Ciekawe zagadnienia dotyczace nauki, pracy, samokształcenia - znalezione, wyczytane, opracowane
potoczne określenie środków masowego oddziaływania na świadomość społeczną (w rodzaju prasy, rozgłośni radiowych, telewizji, filmu, reklamy wizualnej); dawn. środki masowego przekazu albo środki masowego komunikowania; nazwa od hipnotycznej podatności medium
MASOWEGO PRZEKAZU ŚRODKI , mass media
środki zapewniające najszerszy możliwy zasięg jednolitym treściom; wytwarzają specyficzne socjologiczne warunki komunikowania informacji, charakterystyczne dla współczesnego społeczeństwa w cywilizacji techniczno-przemysłowej; do ś.m.p. zalicza się gł. prasę, telewizję, radio, film, kasety audiowizualne
ŚRODKI MASOWEGO PRZEKAZU , środki masowego komunikowania, mass media, media
urządzenia i instytucje umożliwiające przekaz pożądanych treści ( np. dydaktycznych, propagandowych, reklamowych, informacyjnych, rozrywkowych) licznej i zróżnicowanej publiczności; instrumenty kształtowania opinii publicznej; podstawa systemu komunikowania w kulturze masowej; do ś.m.p. należą telewizja, prasa wysokonakładowa, radio, sieć Internetu, filmy i wideokasety o rozległej dystrybucji, fonografia (taśmy magnetofonowe, płyty kompaktowe i gramofonowe), książki w wysokich nakładach, afisze, billboardy itp.; charakterystycznym wyróżnikiem ś.m.p. jest ich rozległy (ponadregionalny, krajowy, europejski, światowy) zasięg, umożliwiający dotarcie do masowego odbiorcy; rozwój ś.m.p. uzależniony jest od poziomu techniki, np. w XIX w. gł. rolę odgrywała prasa wysokonakładowa, w XX w. film, radio i telewizja, pod koniec stulecia rosnące znaczenie globalne zyskała komputerowa sieć Internetu. Do krytykowanych wad ś.m.p. zalicza się schematyzm i tandetność w przekazywaniu treści, ich homogenizację (celowe wymieszanie dla ujednorodnienia elementów różniących się na wstępie), dążność do ogłupienia widza, trywializację kultury, propagowanie kiczu, standaryzowanie gustów, kierowanie się wyłącznie zyskiem lub interesem politycznym, manipulację informacją; w systemach demokratycznych wprowadza się publiczne formy kontroli nad mediami ( np. ze względów obyczajowych, religijnych); w systemach autorytarnych przybierają one z reguły charakter zinstytucjonalizowanej cenzury sięgającej sfery polityki i całego życia społecznego.
GOBAN-KLAS Tomasz (ur. 1942)
socjolog , specjalista z zakresu mediów i masowego komunikowania; prof. UJ, stypendysta Sorbony, Fulbrighta, University of Southem California, Korea Foundation; wykładowca wielu zagr. uniwersytetów (m.in. USA, Węgry, Korea Płd.); działacz Stow. Dziennikarzy RP, czł. Rady Etyki Mediów (do 2001); publicysta, felietonista tygodnika "Przegląd", autor kilkunastu książek, m. in. Społeczeństwo informacyjne. Szanse, zagrożenia, wyzwania, Media i komunikowanie masowe; od 2002 wiceminister edukacji w rządzie L. Millera, od 2003 czł. Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.
Źródło: Encyklopedia Internautica
Polecamy : Katarzyna Wajda Kino i nowe media - warto przeczytać artykuł zamieszczony
w ostatnim numerze kwartalnika Nie tylko media
KOMPETENCJE MEDIALNE WSPÓŁCZESNEGO CZŁOWIEKA
1. Kompetencje z zakresu teorii mediów. Człowiek kompetentny:
- zna i potrafi definiować pojęcia z zakresu mediów, komunikowania medialnego
i poszczególnych rodzajów i form komunikatów,
- dostrzega i analizuje kierunki rozwoju mediów, potrafi dyskutować ich uwarunkowania technologiczne oraz konsekwencje społeczno-cywilizacyjne i edukacyjne,
- dostrzega i potrafi interpretować znaczenie przekazów medialnych dla rozwoju cywilizacji oraz kształtowania dziedzictwa kulturowego od czasów najdawniejszych do współczesnych,
- potrafi zidentyfikować i uzasadnić wpływ mediów na różne aspekty życia współczesnego człowieka oraz przemiany cywilizacyjne i procesy globalizacji,
- potrafi wyróżnić i opisać najważniejsze etapy historii rozwoju podstawowych rodzajów mediów: książki, prasy, fotografii, plakatu, reklamy, radia, filmu, telewizji, internetu itd., podać przykłady znaczących dzieł medialnych i wybitnych twórców,
- dostrzega i analizuje kierunki rozwoju mediów, a także potrafi dyskutować ich uwarunkowania technologiczne oraz konsekwencje informacyjne, socjalizacyjne, wychowawcze.
2. Kompetencje w zakresie języka i komunikowania medialnego. Człowiek kompetentny:
- zna i wyróżnia elementy języka mediów w dowolnych formach komunikatów (od tekstowych do multimedialnych) oraz potrafi objaśniać znaczenie i celowość użycia określonych środków wyrazowych (np. kolor, kształt, znak graficzny),
- potrafi nazwać i scharakteryzować różne formy przekazów słownych, obrazowych, dźwiękowych, audiowizualnych i multimedialnych oraz nośniki, na których je zapisano,
- zna podstawy teoretyczne oraz zasady kompozycji obrazu, m.in. fotograficznego
i filmowego,
- potrafi wyróżniać, porównywać i charakteryzować cechy dowolnych przekazów medialnych (np. słownych, dźwiękowych, audiowizualnych i multimedialnych), rozumiejąc
i uzasadniając dobór formy do treści przekazu,
- dostrzega oraz potrafi interpretować i objaśnić nierealne obrazy i sceny tworzone za pomocą animacji i technik specjalnych,
- zna podstawowe modele i techniki komunikowania bezpośredniego i medialnego,
- potrafi interpretować w kategoriach komunikowania intonację wypowiedzi i przekazy niewerbalne: mimikę, gesty, mowę ciała oraz wygląd osoby i kreowanego przez nią otoczenia.
- potrafi analizować dowolne teksty kultury (przekazy medialne) z punktu widzenia procesu komunikowania, dostrzegając kontekst przekazu,
- potrafi stosować w praktyce wybrane techniki komunikowania medialnego.
3. Kompetencje dotyczące odbioru komunikatów medialnych. Człowiek kompetentny:
- zna mechanizmy psychologicznego oddziaływania mediów na odbiorcę i potrafi je dostrzec,
- zna i potrafi odróżniać oraz objaśniać metody oddziaływania stosowane w mediach, zwłaszcza perswazji i manipulacji,
- potrafi wskazać płynące z mediów zagrożenia dla psychicznego i wychowawczego rozwoju człowieka (np.: filmy pełne przemocy i agresji, gry komputerowe),
- potrafi kontrolować swój kontakt z mediami, aby nie ulec nadmiernej fascynacji
i uzależnieniom medialnym,
- dostrzega i ma świadomość roli mediów w rozwijaniu osobowości, kształtowaniu postaw współczesnego człowieka oraz kreowaniu autorytetów i wzorów zarówno racjonalnych, jak
i nieracjonalnych,
- dostrzega i potrafi scharakteryzować role oraz funkcje reklamy, objaśnić jej oddziaływanie,
- potrafi dokonywać analizy i porównania informacji oraz stanowisk przedstawionych
w programach informacyjnych, publicystycznych, dokumentalnych,
- odróżnia obrazy przedstawiające fikcję od obrazów rzeczywistości w różnych rodzajach komunikatów medialnych, potrafi je objaśniać,
- potrafi dostrzec, analizować i opisywać wielowarstwowość oraz wieloznaczność przekazów medialnych, rozpoznając też odpowiednie elementy języka danego rodzaju mediów.
4. Kompetencje dotyczące korzystania z mediów. Człowiek kompetentny:
- dostrzega i potrafi scharakteryzować rolę mediów: drukowanych, radia, telewizji, filmu
i Internetu jako źródła wiedzy i kształtowania umiejętności,
- zna metody i narzędzia wyszukiwania informacji w mediach, przy wykorzystaniu różnych urządzeń i materiałów medialnych,
- potrafi kategoryzować i wartościować informacje, a także radzić sobie z ich nadmiarem,
- potrafi rozpoznać rodzaj i charakter, a także adresata dowolnego komunikatu medialnego (książki, audycji radiowej, programu telewizyjnego, filmu, portalu internetowego itd.) oraz wskazać jego wartości użytkowe,
- potrafi formułować własne opinie na określony temat, wykorzystując przekazy medialne jako źródło wiadomości i cudzych opinii,
- potrafi wykorzystywać do różnych zadań urządzenia medialne, służące do rejestrowania, przetwarzania i udostępniania dowolnych komunikatów medialnych,
- korzysta z różnorodnych źródeł informacji wydawniczych, zna aktualne oferty wydawnictw medialnych.
5. Kompetencje dotyczące tworzenia komunikatów medialnych. Człowiek kompetentny:
- potrafi poprawnie wypowiadać się w języku literackim, występując przed mikrofonem lub kamerą, docenia znaczenie języka dla rozumienia przekazów werbalnych i mowy ciała do właściwej autoprezentacji,
- posiada podstawową wiedzę o warsztacie oraz procesach tworzenia różnych rodzajów
i form medialnych, występujących w prasie, radiu, telewizji, filmie, Internecie itp.,
- potrafi czytać i analizować oraz samodzielnie opracowywać różne formy prezentacji graficznych,
- potrafi analizować i wyciągać wnioski z recenzji komunikatów medialnych oraz opracować własne recenzje,
- potrafi realizować proste komunikaty medialne: fotograficzny, radiowy, filmowy, hipertekstowy i multimedialny,
- potrafi dokonywać prostego montażu materiałów medialnych: fotografii, dźwięku, filmu, wykorzystując technologie analogowe i cyfrowe,
- potrafi przygotowywać i prowadzić prezentacje multimedialne, łączące materiały tekstowe, obrazowe, dźwiękowe i filmowe odpowiednio do możliwości percepcyjnych odbiorcy oraz wielkości grupy i sali,
- potrafi opracować i publikować w sieci multimedialne strony www.
Kompetencje medialne - harmonijna kompozycja wiedzy, rozumienia, wartościowania i sprawnego posługiwania się mediami.
(kompetencje zawarte w referacie z W. Strykowskiego wygłoszonego na V Międzynarodowej Konferencji "Media a edukacja" fragmenty referatu)
Strykowski W. - Kompetencje medialne: pojęcie, obszary, formy kształcenia W: Kompetencje medialne społeczeństwa wiedzy. Media a edukacja. red.W.Strykowski, W.Skrzydlewski. Poznań 2004
|