Zoologia ogólna i systematyczna - KURS DUŻY

Ćwiczenie 16

I Temat: Morfologia i anatomia mięczaków (Mollusca)

II Materiał:

Phylum: Mollusca

Subphylum: Amphineura (Aculifera) - obunerwce

Classis: Polyplacophora (Loricata, Chitones)

Subphyllum: Conchifera - skorupowce

Classis: Gastropoda - ślimaki

Subclassis: Pulmonata - płucodyszne

Helix pomatia

Classis: Bivalvia (Lamellibranchiata) - małże

Anodonta sp., Unio sp.

Classis: Cephalopoda - głowonogi

Subclassis: Nautiloidea - łodziki

Nautilus sp.

Subclassis: Coleoidea - dwuskrzelne

Octopus sp., Elodene sp.

III. Zagadnienia:

1. Morfologia przedstawiciela gromady Polyplacophora.

2. Budowa morfologiczna i anatomiczna małży (Bivalvia).

3. Budowa morfologiczna i anatomiczna ślimaków (Gastropoda).

4. Budowa morfologiczna głowonogów (Cephalopoda).

5. Porównanie budowy muszli Polyplacophora, Bivalvia, Gastropoda i Cephalopoda.

IV Zadania ćwiczeniowe:

1. Budowa morfologiczna chitona od strony brzusznej - rys. 1.

2. Muszla Anodonta sp. lub Unio sp. od strony wewnętrznej - rys. 2.

3. Anatomia Helix pomatia L. - rys. 3.

4. Obserwacja budowy muszli przedstawicieli Polyplacophora, Gastropoda, Bivalvia i Cephalopoda. Wyniki obserwacji zebrać w tabeli uwzględniając: kształt, budowę warstwową i inne cechy charakterystyczne dla muszli obserwowanych okazów Mollusca.

5. Uwzględniając budowę muszli oznaczyć do rangi rodziny otrzymany materiał.

V Objaśnienia do rysunków:

rys. 1. - caput (głowa), perinotum (płaszcz), noga, bruzda płaszczowa, ctenidia (skrzela), anus (otwór odbutowy).

rys. 2. - wierzchołek, więzadło, skrzydełko, linia płaszczowa, zamek, odciski mięśni zwieraczy muszli, odciski mięśni wciągaczy nogi.

rys. 3. - ukł. pokarmowy: gardziel, wole, żołądek, jelito, płat wątroby, odbyt, ukł. rozrodczy: gruczoł obojnaczy, gruczoł białkowy, spermowidukt - cz. żeńska i męska, zbiornik nasienia, jajowód, pochwa, nasieniowód, jama płaszczowa: nerka, moczowód, serce, żyły płaszczowe.

---