DEFINICJA I STRATYGRAFIA CZWARTORZĘDU
Uznanie czwartorzędu za odrębny okres geologiczny wynika głównie z faktu pojawienia się w młodszym kenozoiku zjawisk GEOLOGICZNO - GLACJALNYCH będących wyrazem GLOBALNYM, GWAŁTOWNIE odbywających się zmian klimatycznych.
GŁÓWNE JEDNOSTKI DO PODZIAŁU CZWARTORZĘDU
-w odróżnieniu od starszych okresów geo, podstawą podziału stratygraficznego czwartorzędu są właśnie temu terminy okresowych ochłodzeń i ociepleń klimatycznych
-z tego też względu często synonimem stratygrafii czwartorzędu jest KLIMATOSTRATYGRAFIA
OBECNIE PODZIAŁ PLEJSTOCENU OPIERA SIĘ O ZMINY W KLIMACIE ALE PRZY POMOCY TAKŻE INNYCH KRYTERIÓW
-litostratygrafia
-monfostratygrafia
-biostratygrafia
-chromostratygrafia
Podział ten pozwolił wyróżnić 4 główne typy jednostek klimatostratograficznych podziału plejstocenu:
I rząd - glacjały i interglacjały
II rząd - stadiały i interstadiały
III rząd - fazy z interfazy
IV rząd - etapy i interetapy
ZLODOWACENIA W POLSCE
Ślady większości zlodowaceń starszych zostały zniszczone przez zlodowacenia młodsze. Dotyczy to zwłaszcza północnej Polski. Ponieważ początkowo jako główne kryterium podziału plejstocenu była LITOSTRATYGRAFIA, dlatego wydzielano 4 zlodowacenia ze względu na 4 główne poziomy zwałowe
PODZIAŁ HOLOCENU
-stanowi najmłodszą część czwartorzędu, obejmując ostatnie 10250lat
-jego podział oparty jest głównie na przebiegu ówczesnych zmian klimatycznych wpływających na przeobrażenia roślin
*praboreał - okres o klimacie chłodnym i suchym
*boreał - okres ciepły i suchy
*atlantyk - okres ciepły i wilgotny
*subboreał - okres chłodniejszy i suchy, rozwój działalności człowieka
*subatlantyk - okres chlodny i wilgotny
HISTORIA BAŁTYKU
-bałtyckie jezioro zaporowe
-morze yoldlowe
-jezioro amcylusowe
-morze litorynowe
-obecny stan
INTERGLACJAŁ - charakteryzuje się ociepleniem, którego optimum, określane metodami biostratygraficznymi miało temp co najmniej równie wysoką jak holoceńskie na bogatym obszarze
INTERSTADIAŁY - to jednostki pośrednie, lodowiec powinien się wycofać o 100km a temp powinna być nieco niższa niż w holocenie
PRZYCZYNY ZLODOWACEŃ
1.wpływ zwiększonej działalności wulkanów - brak jest jednak przekonujących dowodów geo
2.filtr zatrzymujący ciepło w postaci osłony z CO2 jako przyczyny zmian klimatu - brak dowodów
3.kinetyka astronomiczna: rotacje galaktyki, zmiana stałej promieniowania słonecznego, cykl procesyjny i zmiana nachylenia osi ziemi - te hipotezy nie wyjaśniają powstania epoki lodowcowej
4.teoria sprzężenia zwrotnego - więcej śniegu powoduje większe albedo, co powoduje obniżenie temp i dalsze oziębienie
5.hipoteza topograficzna - przyczyną zlodowaceń było powst gór, które wkroczyły po za granicę wiecznego śniegu
6.hipoteza geofizyczna