu Nie.
- "Anuluj", oznacza - rozmyśliłem się.
- "Pomoc", to błaganie, "Spróbuj mi pomóc, błagam Cię. Zaklinam na wszystko".

- Bezpośrednie wciśnięcie klawisza [Enter] w polu dialogu, takim jak przedstawione na rysunku, powoduje zwykle wybranie "bezpiecznej opcji". Może to być "Tak", "OK" lub nawet "Nie", w zależności od tego, jak sformułowane jest ostrzeżenie w polu.

- Aby wybrać opcję "Anuluj" - nic nie było - wciśnij klawisz [Escape].

- Czasami pojawią się tylko niektóre z przycisków "Tak", "Nie", "Anuluj", "Pomoc" a czasami wszystkie.

- Budzące grozę pole dialogu "Błąd", zazwyczaj posiada tylko jeden przycisk z napisem "OK" zatem niezależnie od znaczenia i tak musisz wcisnąć przycisk "OK". OK?


Drukowanie.

Po napisaniu najlepszego, według Ciebie, kawałka prozy od czasów Tołstoja, decydujesz się na druk. Jakby na to nie patrzeć, pomysł wożenia ze sobą komputera i pokazywania wszystkim swojego dzieła na ekranie nie wydaje się zbyt praktyczny.

Aby wydrukować dokument będąc w edytorze WinWord - dokument w takiej postaci w jakiej widzisz go na ekranie - musisz zrobić następujące czynności:

1. Upewnij się, czy Twoja drukarka jest włączona oraz gotowa do pracy. Wszelkie informacje związane z przygotowaniem drukarki do pracy znajdują się w rozdziale 8.

2. Otwórz menu "Plik" i wybierz z niego polecenie "Drukuj". (Możesz też wybrać narzędzie "Drukuj" z paska narzędzi). Zostanie otwarte pole dialogu "Drukuj". Jest to to miejsce, w którym odbywa się drukowanie oraz inne związane z tym czynności.

3. Kliknij myszą przycisk "OK". Zip. Zip. Zip. Dokument wyłazi z twojej drukarki. Lub, flap-blapblap, wyłania się z drukarki laserowej pachnący i smakowity.

- W czasie wydruku wskaźnik zegara na pasku statusu zmienia się na obrazek drukarki wypluwającej kolejne strony dokumentu. Z całej sumy jaką zapłaciłeś za edytor, prawdopodobnie 2.65 $ zapłaciłeś za tą właśnie przyjemność.

- Możesz także przywołać pole dialogu "Drukuj" wciskając klawisze [Alt],[P],[D] lub [Ctrl+P]. Metoda ta jest bardziej pożądana jeśli masz długie palce, robisz na drutach lub mysz znowu zajęta jest kawałkiem sera.

- "WSKAZÓWKA" - Nie ma potrzeby klikania przycisku "OK", jeśli poprzednio kliknąłeś narzędzie "Drukuj" na pasku narzędzi; twój dokument zaczyna się niezwłocznie drukować.

- Szczegółowe informacje dotyczące procesu drukowania zamieściliśmy w rozdziale 8, razem z tym, w jaki sposób upewnić się, czy drukarka jest gotowa do pracy.

- Aby wydrukować tylko część dokumentu - przykładowo, akapit, stronę lub zaznaczony fragment tekstu - zajrzyj do rozdziału 6 "Bloki tekstu, kłody pod nogi i blokady umysłowe".


Zachowywanie dokumentów.

WinWord nie zapamięta Twojej ostatniej pracy wykonanej na komputerze. Musisz dopiero mu to polecić. Dokument, który znajduje się na ekranie, musi zostać koniecznie zapisany na dysku w postaci pliku. W tym celu skorzystaj z polecenia "Zachowaj" programu WinWord.

Aby zachować dokument na dysku wybierz polecenie "Zachowaj" z menu "Plik", klawisze [Alt],[P],[H]. (Możesz także kliknąć, wyglądający jak dysk przycisk "Zachowaj" na standardowym pasku narzędzi). Jeśli plik zachowywany jest po raz pierwszy, pojawi się pole dialogu "Zachowaj jako". W takim przypadku wpisz nazwę dla tego pliku a następnie wciśnij przycisk "OK".

- Jeśli dokument który stworzyłeś, nie był jeszcze zachowywany to będziesz musiał przekazać WinWordowi nazwę, pod jaką chcesz dany plik zapisać. Nazwa jest po to, byś mógł później, gdy będziesz chciał taki plik wyedytować lub wydrukować jego zawartość, mógł sobie łatwo przypomnieć, co się w takim pliku znajduje. Wymyśl jakąś sprytną nazwę, ponieważ masz do dyspozycji tylko osiem znaków (liter i cyfr). Wpisz nazwę dokumentu w pole dialogowe. Obserwuj uważnie co wpisujesz. Jeśli zrobisz błąd, skorzystaj z klawisza [Backspace], aby wrócić i wykasować złą literę. Kliknij na przycisk "OK", jeśli wszystko jest gotowe i chcesz dokument zapamiętać.

- "WSKAZÓWKA" - Najszybszy sposób zapamiętania dokumentu prowadzi poprzez wykorzystanie klawiatury. Kombinacją klawiszy powodującą zapamiętanie dokumentu w pliku jest [Ctrl+S]. Trzymając wciśnięty klawisz [Ctrl] (Control), wciśnij klawisz [S]. Jeśli masz kłopoty z chwyceniem piłki do koszykówki jedną ręką, skorzystaj z klawiszy [Shift+F12].

- Zapisując dokument na dysku obserwuj uważnie pasek stanu - chwilowo został zastąpiony komunikatem informującym Cię o tym, że WinWord jest w trakcie zachowywania dokumentu (lub szybkiego zachowywania).

- Jeśli napiszesz nazwę zbioru, która nie jest dopuszczalna w systemie DOS, WinWord delikatnie poinformuje Cię, że jest to "Niepoprawna nazwa pliku". Spróbuj powtórnie (lecz przedtem przeczytaj pobliskie okienko "Technikalia" z opisem poprawnych nazw plików).

- Zachowuj zawsze Swoje dokumenty na dysku, po to, by móc z nimi w przyszłości pracować. Dokumenty mogą zostać wczytane ponownie do edytora WinWord, gdy następnym razem zaczniesz znowu pracę. Wróć do fragmentu "Edycja dokumentu z dysku", w poprzedniej części tego rozdziału.

- Po zapamiętaniu dokumentu na dysku, na pasku tytułu pojawi się jego nazwa - skomplikowana pełna nazwa z systemu DOS; świadectwo, że dokument został zapamiętany na dysku.

- Jeśli nie jesteś w najlepszym nastroju, możesz zdecydować się nadać plikowi nazwę, którą posiada już plik istniejący aktualnie na dysku. Jest to bardzo nieprzyjemne, ponieważ nowy plik zapisze zawartość pliku o takiej samej nazwie, już istniejącego na dysku. Na przykład, jeśli postanowisz nazwać swój dokument nazwą "LIST", a plik o nazwie "LIST" istnieje już na dysku, nowy plik zapisze stary. I nie ma niestety sposobu na odzyskanie treści starego pliku, stąd też użyj jakiejś innej bardziej sprytnej nazwy. WinWord spróbuje Cię ostrzec komunikatem:
"Czy chcesz zastąpić istniejący coś tam?".
Kliknij przycisk "Nie".

- Zapoznaj się z rozdziałem 18 "Zarządzanie plikami", w którym podaliśmy większą ilość informacji na temat nazw zbiorów i temu podobnych historii.

"TECHNIKALIA" - Skomplikowane - lecz ważne - informacje o nazwach plików w DOSie.
Nazwy, które nadajesz plikom muszą niestety spełniać zasady tworzenia nazw plików, istniejące w systemie DOS. Nie jest to aż tak skomplikowane jak przepisy ruchu drogowego obowiązujące Cię na egzaminie na prawo jazdy, lecz nie odbiegają wcale daleko:
- Nazwa pliku nie może być dłuższa niż osiem liter.
- Może składać się z liter i cyfr i zaczynać się od litery lub cyfry.
- Nazwy pliku nie kończymy znakiem kropki.
- WinWord automatycznie dodaje do Twojej nazwy trzyliterowe rozszerzenie, standardowo jest to "DOC". Nie musisz wpisywać tego samemu ani nie powinieneś też kombinować z nadawaniem plikom swoich własnych rozszerzeń.
Poniżej znajdziesz przykłady kilku poprawnych nazw plików. Pliki z tej listy mają rozszerzenie "DOC", chociaż nie musisz tego rozszerzenia wpisywać w momencie zachowywania pliku na dysk:
- "LIST.DOC": Piękna i prawidłowa nazwa, zakończona kropką i następującym po nim trzyliterowym rozszerzeniu DOC. Pan Kleks, mój nauczyciel z czwartej klasy, byłby ze mnie dumny.
- "CHAP01.DOC": Następna porządna nazwa. Zwróć uwagę, w jaki sposób litery i cyfry mogą być ze sobą wymieszane - żaden tam groch z kapustą.
- "01.DOC": Piękna spełniająca wszystkie reguły nazwa pliku. Cyfry są całkiem - całkiem, a rozszerzenie (DOC) nadane automatycznie przez program WinWord.
- "LTR2OLA4.DOC": Żadnych uwag.
- "OLA92345.DOC": Hej, ten gościu za bardzo przejmuje się OLĄ.
Lista przedstawiona poniżej zawiera propozycje nazw plików, których powinieneś unikać jak ognia (łącznie z wyjaśnieniem dlaczego):
- "DO OLI.DOC": Nazwa pliku zawiera odstęp. Wielkie nieba! W nazwach nie może być odstępów.
- "DZIURAWBRZUCHU.DOC": Zbyt długa nazwa oraz niezbyt strawna dla niektórych ludzi.
- "1+1.DOC": Z liczbami wszystko w porządku, lecz niestety znaku [+] nie wolno używać. Używaj tylko liter i cyfr.
- "I.LOVE.YOU": Dziwna nazwa zawierająca dwie kropki. Kropka w nazwie pliku zarezerwowana jest tylko po to, by zaznaczyć początek rozszerzenia, w żadnym innym celu nie może być stosowana.
- "BABKA.FEST": Niestety w tej nazwie mamy zbyt długie rozszerzenie. W rozszerzeniu mogą występować maksymalnie trzy znaki.
- "LETTER.1": Numer jako rozszerzenie jest zupełnie w porządku, lecz WinWord będzie miał kłopoty z wyświetleniem tej nazwy w polu dialogu "Otwórz plik". Niestety wyszukuje na dysku tylko pliki, które posiadają rozszerzenie ".DOC", tak więc niezależnie od tego, że nazwa sama w sobie jest w porządku, nie zalecam stosowania w nazwach dokumentów żadnych rozszerzeń w momencie zapisywania dokumentu na dysk.


Zamykanie dokumentu.

Jeśli skończyłeś pracę nad jakimś dokumentem możesz spowodować że zniknie on z ekranu "zamykając" go procedurą bardzo podobną do wyciągnięcia kartki papieru z maszyny do pisania - niestety bez pięknego dźwięku, który temu towarzyszy.

Aby zamknąć dokument, wybierz polecenie "Plik" a w nim "Zamknij" ([Alt],[P],[Z]). W wyniku tego zamkniesz okno bieżącego dokumentu i spowodujesz, że zniknie on z ekranu. Zzzipp! (Chociaż Zzzipp musisz niestety w trakcie zamykania sam powiedzieć. WinWord jest czasem niemy).

- Dlaczego zamykać dokument? Ponieważ skończyłeś pracę nad nim. Może chcesz popracować nad czymś nowym lub wyłączyć WinWorda po zakończeniu edycji dokumentu. Następny krok należy do Ciebie, a możliwości opisałem w części rozdziału "Idziemy dalej".

- Jeśli będziesz usiłował zamknąć dokument, który nie został jeszcze zapisany na dysk, WinWord wyświetli pole dialogu zawierające ostrzeżenie. Aby zapisać dokument, wciśnij wtedy przycisk "Tak". Jeśli chcesz dalej edytować dokument, kliknij przycisk "Anuluj".

- Jeśli pracowałeś nad jednym dokumentem i zamknąłeś go, WinWord wygląda tak, jakby opuszczał lokal: wstęgi i linijki zniknęły, jak również suwaki oraz inne ekranowe śmiecie. Nie wpadaj w panikę; właśnie zamknąłeś dokument i z tego powodu WinWord ma troszkę mniej do roboty. Siedzi jednak cierpliwie i czeka cały czas na twoje polecenia.

- Jeśli pracowałeś wcześniej nad innym dokumentem, w miejsce dokumentu który właśnie zamknąłeś pojawi się okno z dokumentem poprzednim. Aby zapoznać się ze sposobami pracy z kilkoma dokumentami, zajrzyj do rozdziału 16.

"Idziemy naprzód".

Po zamknięciu dokumentu masz kilka możliwości do wyboru. Nie mam tu wcale na myśli "zrób sobie przerwę" czy "pofigluj z myszką". Jeśli wiesz, w jaki sposób przełączyć komputer na "Pasjansa" na kilka "wytrzeszcz-oczy-godzin", pozostawiam to na Twojej głowie. Lecz w WinWordzie masz kilka możliwości do wykorzystania.

Po pierwsze, możesz rozpocząć pracę nad nowym dokumentem. Dokonasz tego wciskając klawisze [Ctrl+N] lub wybierając z menu głównego opcję "Plik", a następnie polecenie "Nowy" i w polu dialogu, które się pojawi wciskając przycisk "OK" lub klikając przycisk "Chcę czystą kartkę papieru", na standardowym pasku narzędzi. Pozwoli Ci to rozpocząć znowu pracę z czystą, pustą kartką elektronicznego papieru. Teraz wszystko zależy od muzy edytora tekstu. (Możesz także kliknąć narzędzie "Nowy").

Po trzecie, możesz zakończyć pracę z edytorem WinWord i zrobić w systemie Windows coś nowego. Zwróć się do następnej części rozdziału "Opuszczanie programu WinWord".

"PAMIĘTAJ" - Nie musisz koniecznie kończyć pracy z programem WinWord, jeśli chcesz rozpocząć pracę nad nowym dokumentem.


Opuszczanie programu WinWord.

Szczytem dobrego wychowania jest wiedza o tym, kiedy pożegnać towarzystwo. Wyobraź sobie, że jest trzeci akt nudnej jak flaki z olejem francuskiej opery, scena rzęsiście oświetlona, a twoja sympatia śpiąc figluje Ci po ramieniu. Jednak z powstaniem i wyjściem musisz zaczekać na przerwę. Tak właśnie przystoi. Opuszczanie programu WinWord przystoi tylko za pomocą polecenia "Koniec". To rozpowszechnione w systemie Windows polecenie wykorzystywane jest właśnie dla kończenia pracy wszystkich aplikacji i programów użytkowych systemu Windows.

Aby być w zgodzie z dobrym wychowaniem, wstań i opuść WinWorda wybierając opcję "Plik" z menu głównego klikając ją myszą. Następnie w dolnej części listy wyszukaj słowo "Koniec". Kliknij je myszką. Uff! Wreszcie spokój z WinWordem.

- Jeśli do tego czasu nie zapamiętałeś swojego dokumentu, WinWord spyta Cię, czy chcesz zapamiętać dokument zanim skończy działalność. Znów jest to kwestia dobrego wychowania. Pojawi się pole dialogu, z zapytaniem czy chcesz zapamiętać zmiany, które zrobiłeś w dokumencie. Kliknij przycisk "Tak", by je zapamiętać. Ta część jest ważna. Później, WinWord cichuteńko jak ta myszka, usunie się z systemu i pozwoli Ci robić w systemie Windows wszystkie inne rzeczy, może nawet coś rozrywkowego. (Jeśli dokument nie posiadał jeszcze swojej nazwy, WinWord poprosi Cię o wymyślenie jej, aby móc zapamiętać Twój zbiór; po bliższe informacje zwróć się do części "Zapamiętaj swoje teksty" w tym rozdziale).

- "UWAGA" - Polecenie "Plik" a w nim "Koniec" ([Alt],[P],[K] lub [Ctrl+F4]) jest właściwym sposobem kończenia pracy z WinWordem. Pod żadnym pozorem nie wolno kończyć pracy poprzez wyłączenie komputera z sieci. Jest to skrajnie nieodpowiedzialny sposób i w razie stwierdzenia takiego zachowania zostaniesz skazany na dożywocie i osadzony w Więzieniu dla Łamiących Komputerową Etykietę, a więzienie to znajduje się w Otwocku w województwie stołecznym! Narażasz się na taki bałagan na dysku, po którym nigdy nie odzyskasz niektórych zbiorów.

- "WSKAZÓWKA" - Załóżmy, że nie chcesz kończyć pracy z WinWordem, a chcesz tylko usunąć stary i rozpocząć pracę nad nowym dokumentem. Przeczytaj podrozdział "Zamykanie dokumentu" w poprzedniej części tego rozdziału. A następnie wróć do podrozdziału pt. "Idziemy naprzód" po informacje, w jaki sposób rozpocząć pracę nad nowym dokumentem.

- Wyjście z programu WinWord powoduje powrót do "Menedżera programów" lub do innej działającej aplikacji. Jeśli chcesz wyłączyć komputer zupełnie, kontynuuj wykonywanie poleceń "Plik" a w nim "Koniec" z poszczególnych menu w różnych programach (lub wciskaj kombinację [Alt+F4]) aż do zamknięcia wszystkich działających aplikacji i pojawienia się znaku zgłoszenia systemu operacyjnego DOS.

- Jeśli jesteś znowu w przyjaznej obecności znaku zgłoszenia systemu operacyjnego "C:\>" możesz uruchomić jakiś program, bezpiecznie wyłączyć komputer lub poddać się, sprzedać komputer i zacząć całkiem nowe hobby, jak np. naukę latania na paralotni.



Rozdział 2.


Żeglowanie po dokumencie.


W tym rozdziale:
- Wykorzystanie klawiszy sterujących kursorem.
- Wykorzystanie klawiszy strzałek w połączeniu z klawiszem [Ctrl].
- Przesuwanie tekstu w górę lub w dół o jeden ekran.
- Przesuwanie kursora na początek lub na koniec bieżącego ekranu.
- Przesuwanie kursora na koniec wiersza.
- Przesuwanie kursora do początku wiersza.
- Przesuwanie kursora na początek dokumentu.
- Przesuwanie kursora na koniec dokumentu.
- Wykorzystanie polecenia "Idź do".
- Sterowanie za pomocą suwaków.
- Powrót.
- Wykorzystanie super-użytecznego polecenia "Bookmark" (Zakładka).

Jeśli nie jesteś zbyt lakoniczny lub nie piszesz drobniutkimi literami, cały dokument rzadko zmieści się na jednym ekranie. W związku z tym musi istnieć jakiś łatwy sposób przeskakiwania z jednego miejsca dokumentu w drugie tak, by móc zobaczyć te części na ekranie. Jak można się tam dostać? Oczywiście za pomocą systemu nawigacji. Pomocą w żegludze poprzez dokument będą służyły Ci rozmaite klawisze oraz kilka poleceń WinWorda przyspieszających poruszanie się w obszarze dokumentu. Na szczęście, ten cały arsenał służący do nawigacji ogranicza się tylko do jednego: do samej nazwy. Dokument nie ma nigdzie szotów, grotów, sterów, mostka kapitańskiego ani portu. Nie będziesz musiał uczyć się, w jaki sposób dowiązać kursor do knagi. Będziesz musiał jednak nauczyć się poruszać łatwo i z wdziękiem poprzez wiry swojej literackiej twórczości.


Wykorzystanie klawiszy sterujących kursorem (klawiszy ze strzałkami).

Najłatwiejszym sposobem poruszania się w obszarze dokumentu jest wciskanie klawiszy strzałek, które nazywają się także "klawiszami sterującymi kursorem", ponieważ sterują ruchami kursora-wykałaczki na ekranie. Klawisze sterujące kursorem znajdują się w części numerycznej klawiatury oraz jako oddzielny blok klawiszy pomiędzy klawiszami numerycznymi a blokiem głównym klawiatury. Położenie tych klawiszy przedstawiliśmy na rysunku 2-1. Podwójna ich liczba pozwala Ci na uaktywnienie klawiszy numerycznych poprzez wciśnięcie klawisza [Num Lock] i jednoczesne posiadanie możliwości korzystania z klawiszy strzałek.

Rys. 2-1: Położenie klawiszy sterujących kursorem. Rysunek przedstawia klawiaturę ze wskazaniem klawiszy sterujących kursorem (są to cztery klawisze ze strzałkami w kształcie odwróconej litery "T" - u dołu klawiatury) i klawiszy numerycznych (te zaś znajdują się z prawej strony klawiatury).

Czterema podstawowymi klawiszami kontrolnymi kursora są klawisze strzałek: w górę, w dół, w lewo, w prawo. W bloku numerycznym są to klawisze z numerami odpowiednio 8, 4, 6 i 2 :
- [Strzałka w górę] - Przesuwa kursor w górę do poprzedniego wiersza tekstu.
- [Strzałka w dół] - Przesuwa kursor w dół do następnego wiersza tekstu.
- [Strzałka w prawo] - Przesuwa kursor w prawo o jeden znak.
- [Strzałka w lewo] - Przesuwa kursor w lewą stronę o jeden znak.

- Klawisze strzałek z bloku numerycznego oraz z oddzielnego bloku klawiszy działają dokładnie w taki sam sposób; możesz korzystać z dowolnego zestawu tych klawiszy. Lecz musisz zwracać uwagę na światełko z napisem "Num Lock". Aby blok klawiszy numerycznych działał w trybie kontroli kursora, światełko to musi być zgaszone.

- Najszybszego oraz najprostszego sposobu przesuwania kursora-wykałaczki dostarcza mysz: ustal najpierw nowe położenie kursora-wykałaczki na ekranie, a następnie przesuń wskaźnik myszy do miejsca, w którym chcesz umieścić kursor-wykałaczkę, kliknij lewym przyciskiem myszy; kursor zostanie natychmiast przeniesiony do nowego położenia.

- Jeśli kursor znajduje się w górnym wierszu ekranu (najwyższym wierszu dokumentu), a Ty wciśniesz klawisz oznaczony strzałką w górę, dokument zostanie przewinięty w taki sposób, by na ekranie pojawił się poprzedni wiersz tekstu (jeśli jest jeszcze jakiś poprzedni wiersz). Jeśli poprzedniego wiersza nie ma (czyli kursor znajduje się w pierwszym wierszu), komputer ostrzegawczo zabipie na Ciebie, a kursor pozostanie na swoim miejscu i będzie nadal pulsował w sposób charakterystyczny dla osobników o rozdwojonej jaźni.

- Jeśli kursor znajduje się w ostatnim wierszu na dole ekranu, a Ty wciśniesz klawisz strzałki w dół, to cały dokument zostanie przewinięty na ekranie w taki sposób, że na dole pojawi się następny wiersz tekstu (jeśli takowy jeszcze istnieje). Jeśli nie ma następnego wiersza tekstu, to kursor pozostanie na swoim miejscu i będzie nadal pulsował swoim niezmąconym pulsowaniem charakterystycznym dla osobników, których tylko brak wolnych łóżek utrzymuje poza Zakładem.

- Przesuwając kursor nie usuniesz z tekstu żadnych znaków.


Wykorzystanie klawiszy strzałek w połączeniu z klawiszem [Ctrl].

Jeśli wciśniesz i będziesz trzymać wciśnięty klawisz [Ctrl] (Control), a następnie naciśniesz klawisz strzałki, kursor-wykałaczka przeskoczy w tekście o więcej niż jeden znak lub wiersz. Nazywa się to trybem "skakania nad ogniskiem" kursora (chodziły słuchy, że jest to jedyny tryb pracy kursora, z którego korzysta Arnold Schwarzenegger):

- [Ctrl+strzałka w górę] - Przesuwa kursor do poprzedniego akapitu.
- [Ctrl+strzałka w dół] - Przesuwa kursor do następnego akapitu.
- [Ctrl+strzałka w prawo] - Przesuwa kursor w prawo o jeden wyraz.
- [Ctrl+strzałka w lewo] - Przesuwa kursor w lewo o jeden wyraz.

Wciśnij i trzymaj wciśnięty klawisz [Ctrl], a następnie naciśnij klawisz kursora. Zwolnij obydwa klawisze. Nie musisz naciskać z całych sił. Używaj klawisza [Ctrl] w taki sam sposób, w jaki używasz klawisza [Shift].

- [Ctrl+strzałka w lewo] oraz [Ctrl+strzałka w prawo] zawsze przesuwa kursor do pierwszego znaku wyrazu.

- [Ctrl+strzałka w dół] oraz [Ctrl+strzałka w górę] zawsze przesuwa kursor na początek akapitu.

- Jeśli wciśniesz klawisz [Ctrl], a następnie klikniesz przyciskiem myszy, podświetlisz lub inaczej mówiąc - zaznaczysz (lub jeszcze inaczej, wybierzesz) jakieś zdanie ze swojego dokumentu. Kliknij ponownie (tym razem już bez wciskania klawisza [Ctrl]), aby przesunąć kursor lub zgasić podświetlenie zdania (po informację dotyczącą wybierania i zaznaczania bloków tekstu proszę zwrócić się do rozdziału 6).

Przesuwanie tekstu w górę lub w dół o jeden ekran.

Nie czas jeszcze na triumf. Na ekranie nie zobaczysz w całości swojego dokumentu - zazwyczaj nie zobaczysz nawet całej strony. Aby zobaczyć zawartość następnego lub poprzedniego ekranu musisz wcisnąć odpowiednio klawisze [PgUp] lub [PgDn]. Dzięki temu przesuniesz się Ty lub Twój dokument (nie jestem w stanie stwierdzić co) o pełny ekran:
- [PgUp]: Przesuwa kursor w górę o cały ekran lub jeśli jesteś na samym wierzchołku dokumentu, to przesuwa kursor na samą górę ekranu.
- [PgDn]: Przesuwa kursor w dół o cały ekran lub na koniec dokumentu, jeśli zdarzyło się tak, że jesteś na końcu.

"TECHNIKALIA" - Jest to poniekąd zabawne, że klawisze [PgUp] oraz [PgDn], gdzie skrót "Pg" oznacza stronę, nie przesuwają dokumentu o stronę, lecz o zawartość ekranu. Musisz się do tego braku logiki przyzwyczaić, jeśli jeszcze tego nie zrobiłeś.

Przesuwanie kursora na początek lub na koniec bieżącego ekranu.

Zdarza się czasami taka sytuacja, że chcesz szybko przejść na początek lub na koniec tekstu znajdującego się na ekranie. Łatwo jest tego dokonać:
- [Ctrl+PgUp] - Przesuwa kursor na początek tekstu znajdującego się na ekranie.
- [Ctrl+PgDn] - Przesuwa kursor na koniec tekstu znajdującego się na ekranie.

Przesuwanie kursora na koniec wiersza.

Aby przesunąć kursor na koniec wiersza, należy wcisnąć klawisz [End].

- Jeśli chcesz przesunąć kursor na koniec akapitu, wciśnij najpierw klawisze [Ctrl+strzałka w dół], a następnie klawisz [strzałka w lewo]. Wciśnięcie klawiszy [Ctrl+strzałka w dół] ustawia kursor na początku następnego akapitu. Wciśnięcie klawisza [strzałka w lewo] przesuwa kursor z powrotem na koniec aktualnego akapitu.

- Przesuwanie kursora na początek wiersza związane jest nierozerwalnie z klawiszem [Home], o czym piszemy w..., no dobrze, napiszę tutaj:

Przesuwanie kursora do początku wiersza.

Aby przesunąć kursor na początek wiersza, należy wcisnąć klawisz [Home].

- Nie ma to jak w domu (Home).

- Aby przesunąć kursor na początek akapitu, należy wcisnąć klawisze [Ctrl+strzałka w górę].

Nie aż tak bardzo poruszająca informacja o poruszaniu kursora.
W miarę przesuwania kursora po obszarze dokumentu, obserwuj pasek stanu znajdujący się u dołu ekranu. Na tym pasku znajdują się cenne informacje dotyczące Twojego położenia w dokumencie:
"str 2 sek 1 2/6 poz 2.5cm wrs 6 kol 42"
Na pasku stanu znajduje się informacja zawierająca numer strony dokumentu, na której się znajdujesz, Twoje położenie w dokumencie w stosunku do całkowitej liczby stron, odległość od górnej krawędzi strony, na której znajdujesz się aktualnie (mierzona w calach lub w centymetrach), nachylenie Twojego biorytmu oraz liczbę poprzednich wcieleń. O nie, takich informacji o Tobie nie posiada nawet firma Microsoft. Wartości przy skrótach "wrs" oraz "kol" to numer wiersza oraz numer kolumny, w których znajduje się aktualnie kursor (wiersz położony na samej górze strony posiada numer 1, a numeracja kolumn zaczyna się od lewego marginesu strony - w sumie informacje zgoła bezużyteczne, lecz mimo wszystko ciekawe).

Przesuwanie tekstu w górę lub w dół o całą stronę.

Wiesz dobrze, że musi być jakiś sposób, aby tego dokonać. O ile samotne klawisze [PgUp] oraz [PgDn] przesuwają tekst o cały ekran w górę lub w dół, o tyle do przesunięcia tekstu w górę lub w dół o całą stronę potrzebne jest pomocne towarzystwo klawiszy [Ctrl] oraz [Alt]:
- [Ctrl+Alt+PgUp] - Przesuwa kursor na początek poprzedniej strony.
- [Ctrl+Alt+PgDn] - Przesuwa kursor na początek następnej strony.

Strona, jest to dokładnie taka strona, jaka pojawi się na wydruku. Koniec strony możesz zaobserwować na ekranie w postaci linii kropek maszerujących dziarsko z lewej do prawej krawędzi ekranu. str "coś" z lewej strony paska stanu (na dole ekranu) informuje Cię o numerze strony, na którą stronę aktualnie patrzysz (Uwaga - kursor może znajdować się na stronie aktualnie niewyświetlanej, a więc liczby dotyczące położenia kursora nie są jednoznaczne z numerem aktualnie oglądanej strony - przyp. tłum.).

Przesuwanie kursora na koniec dokumentu.

Jeśli wykorzystasz klawisz [End] w połączeniu z klawiszem [Ctrl], znajdziesz się na końcu dokumentu.

Możesz wykorzystać to polecenie, by poznać wielkość Swojego tekstu. Wciśnij klawisze [Ctrl+End], a następnie przyjrzyj się liczbom znajdującym się na pasku stanu. Możesz odczytać numer strony, na której się znajdujesz, odległość od początku strony, numer wiersza oraz kolumny. Poczuj satysfakcję. Niech ogarnie Cię uczucie spełnienia. Chwytaj rozkosz tej chwili.

"PAMIĘTAJ" - Kombinacja klawiszy [Ctrl+End] jest kombinacją, którą można łatwo wcisnąć przypadkowo (omyłkowo). Wyrzuca Cię - prawie dosłownie - na sam koniec dokumentu. Jeśli zrobiłeś to i czujesz się zagubiony wciśnij szybko kombinację klawiszy [Shift+F5], która wykonuje polecenie "Powrót", by wrócić tam, skąd przybyłeś. (Spójrz też do fragmentu "Powrót" w dalszej części rozdziału).

Przesuwanie kursora na początek dokumentu.

Aby przejść na początek dokumentu - na "najpoczątkowszy" początek - wciśnij kombinację klawiszy [Ctrl] i [Home]: [Ctrl+Home].


Wykorzystanie polecenia "Idź do".

Kombinacje klawiszy [Ctrl+Home] oraz [Ctrl+End] pozwalają Ci przenieść się na początek lub na koniec dokumentu lecz co masz zrobić, gdy chcesz znaleźć się gdzieś pośrodku dokumentu? Polecenie "Idź do" programu WinWord jest właśnie tym, czego w takiej sytuacji potrzebujesz. "Idź do", na kształt mickiewiczowskiego "przenieś mnie w rajską krainę ułudy", pozwoli Ci przejść bezpośrednio w dowolne miejsce dokumentu, w którym zechcesz się znaleźć. By tak uczynić, wybierz polecenie "Edycja" a w nim "Idź do" ([Alt],[E],[I]) a przed Twoimi oczami zjawi się pole dialogu "Idź do". (Patrz rys. 2-2).

Rys. 2-2: Pole dialogu "Idź do". Rysunek przedstawia okno dialogowe, które zawiera:
- Pasek tytułu o nazwie "Idź do" wraz z przyciskiem menu sterowania aplikacji.
- Z lewej strony ekranu znajduje się pole listy rozwijanej "Dokąd:" ze wskazaniem "Strona".
- Po środku ekranu - pole edycji "Podaj numer strony:", a pod nim pole informacyjne z tekstem: "Wpisz + lub -, aby przesunąć się względem bieżącego położenia. Przykład: +4 przesunie o cztery pozycje".
- Z lewej strony ekranu - cztery przyciski: "Następny", "Poprzedni", "Zamknij" oraz "Pomoc".

W polu dialogu "Idź do" możesz wpisać kilka różnych rzeczy. Najbardziej efektywnym wykorzystaniem tego mechanizmu jest wpisanie numeru strony; WinWord natychmiast skieruje Cię na początek tej strony. Przykładowo wpisz liczbę "14" w pole i wciśnij [Enter], a znajdziesz się natychmiast na stronie 14.

- Aby otworzyć pole dialogu "Idź do", wystarczy wcisnąć klawisz [F5].

- Jeśli klikniesz dwukrotnie numer strony na pasku statusu (mrucząc do siebie "zmień ty idioto, zmień, zmień" i myśląc, że to pomoże), "Idź do" pojawi się niczym Dżin z lampy Alladyna.

- Aby posługiwać się polem dialogu "Idź do", w sposób niemal doskonały, przeczytaj podrozdział "Wykorzystywanie super-użytecznych poleceń zaznaczania".

"TECHNIKALIA" - Część pola "Idź do", oznaczona napisem "Dokąd", pozwala na wybór "jakiegoś czegośtam", według którego będziesz określać swoje przyszłe położenie. Znajdziesz tam ponury asortyment rzeczy, z których większość służy tylko bardziej wydumanym opcjom formatowania. Lecz jeśli wstawiasz w dokument rysunki, stopki lub używasz bardzo przydatnych Zakładek, możesz wybrać je z poniższej listy, wpisać odpowiednią liczbę w pole edycji, wcisnąć klawisz [Enter] i zaraz się tam znajdziesz. Nie muszę chyba dodawać, że ta zabawa jest dobra tylko dla rajdowców.


Sterowanie za pomocą suwaków.

Jeśli kochasz swoją mysz, możesz wykorzystać całą moc Windows do pomocy przy przemieszczaniu się wewnątrz dokumentu. Do tego celu służy pionowy suwak znajdujący się z prawej strony Twojego dokumentu. Przypomina autostradę o jednym pasie ruchu, lecz w rzeczywistości jest wykorzystywany jak winda (patrz rys. 2-3).

- Aby przewinąć dokument o jeden wiersz w górę, kliknij myszą strzałkę przewijania w górę, znajdującą się na paska przesuwu.

- Aby przewinąć dokument jeden wiersz w dół, kliknij myszą strzałkę przewijania w dół znajdującą się na dole paska.

- W środkowej części paska przesuwu znajduje się suwak. Dzięki niemu możesz się zorientować w jakiej części dokumentu znajdujesz się aktualnie; jeśli przycisk znajduje się na górze paska oznacza to, że jesteś w pobliżu początku dokumentu i na odwrót.

Rys. 2-3: Suwaki na ekranie Windows. Rysunek przedstawia okno identyczne jak na rysunku 1-2, z tym że na paskach przewijania wskazano strzałki i suwaki. Na pasku przewijania pionowego znajdują się: "strzałka w górę" (służąca do przewijania w górę), suwak przewijania pionowego (pusty prostokącik) oraz "strzałka w dół" do przewijania w dół. Pasek przewijania poziomego zawiera: "strzałkę w lewo" (do przewijania w lewo), suwak przewijania poziomego (pusty prostokącik) oraz "strzałkę w prawo" do przewijania w prawo.

- Aby zobaczyć poprzednią stronę tekstu, kliknij pasek przesuwu troszeczkę powyżej suwaka.

- Aby obejrzeć następną stronę, kliknij pasek troszeczkę poniżej suwaka.

- By przemieścić się w określone miejsce dokumentu, chwyć myszą i przeciągaj suwak na pasku w górę lub w dół. Położenie suwaka określa miejsce, w którym się aktualnie w dokumencie znajdujesz.

Wracamy.

Mówią czasami, że jeśli coś zaklepiesz, to nie ma już odwrotu. Chłopcze, oni po prostu się mylą. Jeśli znajdziesz się nagle w miejscu, w którym zupełnie nie chcesz być, wciśnij klawisze [Shift+F5], a WinWord przeniesie Cię do miejsca, z którego wyruszyłeś.

"WSKAZÓWKA" - Kombinacja [Shift+F5] działa tylko w programie WinWord. Nie licz na nie w życiu.

Jeśli wciśniesz kombinację klawiszy [Shift+F5], powrócisz do miejsca gdzie byłeś poprzednio; jeśli wciśniesz ją ponownie powrócisz do miejsca gdzie byłeś przed tym, nim się tutaj znalazłeś.


Wykorzystanie superużytecznego polecenia "Zakładka".

Czy zrobiłeś kiedykolwiek coś takiego: pracujesz gdzieś daleko nad czymś wielkim, a musisz czasami zerknąć w jakieś oddalone miejsce dokumentu? A zatem usiłowałeś na pewno zagiąć brzeg ekranu, by zaznaczyć swoje aktualne położenie - założę się, że tak było - by zapamiętać dobrze gdzie jesteś. Ja robię to w dalszym ciągu. Na szczęście WinWord posiada polecenie, które pozwala zaoszczędzić łez wylanych na monitor. Jest to bardzo użyteczne polecenie: "Zakładka".

Wstawienie zakładki.

Aby wstawić zakładkę w dokument musisz:

1. Umieścić kursor-wykałaczkę w miejscu, w którym chcesz wstawić zakładkę.
2. Wybrać polecenie "Edycja" a w nim "Zakładka" (lub skorzystać z kombinacji klawiszy [Ctrl+Shift+F5]). Zostanie otwarte pole dialogu "Zakładka", przedstawione na rys. 2-4.

Rys. 2-4: Pole dialogu "Zakładka". Rysunek przedstawia okno dialogowe, które zawiera:
- Pasek tytułu o nazwie "Zakładka" wraz z przyciskiem menu sterowania aplikacji.
- Pole edycji "Nazwa zakładki:" z listą rozwijaną.
- Z prawej strony okna znajduje się pięć przycisków: "Dodaj" (tutaj nieaktywny), "Anuluj", "Usuń" (tutaj nieaktywny), "Idź do" (tutaj nieaktywny) oraz "Pomoc".
- U dołu okna znajduje się pole wyboru "Sortuj według:" z dwoma przyciskami opcji: "Nazwy" - tutaj zaznaczony oraz "Położenie".

3. Wpisać nazwę zakładki. Bądź sprytny. Nazwa ta powinna Ci przypomnieć, w jakim miejscu dokumentu się znajdujesz. A więc, jeśli piszesz esej na temat sposobów przeprowadzania egzekucji, to dobrą nazwą dla zakładki może być "skrócenie o głowę".
4. Wcisnąć klawisz [Enter] lub kliknąć myszą przycisk "Dodaj".

Jak znaleźć zakładkę i przenieść się w zaznaczone miejsce.

Aby powrócić w miejsce zaznaczone zakładką, możesz skorzystać z polecenia "Idź do", które omówiliśmy w części "Wykorzystanie polecenia Idź do" tego rozdziału. Poniższe kroki mają powstrzymać Cię od przewracania kartek i niepotrzebnego odbiegania myślą od tematu:

1. Wciśnij klawisz F5. Na ekranie pojawi się pole dialogu "Idź do".
2. Na liście "Idź do Dokąd" podświetl pozycję "Zakładka". Jest ona czwarta od góry. Napis "Podaj numer strony" zmieni się na "Podaj nazwę zakładki". Dodatkowo pojawią się założone ostatnio przez Ciebie zakładki. Jeśli na liście nie widać zakładki, do której chcesz się przemieścić kliknij przycisk ze strzałką w dół, a zostanie wyświetlona długa lista zakładek umieszczonych w Twoim dokumencie. Kliknij myszą zakładkę, przy której chcesz się znaleźć.
3. Kliknij przycisk "Idź do". I już tam jesteś!
4. Kliknij przycisk "Zamknij", by pozbyć się pola dialogu "Idź do" i powrócić do edytowanego dokumentu.



Rozdział 3.


Prawidłowo korzystamy z klawiatury.


W tym rozdziale:
- Poznaj klawisze.
- Przyciskanie i zwalnianie.
- Wstawianie i zapisywanie.
- Kiedy używać klawisza [Enter].
- Kiedy używać klawisza [spacja].
- Klawisze polecenia "Cofnij".
- Klawisze z przedszkola: "Wytnij", "Skopiuj" i "Wklej".
- Klawisz pomocy - "Pomoc".
- Klawisz powtarzania.

Do czego potrzebna nam klawiatura, przecież to Windows? W rzeczywistości jest masa rzeczy, które można zrobić korzystając z klawiatury. Jest to, mimo wszystko, pisanie. WinWord już niedługo będzie sam robił notatki i sam tworzył z nich tekst. Nie można pisać za pomocą myszy... przynajmniej nie tak efektywnie. Niestety, niektórzy ludzie traktują klawiaturę jak pole minowe. Strach przed utratą członków, nie pozwala tym biednym duszom na spożytkowanie całej WinWordowskiej "klawiszologii". Bardzo często sztuczki z klawiszami są szybsze niż operacje myszą (i tańsze niż zatrudnienie kogoś do pracy).

Motto tego rozdziału mogłoby brzmieć: "Bądź dzielny". WinWord nie zrobi nic ryzykownego bez Twojego rozkazu. Nawet wtedy, przed podjęciem jakiegoś niebezpiecznego działania, zada Ci pytanie w rodzaju "Robić Albo Nie Robić". Przed każdą poważniejszą operacją, zawsze będziesz miał możliwość wciśnięcia klawisza "Escape" (stąd wzięła się nazwa dla tego klawisza - ang. ucieczka), a za pomocą polecenia "Edycja" a w nim "Cofnij" możesz jeszcze cofnąć skutki wywołane wykonaniem ostatniego polecenia. (Możesz także kliknąć narzędzie "Cofnij" lub wcisnąć klawisze [Ctrl+Z]). Opcja ta, to jak założone na palce, uranowe naparstki, zabezpieczające przed minami ukrytymi w klawiszach.


Poznaj klawisze.

Witaj w rozdziale "Poznaj klawisze". Rzuć okiem na klawiaturę, a następnie na rysunek 3-1.

Rysunek 3-1: Położenie klawiszy na klawiaturze. Rysunek przedstawia klawiaturę ze wskazaniem klawiszy: "ESC", klawiszy funkcyjnych, klawiszy sterowania kursora, klawiszy zmiany rejestru, klawiszy maszyny do pisania oraz klawiszy bloku numerycznego.

Zwróć uwagę na podział klawiatury na odrębne grupy klawiszy. Klawisze każdej grupy mają specjalne znaczenie. Poniżej znajduje się lista najważniejszych klawiszy, z których korzysta się samodzielnie lub w połączeniu z innymi:

- "Klawisze funkcyjne". Jest to górny rząd klawiszy, oznaczonych [F1] do [F12]. Klawiszy tych używa się samodzielnie lub w połączeniu z klawiszami [Ctrl], [Shift] oraz [Alt].

- "Klawisze maszyny do pisania". Standardowe klawisze alfanumeryczne, które z łatwością możesz znaleźć na klawiaturze każdej maszyny do pisania: litery od A do Z, cyfry od 1 do 0, symbole oraz kilka innych egzotycznych znaków.

- "Klawisze sterowania kursorem". Klawisze z symbolami strzałek, za pomocą których przemieszczamy kursor-wykałaczkę po obszarze ekranu. Do tej grupy należą także klawisze [Home], [End], [PgUp], [PgDn] lub inaczej [PgDown] oraz klawisze [Insert] i [Delete]. A można jeszcze do nich zaliczyć wielki klawisz oznaczony symbolem plus oraz klawisz minus.

- "Klawisze fortepianu". Lepiej na nich nie...

- "Klawisze bloku numerycznego". Klawisze te mogą działać jako klawisze numeryczne lub sterujące kursorem. Ta rozdwojona osobowość każdego z klawiszy uwidacznia się najlepiej w opisie na klawiszu, na którym znajdują się dwa symbole. Jeśli włączony jest klawisz [Num Lock] oraz świeci się odpowiadające mu światełko, to klawisze tego bloku działają jak numeryczne. Jeśli klawisz [Num Lock] jest wyłączony a światełko zgaszone, to są aktywne jako klawisze sterujące kursorem (klawisze kursora, [Home], itd.).

- "Klawisze [Shift]". Same z siebie klawisze te nie robią niczego. Klawisze [Shift] podobnie jak klawisze [Alt] i [Ctrl] działają dopiero w połączeniu z innymi klawiszami.

Na osobną uwagę zasługują dwa pojedyncze klawisze:
- [Enter]: Klawisz oznaczony napisem [Enter], a czasami tajemniczym znakiem przypominającym złamaną strzałkę skierowaną w lewo. W czasie edycji dokumentu służy do zakończenia aktualnego i rozpoczęcia nowego akapitu.
- [Escape]: Klawisz [Escape] może być oznaczony na twojej klawiaturze symbolem [Escape] lub [Esc]. Jest to szczególnie przydatny w pracy z WinWordem klawisz lecz jego konkretne położenie na klawiaturze może się zmieniać w zależności od klawiatury. Czasami klawisz [Escape] znajduje się w pobliżu klawisza [Backspace]. Spróbuj znaleźć jego położenie na Swojej klawiaturze.

- Dziękuj Bogu. Fortepian ma 88 klawiszy, z których żaden nie jest oznaczony w jakikolwiek sposób. Opanowanie takiej klawiatury zajmuje lata. W porównaniu z tym klawiatura komputerowa to pestka.

- Starsze wersje "pecetów" posiadają klawiatury o troszeczkę innym układzie niż najbardziej rozpowszechnione dzisiejsze rozszerzone 101-klawiszowe klawiatury. Niektóre z tych starszych wersji posiadają klawisze funkcyjne w oddzielnym bloku z boku klawiatury, w innych brak klawiszy kontrolnych kursora. Wszystkie one działają z systemem Windows w taki sam sposób, lecz na użytek tej książki zakładamy, że jesteś szczęśliwym posiadaczem klawiatury o 101 klawiszach. (A teraz nie bój się, policz je; na pewno jest ich 101).


Przyciskanie i zwalnianie.

Witajcie w programie "WinWord Aerobic Show"! A teraz: przyciśnij, puść i raz, i dwa, na podłogę, i trzy, robimy nożyce! Dobrze, a teraz podnieść się, ramiona w bok... o, chwila, przepraszam, to nie ta książka. Tytuł tej części, mającej pomóc Twym słabym palcom w wykonywaniu niektórych, co bardziej zawikłanych kombinacji klawiszy brzmi "Przyciskanie i zwalnianie".

W WinWordzie niektóre kombinacje klawiszy powodują wykonanie pewnych poleceń. Na przykład:

[Ctrl+P]

Lub jeśli z łatwością trzymasz w jednej ręce piłkę do koszykówki możesz zmierzyć się z:

[Ctrl+Shift+F12]

Obydwa polecenia otwierają pole dialogu "Drukuj" - nie jest to w tym momencie szczególnie istotne. Natomiast, to co musisz wiedzieć na temat tych kombinacji klawiszy, to sposób ich wykonania: wciśnij i trzymaj wciśnięte klawisze [Ctrl] i [Shift] a następnie wciśnij klawisz [F12], zwolnij wszystkie trzy klawisze lub wciśnij i trzymaj klawisz [Ctrl], a następnie przyciśnij klawisz [P], po czym zwolnij obydwa.

"WSKAZÓWKA" - Podobne kombinacje klawiszy będą się pojawiać przez całą długość książki. Zawsze wciśnij i trzymaj wciśnięty pierwszy klawisz lub klawisze), a następnie wciśnij ostatni z klawiszy. Wciśnij i zwolnij.

- Musisz zrobić to w taki sposób, jakbyś pisał dużą literę F wciskając klawisze [Shift+F]. Wykonujesz identyczne czynności, lecz wykorzystując tak dziwne klawisze jak [Ctrl] (Control) lub [Alt] (Alternate).

- Tak, musisz mieć naprawdę dobry chwyt, by uzyskać niektóre z tych kombinacji.

- Nie ma potrzeby wciskania klawiszy z całej siły. Jeśli masz kłopoty z poleceniami programu, silne wciskanie klawiszy nie wywoła w komputerze refleksji "O Boże, jak też dusi te klawisze. Chyba wiem czego chce. Ale ja naprawdę nie śpię!" Lekki dotyk to wszystko czego potrzeba.

- "PAMIĘTAJ" - Pamiętaj o zwalnianiu klawiszy: wciśnij i trzymaj wciśnięty klawisz [Ctrl], wciśnij klawisz [P], po czym zwolnij je obydwa. Jeśli nie jesteś pewien, który z nich zwolnić najpierw, zwolnij drugi klawisz, a na końcu klawisz [Shift] ([Shift], [Ctrl], [Alt]).

- Aaaa! Poczuj ogień w palcach.

- W WinWordzie istnieją także związane z menu skróty klawiszy, które są czymś innym niż kombinacje funkcyjne klawiszy. Na przykład za pomocą klawiszy [Alt],[P],[D] możesz wykonać polecenie "Plik" a w nim "Drukuj", takie samo jak za pomocą klawiszy [Ctrl+Shift+F12]. Jednakże kombinacja [Alt],[P],[D] jest to tylko skrót menu, a nie kombinacja funkcyjna. Zwróć uwagę, że klawisze są w tym przypadku oddzielone przecinkami, a nie połączone znakiem plus (+). Oznacza to, że musisz wcisnąć i zwolnić kolejno każdy z tych klawiszy oddzielnie. Przykładowo, aby wydrukować dokument korzystając ze skrótu klawiszy, wciśnij i zwolnij klawisz [Alt], następnie wciśnij i zwolnij klawisz [P], a na koniec wciśnij i zwolnij klawisz [D]. Oczywiście kombinacja [Ctrl+D] jest nadal najłatwiejsza do wykonania.

"TECHNIKALIA" - Pokręcone klawisze WordPerfecta.
Aby przekonać użytkowników WordPerfecta do zmiany edytora na WinWord (lub przypochlebić się im), firma Microsoft dołączyła do programu specjalną opcję, dzięki której można wywołując polecenia korzystać z kombinacji klawiszy rodem z WordPerfecta. Jeśli opcja taka zostanie włączona, ręce utrudzone latami pracy przy WordPerfekcie nie będą miały jakichkolwiek kłopotów z WinWordem, ponieważ WinWord będzie doskonale rozumiał oraz wypełniał wszystkie polecenia przekazywane mu za pomocą szalonych wordperfectowskich łamańców klawiszy. Nie muszę dodawać, że jest to czyste szaleństwo. By mieć czyste sumienie muszę Cię lojalnie przestrzec, unikaj tej wordperfectowskiej emulacji jak tylko możesz. To jest jednak WinWord i powinieneś się z tym pogodzić. Jeśli ujrzysz przypadkowo u dołu ekranu trzyliterowy skrót "WPP" (na pasku stanu), kliknij go dwukrotnie myszą. Czynność ta przywoła na ekran pole dialogu "Pomoc" dla użytkowników WordPerfect. Będąc w tym polu kliknij przycisk "Opcje", a pojawi się pole dialogu "Opcje". W końcu kliknij znaczek "X" znajdujący się przy pozycji zatytułowanej "Klawisze funkcyjne WordPerfect". Czynności te usuną kombinacje klawiszy w stylu WordPerfecta i znowu powrócisz do zwykłego trybu działania WinWorda (tzn. do tego, o którym traktuje ta książka). Kliknij przycisk "OK", a następnie przycisk "Zamknij", a bezpiecznie powrócisz do swojego dokumentu.


Kiedy używać klawisza [Enter].

Pisząc na elektrycznej maszynie do pisania, wciskasz klawisz [Return] po osiągnięciu końca wiersza. Przy pracy z edytorem wciskasz klawisz [Enter] tylko w momencie kończenia akapitu.

Nie musisz wciskać klawisza [Enter] za każdym razem, gdy dojdziesz do końca wiersza, ponieważ WinWord "zawija wiersze" do nowej linii, jeśli tylko jakiś wyraz wychodzi poza prawy margines. A zatem musisz wciskać klawisz [Enter] tylko wtedy, gdy zaczynasz nowy akapit, nawet jeśli akapit jest krótszy niż jeden wiersz.

- Niektórzy kończą akapit wciskając klawisz [Enter] podwójnie, innym wystarczy tylko jedno wciśnięcie.

- Jeśli chcesz wciąć następny akapit, to po naciśnięciu klawisza [Enter] wciśnij klawisz [Tab]. Technika ta działa w identyczny sposób jak w maszynie do pisania.

- Jeśli pomiędzy wierszami akapitu chcesz utworzyć odstęp wielkości dwóch wierszy, musisz skorzystać w tym celu ze specjalnego polecenia formatującego, o którym dowiesz się z rozdziału 10, "Formatowanie zdań oraz akapitów". Nie rób tego podwójnym wciskaniem klawisza [Enter].

- Jeśli wciśniesz klawisz [Enter] będąc w środku akapitu, WinWord utworzy nowy akapit i przeniesie pozostałą część tekstu do początku pierwszego wiersza nowo utworzonego akapitu. Czynność ta jest identyczna jak wstawienie w tekst dowolnego znaku. Jedyna różnica polega na tym, że wstawiasz znak [Enter] oznaczający koniec akapitu, a nie żaden inny.

- Znak końca akapitu możesz skasować w taki sam sposób, jak każdy inny zwykły znak posługując się klawiszami [Delete] lub [Backspace]. Usunięcie znaku [Enter] łączy dwa akapity w jeden lub jeśli znajdowało się tam więcej znaków końca akapitu, to usuwa pusty wiersz pomiędzy akapitami.


Kiedy używać klawisza [spacja].

Największym błędem popełnianym przez większość użytkowników WinWorda (i nie tylko WinWorda) jest niepotrzebne i niewłaściwe używanie klawisza spacji zamiast klawisza tabulacji. Pozwól, że uchylę zasłonę tajemnicy skrywającą ten klawisz.

Klawisza spacji używaj do wstawiania znaku odstępu, takiego jaki znajduje się zazwyczaj pomiędzy dwoma wyrazami lub zdaniami. Pomiędzy wyrazami oraz pomiędzy zdaniami powinieneś przyciskać klawisz spacji tylko raz, chociaż niektórzy doświadczeni użytkownicy maszyn do pisania wstawiają pomiędzy zdania dwa znaki odstępu (spacji). Tyle o spacji.

Aby wciąć lub wyrównać kolumnę z informacjami lub w jakiś inny sposób zorganizować zawartość ekranu, powinieneś skorzystać z klawisza [Tab]. Wciśnięcie klawisza [Tab] powoduje przesunięcie tekstu do dokładnie określonego miejsca. Na wydruku tekst taki jest idealnie i gładko wyrównany. Takiego efektu nie osiągniesz nigdy wstawiając znaki spacji.

"TECHNIKALIA" - Całkiem trywialna informacja o klawiszach [Enter] i [Return].
[Enter] czy [Return]? Na niektórych klawiaturach klawisz [Enter] nazywa się "Return". Na większości pecetów klawisz ten ma nazwę "Enter" lecz nawet wtedy niektórzy konserwatyści wołają na niego "Return". Dlaczego? (Jeśli będziesz czytać dalej, znaczy że czujesz niedosyt banału). Przyczyny takiego stanu rzeczy sięgają korzeniami aż do jednego z przodków komputera. Na maszynach do pisania klawisz taki nazywa się "Return". Nazwa ta pochodzi jeszcze z czasów preelektrycznych maszyn do pisania, gdy trzeba było trzasnąć wajchą o nazwie "Return" (powrót), aby przesunąć kartkę papieru do lewego marginesu i kontynuować pisanie. U innego z przodków komputera - kalkulatora, klawisz [Enter] służył do wprowadzania do kalkulatora wzorów. Stąd też do dzisiejszego dnia niektóre komputery są w rozterce, czy nazwać swój klawisz [Enter], czy Return. Moja klawiatura nazywa go [Enter] - i to nawet w dwóch miejscach. Dlatego też będę w tej książce posługiwał się tą nazwą.

- "PAMIĘTAJ" - Aby zrobić wcięcie w tekście używaj tylko klawisza [Tab]; klawisza spacji używaj tylko do wstawiana znaków odstępu pomiędzy wyrazy oraz zdania. Mówię teraz bardzo poważnie: nie rób nigdy wcięć ani wyrównań wstawiając znaki spacji, jeśli tak zrobisz, twój tekst będzie wyglądał jak wyciągnięty psu z gardła.

- Zupełnie prawidłowe jest łączenie różnych fragmentów swojej garderoby agrafkami, nie powinno się czynić tego tylko w stosunku do bielizny (chyba mam dosyć na jakiś czas).

- Jako stary wyga "maszynopisaniowy", przyzwyczaiłem się do wstawiania dwóch znaków spacji pomiędzy zdaniami. Kropka-spacja-spacja. Przy pracy z edytorem nie jest to potrzebne. Wstawiaj tylko jeden odstęp pomiędzy zdaniami. (Informację o tym, że wstawiam dwie spacje uzyskałem pewnego radosnego dnia od swojej redaktor, Mary "Pszczółki" Bednarek, która wywaliła na mnie oczy i wrzasnęła: "Przestań wreszcie wstawiać po dwie spacje pomiędzy zdaniami, bo ci łeb urwę! Usuwam je potem godzinami!").

- Aby ustawić tabulatory, zajrzyj do rozdziału 10, "Formatowanie zdań i akapitów".


Klawisze polecenia "Cofnij".

Nie bój się niczego! Dlaczego? Ponieważ WinWord posiada bardzo pomocne polecenie o nazwie "Cofnij". Polecenie to zapamiętuje kilka ostatnio wykonanych czynności oraz usuniętych fragmentów tekstu i z dziecinną łatwością rozwikłuje wszystkie pomyłki i błędy jakie zrobiłeś. Oprócz tego, istnieje polecenie o nazwie "Ponów", które w swej istocie jest poleceniem "Cofnij-Cofnij" lecz wybacz, wymaga to zbyt wielkiego wysiłku umysłowego, bym się nad tym w tej chwili dłużej zastanawiał.

"Now mark me how I will undo myself" - "Ryszard II", Wiliam Shakespeare.

Wszystkie szkody możesz naprawić (prawie - przyp. tłum).

Aby przywrócić fragment przypadkowo usuniętego tekstu zrób jedną z poniższych czynności:
- Wciśnij [Ctrl+Z].
- Za pomocą myszy wybierz polecenie "Edycja" a w nim "Cofnij".
- Wciśnij klawisze [Alt],[E],[C].
- Kliknij narzędzie "Cofnij" na pasku narzędzi.
- Najszybszym sposobem wycofania się z jakiejś niefartownej sytuacji jest wciśnięcie [Ctrl+Z]. Niemal wszystkie aplikacje systemu Windows wykorzystują tę poręczną kombinację klawiszy w celu wycofania się z niepotrzebnie wykonanego działania.
- "WSKAZÓWKA" - Jeśli wybierzesz polecenie "Edycja" a w nim "Cofnij", zostanie wycofane ostatnie wykonane przez Ciebie działanie, jeśli powtórnie wybierzesz polecenie "Edycja" a w nim "Cofnij", zostanie wycofane działanie, które wykonałeś jeszcze przedtem.
- Polecenie "Cofnij" z menu "Edycja" jest w stanie wycofać się ze wszystkiego, z czego tylko można: "Cofnij Pogrubiony", "Cofnij Pisanie", "Cofnij Licho-wie-co" itd.
- Aby wycofać się z wycofanego ("Cofnij-Cofnij"), wykonaj polecenie "Ponów". Zajrzyj do rozdziału "Ponów lub 'Powtórnie zrób to'", kilka fragmentów dalej.
- Jabba-dabba-du, jak mawiał pies Huckelberry.
- "TECHNIKALIA" - Ponieważ polecenie "Cofnij", przechowuje w pamięci kilka ostatnich Twoich operacji, z każdej z nich możesz się indywidualnie wycofać. Należy tylko kliknąć przycisk ze strzałką w dół znajdujący się przy przycisku "Cofnij" na standardowym pasku narzędzi. Pojawi się rozwijalna lista ostatnio wykonanych poleceń (do 99), które WinWord zapamiętał i może odwołać. Aby wycofać którekolwiek, zaznacz je, lecz pamiętaj, że nie są umieszczone kolejno. Aby wycofać wszystkie zmiany wprowadzone do dokumentu, musisz zaznaczyć działanie, o które Ci chodzi, jak i wszystkie działania wykonane od tego działania.

Nie możesz wycofać. Oto dlaczego...

Czasami skręca Cię ze złości, że WinWord nie może wycofać jakiejś operacji. Na pasku menu ujrzysz nawet napis "Nie można cofnąć". Co się stało?

W zasadzie oznacza to, że cokolwiek wykonałeś WinWord nie jest w stanie przywrócić poprzedniego stanu rzeczy. Taka sytuacja może zaistnieć z kilku rozmaitych powodów: nie ma operacji, którą można by odwołać; brak jest wystarczającej ilości pamięci potrzebnej do operacji wycofania; WinWord może nie móc wycofać jakiejś operacji po prostu z tego powodu że jest zbyt skomplikowana; WinWord właśnie ją zapomniał i tym podobne powody. (Operacja może być nieodwracalna np. zapisanie pliku na dysku).

Wiem, że jest to stresujące, lecz wszyscy musimy z tym jakoś żyć.

Ponów lub "Powtórnie zrób to".

Jeśli wycofasz jakąś operację i - no właśnie - nie o tym myślałeś, musisz skorzystać z polecenia "Ponów", aby ustawić z powrotem wszystko na dobrej drodze. Aby odkasować jakikolwiek tekst, który przypadkowo usunąłeś, wykonaj jedną z poniższych czynności:
- Wciśnij [Ctrl+Y].
- Za pomocą myszy wybierz polecenie "Edycja" a w nim "Ponów".
- Wciśnij kolejno klawisze [Alt],[E],[P].
- Kliknij narzędzie "Ponów" na pasku narzędzi.
- "PAMIĘTAJ" - Nie możesz niestety skorzystać z polecenia "Cofnij", aby wycofać się z wycofanego ("Cofnij, Cofnij"). Zaznaczam to z myślą o użytkownikach systemu Windows, którzy przyzwyczaili się do takiego właśnie sposobu pracy - tak to drzewiej w programie WinWord bywało.
- Podobnie do polecenia "Cofnij", także i polecenie "Ponów" pamięta kilka ostatnio odwołanych operacji. Możesz wybrać dowolną z nich klikając na przycisk ze strzałką w okolicy przycisku "Ponów" na pasku narzędzi.
- "TECHNIKALIA" - Jeśli nie ma żadnej operacji do przywrócenia, polecenie "Ponów" zostaje zastąpione poleceniem "Powtórz". Przeczytaj fragment pt. "Klawisz Powtórz" kilka akapitów dalej.


Klawisze z przedszkola: "Wytnij", "Skopiuj" i "Wklej".

Czynności wycinania, kopiowania i wstawiania omówione zostaną dokładniej w rozdziale 6. Trzy klawisze wykorzystywane do wykonywania tych czynności omówione zostały w tej części, jednakże do czasu przeczytania rozdziału 6, cały poniższy opis nie ma najmniejszego sensu. Te trzy klawisze znajdują się na poniższej liście:
- "Wytnij" [Ctrl+X]
- "Kopiuj" [Ctrl+C]
- "Wklej" [Ctrl+V]

I znowu. Kopiuj jako [Ctrl+C] mogę zrozumieć (pochodzi to od angielskiego słowa copy - kopiuj). A wytnij to [Ctrl+X]. Coś na kształt przekreślenia krzyżykiem - przekreśl i zniknie od razu z Twojego dokumentu. Lecz wstaw - tutaj sprawa jest trochę bardziej skomplikowana. Wstaw to [Ctrl+V]. To nijak do niego nie pasuje. Nie mówi niczego o samej operacji ani czego ona dotyczy. Nie ma nic wspólnego z jego pragnieniami ani marzeniami. Lecz klawisz [V] jest blisko swoich braci (sprawdź); w sąsiedztwie tych, o których czuje, że są mu bliscy i najbardziej podobni w całym Winwordowym świecie. Atmosfera koleżeństwa i braterstwa wynikająca z takiego ustawienia jest dla niego strasznie ważna w tym okresie życia i warta poniesienia kosztu niedopasowanej kombinacji klawiszy. Tak więc proszę, zaakceptuj to jak coś co być musi i pozwól żeby sam się nad tym zastanawiał.

Rysunek 3-2: Umiejscowienie przedszkolnych klawiszy. Rysunek przedstawia fragment klawiatury (lewą dolną część) z zaznaczeniem pięciu klawiszy: [Z] - wycofaj, [X] - wytnij, [C] - kopiuj, [V] - wklej oraz [Ctrl].

- Klawisze [Ctrl+Z] są także tutaj, wśród innych przedszkolnych klawiszy. Tak więc może kombinacja [Ctrl+V] nie jest mimo wszystko aż tak dziwaczna.

- Wszystkie kombinacje klawiszy "Wytnij", "Kopiuj" i "Wklej" (a także "Cofnij") mają swoje odpowiedniki wśród poleceń menu "Edycja".

- Gdy już się do nich przyzwyczaisz, będziesz z nich często korzystać, by zaoszczędzić na czasie.


Klawisz pomocy - "Pomoc".

Najbardziej poręcznym klawiszem jest niewątpliwie klawisz [F1] - klawisz wywołujący procedurę pomocy "Pomoc". A oto kilka pożytecznych rad, z których możesz skorzystać w chwilach ogarniającej Cię paniki:

- Jeśli w czasie wykonywania jakiejś czynności potrzebujesz pomocy dotyczącej tej właśnie czynności, wciśnij klawisz [F1], a pojawi się ekran pomocy wraz z opcjami dostępnymi dla danej czynności. Jeśli edytujesz tekst, wciśnięcie klawisza [F1] spowoduje pojawienie się okna zawierającego indeks haseł dostępnych w programie pomocy, z których to haseł możesz wybrać najbardziej Ciebie interesujące, a jeśli takowych brak, to marnujesz tylko cenny czas.

- Aby uzyskać pomoc kontekstową (bardzo piękne słowo), wciśnij klawisze [Shift+F1]. Wskaźnik myszy zamieni się na strzałkę połączoną ze znakiem zapytania. Wyceluj i strzelaj po pomoc!

- "PAMIĘTAJ" - Uruchamianie pomocy w programie WinWord oznacza w rzeczywistości uruchomienie w systemie Windows całkowicie odrębnego programu - "Windows Pomoc". Po skończeniu korzystania z systemu pomocy, musisz ten program wyłączyć. Możesz tego dokonać klikając dwukrotnie przycisk kontrolnego menu znajdujący się w lewym górnym narożniku okna programu "Pomoc", lub wybierając polecenie "Plik" a w nim "Koniec" z okna "Pomoc". Okno programu zostanie zamknięte.


Klawisz powtarzania.

Jest on rzeczywiście bardzo przydatny: klawisz [F4] w WinWordzie znany jako klawisz powtarzania (lub inaczej repetycji) i może naprawdę zaoszczędzić Ci masę czasu. Jeśli wykonasz jakieś polecenie programu WinWord, wciśniesz klawisz kursora lub jakiś klawisz alfanumeryczny, a następnie wciśniesz klawisz F4, polecenie to, przemieszczenie kursora lub pojawienie się znaku zostanie powtórzone. (Możesz także wybrać polecenie "Edycja Powtórz", lub wcisnąć [Ctrl+Y].) Przykładowo napisz w WinWordzie następujący tekst:

"Puk, puk.
Kto tam?
Ja?
Jaki ja?"

Wciśnij teraz klawisz [F4], a WinWord powtórnie wypisze kilka ostatnich wyrazów.

- Kombinacja klawiszy [Ctrl+Y], polecenie "Ponów" działa identycznie jak polecenie "Powtórz" - lecz tylko wtedy, gdy nie ma nic, co by można "Odtworzyć". Klawisz [F4] na mur służy do powtórek.

- Praktyczne wykorzystanie tego klawisza, to tworzenie formularzy. Wpisz wiązkę podkreśleń na ekranie - utworzyłeś puste linie - a następnie wciśnij klawisz [Enter]. Wciśnij kilkakrotnie klawisz [F4], a zobaczysz, że ekran zapełni się pustymi liniami.

- "WSKAZÓWKA" - Wciśnięcie klawisza [F4] powtarza nie tylko tekst, przydaje się bardzo, gdy chcesz wykonać kilka razy pod rząd takie samo polecenie, jak np. polecenie wyszukania i zastąpienia czegoś w tekście, wstawienia daty, wstawienia jakichś znaków specjalnych, czy w sposób bardzo intensywny formatowanie dokumentu.

- Jeśli wykorzystasz klawisz [F4] w połączeniu z klawiszem [Shift],[Shift+F4], WinWord wykona ponownie twoje ostatnie polecenie "Znajdź" lub "Idź do" (patrz rozdział 6, "Cudowna operacja - Odszukaj i Zastąp").

- Klawisz [F4] nie jest twoim jedynym dojściem do polecenia "Powtórz". Żyje ono także spokojnie w menu "Edycja", chociaż może zostać czasami zastąpione poleceniami takimi jak: "Powtórz Pisanie", "Powtórz Formatowanie" lub dowolną liczbą poleceń typu "Powtórz - cośtam".




Rozdział 4.


Usuwanie i niszczenie tekstu.


W tym rozdziale:
- Tryby pracy: "Wstaw" i "Nadpisz".
- Dwa podstawowe klawisze służące do usuwania: [Backspace] oraz [Delete].
- Testujemy zjawisko "Backspace-blip".
- Usuwanie wyrazu.
- Usuwanie wiersza tekstu.
- Usuwanie akapitów.
- Usuwanie dziwnych kształtów przez zaznaczanie.
- Przywrócenie usuniętego tekstu.

Żadna czynność nie napełni Cię takim uczuciem dzikiej satysfakcji, jakim może Cię napełnić usuwanie fragmentów tekstu - szczególnie jeśli edytujesz nie swój dokument. Oczywiście większość operacji niszczenia i usuwania zachodzących w edytorze WinWord to tylko nic nieznaczące drobiazgi: usuwasz niepotrzebne "e" z wyrazu "zieemniak", tu wycinasz słówko, tam wyrywasz zdanko. Jest to o wiele łatwiejsze niż wycieranie gumką na kartce. Ponieważ usuwasz tekst z ekranu, odbywa się to szybko i bezboleśnie poprzez elektroniczny eter. Żadnego zamieszania, żadnej potrzeby korzystania z korektora, a jeśli się rozmyślisz, możesz wcisnąć kombinację klawiszy [Ctrl+Z], skrót polecenia "Cofnij" (lub po prostu kliknąć narzędzie "Cofnij"), by przywrócić Twojemu tekstowi poprzedni blask i perfekcję.


Tryby pracy: "Wstaw" i "Nadpisz".

Klawisz [Insert] znajdujący się na klawiaturze steruje dwoma trybami pracy edytora WinWord. Standardowo, wpisany przez Ciebie znak zostanie wstawiony tuż przed migającym kursorem-wykałaczką. Nowy tekst wypycha podczas pisania stary, znajdujący się przed nim, na prawo oraz na dół. Taki sposób wprowadzania tekstu nazywa się pracą w "trybie wstawiania" (Insert).

Jeśli wciśniesz klawisz [Insert], wprowadzisz edytor w drugi, zupełnie inny rodzaj pracy - w "tryb nadpisywania". Litery "NAD" w prawej dolnej części paska stanu zmienią się ze zwykłych na pogrubione, wskazując nadpisywanie. Dowolny tekst, który teraz wpiszesz, zastąpi stary znajdujący się już na ekranie.

Jeśli wciśniesz powtórnie klawisz [Insert], napis "NAD" powróci do swojego zwykłego ziemisto-szarego koloru i znów znajdziesz się w trybie "Wstawiania".

- Na klawiaturze rozszerzonej o 101 klawiszach znajdują się dwa klawisze [Insert]. Symbol "Ins" pojawia się na klawiszu z numerem bloku klawiszy numerycznych oraz "Insert" na klawiszu położonym dokładnie na prawo od klawisza [Backspace]. Obydwa klawisze mają takie samo działanie.

- Jeśli piszesz w trybie "Wstawiania" (Insert), to nowe znaki pojawiają się dokładnie przed migającym klawiszem-wykałaczką. Następnie kursor przesuwa się w prawo do nowego położenia i oczekuje na następny znak.

- Skrót "NAD" na pasku stanu wskazuje, że pracujesz w trybie nadpisywania. Każdy nowy tekst, który wpiszesz, zapisze się na już istniejącym. Zwracam Ci na to uwagę, ponieważ czasami wystarczy jedno przypadkowe uderzenie łokciem w klawisz, by przełączyć edytor w ten tryb pracy akurat w najmniej potrzebnym momencie. Z tego powodu do dobrych nawyków komputerowych należy unikanie pisania łokciami. Lecz jeśli pisząc, stwierdzisz nagle ze zdziwieniem, że część Twojego tekstu wyparowała w jakiś tajemniczy sposób, to sprawdź na pasku stanu, czy nie jest włączony tryb nadpisywania.

- Najbezpieczniej jest pozostawić WinWorda w trybie wstawiania i nie przełączać go wcale. Jeśli chcesz wpisać jakiś tekst i równocześnie usunąć stary fragment, najlepiej będzie spokojnie napisać nowy kawałek w trybie wstawiania, a następnie ze stoickim spokojem usunąć niepotrzebny już fragment.


Dwa podstawowe klawisze służące do usuwania: [Backspace] oraz [Delete].

Aby usunąć z tekstu pojedynczy znak, możesz skorzystać z dwóch klawiszy:
- Klawisza [Delete]: Wciśnięcie tego klawisza spowoduje usunięcie znaku znajdującego się z prawej strony kursora-wykałaczki.
- Klawisza [Backspace]: Wciśnięcie tego klawisza usuwa znak położony z lewej strony kursora-wykałaczki.

"Daj spokój, stary. Bierz kaw | ałek. Smakuje jak prawdziwy kurczak."

W poprzednim wierszu kursor-wykałaczka pulsuje sobie pomiędzy literami "w" i "a" w wyrazie kawałek. Wciśnięcie klawisza [Backspace] spowoduje usunięcie litery "w", natomiast wciśnięcie klawisza [Del] usunie literę "a".

- Po usunięciu znaku, tekst znajdujący się po prawej stronie kursora lub poniżej zostanie dosunięty w taki sposób, by wypełnić powstałą lukę.

- Jeśli pracujesz w trybie nadpisywania, to usunięcie znaku klawiszem [Backspace] nie spowoduje dosunięcia tekstu w lewą stronę.

- Klawisz [Backspace] działa w podobny sposób jak klawisz [Backspace] z maszyny do pisania. Różnica polega na tym, że w przypadku WinWorda po wciśnięciu klawisza [Backspace] kursor cofa się o jeden znak i go usuwa, w maszynie oczywiście nie usuwa. (Prawdziwym odpowiednikiem klawisza [Backspace] z maszyny do pisania jest w WinWordzie klawisz [strzałka w lewo].)

- Możesz wcisnąć i trzymać wciśnięty klawisz [Backspace] lub [Delete]. Spowoduje to taśmowe usuwanie znaków. Aby powstrzymać szerzącą się destrukcję zwolnij wciśnięty klawisz.


Testujemy zjawisko "Backspace - blip".

Na sytuację, której WinWord nie lubi, reaguje dziecinnym "blip", które przypomina miły i łagodny dźwięk głośniczka twojego komputera. Czasami możesz usłyszeć taki "blip" jeśli wciśniesz klawisz [Backspace], by usunąć jakiś znak. Nic nie zostaje skasowane, a za każdym razem gdy wciskasz klawisz [Backspace] usilnie próbując usunąć znak, słyszysz tylko w odpowiedzi kolejne blip, blip, blip...

Takie "blipanie" jest to jeden ze sposobów, w jaki WinWord Cię ostrzega. Prawdopodobnie usiłujesz wytrwale usunąć jeden z ukrytych, tajemniczych znaków-kodów porozrzucanych w różnych miejscach dokumentu - kodów, które mają za zadanie zmianę sposobu formatowania akapitu lub coś jeszcze bardziej zawikłanego. Nie możesz ot tak sobie od niechcenia usunąć tych znaków za pomocą klawisza [Backspace].

- Jeśli rzeczywiście chcesz usunąć jeden z takich znaków, wciśnij klawisz strzałki w lewo, a następnie klawisz [Delete]. Żadnego "blipania".

- Jeśli w jakimś momencie chcesz usłyszeć "blipanie", wciśnij dwukrotnie klawisz [End]. Trzymaj wciśnięty klawisz [End], a usłyszysz prychanie WinWorda.

- "UWAGA" - Jeśli posiadasz kartę dźwiękową oraz dołączone do niej zewnętrzne głośniki współdziałające z Windows, to przez "blipanie" możesz zmoczyć portki ze strachu.

- Nie bądź zdziwiony obecnością w twoim dokumencie tajemniczych znaków. Umieściłeś je tam w momencie, gdy formatowałeś dokument.

- Jeśli chcesz przywrócić tekstowi poprzedni sposób formatowania wybierz polecenia "Edycja" a w nim "Cofnij" lub wciśnij klawisze [Ctrl+Z] (lub kliknij narzędzie "Cofnij").


Usuwanie wyrazu.

WinWord umożliwia Ci usunięcie za jednym ruchem całego wyrazu na jeden z dwóch opisanych poniżej sposobów:
- [Ctrl+Backspace] - Usuwa wyraz znajdujący się na lewo od kursora.
- [Ctrl+Del] - Usuwa wyraz znajdujący się na prawo od kursora.

Aby usunąć wyraz wykorzystując polecenie [Ctrl+Backspace], musisz ustawić kursor na ostatniej literze wyrazu. Wciśnij tylko kombinację klawiszy [Ctrl+Backspace] i wyraz przepadł, a kursor siedzi sobie spokojnie na samym końcu poprzedniego słowa lub na początku wiersza (jeśli skasowałeś pierwszy wyraz akapitu).

Aby wykasować wyraz wykorzystując polecenie [Ctrl+Delete], musisz ustawić kursor na pierwszej literze wyrazu. Wciśnij tylko kombinację klawiszy [Ctrl+Delete] i wyraz przepadł, a kursor siedzi sobie spokojnie na początku następnego wyrazu lub na końcu wiersza (jeśli skasowałeś ostatni wyraz akapitu).

- Jeśli kursor znajduje się gdzieś w środku wyrazu, klawisze [Ctrl+Backspace] kasują wszystko od położenia kursora do ostatniej litery poprzedniego wyrazu.

- Jeśli kursor znajduje się gdzieś w środku wyrazu, klawisze [Ctrl+ Delete] kasują wszystko od położenia kursora do pierwszej litery przedniego wyrazu.


Usuwanie wiersza tekstu.

WinWord nie posiada polecenia, za pomocą którego można skasować bezpośrednio z klawiatury cały wiersz tekstu (przynajmniej za pomocą jednego polecenia). Lecz korzystając z pomocy nieocenionej myszy, staje się to tylko sprawą jednego kliknięcia oraz naciśnięcia pojedynczego klawisza. Rób dokładnie to, co ja:

1. Przesuń wskaźnik myszy na obszar lewego marginesu. Wskaźnik zmieni się na strzałkę wskazującą z lewej strony na prawą. Powiał wiatr odmiany...
2. Umieść wskaźnik myszy na wysokości wiersza który chcesz usunąć.
3. Kliknij lewym przyciskiem myszy. Wiersz zostanie podświetlony (albo mówiąc inaczej wyróżniony lub "zaznaczony").
4. Wciśnij klawisz [Delete], a wyślesz dany wiersz w niebyt.

Jeśli wskaźnik myszy ma postać strzałki skierowanej na północny wschód możesz przeciągnąć go poprzez lewy margines i zaznaczyć tyle wierszy tekstu, ile tylko zechcesz. Wszystkie one zostaną usunięte jednym przyciśnięciem klawisza [Delete].


Usuwanie akapitów.

Aby zaznaczyć do zniszczenia cały akapit, ucałuj go znacząco w policzek i kliknij trzykrotnie bardzo szybko dowolny wyraz akapitu. Działanie to spowoduje podświetlenie całego akapitu. Teraz wystarczy tak jak poprzednio wcisnąć klawisz [Delete] lub [Backspace] - i proszę akapit zniknął.

Jeśli masz zamiłowanie do północno-wschodniego wskaźnika myszy, to przesuń go do obszaru lewego marginesu (w miejsce, gdzie zmienia się na północno-wschodni), a następnie kliknij myszą dwukrotnie. Akapit znajdujący się na prawo od myszy zostanie zaznaczony i jest gotowy do usunięcia.


Usuwanie dziwnych kształtów przez zaznaczanie.

WinWord może kasować znaki, wyrazy oraz wiersze tekstu niejako sam z siebie. Aby wykasować cokolwiek innego, zaznacz to jako jeden blok tekstu, a następnie usuń jednym cięciem.

Aby wykasować cały blok tekstu, postępuj jak poniżej:

1. Zaznacz blok. Blok może zostać podświetlony (zaznaczony) za pomocą myszy. Kliknij myszą na początku bloku, a następnie przeciągnij ją na koniec bloku. Chcąc wykonać to samo za pomocą klawiatury, przesuń kursor-wykałaczkę na początek bloku; następnie wciśnij klawisz [F8] i za pomocą klawiszy sterujących kursorem przesuń go na koniec bloku.
2. Wciśnij klawisz [Delete], aby usunąć cały podświetlony blok tekstu.

W rozdziale 6 znajdziesz więcej informacji na temat zaznaczania, podświetlania oraz innych zabaw z blokami tekstu.


Przywrócenie usuniętego tekstu.

Usunięcie tekstu może być dramatycznym przeżyciem, zwłaszcza dla początkujących użytkowników systemu Windows. Lecz edycja jest edycją i pomyłki się zdarzają. Jeśli chcesz przywrócić swój świeżo usunięty fragment tekstu, możesz skorzystać z polecenia "Cofnij" lub kombinacji [Ctrl+Z]. Cała scenka wygląda zazwyczaj następująco:

1. Panika! "Boże mój, skasowałem najlepszy kawałek jaki kiedykolwiek w życiu napisałem i już nigdy nie wymyślę nic równie błyskotliwego!".
2. Wciśnij klawisze [Ctrl+Z]. Zdarzało się to cały czas Hemingway'owi.

- Nie zapomnij nigdy o poleceniu "Cofnij" z menu "Edycja", tak mówiąc mimochodem - pierwsza pozycja. Jeśli nie możesz spamiętać kombinacji [Ctrl+Z] lub jeśli ciągle wciskasz omyłkowo nie te klawisze co potrzeba, wybierz po prostu polecenie "Edycja" a w nim "Cofnij" nie precyzując, co "Cofnij" (lub kliknij narzędzie "Cofnij").

- Skorzystanie z polecenia "Cofnij" może być skuteczniejsze, ponieważ "Cofnij" pamięta kilka ostatnich operacji, które przed chwilą zrobiłeś. Lecz nie ociągaj się! Jeśli coś usuniesz i chcesz żeby powróciło, wciśnij po prostu [Ctrl+Z], nie myśląc o niczym.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Alt klawiatura numeryczna Kurs dla opornych
Metody statystyczne dla opornych cz 2
Komputer dla opornych
logika dla opornych
Metody statystyczne dla opornych cz 1
dos dla opornych
MS word przydatne podpowiedzi
Jak zacząć oszczędzać Poradnik dla opornych Bankier

więcej podobnych podstron