Psychologia poznawcza 6

PSYCHOLOGICZNE TEORIE POJĘĆ>

Podstawa wiedzy POJĘCIA (consept w łac.)

• Sensem pojęcia „pojęcie” zajmowali się logicy, pytanie jak powstają?

• Reprezentacja mentalna, umysłowa

• Reprezentacja poznawcza wyodrębnionej cechy bądź relacji występującej w świecie zewnętrznym

KLASA ABSTRAKCJI - zbiór potencjalnych odniesień.

Arystoteles.

P = pojęcie to zbiór CECH ISTOTNYCH dla x - podstawa wyodrębnienia (x) / relacja do cech nieistotnych

Średniowiecze.

P = to wskazać rodzaj najbliższy i różnice gatunkową.

Granica przynależności

P - Arystotelesa

Zakres

znaczenie x definicja

P - Średniowieczne operacja definiowania

Relacja

Cech istotnych (abstrakcyjnych) MOŻE być „n” WIELE.

Ach SZTUCZNE POJĘCIA A. Lewici - programy w orientacji i w otoczeniu (Goldstein)

Jakie procesy fundują pojęcia?

Proces tworzenia pojęć zawiera 2 niezależne komponenty:

ABSTRAKCYJE POZYTYWNE ABSTRAKCYJNE NEGATYWNE

A + A -

Formowanie cech nieistotnych

Wyabstrachowywanie cech

istotnych i łączenie ich w zbiór

uogólnienie odkrywanie cech nieistotnych

zbiór cech istotnych przez

nieistotne

(ist / - ist)

PROCES TWORZENIA POJĘĆ

Pojęcie za ogólne Pojęcie zbyt wąskie

(zbyt szerokie) (zbyt szczegółowe)

przewaga generalizacji przewaga dyskryminacji nad

nad dyskryminacją generalizacją

POJĘCIE OGÓLNE JEDNOSTKOWE

Pojęcie czyli zbiór (klasa) abstrakcji.

Wskaźniki posiadania pojęcia (zbiór obiektów / atrybutów)

Decyzja kategoryzacyjna

OCENA - czy trafnie klasyfikujemy nowe obiekty?

OCENA - czas podejmowania decyzyjny

OCENA - pewność decyzji

ZWROT „KARMIENIE PIERSIĄ” - oznacza kanibalizm??

ZASADNICZE FUNCJE POJĘĆ:

• Redukcyjna / ekonomiczna. Klasy abstrakcji

• Rozumienie + wyjaśnianie, przewidywanie

• Przekształcanie:

• Transformacje

• Różnice w interpretacjach

• Twórczość wykraczamy poza dostępne informacje

KWESTIA TYPÓW I PSYCHOLOGICZNE KONCEPCJE POJĘĆ.

CZY ISTNIEJĄ WYODRĘBNIONE CECHY POJĘĆ?

(uwaga - u Matuszewskiego jest błąd!)

NIE TAK

Cechy istotne model egzemplarzowy

probablistyczny p. jednostkowe

Model klasyczny

(Arystoteles)

(matrycowy) (zbiory) model prototypu

zależy od wiedzy miarą prototypowości jest dystans

• Pewne cechy (patrz - rys.)

wydają się nieistotne

ale są istotne

Pojęcia prototypowe - duży rozrzut pojęć.

Podstawowe typy pojęć - w izolacji od siebie, ale to jest za ogólne.

• Konstrukty są to pewne pojęcia (złożone) (REP TEST)

• Skrypty złożona struktura pojęciowa (jeżeli X to Y pod warunkiem Z).

• Mapy poznawcze (Tollman) występuje przestrzeń w postaci pierwotnej

• Sieci semantyczne podstawą wypowiedzi językowych są relacje wewnętrzne, reprezentowane przez bardzo złożone sieci zależności (węzłami są pojęcia).

DECYZJE KATEGORYZACYJNE

TRAFNOŚĆ (+/-) / CZAS FUNKCJA ADAPTACYJNA.

Proste pojęcia nie są dobrym modelem do wyjaśniania zachowania.

TYPY METOD BADANIA:

• Konstrukty siatka wielokrotnych porównań

• Skrypty jeżęli Y X Z = metody

• Obserwacja + analiza protokołów = wgląd w to co stanowi zakres skryptów

• Mapy Hall „Ukryty wymiar” proksemika

• Sieci semantyczne dyferencjał semantyczny to zbiór skal mierzących to, co nas interesuje

DYFERENCJAŁ SEMANTYCZY - TERMINY „RDZENIA”

służy do ujawniania istnienia tzw. Ukrytych teorii

(zajebiście - jak są ukryte a my jest ujawniamy to już nie są ukryte, a człowiek jednak wciąż ma te ukryte teorie hahaha )

1

---