Dr inż. Andrzej Szymański pok 542 (WBMiZ) tel. [phone] email: [e-mail]

Związki trudno rozpuszczalne

Uwagi ogólne:

• Jeżeli przy wzorze substancji nie ma indeksu to reagent jest w stanie ciekłym

• Jeżeli jest po reagencie znak ↓ to reagent jest w stanie stałym

• Jeżeli jest po reagencie znak ↑ to reagent jest w stanie gazowym

• Reakcje wytrącania i rozpuszczania osadów przebiegają w niejednorodnych układach faza stała - faza ciekła

• Współistnienie faz w układzie ułatwia rozdzielanie mieszanin

Stężenie - wielkość fizykochemiczna nie mająca atrybutów parametru stanu, bo nie liczona na podstawie zachowania się substancji, a jedynie na podstawie ,,parametrów zewnętrznych” czyli znanej ilości substancji jaka uległa rozpuszczeniu i objętości lub masy r-r lub rozpuszczalnika

Aktywność - parametr stanu, czyli wielkość fizykochemiczna obliczana na podstawie rzeczywistego zachowania się substancji w roztworze (z uwzględnieniem wszelkich oddziaływań) można zatem powiedzieć, że jest to efektywne stężenie substancji w roztworze

Aktywność (a) i stężenie (c) są połączone zależnością
jest współczynnikiem aktywności

Współczynnik aktywności (
) jest swego rodzaju współczynnikiem korekcyjnym, uwzględniającym wszelkie odstępstwa w zachowaniu się substancji w r-r rzeczywistych, w stosunku do warunków idealnych, w których nie ma jakichkolwiek oddziaływań substancji rozpuszczanej z cząsteczkami rozpuszczalnika

Aktywność fazy stałej i gazów pod ciśnieniem atmosferycznym wynosi 1

Stężeniowa stała równowagi dla reakcji

Wynosi:

Pamiętać należy:

• Warunki normalne 1 atm. ciśn. 0^oC

• Warunki standardowe 1 atm. ciśn. 25^oC

Woda to rozpuszczalnik silnie polarny (stała dielektryczna
)

Polarne cząsteczki wody hydratują rozpuszczaną w niej cząsteczkę soli nieorganicznej powodując jej dysocjacje na jony

Związki organiczne zazwyczaj rozpuszczają się tylko w formie cząsteczkowej

Dla związków trudno rozpuszczalnych w wodzie energia sieciowa jest wyższa od energii hydratacji jonów w r-r. Dla związków dobrze rozp. w wodzie ma miejsce odwrotna zależność.

Np.

Rozpuszczanie jodków litowców maleje w kierunku LiI→CsI

Rozpuszczanie fluorków litowców rośnie w kierunku LiF→CsF

Rozpuszczanie się w wodzie związków nieorganicznych

1. Rozpuszczanie się w formie molekularnej z jednoczesną hydratacją

2. Dysocjacja hydratowanej cząsteczki na jony

Schemat:

Można go uprościć:

Dla tej reakcji

Pamiętając, że aktywność fazy stałej jest równa 1 czyli
powyższy wzór przyjmuje postać:

gdzie Ir jest iloczynem rozpuszczalności

Chemia ogólna i nieorganiczna wykład dr inż. Andrzej Szymański 01.12.2009r.