ACCESSIO CEDIT PRINCIPALI rzecz przyłączona przypada głównej
ACTOR SEQUITUR FORUM REI dla powoda właściwy jest sąd pozwanego
ALTERI STIPULARI NEMO POTEST nikt nie może zawrzeć stypulacji w zastępstwie drugiego
BIS DE EADEM RE AGERE NON LICET nie wolno procesować się dwa razy w tej samej sprawie
COMPENSATIO EST DEBITI ET CREDITI INTER SE CONTRIBUTIO
potrącenie jest wzajemnym zaliczeniem długu i wierzytelności
CONFESSUS PRO IUDICATO EST ten, kto się przyznał, uważany jest za zasądzonego
EI INCUMBIT PROBATIO QUI DICIT, NON QUI NEGAT
ciężar przeprowadzania dowodu spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym, kto przeczy
ET NON FACERE FACERE EST I powstrzymanie się od działania jest działaniem
EXISTIMATIO EST DIGNITATIS INLAESAE STATUS, LEGIBUS AC MORIBUS COMPROBATUS, QUI EX DELICTO NOSTRO AUCTORITATE LEGUM AUT MINUITUR AUT CONSUMITUR
cześć obywatelska jest to stan nienaruszonej godności, uznany przez ustawy i obyczaje, który z mocy ustawy może ulec ograniczeniu lub utracie przez nasze przestępstwo
FURIOSUS NULLUM NEGOTIUM GERERE POTEST, QUIA NON INTELLEGIT QUID AGAT
chory umysłowo nie może dokonywać żadnej czynności prawnej, gdyż nie rozumie, co czyni
FURTUM EST CONTRECTATIO REI FRAUDULOSA, LUCRI FACIENDI GRATIA, VEL IPSIUS REI, VEL
ETIAM USUS EIUS POSSESSIONISVE kradzież jest to bezprawne zagarnięcie rzeczy dla osiągnięcia korzyści,
i to bądź z samej rzeczy, bądź jej używania, bądź posiadania
HEREDITAS NIHIL ALIUD EST, QUAM SUCCESIO IN UNIVERSUM IUS, QUOD DEFUNCYUS HABUERIT spadek jest niczym innym jak wejściem w ogół praw zmarłego
IGNORANTIA IURIS NOCET, FACTI NON NOCET
nieznajomość prawa szkodzi, nieznajomość faktu nie szkodzi
IMPOSSIBILIUM NULLA OBLIGATIO EST
zobowiązanie do wykonania świadczenia niemożliwego jest nieważne
IS FECIT, CUI PRODEST ten uczynił, komu przyniosło to korzyść
IURIS PRAECEPTA SUNT HAEC: HONESTE VIVERE, ALTERUM NON LAEDERE, SUUM CUIQUE TRIBUERE
nakazy prawa są następujące: żyć uczciwie, drugiego nie krzywdzić, oddać każdemu to, co mu się należy
IURIS PRUDENTIA EST DIVINARUM ATQUE HUMANARUM RERUM NOTITIA, IUSTI ATQUE INIUSTI SCIENTIA
jurysprudencja jest znajomością spraw boskich i ludzkich oraz wiedzą o tym, co zgodne i niezgodne z prawem
IUSTITIA EST CONSTANS ET PERPETUA VOLUNTAS IUS SUUM CUIQUE TRIBUENDI sprawiedliwość jest stałą i trwałą wolą oddania każdemu, co mu się należy
IUS CIVILE VIGILANTIBUS SCRIPTUM EST prawo cywilne pisane jest dla starannych
(UT ELEGANTE CELSUS DEFINIT) IUS EST ARS BONI ET AEQUI
(jak to wybornie zdefiniował Celsus) prawo jest sztuką tego, co dobre i słuszne
MATER SEMPER CERTA EST: PATER EST, QUEM NUPTIAE DEMONSTRANT
matka zawsze jest pewna; ojcem zaś jest ten, na kogo wskazuje małżeństwo
NAM HOC NATURA AEQUUM EST NEMINEM CUM ALTERIUS DETRIMENTO FIERI LOCUPLETIOREM albowiem jest słuszne z natury, by nikt nie stał się bogatszy ze szkodą dla drugiego
NASCITURUS PRO IAM NATO HABETUR, QUOTIENS DE COMMODIS EIUS AGITUR
nasciturusa uważa się za narodzonego, ilekroć chodzi o jego korzyści
NEMO IUDEX IDONEUS IN PROPRIA CAUSA nikt nie jest odpowiednim sędzią we własnej sprawie
NEMO PLUS IURIS AD ALIUM TRANSFERRE POTEST, QUAM IPSE HABERET
nikt nie może przenieść na drugiego więcej prawa, niż sam ma
NOMINA IPSO IURE DIVISA zobowiązania dzielą się z mocy prawa
NULLI RES SUA SERVIT nikomu rzecz własna nie jest służebną
NUPTIAS NON CONCUBITUS, SED CONSENSUS FACIT
małżeństwo tworzy nie współżycie fizyczne, lecz zgodne porozumienie
OBLIGATIO EST IURIS VINCULUM, QUO NECESSITATE ADSTRINGIMUR ALICUIUS SOLVENDAE REI SECUNDUM NOSTRAE CIVITATIS IURA zobowiązanie jest węzłem prawnym, którym zobowiązujemy się
z konieczności do świadczenia pewnej rzeczy według praw naszego państwa
OBLIGATIONUM SUBSTANTIA NON IN EO CONSISTIT, UT ALIQUOD CORPUS NOSTRUM AUT SERVITUTEM NOSTRAM FACIAT, SED UT ALIUM NOBIS OBSTRINGAT AD DANDUM VEL FACIENDUM VEL PRAESTANDUM istota zobowiązania nie polega na tym, aby jakąś rzecz albo służebność uczynić naszą,
ale na tym, aby zmusić kogoś innego do dania nam czegoś, albo do czynienia, albo do świadczenia
OMNIS DEFINITIO IN IURE CIVILI PERICULOSA EST: PARUM EST ENIM, UT NON SUBVERTI POTEST
wszelka definicja w prawie cywilnym jest ryzykowna, rzadko bowiem zdarza się, by nie można było jej wywrócić
PRETIUM IN NUMERATA PECUNIA CONSISTERE DEBET cena powinna być oznaczona w pieniądzach
PRIOR TEMPORE POTIOR IURE kto lepszy co do czasu, ten lepszy co do prawa
QUOT GENERATIONES, TOT GRADUS ile urodzeń, tyle stopni
QUOT INITIO VITIOSUM EST, NON POTEST TRACTU TEMPORIS CONVALESCERE
to, co od początku jest wadliwe nie może być uzdrowione z upływem czasu
REUS IN EXCEPTIONE ACTOR EST w przypadku podniesienia zarzutu procesowego pozwany staje się powodem
SEMEL HERES SEMPER HERES kto raz zostanie dziedzicem, pozostaje nim na zawsze
SERVITUS IN FACIENDO CONSISTERE NEQUIT służebność nie może polegać na działaniu
SERVITUS SERVITUTIS ESSE NON POTEST nie może istnieć służebność na służebności
SERVITUTIBUS CIVILITER UTENDUM EST służebność należy wykonywać w sposób oględny
SI IN IUS VOCAT, ITO jeśli ktoś pozywa do sądu, idź
SUPERFICIES SOLO CEDIT to, co znajduje się na powierzchni, przypada gruntowi
TRADITIONIBUS ET USUCAPIONIBUS DOMINIA RERUM, NON NUDIS PACTIS TRANSFERUNTUR własność rzeczy przenosi się przez wręczenia i przez zasiedzenie, a nie przez gołe umowy
UNUS TESTIS NULLUS TESTIS jeden świadem, żaden świadek
USUFRUCTUS EST IUS ALIENIS REBUS UTENDI FRUENDI SALVA RERUM SUBSTANTIA
użytkowanie jest prawem używania cudzych rzeczy i pobierania z nich pożytków z zachowaniem substancji tej rzeczy
VIGILANTIBUS IURA SUNT SCRIPTA prawa stanowi się dla osób dbających o własne interesy
VOLENTI NON FIT INIURIA chcącemu nie dzieje się krzywda