Psychologia wykład - prof. WSIiZ dr hab. R. - 28.05.2006
T: UKŁAD NERWOWY
uszkodzenie - kory mózgowe - zanika życie psychiczne
-letarg- jest stanem odwracalnym
BUDOWA UKŁ. NERWOWEGO
Nerw - tys. neuronów np. oko 500 tys.
Neuryt- cześć kom. nerwowej
Neuron-pojedyncza kom. nerwowa w liczbie 100 miliardów
Składa się z:
@ Dendrytu- dł. Kilka cm - 1m
przewodzą z receptora do ciałka kom. impuls nerwowy
krótkie wypustki
@ Aksonu- neurytu- włókna osiowego- przewodzi ono pobudzenie przetwarzana w ciele kom. nerw. do innego neuronu
osłonka mielinowa pokrywa go i pełni funkcję izolacyjną, jej uszkodzenie powoduje ch. stwardnienie rozsiane
@ Ciała kom. nerwowej
funkcja:
^ (tysięcznych Voltów) energia do życia
^ potencjał bioelektryczny
^ zapis pamięciowy ( glutaminiany)
Proces ewolucji - wyspecjalizowanie się w pełnieniu odpowiednich funkcji:
odbiór pobudzenia nerwowego np. bodźce - przez narządy zmysłów ( ból, ciepło , dotyk)
neurony konektoryczne- połączenie różnych neuronów
n. efektoryczne - pobudzają narządy lub gruczoły wykonawcze np. mięśnie lub gruczoły wydzielania dokrewnego
Drogi nerwowe:
Dośrodkowe- łączą receptory z OUN = widzimy
Eferentne- odśrodkowe ( odprowadzające) - z OUN do efektorów = narządy wykonawcze
Aferentne- odczuwamy ból
UKŁ. NERWOWY
I- OUN
II- OBWODOWY UN
III- AUTONOMICZNY UN inaczej wegetatywny
AD.I
mózgowie- pień mózgu, rdzeń przedłużony, most, wśród- i międzymózgowie ( funkcje biologiczne np. układ siateczkowaty - odpowiedzialny za świadomość , czyli stan czuwania i snu ) ogólnie odbywają się tutaj procesy motywacyjne i proste emocje
móżdżek -(funkcja: równowaga ciała) półkule pokryte korą gdzie odbywają się najskomplikowańsze procesy życiowe , wyższe emocje , nasza osobowość
okolice projekcyjne- odpowiedzialne za określone procesy psychiczne
rdzeń- drogi nerwowe , ośrodki-czyli skupiska ciał kom. dzięki nim możliwa jest komunikacja przez drogi ner. od i doprowadzające= reakcja odruchowa
PŁATY:
czołowy 2- ośrodki ruchowe, osobowościowe
ciemieniowy- dotyk
potyliczny-
skroniowy- słuchu
AD.II
12 par nerwów ruchowych, czaszkowe( m.in. wzrokowe, blaszkowe, trójdzielny, mózgowe, twarzowe )
31 par rdzeniowych ( m.in. łokciowy, promieniowy, pachowe- w obrębie piszczeli)
RODZAJE NERWÓW:
mieszane
rdzeniowe- wokół obwodu ciała
czuciowe- z ciała do mózgu przewodzą
AD.III
-wegetatywne procesy w naszym org. , niezależny od naszej woli
-działa na wszystkie organy
PODZIAŁ:
@ współczulny- sympatyczny
funkcja:
>pobudza emocje- wzrost akcji serca
>rozszerza naczynia krwionośne serca, mięśni
>zwęża naczynia krwionośne = bladnięcie
>hamuje akcje trawienia
@ przywspółczulny - parasympatyczny
funkcja:
> antagonista= działa przeciwnie
RECEPTOR- kom. zdolna do zamiany danego rodzaju energii zawartej w bodźcu na impuls nerwowy
RODZAJE:
WEWNĘTRZNE - żołądek ( syty)
RELACYJNE- reakcje z otoczenia zewnętrznego zaliczamy do nich
kontaktowe
telereceptory - zmysły
& wzroku( pręciki, czopki w siatkówce ), owady najlepiej widzą - w ultrafiolecie np. pszczoła
& słuchu ( kom. włosowate na błonie podstawowej ucha wewnętrznego), człowiek słyszy 16Hz - 20 tys. Hz, słonie - infradźwięki
& węchu ( kom. plamki węchowe w kanale nosa - subs. Chemiczne w powietrzu)
& smaku ( kubki smakowe na języku rozpoznający smak: kwaśny, gorzki, słony, słodki)
& receptorem zmysłu termicznego są ciałka Ruffinniego
& równowagi - ... i kanały półkoliste
& organiczny - kom. w ścianach narządów wewnętrznych np. żołądka
ból- wolne zakończenia nerwów
dotyk- ciałka Chacciniego i Meissnera
kinetycznego - ścięgna ,stawy, mięsnie- rekcja na ucisk, rozciąganie
koniec
nd
2