Rynek wewnętrzny, jednolity rynek, jednolity rynek europejski (ang. internal market, single market, single European market), zwany także jednolitym rynkiem wewnętrznym. Jest to obszar obejmujący terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej, nie podzielony w praktyce wewnętrznymi granicami, na którym realizuje się tzw. cztery wolności (swobody): swobodę przepływu towarów, osób, usług i kapitału. Jego zewnętrznym celem jest wzrost konkurencyjności UE.

Do powstania jednolitego rynku wewnętrznego przyczyniło się postanowienie Jednolitego Aktu Europejskiego oraz Traktatu o Unii Europejskiej, a jego niewątpliwymi sukcesami są: zliberalizowanie obrotu kapitałowego i finansowego oraz stopniowe rozszerzanie polityki wspólnotowej na dziedziny do niedawna nie objęte jeszcze wspólnymi regulacjami (energia, transport). Przed doprowadzeniem do jednolitego rynku musiały zostać usunięte przede wszystkim bariery: administracyjne (kontrole osób i towarów na granicach przedłużające czas transportu), techniczne (zróżnicowane standardy, normy i przepisy poszczególnych państw dotyczące towarów, usług i kapitału) oraz fiskalne (rożne systemy podatkowe).

Raport Cecchiniego, dokument przygotowany na zlecenie Komisji Europejskiej przez grupę ekspertów pod przewodnictwem włoskiego ekonomisty Paolo Cecchiniego, opublikowany w 1988. Zawierał on ocenę strat, jakie mogłyby mieć miejsce w wyniku niewprowadzenia rynku wewnętrznego, ewentualnie, jakie mogłyby być zyski spowodowane zrealizowaniem tej koncepcji. Według raportu zyski z urzeczywistnienia wspólnego rynku to głównie wzrost PKB o 5 punktów procentowych i stworzenie co najmniej 2 milionów nowych miejsc pracy. Jak się okazało, były to prognozy zgodne z rzeczywistością. Raport ten znany jest także pod nazwą: „koszty »nie-Europy«”.

W październiku 1996 roku Komisja opracowała raport analizujący efekty wdrażania programu rynku wewnętrznego w latach 1987-1993. Według szacunków Komisji w okresie tym nastąpił wzrost PKB o 1,1-1,5%, wzrost inwestycji o 2,7% oraz utworzenie 300-900 tys. dodatkowych miejsc pracy. Do niewątpliwie pozytywnych aspektów można zaliczyć m.in. spadek inflacji, wzrost konkurencji, intensyfikację handlu wewnętrznego i zagranicznych inwestycji bezpośrednich, strukturalne zmiany rynkowe uwarunkowane fuzjami firm.

Koszty i korzyści pojawinia się polskich firm na rynku wewnętrznym:

Otwarcie na zagraniczną konkurencję również tych sektorów

gospodarki polskiej, które dotychczas były przed nią chronione

(telekomunikacja, usługi bankowe i ubezpieczeniowe, transport

lotniczy); w sytuacji ich słabości finansowej i braku restrukturyzacji

może to doprowadzić do wyparcia z rynku przynajmniej części z

nich przez zagranicznych konkurentów.

• Włączenie Polski do międzynarodowych sieci (networking), co pozytywnie wpłynie na konkurencyjność polskich firm usługowych.

• Poprawę warunków dostępu polskich przedsiębiorstw usługowych do rynku usług UE (np. eksportu usług budowlanych) oraz możliwość zdyskontowania przewagi polskich firm w zakresie wciąż niższych kosztów pracy, także w zakresie usług profesjonalnych.

• Dla polskich przedsiębiorców niezwykle istotny jest również fakt, że zwiększona konkurencja skutkuje zazwyczaj obniżeniem cen i podwyższeniem wymogów, jakie muszą spełnić usługodawcy (co ma wpływ na wysokość kosztów działalności); oznacza to zmianę warunków nabywania usług przez ich odbiorców.

Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej w szczególności małe i średnie przedsiębiorstwa będą narażone na takie zagrożenia, jak: zwiększona konkurencja, koszty wprowadzania nowych norm jakościowych, większy zakres regulacji prawnych itp. Nie wszystkim firmom sektora MSP uda się wykorzystać nowe możliwości. Zostaną te, które będą potrafiły odnaleźć swoje miejsce na Jednolitym Rynku Europejskim i stworzyć efektywną strategię przetrwania i rozwoju w nowym otoczeniu. Akcesja z jednej strony spowoduje zaostrzenie konkurencji, co może budzić obawy polskich przedsiębiorców. Z drugiej jednak strony integracja z UE otwiera przed sektorem MSP i polską gospodarką nowe możliwości rozwoju.

---