Losy idei podmiotowości zmian, fazy. 1. podmiotowość sakralna: sacrum - Bóg → sekularyzacja - zeświecczenie sacrum bez wpływu na idee. 2. podmiotowość sił natury, zmiany są determinowane przez naturę → humanizacja 3. podmiotowość wielkich jednostek. Postęp zależy od tego czy pojawi się wielka jednostka, sposób indywidualistyczny, jednostki charyzmatyczne → socjalizacja 4. podmiotowość organizmu społecznego. Idee zakładające immanentność zmiany, siła sprawcza zmian tkwi w społeczeństwie, gdyby nie ulegało zmianom nie miałoby racji bytu → ponowna humanizacja 5. podmiotowość indywidualności - reprezentantów społecznych. Podmiotami jednostki, jako reprezentanci społeczni, wytwory społeczeństwa → ponowna socjalizacja 6. podmiotowość ról społecznych. Pozycje i role umiejscowione w strukturze, organizatorskie, władcze → demokratyzacja. 7. podmiotowość zwykłych ludzi. Dominują idee, codzienne działania, czy hamuje, czy przyśpiesza zmiany. Zmiany rewolucyjne dokonywane są przez większe grupy, nie przez jednostki. Socjologia zajmowała się głównie tym co stałe i niezmienne, w miarę rozwoju zmiana stała się przedmiotem zainteresowania socjologów. Motorem zmian jest obszar cywilizacji. Socjologia nauka o zmianach społecznych. Wg. Sztompki i Baumana podział Comte'a na statykę i dynamikę jest grzechem pierworodnym socjologii. Nie było to odzwierciedlenie realnego społeczeństwa. Wg. Sztompki są zmiany, które w efekcie doprowadzają do przemian, ale są taki, które prowadzą do reprodukcji społeczeństwa, stabilności. Są to rutynowe, codzienne działania podtrzymujące system społeczny. Każde społeczeństwo funkcjonuje na bazie 4 struktur: 1. struktura interakcyjna - działanie i wpływ ludzi na siebie, rodzaje kontaktów, decyzje dotyczące kontaktów międzyludzkich. Jakie zmiany mogą zachodzić w strukturze, nowe kontakty, 2. struktura interesów - powiązanie pomiędzy zależnymi od siebie interesami, szanse życiowe. Czynniki wpływające na reprodukcje tej struktury: wykorzystywanie własnych przywilejów, narzucanie własnej woli, słuchanie poleceń, rozkazów. Jakie zmiany mogą zachodzić w strukturze: bogacenie lub zubożenie ludzi, tym samym reprezentują inne interesy. 3. struktura normatywna - układ zazębiających się norm, wartości i sankcji obecnych w każdym społeczeństwie, najwięcej norm w systemie obyczajowym. Czynniki wpływające na reprodukcję tej struktury: realizujemy normy, a jeśli nie realizujemy - sankcje. Jakie zmiany mogą zachodzić w tej strukturze: normy zanikają pojawiają się nowe. 4. struktura idealna - powiązania między funkcjonującymi w społeczeństwie ideami: koncepcje religijne, ideologie polityczne, przesądy, stereotypy. Czynniki wpływające na reprodukcje tej struktury: nauka idei, nabywanie stereotypów, podświadome przekazywanie, plotki, jakie zmiany mogą zachodzić w strukturze: nowe ideologie, religie, nowa wiedza o świecie. |