Zilinek 21-24(6) TAK 3STR


21. Ogólna charakterystyka dziedzin wychowania / wychowanie moralne:

Rozumienie wychowania moralnego - pojęcie to używa się zamiennie z nazwami wychowania do wartości i wychowania etycznego, pomimo różnych ich zabarwień znaczeniowych. I tak, wychowanie do wartości kojarzy się przeważnie z zapoznawaniem wychowanków z powszechnie znanymi wartościami i umożliwianiem praktycznej ich realizacji; wychowanie etyczne z przekazywaniem wiedzy z zakresu etyki i budzeniem refleksji nad postępowaniem moralnym; wychowanie moralne zaś ze wzmożonym wywieraniem wpływu na zachowania i postawy zgodne z uznawaną moralnością.

Nazwy te jednak, w tym zwłaszcza wychowanie moralne, pozostają w bliskiej łączności z wychowaniem religijnym, laickim i prorodzinnym, a w niemałym stopniu również z wychowaniem ideowym, obywatelskim, umysłowym i zdrowotnym czy fizycznym. Wychowanie to uczy występowania w obronie powszechnie uznawanej moralności, czyli ogółu obowiązujących norm i wartości moralnych, w tym zwłaszcza wartości uniwersalnych i ponadczasowych, a także pewnych wzorów i ideałów moralnych.

Wychowanie moralne ma na celu w szczególności rozwój moralny dzieci i młodzieży, w tym zwłaszcza przekazywanie im wiedzy o problemach moralnych i rozwijanie umiejętności rozpoznawania tego, co złe, niegodziwe czy wręcz nikczemne z moralnego punktu widzenia. Uczy wrażliwości i gotowości do postępowania moralnego.

Istnieje wychowanie moralne w dwojakim znaczeniu:

a) w znaczeniu opisowym (neutralnym)

b) w znaczeniu oceniającym (normatywnym)

Ad a) Zmierza do zapoznania zwłaszcza młodzieży z różnymi sposobami postępowania moralnego, bez sugerowania jednoznacznej ich oceny. Dużą wagę przywiązuje się do rozwijania w nich świadomości moralnej, czyli rozumienia przez nich różnych problemów moralnych, doskonalenia ich umiejętności racjonalnego uzasadniania akceptowanych norm, zasad, itp. Od nauczycieli (także wychowawców i rodziców) wymaga się nieujawniania własnego stanowiska, zwłaszcza wobec kontrowersyjnych problemów moralnych.

Ad b) Stawia sobie za cel przyswajanie przez dzieci i młodzież norm, zasad, wartości moralnych, których aprobata i realizacja mają zapewnić im bycie moralnie dobrymi. Zakłada się tu, iż dorośli wiedzą najlepiej, jakie wskazania moralne są przydatne i konieczne w życiu dziewcząt i chłopców. Zatem głównym zadaniem dorosłych w ramach wychowania moralnego w wersji normatywnej jest utwierdzić swych podopiecznych w przekonaniu, że jedynie słuszna jest moralność, którą się im wpaja.

Potrzeba wychowania moralnego:

Sposoby wychowania moralnego:

22. Ogólna charakterystyka dziedzin wychowania /wychowanie estetyczne:

Nazwa „wychowanie estetyczne” pojawiła się po raz pierwszy na przełomie XVIII i XIX wieku. Wprowadził ją Fryderyk Schiller - autor pracy zatytułowanej Listy o estetycznym wychowaniu człowieka, w której ukazuje umoralniający wpływ sztuki.

Współcześnie wychowanie estetyczne - jak podkreśla Irena Wojnar - występuje na ogół w dwojakim znaczeniu; węższym i szerszym.

- intelektualną (wzbogacenie wiedzy i myślenia osobistego)

- moralno - społeczną (zdobywanie podstaw oceny moralnej i umiejętności rozumienia sytuacji ludzkich; jest to także rozwijanie wyobraźni i pobudzanie dyspozycji twórczych”

Korzyści z wychowania estetycznego:

Ostatnio częściej się eksponuje wychowanie estetyczne w jego szerokim rozumieniu, tj. wychowanie przez sztukę.

Wpływ wychowania estetycznego a funkcje sztuki:

  1. Funkcja poznawcza - wiedza o człowieku, jego otoczeniu, materialny i duchowy dorobek ludzkości.

  2. Funkcja kształcąca - wzbogaca wyobraźnię, rozwija uzdolnienia twórcze, uczy dostrzegania rzeczy nowych i godnych postrzegania.

  3. Funkcja ludyczna - pozwala na godziwe i przyjemne spędzanie wolnego czasu łącznie z podejmowaniem działalności artystycznej.

  4. Funkcja katartyczna - pozwala odreagować traumatyczne przeżycia.

  5. Funkcja terapeutyczna - leczniczo wpływa na różnego rodzaju dolegliwości organiczne.

  6. Funkcja kompensacyjna - kompensuje braki odczuwane w codziennym życiu.

  7. Funkcja moralna - sprzyja rozwojowi moralnemu dzięki uczulaniu na wartości moralne.

  8. Funkcja estetyczna - jest cennym źródłem przeżyć estetycznych.

  9. Funkcja społeczna - integruje członków danej społeczności.

Wymagania stawiane wychowaniu estetycznemu:

23. Ogólna charakterystyka dziedzin wychowania /wychowanie patriotyczne:

Istnieją różne określenia wychowania patriotycznego, nazywanego niekiedy także wychowaniem obywatelskim. Przez to wychowanie rozumie się wdrażanie lub przyuczanie do umiłowania własnej ojczyzny i narodu, łącznie z gotowością do wyrzeczeń i ofiar dla nich. Celem wychowania patriotycznego jest więc jak najlepsze przygotowanie wychowanków do służby własnego narodowi i krajowi. Ma ono kształtować przywiązanie i miłość do kraju ojczystego, jego przeszłości i teraźniejszości, a także umacnianiu poczucia odpowiedzialności za jego wszechstronny rozwój i miejsce wśród innych krajów, oraz uświadamianie wychowankom ich obowiązek do własnego kraju. Ponadto celem wychowania patriotycznego jest rozwijanie gotowości do obrony własnej ojczyzny. Dzieci i młodzież powinna zdobywać gruntowną wiedzę na temat ojczyzny; aby pokochać własną ojczyznę, jej dzieje i kulturę, oraz pozostawać pod urokiem piękna jej przyrody, trzeba ją przede wszystkim znać.

Istnieją pojęcia bliskie wychowaniu patriotycznemu:

a) naród - przez to pojęcie rozumie się ogół zbiorowości ludzi, powstałą na gruncie wspólnoty dziejów kultury, języka i odznaczają się wspólną świadomością narodową. Naród w takim rozumieniu staje się związkiem rodzin spokrewnionych ze sobą, gdyż ogromna większość małżeństw zawierana jest między osobami tej samej narodowości.

b) ojczyzna - to kraj w którym człowiek urodził się i/lub spędził znaczną część swego życia, w którym mieszka lub w którym czuje się związany emocjonalnie mimo przestrzennego oddalenia. Nazwa ojczyzna kojarzy się nierzadko również z określonym terytorium narodu i bardziej ze stanowionymi prawami państwowymi niż obyczajami czy tradycjami narodowymi.

c) kultura - jest to całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości gromadzonych, utrwalanych i wzbogacany w ciągu jej dziejów, przekazywany z pokolenia na pokolenie. Obejmuje ona swym zasięgiem zarówno naukę i sztukę, jak również moralność i związane z nią obyczaje i tradycje narodowe oraz religie, a także różnego rodzaju laickie wizje świata.

d) patriotyzm - jest to miłość do ojczyzny i narodu, łącznie z pracą dla nich oraz gotowością do poświęceń i ofiar dla ich wspólnego dobra. Nie jest to tylko emocjonalne przywiązanie do narodu i ojczyzny, lecz również wypełnianie swych obowiązków obywatelskich. Według Woronieckiego; patriotyzm to przede wszystkim miłość do najbliższych, z którymi się wciąż obcuje, sprawiedliwość współdzielcza, skłaniająca do przenoszenia wspólnego dobra ojczyzny nad swoje własne.

Wskaźniki postawy patriotycznej - jest to przede wszystkim pozytywny stosunek do własnego narodu i ojczyzny oraz czynne zaangażowanie w ich sprawy, przejawiające się w konstruktywnym i twórczym dla nich działaniu. Wskaźniki takie to m. in: żywiona miłość zarówno do „wielkiej” jak i „małej” ojczyzny(tj. do miejsca zamieszkania i najbliższego jego regionu), świadczenie konkretnych usług na rzecz kraju, dawanie pierwszeństwa w poszanowaniu rodaków, zainteresowanie sprawami narodu i ojczyzny, okazywanie lojalności, itp. Wskaźnikiem postawy patriotycznej jest również świadczenie konkretnych usług na rzecz swego kraju, np. nauka szkolna, praca, troska o dobre imię ojczyzny.

Ważnym elementem jest aby było wychowanie patriotyczne w szkołach. Duże znaczenie dla tego wychowania to to, aby w szkołach były organizowane różne wystawy, spotkania z ciekawymi ludźmi i sesje z okazji rocznic państwowych. Sprzyjać mogą temu także różnego rodzaju uroczystości szkolne, projekcje filmów i konkursy wiedzy o kraju itp. Bywa także, że mamy do czynienia z nadużyciem w wychowaniu patriotycznym. Jedno z nich polega na nadgorliwości w czysto werbalnym pogłębianiu u dzieci i młodzieży miłości do ojczyzny i narodu, co nierzadko przybiera cechy pustej deklaratywności na rzecz takiej miłości. Niekiedy prowadzi to do szowinizmu, nacjonalizmu czy rasizmu.

24. Podstawowe środowiska wychowawcze:

Istnieją różne środowiska wychowawcze. Do podstawowych z nich należą szkoła i rodzina.
a) Rodzina jest pierwszą i fundamentalną grupą w życiu dziecka. Najczęściej rodzina opiera się na związkach krwi, małżeństwa lub adopcji. Do najważniejszych funkcji rodziny jako grupy społecznej należą:

Prawidłowe spełnianie funkcji wychowawczej polega w szczególności na:

Ponadto pełnienie funkcji wychowawczej przez rodziców wymaga także m.in.:

Najbardziej optymalne warunki dla pełnienia funkcji wychowawczej ma rodzina pełna, złożona z dwojga rodziców i dzieci. Pozostałe typy rodzin utrudniają pełnienie w nich funkcji wychowawczej. Są nimi:

Style wychowania w rodzinie:

1) Wychowanie demokratyczne
2) Wychowanie autokratyczne

3) Wychowanie liberalne

ad 1) Polega on przede wszystkim na nawiązywaniu przez rodziców przyjacielskich kontaktów ze swymi dziećmi, liczeniu się z ich potrzebami biologicznymi i psychospołecznymi. Ważny jest też podział obowiązków. Styl kierowania demokratycznego uchodzi za najbardziej korzystny dla prawidłowego rozwoju dziecka. Wychowane w ten sposób dzieci łączy z rodzicami szczera więź emocjonalna, oparta na przyjaźni, zaufaniu i wzajemnym poszanowaniu, są lepiej przygotowane do życia itp.
ad 2) To wychowanie jest na ogół mało skuteczne i uważane za niepożądane. Charakteryzuje się dużym dystansem między rodzicami a dziećmi. Dzieci są traktowane instrumentalnie, brak poszanowania jego godności i indywidualności, osobistych pragnień i dążeń oraz przejawów własnej aktywności i samodzielności.

Dzieci wychowane tym stylem żyją niemal w stałym lęku przed karą, odznaczają się przesadną uległością lub postawą buntowniczą itp.
ad 3) Ten styl wychowania jest także szkodliwy dla dziecka. Polega on na całkowitym niemal pozostawieniu dzieci samym sobie, na niewtrącanie się w ich sprawy, tolerowaniu aspołecznych zachowań, a nade wszystko pozbawieniu ich wszelkiej kontroli ze strony rodziców. Dziecku wszystko wolno, z niczego nie musi się tłumaczyć. Rodzice łatwo ulegają jego(dziecka) namowom i spełniają niemal jego wszystkie zachcianki.

Wychowanie w rodzinie utrudnia również brak lub niedosyt miłości macierzyńskiej i ojcowskiej, mało pogłębiona więź emocjonalna między rodzicami i wadliwe postawy rodzicielskie.

b) Szkoła jako intencjonalne środowisko wychowawcze:

Drugim po rodzinie znaczącym środowiskiem wychowawczym w życiu dzieci i młodzieży jest szkoła. Szkoła jest podstawową instytucją oświatowo - wychowawczą w systemie edukacji. Zajmuje się”kształceniem i wychowaniem dzieci, młodzieży i dorosłych, stosownie do przyjętych w danym społeczeństwie celów i zadań oraz koncepcji oświatowo - wychowawczych i programów”. Obecnie obowiązek uczęszczania do szkoły spoczywa na każdym dziecku od siódmego do szesnastego roku życia. W tym czasie szkoła pełni wobec uczniów funkcję dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą. Istnieją w Polsce 2 rodzaje szkół: publiczne i niepubliczne. Publiczne są utrzymywane przez Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu. Niepubliczne (prywatne), tworzone i kierowane są przez osoby prawne lub fizyczne.

W polskim systemie szkolnym, obowiązującym od 1 września 1999 roku, wprowadzono następującą strukturę organizacyjną:

Niedomagania w funkcjonowaniu szkoły:

Drogi naprawy szkolnictwa:

c) Klasa szkolna jako grupa społeczna:

Klasa szkolna stanowi nie tyle sumę czy zbiór wyizolowanych uczniów, podatnych głównie na wpływy uczących ich nauczycieli, ile nade wszystko grupę społeczną. Klasa szkolna jako grupa społeczna pozostaje pod znaczącym wpływem dynamiki grupowej. Przez dynamikę grupową klasy szkolnej rozumie się układ działających w niej sił, którymi są różne zjawiska i procesy grupowe. Należą do nich m.in. istniejąca w klasie struktura, czyli zajmowana prze uczniów pozycja względem siebie, wspólnie uznawane normy, spoistość i przywództwo. Zjawiska i procesy te powstają w wyniku interakcji między poszczególnymi uczniami, a także między nimi i różnymi podgrupami klasy szkolnej.


Od czego zależy pozycja uczniów w strukturze klasy:

Istnieją także normy klasy szkolnej. Stanowią one wspólnie podzielany pogląd uczniów danej klasy na temat pożądanego sposobu uch postępowania, zwłaszcza w trakcie lekcji.

Pomocna w wychowaniu uczniów może być również znajomość przywództwa w klasie. Przywódcami nieformalnymi w klasie są zwykle uczniowie lubiani i cieszący się wysokim uznaniem swych kolegów klasowych.

Interesującą cechą dynamiki grupowej klasy jest także jej spoistość, nazywana niekiedy spójności, zwartością, integracją czy więzią wewnątrzgrupową.

Aby zrozumieć spoistość klasy, ważną rzeczą jest uświadomienie sobie kryteriów bliżej określających jej rozumienie. Mogą być nimi:

Warto również podkreślić, że zbyt wysoka spoistość klasy kryje w sobie pewne niebezpieczeństwa. Może być bowiem źródłem megalomanii grupowej i niechęci do osób spoza klasy.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
21 24 (2)
21 24 (4)
21 24
21 24
21 24
21-24
Lekcje, cw odp 21-24
Lekcje, cw odp 21-24
21 24
21 24
Konspekt 21 24.09 5k., Konspekty, Konspekty klasy 4-6
21 24
2011 03 05 21;24;10
owce pyt 21-24, Zootechnika SGGW, semestr V, owce
elek, 24+, Tak ma wyglądać opracowanie każdego ćwiczenia
Lekcje, slowka 21- 24
Zabawy z dziećmi 21, 24 miesięcznymi
IChiP zad 1,4,6,14,19,21,24
4 2 21 24

więcej podobnych podstron