Egzamin:

Obowiązuje to co na wykładzie uzupełnienie z książki

Na wykładzie będą tylko najważniejsze punkty które trzeba będzie uzupełnić z książki.

Książka:

„Zarys koncepcji metod i problemów zarządzania” - Jerzy Bogdanienko (zielona - II wydanie)

cała książka bez II i V rozdziału

Kierowanie - działalność sprawcza powodująca, że organizacja funkcjonuje zgodnie z celem dla którego została powołana.

Zarządzanie - to szczególny rodzaj kierowania, wynikający z prawa własności lub upoważnienia udzielonego przez właściciela, w którym podstawą oddziaływania na wykonawców jest hierarchiczna nadrzędność osoby kierującej, wynikająca ze struktury formalnej.

A

B

C

Warunki:

• jest struktura zarządzania (szczeble zarządzania)

• jest zobowiązanie do posłuszeństwa

• jest sterowanie środków produkcji

Organizacja - podstawowe ujęcie:

• ujęcie rzeczowe - rozumie się organizacje jako system społeczno techniczny, ludzie i urządzenia w jakie są wyposażeni dla osiągnięcia określonych celów (np. szkoła, bank)

• ujęcie czynnościowe - proces wprowadzania ładu do organizacji w sensie rzeczowym, jest to organizowanie pracy

• ujecie atrybutowe - oceniamy jakość danej rzeczywistości na ile ta organizacja się sprawdziła, czy była dobrze zorganizowana czy źle.

Znaczenie ujęcia rzeczowego:

• powierzchowne - większość życia spędzamy w jakiś organizacjach

• społeczne - w organizacji funkcjonują ludzie, wchodzą oni w między sobą w interakcje, wchodzą między sobą w różne stosunki i więzi intelektualne i inne. Ludzie kształtują swoją osobowość.

• ekonomiczne - dzięki pracy skoordynowanej ludzi wykwalifikowanych osiąga się większe zyski

Analogia organizacji do maszyny

• organizacja jest instrumentem realizacji jednego precyzyjnie określonego celu, który jest dany z zewnątrz

• uczestnicy organizacji powinni być posłusznymi narzędziami

• dąży się do standaryzacji wykonawców

• występuje jednostronne prawo kierownika do wydawania poleceń i egzekwowania posłuszeństwa

Warunki w jakich sprawdza się mechaniczne podejście do organizacji:

• kiedy organizacja jest niewielka

• kiedy jest do wykonania jakieś proste zadanie

• kiedy otoczenie jest wystarczająco stabilne (otoczenie obecnie nie jest stabilne, nie można wyznaczyć procesu zmian)

• kiedy chce się wytwarzać ciągle te same produkty

• kiedy ludzkie „części maszyny” są uległe i lojalne - zachowują się tak, jak zaplanowano.

Analogia organizacji do organizmu:

• organizacja jest złożoną całością

• jej główny cel to przetrwanie i rozwój

• organizacja pozostaje w stałych związkach z otoczeniem, które oddziałuje na organizację

• występuje stała wymiana między organizacja a otoczeniem (transfer środków finansowych i wydanie środków wytworzonych)

• organizacja powinna dążyć do stanu równowagi co jest naturalnym stanem funkcjonowania organizacji (konieczna jest równowaga materialna (techniczna) i społeczna (organizacja musi uzyskać pewien stopień akceptacji przez ludzi))

Analogia organizacji do grupy:

• cele uczestników organizacji są różne i niesprowadzalne do wspólnego mianownika

• organizacja jest sztuczną konstrukcją społeczną, którą tworzą autonomiczni uczestnicy

• głównym sposobem działalności organizacji jest przetarg realizowany między poszczególnymi uczestnikami, którzy handlują swymi atutami dla uzyskania przewagi

Podstawowe grupy poglądów:

• Klasyczna szkoła organizacji (naukowa) - nawiązuje do analogii organizacji do maszyny

• Kierunek filozoficzny (inżynierski) - zajmuje się pojedynczym wykonawcą , czyli elementem maszyny (człowiekiem)

• Kierunek administracyjny (uniwersalistyczny) - zajmuje się organizacją jako całością i powiązaniami pojedynczych wykonawców

• Nurt psychosocjologiczny (behawioralny) - wskazuje na to że człowieka nie można traktować jako bezmyślne narzędzie

• Szkoła zachowań - zajmuje się zachowaniem jednego człowieka

• Szkoła stosunków międzyludzkich - jak modyfikowane jest zachowanie człowieka w grupie socjologicznej

• Podejście współczesne do zarządzania

• Ujęcie ilościowe - wiąże się z mocą obliczeniowa komputerów

• Ujecie systemowe - ujecie które opiera się na analogi organizacji do organizmu, najważniejszym czynnikiem produkcji są ludzie a nie maszyny

• Koncepcja potencjału intelektualnego

• Koncepcja organizacji sieciowej i wirtualnej

• Nurt sytuacyjny - nie ma żadnych uniwersalnych metod zarządzanie, właściwą odpowiedź w dziedzinie zarządzania jest odpowiedź „to zależy”

Adam Smith (1723-1790) - wskazywał na następujące korzyści specjalizacji:

• unika się strat czasu wynikających ze zmiany wykonywanej czynności

• następuje wzrost wydajności w skutek doskonalenia umiejętności

• następuje zmniejszenie kosztów i czasu przyuczenia do pracy

• występuje łatwość wymiany wykonawców

Charles Babbage (1792-1871)

sformułował zasadę progów: wydajność wzrasta tylko do pewnego poziomu, a po jego przekroczeniu znowu ulega obniżeniu

Frederick Winslow Taylor (1856-1915)

Zasady naukowego zarządzania sformułowane przez Taylora:

• należy przesunąć całą odpowiedzialność za organizowanie pracy z robotnika na kierownika

• należy używać metod naukowych, aby określić najefektywniejszy sposób wykonywania pracy

• należy szkolić i kontrolować działania robotnika, aby zapewnić, że będzie on przestrzegał odpowiednich procedur i osiągał odpowiednie wyniki

Frank i Lilian Gilbreht - badania dotyczące optymalizacji ruchów roboczych (rozbijanie ruchów pracowników na mikroruchy aby zaobserwować najkorzystniejsze wykonanie)

• obie ręce powinny brać czynny udział w wykonywaniu pracy

• ruchy rąk powinny odbywać się w dwóch kierunkach

• pożądane jest wykorzystanie siły grawitacji

• ruchy ciągłe płynne są korzystniejsze od łamanych

• drogi ruchu rąk powinny mieścić się w określonym zasięgu

Harrington Emerson

Ogólne, uniwersalne zasady zarządzania:

• zasada podziału

• zasada koncentracji

• zasada optymalnej produkcji

• zasada harmonii

Henry Ford (1983-1946)

Zasady fordyzmu:

• standaryzacja produkcji

• maksymalna specjalizacja i podział pracy jako podstawa produkcji masowej

• wykorzystanie automatycznej taśmy produkcyjnej

• autokratyczny system kierowania

• akordowy system wynagradzania

Zasługi H. Forda:

• zrewolucjonizował system produkcji aut, wprowadzając ruchoma taśmę produkcyjną i trzyzmianowy dzień pracy

• powszechna dostępność aut Forda zrewolucjonizowała styl życia w USA

• ukształtowały się nowe układy ekonomiczne w USA dzięki udzieleniu kredytów na auta.

Str. 3, Podstawy zarządzania - wyk, 2006-02-18

Kierownik