Kierunek studiów: Mech. i Bud. Masz. specjalność : IZK	Laboratorium z podstaw eksploatacji.
Ćwiczenie nr 3 .	Temat ćwiczenia: Ocena wartości użytkowej wyrobu.
Grupa K-02b.	Imię i nazwisko: Paweł Urban		Rok akademicki: 1996/97
Data wykonania	Ocena	Data zaliczenia	Podpis prowadzącego
27.10.96

Cel ćwiczenia

Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z sposobami ocen porównawczych odnoszących się do wartości użytkowej wyrobów codziennego użytku.

Zadanie 1

Dotyczy ono grupy chłodziarek absorpcyjnych i chłodziarek sprężarkowych; spośród 6 chłodziarek należy wytypować najkorzystniejszy typ, biorąc pod uwagę cechy jakościowe w aspekcie użytkowym. Charakterystyka techniczno - ekonomiczna chłodziarek jest zawarta w tabeli.

Dane	TYP CHŁODZIARKI
techniczno	Sprężarkowa			Absorpcyjna
ekonomiczne	A	B	C	D	E	F
Cena sprzedaży [zł]	140	160	220	240	300	270
Pojemność [dm^3]	40	80	120	120	190	160
Zużycie energii w ciągu 24h[Wh]	1400	1500	1000	500	700	1100
Jedn. Zużycie energii na 24 h/dm^3 pojemn. [Wh]	35	18,8	8,3	4,6	3,7	6,9

Obliczenia

Aby obliczyć efektywność użytkowania chłodziarek poszczególnych typów korzystamy z poniższego wzoru:

K_u = gdzie:

K_u - koszty użytkowania

K_z - koszty zakupu wyrobu

K_r - koszty konserwacji i remontu

K_e - koszty bieżącej eksploatacji

Q_e - okres eksploatacji

Długość okresu eksploatacji Q_e = 17 lat.

Koszty remontów przyjęto jako stałe K_r =

Cena energii elektrycznej

Obliczenia :

Koszty użytkowania dla chłodziarek sprężarkowych:

K_u1 = = 110,2

K_u2 = = 117,96

K_u3 = = 88,64

Koszty użytkowania dla chłodziarek absorpcyjnych:

K_u1 = 56,98

K_u2 = = 73,64

K_u3 = = 98,15

Obliczamy koszty przypadające na 1dm³ pojemności komory chłodzącej :

K' =

• dla sprężarkowych

K'₁ = = 2,76

K'₂ = =1,47

K'₃ = = 0,74

dla absorpcyjnych

K'₁ = = 0,47

K'₂ = = 0,39

K'₃= = 0,61

Obliczamy średnią arytmetyczną K” dla poszczególnych typów lodówek :

K” =

Chłodziarki sprężarkowe:

K” = = 1,66

Chłodziarki absorpcyjne:

K” = = 0,49

Dane techniczno ekonomiczne					TYP CHŁODZIARKI
					Sprężarkowa			Absorpcyjna
					A	B	C	D	E	F
Koszty eksploatacji przez 17 lat przy					1563,66	1675,35	1116,9	558,45	781,83	1228,59
stawce 0,18 zł./kWh
Koszty użytkowe na 1dm^3 przez 17 lat [zł.]					2,76	1,47	0,74	0,47	0,39	0,61
Średnia kosztów użytkowania na 1dm^3 przez 17 lat [zł.]						1,66			0,49
Koszty użytkowania przez 17 lat [zł.]					110,2	117,96	88,64	56,98	73,64	98,15

Wnioski:

1. Większą sprawnością charakteryzują się chłodziarki absorpcyjne wszystkich typów, choć jedna z chłodziarek sprężarkowych (typ C) wykazuje zbliżoną sprawność, można to tłumaczyć tym, że lodówka ta posiada większą pojemność - zbliżona do pojemności chłodziarek absorpcyjnych.

Jak wynika z obliczeń i z zamieszczonego powyżej wykresu najkorzystniejszą opcją jest zakup chłodziarki absorpcyjnej typu D (kolumna nr 4). Jednak po przeliczeniu kosztów użytkowania przypadających na objętość lodówki, najkorzystniejszą wydaje się być zakup lodówki absorpcyjnej typu E. Potwierdza to zasadę, że dobry zakup, to często drogi zakup - lecz zwraca się on w okresie użytkowania.

1. Nasuwa się więc wniosek, że ze względu na większą sprawność opłaca się kupować chłodziarki o większych pojemnościach i chłodziarki absorpcyjne

Zadanie 2

W tym zadaniu należy wytypować najkorzystniejszy, spośród pięciu, typ pralki wirnikowej. Charakterystykę techniczno - ekonomiczną analizowanych pralek przedstawia tabela.

1. Dane jest 5 typów pralek wirnikowych, produkowanych przez MFNE. wytypować najkorzystniejszy typ pralki wirnikowej biorąc pod uwagę cechy jakościowe w aspekcie użytkowym. Charakterystykę techniczno-ekonomiczna analizowanych pralek podałem w tabeli poniżej.

Charakterystyka techniczno-ekonomiczna pralek.
Typ pralki		M13	M15	M16	M10	M21
Wymiary gabarytowe (średnica x wysokość) [mm]		400x730	400x730	350x610	350x620	400x670
Masa całkowita pralki [kg]		27	25	17	15	23
Minimalna ilość wody potrzebnej do prania [l]		16	16	10	10	13
Jednostkowy ładunek bielizny suchej [kg]		1.5	1.2	0.8	0.8	1.25
Czas prania jednego ładunku [min]		5	5	5	5	5
Moc silnika elektrycznego [W]		150	250	150	150	250
Cena sprzedaży [zł]		130.00	150.00	110.00	100.00	140.00

1. Rozwiązując to zadanie korzystałem z następujących wzorów:

• gdzie:

• c - cena zakupu;

• J - liczbowy wskaźnik jakości;

• gdzie:

• W_m - wyróżnik kryterialny mankament;

• W_w - wyróżnik kryterialny walor;

• W_o - wyróżnik kryterialny optyment;

• n - liczba uwzględnionych wyróżników.

• gdzie:

• K_zm - wartość zmierzona;

• K_min - wartość minimalna;

• K_max - wartość maksymalna.

• Określiłem także walory, mankamenty i optymenty dla zadania:

• walor - jednostkowy ładunek bielizny;

• - mankament - wzrost masy;

• - mankament - wzrost ceny;

• - optyment - moc silnika elektrycznego;

• - mankament - minimalna ilość wody potrzebnej do prania.

Końcowe obliczenia i zestawienie wyników.

Zestawienie wyników końcowych.
TYP PRALKI		M13	M15	M16	M10	M21
Wyróżnik kryterialny - walor Ww: jednostkowy ładunek bielizny		1.00	0.57	0.00	0.00	0.64
Wyróżnik kryterialny - mankament Wm: wzrost masy		0.00	0.17	0.83	1.00	0.33
Wyróżnik kryterialny -mankament Wm: wzrost ceny		0.40	0.00	0.80	1.00	0.20
Wyróżnik kryterialny - optyment Wo: moc silnika elektrycznego		0.70	1.00	0.70	0.70	1.00
Wyróżnik kryterialny - mankament Wm: min. il. wody potrzebnej do prania		0.00	0.00	1.00	1.00	0.50
Jakość - średnia arytmetyczna		0.42	0.35	0.67	0.74	0.54
Wskaźnik efektywności jakości		309.52	431.51	165.00	135.14	261.57
Jakość zakwalifikowana do określonej klasy		Stan niedogodny	Stan niekorzystny	Stan dogodny	Stan dogodny	Stan pośredni

1. .

1. Przykładowe obliczenia.

• Wskaźnik kryterialny mankament dla pralki M10:

• Efektywność jakości dla pralki M16:

• Jakość pralki M21:

• .

Wnioski:

Po obliczeniu wskaźnika jakości J wynika, że najlepszą pralką jest pralka typu M10. Wskaźnik efektywności pozwolił potwierdzić ocenę wyboru najlepszej pralki, ale w stosunku jakości tego wyrobu do jego ceny. Ostatecznie warto stwierdzić, że najlepszą pralką z przedstawionej oferty jest pralka M10, która tylko ustępuje innym pralkom pod względem mocy silnika i jednostkowego ładunku bielizny. Jednak te parametry nie wpływają znacznie na wartość jakości.

W zadaniu tym przeprowadziłem tok rozumowania bez zróżnicowania ważności kryteriów ponieważ uważam, że zróżnicowanie to nie wpłynie na wskaźnik jakości pralek. Zróżnicowanie to może jedynie ostrzej zarysować różnice pomiędzy pralkami.

1. W zestawieniu końcowym warto zwrócić uwagę na stany jakościowe poszczególnych pralek zakwalifikowanych do określonych klas jakości wg skali stanów przedstawionych w skrypcie. Mamy tu do czynienia z dwoma pralkami klasyfikującymi się do klasy 4 jednak tylko pralka M10 moim zdaniem jest najlepsza, gdyż „brakuje” jej tylko 0,01 punktu do klasy wyższej o standardzie korzystnym. Zaś pralka M16 jest „na granicy” dwóch klas umiarkowanej i dogodnej. W tabeli tej można spostrzec pralkę należącą do klasy 8. Jest ona, moim zdaniem, najbardziej nieodpowiednia w sensie użytkowym.

---