KONSPEKT

PROWADZĄCY: Markiewicz Marta, Moździerz Jolanta, Pietras Paulina

CZAS ZAJĘĆ: 45 min

MIEJSCE ZAJĘĆ: Internat

TEMAT: Asertywne odmawianie - ćwiczenia praktyczne.

CELE:

• poznawcze:

- uczeń poznaje pojęcia: asertywność, uległość, agresja,
- uczeń poznaje korzyści płynące z zachowań asertywnych,

• kształcące:

- uczeń poznaje samego siebie - zna swoje słabe i mocne strony,

- uczeń potrafi samodzielnie i odpowiedzialnie podejmować ważne decyzje,

- uczeń wie o swojej odpowiedzialności za podejmowane działania,

- wspieranie prawidłowego rozwoju emocjonalnego i społecznego,

- umożliwienie rozwijania umiejętności prezentacji własnego stanowiska w dialogu z innymi,

METODY: Pogadanka, rozmowa, odgrywanie scenek.

FORMY: Grupowa, indywidualna.

ŚRODKI DYDAKTYCZNE: Arkusze szarego papieru, pisaki, kartki, długopisy.

TOK ZAJĘĆ	CZYNNOŚCI WYCHOWAWCY	CZYNNOŚCI UCZNIA
1. Wprowadzenie. Pogadanka wstępna na temat asertywności	Powitanie grupy, zapoznanie z tematyką zajęć. Pytanie: 1. czy spotkaliście się z pojęciem asertywności 2. co rozumiecie przez to pojęci; Uzupełnienie: - wyjaśnienie terminu asertywność, uległość oraz agresja.	Uczniowie podczas rozmowy z nauczycielem i z jego pomocą starają się zdefiniować pojęcie asertywności
2. Realizacja tematu. Gry dramowe Bilans zysków i strat.	Polecenia: 1. dobierzcie się w pary. Każda z par ma odegrać wybraną scenkę. Pamiętajcie, że mają one charakteryzować sposób zachowania asertywnego, (drama) załącznik nr 2. 2. Podzielcie się na 4 grupy. Każdej z grup rozdam przykłady odpowiedzi asertywnych i nieasertywnych oraz plansze. Waszym zadaniem jest dopasowanie odpowiedzi do odpowiednich plansz. (załącznik nr 3) 3.Przypomnijcie sobie sytuację, w której zostaliście poproszeni o przysługę i zgodziliście się choć nie mieliście na to ochoty. Następnie każdy dzieli kartkę na cztery części. W pierwszej rubryce krótko opiszcie sytuację, w drugiej - co zyskałeś dzięki temu, że nie odmówiłeś prośbie, w trzeciej - co straciłeś, w czwartej co by się stało gdybyś odmówił spełnienia prośby. Następnie indywidualnie a później w parach (grupkach) zanalizujcie swoje „bilanse zysków i strat”, zastanawiając się przy tym czy słusznie postąpiliście? Jak zachowalibyście się teraz, gdyby ta sytuacja się powtórzyła? (załącznik nr 4)	Uczniowie odgrywając scenki podaja przykłady zachowań asertywnych i nieasertywnych. Uczniowie dopasowują konkretne odpowiedzi do odpowiednich plansz przygotowanych przez nauczyciela. Uczniowie dzielą kartkę na cztery części i w poszczególnych rubrykach wpisują odpowiedzi na zadane pytanie.
3. Podsumowanie zajęć.	Przedstawiam uczniom „Prawa asertywności” (załącznik nr5) Pytania: 1. Jak myślicie, czy warto być asertywnym? 2. z jakich praw asertywnych skorzystacie? Dziękuję za współpracę.	W rozmowie z nauczycielem uczniowie wyrażają swoją opinię nt. asertywności, zachowań asertywnych. Uczniowie wypowiadają się nt. korzyści płynących z takich właśnie zachowań.

Załącznik nr 1:

Agresja (łac. aggresio - napaść) to w psychologii określenie zachowania ukierunkowanego na zewnątrz lub do wewnątrz, mającego na celu spowodowanie szkody fizycznej lub psychicznej.

Wyróżniana jest m.in.:

• agresja wroga - agresja, która ma na celu zranienie lub zadanie bólu.

• agresja instrumentalna - agresja służąca innemu celowi niż zranienie lub zadanie bólu, np. zastraszenie, usunięcie konkurencji itp.

• agresja prospołeczna - chroniąca interesy społeczne, obrona

• agresja indukowana - powstająca w efekcie psychomanipulacji

• autoagresja - agresja skierowana na własną osobę

Uległość - lekceważenie własnych praw, respektowanie praw innych

Asertywność - polega na respektowaniu własnych praw, respektowaniu praw innych, tak więc asertywność jest to połączenie uległości z agresją, jest to cecha stworzona w wyniku wymieszania się dwóch cech przeciwstawnych.

Załącznik nr 2

a) Kolega proponuje ci grę w piłkę po lekcjach, ty jednak masz już inne plany. Grzecznie odmawiasz mówiąc o swoich planach na ten czas,

b) Jesteście z kolegami w pubie, koledzy zamawiają piwo, wiesz, że alkohol jest szkodliwy. Odmawiasz mówiąc, że alkohol jest szkodliwy dla zdrowia zwłaszcza w tak młodym wieku, i ci nie smakuje.

c) Kolega namawia cię na film fantazy, który bardzo mu się podoba, ty natomiast nie lubisz tego typu filmów. Grzecznie, nie obrażając jego upodobań, odmawiasz mu, mówiąc, że ty wolisz zupełnie inny rodzaj filmów.

d) Czytasz książkę w czytelni. Obok dwie osoby głośno rozmawiają, śmieją się. Przeszkadzają ci.

e) Podczas rozmowy twój kolega poklepuje cie po ramieniu. Denerwuję cię takie zachowanie.

f) Jesteś bardzo głodny. Stoisz w długiej kolejce w szkolnej stołówce. Nagle ktoś wchodzi przed ciebie.

g) Młodsza siostra prosi cię, abyś pomógł jej odrobić zadanie domowe z matematyki. Ty akurat uczysz się do ważnego sprawdzianu. Odpowiadasz jej:
- No dobrze, właściwie uczę się do sprawdzianu, ale………….

h) Kolega z klasy ma pewien problem i prosi cię o radę. Odpowiadasz:
- Skąd mam wiedzieć, jak ci pomóc? To jest twoja sprawa, daj mi spokój!
Jesteś u koleżanki. Jest późno i musisz szybko wrócić do domu. Brat koleżanki proponuje, że cię zawiezie. Ty jednak wyczuwasz od niego zapach alkoholu. Odmów w sposób asertywny.

i) Na dyskotece chłopak, który ci się od dawna bardzo podoba, wreszcie zwrócił na ciebie uwagę. Proponuje ci wyjście na papierosa, ale ty nie znosisz dymu papierosowego i nie palisz. Chciałabyś być miła. Co zrobisz, chcąc się asertywnie zachować?

j) Twoja klasa idzie na wagary. Jesteś wśród osób, które chcą zostać w szkole. Spróbuj się zachować w sposób asertywny.

k) Jesteś z grupą przyjaciół. Zbliża się do was dziewczyna z twojej klasy. Jeden z kolegów zaczyna ją niegrzecznie zaczepiać. Przekonaj go w sposób asertywny, by przestał.

Załącznik nr 3

a) Nie, dziękuje - nie lubię tego rodzaju filmów.

b) Palić?! Głupi jesteś?! Sam sobie pal.

c) Nie! Nie idę na takie głupoty.

d) Słuchaj wiem, że to dla ciebie ważne, ale popołudnie mam już zaplanowane.

e) Nie, dziękuję nie pije alkoholu. Uważam, że jest szkodliwy dla zdrowia.

f) Spadaj, jestem zajęty. Później ci pomogę.

g) Przepraszam, ale zaraz wychodzę. Jestem już umówiona. Może jutro mnie odwiedzisz?

h) Te buty są nie w moim stylu. Ale jeśli tobie się podobają - kup sobie.

i) Wiem, że lubisz szybką jazdę samochodem, ale ja się boję, nie jadę.

j) Jak możesz lubić taką nudną muzykę?! Nie chcę tej płyty.

k) Dzięki, ale ja wolę operę. Może Kuba pójdzie z wami do teatru?.

Załącznik nr 4

Uczniowie przypominają sobie 5 sytuacji, w jakich ostatnio ktoś poprosił ich o przysługę, a oni zgodzili się, choć nie mieli na to ochoty. 
Każdy uczeń dzieli kartę na 4 części. W pierwszej rubryce krótko opisuje sytuacje, w drugiej - co zyskał dzięki temu, że nie odmówił prośbie, w trzeciej - co stracił, w czwartej - co by się stało, gdyby w poszczególnych sytuacjach odmówił spełnienia prośby. 
Uczniowie najpierw indywidualnie, a potem w parach lub grupkach analizują swoje bilanse „zysków i strat”, zastanawiają się, czy słusznie postąpili, jak zachowaliby się teraz, gdyby te sytuacje się powtórzyły

Załącznik nr 5

„Prawa asertywne”

MASZ PRAWO:
1. Sam ustalać swoje cele i samodzielnie podejmować decyzje.
2. Posiadać i wyrażać własne opinie i odczucia.
3. Odpowiadać „nie” na prośby.
4. Prosić o różne rzeczy.
5. Popełniać błędy.
6. Zachowywać się asertywnie.
7. NIE zachowywać się asertywnie.
8. Zmieniać zdanie.
9. Zastanawiać się.
10. Odczuwać i wyrażać ból.
11. Być samemu.
12. Prosić o informacje osoby, które posiadają większą wiedzę.
13. Mówić „nie wiem” i „nie rozumiem”.
14. Protestować przeciw nieuczciwości i niesprawiedliwości.
15. Nie brać odpowiedzialności za problemy innych ludzi.
16. Być „innym” i akceptować siebie

---