Farmaceuci (aptekarze)
Wykonywanie zawodu farmaceuty ma na celu ochronę zdrowia publicznego i obejmuje działalność polegająca na:
1) wydawaniu produktów leczniczych i wyrobów medycznych będących przedmiotem obrotu w aptekach i hurtowniach farmaceutycznych oraz sprawowaniu nadzoru nad ich obrotem, przechowywaniem i wykorzystaniem;
2) sporządzaniu i wytwarzaniu produktów leczniczych;
3) sprawdzaniu jakości i tożsamości leków recepturowych, leków aptecznych i leków gotowych;
4) udzielaniu informacji i porad odnośnie do działania produktów leczniczych i stosowania wyrobów medycznych będących przedmiotem obrotu w aptekach i hurtowniach farmaceutycznych;
5) kierowaniu apteką, działem farmacji szpitalnej lub hurtownią farmaceutyczną;
6) współuczestniczeniu w sprawowaniu nadzoru nad gospodarką produktami leczniczymi, w szczególności w zakładach opieki zdrowotnej;
7) współudziale w badaniach klinicznych prowadzonych w szpitalu;
8) współudziale w badaniach nad lekiem, monitorowaniu niepożądanych działań leków i przekazywaniu tych informacji właściwym organom.
Uwaga: osoba wykonująca zawód farmaceuty nie może jednocześnie wykonywać praktyki lekarskiej, lekarsko-dentystycznej, ani weterynaryjnej
Ustawa z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich.
(tekst jednolity: Dz. U. 2003 r. Nr 9 poz. 108)
Zadania samorządu
- reprezentowanie zawodu aptekarza i obrona jego interesów;
- troska o zachowanie godności i niezależności zawodu;
- kodyfikowanie, krzewienie i strzeżenie zasad etyki i deontologii zawodowej;
- integracja środowiska zawodowego;
- sprawowanie pieczy i nadzoru nad wykonywaniem zawodu;
współdziałanie z organami administracji publicznej, związkami zawodowymi i
samorządami zawodowymi oraz innymi organizacjami społecznymi w sprawach związanych z wykonywaniem zawodu i innych dotyczących farmacji, a mających wpływ na ochronę zdrowia publicznego;
- współpraca z towarzystwami naukowymi, szkołami wyższymi i jednostkami badawczo-
rozwojowymi w kraju i za granicą;
prowadzenie działalności samopomocowej oraz innych form pomocy materialnej dla
członków samorządu i ich rodzin;
zajmowanie stanowiska w sprawach organizacji ochrony zdrowia i gospodarki
produktami leczniczymi;
- udzielanie informacji dotyczących zasad wykonywania zawodu, zasad etyki zawodowej, przepisów dotyczących ochrony zdrowia i ubezpieczeń społecznych;
- wykonywanie innych zadań określonych odrębnymi przepisami.
Obowiązki członków samorządu aptekarskiego
przestrzegać zasad etyki godnie zachowywać zachować w tajemnicy
i deontologii zawodowej się i sumiennie wykonywać wiadomości dotyczące
swoje obowiązki zawodowe zdrowia pacjenta uzyskane
w związku z wykonywaniem
zawodu
Prawa członków samorządu aptekarskiego
wybierać i być wybierani korzystać z pomocy korzystać z ochrony korzystać ze
do organów samorządu izb aptekarskich i pomocy prawnej świadczeń instytucji
aptekarskiego w zakresie rozwijania organów izb izb aptekarskich
kwalifikacji zawodowych aptekarskich i działalności
oraz zapewniania właściwych samopomocowej
warunków wykonywania zawodu
Uwaga: Osoba, która uzyska prawo wykonywania zawodu farmaceuty, podlega
wpisowi do rejestru farmaceutów prowadzonego przez właściwą okręgową radę
aptekarską
Jednostki organizacyjne samorządu i ich organy
Naczelna Izba Aptekarska
Krajowy Zjazd Naczelna Rada Naczelna Naczelny Naczelny Rzecznik
Aptekarzy Aptekarska Komisja Sąd Odpowiedzialności
Rewizyjna Aptekarski Zawodowej
Krajowy Zjazd Aptekarzy
- jest najwyższym organem Naczelnej Izby
- biorą w nim udział delegaci wybrani przez okręgowe zjazdy oraz z głosem doradczym
nie będący delegatami członkowie ustępujących organów Naczelnej Izby
- jest zwoływany przez Naczelną Radę (zwyczajny co 4 lata)
- opracowuje zasady etyki i deontologii zawodowej;
- uchwala program działalności samorządu aptekarskiego;
- zatwierdza regulaminy wyborów do organów samorządu;
- rozpatruje i zatwierdza sprawozdania Naczelnej Rady Aptekarskiej, Naczelnej Komisji
Rewizyjnej, Naczelnego Sądu Aptekarskiego i Naczelnego Rzecznika
Odpowiedzialności Zawodowej;
- zatwierdza zasady gospodarki finansowej samorządu;
uchwala regulaminy naczelnych organów Izby i ogólne wytyczne do regulaminu sądów aptekarskich
- ustala liczbę członków organów Izby i zastępców Naczelnego Rzecznika
Odpowiedzialności Zawodowej;
wybiera Prezesa i członków Naczelnej Rady Aptekarskiej, członków Naczelnej Komisji
Rewizyjnej, członków Naczelnego Sądu Aptekarskiego oraz Naczelnego Rzecznika
Odpowiedzialności Zawodowej i jego zastępców;
- ustala zasady podziału składki członkowskiej.
Naczelna Rada Aptekarska = Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej + członkowie wybrani przez Krajowy Zjazd + prezesi okręgowych rad aptekarskich
Uwaga: Naczelna Rada wybiera spośród siebie Prezydium. Prezydium stanowią: Prezes i wybrani przez naczelna Radę wiceprezesi, sekretarz, skarbnik i członkowie. Prezydium działa w imieniu rady w sprawach określonych jej uchwałą
- realizuje uchwały Krajowego Zjazdu Aptekarzy;
- czuwa nad prawidłową realizacją zadań samorządu aptekarskiego;
- koordynuje i nadzoruje działalność okręgowych rad aptekarskich;
- reprezentuje zawód farmaceuty;
- opracowuje ramowe regulaminy organizacji i trybu działania organów okręgowych izb
aptekarskich, z wyłączeniem okręgowych sądów aptekarskich;
- przedstawia do zatwierdzenia Krajowemu Zjazdowi Aptekarzy regulaminy wyborów do
organów samorządu aptekarskiego oraz tryb odwoływania tych organów i ich
członków;
- określa zasady podejmowania uchwał przez organy samorządu aptekarskiego;
przedstawia do zatwierdzenia Krajowemu Zjazdowi Aptekarzy zasady gospodarki
finansowej samorządu aptekarskiego;
wybiera Prezesa Naczelnej Rady Aptekarskiej oraz Naczelnego Rzecznika
Odpowiedzialności Zawodowej, jeśli ich mandat wygasł w czasie kadencji;
- rozpatruje odwołania od uchwał okręgowych rad aptekarskich;
- analizuje i opiniuje działalność w zakresie asortymentu, jakości, produkcji i
dystrybucji produktów leczniczych;
- opiniuje projekty aktów normatywnych dotyczące farmacji;
- negocjuje warunki pracy i płacy pracowników aptek lub hurtowni;
- uchwala budżet Naczelnej Izby Aptekarskiej oraz rozpatruje sprawozdanie z jego
wykonania.
- uchyla uchwały okręgowych rad aptekarskich sprzeczne z prawem lub z uchwałami i
regulaminami wydanymi na podstawie ustawy.
Naczelna Komisja Rewizyjna
- kontroluje finansową i gospodarczą działalność Naczelnej Izby Aptekarskiej;
- przedstawia sprawozdania z działalności kontrolnej Krajowemu Zjazdowi Aptekarzy;
- sprawuje nadzór nad działalnością okręgowych komisji rewizyjnych;
- zgłasza wniosek o udzielenie absolutorium Naczelnej Radzie Aptekarskiej
Naczelny Sąd Aptekarski
- uchwala regulamin sądów aptekarskich;
- rozpatruje sprawy z zakresu odpowiedzialności zawodowej farmaceutów;
- sprawuje pieczę nad działalnością okręgowych sądów aptekarskich;
- składa Naczelnej Radzie Aptekarskiej okresowe informacje o stanie spraw z zakresu
odpowiedzialności zawodowej;
- składa sprawozdania z działalności Krajowemu Zjazdowi Aptekarzy
Naczelny Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej
- prowadzi postępowanie w sprawach odpowiedzialności zawodowej farmaceutów
sprawuje nadzór nad działalnością okręgowych rzeczników odpowiedzialności
zawodowej
Uwaga: 1. Kadencja organów izby trwa 4 lata
2. Te sama funkcję w organach izby można pełnić nie dłużej niż przez dwie
następujące po sobie kadencje
3. Uchwały organów izby podejmowane są zwykłą większością głosów przy
obecności co najmniej połowy członków tego organu
Członkowie organów izby pełnia swoje obowiązki nieodpłatnie, przy czym
Krajowy Zjazd może ustalić wykaz stanowisk w organach izb aptekarskich,
których pełnienie może być wynagradzane
Okręgowa Izba aptekarska
okręgowy zjazd okręgowa rada okręgowa okręgowy okręgowy rzecznik
aptekarzy aptekarska komisja sąd odpowiedzialności
rewizyjna aptekarski zawodowej
Okręgowy Zjazd Aptekarzy
- jest najwyższą władzą okręgowej izby
- uczestniczą w nim członkowie okręgowych izb lub delegaci wybrani w rejonach
obejmujących swym zasięgiem część obszaru działania izby
odbywa się raz w roku (zwyczajny) lub raz na 4 lata (sprawozdawczo - wyborczy) i
jest zwoływany przez okręgową radę
- podejmuje uchwały w sprawach objętych zakresem działania izby;
- uchwala budżet i ustala zasady gospodarki finansowej izby;
rozpatruje i zatwierdza roczne i kadencyjne sprawozdania okręgowej rady
aptekarskiej, okręgowej komisji rewizyjnej, okręgowego sądu aptekarskiego i okręgowego rzecznika, odpowiedzialności zawodowej;
- uchwala regulaminy organów izby, z wyłączeniem okręgowego sądu aptekarskiego;
- ustala liczbę członków organów izby i zastępców rzecznika odpowiedzialności
zawodowej;
dokonuje wyboru prezesa i członków okręgowej rady aptekarskiej, członków
okręgowej komisji rewizyjnej, członków okręgowego sądu aptekarskiego oraz
- okręgowego rzecznika odpowiedzialności zawodowej i jego zastępców;
- dokonuje wyboru delegatów na Krajowy Zjazd Aptekarzy.
Okręgowa Rada Aptekarska
stwierdza prawo wykonywania zawodu farmaceuty
prowadzi rejestr farmaceutów
współdziała w sprawach specjalizacji zawodowej
opiniuje projekty aktów normatywnych dotyczących produktów leczniczych, aptek i wykonywania zawodu farmaceuty oraz występuje z wnioskiem o podjecie inicjatywy ustawodawczej
opiniuje i wnioskuje w sprawach kształcenia przed - i podyplomowego farmaceutów i techników farmaceutycznych
prowadzi badania dotyczące służb farmaceutycznych i wykonywania zawodu farmaceuty
występuje w obronie interesów indywidualnych i zbiorowych członków izb aptekarskich
- wykonuje uchwały okręgowego zjazdu aptekarzy;
- określa wysokość składki członkowskiej;
- składa przed okręgowym zjazdem aptekarzy sprawozdanie z działalności i wykonania
budżetu;
wydaje opinię w sprawach udzielania lub cofania zezwolenia na prowadzenie aptek
lub hurtowni;
- współdziała z samorządem terytorialnym w sprawie rozmieszczenia aptek;
- prowadzi bieżące sprawy izby;
- wykonuje zadania zlecone przez Naczelną Radę Aptekarską.
Uwaga: Okręgowa rada aptekarska wybiera spośród swoich członków prezydium.
Prezydium stanowią prezes oraz wybrani przez radę jego zastępcy, sekretarz,
skarbnik i członkowie. Prezydium działa w imieniu rady w sprawach określonych
jej uchwałą
Okręgowa Komisja Rewizyjna
- kontroluje działalność finansową i gospodarczą izby
- przedstawia sprawozdania z działalności kontrolnej okręgowemu zjazdowi aptekarzy;
- występuje z wnioskiem o udzielenie absolutorium okręgowej radzie aptekarskie
Okręgowy Sąd Lekarski
rozpatruje sprawy z zakresu odpowiedzialności zawodowej członków okręgowych izb aptekarskich oraz sprawuje sądownictwo polubowne;
składa roczne i kadencyjne sprawozdania okręgowemu zjazdowi aptekarzy.
Okręgowy Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej
- prowadzi postępowanie w sprawach odpowiedzialności zawodowej farmaceutów
Recepta farmaceutyczna
Produkty lecznicze i wyroby medyczne wydawane są z apteki ogólnodostępnej przez farmaceutę lub technika farmaceutycznego w ramach jego uprawnień zawodowych:
na podstawie recepty bez recepty na podstawie zapotrzebowania uprawnionych jednostek organizacyjnych lub osób fizycznych uprawnionych na podstawie odrębnych przepisów.
Uwaga: W przypadku nagłego zagrożenia zdrowia lub życia farmaceuta może wydać bez recepty lekarskiej produkt leczniczy zastrzeżony do wydawania na receptę w najmniejszym terapeutycznym opakowaniu, z wyłączeniem środków odurzających, substancji psychotropowych i prekursorów grupy I-R.
Fakt wydania produktu leczniczego farmaceuta odnotowuje na sporządzanej recepcie farmaceutycznej.
Recepta farmaceutyczna powinna zawierać:
- nazwę wydanego produktu leczniczego
- dawkę, przyczynę wydania produktu leczniczego
- tożsamość i adres osoby, dla której produkt leczniczy został wydany
- datę wydania, podpis i pieczątkę aptekarza.
Recepta farmaceutyczna zastępuje receptę za 100% odpłatnością i podlega ewidencjonowaniu.
Farmaceuta i technik farmaceutyczny mogą odmówić wydania produktu leczniczego, jeżeli jego wydanie może zagrażać życiu lub zdrowiu pacjenta.
Produkty lecznicze i wyroby medyczne wydane z apteki nie podlegają zwrotowi
Nie dotyczy to produktu leczniczego lub wyrobu medycznego zwracanego aptece z powodu wady jakościowej lub niewłaściwego ich wydania.