Sprawozdanie z ćwiczenia C-11
| 
 Borys Piotr 
 | 
 Zespół nr 18 
 | 
| Wydział Inżynieria Lądowa | Ocena z przygotowania: | 
| Poniedziałek 11-14 | Ocena ze sprawozdania: | 
| Data : 27.11.1995r. | Zaliczenie: | 
| Prowadzący: p. Skulska | Podpis: | 
Temat: Pomiar długości fali świetlnej za pomocą siatki dyfrakcyjnej i spektrometru.
Cel ćwiczenia:
Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodą pomiaru nieznanej długości fali świetlnej za pomocą siatki dyfrakcyjnej oraz zbadanie poprawności opisu zjawiska interferencji przy pomocy falowej teorii światła. Należy także wyznaczyć zdolność rozdzielczą i stałą siatki użytej w doświadczeniu.
Opis ćwiczenia:
Oświetlając siatkę dyfrakcyjną światłem o znanej długości fali wyznaczamy stałą siatki. Na podstawie jej znajomości wyznaczamy długości fal wysyłanych przez lampę neonową. W przypadku światła sodowego obserwujemy dla którego rzędu widma widoczny jest dublet sodowy.
Opracowanie wyników:
Stałą siatki wyznaczyliśmy w oparciu o wzór:
 
 
gdzie:
d - stała siatki
m - obserwowany rząd widma

 - kąt ugięcia

 - długość fali.
Zmierzyliśmy kąty ugięcia pierwszego rzędu po lewej i prawej stronie od rzędu zerowego. W celu zminimalizowania błędu obliczyliśmy średnią z obu pomiarów.
| rząd I (m=1) | lewa strona | prawa strona | 
| 
kąt  | 
12 | 
12 | 
Wartość średnia 
 = 12
34'
2'
Ze względu na fakt, że żółty prążek składa się z dwóch linii o długościach 
 i 
do obliczenia d wzięliśmy wartość średnią 
 
Wyliczona stała siatki wynosi: d =(2708,5
7,1)nm 
Znając stałą siatki oraz kąty ugięcia mogliśmy wyznaczyć długości fal emitowanych przez lampę neonową (
):
| kolor | kąt | długość fali [nm] | wartość tablicowa [nm] | 
| żółty | 
12 | 
594,7  | 560-600 | 
| pomarańczowy | 
13 | 
609,3  | 600-640 | 
| pomarańczowy | 
13 | 
616,9  | 600-640 | 
| pomarańczowy | 
13 | 
632,3  | 600-640 | 
| czerwony | 
13 | 
639,9  | 640-800 | 
| czerwony | 
13 | 
653,7  | 640-800 | 
Zdolność rozdzielczą obliczyliśmy ze wzoru:

gdzie:

 -  dana długość fali

 - różnica długości fal dubletu
Aby linie dubletu (
= 589,6 nm i 
=589,0 nm) były rozróżnialne zdolność rozdzielcza siatki wyznaczona musi znajdować się w przedziale: 
R= (981,7-982,7)
Znając R możemy obliczyć ilość szczelin korzystając z następującego wzoru:

gdzie:
N - ilość szczelin
Wyznaczona ilość szczelin wynosi: N=491
Dyskusja błędów:
W ćwiczeniu uwzględniliśmy tylko błędy systematyczne wynikające z niedokładności użytych przyrządów pomiarowych. Główną ich przyczyną była niedokładność odczytu kąta:

   (2' - niedokładność odczytu kąta + 2' - szerokość szczeliny i szerokość prążków) 
Błąd względny wyznaczenia stałej siatki liczyliśmy metodą pochodnej logarytmicznej:
  
po zlogarytmowaniu otrzymujemy:

Błąd wyznaczenia długości fali neonu wyliczyliśmy tą samą metodą:

po zlogarytmowaniu:

Wnioski:
1. W ćwiczeniu wyznaczyliśmy długości poszczególnych fal widma neonu. Porównując otrzymane wartości z wartościami tablicowymi stwierdzamy ich zgodność w granicach błędu. Na tej podstawie wnioskujemy słuszność użytej metody pomiaru długości fal za pomocą siatki dyfrakcyjnej oraz poprawność zastosowanych w niej wzorów.
2. Wyznaczyliśmy także parametry użytej siatki dyfrakcyjnej:
- zdolność rozdzielcza R = (981,7 - 982,7)
- stałą siatki d = (2708,5
7,1)nm
- ilość szczelin N = 491
3. Użyte przyrządy pozwoliły jedynie na zaobserwowanie rzędu w którym widoczny jest dublet, lecz nie pozwoliły na zmierzenie kątów ugięcia poszczególnych fal sodu. Dublet był obserwowalny w drugim rzędzie.