Laboratorium fizyki
Ćwiczenie nr J1. Wyznaczanie charakterystyki licznika Geigera - Mullera.
I B C	Grupa I	Marcin Masłyka Jacek Maliszewski Zbigniew Nawrat
15.V.2001	Ocena:

Cel doświadczenia:

Celem doświadczenia jest wyznaczenie charakterystyki licznika Geigera - Műllera ; sporządzenie wykresu zależności liczby zliczeń od napięcia.

Wstęp :

Licznik G - M jest urządzeniem służącym do pomiaru promieniowania wysyłanego przez materiały promieniotwórcze. Prawidłowe działanie licznika zależy od napięcia. Za małe napięcie spowoduje, że licznik nie będzie rejestrował wszystkich cząstek. Jeśli napięcie będzie zbyt wysokie nastąpi samoistna jonizacja gazu w komorze licznika. Zależność liczby rejestrowanych impulsów N od przyłożonego napięcia U nazywamy charakterystyką licznika. Minimalna wartość napięcia, przy którym licznik zaczyna rejestrować cząstki promieniowania nazywa się napięciem progu Geigera (U_p). Dalsze zwiększanie napięcia powoduje proporcjonalny wzrost ilości rejestrowanych cząstek, aż do punktu w którym zaczyna się ,,plateau'' licznika. Jest to obszar, w którym ich liczba prawie nie zależy od napięcia. Nachylenie plateau jest charakterystyczne dla każdej sondy i podawane jest w załączonej do niej karcie. W następnym obszarze charakterystyki ilość zliczanych impulsów zaczyna szybko rosnąć wraz z napięciem. Jest to obszar niebezpieczny dla sondy. Jako napięcie pracy sondy (U_pr) przyjmuje się najczęściej napięcie na środku pleteau.

Przebieg doświadczenia:

Pomiar zaczynamy od napięcia 290 V zwiększając napięcie o 10 V rejestrujemy liczbę zliczeń aż do napięcia końcowego jakim jest 900 V.

Pomiary rejestrujemy w tabeli:

Lp.	U [V]	N	N	Lp.	U [V]	N	N
1	290	0	0	32	600	568	24
2	300	0	0	33	610	524	23
3	310	X	X	34	620	550	23
4	320	1	1	35	630	578	24
5	330	170	13	36	640	510	23
6	340	253	16	37	650	590	24
7	350	287	17	38	660	622	25
8	360	258	16	39	670	765	28
9	370	290	17	40	680	661	26
10	380	268	16	41	690	698	26
11	390	261	16	42	700	808	28
12	400	258	16	43	710	746	27
13	410	262	16	44	720	797	28
14	420	258	16	45	730	925	30
15	430	283	17	46	740	865	29
16	440	290	17	47	750	892	30
17	450	248	16	48	760	986	31
18	460	291	17	49	770	983	31
19	470	340	18	50	780	914	30
20	480	380	19	51	790	915	30
21	490	513	23	52	800	901	30
22	500	471	22	53	810	914	30
23	510	536	23	54	820	1010	32
24	520	548	23	55	830	1150	34
25	530	538	23	56	840	1123	34
26	540	524	23	57	850	1174	34
27	550	522	23	58	860	1529	39
28	560	542	23	59	870	1847	43
29	570	540	23	60	880	1662	41
30	580	538	23	61	890	2717	52
31	590	512	23	62	900	2830	53

Korzystając z wyników z tabeli sporządzamy wykres N = f (U). Na którym punkty A i B oznaczają początek i koniec plateau. Punkt stanowiący połowę odległości A - B wyznacza napięcie pracy licznika U_pr.

Wnioski:

Napięcie progowe dla badanej sondy licznika G -M zawiera się w przedziale od 300V- 310V. Wartość napięcia pracy sondy odczytana z wykresu wynosi 610V. Sonda powinna pracować pod napięciem zbliżonym do napięcia odczytanego z wykresu.

1

---