03.01.2008
Etyką zajmuje się : religia, społeczeństwo, filozofia,...
Natura czy normy etyczne posiadają naturę subiektywną i relatywną ( sami je sobie stwarzamy), czy może obiektywną?
Etyka w różnych obliczach:
Etyki w ujęciu merytorycznym / rzeczowym.
Ogół i szczegół. Etyka ogólna i szczegółowa.
Etyka ogólna zajmuje się najbardziej ogólnymi pojęciami - istota, typologia, struktura i funkcja etyki; filozofia dobra.
ETYKA SZCZEGÓŁOWA:
e. indywidualna (osobowościowa) - e. antropologiczna
* dostojeństwo i godność człowieka jako istoty ludzkiej
* kim / czym jest człowiek? Co prezentuje?
* stosunek człowieka do siebie samego
* osobowość jako suma wszystkich władz psychicznych człowieka, skoncentrowanych na poziomie jaźni.
* sumienie
* autonomia, wolność sumienia i wyznania
* wychowanie, kształcenie, wymuszona profesja
* stosunek do wartości materialnych (praca, płaca, własność)
* stosunek do autorytetów społecznych / moralnych
* etyka cnót - mądrość, odwaga, wstrzemięźliwość i sprawiedliwość (Platon + wiara, nadzieja i miłość chrześcijanizm)
* etyka powinności - co powinno się czynić (etyka norm, nakazów, np. dekalogu).
ETYKA OPISOWA |
ETYKA NORMATYWNA |
Opis zjawiska jakim jest moralność, indywidualizm, względność i bezwzględność etyki, subiektywizm i obiektywizm etyki. Ale nie ma tu oceny, a OPIS zjawiska. |
Normy, powinności, to co należy czynić, kodeksy etyczne (np. dekalog) |
ETYKA MATERIALNA |
ETYKA FORMALNA |
Etyka norm, zasad, które trzeba przestrzegać (Max Scheller) |
Etyka 1 normy (Emmanuel Kant) |
ETYKA AUTONOMICZNA |
ETYKA HETERONOMICZNA |
Etyka naszych postaw, naszej autonomii, tworzona przez nas - nasze obyczaje, zwyczaje. |
Jest tworzona przez orientacje pozapersonalne danego człowieka (rodzina, kościół, społeczeństwo). |
E. społeczna - polityczna, gospodarcza.
Etyki w ujęciu ideologicznym: ETYKA FILOZOFICZNA i ETYKA RELIGIJNA.
Etyki z punktu widzenia historycznego: ETYKI KLASYCZNE (etyki starożytnej Grecji; dobra i zła) i CHRZEŚCIJAŃSKIE + ETYKI MODERNISTYCZNE:
e. subiektywistyczna - „moralne jest to, co mój subiektywizm uznaje za moralne”, etyczne jest to, co jest w zgodzie z naturą.
e. emotywistyczne - moralne jest to, co wypływa z emocji.
e. motywistyczne - moralne jest to, co ma umotywowanie.
e. konsekwencjonalistyczne - moralne jest to, co ma konsekwencje.
e. sytuacjonistyczna - styczne jest to, co wypływa z sytuacji.
Etyki z punktu widzenia przestrzennego: ETYKI UNIWERSALNE (nie zabijaj)
i ETYKI ARTYKULARNE.