Środowisko wychowawcze składa się z środowiska naturalnego, rodzina i grupy rówieśnicze, oraz środowiska intencjonalne, czyli szkoła internat kościół ośrodki szkolno wychowawcze.
Kierunki działalności opiekuńczej szkoły - można rozpatrywać w trzesz układach odniesienia, ze względu na fakt, iż wszelkie zagrożenia dla życia, rozwoju biologicznego i wychowania dziecka mogą tkwić:
W samym dziecku do szkoły przychodzą różne dzieci, z defektami zarówno fizycznymi jak i psychicznymi. Zadaniem szkoły jest tworzenie integracyjnych grup oraz pielęgnowanie jakichkolwiek nieprawidłowości w rozwoju. W tym celu w szkołach tworzy się gabinety pedagoga, psychologa, higienistki oraz lekarskie.
W rodzinie - dziecko wyrasta w rodzinie, która jest dla niego ostoją i wzorem. Jeżeli jednak jest to rodzina o pewnych zaburzeniach i funkcjonalnych i strukturalnych, wtedy prawidłowy rozwój dziecka jest zagrożony. W tym przypadku rola szkoły polega na rozpoznaniu problemu rodziny, w jakiej żyje dziecko oraz niesienie pomocy w jego rozwiązaniu.
W środowisku - oprócz rodziny i szkoły srokowsko jest bardzo ważne w rozwoju i kształtowaniu osobowości dziecka. Grupa rówieśnicze, podwórko, plac zabaw to w miejscu, w którym dziecko przebywa. Szkoła powinna pomoc dziecku w dokonaniu wyboru określonych wartości tzn. w doborze przyjaciół, miejsca i formy zabawy oraz zapobiegać w miarę możliwości wszelkim patologiom.
Kierunki działalności opiekuńczej współczesnej szkoły:
W odniesieniu do dziecka
- zapewnieni bezpieczeństwa osobistego w szkole i drodze do szkoły
- ochrona zdrowia dziecka
- niesienie pierwszej pomocy
- zapewnienie realizacji obowiązku szkolnego (wyrównywanie opóźnien w nauce
- zaspakajanie potrzeb biologicznych
- zaspakajanie podstawowych potrzeb biologicznych
- organizowanie czasu dzieciom wolnego zapewnienie właściwych styczności z wartościami kulturowymi ograniczenie styczności z zjawiskami patologicznymi
W odniesieniu do środowiska zamieszkania:
- Inspirowanie urządzeń rekreacyjnych i kulturalno - oświatowych w rejonie szkoły
- podnoszenie poziomu kultury pedagogicznej społeczności lokalnej
- organizowanie wolnego czasu lokalnej społeczności
- zwalczenie negatywnych zjawisk, aspołecznych zachowań oraz wszelkiej patologii
W odniesieniu do rodziny dziecka:
- udzielanie materialnej pomocy rodzinie w miarę możliwości finansowych szkoły
- udzielanie pomocy w rozwiązywaniu trudności wychowawczych w rodzinie (złe warunki rodzinne dziecka, sytuacja materialna, układ stosunków rodzinnych, stopień odpowiedzialności rodziców)
- podnoszenie kultury pedagogicznej rodziców
- organizowanie życia społeczno - kulturalnego rodziców
Wykaz instytucji w środowisku lokalnymry
Straż miejska - wejscie do szkoły pomoc szkole w swoim zakresie obowiązków
Policja
Służba zdrowia
Sąd rodzinny kuratorzy ds. nieletnich
Ośrodek pomocy rodzinie
Poradnia psychologiczno - pedagogiczna
Organizacje pozarządowe, stowarzyszenia itp. Itd.
Przykładowe cele i zadanie możliwe do podęcia w ramach współdziałania nauczyciela ze środowiskiem:
Rozwijanie zamiłowań i zainteresowań dzieci służą temu celowi różnie ogniska pracy domy kultury
Stała pomoc dzieciom w przygotowaniu lekcji oraz organizacja czasu wolnego, świetlice środowiskowe, osiedlowe, ogniska
Organizowanie pracy z dziećmi w określonych deficytach rozwojowych, wszelkiego typu poradnie gabinety
Organizacja opieki prawnej nad dzieckiem zagrożonym wychowawczo oraz zapobieganie przestępczości, sądownictwo, kuratorzy policja
Wzajemna pomoc w postaci doradztwa specjaliści eksperci i rzeczoznawcy
Przybliżenie kultury
Tworzenie warunków do prowadzenia zajęć z dziećmi na terenie instytucji, lekcje w muzeum, teatrze
Współpraca z instytucjami opiekuńczymi
Współdziałanie z samorządami lokalnymi
Pomoc materialna szkole (placówce, pozyskiwania sponsorów)
Wzajemnie udostępnianie bazy do różnych form zajęć z dziećmi czy dorosłymi