Temat: „CZY MOŻNA ŻYĆ BEZ POWIETRZA?"
Cele:
Zapoznanie ze znaczeniem powietrza w życiu człowieka,
Rozwijanie poczucia odpowiedzialności i troski o najbliższe środowisko,
Zdobywanie wiadomości na temat stanu zanieczyszczenia powietrza,
Rozwijanie zainteresowań przyrodniczych poprzez wykonywanie doświadczeń.
Forma pracy: zabawy dydaktyczne i doświadczenia przyrodnicze wykonywane indywidualnie i zbiorowo.
Metoda pracy: słowna, oglądowa, czynnościowa.
Środki dydaktyczne: obrazki nawiązujące do tematu, balony, świeczki, słomki do napojów, kubeczki plastikowe, kredki, brystol, pudełko z różnymi odpadami do segregacji, kawałki bibuły, piłeczki do ping-ponga, obrazki do opowiadania, woda.
PRZEBIEG ZAJEĆ:
1.Zabawa integracyjna „Wszyscy są"
2.Zabawy dydaktyczne:
Dmuchanie powietrza w balon oraz wypuszczanie z niego powietrza (balony w różnych kolorach),
Wciąganie powietrza nosem i zatrzymywanie go na chwilę,
Zapalenie przez nauczyciela świeczek, nakrycie 1 świeczki słoikiem w celu udowodnienia, że świeczka zgaśnie,
Zwrócenie dzieciom uwagi na to, że bez powietrza (tlenu) życie ludzi lub innych organizmów żywych nie byłoby możliwe. Wietrzenie Sali.
3.Segregowanie obrazków wyłożonych na stolikach ilustrujących pojazdy szkodliwe lub przyjazne dla środowiska, z użyciem pętli czarnej i zielonej (praca w grupach, dobór dzieci według koloru balonów).
4. Szukanie odpowiedzi na pytanie: Co jeszcze oprócz pojazdów zanieczyszcza powietrze?
5. Pokazanie dzieciom kilku kawałków bibuły umieszczonych wcześniej w różnych miejscach (za oknem, w sali). Zwrócenie uwagi na stopień zanieczyszczenia i ich pochodzenie.
6. Segregowanie różnych odpadów z przeznaczeniem umieszczenia ich w odpowiednich pojemnikach z napisem: szkło, plastik, papier ... Zwrócenie uwagi na zakaz spalania materiałów wykonanych z tworzyw sztucznych.
7. Układanie i przyklejanie obrazków przedstawiających( papier, pudełko tekturowe, butelka szklana, butelka plastikowa, kartka z zeszytu, puszka po napoju), pod narysowanymi pojemnikami z napisem: papier, szkło, plastik,inne tworzywa. Zwrócenie uwagi na umiejętność „segregowania odpadów".
9. Słuchanie opowiadania pt. „Historia pewnego komina fabrycznego".
Scena I
W pewnym mieście stał komin fabryczny, którego dym od lat kłębił się i snuł po jego ulicach. Przedzierał się przez okna do domów, szkodząc mieszkańcom, a zwłaszcza dzieciom. Często zdarzały się takie dni, że czarne chmury wisiały nad miastem.
Scena II
Pewnego dnia stało się coś dziwnego. Komin zaczął kasłać, krztusić się, nie mógł oddychać. Wszystko wskazywało na to, że komin zachorował. Postanowił natychmiast pójść do lekarza.
Scena III
Pan doktor troskliwie go zbadał, ostukał i opukał. Stwierdził ostre zapalenie oskrzeli i zalecił natychmiastowe przerwanie wykonywania dotychczasowych czynności, płukanie gardła i inhalacje. Nade wszystko jednak zaproponował przeniesienie się tam, gdzie są lasy, pola i łąki zielone, czyli na wieś.
Scena IV
Komin fabryczny wziął sobie do serca słowa uczonego doktora. Bez żalu opuścił miasto i przeniósł się na wieś. Tutaj życie upływało mu spokojnie i szczęśliwie w starej wiejskiej chałupie. Z zadowoleniem wciągał w płuca wonne powietrze, pełne zapachu okolicznych lasów, łąk, ogrodów i sadów...Jego wewnętrzny spokój naruszało tylko dymienie spod kuchni. Wtedy komin parskał ze złości, narzekał i pokrzykiwał:
- Przestań dymić i kurzyć! Nie wiesz, jak to niszczy zdrowie?
Obrażał się na kuchnię i wychodził do ogrodu.
10. Układanie obrazków do opowiadania wg kolejności oraz podpisów:
Obraz przemysłowego miasta - fabryki, dymiące kominy, szaro i smutno.
Postać bardzo chorego komina.
Komin u lekarza.
Komin na wsi.
11. Zabawy z powietrzem:
Wkładanie słomki do picia do wody i dmuchanie powietrza,
Wyścigi piłeczek do gry w ping- ponga z użyciem słomek.
Dmuchanie kolorowych piór.
Treść opowiadania „O kominie, który przestał dymić" zaczerpnięto z książki „Ten piękny, tajemniczy świat" pod red. Teresy Gałczyńskiej, Warszawa 1997
Temat: Powietrze - bezcenny gaz.
/Cykl lekcji do realizacji w ośrodku tematycznym „Ziemia - nasz wspólny dom". Lekcja 4/
Cele: Uczeń - wymienia źródła zanieczyszczenia powietrza,
- rozumie znaczenie powietrza dla istot żywych,
- wyjaśnia szkodliwy wpływ zanieczyszczeń powietrza na zdrowie człowieka,
- wyjaśnia zjawisko powstawania kwaśnych deszczów,
- wymienia sposoby zmniejszania emisji trujących gazów,
- rozumie szkodliwy wpływ dymu papierosowego na zdrowie człowieka,
- nie spala śmieci w ogniskach,
- zachęca rodziców do zaniechania palenia papierosów, spalania śmieci.
Metody: oglądowa, pogadanka, praktycznego działania, doświadczenie.
Formy pracy: zbiorowa jednolita, indywidualna jednolita.
Środki dydaktyczne: opowiadanie „ Komin , który przestał dymić", ilustracje - przyczyny zanieczyszczeń powietrza, powstawanie kwaśnych deszczów, zapobieganie zanieczyszczeniom powietrza, karta pracy - „Dbamy o czyste powietrze z Jeremiaszem",
Przebieg zajęć
I Znaczenie powietrza dla istot żywych.
Doświadczenie. Próba wstrzymania powietrza. Uczniowie podają swoje wrażenia. Uświadomienie, że człowiek i inne istoty żywe potrzebują powietrza do życia.
II Wpływ zanieczyszczeń powietrza na zdrowie człowieka.
1 Nauczyciel czyta opowiadanie „ Komin, który przestał dymić"/ załącznik nr 1/.
2 Rozmowa kierowana dotycząca tekstu:
- Co robił komin?
- Dlaczego musiał iść do lekarza?
- Co było przyczyną, że komin źle się czuł?
- Jakie choroby wywołuje zanieczyszczenie powietrza?
3 Nauczyciel wyjaśnia, że alergie, zapalenie spojówek, choroby układu oddechowego, bóle głowy mogą być spowodowane wdychaniem zanieczyszczonego powietrza.
Wyjaśnia szkodliwy wpływ związków ołowiu w spalinach unoszących się nisko nad ziemią na wysokości wzrostu dzieci.
4 Ustalenie wniosku- „Ludzie , zwierzęta i rośliny potrzebują czystego powietrza do życia.
5 Nauczyciel wyjaśnia , że rośliny oddychają, ale też mają zdolność wytwarzania tlenu, który jest ważnym składnikiem powietrza.
6 Przerwa śródlekcyjna.
Ćwiczenia oddechowe przy otwartym oknie.
III Przyczyny zanieczyszczeń powietrza.
1 Uczniowie podają przyczyny zanieczyszczeń powietrza. Jednocześnie nauczyciel przyczepia do tablicy ilustracje: dymy z kominów, spalanie śmieci, spaliny samochodowe, papierosy, itp.
2 Nauczyciel wyjaśnia zjawisko powstawania kwaśnych deszczów i ich skutki dla środowiska. Umieszcza na tablicy rysunki przedstawiające- zniszczone lasy/ głównie iglaste/, skażone uprawy, wody,/omawia ich wpływ na zdrowie ludzi i zwierząt/, niszczenie zabytków.
IV Sposoby zapobiegania zanieczyszczeniom powietrza.
1 Uczniowie podają propozycje zapobiegania zanieczyszczeniom powietrza. Nauczyciel
ilustruje je na tablicy - filtry na kominach, śmieci wrzucane do pojemników na odpady, katalizatory spalin w samochodach, „ rzucenie palenia papierosów przez dorosłych, tworzenie pasów zieleni wzdłuż ulic, ograniczenie wycinki drzew, itp.
2 Praca z kartą pracy- „napełniamy" balon Jeremiasza propozycjami sposobów zapobiegania zanieczyszczeniom powietrza./załącznik 2/
Nauczyciel podkreśla konieczność tworzenia i ochrony terenów zielonych jako źródła tlenu.
3 Praca domowa - rozmowa z rodzicami o wpływie palenia papierosów na zdrowie całej rodziny. Zachęcanie do rzucenia palenia.
V Zajęcia plastyczne.
Wykonanie plakatu zachęcającego do działań na rzecz ochrony czystego powietrza.
Załącznik 1
O kominie, który przestał dymić.
W pewnym mieście stał fabryczny komin. Od lat jego dym kłębił się nad miastem i snuł się po ulicach. Przedzierał się przez okna do domów, szkodząc mieszkańcom a zwłaszcza dzieciom. Zdarzały się takie dni, że czarne chmury wisiały nad miastem i nawet wiatr nie miał siły ich przegonić.
Pewnego dnia stało się coś dziwnego. Komin zaczął kasłać, krztusić się, nie mógł oddychać. Wyrzucał snopy iskier i kłęby sadzy. Chwiał się i bez przerwy trzęsły nim dreszcze. Wszystko wskazywało na to, że komin jest chory. Poszedł do najbliższego lekarza.
Pan doktor troskliwie go zbadał, opukał, osłuchał:
- Oj , pan chyba dużo dymi i kurzy.
- To prawda. Przez całe życie nic innego nie robię tylko wypuszczam z siebie dym, panie doktorze. Co mogę robić skoro, jestem fabrycznym kominem.
- Proszę zakasłać.
Komin nie dał się dwa razy prosić i zakasłał tak, że aż zadrżały szyby w oknach.
-Stwierdzam ostre zapalenie oskrzeli i zalecam natychmiastowe zaprzestanie dymienia, wypuszczania iskier i sadzy.
-To co mam robić, panie doktorze?
-Co pan ma robić? Na początek płukanie gardła . To przyniesie pewną ulgę. Nade wszystko jednak potrzebuje pan świeżego powietrza! Radzę przenieść się tam , gdzie pola , łąki i lasy zielone. Gdzie się swobodnie oddycha czystym powietrzem. Musi pan całkowicie zapomnieć o zatruwaniu powietrza sobie
i innym.
Komin fabryczny wziął sobie do serca rady lekarza. Bez żalu opuścił miasto i przeniósł się na wieś. Tam zapomniał o chorobie i z przyjemnością wciągał w płuca pachnące lasem i łąką powietrze. A i mieszkańcy miasta mogli nareszcie spokojnie odetchnąć.