„Hernani”Victor Hugo

czyli honor kastylijski (1830)

Hugo pisze przed rozpoczeciem dramatu przedmnowe. Zwraca uwagę, że dla niego i w jego tworczosci, i w życiu najważniejsza jest wolność- i tym się kierował pisząc „Hernaniego”. Krytykuje przy tym klasycyzm, ma aspiracje na wytyczenie nowej drogi w tej dziedzinie.

OSOBY:

Hernani

Don Karlos - syn królewski

Don Ruy Gomez de Silwa -narzeczony dony Sol i jej stryj

Dona Sol de Silwa - kochanka Hernaniego, narzeczona Don Gomeza

Król Czeski

Książę Bawarski

Książę Gotha

Baron Hohenburg

Don Sancho- hrabia Montevey

Don Matias -margrabia Almanan

Don Ricardo de Roxas- pan na Casapalme

Don Garll Suarez

Don Francisco

Don Juan de Haro

Don Pedro Guzman de Lara

Don Gil Tellez Giron

Dona Józefa Duarte- służąca dony Sol

Paź, Góral, Dama, Pierwszy spiskowiec

Drugi....

Trzeci

Spiskowcy świętej Legii ( Niemcy i Hiszpanie), górale, panowie, żołnierze, paziowie, lud itd.

KRÓL

AKT I

Saragossa, pokój sypialny.

• do pokoju dony Józefiny ktoś puka ( do tajnych drzwi). Wchodzi d.Karlos ( z J. Spodziewala sie Hernaniego). J. Wrzeszczy, woła pomocy. D.Karlos jej grozi. Hernani jest kochankiem dony Sol. Tego wieczoru pan domu ( Gomez) wyjechał, wiec d.Sol ma ochotę poszaleć. D.Karlos zmusza groźbami i przekupstwem Józefine, by go ukryła, zanim przyjdzie jej pani. D. Karlos ląduje w zamaskowanej, ciasnej szafie.

• Przychodzi dona Sol. Martwi sie,ze tak długo nie ma Hernaniego. Ten jakby słyszał jej słowa,

Nadchodzi (tajnym wejściem). D.Sol i Hernani witają się gorąco (dawno się nie widzieli). Hernani słodzi dziewczynie; ubolewa,ze ta jest narzeczoną donGomeza ( to rozkaz króla, by Gomez poślubił d.Sol). Dowiadujemy się ,ze ojciec Hernaniego zginął ( także z rozkazu króla) z ręki kata. Dlatego też Hernani nienawidzi całej rodziny królewskiej ( król nie żyje). Poprzysiągł zemste, chce zabić syna króla . Hernani proponuje S ucieczkę ( lub alternatywnie poślubienie przez nią don Gomeza, starego, dostojnego i bogatego). S gotowa jest prowdzić takie życie jak H ( w bandzie, której szefem jest Hernani; bez stałej lokalizacji; przebywanie wśród „ubogich, a dawnych milczących górali”). Umawiają sie na zajutrz o pólnocy- wtdey d. Sol ma opuścić dom. Nagle z ukrycia wychodzi don Karlos ( ale nic nie słyszł z rozmowu d. Sol i H). Karlos wyznaje miłość d.Sol. W wyniku sprzeczki ma dojsć do pojedynku miedzy H a K, ale...ktoś puka do drzwi- Gomez. D.Sol wpada w panikę. Ostatecznie żaden z panów się nie ukrył.

• Wchodzi Gomez, jest oburzony, o tej porze dwóch facetów u jego narzeczonej. Wygłasza mowę,

W ktorej wyraza dla nich pogarde, że niby to tak niehonorowo zalecać się pokryjomu do panienki. D.G wyzywa obu na pojedynek. W tym momencie Karlos tłumaczy, że przybył incognito do domu księcia, ponieważ chciał go poinformować o śmierci cesarza Niemiec Maksymilina ( dziadek Karlosa) i przedyskutować w zwiazku z tym kilka spraw. Następcą tronu ma być ksiażę saski Fryderyk Mądry (wg kolejności), przy czym Karlos zdradza, ze marzy, by zasiąść na tronie

( mówi, że ma po swojej stronie Rzym). Dochodzi tu do dydkusji, kto zostanie królem i kto ma do tego największe szanse. Karlos zostaje u Księcia Gomeza na noc. D. Sol umawia sie z H na ucieczkę; znakiem mają być 3 klaśnięcia, połnocy następnego dnia. Karlos ratuje tyłek H- mówi Gomezowi,że to człowiek z jego świty.

Hernani zostaje sam. Wygłasza mowę: obiecuje Karlosowi krwawą zemstę.

BANDYTA

AKT II

Saragossa, Pałac Silwów.

• D.Karlos, d.Sancho,d.Matias, d Ricardo owinięci plaszczami, z przygotowanymi szpadami oczekują Hernaniego.D. Karlos oczekuje d.Sol, daje jej znak-3 klaśnięcia. Jego towarzysze dostali rozkaż,by rozprawić sie z H ( ale nie zabić),

• Dona Sol zostala zwiedziona. Schodzi na dół, a tam Karlos. Dochodzi do utarczki między d.Sol a Karlos. Karlos ją molestuje. D.S wyrywa Karlosowi sztylet i grozi mu ,ze zabije albo siebie albo jego.

• Przybywa Hernani. D. Sol pada w jego ramiona. Hernani wraz ze swoją świtą pokonał wysłanników Karlosa- ale do pojedynku nie dochodzi, Karlos uważa, że H nie jest godny pojedynku z królem. H puszcza go wolno, daje mu swój płaszcz, by ten mógł spokojnie przemknąc się kolo świty H., oboje poprzysięgaja sobie zemstę.

• Hernani zostaje z ukochaną. Próbuje ją zniechęcić do powziętego plany, zniechęcić do ucieczki z nim. Spędzają wspólnie noc- ale nic z tych rzeczy, był tylko jeden pocałunek. Nad ranem zostaje podjęta pogoń za H. D.Sol pokazuje H. tajemną drogę ucieczki .H zostawia swoich przyjaciół na pastwę wojska.

STARZEC

AKT III

Zamek Silmów w górach Aragonii

D.Gomez przygotowuje się do ślubu z d.Sol. Starzec wygłasza płonne mowy, jak to kocha swoją narzeczoną. D.Sol nie jest specjalnie szczęśliwa. Przychodzi Paź z wiadomością, że jakiś żebrak stoi pod bramą zamku. Gomez mówi, by wpóścić tego człowieka: „Gość szczęście w dom wnosi'. Druga info: Hernani zginął w boju. D.Sol jest zrozpaczona,

• Hernani udaje pielgrzyma. Prosi o schronienie. Nie zdradza swej tożsamości.

• Wchodzi d.Sol ubrana w suknię ślubną. Jest ponura. W momencie, gdy zobaczył ją Hernani zdziera pielgrzymie szaty i mówi, że to on jest Hernani. Wykazuje oznaki szaleństwa- chce się poddać; mówi, że jego narzeczoną jest śmierć. Gomez bierze pod opiekę H, obiecuje go bronić, bo dany jest od Boga.

• H rozmawia z D.Sol, ta wyznaje mu miłość. H mówi, że nie ejst jej godny. Opowiada,że wszyscy jego towarzysze polegli w walce i obronie jego osoby. H jest załamany. S błaga go by wysłuchał jej wyznań miłości. Najpierw H chce sie bronić, w koncu ląduje w ramionach ukochanej- tak zastaje ich Gomez.

• Gomez jest oburzony- wygłasza mowę o hańbie i zdradzie. Hernani przyznaje się do winy, godzi się na odpokutowanie jej śmiercią. ( byleby nic nie stało się d.Sol-ta ze swej strony stosuje ten sam chwyt; próbuje przyjąć całą winę na siebie). Wtem do drzwi zamczyska dobija sie Karlos ( jest zdziwiony, że straże są w pełnej gotowości i kraty są opuszczone. Gomez każe go wpuścić, a H ukrywa w skrytce za obrazem.

• Karlos jest zły, wietrzy jakiś spisek. Żąda by Gomez wydał H. Po dłuższej chwili, gdy Sol myśli, że jest już po ukochanym, Gomez oświadcza,ze woli zginąć za nieposłuszeństwo królowi ,niż miałby być jego ród zhańbiony ( gościa nie można oddać w ręce oprawców). D.Sol staje w obronie Gomeza, a to sprawia, że Karlos gotów wziąć ją w zamian za śmierć Gomeza. D.Sol wychodząc ze świtą, ukrywa na piersi sztylet. Gomez próbuje protestować, ale to nic nie zmienia- d.Sol jest w rękach Karlosa.

• Gomez uwalnia H z ukrycia, chce się z nim pojedynkować. H uznaje,ze jego życie leży w rękach G i to on musi zdecydować o życiu i śmierci H. Prosi Gomeze by w ramach ostatniego życzenia mógł zobaczyć d.Sol= nic nie słyszał, co działo sie w pokoju, gdy siedział w skrytce.Hernani mówi Gomezowi, że to byl podstę ze strony Karlosa ( porwanie d.Sol) .Karlos przecież kocha tą kobietę. Gomez jest zaskoczony. Chce zemsty. Ma mu w tym pomóc H ( po wszystkim odda sie w ręce G).

GROBOWIEC

AKT IV

Akwizgran, grobowiec Karola Wielkiego.

- Z rozmowy Karlosa i Ricardo wynika, ze w tym miejscu ma spotkać sie liga, decydujaca o dalszych losach cesarstwa. W skład spiskowców wchodzą Gotha, Hohenburg,Don Girin biskup Avill- Waskez, Guzman de Lara, Jan Horo i kilku bandytów ( wśród nich Gomez i Hernani- król o tym nie wie). Znakiem wybotu przyszłego władcy mają być wystrzały armatnie, 3 gdy zostanie nim Karlos, 2 król Francji, jeden - Fryderyk

- Karlos (sam) rozważa swoją przyszłość, marzy mu się cesarswo pod jego rządami, a jednocześnie ma wątpliwości czy podoła temu zadaniu. Stwierdza, ze Karol wlk ma jakąś moc, potrzebną dla władcy i wchodzi do grobowca. Słychać kroki kilku facetów.

- spotykają sie spiskowcy. Wyznaczają śmierć Karolowi. Potem odbywa sie głosowanie- wybór osoby, która ma go zabić. Z urny zostaje wyciagnieta kartka z imieniem Hernaniego. Gomez pragnie, by H jemu odstapił to zadanie ( obiecuje mu dać symboliczny róg, któryby go zwalniał z oddania życia Gomezowi). Hernani gotów by to zrobić,ale jedynie ze rękę d.Sol. Na to starzec zgodzić się nie może. Zostaje złożona jeszcze przysiega tajemnicy.

Karlos wychodzi z grobowca- słychać strzały armaty, najpierw jeden...drugi...i trzeci.

• Karlos spotyka spiskowców. Gasną pochodnie- nikogo nie mozna rozpoznać. Na znak Karlosa przybywa oddział żołnierzy z ksieciem Alcalą i margrabią Almananem. Spiskowcy zostają rozbrojeni. Powoli zmierzają z gratulacjami : Ricardo, król Czeski, książę bawarski, panowie niemieccy itd.

• Ricardo przyprowadza D.Sol- ta spostrzega Hernaniego. Spiskowcy mają zostać straceni. Hernani przyznaje,ze chce pomścić Gomeza, za śmierć swego ojca. Karlos w przypływie dobroci oddaje D.Sol Hernaniemu, daruje życie Gomezowi i reszcie spiskowcow ( a nawet pasuje H na rycerza. Wiwat na cześć cesarza,

• Karlos klęcząc przed grobem Karola wielkiego, dziękuje mu za wskazowki dane jeszcze przed wyborem na cesarza.

WESELE

AKT V

Saragossa

-odbywa się wesele. Wszyscy się radują. Wtem ukazuje sie Czarne Domino i mówi,że zmierza do piekła. To niezwykłe zdarzenie wstrząsnęło wszystkimi, ale dalej się bawia.

-mlodzi zostają sami. Ma dojść do czegoś, ąż tu nagle słychać dżwięk rogu- Hernani musi oddać sie Gomezowi w ręce ( wedle umowy).

-Hernani zostaje sam. Rozpacza,ze musi umrzeć w tak szczęśliwej chwili. Zbliża sie do niego Masca w czarnym dominie, żąda spełnienia obietnicy złożonej Gomezowi. H prosi o jeden dzień zwłoki. Maska jest nieubłagana. Za Maską ukrył się Gomez ,Sol prosi go o litość, by ten zwolnił H z przyrzeczenia. Ostatecznie G zgadza sie, ale takie rozwiązanie byloby dla H hańbą. H chce umrzeć. D. Sol w desperacji wypija połowe trucizny, tak samo robi H- umierają w usciski, w męczarniach. Gomez ma wyrzuty sumienia, zabija sie.

1

3

---