PLAN MARKETINGOWY ZDOBYCIA UDZIAŁU W RYNKU FIRMY PRODUKCYJNO-USŁUGOWEJ „OGRODNIK” S.C.
Diagnoza sytuacji przedsiębiorstwa.
Charakterystyka firmy, produktu.
Rynek, klienci, konkurencja.
Analiza SWOT
Identyfikacja celów
Strategia osiągania celów
Strategia produktu
Strategia ceny
Strategia promocji
Strategia dystrybucji
Środki potrzebne do realizacji celów
Środki materiałowe
Kadry
Środki finansowo - kapitałowe
Kontrola planu marketingowego i powrót do diagnozy
Diagnoza sytuacji przedsiębiorstwa
1.1. Charakterystyka firmy, produktu
Krótki opis przedsiębiorstwa, stan prawny
Siedziba i sklep firmy produkcyjno - usługowej „Ogrodnik” S.C. położone jest w granicach administracyjnych miasta Tarnowa przy ul. Nowodąbrowskiej 211. Posiada również pola uprawne o areale 5,5 ha przy ul. Krzyskiej 20.
Firma została założona jako spółka cywilna w 1995r. w Tarnowie. Spółka działa na podstawie Kodeksu Handlowego. Spółka została wpisana do Rejestru Handlowego prowadzonego przez Wydział Gospodarczy Sądu Rejonowego w Tarnowie. Składa się z dwóch właścicieli oraz wysoko wykwalifikowanej kadry kierowniczej.
Obecnie firma zajmuje się uprawą warzyw: ogórków, kapusty i pomidorów, z czego ogórki i kapusta sprzedawane są w stanie zakwaszonym, natomiast pomidory sprzedawane są w stanie surowym. Są one sprzedawane w różnych porach roku. Cechuje go wielostronność działalności: produkcja, sprzedaż, dystrybucja.
Produkty są najlepszej jakości, konkurencyjne cenowo z innymi na rynku. W tym celu została uruchomiona linia technologiczna do pakownia ogórków i kapusty. Produkty są konserwowane i pakowane zgodnie z zapotrzebowaniem konsumentów (na podstawie badań rynku). Zob. wyniki ankiety, zał. nr 1,2.
Produkty są uatrakcyjniane recepturą wiejską.
W przedsiębiorstwie została przeprowadzona reorganizacja, zakupiono linię technologiczną kwaszenia i paczkowania kapusty i ogórków, sadzarka do rozsady, samochód dostawczy, deszczownica przenośna.
Budynek gospodarczy został zaadoptowany do przygotowania produktów warzywnych do handlu.
Firma jest podłączona do wodociągu miejskiego, jest w pełni zelektryfikowane, podłączone do miejskiej sieci kanalizacyjnej z centralną oczyszczalnią. W przypadku wystąpienia długotrwałej suszy jest możliwość wykorzystania wody z naturalnego cieku wodnego.
Produkt
Do tej pory warzywa i owoce do przetwórni owocowo - warzywnej były sprowadzane z rejonu Sandomierza, a w szczególności pomidory gruntowe, ogórki i kapusta. W chwili obecnej firma „Ogrodnik” zamierza rozpocząć własną produkcję warzyw w celu zmniejszenia kosztów oraz pełniejszego wykorzystania własnego potencjału produkcyjnego.
Analizowane przedsiębiorstwo posiada powierzchnię 5,5 ha użytków rolnych: 2,5 ha są to gleby klasy II, 3 ha - gleby klasy III. Grunty firmy położone są na terenie równinnym, łatwe do uprawy. Grunty znajdują się w pobliżu zabudowań gospodarczych z dobrymi drogami dojazdowymi. Wszystkie drogi komunikacyjne z rynkiem zaopatrzenia i zbytu są w dobrym stanie.
Ze względu na bliskość rynku zbytu, warzywa będą sprzedawane bezpośrednio po zerwaniu.
W przypadku kapusty kiszonej produkt został uatrakcyjniony dodatkiem przypraw: liść laurowy, kminek, marchewka.
Kwaszony ogórek w folii typu korniszon - wyeliminuje ogórki wyrośnięte z pustymi komorami nasiennymi.
Ogórki z dodatkami podnoszącymi jakość są sporządzane w oparciu o tradycyjną wiejską recepturę.
W porównaniu z konkurencją - opakowanie estetyczne, według wzoru opracowanego przez plastyka z adresem producenta.
Powszechnie w handlu spotyka się opakowanie szklane, co podraża koszt produktów. Opakowania foliowe są tańsze. Wybrane zostały te, które ulegają biodegeneracji.
W przypadku kapusty i ogórków, gdy wystąpią nadwyżki produkcyjne, konserwuje się je poprzez kwaszenie.
Lokal do kiszenia, jak i do pakowania dostosowany jest do wymogów SANEPID.
Firma posiada warunki klimatyczne bardzo sprzyjające uprawie warzyw - rejon Tarnowa jest pod wpływem klimatu Kotliny Sandomierskiej:
- długość okresu wegetacji - około 220 dni
- ostatnie przymrozki wiosenne - około 10 - 15.V
- pierwsze przymrozki jesienne - około 20.IX
- średnia roczna opadów - 800 - 900 mm
- długotrwałość okrywy śnieżnej - około 90 dni
- gospodarstwo położone jest w pasie gradowym.
Co najważniejsze nasze produkty nie zawierają środków konserwujących, uprawiane są na naturalnym nawozie.
1.2. Rynek, klienci, konkurenci
Rynek na terenie miasta Tarnowa. Miasto stanowi chłonny rynek zbytu dla produktów warzywnych i ogrodniczych.
Naszymi klientami są:
Przetwórnia Owocowo - Warzywna „Fructona” w Tarnowie ul. Droga do huty 5
70% ogórków świeżych - 50q
30% kapusty - 120q
dostarczane są w ramach wieloletniej umowy kontrakcyjnej;
Zakłady zbiorowego żywienia
Zespół Szkół Mechanicznych w Tarnowie ul. Elektryczna
Zespół Szkół Gastronomicznych w Tarnowie ul. Bema - sprzedaje się 10% surowca kapusty;
Giełda Owocowo - Warzywna w Tarnowie
sprzedaż 50% ogórków kiszonych
sprzedaż 140q kapusty kiszonej
sieć sklepów „Lux” oraz sklep firmowy „Ogrodnik” na terenie miasta Tarnowa
pozostała część produktów
Przewaga nad konkurencją polega na tym, że:
zawarto wieloletnie umowy w Przetwórni Owocowo - Warzywnej „Fructona” w Tarnowie
konkurencję stanowią producenci z rejonu Sandomierza - zwiększone koszty transportu produktów
produkty są sprzedawane na Giełdzie Owocowo - Warzywnej odległej o 1,5 km
Konkurenci:
TarSmak - producent kiszonej kapusty, sałatek warzywnych i owocowych. Posiada 15% udziału w rynku województwa małopolskiego
Polan - producent ogórków kiszonych, przecierów pomidorowych, papryki konserwowej. Posiada kapitał zagraniczny. Udział w rynku szacuje się na 18%
Krakus - producent ogórków konserwowych, groszków, przecierów. Posiada 30% udziału w rynku, nowoczesną bazą i technologią produkcyjną.
Ogród warzywny - producent ogórków kiszonych i konserwowych, kapusty kiszonej. Udział w rynku 12%.
Udział w rynku województwa małopolskiego
Analiza SWOT
Szanse:
|
Zagrożenia:
|
Mocne strony:
- własna sieć sprzedaży |
Słabe strony:
|
Identyfikacja celów firmy „ Ogrodnik”
Cele firmy:
Krótkookresowe - do 2001 roku powiększenie udziału w rynku o 3 punkty procentowe, a do 2002 o 4 punkty procentowe.
Średniookresowe - umocnienie wizerunku firmy i każdego z jej produktów, utrzymanie dotychczasowych rynków, powiększenie udziału w rynku o 6 punktów procentowych do 31 grudnia 2005r.
Długookresowe - po roku 2005 utrzymanie dotychczasowych rynków, zwiększenie udziału rynku o cztery punkty procentowe.
Strategia osiągania celów
Strategia produktu
Nasze produkty pochodzą z ekologicznie czystych terenów. Nasze warzywa uprawiane są wyłącznie na naturalnych nawozach (obornik).
Podczas zakwaszania nie dodaje się środków konserwujących. W celu osiągnięcia wysokiej jakości produktów, warzywa co dwa miesiące poddawane są badaniom przez Sanepid.
Produkt umieszczamy w specjalnie opracowanych do tego celu opakowaniach foliowych, które są estetyczne, tańsze od szklanych, ulegają biodegradacji.
Na kolorowej etykiecie sporządzonej przez fachowca plastyka umieszczone są m.in. informacje o:
Nazwie producenta
Nazwie produktu
Składzie produktu, itp.
W przyszłości planujemy sprzedaż warzyw w większych opakowaniach
(nie tak jak dotychczas 0,5 kg) 1kg.
Strategia polega na poszerzaniu asortymentu o nowe produkty (np. sałatki warzywne, przecier pomidorowy), stopniowe wycofywanie się ze współpracy z dostawcami warzyw z Sandomierza, aż do całkowitego usamodzielnienia się w produkcji.
Planuje się również poszerzenie upraw warzyw o 1,5ha, co umożliwi uprawę 1ha kapusty głowiastej i 0,5ha pomidorów gruntowych karłowych-samokończących z końcem 2000 roku.
Plan sprzedaży warzyw
Czas |
Rozmiar sprzedaży |
Do 2001 |
5 ton |
Do 2002 |
7 ton |
2002-2005 |
25 ton |
|
60 ton |
3.2. Strategia ceny
Firma w celu przejęcia części rynku decyduje się na sprzedawanie swoich produktów po cenach niższych od konkurentów, dzięki temu podejmujemy próbę wejścia na nowy rynek (Dolny Śląsk).
Strategia promocji
Firma stosuje promocje w celu umocnienia wizerunku firmy i produktów. Ma to umożliwić wejście na nowe rynki i ich zdobycie.
Strategia promocji zawiera:
Public relations:
sponsoring zawodów sportowych i imprez charytatywnych
uczestnictwo w targach i wystawach
upowszechnienie marki
Reklama:
reklama ukazująca się w lokalnej prasie („Temi”)
w radiu lokalnym „Maks”
outdoor
Promocja sprzedaży:
przy zamówieniach hurtowych powyżej 50 kg i dla stałych klientów oferujemy zniżkę 5%
dla klientów kupujących większą ilość asortymentu produktów - kalendarze firmowe, długopisy, breloczki itp.
Degustacja ogórków kiszonych, sałatki warzywne w naszych sklepach.
Strategia promocji poszerzona jest o reklamę w prasie specjalistycznej („Nowa Wieś”).
Strategia dystrybucji
Nasi klienci zostali wymienieni w rozdziale 1.2. Do klientów docierają nasi dostawcy poprzez bezpośrednie kanały dystrybucji.
Dla zakwaszania ogórków i kapusty zakupujemy przyprawy, nasiona oraz sadzonki od Centrali Ogrodniczo - Rolniczej „Planta” w Tarnowie, z którą mamy podpisaną umowę.
Następnie już gotowe produkty rozwożą nasi pracownicy do punktów sprzedaży wymienionych w rozdziale 1.2.
Środki potrzebne do realizacji celów
Środki materiałowe
Podstawowym środkiem do produkcji są warzywa krajowe, pozyskiwane z własnej uprawy. Nasza produkcja ukierunkowana jest na jakość.
Firma posiada następujące środki materiałowe:
budynki:
budynek siedziby firmy znajdujący się przy ul. Nowodąbrowskiej 211 o powierzchni 40 m2 (budynek jest własnością firmy)
sklep firmowy przy budynku siedziby firmy o powierzchni 25m2 (własność firmy)
5 garaży przeznaczonych na przechowanie ciągnika typu C-33 oraz 4 samochodów dostawczych „Lublin”, „Ford Transit”
2 magazyny hurtowe (o powierzchni 1300m2 oraz 300m2), które są dzierżawione.
Firma posiada pole uprawne o areale 5,5 ha przy ul. Krzyskiej 20.
Ciągnik posiada odpowiedni osprzęt potrzebny do prac polowych:
przyczepa
pług 2-skibowy
bronę posiewną
bronę uprawną
kultywator
glebogryzarkę
Firma również podjęła współpracę z agencją reklamową „Alelier” w Tarnowie. Przygotowuje ona: plakaty, ulotki reklamowe, długopisy i inne gadżety.
Kadry
Firma posiada:
dwóch właścicieli: Józef Balcerek i Stanisław Anioł. Józef Balcerek posiada wykształcenie wyższe ogrodniczo - rolnicze, natomiast Stanisław Anioł posiada wykształcenie wyższe ekonomiczne. Józef Balcerek odpowiedzialny jest za całokształt pracy związanej z produkcją, a Stanisław Anioł reprezentuje firmę na zewnątrz i podejmuje decyzje strategiczne.
dyrektor ds. marketingu: Adam Czadowy posiada wykształcenie wyższe ekonomiczne. Zajmuje się reklamą i promocją produktów oraz dystrybucją.
główna księgowa: Alfreda Tkaczyk posiada wykształcenie wyższe bankowe. Zajmuje się finansami przedsiębiorstwa.
Pracownicy fizyczni: 18 osób z wykształceniem zawodowym oraz średnim zatrudnieni są przy pracach polowych i obsługujących linie technologiczne oraz 8 osób obsługujących maszyny oraz zajmujących się dostawą produktów do miejsc sprzedaży.
Kadra jest wysoko kwalifikowana. Z końcem grudnia 1999r. w firmie zatrudnionych było 30 osób, z czego w okresie szczytowych prac do firmy przyjmowani są praktykanci z ZSOR i ZSMR w Tarnowie w ramach umowy zawartej z Dyrekcjami Szkół.
Środki finansowo - kapitałowe
Firma dysponuje środkami własnymi z czego planuje pozyskać środki z zaciągniętego kredytu w Banku Gospodarki Żywnościowej w Tarnowie pod budowę szklarni. Również dzięki środkom uzyskanym ze sprzedaży warzyw, firmę było stać na zakup pola pod uprawę oraz budynek (siedzibę firmy) oraz sklep firmowy. Budynki oraz garaże znajdujące się przy ul. Krzyskiej firma musiała wydzierżawić.
Planowane inwestycje:
utworzenie trzech filii firmy w woj. małopolskim
zakup gruntu pod szklarnie 1 ha, a 1,5 ha pod uprawę
zakup dwóch samochodów dostawczych marki „Ford Transit”
zakup dwóch ciągników z osprzętem renowacje budynków
zakup 3 komputerów.
Finansowanie inwestycji ze środków własnych to 30%, pozostałe 70% to kredyt bankowy.
Kontrola planu marketingowego i powrót do diagnozy
W kontroli istotnym elementem tworzenia systemu kontroli jest ustalenie częstotliwości pomiaru poszczególnych wielkości i przekazywania wyników na odpowiednie szczeble zarządzania.
Firma produkcyjno - usługowa „Ogrodnik” skorzystała z Kompleksowej Karty Kontroli zawierającej efektywność rynkową.
Zawiera ona:
udział w rynku - mierzony jest w procentach co miesiąc
zysk z każdego klienta - zaczyna się od zadowolenia klienta i przekłada się na jego utrzymanie i pozyskanie nowych klientów
zadowolenie klienta - poziom zadowolenia klienta badany jest poprzez przeprowadzanie ankiet co kwartał, które są rozdawane w sklepach prowadzących sprzedaż naszych produktów
Załącznik nr 1 A N K I E T A
Płeć
a) męska b) żeńska
Wiek
a) 20 - 30 l b) 31 - 40 lat c) 41 - 50 lat d) 50 i więcej
Stan cywilny
a) żonaty b) kawaler c) panna d) mężatka
Czy lubi Pan/Pani gotować?
a) tak b) nie
Które z podanych warzyw używa Pan/Pani najczęściej w kuchni?
a) pomidor b) kapusta kwaszona c) ogórki
d) pory e) selery f) ogórki kwaszone
g) kapusta h) grzyby marynowane i) papryka konserw.
Czy sposób opakowania produktu, np. kapusty kwaszonej jest dla Pana/Pani obojętny, czy też życzy Pan/Pani sobie:
opakowanie szklane wielokrotnego użytku
opakowanie z folii polietylenowej jednorazowego użytku
opakowanie z tworzyw sztucznych wielokrotnego użytku
opakowanie papierowe
Jednorazowo dla sporządzania surówki warzywnej, np. dla 4-osobowej rodziny kupuje Pan/Pani opakowanie zawierające
a) 0,3 kg kapusty kwaszonej b) 0,5 kapusty kwaszonej
c) 1,0 kg kapusty kwaszonej d) 0,7 kg kapusty kwaszonej
w ocenie jakości produktów kwaszonych zwraca Pan/Pani szczególną uwagę na:
a) barwę b) czystość c) smak
d) ilość i rodzaj dodatków e) ogólne wrażenie
Czy obecną podaż na rynku miasta Tarnowa kapusty i ogórków w stanie świeżym i kwaszonym uważa Pan/Pani za wystarczającą pod względem ilości i jakości?
a) tak b) nie
Jak ocenia Pan/Pani swoją sytuację materialną
a) bardzo dobra b) dobra c) zła
Czy jest Pan/Pani zadowolona(y) z naszych produktów?
a) tak b) nie
Załącznik nr 2
Analiza wyników
ANKIETY
Ankietę przeprowadzono dnia 12 listopada 1999 roku na terenie miasta Tarnowa, rozdając losowo ankietę 150 osobom, które dokonały zakupów w sklepach warzywnych, w których są rozprowadzane nasze warzywa.
Większość ankietowanych stanowiły kobiety - 90%, 70% z nich było mężatkami prowadzącymi kuchnie domowe, 10% stanowili mężczyźni zaopatrujący rodzinę w produkty spożywcze.
Wiek ankietowanych wahał się od 20 - 50 lat.
Analizując odpowiedzi potencjalnych klientów można wyciągnąć następujące wnioski:
Klienci zamożni gustują w gotowych produktach warzywnych, droższych i smakowo wyszukanych, np. grzyby (10% ankietowanych). Średnio usytuowani są zainteresowani tanimi kwaszonkami i warzywami świeżymi (90% ankietowanych).
90% badanych klientów opowiada się za lekkimi jednorazowymi opakowaniami.
Masa pakowanego towaru winna odpowiadać możliwości jednorazowego zużycia i powinna wynosić:
0,5 kg (60% badanych)
0,3 kg (5% badanych)
1 kg (35% badanych)
Według ankietowanych o jakości produktu decyduje:
czystość, smak, barwa - 70% ankietowanych
ilość i rodzaj dodatków oraz ogólne wrażenie - 305 ankietowanych
Stopniowe wprowadzanie nowych receptur do zakwaszania, urozmaicenie oferty zainteresowałoby 40% klientów.
Podaż produktu badanego zaspokaja potrzeby rynku tarnowskiego w 70%. 30% zostaje do wypełnienia naszym produktem.
80% ankieterów odpowiedziało, że są zadowoleni z produktów „Zdrowego ogórka”, natomiast 20% odpowiedziało, że nie jest zadowolone z naszych produktów.