Sekty w internecie. Jak nie dać się złapać w sieci.
ks. Andrzej Zwoliński




Zapis czatu z dnia 9 stycznia 2008 r.
z ks. prof. Andrzejem Zwolińskim

Sekty w internecie.

Jak nie dać się złapać w sieci.




Ks. prof. Andrzej Zwoliński, kapłan diecezji krakowskiej. Ur. 18 marca 1957 roku w Radwanowicach. Profesor doktor habilitowany teologii (katolicka nauka społeczna). Święcenia kapłańskie otrzymał 16.05.1982 w Krakowie z rąk ks. kard. F. Macharskiego. Obecnie kierownik Katedy Katolickiej Nauki Społecznej w PAT oraz dyrektor Wydawnictwa Naukowego PAT. Autor bardzo wielu publikacji zwartych i artykułów naukowych.

Ostatnio nakładem Wydawnictwa Salwator ukazała się książka: "W kierunku domu"


ks_Zwolinski: Witam i zapraszam do zadawania pytań

symphia: Witam księdza .... pytanie mam takie ..... jak polskie prawo definiuje pojęcie sekty ?

ks_Zwolinski: W Polskim prawie nie funkcjonuje pojęcie sekty. Prawo opisuje okoliczności destrukcji, ataku na dobro człowieka, na dobro kultury, na wolność obywateli. W konsekwencji na płaszczyźnie prawa można jedynie mówić o destrukcyjnych grupach.

Pan_Tadeusz: jak odróżnić sektę od prawdziwego kościoła?

ks_Zwolinski: Istotny jest element destrukcji przybierający najczęściej formę manipulacji. Ukrywa się prawdziwy cel na różne sposoby wykorzystując aktywność członków grupy.

Julianna: Co Kościół robi, aby je likwidować?

ks_Zwolinski: Kościół prowadzi działalności informacyjną. W dokumentach Kościołach nie ma wezwania do dialogu z sektami gdyż z założenia zawierają one element kłamstwa nie poszukują prawdy.

Baal_Szem: Czy należy obawiać się każdej jednej organizacji oferującej nam np zajęcia z Jogi za darmo, czy nie mogę traktować tego jak zabawy i dobrego sposobu na aktywność?

ks_Zwolinski: Nie każda oferta jogi musi być niebezpieczna bowiem często wynika ona z przedefiniowania pojęcia. Gdy jogę rozumiemy jedynie jako ćwiczenie gimnastyczne nie jest groźna lecz jednocześnie nie jest ona pełna, gdyż prawdziwa oferta jogi zakłada przyjęcie idei i filozofii Wschodu.

pirate: Czy jest księdzu znana ilość sekt internetowych w Polsce? Jak tak, to ile ich jest, i jak wygląda taka "internetowa sekta"

ks_Zwolinski: Statystyka wszystkich sekt jest niezwykle myląca, gdyż niektóre np. grupy Moona występują pod kilkunastoma nazwami. Tym bardziej w internecie oferty trudno powiązać z daną grupą sekciarską gdyż np. idee scjentologii mogą być obecne w zwykłych grach science-fiction.

Pan_Tadeusz: Czy Kościół Zielonoświątkowy to sekta?

ks_Zwolinski: Kościół Zielonoświątkowy nie jest sektą lecz niektóre z grup zielonoświątkowców (grupy pentacostalne) łatwo mogą się przerodzić np. pod wpływem lidera w grupę izolowaną i manipulowaną.

art: Jak się ustrzec przed trafieniem do sekt?

ks_Zwolinski: Najlepszą "obroną" jest świadomość tego kim się jest a więc silne poczucie własnej tożsamości ze Wspólnotą Wyznaniową. Można więc powiedzieć: broni nas nasza wiara podbudowana i pogłębiana.

t_bag: czy należenie do sekty jest grzechem?

ks_Zwolinski: Samo wejście w sektę jest odejściem od Kościoła czyli zdradą Prawdy. Chociaż niektóre z grup zezwalają na trwanie w wielu konfesjach (wyznaniach) to jednak w różny sposób atakują Kościół. Uczestnictwo w takiej grupie rodzi więc zagrożenie i stwarza sytuację udziału w złu.

julietta24: czy łatwo jest odejść z sekty , gdy staliśmy się jej ofiarami, czy możliwe jest odejście z sekty, w momencie gdy stwierdzimy, ze to nie dla nas

ks_Zwolinski: Zależy od grupy i rodzaju sekty oraz psychiki jednostki. Najczęściej jest to decyzja jednostki, która np. odkrywa oszustwo, czy też zrozumie popełnione zło.

ROTFL: czy adwentyści dnia siódmego są sektą?

ks_Zwolinski: Jest to grupa millenarystyczna, oczekująca tysiącletniego królestwa Chrystusa. Jest jednym z wyznań chrześcijańskich o silnym wpływie na psychikę ludzi - uczestników wspólnoty. Objawienia White są niezwykle sugestywne. Trudno jednak do tego typu organizacji przyporządkować pojęcie grupa destrukcyjna jak np. w przypadku satanistów.

wenuska: a chciałam się zapytać czy wyznawcy Kabały to sekta?

ks_Zwolinski: W szerokim pojęciu sekty - tak, gdyż są to ludzie odłączeni zarówno od judaizmu - kabała jest propozycją magii żydowskiej, jak i chrześcijaństwa. Jednak nie muszą oni tworzyć struktur typowych dla sekty. Można więc ich nazwać uczestnikami pewnego PRZEKONANIA.

Odnowiciel: Drogi Księże! Czy kurs Silvy niesie za sobą jakieś treści kolidujące z nauczaniem KK

ks_Zwolinski: Nie jest to atak na naukę Kościoła a problem polega na specyficznym, nienaukowym i irracjonalnym rozumieniu człowieka. Psychika człowieka bowiem nie jest plasteliną, którą można dowolnie urabiać - a to obiecuje Silva.

Leyla: Jak nie dać się złapać np. w sieci? Przecież w gruncie rzeczy każdy może podać się za osobę duchowną.

ks_Zwolinski: To prawda - tzw. "przebieraniec" i uzurpator może pojawić się wszędzie. Dawniej obroną był tzw. sensus fidei - zmysł wiary, intuicja wynikająca z chrześcijańskiego życia. Najlepszą obroną jest wspólnota, w której możemy zadać pytanie, podzielić się wątpliwościami, otrzymać umocnienie.

Pan_Tadeusz: Nie zgodzę się ze najlepszą obroną jest wspólnota, wspólnota sama z siebie nie jest źródłem Prawdy!

ks_Zwolinski: Wspólnota nie jest źródłem Prawdy lecz jej strażnikiem. Dla wierzącego Prawdą jest Chrystus, a wspólnota wspomaga w wierności Prawdzie.

kitowiec: A propos lidera to czy instytucje Tadeusza Rydzyka można uznać za sektę?

ks_Zwolinski: Gdyby znane było oszustwo i manipulacja względem słuchaczy - to tak. Lecz pomimo różnych oskarżeń i charyzmatycznego charakteru Dyrektora, entuzjazmu słuchaczy - trudno o znalezienie wspólnego mianownika. Każdy z słuchaczy w każdej chwili może wyłączyć radio.

wiara_czyni_cuda: Jaka jest najgroźniejsza sekta w Polsce i dlaczego?

ks_Zwolinski: Wszystkie odmiany sekt satanistycznych - np. Kościół Lucyfera. Gdyż zakłada najbardziej radykalną destrukcję np. morderstwo. Tak też podkreślono w raportach na temat bezpieczeństwa Państwa.

pytalska: Czy Kościół Katolicki jest narazony w jakikolwiek sposób na zwiedzenie? Czy KRK moze zbładzic , czy jest to mozliwe?

ks_Zwolinski: Teoretycznie tak, lecz wiara w zapewnienie Jezusa o asystencji Ducha Świętego przy Urzędzie Nauczycielskim Kościoła uspakaja nas. Nie znaczy to iż działania poszczególnych liderów np. kapłanów nie mogą doprowadzić do powstania sekty. Przykładem może być polska sekta mariawitów.

Jovana: czy scjentolodzy w internecie w Polsce działają na dużą skale? W jaki sposób werbują?

ks_Zwolinski: Strony internetowe trudno przeliczać na statystyczne wielkości. Wystarczy jeden adres, aby wciągnąć dużą grupę odbiorców. Przykładem może być trudno obliczalny wpływ filmu: "Mission Impossible", a cóż dopiero mówić o wpływie stronic internetowych propagujących np. gry magiczne z udziałem thetana - elementu doktryny scjentologów.

Baal_Szem: Czy nie jest tak ze Koscioł potraktuje wspolnotę żyjącą wedle zasad wczesnej gminy chrześcijańskiej jako sektę?

ks_Zwolinski: W sensie ścisłym sekta może mieć postać wspólnoty odłączającej się od całości (łac. Seco, are tzn. odciąć) gdy grupa odcina się od Kościoła, który ma zapewnienie asystencji Ducha Świętego traci dobro, które jest w Kościele tworząc nową rzeczywistość nazywaną klasycznie sektą, chociaż nie nosi w sobie niszczycielskich tendencji względem uczestników wspólnoty. Jest wówczas bardziej wynikiem różnorodności poszukiwań pełnej realizacji ideałów Ewangelii niż agresji.

ROTFL: czy można zostać zbawionym w sekcie takiej jak np. Świadkowie Jehowy?

ks_Zwolinski: Kościół nigdy o nikim nie powiedział że jest potępiony, zakładając iż bardzo subiektywne jest ocenienie własnej sytuacji przed Bogiem. Żyjąc wg własnego sumienia nawet ludzie niewierzący mają szansę zbawienia.

Monia20: czy uczestnictwo w rekolekcjach zorganizowanych przez sektę jeśli jest się w katolickiej wspólnocie NE bez świadomości jest grzechem? Miałam taki przypadek znalazłam rekolekcje i cześć z mojej wspólnoty na nie pojechała i okazało się, że głosili takie nauki że okazało się że to sekta

ks_Zwolinski: Grzech zachodzi wówczas jeśli jest pełna dobrowolność i świadomość. Taką sytuację można potraktować na przyszłość jako przestrogę. Dla innych zaś jest to przypomnienie o konieczności rozeznania duchowego wspólnoty do której wchodzimy.

Joda: w grupach pielgrzymkowych nie brakuje sekciarzy... co Ksiądz na to?

ks_Zwolinski: Słuszna uwaga. Jak wiele innych okazji pielgrzymka jest wykorzystywana przez sekty dla celów agitacyjnych. Podobnie każde inne zgromadzenie ludzi, w tym odpusty parafialne, rekolekcje wakacyjne, rajdy, wypoczynek, miejsce codziennej pracy, itp...

Leyla: Jak najłatwiej poznać po danej osobie, że należy lud działa w sekcie?

ks_Zwolinski: Nie ma cech indywidualnych, które przybiera jednostka wchodząc w sektę. Niekiedy może się jednak oznaczać szczególnym napięciem, fanatyzmem, nadmierną gestykulacją, brakiem otwartości na dialog i dyskusję, z symbolami wpiętymi w ubranie, tatuażem, proponowaną lekturą. Jednak żadna z tych oznak nie może definiować nam rozmówcy gdyż może być przypadkową.

Baal_Szem: Co jeśli się świadomie i za pieniądze werbowało do sekty czy będzie problem z rozgrzeszeniem takiej osoby?

ks_Zwolinski: Świadome i wynagradzane finansowo okłamywanie ludzi jest grzechem. Rozgrzeszenie jednak dostępne jest dla każdego grzesznika, który spełnia wszystkie warunki powrotu do dobra (5 warunków dobrej spowiedzi).

wiara_czyni_cuda: Jaki stosunek ma Kościół do enneagramu. Czy enneagram jest szkodliwy?

ks_Zwolinski: Kościół o wielu propozycjach duchowych milczy. Są przypadki, że model enneagramu był wykorzystywany także dla celów formacyjnych w duchowości chrześcijańskiej. Koncepcja człowieka bowiem i modele są jedynie instrumentem dla budowania konkretnych działań zmierzających w kierunku dobra. Wykorzystanie manipulacyjne byłoby sekciarskim.

maciekk7: czy istnieje coś takiego jak sekta chrzescijańska?

ks_Zwolinski: Oczywiście. W historii każda grupa odłączająca się od Kościoła była tak nazywana. Niektóre były nawet bardzo destrukcyjne. Przykładem może być samobójcza sekta Świątynia Zagłady Jonesa, która zasłynęła z masowego samobójstwa w Gujanie francuskiej w latach 70-tych.

Mariusz28: Dlaczego Świadkowie Jehowy są sektą?

ks_Zwolinski: Bowiem w ich doktrynie jest duży ładunek nienawiści wobec np. katolików. Za destrukcyjny także uważa się zakaz transfuzji krwi oraz siłę destrukcyjną względem rodziny gdy jeden z małżonków zostaje Świadkiem Jehowy.

Jovana: jakie sekty "panują" w internecie?

ks_Zwolinski: Istotnymi są sekty ufologiczne - głoszące kontakt z kosmitami np. polski Antrovis ale także np. satanistyczna Świątynia Seta czy kult New Age fascynujące się neopogaństwem np. Woodoo, Santeria, Kondable czy Macumba. Fascynacja cyberprzestrzenią wiąże się z możliwością tworzenia alternatywnych światów, które stają się przestrzenią zamieszkania i celem duchowej wędrówki członków komputerowych sekt np. uczestnicy sieciowych gier MOO wykorzystują internet jako sposób bycia między dwoma światami z nowym językiem komunikacji, obcowanie z "czystymi ideami", przekazanymi "Wszędzie i z niewiarygodną szybkością". Według nich sieć jest "czystą przestrzenią duchową".

ROTFL: czy problem sekt jest poważny w Polsce? Na jaką skalę działają sekty? Jak się przed nimi bronić?

ks_Zwolinski: Statystycznie jest to problem marginalny. Około 1% Polaków w jakiś sposób czasowo, krócej lub dłużej było w sekcie. Lecz wpływy ich są nie do przecenienia. Przykładem może być wpływ grup Wschodnich (buddyzm, hinduizm), których jest bardzo niewiele, a przecież w 2000 roku wg badań zleconych z Brukseli w reinkarnację wierzyło w Polsce 32,5% młodzieży i dzieci, więcej niż w Japonii (29,5%)

klaraa: czy Kościół Katolicki jednomyślnie wypowiada się o homeopatii?? pytam ponieważ wielu Duchownych nie widzi w tej "metodzie leczenia" nic złego?

ks_Zwolinski: Nie ma oświadczeń Kościoła o homeopatii. Jest oświadczenie Światowej Organizacji Zdrowia, która zleciła laboratoryjne badania środków homeopatycznych w 2003 roku w medycznym piśmie Lancet opublikowano wyniki badań: może być to jedynie środek placebo, oddziałujący psychicznie lecz nie działający w żaden sposób leczniczo.
Dlaczego więc homeopatia jest w aptekach? Bo Polskie prawo farmaceutyczne zezwala na rozprowadzanie w aptekach środków nie mających znaczenia terapeutycznego. Obecność więc tych środków w aptekach potwierdza ich niemoc lekarską. Służa zaś przede wszystkim prywatnym farmaceutom jako środek zysku.

maciekk7: a czy kulty starosłowiańskie które argumentują swoje poglądy "powrotem do korzeni" są sektami?

ks_Zwolinski: Kult jest specyficznym zjawiskiem, gdyż nie zawiera elementu oderwania się od rodzimej wiary. Odrodzenie pogaństwa w postaci np. Rodzimego Kościoła Polskiego czy Polskiego Kościoła Słowiańskiego - atakują katolicyzm jako siłę która kiedyś odrzuciła pogaństwo. Najczęściej te grupy nie wymuszają odejścia od Kościoła lecz wychowują do uznania alternatywnego "boga" np. Światowida.

kolka: Która sekta jest największa w Polsce?? Najwięcej osób zwerbowała?

ks_Zwolinski: Statystycznie największą są Świadkowie Jehowy ok. 120 tys. wyznawców.

kolka: Jak Ksiądz sadzi, czy sekty nazywają nasza religie sekta?

ks_Zwolinski: Nie, Kościół jest traktowany jako religia podobnie jak Islam, Buddyzm, Taoizm, Hinduizm. Chrześcijanie byli sektą dla Judaizmu gdyż Jezus "odłączył się" od religii mojżeszowej.

Metik: Mam takie pytanie czy w XXI wieku "internetu" młodzież szukając Boga w internecie wiarę katolicką może postrzegać jako sektę starszych pań?

ks_Zwolinski: W kulturze współczesnej każda opinia wydaje się być możliwa. W socjologii określa się to zjawisko kulturą idiotów, czyli, że każda reakcja jest możliwa nawet tego typu.

ofil: Czy Kościół w końcu uważa WOŚP i J. Owsiaka za sektę czy nie?

ks_Zwolinski: Kościół nie zajmuje oficjalnego stanowiska wobec dzieł społecznych. Poszczególni wierzący mogą wypracować sobie własne zdanie i opinie, a nawet się różnić od niektórych biskupów. Bo to nie jest depozyt wiary, lecz aktualny, zmieniający się i rozwijający pogląd.

ofil: Ateiz nie jest sektą, więc czego jest tak nagminnie potępiany?

ks_Zwolinski: Ateizm jest "odmianą wiary", gdyż bez dowodów i argumentów przyjmuje za prawdę coś, co nie jest w stanie potwierdzić. "Dogmaty ateizmu" są zaprzeczeniem wiary chrześcijańskiej stąd umieszczają swoich wyznawców na krańcowo różnych biegunach.

aarrttt: Czym się różni Kościół Polsko-katolicki od rzymskokatolickiego.? Czy to też jest sekta?

ks_Zwolinski: Kościół polsko-katolicki powstał w wyniku schizmy (odłączenia się) katolików polskich w USA od jedności z Kościołem rzymskim (papieskim). Niewiele się różni od Kościoła rzymskiego, jedynie nieuznawaniem prymatu papieża i kwestię celibatu. Nie jest sektą, czego dowodem jest prowadzenie ścicłego dialogu ekumenicznego.

ofil: Wg słownika, pod hasłem sekta, można znaleźć opisy, które świetnie pasują do KK. Czym się różni KK od sekty, oprócz tego, że KK Jest na legalna i ma przywileje państwa?

ks_Zwolinski: To prowokacyjne pytanie jest bardzo interesujące a sprowadza się do stwierdzenia różnicy między sektą a religią. Istotą jest manipulacyjna intencja sekty, jej destrukcja i agresja (siła niszczycielska). Teoretyczne jest możliwe, że pojedynczy człowiek w ramach Kościoła może działać sekciarsko nadużywając swej władzy duchowej, manipulując bliskimi i twierdząc, że taka jest wola Kościoła np. mąż wobec swojej żony i dzieci. Przywileje społeczne typu podatkowego czy cłowego nie są dostępne tylko Kościołowi Katolickiemu, lecz wszystkim grupom wyznaniowym legalnie zarejestrowanym w Polsce (jest ich ok. 150)

Metik: Czy są w Polsce rejony, miasta w których jest największe zagrożenie ze strony ludzi werbujących do sekt?

ks_Zwolinski: Są to głównie rejony wielkomiejskie gdyż łatwiej w nich ukryć pewne grupy i propagować swoją ofertę wyznaniową w ogromie różnych innych ofert. Społeczności lokalne zintegrowane są bardziej odporne na działanie obcych idei i grup.

Metik: Jak ks_ uważa czy odejście ludzi od Kościoła od sekty jest tylko problemem danej osoby czy również duchownych i KK?

ks_Zwolinski: Jest problemem wszystkich wierzących gdyż świadczy o słabości całej wspólnoty, braku właściwej troski o poszczególnych ludzi zbyt małej więzi i braku liderów zafascynowanych Ewangelią. Każde odejście jest rachunkiem sumienia dla wierzących i prowokuje do pytań o zasadnicze problemy Wspólnoty. Wyrazem tego jest dokument Watykański na temat sekt 1997.
Dziękuję wszystkim za spotkanie i ciekawe pytania. Jest ich jeszcze sporo - na nie wszystko jednak wystarcza czasu.
Z Bogiem!