1) Dokumentacja medyczna w analizie epidemiologicznej

Podstawowe źródła informacji wykorzystywane w analizie epidemiologicznej w zakresie zdrowia

- dane o stanie sanitarno-epidemiologicznym, ekonomicznym populacji, liczbie bezrobotnych

- dane o strukturze demograficznej populacji

- dane z masowych badań przesiewowych i poprzesiewowych

- dane pozyskiwane z badań opisowych i analitycznych

- dane z rejestrów chorób ze szczególnym uwzględnieniem chorób stanowiących istotne zagrożenia zdrowotne (rejestry ch. ukł. krażenia; nowotworów złośliwych; urazów i wypadków; chorób przenoszonych drogą płciową; ch. Zakaźnych wieku dziecięcego; ch zawodowych z uwzględnieniem narażenia na stanowisku pracy)

- dane o absencji chorobowej z analizą przyczyn

- dane z kart zgonów

- dane ze statystyki szpitalnej i lecznictwa otwartego

- dane z realizacji szczepien ochronnych zgodnie z PSO w odniesieniu do szczepień ochronnych obowiązkowych jak i zalecanych

- dane pozyskiwane z monitoringu zakażeń szpitalnych

- dane o liczbie hospitalizowanych z analizą przyczyn hospitalizacji

- dane o liczbie chorób szczególnie niebezpiecznych i wysoce niebezpiecznych szerzących się droga pandemii

- dane o zachorowaniach szerzących się droga pandemii

- dane pozyskiwane z GUS i WUS

- dane o współczynnikach przyrostu naturalnego

- dane o negatywnych i pozytywnych miernikach zdrowia

- dane o liczbie otwartych/zamkniętych zakładów zdrowotnych, liczbie osób przygotowanych do prowadzenia zajęć z promocji zdrowia

- dane o liczbie lekarzy; stomatologów; farmaceutów i innego persolnelu medycznego średniego i podstawowego
- dane pozyskiwane z krajowych ośrodków referencyjnych do spraw określonych jednostek chorobowych
- dane z wykonawstwa badań do celów sanitarno-epidemiologicznych

2) Mierniki oceny stanu zdrowia ludności
3) Metody badań epidemiologicznych

Badania opisowe - określają częstość występowania i rozmiary danych zdarzeń zdrowotnych w badaniach tych dokonujemy analizy cech dotyczących:

- osób KTO? - czyli jednostek wchodzących w skład badanej populacji (kto uległ zjawisku zdrowotnemu)
- miejsca GDZIE? - miejsce występowania danych zdarzeń zdrowotnych

- czasu KIEDY? - czasu trwania spostrzeganych zjawisk
- stopień oddziaływań czynników środowiskowych W JAKIM STOPNIU? - czy te czynniki mają wpływ

W badaniach tych wysuwamy hipotezy etiologiczne dotyczące występowania określonych zjawisk zdrowotnych a domniemanych czynników narażenia zdrowia lub życia.

Badania analityczne - podstawowa czynność- weryfikacja hipotez etiologicznych wysuniętych w badaniu opisowym. Istotą badań analitycznych jest obecność 2 grup oraz 2 kierunków badań.

Dwie grupy:

- grupa badana - jest to grupa osób poddanych działaniu danej cechy lub narażonych na działanie danego czynnika bądz czynników

- grupa kontrolna - grupa osób nie poddana działaniu danej cechy bądż nie narażonych na działanie danego czynnika bądz czynników

Dwa kierunki:

- retrospektywne - dotyczące przeszłości gdyż analizę prowadzimy od skutku do przyczyny

- prospektywne - dotyczą przyszłości od przyczyny do skutku

4) Badania przesiewowe:

Warunki uzasadniające wykonywanie badań przesiewowych:

- naturalna historia choroby jest dokładnie poznana

- choroba stanowi istotny problem zdrowotny w społeczeństwie

- występują wczesne objawy chorobowe

- wykrywanie wczesnych stadiów chorobowych przy pomocy prostych testów diagnostycznych jest rzetelne i powtarzalne

- istnieje możliwość weryfikacji wczesnych metod diagnostycznych i wyników badań diagnostycznych wczesnych stadiów chorobowych

- wykonywanie badań przesiewowych jest akceptowane przez badanych i pozbawione ryzyka powikłań

- ustalono zasady kogo należy zaliczyć do grupy chorych spośród badanych

- istnieją skuteczne metody leczenia wczesnych stadiów chorobowych

- wykorzystywanie badan przesiewowych jest ekonomicznie uzasadnione i możliwe do pokrycia z budżetu służby zdrowia

Badania przesiewowe są to masowe, celowane badania w danej populacji na obecność określonej cechy np. nowotwory, choroby niedokrwienne serca. Badania te wykorzystujemy przy pomocy prostych testów diagnostycznych, dzielących daną populację na 2 gr.:
1) Grupy z ujemnym wynikiem testu, która w miarę potrzeb po określonym czasie może być poddana badaniu tym samym testem

2) Grupy z pozytywnym wynikiem testu która poddana jest dalszej specjalistycznej diagnostyce, konsultacją lekarskim w celu potwierdzenia/wykluczenia wyniku pierwotnego testu diagnostycznego.

Celem wykonania badań przesiewowych jest wykrycie choroby w jak najwcześniejszym stadium tzn. stadium przedklinicznym aby nie dopuścić do pełnoobjawowej postaci choroby, która jest trudniejsza do leczenia lub na granicy ratowania życia. Oczekiwanym efektem jest zmniejszenie wymieralności bądź chorobowości wśród osób poddanych tym badaniom.

Parametrami testu diagnostycznego jest:

- czułość jest to zdolność testu do wykrywania jak największego procentu wyników prawdziwie dodatnich przy jak najmniejszym odsetku wyników fałszywie ujemnych.
Zdolność testu do sklasyfikowania osób chorych.

- swoistość- zdolność testu do wykazania jak największego odsetka wyników prawdziwie ujemnych przy jak najmniejszym odsetku wyników fałszywie dodatnich. Zdolność testu do wykluczenia choroby czyli wykluczenia osób zdrowych.

---