Kultura języka - zaliczenie indywidualne

Zadanie problemowe

1. Na podstawie lektury oraz własnych przemyśleń proszę ocenić przydatność kryteriów poprawności językowych do oceny innowacji gramatycznych (słowotwórczych, fleksyjnych, składniowych).

2. Współcześnie obserwujemy kilka typów postaw wobec języka. Które z nich obserwuje Pani w swoim środowisku? Jak je Pani ocenia?

3. Jakie działania podejmowane są współcześnie w celu propagowania wiedzy o właściwym użyciu języka (poprawnym, sprawnym, estetycznym itp.). Proszę ocenić ich skuteczność.

4. Proszę omówić 4 przykłady, które świadczą o tym, że we współczesnym języku polskim konstrukcje z przyimkiem zastępują konstrukcje bez przyimków (należy wybrać konstrukcje różnych typów).

5. Proszę omówić trzy przykłady takiego uporządkowania linearnego składników, którego zmiana pociąga dewiacyjność całej konstrukcji.

Zadania praktyczne

1. Podane przymiotniki proszę podzielić na cztery grupy: 1) przymiotniki, które się nie stopniują, 2) przymiotniki, które się stopniują wyłącznie opisowo, 3) przymiotniki, które się stopniują wyłącznie syntetycznie, 4) przymiotniki, które mogą się stopniować na dwa sposoby.

barwny, chyży, ciekawy, cierpki, demokratyczny, doświadczony, drewniany, drogi, dumny, gratisowy, hoży, inteligentny, jaskrawy, krępy, łysy, miękki, modny, nachalny, nagi, niechętny, nieprzyjazny, pobłażliwy, populistyczny, potulny, przebiegły, pusty, rzutki, sprawdzalny, sypki, szczery, śliski, tępy, ubogi, wesoły, wolny (`swobodny, niezajęty'), wrogi (`nieprzychylny'), zaborczy, zmęczony.

2. Od podanych bezokoliczników proszę utworzyć formę 2. osoby liczby pojedynczej trybu rozkazującego.

kłopotać się, kroić, golić, objaśnić, oclić, usprawiedliwić, zdjąć, tęsknić, jeździć, ciągnąć.

3. Od podanych bezokoliczników proszę utworzyć formy 1. i 3. osoby rodzaju męskiego i żeńskiego liczby pojedynczej czasu przeszłego.

biegnąć, blednąć, błysnąć, chudnąć, cichnąć, gasnąć, klęknąć, kopnąć, marznąć, mięknąć, moknąć, rosnąć, stygnąć, szarpnąć, ulegnąć, więdnąć, wziąć, zamknąć, zlęknąć się

4. Proszę ocenić podane zdania, uzupełniając poniższą tabelę

1. Wieś zamienił pożar w pustynię. 2. Podaj mi natychmiast tę listew. 3. Wepchła mi do ręki tysiąc złotych. 4. Jedząc tyle słodyczy, zrobiło mi się niedobrze. 5. Nic dziwnego, że polubił i opiekował się nimi. 6. W nowej pracy napotykał liczne przeszkody. 7. Podłogę zdobiła dzikowa skóra. 8. Do oferty należy dołączyć pozytywne rekomendacje. 9. Nadużyć coraz częściej dokonują młodzi ludzie, którzy kombinują pieniądze na wyjazd w góry. 10. Wreszcie nabraliśmy trochę wiatru w żagle.

nr	Wpisz tak, jeśli zdanie jest akceptowalne, w przeciwnym wypadku wpisz nie	Podaj poprawną wersję zdań opatrzonych kwalifikatorem nie	Podaj typ popełnionego błędu
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.

5. Proszę ustalić, które z podanych nazwisk żeńskich odmieniają się wg wzoru deklinacji rzeczownikowej: Kopycianka, Wawerowa, Polakówna, Brzeźna, Radecka, Swoboda, Marejko, Kalecina, Jezierska, Pawelec

6. Proszę podać formy celownikowe poniższych imion i nazwisk.

Jacques Santer, Augusto Pinochet, Geena Davis, Michał Boni, Jan Szyszko, Edward Wende, Claude Perry, Izabella Scorupco, Jeremy Irons, Carlos Moya, Leonid Kuczma, Fiodor Szczerbackoj, Giennadij Sielezniow, Martina Hingis, Hugo Kołłątaj, Barnaba Żegota, Tytus Benni.

7. Od podanych niżej nazw geograficznych proszę utworzyć męskie i żeńskie nazwy mieszkańców.

Anglia, Augustów, Azja, Bartoszyce, Bydgoszcz, Czeczenia, Kurpie, Laos, Laponia, Łotwa, Magdeburg, Palestyna, Paryż, Persja, Polesie, Saksonia, Słowacja, Słowenia, Śląsk, Walonia, Warmia, Wiedeń, Wielkopolska.

8. Po zapoznaniu się z zasadami budowania konstrukcji z imiesłowami, proszę ocenić akceptowalność podanych niżej konstrukcji. Proszę krótko opisać mechanizm popełnionych błędów.

1. Jadąc na czerwonym świetle, staruszka została potrącona przez samochód. ­
2. Idąc ulicą, wiatr zerwał mi czapkę z głowy.
3. Na miejsce przybył generał, badając okoliczności zabójstwa.
4. Właściciel lśniącego mercedesa wsiadł do samochodu, zamykając bagażnik.
5. Drużyny rozpoczęły gwałtowny atak, zdobywając kolejne bramki.
6. Spółka podwoiła obroty, przynosząc ogromne zyski.
7. Musisz już dziś rozpocząć ostry trening, chcąc wystartować w przyszłorocznych zawodach.

9. Proszę poprawić i scharakteryzować zauważone błędy składniowe.

1) Jednak tym samozwańczym dziewicom z SLD i PSL warto może przypomnieć, że mieli ten kraj na własność.

2) Krystyna Zielińska przedstawiła audycję „Pod skrzydłami Hermesa” poświęconego problemom handlu i usług.

3) Jest wiele elementów wskazujących na to, że ludzie nadużywają leki.

4) Co wolno, a co nie wolno w mass mediach?

5) My ją w ogóle nie interesujemy.

6) Nikt z lewicy nie jest godny do współpracy z nami.

7) Wiele osób pouczono i zwrócono uwagę w związku z nagannym zachowaniem.

8) Janek kupił rower do spółki z Markiem, którym teraz dojeżdża do pracy.

9) „Le Monde” obciąża odpowiedzialnością obecny rząd za stosunek do Algierczyków.

10) Decyzję podejmie nie kierownik, a dyrektor.

10. Liczebniki i przymiotniki proszę zapisać słownie, a niektóre wyrazy dostosować do użycia w zdaniach:

1. Przygotowujemy się do odbudowy (1581) różnego znaczenia mostów spośród (3013 zniszczony).
2. Sprowadzona sól w Polsce będzie kosztowała około (635 złoty).
3. Inwestor dysponuje (1926 akcja) i (345 obligacja).
4. Indeksy przyznano (1448 student) i (2257 studentka).
5. Urządzenie ma moc (320 W), a kosztuje od (957) do (1562 złoty).
6. Spółka ma objąć akcje o wartości nominalnej (2 484 900 złoty).
7. Nadzwyczajne zebranie odbędzie się (10.12.2226 rok), ale pracę nad projektem należy skończyć przed (25.11.2225 rok). Po (26.11.2225 rok) zbierze się komisja konkursowa. Mamy więc dużo czasu, gdyż dziś jest (29.11.1999 rok).
8. Na promie zmieściło się (26 kobieta) i (13 mężczyzn), razem (39 rozbitek).

11. Niżej podane rzeczowniki proszę połączyć z formą półtora lub półtorej. Proszę uzasadnić swój wybór.

mila, kilometr, butelka, kufel, tabletka, chleb, opatrunek, kostka

12. Proszę ocenić poprawność podanych niżej zdań.

1. Wiele tokarzy obsługuje wiele tokarek.
2. Wyjechał przed półtora rokiem.
3. Przyniosłem trzy i pół kilogramy jabłek.
4. Jego wakacje trwały pięć i pół miesiąca dłużej niż moje.

---