STRUKTURA ORGANIZACYJNA PRZEDSIĘBIORSTWA
S.O. to budowa wewn. całości zorganizowanej, czyli rozmieszczenie elementów składowych tej całości, oraz ogół relacji zachodzących między nimi
Stanowisko Organizacyjne to formalnie określony zbiór obowiązków, uprawnień i odpo-
wiedzialności oraz więzi organizacyjnych łączących to stanowisko z innymi stanowiskami
Podstawową funkcją S.O. jest jej funkcja regulacyjna
Czynniki strukturotwórcze
STRATEGIA
DYWERSYFIKACJA
Rozszerzenie dotychczasowego programu produkcji o produkty podobne lub zupełnie nowe
PENETRACJA
Zdobywanie nowych rynków zbytu
WŁĄCZENIE FAZ PRZED
I POPRODUKCYJNYCH
Czynniki zewnętrzne
OTOCZENIE EKONOMICZNE
np. zasady funkcjonowania gosp.,
sytuacje na rynkach pracy,
dobór i usługi zasobów
CZYNNIKI WEWNĘTRZNE
TECHNOLOGIA
WIELKOŚĆ ORGANIZACJI
KULTURA ORGANIZACYJNA INSTYTUCJI
UMIEJĘTNOŚCI
KIEROWNIKÓW
ORAZ PRACOWNIKÓW
OTOCZENIE PRAWNE
np. kodeks handlowy,
kodeks cywilny
OTOCZENIE SPOŁECZNO-KULTUROWE
np. System norm i wartości zarządu
Formy struktur organizacyjnych
KRYTERIUM FUNKJONALNE
(wg wyodrębnionych obszarów działań)
STRUKTURA LINIOWA
Jej istotą jest zagwarantowanie zasady jedności kierownictwa (każdy pracownik ma bezpośre-dnio nad sobą tylko jednego przełożonego).
Liniowa droga przesyłania pole-ceń, informacji
Zalety:
Wiadomy jest zakres i odp.
każdego stanu organizacyjnego
Szybkość podejmowania
decyzji
Poczucie pewności u przeł.
i podwładnych.
Wady:
Pomijanie zasady specjalizacji
Mała elastyczność (dominacja więzi hierarchicznych)
Nadmierna centralizacja ⇒
przeciążenie naczelnego kier.
Zalety:
Fachowość podejmowanych
decyzji
Zwiększenie elastyczności
organizacji
Skrócenie dróg przesyłania
informacji
Wady:
Nakładanie się i krzyżowanie
uprawnień decyzyjnych oraz
odpowiedzialności
Poczucie niepewności i niesta-bilności u przełożonych i pod-
władnych
Częste sytuacje konfliktowe
Wielokrotne podporządkowanie pra-cowników kierownikom odpowiada-jącym za wąski obszar działań
(tylko w nim wydają polecenia).
ZASADA SPECJALIZACJI PRACY KIER.
STRUKTURA FUNKCJONALNA
Zalety:
Jasny zakres uprawnień
i odpowiedzialności
Fachowe przygotowanie
procesu decyzyjnego
Szybkość podejmowania
decyzji
Wady:
Sztab wiedza, linia władza
⇒ konflikty
Niebezpieczeństwo niedocenia-nia lub przeceniania rad sztabu
przez linię
Sztab ma władzę wynikającą z
wiedzy, a nie ponosi konse-
kwencji ⇒ może wyst. w roli
„szarej eminencji”
Zasada jedności kierownictwa + zasada specjalizacji czynności kierowniczych.
Hierarchicznie powiązane komórki
liniowe uzupełniane funkcjonalnymi
sztabami
STRUKTURA LINIOWO-
SZTABOWA