2001.07.11 wyrok SN V CKN 406/00 Prok.i Pr. 2002/4/45
W uchwale składu 7 sędziów z dnia 23 marca 1999 r., III CZP 59/98 (mającej moc zasady prawnej), Sąd Najwyższy przyjął, że sąd II instancji może zmienić ustalenia faktyczne stanowiące podstawę wydania wyroku sądu I instancji bez przeprowadzenia postępowania dowodowego uzasadniającego odmienne ustalenia, chyba że szczególne okoliczności wymagają ponowienia lub uzupełnienia tego postępowania. Zwrócenie uwagi na to stanowisko jest o tyle potrzebne, iż skoro w kasacji zarzuca się naruszenie art. 386 § 4 k.p.c. przez to, iż Sąd Apelacyjny nie przeprowadził żadnych nowych dowodów, to nietrafność tego zarzutu wynika z jednej strony z faktu, iż odmienne ustalenia są dopuszczalne mimo nie przeprowadzenia nowych dowodów (co wiąże się jednak ze stosowaniem art. 382 k.p.c.), z drugiej zaś z treści art. 386 § 4 k.p.c. upoważniającego sąd II instancji do uchylenia zaskarżonego wyroku tylko w razie nierozpoznania przez sąd I instancji istoty sprawy albo gdy wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości. W rezultacie zarzut ten jest nietrafny. (…) Trudno też uznać za trafny zarzut naruszenie art. 232 k.p.c. Przepis ten nakłada na strony obowiązek wskazywania dowodów dla stwierdzenia faktów, z których strony wywodzą skutki prawne. W konsekwencji, to strona, a nie sąd może naruszyć ten przepis. Jeśli zaś strona nie przedstawia dowodów, to uznać należy, iż dany fakt nie został wykazany (udowodniony). Wprawdzie przepis ten zawiera też postanowienie, iż sąd może dopuścić dowód nie wskazany przez stronę, jednakże jest to tylko możliwość, a nie obowiązek.
1999.03.23 uchwała SN III CZP 59/98 OSNC 1999/7-8/124
7 sędziów
Sąd drugiej instancji może zmienić ustalenia faktyczne stanowiące podstawę wydania wyroku sądu pierwszej instancji bez przeprowadzenia postępowania dowodowego uzasadniającego odmienne ustalenia, chyba że szczególne okoliczności wymagają ponowienia lub uzupełnienia tego postępowania.
2001.12.12 wyrok SN III CKN 496/00 LEX nr 53130
1. Art. 382 k.p.c. nie stanowi samodzielnej podstawy działania sądu drugiej instancji, gdyż swoją funkcję merytoryczną (rozpoznawczą) sąd ten spełnia - w zależności od potrzeb oraz wniosków stron - stosując - przez odesłanie zawarte w art. 391 k.p.c. - właściwe przepisy o postępowaniu przed sądem pierwszej instancji. Nie można zatem - z pominięciem wymagań przewidzianych w art. 3931 pkt 2 k.p.c. - zasadnie zarzucać naruszenia przez Sąd drugiej instancji tego przepisu i przypisanych temu Sądowi kompetencji w postępowaniu odwoławczym.
2. Źródłem roszczenia pauliańskiego jest ustawa. Niezbędnym warunkiem uwzględnienia powództwa przeciwko skarżącej Spółdzielni jako osoby trzeciej jest istnienie wierzytelności.
Wyrok uwzględniający powództwo umożliwia stronie powodowej jako wierzycielowi przeprowadzenie egzekucji wprost z majątku osoby trzeciej, lecz z tytułu zobowiązania istniejącego po stronie nielojalnego dłużnika a nie osoby trzeciej. W tym znaczeniu akcja pauliańska wykazuje charakter środka egzekucyjnego, bowiem umożliwia wierzycielowi zaspokojenie jego należności.
III CSK 61/07 - postanowienie z dnia 22 sierpnia 2007 r.
Dokonanie przez sąd drugiej instancji odmiennej - w stosunku do przyjętej przez sąd pierwszej instancji - oceny dowodów, nie narusza zasady bezpośredniości, chyba że ze względu na szczególne okoliczności zachodziła konieczność ponowienia lub uzupełnienia postępowania dowodowego.
2
ART. 382 K.P.C.