Socjologia ogólna- na podstawie materiałów, uogólnień , prawidłowości ustalonych badań szczegółowych tworzy teorię obejmujące zespoły zjawisk występujących w społeczeństwach. Jej zadaniem jest definiowanie pojęć

-socjologia powstała głównie w USA , natomiast w Europie ciężko się przebijała .

W ramach socjologii ogólnej wyróżniamy dwie „metateorie”

a) teorię struktur społecznych

b) teorię zmian społecznych

Socjologia szczegółowa - to zbiór różnych subdyscyplin socjologii dotyczących poszczególnych dziedzin życia społecznego, wyróżnianych na podst. różnorodnych kryteriów.

Zakres badań tych subdyscyplin krzyżuje się .

Działy socjologii szczegółowej wyodrębnia się w miarę potrzeb praktyki życia społecznego oraz w miarę ambicji poznawczych badaczy.

W ramach socjologii szczegółowej wyróżniamy trzy obszary(działy)badań:

a) badania grup i zbiorowości społecznych

b) badania instytucji społecznych

c) badania procesów i zjawisk społecznych

Podział przedmiotu socjologii w tradycji amerykańskiej :

1. teorie makropoziomowe- traktują społeczeństwo jako organizm

2. teorie mikropoziomowe - społeczeństwo, to suma mniejszych części.

Teorie makropoziomowe

1. Teoria funkcjonalno-strukturalna

2. Teoria konfliktów.

Teorie mikropoziomowe

1. Interakcjonizm symboliczny

2. Etnometodologia

3. Teoria wymiany

4. Dramaturgiczna teoria społeczeństwa.

Porównanie podejścia funkcjonalno-strukturalnego z podejściem konfliktowym

Kryterium porównania	Teoria funkcjonalno-strukturalna	Teoria konfliktu
	Funkcjonalna teoria konfliktu Lewis Coser
Przedstawiciele	Talcott Persons, Robert Merton	Robert Dahl Ralph Dahrendorf
Podstawowe pojęcia	Equlibrium (równowaga) Samoregulacja, status quo	Zmiana, przekształcenie, proces
Stosunek do zmiany Społecznej	Nie jest niezbędna	Jest podstawowym procesem społecznym
Stosunek do struktur społecznych	Są niezbędne do trwania społeczeństwa	Dzielą uczestników życia społecznego na „zwycięzców” i „pokonanych”
Mechanizm przekształceń społecznych	Mechanizmy samoregulacji wbudowane w systemy społeczne	Konflikty społeczne
Stosunek do systemu społecznego	Konserwatyści polityczni, dążący do zachowania status quo	Radykaliści polityczni nawołujący do zmian bez względu na ich skutki

Funkcjonalna teoria konfliktu Lewisa Cosera

Istota ujęcia: konflikty zabezpieczają system przed rozbiciem (jeśli się nie prowadzi prawdziwych zmian to doprowadzi do rewolucji)

Robert Merton uzupełnił „funkcjonalizm” Parsonsa :

Funkcje jawne i funkcje ukryte

1. Funkcje jawne-konsekwencje znane , oczekiwane

2. Funkcje ukryte-konsekwencje nieznane

Funkcje jawne - zabezpiecza się przedstawicieli tych grup

Funkcja ukryta - jest to funkcja, która polega na tym, że system pomocy społecznej zabezpiecza całość przed gwałtownymi napadami społecznymi

Przykłady:

Funkcja jawna Funkcja ukryta

System pomocy społecznej altruizm lęk przed biednymi

System edukacyjny american dream powielanie podziałów

TEORIE MIKROPOZIOMOWE - założenia-przedstawiciele

Nazwa teorii	Istota ujęcia	przedstawiciel	Główne założenia
Interakcjonizm symboliczny	Interakcja jest podstawowym procesem społecznym	Herbert Blumer George Herbert Mead	Ludzie działają na bazie znaczeń jakie mają dla nich rzeczy i zjawiska ich otaczające Znaczenia te pochodzą z interakcji Znaczenia są modyfikowane, są w trakcie życia społecznego
Etnometodologia	Badania stosowanych przez dane społeczeństwo metod interpretacji sensu sytuacji w jakiej ludzie się znajdują	Harold Garfinkel	Nie ma wspólnych uzgodnionych znaczeń społecznych Nie istnieje uporządkowany świat społeczny Intuicja sposobem na badanie świata
Teoria Wymiany	Życie społeczne to ciągły handel i negocjacje	George Homans	Życie społeczne jest procesem handlu i negocjacji Interakcja odbywa się na podstawie analizy kosztów i korzyści Interakcja trwa tak długo, jak długo spodziewane korzyści są większe od ponoszonych kosztów.
Dramaturgiczna teoria społeczeństwa	Zycie społeczne to scena, na której odgrywamy swoje role	Erving Hoffman	1.Aktor chcąc odgrywać poprawnie swoją rolę musi przejść wcześniej okres edukacji(przygotować się do odgrywanej roli). 2.Aktor eksponuje swoją „jaźń” fasadową . 3.Aktor odwołuje się do takich symboli statusu jak : bogactwo, uroda, prestiż , mądrość.

2

---