Geomechaniczna klasyfikacja właściwości górotworu RMR (Bieniawski 1989)
A. Parametry klasyfikacji i ich punktacja |
|||||||||||||||||||||
Parametr |
Zakres wartości |
||||||||||||||||||||
1 |
Wytrzymałość materiału skalnego |
Wskaźnik obciążenia punktowego [MPa] |
> 10 |
4 - 10 |
2 - 4 |
1 - 2 |
Dla tak niskich wartości preferowana jest jednoosiowa wytrzymałość na ściskanie |
||||||||||||||
|
|
wytrzymałość Rc [MPa] |
> 250 |
100 - 250 |
50 - 100 |
25 - 50 |
5 - 25 |
1 - 5 |
< 1 |
||||||||||||
|
Punktacja |
15 |
12 |
7 |
4 |
2 |
1 |
0 |
|||||||||||||
2 |
Test RQD |
91 - 100% |
76 - 90% |
51 - 75% |
26 - 50% |
≤ 25% |
|||||||||||||||
|
Punktacja |
20 |
17 |
13 |
8 |
3 |
|||||||||||||||
3 |
Śr. odległość między nieciągłościami |
> 2 |
0,6 - 2 |
200 - 600 mm |
60 - 200 mm |
< 60 |
|||||||||||||||
|
Punktacja |
20 |
15 |
10 |
8 |
5 |
|||||||||||||||
4 |
Stan płaszczyzn spękań (patrz E)
|
Bardzo chropowata powierzchnia nieciągła, brak szczelin, niezwietrzała powierzchnia skały |
Lekko chropowata powierzchnia < 1 mm, nieznacznie zwietrzałe powierzchnie |
Lekko chropowata powierzchnia < 1 mm, mocno zwietrzałe ścianki |
Wyrównane powierzchnie lub wypełnienie szczelin materiałem skalnym |
Wypełnienie szczelin drobnym materiałem
oddzielenia ciągłe powierzchnie |
|||||||||||||||
|
Punktacja |
30 |
25 |
20 |
10 |
0 |
|||||||||||||||
5 |
Woda gruntowa |
Dopływ wzdłuż 10 m tunelu/wyrobiska [l/m] |
Brak dopływu lub |
< 10 lub |
10 - 25 lub |
25 - 125 lub |
> 125 lub |
||||||||||||||
|
|
Ciśnienie wody / naprężenie główne |
0 lub |
< 0,1 lub |
0,1 - 0,2 lub |
0,2 - 0,5 lub |
> 0,5 lub |
||||||||||||||
|
|
Ogólne warunki |
Całkowicie sucho |
Wilgotno |
Mokro |
Kapanie |
Wypływ wody |
||||||||||||||
|
Punktacja |
15 |
10 |
7 |
4 |
0 |
|||||||||||||||
B. Poprawka na położenie płaszczyzn spękań |
|||||||||||||||||||||
Kierunek rozciągłości i upadu |
B. korzystne |
Korzystne |
Akceptowalne |
Niekorzystne |
Bardzo niekorzystne |
||||||||||||||||
|
Wyrobiska korytarz. |
0 |
-2 |
-5 |
-10 |
-12 |
|||||||||||||||
Punktacja |
Fundamenty |
0 |
-2 |
-7 |
-15 |
-25 |
|||||||||||||||
|
|
Skarpy/zbocza |
0 |
-2 |
-25 |
-50 |
-60 |
||||||||||||||
C. Klasy górotworu określone na podstawie uzyskanej łącznej punktacji |
|||||||||||||||||||||
Punktacja |
100 ← 81 |
80 ← 61 |
60 ← 41 |
40 ← 21 |
< 21 |
||||||||||||||||
Numer klasy |
I |
II |
III |
IV |
V |
||||||||||||||||
Opis |
Skała |
Skała |
Skała |
Skała |
Skała bardzo słaba |
||||||||||||||||
|
|
|||||||
D. Znaczenie poszczególnych klas górotworu |
|||||||
Numer klasy |
I |
II |
III |
IV |
V |
||
Średni czas samonośności wyrobiska nie obudowanego |
20 lat dla 15 m rozpiętości |
1 rok dla 10 m rozpiętości |
1 tydzień dla 5 m rozpiętości |
10 godz. dla 2,5 m rozpiętości |
30 min dla |
||
Spójność górotworu (kPa) |
> 400 |
300 - 400 |
200 - 300 |
100 - 200 |
< 100 |
||
Kąt tarcia wewnętrznego górotworu |
> 450 |
35 - 450 |
25 - 350 |
15 - 250 |
< 150 |
||
E. Uwarunkowanie klasyfikacji nieciągłości |
|||||||
Długość nieciągłości Punktacja |
< 1 m 6 |
1 - 3 m 4 |
3 - 10 m 2 |
10 - 20 m 1 |
> 20 m 0 |
||
Wielkość szczeliny Punktacja |
Brak 6 |
< 0,1 mm 5 |
0,1 - 1,0 mm 4 |
1 - 5 mm 1 |
> 5 mm 0 |
||
Chropowatość
Punktacja |
Bardzo chropowata 6 |
Chropowata
5 |
Lekko chropowata 3 |
Gładka
1 |
Wyrównana
0 |
||
Wypełnienie
Punktacja |
Brak
6 |
Grube 4 |
Grube 2 |
Drobne 2 |
Drobne wypełnienie > 5 mm 0 |
||
Stan zwietrzenia
Punktacja |
Niezwietrzałe
6 |
Lekko zwietrzałe 5 |
Zmiennie zwietrzałe 3 |
Silnie zwietrzałe 1 |
Rozpadająca się struktura 0 |
||
F. Wpływ rozciągłości i upadu na kierunek drążenia wyrobiska korytarzowego** |
|||||||
Rozciągłość prostopadła do osi wyrobiska korytarzowego |
Rozciągłość równoległa do osi wyrobiska korytarzowego |
||||||
Drążenie zgodnie z upadem Upad 45 - 900 |
Drążenie zgodnie z upadem Upad 20 - 450 |
Upad 45 - 900 |
Upad 20 - 450 |
||||
Bardzo korzystne |
Korzystne |
Bardzo korzystne |
Średnio dobre |
||||
Drążenie przeciwne do upadu Upad 45 - 900 |
Drążenie przeciwne do upadu Upad 20 - 450 |
Niezależnie od rozciągłości |
|||||
Średnio dobre |
Niekorzystne |
Średnio dobre |
* Niektóre uwarunkowania wzajemnie się wykluczają. Na przykład, w obecności wypełnienia szczelin chropowatość powierzchni będzie zmniejszona. W tym przypadku należy skierować się do A.4 .
** Zmodyfikowane przez Wickhama i in. (1972).