Wykład-1 - normy i normalizacja Cechy charakterystyczne współczesnego budownictwa: A)masowa wytwórczość i masowe zużycie mat.; B)różnorodność budowli złożonych z różnych mat. spełniających różne funkcje; C)różnorodność warunków eksploatacji poszczególnych elementów i całych budowli w tym zmieniających się w czasie; Powodują że w ewolucji mat. Bud. duże znaczenie ma dostępność i cena materiału. Skład materiałów budowlanych(rozkład pierwiastków w skorupie ziemskiej ze względu na masę) Tlen+siarka+glin+żelazo+wapń = 98% Dostępność i cena: Stopy Al.(300Gt/J) > tw.sztuczne > stal > domieszki chemiczne > cement > cegła > drewno > kruszywa (0,1 Gt/J) ZMNIEJSZENIE KOSZTÓW MATERIAŁOWYCH: A)właściwy dobór materiału z grupy bardziej powszechnych; B)podniesienie jakości, zmniejszenie zużycia masy, zwiększenie trwałości, mniej remontów, dłuższy czas eksploatacji; C)ekonomiczniejsze wykorzystanie mat. droższych; D)wykorzystanie odpadów i surowców wtórnych z innych gałęzi przemysłu; E)wykorzystanie składników z rozbiórki budowli (recycling); Dopuszczenie do obrotu i stosowania mat. - normy, aprobaty, certyfikaty, deklaracje. +stosowanie wszędzie podobnych mat.; +mat. Muszą spełniać wymagania odpowiednie do warunków pracy; +dobór mat. W oparciu o takie ich właściwości, które można mierzyć; Kontrola jakości (PN, AT) NORMY- akty prawne, które ustalają zakres stawianych wymagań oraz szczegółowy sposób ich kontroli (nazwy mat. ,rodzaj podlegających kontroli właściwości, sposób ich określania, zakres stosowania, zasady produkcji, magazynowania, termin ważności, transport, sposób wbudowywania, odbioru) Normy ważne są zarówno dla producentów, sprzedawców, inwestorów i jedn.badawczych, które dostarczają podstaw do tworzenia nowych materiałów i udoskonalania właściwości. Są podstawą rozstrzygania problemów przedwczesnego zużycia lub nie spełnienia określonej funkcji. Określają sens tworzenia materiału o jakości nie gorszej od sprecyzow. Normą i pełnią funkcje symulatora rozwoju przemysłu materiałowego. APROBATY TECHN. - na wyroby, na które nie ustanowiono normy polskiej lub wyroby których właściwości użytkowe różnią się istotnie od wymagań określonych w PN. jest stwierdzeniem przydatności wyrobu do stosowania w budown. W określonym zakresie. Wyrób budowl. - wytworzony w celu wbudowania, wmontowania, zainstalowania lub zastosowania w sposób trwały w obiekcie budowlanym. Dopuszczenie do obrotu i powszechnego stosowania: +bezpieczeństwo konstrukcji; +bezpiecz.pożarowe; +bezpiecz.użytkowania; +odpowiednie warunki higieniczne, zdrowotne, ochrona środowiska; +izolacja akustyczna, termiczna, oszczędność energii; Wyroby właściwie oznaczone: *certyfikacja - potwierdzenie zgodności z kryteriami technicznymi; *cert.ze znaczkiem B- zgodnośc z PN, AT, przepisami w odniesieniu do bezpieczeństwa pożarowego, hałasu, użytkowania itp.; *potwierdzenie: +cert.zgodności - zgodność z jednym z 3 dokumentów: PN, BN, AT; +deklaracja zgodności-wydawana na wyroby nie wymagające znaku B, wydawana na odpowiedzialność producenta. Mat.Bud. w Unii Europejskiej CEN - wydają normy; EN - eurokody; ISO - międzynarod. Komisja normalizacyjna Dyrektywa rady-ujednolicenie wymagań stawianych wyrobom lub określenie zasad ich wprowadzania na rynek UE. hEN - normy na wyroby budowlane; *Schemat funkcjonowania dyrektywy UE: +własności, właściwości co ma na nie wpływ +podział; +przypomnienie co się kryje pod składem chem., a co pod mineralnym lub fazowym; +struktura, poziomy; +własności związane z masą: gęstość właściwa, gęstość; WYRÓB Norma PN, EN AT Dopuszczenie do obrotu:

+certyfikat B; +cert.zgodności; +deklaracja zgodności; +nic nie potrzeba;

Wykład-2 - własności i właćiwości mat. Własność - to co ma mat.,z czego i jak jest zbudowany. Właściwość - jak się zachowa mat. Pod wpływem zewnętrznych oddziaływań: *wynikające z budowy chemicznej i struktury +fizyczne - gęstość wł., gęstość, porowatość i jej skutki, iż.cieplna, akustyczna optyczna, elektryczna; +chemiczne(trwałość) - odporność na kwasy, zasady, sole, tlen, palność, promieniowanie; +mechaniczne - reakcja na działanie sił zewnęterzn.(rozciągających, sciskających, zginających, ścinających)wytrzymałość, twardość, ścieralność, udarność, pełzanie, zmęczenie; WWB - wysoko wartość.beton 60 MPa; RPC 200-800MPa; *uwarunkowane czynnikami zewnetrzn. W tym i wykonawstwem: +ekonomiczne - cena i dostępność; +technologiczne - łatwość wytworzenia, obróbki, wbudowania, łączenia, utrzymania; +estetyczne - wygląd, wrażenie; Skład chemiczny(+ilościowy;+jakościowy) - z jakich pierwiastków zwykle w przeliczeniu na tlenki w % masowych (np. zawartość CaO w cemencie wynosi ok. 60%); ze składu chem. Można oszacować gęstość, przewodność cieplną, reakcjęna ogień, kwasy, zasady, wodę, plastyczność, kruchość. FAZA - część mat.która jest całością dla otoczenia (stała, gazowa); Skład mineralny, fazowy (z jakich związkówchemicznych składa się mat. (jakościowy) i w jakim stosunku występują (ilościowy), wieloskładnikowy): Struktura - uporządkowanie składników w objętości mat. Substruktura - poziom atomowy (rozmieszczenie składników w atomie), poziom cząsteczkowy (rozm.skł. w cząstecz.) Mikrostruktura - rozmieszczenie atomów, jonów, cząsteczek, defektów punktowych, liniowych i objętościowych; Makrostruktura - rozmieszczenie składników: ziarn, porów, uzbrojenia w mat.; Wszystkie mają wpływ na właściwości chem. I fiz., przy czym che. Są określane głównie strukturalnie na poziomie atomowym. Brane pod uwagę przy doborze mat. właściwości można podzielić: +wynikające z budowy chem. I struktury; +uwarunkowane czynnikami zewnętrznymi i wykonawstwem; Dobór materiału na podstawie wiedzy o ich właściwościach zaawsze zaczyna się od: +ustalenia warunk/ów eksploatacji budowli; +w oparciu o ustalone warunki; +ustalenia wymaganych od materiału właściwości; +wybranie materiału, który jest nośnikiem takich właściwości z uwzględnieniem dostępności i ceny; Podział materiałów na grupy: Można przyjąć za podstawę przeznaczenie wyrobu (funkcję) albo pochodzenie - podobieństwo składu, rodzaj wiązań, właściwości i podzielić mat.bud. na podstawie: *przeznaczenia na: +konstrukcyjne; +izolacyjne(trzy grupy -iż.przeciwwilgociowe, cieplnem akustyczne); +instalacyjne (grzewcze, wodne, gazowe, elektryczne); +wykończeniowe, w tym i dekoracyjne +zabezpieczeniowe; *pochodzenie na: +naturalne i sztuczne materiały kamienne, naturalne - skalne, sztuczne - ceramiczne i oparte na różnego rodzaju spoiwach mineralnych (zaczyny, zaprawy, betony); +mat.pochodzenia organicznego (drewno, bitumy, tworzywa sztuczne); +metale i stopy (żelazne ui nieżelazne); +materiały kompozytowe; Funkcje wynikają z charakterystycznych właściwości, które są związane z pochodzeniem, stąd w oparciu o drugie kryterium podziału, to jest pochodzenia, omawia się właściwości poszczególnych grup.

---