. Dochody własne jednostek samorządu terytorialnego

można podzielić na gruncie obowiązujących przepisów na : podatkowe i nie podatkowe.

Podatkowe dochody własne gminy to wpływy pochodzące z następujących podatków :

• podatku od nieruchomości

• podatku od środków transportowych

• podatku rolnego

• podatku leśnego

• podatku od czynności cywilno-prawnych

• podatku od spadku i darowizn

• podatku dochodowego uiszczanego w postaci karty podatkowej

Nie podatkowe dochody własne to także wpływy z opłat tj. targowej, miejscowej, uzdrowiskowej, skarbowej i eksploatacyjnej oraz od posiadania psów.

Udziały w podatkach :

• w podatku dochodowym od osób fizycznych

• w podatku dochodowym od osób prawnych

Dochody nie podatkowe gminy t m. innymi :

• dochody gminnych jednostek budżetowych

• wpłaty gminnych zakładów budżetowych

• dochody z majątku gminy

Do podatkowych dochodów własnych powiatu zaliczamy :

• udziały w podatku dochodowym od osób fizycznych

• udziały w podatku dochodowym od osób prawnych

Do nie podatkowych dochodów własnych powiatu zaliczamy :

• dochody powiatowych jednostek budżetowych

• wpłaty powiatowych zakładów budżetowych

dochody z majątku powiatu

Podatkowe dochody własne województw to :

• udziały w podatku dochodowym od osób fizycznych

• udziały w podatku dochodowym od osób prawnych

Nie podatkowe to:

• dochody wojewódzkich jednostek budżetowych

• wpłaty wojewódzkich zakładów budżetowych

• dochody z majątku województwa

zasada budżetowa - jawność

Zasada jawności budżetu

to zasada , która przewiduje regułę ujawniania informacji czyli powszechnego dostępu do informacji związanych z budżetem państwa lub budżetem jednostki samorządu terytorialnego. Zasadę jawności budżetowej należy wywodzić z regulacji ustawy o finansach publicznych , która rozszerza zasadę jawności budżetu na jawność i przejrzystość finansów publicznych. Jawność budżetu należy obecnie utożsamiać także z jawną gospodarką środkami publicznymi . Za przejaw tej jawności ustawodawca rozumie m. innymi jawność debaty budżetowej w Sejmie, jawność debaty nad sprawozdaniem z budżetu , jawność debat w organach stanowiących na szczeblu samorządowym, a także podawanie do wiadomości publicznej informacji o kwocie długu publicznego , poziomie PKD itd. Ustawa o finansach publicznych przewiduje możliwość utajnienia informacji o środkach publicznych .W stosunku do takich środków publicznych , których pochodzenie lub przeznaczenie zostało objęte informacją niejawną na podstawie przepisów odrębnych lub na mocy umowy międzynarodowej.

Procedura budżetowa nazywana także inaczej procesem budżetowym to określenie pewnych etapów ,faz którym podlega każdoroczny budżet państwa i budżet jednostek samorządu terytorialnego.

Na procedurę budżetową składają się bowiem 4 następujące fazy ,etapy:

• Etap planowania budżetowego

• Etap uchwalania budżetu

• Etap wykonywania budżetu

• Etap rozliczania realizacji budżetu

Realizacja budżetu państwa oraz budżetu jednostek samorządu terytorialnego następuje zgodnie z regulacjami przyjętymi przez ustawę o finansach publicznych w postaci tzw. zasad gospodarki finansowej. Ustawodawca przewiduje, że w toku wykonywania budżetu państwa i samorządowego muszą być przestrzegane następujące zasady:

1. Ustalanie i pobieranie dochodów przez budżet państwa i budżet samorządowy następuje w oparciu o obowiązujące przepisy

2. Należy przestrzegać pełnej realizacji zadań zgodnie z harmonogramem

3. Dokonywanie wydatków jest dopuszczalne w granicach kwot określonych w planie finansowym

4. Istnieje możliwość zlecania realizacji zadań na zasadzie wyboru najkorzystniejszej oferty

Ustawa o finansach publicznych wprowadza konieczność przestrzegania tych zasad gospodarowania finansami, choć wprowadza także regulacje które dają możliwość występowania zmian w trakcie realizacji uchwały budżetowej i uchwał budżetowych. Zmiany te dotyczą wydatków budżetowych i mogą przyjmować dwojakiego rodzaju postać:

1. Przeniesienia planowanych wydatków

2. Zablokowania planowanych wydatków

3. Uruchamiania rezerw budżetowych

Przeniesienie planowanych wydatków oznacza przesunięcie planowanych kwot wydatków w stosunku do budżetu państwa. Można wyróżnić przeniesienie zwykłe i nadzwyczajne.

Przeniesienia zwykłego dokonują dysponenci części budżetowych w przypadku gdy zaistnieje sytuacja uzasadniająca konieczność takiego przeniesienia. Natomiast przeniesienie nadzwyczajne to rodzaj zmian które muszą być wprowadzone przez Radę Ministrów w przypadku wprowadzenia stanu nadzwyczajnego na terenie kraju.

planowania i uchwalania budżetu należy wiązać z zasadą uprzedniości budżetu. Etap planowania budżetu państwa rozpoczyna Minister Finansów w miesiącu marcu roku poprzedzającego rok budżetowy, kiedy to kieruje notę budżetową do dysponentów części budżetowych. W oparciu o informacje uzyskane od dysponentów przygotowuje projekt ustawy budżetowej, który następnie kieruje do rządu. Rząd kieruje ten projekt do Sejmu. W tym momencie rozpoczyna się etap uchwalania budżetu przez Sejm, Senat, Prezydenta. Etap uchwalania budżetu powinien zakończyć się w terminie do dnia 31 grudnia.

Natomiast w przypadku budżetu samorządowego w etapie planowania organ wykonawczy na podstawie informacji uzyskanych od Ministra Finansów w terminie do dnia 15 października roku poprzedzającego rok budżetowy.

O wysokości subwencji ogólnej przygotowuje projekt uchwały budżetowej, który następnie przedkłada do organu stanowiącego i RIO. Rozpoczyna się etap uchwalania , kiedy to organ stanowiący po zapoznaniu się z opinią RIO podejmuje uchwałę budżetową do dnia 31 grudnia.

Po etapie planowania i uchwalania budżetu rozpoczyna się etap jego wykonania. W tym etapie dysponenci części budżetowych ( w przypadku budżetu państwa) przekazują w ciągu 21 dni od dnia ogłoszenia ustawy budżetowej informację o kwotach dochodów i wydatków , którymi będą dysponować w roku budżetowym. W oparciu o te informacje kierownicy jednostek podległych opracowują plany finansowe swojej działalności w celu zapewnienia ich zgodności z ustawą budżetową.

W przypadku budżetu jednostek samorządu terytorialnego organ wykonawczy przekazuje w ciągu 21 dni od dnia uchwalenia uchwały budżetowej informację o dochodach i wydatkach, którym te jednostki będą dysponować. Na tej podstawie jednostki podległe przygotowują plany finansowe swojej działalności.

Ponadto zarówno w przypadku budżetu państwa jak i budżetu samorządowego za warunki właściwej realizacji budżetu należy uznać także konieczność opracowania harmonogramów. Mają one określać miesiąc, terminy pozyskiwania prognozowanych dochodów oraz miesięczne terminy dokonywania wydatków. W przypadku budżetu państwa takie harmonogramy przygotowuje Minister Finansów w porozumieniu z dysponentami części budżetowych. Natomiast w przypadku budżetu samorządowego organ wykonawczy

---